praktisch handboek voor provincierecht - Vereniging Vlaamse ...

HOOFDSTUK 1
In zijn arrest nr. 149/2007 heeft het Grondwettelijk Hof de bestaande indeling
in kiesdistricten vernietigd (weliswaar pas voor wat betreft de eerstvolgende
provincieraadsverkiezingen van 2012). Het Hof oordeelde dat kiesdistricten
met slechts twee of drie zetels te klein zijn om in voldoende mate
een evenredige vertegenwoordiging te bieden, zelfs rekening houdend met
de aanvullende zetelverdeling bij lijstenverbinding (infra). Hierdoor ontstaat
een discriminatie tussen grote en kleine kiesdistricten, zowel in hoofde van
de kiezers (voor wat betreft het gewicht van hun stem) als in hoofde van de
kandidaten (voor wat betreft hun kansen om verkozen te worden). De decreetgever
moet uiterlijk tegen de volgende verkiezingen in 2012 voorzien in
een nieuwe indeling die de evenredige vertegenwoordiging in voldoende
mate in alle kiesdistricten waarborgt.
In elk kiesdistrict wordt een aantal zetels verkozen voor de betrokken provincieraad.
De zetels voor de provincieraad worden bijgevolg in principe over
de lijsten (partijen) verdeeld voor elk kiesdistrict afzonderlijk, maar op dit
beginsel bestaat een uitzondering, met name de aanvullende zetelverdeling
voor onderling verbonden lijsten (lijstenverbinding of apparentering genaamd)
(zie verder).
Er worden verscheidene kiesbureaus opgericht die de kiesverrichtingen behartigen:
- voor elk kiesdistrict een districtshoofdbureau;
- voor elk kieskanton een kantonhoofdbureau (tenzij indien het samenvalt
met een kiesdistrict);
- stemopnemingsbureaus;
- stembureaus.
De stemopnemingsbureaus zijn belast met het opnemen van de stemmen
van verscheidene stembureaus en zijn gevestigd in de hoofdplaats van het
kieskanton. Ze beoordelen de geldigheid van de stemmen en totaliseren de
stemmen per lijst en per kandidaat. Bij geautomatiseerde stemming zijn er
geen stemopnemingsbureaus omdat het kantonhoofdbureau (of het gemeentelijk
hoofdbureau, bij gelijktijdige gemeente- en provincieraadsverkiezingen)
in dat geval instaat voor de stemopneming.
Het kantonhoofdbureau is gevestigd in de hoofdplaats van het kieskanton.
Zijn opdracht betreft zowel de voorbereiding van de verkiezing (onder meer
de aanwijzing van voorzitters en bijzitters) als de totalisering van de stemmen
voor het hele kieskanton. Het kantonhoofdbureau wordt voorgezeten
door een magistraat.
Het districtshoofdbureau is belast met de totalisering van de stemmen voor
het hele kiesdistrict en de verdeling van de zetels en de aanwijzing van de
verkozenen, met uitzondering van de zetels die bij lijstenverbinding worden
toegewezen. Het districtshoofdbureau dat in de hoofdplaats van het admi-
Voorbereiding van de provincieraadsverkiezingen
Deel II
19