Versie PDF - septembernummer , 2005, jaargang 33, nr.2

33 e jaargang
Komitee voorFRANS-VLAANDEREN
www.kfv-fransvlaanderen.org
nummer 2 - september, oktober, november 2005
Kantoor van afgifte: KORTRIJK 1 - 2 e AFD. - Erkenning P2A6225

Komitee voor Frans-Vlaanderen v.z.w.
met zetel in Waregem
werd in 1947 opgericht door André Demedts en Luc Verbeke.
Het KFV is een particuliere vereniging van vrijwilligers, met een veelomvattende,
bijzonder concrete werking voor en in Frans-Vlaanderen, al meer dan een halve eeuw
lang. Het KFV besteedt sinds 47 jaar bijzondere aandacht aan het onderwijs van het
Nederlands in Frans-Vlaanderen door de organisatie van meer dan 30 bijna-gratis-cursussen
op verschillende plaatsen.
De driemaandelijkse periodiek, KFV-Mededelingen, werd in 1973 opgericht onder leiding
van Luc Verbeke. De KFV-Mededelingen bieden ruime informatie over Frans-
Vlaanderen, met bijzondere aandacht voor de KFV-werking.
Oplage: 5000 exemplaren. Er zijn geen abonnees. Er is wel een Steunfonds voor de
algemene werking.
Le KFV, Comité pour la Flandre française, a été fondé en 1947 par André Demedts et Luc
Verbeke à Waregem (B). C’est une association privée, constituée de volontaires, qui, depuis plus
d’un demi-siècle déploie tout un éventail d’activités de terrain très concrètes au profit de la
Flandre française. Depuis quarante-huit ans le KFV s’intéresse tout particulièrement à l’enseignement
du néerlandais par le biais de plus de trente cours (prèsque gratuits) organisés dans diverses
localités en Flandre française. Le périodique trimestriel KFV-Mededelingen (Informations du KFV)
a été lancé en 1973 par Luc Verbeke: il fournit une large information sur la Flandre française,
l’accent étant mis sur l’action du KFV. Tirage: 5000 exemplaires. Il n’y a pas d’abonnés. Par contre
il existe un Fonds de soutien qui alimente les activités du KFV.
Bankrek. : 469-1003761-50 ; giro : 000-1483244-17 van KFV vzw, B-8790 Waregem
INTERNATIONAAL : IBAN : BE86 4691 0037 6150 / BIC : KREDBEBB
Algemeen secretaris KFV v.z.w. / secrétaire général du KFV a.s.b.l.
Verantwoordelijk uitgever - hoofdredacteur KFV-Mededelingen
Responsable d’édition - rédacteur en chef des KFV-Mededelingen
(correspondentieadres / redactieadres
adresse des courriers / adresse de la rédaction)
Dirk Verbeke, Kerelsstraat 17, B-8800 Roeselare
Tel. en fax 00 32 (0) 51 20 55 08 - E-mail: kfv.fransvlaanderen@skynet.be
Administratie / Administration
Roger Vynckier, Kapellestraat 11, B-8790 Waregem
Tel. en fax 00 32 (0) 56 60 13 51
Raad van Bestuur KFV v.z.w. / Conseil d’administration de l’a.s.b.l. KFV
Guido Carron, voorzitter; Francis Persyn, ondervoorzitter; Dirk Verbeke,
secretaris; Roger Vynckier, penningmeester; Luc Verbeke, stichter (1947),
oud-secretaris, oud- en erevoorzitter; Cyriel Moeyaert, oud-voorzitter; Xavier
Verhaeghe, juridisch adviseur.
André Demedts († 1992), stichter (1947), oud- en erevoorzitter;Valeer Arickx
(† 2001), lid van de Raad van Bestuur
Medewerking: Cultuurcentrum “De Schakel” en Cultuurraad Waregem
Kaftontwerp: Lina DESIGN - www.linadesign.be Druk: N.V.Vonksteen

Inhoud / Contenu
WOORD VOORAF / AVANT-PROPOS 2
Guido Carron (vertaling / traduction: Jacques Fermaut)
PROGRAMMA / PROGRAMME - 25.09.2005,Waregem (B) 4
58e Frans-Vlaamse Cultuurdag van het KFV
58éme Journée Culturelle de la Flandre française
TOELICHTINGEN 6
bij het programma van de 58e Frans-Vlaamse Cultuurdag
Dirk Verbeke (vertaling / traduction: Jacques Fermaut)
TENTOONSTELLING « EN FLANDRE »,Waregem, 25.09. - 02.10.05: 8
Nolle Versyp, Filip Ramon, Fernand Florizoone
Dirk Verbeke
INTERVIEW met Cyriel Moeyaert, auteur van het Woordenboek 12
van het Frans-Vlaams. Dictionnaire du flamand de France.
Dirk Verbeke
UIT en OVER FRANS-VLAANDEREN
- Uit de Vlaamse Commissie Buitenlands Beleid 15
- Verslag: 39e KFV- Taalprijsvraag Nederlands (2004) 17
- Verslag: 1e KFV-gidsendag (deel 2) 18
- Nieuwste film: Quand la mer monte. 20
- Varia 21
Dirk Verbeke, Etienne Desaever
verschillende gidsen voor Frans-Vlaanderen
VOUS ETES EN FLANDRE. TOERISME PLUS: Frans-Vlaanderen 23
Etienne Desaever
ONS OUD VLAAMS 25
Cyriel Moeyaert
CULTURELE KALENDER 27
WIJ GEDENKEN 28
Luc Verbeke, Cyriel Moeyaert, Etienne Desaever
STEUNFONDS 31
Roger Vynckier
OPRECHTE DANK. OPROEP TOT STEUN 33
Dirk Verbeke
Foto voorplat: Het ware heem? Het echte thuis? WARHEM (= Waro + heim) in Frans-
Vlaanderen. Niet te verWARren, ondanks dezelfde etymologische basis, met de West-
Vlaamse tegenhanger WAREGEM in West-Vlaanderen, waar de 58e Frans-Vlaamse
Cultuurdag van het KFV plaatsvindt op zondag 25 september 2005.
(foto: Dirk Verbeke)
3

4
Woord vooraf / Avant-propos
Straks, op zondag 25 september 2005, komen we samen voor
de 58e Frans-Vlaamse Cultuurdag in Waregem. Voor het KFV
betekent dat onder meer: 58 jaar vrijwilligerswerk voor het
buitenschools onderwijs van het Nederlands in Frans-Vlaanderen.
Van de pioniers van het eerste uur tot hun opvolgers van vandaag loopt een rode
draad van onvermoeibare inzet, van liefde voor de taal en de regio, van aandacht voor
alles wat leeft en roert in Frans-Vlaanderen en van de drang om dat dichter bij ons te
brengen, en ook van de ambitie om de Frans-Vlamingen te laten kennismaken met hun
“roots”.
Bijna een halve eeuw al organiseert en financiert het KFV talloze cursussen Nederlands
in Frans-Vlaanderen, en is het KFV volgens Francis Persyn, oud-inspecteur voor
het Nederlands in Frankrijk en nu KFV-ondervoorzitter, daar nog altijd “het belangrijkste
net van buitenschools onderwijs van het Nederlands”. De KFV-werking krijgt
nochtans niet de aandacht in de media die ze verdient. Het KFV is trouwens nooit een
luidruchtige vrijwilligersvereniging geweest, maar ze was en is wel bijzonder concreet
en veelzijdig werkzaam. “Ondertussen trekt de KFV-karavaan rustig verder,” schreef
onze secretaris en hoofdredacteur Dirk Verbeke enkele nummers terug.
Er is veel veranderd sedert de KFV-cursussen Nederlands in Frans-Vlaanderen voor
het eerst, in de vijftiger jaren van de vorige eeuw, werden opgestart. De eerste leerkrachten
zijn al lang met pensioen of overleden. Ze werden ondertussen opgevolgd
door jongeren die bord en krijt grotendeels ingeruild hebben voor computerondersteunde
leermethoden.
Het KFV is niet bij machte, gezien onze vrijwillige en gratuite basis, om cursussen waar
dan ook in Frans-Vlaanderen te organiseren. Gelukkig ontstond op het gepaste ogenblik
en als gevolg van het decennialange KFV-werk, het Huis van het Nederlands in
Belle, waaraan het KFV de organisatie van een deel van de cursussen gaandeweg kan
doorschuiven. Zo evolueert het KFV naar een logistiek ondersteunende organisatie
van verschillende vormen van Nederlands onderricht in Frans-Vlaanderen met het
Maison du Néerlandais als uitvalsbasis midden het werkgebied.
De trouw aan de oorspronkelijke doelstellingen zal ook verder blijken uit de KFV-
Mededelingen met interessante informatie over Frans-Vlaanderen. Er is beslist nog
werk en toekomst voor het KFV en zeker omdat u ons als lezer voort blijft steunen.
Eén keer per jaar treedt het Komitee voor Frans-Vlaanderen naar buiten: op z’n
Frans-Vlaamse Cultuurdag, in 2005 de 58e, die dit jaar plaatsvindt in het West-Vlaamse
Waregem, door een Frans-Vlaming ooit “de hoofdstad van Frans-Vlaanderen”
genoemd. Een datum om te noteren, dus: zondag 25 september 2005, vanaf 14 uur
in het Waregemse Cultuurcentrum De Schakel. U vindt het uitgebreide programma en
de nodige toelichtingen in dit nummer van de KFV-Mededelingen. Van harte welkom!
Guido Carron, algemeen voorzitter KFV vzw

Sous peu, le dimanche 25 septembre 2005, nous nous retrouverons à Waregem pour
la cinquante-huitième Journée culturelle de la Flandre française, ce qui, pour le KFV,
signifie, entre autres, 58 années de bénévolat en faveur de l’enseignement du néerlandais
en Flandre française.
Des pionniers de la première heure jusqu’à leurs successeurs actuels court un fil
rouge d’engagement infatigable, d’amour de la langue et de la région, d’attention à tout
ce qui vit et frémit en Flandre française, d’envie de rapprochement avec la Flandre
d’outre-frontière, et aussi d’ambition de permettre aux Flamands de France de retrouver
leurs racines.
Voilà plus d’un demi-siècle que le KFV organise et finance en Flandre française
d’innombrables cours de néerlandais. Francis Persyn, ex-inspecteur de néerlandais en
France et actuel vice-président du KFV qualifie avec juste raison le KFV de « plus
important réseau extrascolaire d’enseignement du néerlandais ». Et pourtant l’action
du KFV n’obtient pas des médias l’intérêt qu’elle mérite. Il est vrai que le KFV n’a
jamais été une association de volontaires avide de défrayer le chronique : le KFV a
toujours préféré et préfère toujours œuvrer très concrètement dans de nombreux
domaines. « En attendant, la caravane du KFV poursuit paisiblement son chemin »,
écrivait, il y a quelques numéros, Dirk Verbeke, notre secrétaire et rédacteur en chef.
Les choses ont bien changé depuis le lancement, dans les années cinquante du siècle
précédent, des cours de néerlandais en Flandre française. Les premiers enseignants
sont depuis longtemps retraités ou décédés. Ils ont été relayés par des jeunes qui ont
pour la plupart troqué le tableau et la craie contre des méthodes d’enseignement
assisté par ordinateur.
Du fait de son bénévolat et sa gratuité, le KFV n’a pas les moyens de lancer des cours
n’importe où en Flandre française. Heureusement, suite à toutes ces décennies de
labeur du KFV, s’est créée à Bailleul, au moment adéquat, la Maison du néerlandais, à
laquelle le KFV peut passer peu à peu l’organisation d’une partie des cours. Ainsi le
KFV se mue progressivement en une organisation de soutien logistique aux différents
types d’enseignement du néerlandais en Flandre française, la Maison du néerlandais
orchestrant la mise en œuvre locale.
Dans les KFV-Mededelingen, l’information intéressante sur la Flandre française continuera
à témoigner de la fidélité aux objectifs initiaux. Ni le travail ni les perspectives d’avenir
ne manquent au KFV, et cela d’autant moins que les lecteurs continuent à soutenir son
action.
Le Komitee voor Frans-Vlaanderen ne se manifeste publiquement qu’une fois par an :
le jour de sa Journée culturelle de la Flandre française, la cinquant-huitième en 2005,
organisée cette année en Flandre occidentale dans cette ville de Waregem qu’un
Flamand de France a un jour déclarée « capitale de la Flandre française ». Notez donc
cette date : dimanche 25 septembre 2005, à partir de 14 heures, au Centre
culturel De Schakel à Waregem.Vous trouverez le programme détaillé et les renseignements
nécessaires dans le présent numéro des KFV-Mededelingen. Nous vous souhaitons
de tout cœur la bienvenue !
Guido Carron, Président du KFV, a.s.b.l.
5

6
Programma/Programme
Zondag 25 september 2005
Cultuurcentrum De Schakel,Waregem
58e Frans-Vlaamse Cultuurdag van het KFV
in samenwerking met het stadsbestuur van Waregem
14 u.: in de hal van het Cultuurcentrum De Schakel
Kennismaking, met koffie of thee. Muzikale animatie door de Frans-
Vlaamse folkgroep Blootland. Toeristische informatie i.v.m. Frans-
Vlaanderen door het Streekbezoekerscentrum voor Frans-Vlaanderen uit
Ieper. Audiovisuele stand van het jubilerende Flor Barbry’s Volkstoneel
voor Frans-Vlaanderen.
14 u.30: opening tentoonstelling “En Flandre”
met plastisch werk i.v.m. Frans-Vlaanderen van Nolle Versyp (pentekeningen)
en Filip Ramon (schilderijen) en met gekalligrafeerde gedichten van Fernand
Florizoone uit z’n bundel Grens van zand en wind / Frontière de sable et de
vent. Kalligrafen: Katleen Vanbesien en Luk Decleer.
korte interviews met de kunstenaars door Johan Strobbe.
15 u.: plenaire zitting in de Oranje Zaal
- woord van welkom en inleiding
door KFV-voorzitter Guido Carron, ereburgemeester Waregem
- voorstelling: Woordenboek van het Frans-Vlaams. Dictionnaire
du flamand de France (Uitg. Davidsfonds) van Cyriel Moeyaert
door dr. fil. Frans Debrabandere
- voorstelling: cd “Op ze Vlaams” van de Frans-Vlamingen Edmonde Vanhille
& Joël Devos, met muzikale begeleiding door Blootland
- 50 jaar Koekebroôd vor nuze menschen.
Hulde aan Flor Barbry’s Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen
door Wim Chielens, producer Radio 2, auteur, docent
- optreden van Flor Brabry’s Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen,
met muzikale ondersteuning door de groep Blootland
- toespraak van provinciegouverneur Paul Breyne
i.v.m. grensoverschrijdende culturele samenwerking
- verslag van de 40e KFV-Taalprijsvraag Nederlands
voor Frans-Vlamingen door Dirk Verbeke; prijsuitreiking aan de laureaten
- slotwoord door KFV-voorzitter Guido Carron en slotlied,
een hommage aan de Frans-Vlaamse volkszanger Klerktje (+ 2005),
door de Frans-Vlaamse groep Blootland
17 u.: receptie, aangeboden door het stadsbestuur van Waregem
Toegang is vrij en kosteloos. Samenvattende vertalingen in het Frans door Jacques Fermaut.
Wil uw aanwezigheid bevestigen via bijgevoegde antwoordkaart
of op: kfv.fransvlaanderen@skynet.be
‘s Morgens om 10u.30: vergadering voor de leerkrachten van de KFV-cursussen Nederlands
in Frans-Vlaanderen.
Meer info: www.kfv-fransvlaanderen.org

Dimanche 25 septembre 2005,Waregem (CC De Schakel)
58e journée de la Flandre française, organisée par le KFV
en collaboration avec la municipalité de Waregem
14 h : dans le hall du Centre culturel De Schakel
Prise de contact, avec café et thé. Animation musicale assurée par le groupe
de folk de Flandre française Blootland. Information touristique sur la
Flandre française, fournie par le Streekbezoekerscentrum voor Frans-Vlaanderen
(Centre régional de découverte de la Flandre française) d’Ypres. Stand
audiovisuel du Flor Barbry’s Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen
(Théâtre populaire Flor Barbry pour la Flandre française)
14 h 30 : ouverture de l’exposition « En Flandre »
avec des œuvres d’art en rapport avec la Flandre française de Nolle
Versyp (dessins à la plume) et de Filip Ramon (tableaux) et des poèmes
calligraphiés empruntés au recueil de Fernand Florizoone Grens van zand
en wind / Frontière de sable et de vent. Calligraphies : Katleen Vanbesien et Luk
Decleer.
Brèves interviews des artistes par Johan Strobbe.
15 h : session pléniaire dans l’Oranje Zaal (Salle Orange)
- allocution de bienvenue et introduction
par le Président du KFV Guido Carron, bourgmestre d’honneur de Waregem
- présentation du Woordenboek van het Frans-Vlaams.
Dictionnaire du flamand de France (éditions Davidsfonds)
de Cyriel Moeyaert par le docteur en philologie Frans Debrabandere.
- présentation du cd « Op ze Vlaams » (A la flamande) des Flamands de
France Edmonde Vanhille et Joël Devos, avec accompagnement musical de
Blootland.
- 50 jaar Koekebroôd vor nuze menschen
(Cinquante années de pain-gâteau pour les gens de chez nous). Hommage au
Théâtre populaire pour la Flandre française de Flor Barbry par Wim
Chielens, producteur de Radio 2, écrivain et enseignant.
- prestation du Théâtre populaire pour la Flandre française de Flor
Barbry, avec accompagnement musical du groupe Blootland.
- discours de Paul Breyne, gouverneur de la province de Flandre
occidentale sur le thème de la collaboration culturelle transfrontalière.
- compte-rendu du quarantième concours de langue néerlandaise
réservé aux Flamands de France, par Dirk Verbeke ; remise des prix aux
lauréats.
- allocution de clôture par Guido Carron, président du KFV, et chant final en
hommage au chanteur populaire Flamand de France Klerktje
(† 2005) par le groupe de Flandre française Blootland.
17 h : réception offerte par la municipalité de Waregem.
Entrée libre et gratuite. Résumés en français de Jacques Fermaut. Prière de confirmer
votre présence au moyen de la carte-réponse ci-jointe ou par Internet à l’adresse :
kfv.fransvlaanderen@skynet.be
Le matin à 10 h 30 : réunion des enseignants des cours de néerlandais du KFV en Flandre
française.
Pour en savoir plus : www.kfv-fransvlaanderen.org
7

8
Toelichtingen van A tot Z
bij de 58e Frans-Vlaamse Cultuurdag, 25.09.2005
AANKOMEN vanaf 14 u., Cultuurcentrum De Schakel, Waregem (bij Kortrijk)
(niet voor de leerkrachten van de KFV-cursussen Nederlands in Frans-Vlaanderen,
want die vergaderen om 10u.30).
BREYNE, Paul: gouverneur van West-Vlaanderen
en coördinator i.v.m. grensoverschrijdende
samenwerking; spreekt tijdens de plenaire zitting
over grensoverschrijdende culturele samenwerking;
BLOOTLAND: authentieke Frans-
Vlaamse folkgroep met v.l.n.r. op de foto: Joël
Devos, Agnes Chamley, Jacques Yvart (zie ook:
Yvart), Gérald Ryckeboer. Optreden tijdens de
Frans-Vlaamse Cultuurdag.
CHIELENS, Wim: producer Radio 2, auteur,
docent, kenner van folk en wereldmuziek en
ook van het Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen; brengt hulde tijdens de plenaire zitting
aan de “troupe” van Westouter.
DEBRABANDERE, Frans: dr. filoloog, naamkundige en dialectoloog, auteur van o.m.
de standaardwerken Woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk en
van het West-Vlaams etymologisch woordenboek; medehoofdredacteur van het Etymologisch
Woordenboek van het Nederlands. Werkte mee aan het Woordenboek van het
Frans-Vlaams van Cyriel Moeyaert; stelt de nieuwe uitgave voor tijdens de plenaire zitting.
EN FLANDRE: titel van de tentoonstelling i.v.m. Frans-
Vlaanderen in CC De Schakel,Waregem (25 sept. - 2 okt.
2005). Zie ook:Versyp, Ramon, Florizoone. Opening op 25
sept. 05 met korte interviews door Johan Strobbe (zie
ook blz. 8-11).
FLOR BARBRY’S
VOLKSTONEEL VOOR FRANS-VLAAN-
DEREN: viert z’n 50-jarig bestaan; “troupe”
van Westouter treedt op tijdens de plenaire zitting,
na hulde door Wim Chielens; FLORIZOONE,
Fernand: dichter. Gedichten i.v.m. Frans-Vlaanderen
uit zijn bundel Grens van zand en wind /
Frontière de sable et de vent werden gekalligrafeerd
door Katleen Vanbesien en Luk Decleer
voor de tentoonstelling “En Flandre” ter gelegenheid
van de 58e Frans-Vlaamse Cultuurdag
(zie blz. 11).
GUIDO: voornaam van de huidige KFV-voorzitter.
Achternaam: Carron. Ereburgemeester
van Waregem.

HUIS VAN HET NEDERLANDS = Maison du Néerlandais in Belle (Bailleul); partner
van het KFV voor buitenschoolse cursussen Nederlands.
INFO: www.kfv-fransvlaanderen.org
JA, één keer per jaar treedt het KFV naar buiten.
KLERKTJE (Raymond Declercq, + 2005): Frans-Vlaams volkszanger. Op het einde
van de plenaire zitting is er een muzikale hommage aan hem.
LEEUW: officieel symbool van La Flandre française.
MOEYAERT, Cyriel: auteur van het Woordenboek van het Frans-Vlaams. T.H. (Dick)
Wortel, medewerker van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie in Leiden, verzorgde
de redactie, samen met dr. Frans Debrabandere (zie: Debrabandere), dr. Hugo
Ryckeboer, gewezen coördinator van Het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten, en dr.
Eric Duvoskeldt van de Universiteit van Duinkerke. C. Moeyaert is oud-voorzitter van
het KFV, auteur van de rubriek “Ons oud Vlaams” in de KFV-Mededelingen.
Interview: blz. 12-14.
NEDERLANDS: officiële taal van
22 miljoen inwoners van België en
Nederland. OP ZE VLAAMS:
titel van de cd van Edmonde Vanhille
en Joël Devos, met eigen Vlaamse
teksten en muziek. Muzikaal intermezzo,
samen met de groep
Blootland, in de plenaire zitting.
PLENAIRE zitting: begint om 15
uur in de Oranje zaal van het
Waregemse Cultuurcentrum De
Schakel; is audiovisueel, muzikaal,
getimed, niet saai en bovendien
tweetalig.
QUOD erat demonstrandum
(wat bewezen moet worden): wat
moet het KFV na 58 jaar vrijwilligerswerking
nog bewijzen?
RAMON, Filip: stelt schilderijen
tentoon i.v.m. industrie en industriële archeologie in de Franse Nederlanden op de
58e Frans-Vlaamse Cultuurdag (zie blz. 10).
STREEKBEZOEKERSCENTRUM voor Frans-Vlaanderen: aanwezig met de
meest volledige toeristische info. Spilfiguur: Frederik Vandenbroucke.
TAALPRIJSVRAAG: dit jaar de 40e editie, en 2 laureaten. Verslag door Dirk
Verbeke, secretaris en hoofdredacteur van de KFV-Mededelingen.
U komt toch ook?
VERSYP, Nolle: heel bekend acteur; stelt pentekeningen i.v.m. Frans-Vlaanderen tentoon
ter gelegenheid van de 58e Frans-Vlaamse Cultuurdag. Zie ook: blz. 8-9.
WAREGEM: “de hoofdstad van Frans-Vlaanderen” (dixit een Frans-Vlaming).
X-FACTOR: reden van het succes van 48 jaar KFV-cursussen Nederlands.
YVART, Jacques: international bekend lid van de groep Blootland. Samen met de
volkszanger Klerktje auteur en componist van “Me zyn in Vlaenderen” / Nous sommes
en Flandre”.
ZONDAG 25 september 2005 in Waregem !
9

10
Tentoonstelling Frans-Vlaanderen
Nolle Versyp, Filip Ramon, Fernand Florizoone
Cultuurcentrum De Schakel,Waregem
van zondag 25 september tot en met zondag 2 oktober.
Ter gelegenheid van de 58e Frans-Vlaamse Cultuurdag van het KFV in het
Cultuurcentrum De Schakel van Waregem loopt van zondag 25 september tot en met
zondag 2 oktober 2005 een tentoonstelling onder de titel “En Flandre” met
pentekeningen van Nolle Versyp en met schilderijen van Filip Ramon rond
het thema Frans-Vlaanderen. Het plastische werk van Nolle Versyp en Filip
Ramon wordt op deze tentoonstelling nog kracht bijgezet door gekalligrafeerde
gedichten van Fernand Florizoone i.v.m. Frans-Vlaanderen uit zijn tweetalige
bundel Grens van zand en wind/Frontière de sable et de vent.
Opening tentoonstelling “En Flandre” op de 58e Frans-Vlaamse
Cultuurdag van het KFV om 14u.30. Korte interviews met de kunstenaars
door Johan Strobbe. Muzikale omlijsting door de Frans-Vlaamse folkgroep
Blootland.
PENTEKENINGEN van NOLLE VERSYP
“Alles wat authentiek is tussen Boeschepe en Boulogne
wil ik nog vastleggen in mijn tekeningen.”

“Ik word in mijn tekeningen hoe langer hoe meer detaillistisch,” zegt Nolle Versyp
(° Gent, 1936). “Mijn enige boodschap is: tonen wat nog echt is, en ik wil bovendien
volledig zijn.”
Als tekenaar-autodidact, maar met een typografische opleiding, blijft Nolle Versyp
Frans-Vlaanderen doorkruisen, met een zekere nostalgie naar authenticiteit, met
aandacht voor wat hij noemt “grandeur et décadence”, en vooral in het besef - zoals
de dichter Lucebert ooit schreef:“Alles van waarde is weerloos”.“Wat authentiek is,
is veel interessanter om te tekenen.”
Nolle Versyp is in heel Vlaanderen bekend als gevierd acteur bij de grote Vlaamse theatergezelschappen
en voor televisie, en de laatste jaren bij het grote publiek als dokter
Dré in de succesrijke TV-1 reeks “Thuis”.
Zijn acteurscarrière heeft hij op z’n 69e beëindigd en alle energie gaat nu naar zijn
tekenwerk. “Ik ben geen kunstenaar in de verheven betekenis van het woord, maar
iemand die graag tekent, met veel geduld. Monnikenwerk.”
De tentoonstellingen die Nolle Versyp tot nu toe hield, oogstten een enorm succes.
Zijn eerste tentoonstelling was in 1999 in Poperinge, met pentekeningen van de
Vlaamse Westhoek.Versyp leerde Frans-Vlaanderen trouwens kennen door vrienden
uit de Westhoek. Dan werd het Meetjesland zijn tekenterritorium, en daarna Frans-
Vlaanderen. Maar ook Zuid-Vlaanderen, de streek van Oudenaarde, wil hij nog in pentekeningen
fixeren.
“Tja, ik moet toegeven, sommige mensen komen eerst kijken naar dokter Dré van
“Thuis”, naar de acteur Nolle Versyp, en dan naar mijn tekeningen. Het is soms een
voordeel om bekend te zijn.”
Belle (Bailleul): marktplein, stadhuis met belfort, Sint-Vaastkerk.
11

12
SCHILDERIJEN van FILIP RAMON
° Roeselare, 1964. Kunstschilder en grafisch ontwerper
van beroep, met een opleiding in Kortrijk en in
Doornik (Arts Graphiques, Institut Saint-Luc). Enkele
kenmerken van zijn kunst: doorvoeld kleurenpalet,
ritmische composities.
“Er schuilt ook poëzie in de industriële
landschappen van deze regio.”
“Mijn streek is Vlaanderen,” zegt Filip Ramon, “dat is
Zeeuws-Vlaanderen, Oost-en West-Vlaanderen, Frans-
Vlaanderen. Dat betekent een diversiteit aan landschappelijke
verhalen om te schilderen: zandstreek,
krijtstreek, polders,Vlaamse getuigenheuvels... In Frans-
Vlaanderen, en dat is voor mij ook de Opaalkust met Cap Blanc-Nez (Kaap Blankenes)
en Cap Gris-Nez (Kaap Zwartenes), is het ruimtegevoel anders, is het licht apart.
Ik heb mij voor de tentoonstelling “En Flandre” ter gelegenheid van de 58e Frans-
Vlaamse cultuurdag in Waregem vooral geconcentreerd op de industrie en de industriële
archeologie van de regio: die toont ons het verhaal van de mens in zijn streek.Vooral
het havenlandschap van Duinkerke vind ik fascinerend.”

GEDICHTEN van FERNAND FLORIZOONE (80)
Uit: Grens van zand en wind / Frontière de sable et de vent.
Deze bekende dichter, die dit
jaar zijn 80e verjaardag mocht
vieren, werd geboren in Veurne.
Hij debuteerde in 1955 met In
de branding. Sindsdien publiceerde
hij nog 11 bundels. Rituelen van
kwetsbaarheid, een bloemlezing
uit zijn werk, verscheen 5 jaar
geleden bij uitgeverij P (Leuven)
en ter gelegenheid van het 31e
Poëziefestival van Beauvoorde,
met een academische huldiging
van de dichter, werd op zaterdag
6 augustus 2005 een tweede
gewijzigde en vermeerderde druk
van deze verzamelbundel op de markt gebracht.
(foto: Marcel de Meirleir)
Florizoones werk werd vertaald in vele talen, opgenomen in tal van bloemlezingen, en
meermaals bekroond, o.m. met de vijfjaarlijkse Guido Gezelleprijs van de Koninklijke
Academie voor NederlandseTaal- en Letterkunde in1987. In 1986 verscheen Grens van
zand en wind / Frontière de sable et de vent, een bundel gedichten i.v.m. Frans-
Vlaanderen, met Franse vertalingen door Marcel Hennart.
“De microkosmos van Florizoones verzen is toegankelijk en gastvrij. (...) Maar achter
de eenvoud van Florizoones verzen gaat een macrokosmos schuil, gaat een onvermoede
diepte en verte open.” (www.uitgeverij-p.be)
IJZERBRON SOURCE DE L’YSER
aan Luc Verbeke à Luc Verbeke
Na eeuwen introverte tijd Après des siècles de temps introverti
dagrijp geworden voor de buitendingen, mûri de lumière aux choses externes
de oerklei doorbreken rompre l’argile de la rive
en wellen doorheen Vlaamse woorden, et jaillir à travers des mots flamands,
onnozel stroompje, petite rivière innocente, lacet de soulier
schoenveter van het land, du pays
de oeverbewoners verkondigend les riverains annonçant
dat zij bondgenoten zijn qu’ils sont alliés
van aarde en hemel. par la terre et le ciel.
De gedichten voor de tentoonstelling in Waregem,
in Cultuurcentrum De Schakel, van 25 september tot 2 oktober 2005,
werden gekalligrafeerd door Katleen Vanbesien en Luk Decleer.
13

14
Interview met Cyriel Moeyaert
auteur van het
Woordenboek van het Frans-Vlaams. Dictionnaire
du flamand de France.
een autorititeit op het vlak van linguïstisch
onderzoek in Frans-Vlaanderen
De publicatie verschijnt in
september 2005 bij Uitgeverij
Davidsfonds, en wordt officieel
voorgesteld door dr. fil. Frans
Debrabandere op de 58e Frans-
Vlaamse Cultuurdag van het
KFV op zondag 25 september
2005 in Waregem (Cultuurcentrum
De Schakel). Cyriel
Moeyaert signeert op de Frans-
Vlaamse Cultuurdag z’n publicatie
voor wie dat wil.
Een unieke publicatie.
De oogst van een halve
eeuw taal sprokkelen
in Frans-Vlaanderen:
van a
tot zwijnescheel
Een beeld uit de KFV-film “En
Flandre”: Cyriel Moeyaert op
bezoek bij een van zijn vele zegslieden.
(Foto: Dirk Verbeke)

“Nederlands leren, maar met aandacht
voor de oorspronkelijke Frans-Vlaamse moedertaal”
Waar ligt de oorsprong van deze toch wel unieke woordverzameling?
Ik ben al wel ruim 50 jaar bezig met Frans-Vlaamse woorden verzamelen - luisteren
naar de mensen, optekenen - zonder ooit de bedoeling te hebben gehad om er een
woordenboek van te maken, natuurlijk. Het was pure liefde voor onze taal. En toen
moest ik eens spreken op een Frans-Vlaamse Cultuurdag in Hulst over het Frans-
Vlaams en ik heb dan enkele voorbeelden gegeven uit mijn toen kleine verzameling.
Jozef Deleu was daar aanwezig en wat later vroeg hij mij om Taaltuintjes te schrijven
voor het tijdschrift Ons Erfdeel. Dat is het begin geweest. Er zijn toen ruim 30 van die
Taaltuintjes i.v.m. Frans-Vlaams verschenen, van jaargang 9 tot 23. Later, in 1982, heb ik
aan Luc Verbeke voorgesteld om in de KFV-Mededelingen een artikeltje te schrijven
over “Ons oud Vlaams”, niet met het idee om er een reeks van te maken. Ondertussen
zijn er in de KFV-Mededelingen meer dan 80 afleveringen van “Ons oud Vlaams” verschenen.
Het is de basis geworden voor het Woordenboek van het Frans-Vlaams.Voorts publiceer
ik sinds het eerste jaarboek De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas Français van de
Stichting Ons Erfdeel in 1976 verscheen een vaste rubriek met lexicon onder de titel
De hedendaagse schrijftaal van de Westhoek in Frankrijk op basis van Vlaamse teksten van
vroeger.
Het Woordenboek van het Frans-Vlaams verschijnt op een gunstig
moment. Er is vandaag een grote belangstelling voor dialecten, een herleving.
Dat is ook een teken aan de wand dat die verdwijnen. Het Frans-
Vlaams verdwijnt zo goed als zeker ?
Verdwijnen duurt altijd veel langer dan men denkt.Vijftig jaar geleden zei men ook al
dat de Frans-Vlaamse volkstaal op sterven na dood was. Men is vandaag trouwens
wakker geworden in Frans-Vlaanderen. Lees maar het Woord vooraf van Felix Boutu in
het laatste nummer van Yser Houck. Je moet ook drie soorten Vlaamstaligen onderscheiden:
die het nog volledig beheersen, die het nog enigszins spreken, die het begrijpen,
maar niet meer kunnen spreken.Voor het Woordenboek van het Frans-Vlaams
heb ik een beroep gedaan op zowat 160 zegslieden, maar er zouden er veel meer kunnen
zijn, want mijn zegslieden kennen heel wat andere Frans-Vlamingen die nog goed
Vlaams spreken.
Is Frans-Vlaams eigenlijk geen West-Vlaams?
Het is het oude Westhoeks, een variant van het West-Vlaams, die ook ouder is dan
het Westhoeks van Poperinge,Veurne en Ieper. In Frans-Vlaanderen zegt men nog “een
liitje” (een beetje). Er zijn bovendien nogal wat Picardische invloeden. Het Frans-
Vlaamse woord “kokkemaere”, bijvoorbeeld, betekent nachtmerrie in het Nederlands,
cauchemar in het Frans, en komt van het Picarisch “cauquemar”.
Kennis van het Frans-Vlaamse dialect is toch een nadeel voor het aanleren van
het Nederlands?
Dat klopt niet helemaal. Voor de uitspraak is het inderdaad moeilijker: men moet
overschakelen van de dialectische uitspraak naar de Nederlandse uitspraak voor
15

16
woorden die nauw verwant zijn. Maar het klopt niet voor de syntaxis en in veel gevallen
is ook voor het woordgebruik de kennis van het dialect een voordeel.“Dat hij is goed”
(qu’il est bon) zal men niet zeggen als men het Frans-Vlaams nog kent.
I.v.m. het verdwijnen van het Frans-Vlaams sprak je vroeger ongegeneerd van
“etnocide”?
Dat zou ik niet meer zeggen. Ik gebruik nu liever het woord “linguicide”. De etnie is
gebleven in Frans-Vlaanderen, en die wordt met de dag zelfs nog intenser. Het bewustzijn
dat ze Vlaming zijn, is gebleven en is zelfs gegroeid, terwijl heel veel jonge mensen
de taal niet meer spreken en dat is het gevolg van “linguicide”, het verbod van de eigen
moedertaal, van het gemis aan onderwijs in de eigen moedertaal.
Moeten de Frans-Vlamingen Vlaams leren of Nederlands?
Nederlands leren, natuurlijk. Zoals de Franse Onderwijsminister zei: Nederlands leren
met aandacht voor het dialect. Jammer genoeg wil men het Nederlands niet erkennen
als regionale taal maar enkel als vreemde taal.
Anders zou men, zoals in de Elzas, in het zuiden, in Bretagne, tweetalige opschriften
en plaatsnaamborden kunnen aanbrengen. Het Vlaams is de enige taal die niet erkend
is in Frankrijk als regionale taal.
De West-Vlaamse luisteraars van Radio 2 hebben “wrikkelgat” (een ongedurig
iemand) uitgeroepen tot het mooiste dialectwoord van de kustprovincie.Wat is
voor jou het mooiste woord uit je Woordenboek van het Frans-Vlaams?
Het Frans-Vlaams kent heel wat mooie woorden. Om HET mooiste woord te kiezen,
wordt het voor mij moeilijk. Mooi zijn in elk geval voor mij: KLIINKEBELLE (belletje),
de LEURIINGE VAN DEN AVOND (avondschemering), ZOETEBOOMTEI (zoethoutthee),
KAMERMIINE (kamille), TULLEPOOIZE (tulp), KAFFIEMUZEL (stoffen koffiefilterzak),
VERSPRIINKELEN (nieuwe sporten aanbrengen in een ladder), PIILEPOE-
LEPANTJES (paarden in een raadsel), KANNEBOETAAIE (fles van een liter), PIEPE-
BONTJE (onzelieveheersbeestje)
Dirk Verbeke
We zien uit naar het ontdekken van nog meer moois in het Woordenboek van het Frans-
Vlaams! Het verschijnt in september 2005 bij Uitgeverij Davidsfonds, met een alfabetisch
register op de Franse vertalingen, en telt 416 bladzijden. ISBN 90 6306 527 2. Kostprijs:
29,95 €. Voorstelling op de 58e Frans-Vlaamse Cultuurdag in Waregem op zondag 25 september
2005.
Wat er niet in het Woordenboek staat zijn de woorden uit “Ons oud Vlaams” in dit nummer,
en ook uit de volgende rubrieken van Cyriel Moeyaert. De KFV-Mededelingen worden aldus
voor de liefhebbers een noodzakelijk addendum op het Woordenboek van het Frans-Vlaams.
Bovendien vindt u op de webstek van het KFV (www.kfv-fransvlaanderen.org) de gedetailleerde
lijst van de zegslieden uit Frans-Vlaanderen met de woorden die ze hebben aangebracht.

Uit en over Frans-Vlaanderen
ONDERWIJS e.a.
Uit de Vlaamse Commissie Buitenlands Beleid
Steven Vanackere, Vlaams volksvertegenwoordiger en trouwens zoon van wijlen
gouverneur Leo Vanackere, die voorzitter was van het Komitee voor Frans-Vlaanderen
van 1969 tot 1977, stelde in de Commissie Buitenlands Beleid aan Minister
Bourgeois een vraag om uitleg i.v.m. Frans-Vlaanderen (ingediend op 01.06.05; behandeld
op 14.06.05).Aanleiding daartoe was het Woord vooraf in de KFV-Mededelingen van juni
2005 waarin gesuggereerd werd om op Vlaams niveau de vierde zondag van september,
dus de datum van de Frans-Vlaamse Cultuurdag van het KFV, uit te roepen
tot “Dag van Frans-Vlaanderen”.Vanackere, zelf geen lid van de Commissie, vindt
dat er door die keuze voor de vierde zondag van september bijgevolg geen ingewikkelde
en dure initiatieven uitgevonden moeten worden om ervoor te zorgen dat Vlaanderen
één keer per jaar met de neus op de Frans-Vlaamse realiteit wordt gedrukt. De uitstraling
die Vlaanderen kent in het noorden van Frankrijk lijkt hem bovendien een gedroomde
toegangspoort tot de Franstalige wereld en dat moet dus beleidsmatig worden ondersteund.
De vraag werd aanleiding tot een grondig, inhoudrijk en enthousiast debat o.l.v. commissievoorzitter
Karim van Overmeire, met degelijk geïnformeerde commissieleden
(spreekbeurten van Johan Verstreken, Luc van Nieuwenhuysen, Jan Loones, Sabine
Poleyn).
I.v.m. het KFV citeren we uit het antwoord van Minister Bourgeois volgende passus:
“We geven het Komitee voor Frans-Vlaanderen een,weliswaar kleine,bijdrage.
Die mensen zijn bescheiden en vragen ook niet zoveel. Ik ben dit jaar als Minister van
Buitenlands Beleid op bezoek geweest. Ik heb op de Frans-Vlaamse Cultuurdag van
het KFV in Belle een toespraak gehouden.” En voorts: “Ik heb lang geleden in
Waregem op de Frans-Vlaamse Cultuurdag een heel interessant debat meegemaakt
tussen toenmalige parlementsleden. Ook al behoorde buitenlands beleid toen nog
niet tot onze bevoegdheid, er werd al nagedacht over samenwerking, het buitenlandse
cultureel beleid en contacten met Frans-Vlaanderen.”
Belangrijkste conclusies van de zitting:
1/ meer structurele samenwerking met een regio die historische en culturele
banden heeft met Vlaanderen en coördinatie tussen initiatieven op provinciaal, intercommunaal,
gemeentelijk, parlementair, federaal en Vlaams niveau (n.v.d.r.: en niet het
KFV-privé-initiatief sinds 1947??) om te komen tot een win-winsituatie (ondertussen
was Paul Breyne, gouverneur van West-Vlaanderen, door de Vlaamse regering al aangesteld
tot coördinator voor grensoverschrijdende samenwerking en was ook al een
interministerieel comité opgericht voor het ontwikkelen van een strategie m.b.t.
Noord-Frankrijk).
17

18
2/ Minister Bourgeois:“Een van de zaken die we moeten proberen te bereiken is aandacht
voor het Nederlands onderwijs daar. Als er één gebied is waar we er
belang bij hebben dat het Nederlands een prioritaire taal wordt in het
onderwijs, is het Frans-Vlaanderen wel. Dat is niet alleen van cultuurhistorisch
belang, maar ook van economisch belang.”
Toekomstperspectieven:
- werkbezoek van Minister Bourgeois op 12 juli 2005 in Rijsel.
- Johan Verstreken brengt als lid van de Interparlementaire Commissie van de
Taalunie het onderwerp ter sprake op de volgende vergadering.
- er zou worden nagedacht over een “Dag van Frans-Vlaanderen” en over
de ondersteuning van dit KFV-idee.
- het samenwerkingsakkoord van de Vlaamse Gemeenschap met de Franse
regering voor de periode 2003-2005 moet worden geëvalueerd en er wordt
onderzocht of het samenwerkingsakkoord met Frankrijk eind 2005 afloopt of stilzwijgend
wordt voortgezet.
Wordt gevolgd en ook vervolgd. In het volgende nummer van de KFV-Mededelingen
komen we uitgebreid en ook gegrond kritisch op het “Dossier Frans-Vlaanderen / De
Franse Nederlanden” terug, met concrete voorstellen i.v.m. grensoverschrijdende
culturele samenwerking met Noord-Frankrijk.
Dirk Verbeke
Het volledige verslag met alle spreekbeurten is makkelijk terug te vinden op
www.vlaamsparlement.be via de zoekfunctie.
PUBLICATIES:
N.v.d.r.: wegens (chronisch) plaatsgebrek kunnen we besprekingen van volgende
publicaties pas in een volgend nummer publiceren. Dat zijn o.m. : Waarom een
buitenboordmotor eenzaam is van Joke van Leeuwen (Uitg. Ons Erfdeel),
LetterS in de boeken. Liber Amicorum Ludo Simons (Uitg. Pelckmans),
Vlaanderen en zijn buitenland. Praktijk en kansen van Jan Hendrickx
(Uitg. Davidsfonds), L’Almanach des Gens du Nord 2005. Voorts : Léon
Bocquet. Un poète du Pays de Weppes van Pierre Descamps (Ed. J.
Brémond), Rituelen van kwetsbaarheid van Fernand Florizoone (Uitg. P,
Leuven), Balade dans le Nord. Sur le pas des écrivains van Jacques
Landrecies en Paul Renard (Ed.Alexandrines), Thet Oera Linda Bok. Le livre
des Oera Linda. La plus célèbre mystification du 19e siècle, vertaald door
Jacques Fermaut in eigen beheer, Jaarboek De Nederlanden extra muros
2005 (Vereniging/Stiching Zannekin), Si loin, si proche...Une langue européenne
à découvrir : le néerlandais van Laurent Philippe Réguer, De reis
om de berg in 80 verhalen. Le Tour du Mont en 80 pages (Dienst Cultuur,
Provincie West-Vlaanderen).

VERSLAG 39e TAALPRIJSVRAAG van het KFV
voorgelezen door Dirk Verbeke, secretaris van de jury, op de 57e Frans-Vlaamse
Cultuurdag van het KFV- stadhuis Belle (Bailleul), 26 sept. 2004.
Geachte vergadering,
Meer dan 40 van de 93 Frans-Vlaamse deelnemers/deelneemsters zijn hier vandaag
aanwezig. Ze krijgen als verrassing en als extraatje een foto-leesboek en handige gids
i.v.m. Brugge, verschenen naar aanleiding van Brugge 2002 bij Uitgeverij Lannoo.
Winkelwaarde 30 €. Elke deelnemer ontvangt sowieso 10 euro voor een uitstapje
naar Vlaanderen onder leiding van zijn of haar leerkracht, en traditiegetrouw een
mooie boekenprijs voor een waarde van minimum 50 €.
Er waren dit jaar voor de 39e Taalprijsvraag van het KFV 93 deelnemers.
De jury kwam bijeen in het Huis van het Nederlands in Belle (Bailleul) onder het
voorzitterschap van mevrouw Sandrine Demange.
Tien scholieren - de toekomst is aan de jeugd - namen deel. Vier van hun krijgen
straks een ereprijs. Er is bij de volwassenen één laureate, er werden 7 ereprijzen toegekend,
30 deelnemers werden gerangschikt in categorie 1, en 46 in categorie 2.
Laureate werd mevrouw Marie-José Lerouge uit Ardres (Aarde). Zij is lerares
Engels en Esperanto, en zij beheerst bovendien een mooie serie talen. Zij volgde dit
jaar het eerste en tweede niveau van de KFV-cursussen in Nieuw-Koudekerke
(Coudekerque-Branche) bij mevrouw Denise Lemière. Zij schreef 2 zo goed als foutloze
teksten die heel spiritueel zijn, met zelfs verrassende woordenspelletjes in het
Nederlands. Mag ik vragen dat mevr. Lerouge, samen met haar lerares naar voren
komt? De zwaarte van het boekenpakket vereist dat.
De laureate van de 39e Taalprijsvraag ontvangt bovendien de Prijs van VVV-
Nieuwpoort uit de handen van de heer Etienne Desaever: een weekeindverblijf voor
2 personen in volledig pension, in Nieuwpoort.
En de ereprijzen voor de volwassenen: Marie-Claude Vandaele uit Sint-Omaars (3 jaar
geleden laureate, en sindsdien telkens ereprijswinnares); Nathalie Pecqeur uit La
Gorgue (trouwens ambassadrice van Rijsel 2004); Violaine Calcoen uit Meteren;
Sébastien Beusquart uit Kales (Calais), ook vorig jaar ereprijswinnaar; Marie-Thérèse
Markey uit Rekspoede; Fabien Marco uit Dowaai; Daniël Portenart uit Pérenchies, ook
ereprijswinnaar vorig jaar.Aan volgende scholieren werd een ereprijs toegekend: Irma
Evrard uit Zuidkote; Sophie Carlier uit Rekspoede; Adeline Markey uit Rekspoede;
Victoria Pelletier (11 jaar) uit Hondschote.
Wij danken het Vlaams Ministerie van Externe Betrekkingen Afdeling Buitenlands
Beleid binnen Europa,VVV-Nieuwpoort,
de stad Waregem, uitgeverij Lannoo,
en natuurlijk alle leerkrachten van de
KFV-cursussen, die in weer en wind,
weer het beste van zichzelf gaven in
het 46e KFV-cursusjaar.
Het KFV bereddert als vrijwilligersvereniging
een middelgrote
school, in de vrije uren.
We doen dat goed!
De juryleden van de 39e KFV-Taalprijsvraag
(2004), Belle (Bailleul).
19

20
EERSTE KFV - GIDSENDAG. DEEL 2.
In het vorige nummer van de KFV-Mededelingen (blz. 21-22) brachten we
verslag uit over dit nieuwe KFV-initiatief. Hier volgt commentaar van enkele
deelnemende gidsen.
Evaluatie van de deelnemers:
Frans-Vlaams luxueus vervoer, Liefooghe-
Sence, met zetel in het Frans-Vlaamse Belle.
De bus “speelde” ook mee in de in Cannes
met de Prijs van de jury bekroonde film “La
Vie de Jésus” van de in Belle geboren cineast
Bruno Dumont.
Het idee om gidsen in contact te brengen met
regionale figuren als onderdeel van een gidsendag
is heel interessant. De Frans-Vlamingen zelf zijn
immers de beste ambassadeurs van hun streek
binnen het toeristische kader van zo’n dag. Op
die manier ontwikkelen de relaties met Vlaanderen
en blijft de verbondenheid levendig tussen
mensen aan weerszij van de “schreve”. Een
dergelijke aanpak is ook de hoeksteen van de
vrijwilligerswerking van het KFV (Komitee
voor Frans-Vlaanderen), dat al meer dan een
halve eeuw bijzonder goed bezig is.
Voor de zoveelste keer bewees het KFV met
dit initiatief dat er nog zoveel moois te zien en
te ontdekken valt in Frans-Vlaanderen. De gidsendag
is een prima initiatief dat heel wat verenigingen
kan aansporen om deze streek te ver-
kennen. Met VTB Roeselare plannen we alvast een daguitstapje op zaterdag 18 of zondag
19 juni naar Frans-Vlaanderen, waar we o.m. het Guido Gezelle-pad in Zerkel
(Sercus) zullen bewandelen.
Voor herhaling vatbaar. Hoe de jongeren bereiken en dus, onze opvolgers?
De KFV-gidsendag: perfect in alle opzichten.
Dirk Lievens
Toon Hillewaere
Oswald Wildemeersch
Een opnieuw opfrissen van bepaalde aspecten doet altijd deugd, maar vooral het ontmoeten
van collega’s blijft interessant
Robrecht de Gersem
Gezellig, leerrijk, ontdekkend, en een leuke ontmoetingsdag met collega’s, bekende en
onbekende.
Roland Gille

Een prima dag met heel interessante
ideeën voor een excursie. Op zaterdag 12
februari 2005 zal ik met de groep Leieland-
Kortrijk het museum Lemire en La Motte
au Bois (De Walle) inlassen,om dan ‘s avonds
te eindigen in Wormhout.We genieten daar
van De Sterre, het “speltje” van de “troupe”
van Westouter.
Jozef de Brabander
De dag was echt verrijkend. Vooral het
Lemirehuis (en omgeving) in Hazebroek
was een openbaring. Ik ga er zeker met
groepen heen, als ze niet te groot zijn. (...)
Eindelijk heb ik een reeks collega-gidsen
ontmoet van wie ik alleen de naam kende.(...)
Dat was héél interessant: het uitwisselen
van ideeën en concrete plannen, in een
geest van vriendschap en samenhorigheid.
Guido Vandevyvere
Een geslaagde blijk van waardering voor
wat de gidsen presteren.
Wilfried Maes
Suggesties van de deelnemers voor een
daguitstapje bij een volgende KFV-gidsendag:
- Grevelingen - Broekburg - Waten
- thematisch: industriële archeologie,
bouwkundig erfgoed, taal en volkskunde;
Geuzen in Steenvoorde en Hondschote;
Edmond de Coussemaker in Belle en
Broekburg
- Kassel, Arneke, Steenbeke en Ariënaan-de-Leie
Een lijst van gidsen voor Frans-Vlaanderen is te verkrijgen op:
KFV-secretariaat, p/a Dirk Verbeke, Kerelsstraat 17, B-8800 Roeselare.
21

22
QUAND LA MER MONTE.
« Ici commence une grande histoire d’amour... ».
Nieuwste film in / over Frans-Vlaanderen. Een
vrouwelijk beeld van de regio. Frans-Belgische
co-productie.
Hoofdrolspeelster Yolande Moreau
(foto : www.quandlamermonte-lefilm.com)
Quand la mer monte, j’ai honte, j’ai honte / Quand elle descend, je
l’attends, / A marée basse, elle est partie hélas, / A marée haute, avec
un autre. (refrein uit de in Frans-Vlaanderen heel bekende meezinger van de in
Rijsel geboren Raoul de Godewaersvelde.Tekst en muziek: Jean-Claude Darnal).
« La mer qui monte efface toutes les traces, elle remet le sable à neuf et
recouvre tout sur son passage, le temps d’une marée... Elle est puissante
comme le désir et salée comme les larmes... » (Yolande Moreau)
Quand la mer monte is een film die in oktober 2004 in roulatie kwam en die zich
afspeelt in Frans-Vlaanderen/Noord-Frankrijk (Belle, Groot-Sinten, Armentiers, Lens,
Bethune, Rijsel...). Deze recente filmproductie kreeg in Parijs op 26 februari 2005
twee prestigieuze CESARS: een César voor BESTE ACTRICE (in dit geval voor
de Brusselse actrice Yolande Moreau, die ook een rol vertolkte in de populaire prent
Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulain uit 2001)
en een César voor BESTE DEBUUTFILM.
De Vlaamse acteur Wim Willaert,
afkomstig uit Nieuwpoort, is de tegenspeler
van Moreau. Hij kreeg voor zijn rol in Quand
la mer monte de Prijs van de BESTE
ACTEUR op het Internationaal Festival
van de Franstalige Film in Namen in 2004.
Quand la mer monte is een hartverwarmende,
pretentieloze film, die balanceert
Foto: Cees van de Ven
tussen komedie en melodrama en gebaseerd
is op een “klein verhaal”, met figuren
die op het eerste gezicht klein lijken: de een-
zaamheid van een toneelactrice op tournee in Noord-Frankrijk, haar korte liefdesrelatie
met een volksjongen, die uit West-Vlaanderen afkomstig is en in Frans-Vlaanderen
overleeft als “porteur de géant” (drager van de folkloristische reuzen). De film
beklemtoont ook de innemende eenvoud van volksmensen uit “le Nord”. Hoofdkwartier
tijdens de opnames was het pittoreske dorpje Steenwerk (bij Belle). Moreau
schreef samen met Gilles Porte het scenario en was met hem ook co-productrice.
Het duurde 5 jaar vooraleer de film gedraaid kon worden, want weinig investeerders
zagen er brood in. Het werd dus een low-budgetfilm en een onafhankelijke productie.
Vanaf 6 juni 2005 is er een dvd-versie (Editions Studio Canal) beschikbaar. Meer info
ook op de geslaagde webstek van de film: www.quandlamermonte-lefilm.com, en op
www.fnac.com. Prijs: 19,95 €.
AANBEVOLEN!
Dirk Verbeke

VARIA
• De Dagen van Frans-Vlaanderen
in Nieuwpoort - voorheen: de Frans-
Vlaamse Veertiendaagse - werden voor
de 31e keer georganiseerd tijdens de
paasvakantie 2005. De Dagen van Frans-
Vlaanderen begonnen met een stijlvolle en
inhoudrijke openingszitting op zaterdag 26
maart 2005 in de stadshalle. Sprekers
waren: mevrouw Greet Ardies-Vyncke,
schepen voor toerisme (foto), burgemeester
ir. R.Crabbe,mevrouw de eregedeputeerde
M.C. van der Stichele, en burgemeester
Devynck van Ekelsbeke (Esquelbecq).
Toon Hillewaere praatte als vertaler de
verschillende onderdelen van het programma vlot aan mekaar. Het duo Edmonde
Vanhille en Joël Devos zorgden voor heel gewaardeerde muzikale intermezzi met
liederen uit hun cd “Op ze Vlaams”. De Frans-Vlaamse Cultuurdag(en) van het KFV en
de Frans-Vlaamse Veertiendaagse van Nieuwpoort zijn altijd complementair geweest.
(cfr. Jaarboek De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas Français,1995, blz. 181-201). De band
blijkt trouwens uit de traditionele Prijs van VVV-Nieuwpoort voor de laureaat van de
KFV-Taalprijsvraag.
• « Bienvenue sur ce modeste blog qui n’a comme but que vous faire partager
mon amour des Pays-Bas Français ». Zo opent historicus François Hanscotte
uit Saint-Malo-sur-Mer (bij Duinkerke) z’n weblog: HISTOIRES DU NORD.
Op de 57e Frans-Vlaamse Cultuurdag van het KFV in Belle (Bailleul) vorig jaar stelde
Hanscotte met verve zijn nieuwste boek voor: La route des villes fortes du Nord. Les étoiles
de Vauban, een succesboek, trouwens (cfr. KFV-Mededelingen, jrg. 32, nr. 3, blz. 4-5.
Bespreking van Johan Strobbe met als titel: Vijf sterren voor Les étoiles de Vauban). De
weblog is uitstekend: http://histoiresdunord.blogspot.com
• Van Marieke (Maryse Collache) en Bart uit Duinkerke verscheen de cd
“Douce Flandre”, met medewerking van een trits bekende Frans-Vlaamse muzikanten:
William Schotte, Gérald Ryckeboer, Damien Top, de groep Smitlap... De cd bevat ook
een boekje van 28 blz in vierkleurendruk met alle teksten in het Nederlands, de
Franse vertaling en met originele gravures uit de eerste editie van de Cousse-makers
“Chants Populaires des Flamands de France”. De cd verscheen in eigen beheer maar
onder de auspiciën van de “Association de sauvegarde du patrimoine” Edmond de
Coussemaker (met zetel in Broekburg/Bourbourg) en als een uitloper van de viering van
de 150e verjaardag van het Comité Flamand de France in 2004. De cd bevat tal van
bekende liederen uit het standaardwerk van de Coussemaker, zoals Jan myne man, Jan
de Mulder, Cecilia, Warme garnars, Tjanne, Halewyn, ... Info: FVDB, 1 rue du Rempart,
F-59140 Duinkerke of tel.nr. 00 333 28692335 (Maryse Collache).
• Van 13 mei tot en met 12 juni 2005 was er in het Cultuurcentrum De Schakel in
Waregem een kunstfototentoonstelling met als verrassende titel: “MENSCHEN
GELIK WIEDER” (MENSEN ZOALS WIJ). Foto’s van de Belgische en Franse
23

24
Westhoek/Westhouck. Fotograaf: de jonge Michaël Depestele, die zijn geboortestreek,
de Vlaamse Westhoek, als thema van zijn fotoreeks koos en er Frans-Vlaanderen
grensoverschrijdend bijnam.Wij twijfelen niet aan het kunstige karakter van de foto’s.
Toch vonden wij er niet de ziel in terug van de Westhoek aan weerszij van “de schreve”.
Zij etaleerden vooral troosteloosheid, zieligheid.We zijn nochtans geen voorstander
van een romantische beeldvorming. Bovendien valt het op dat sommige “moderne”
fotografen (en ook sommige filmregisseurs) deze regio al te graag vanuit hun eigenste
vogelperspectief bekijken. Die moeten zo vlug mogelijk de recente, met 2 Césars
bekroonde film “Quand la mer monte” proberen te zien (zie: blz. 20 in dit nummer).
• Het 30e Jaarboek De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas français, uitgegeven
door de Vlaams-Nederlandse « Stichting Ons Erfdeel vzw », werd m.m.v. de Provincie
West-Vlaanderen feestelijk voorgesteld op 12 juni 2005 ter gelegenheid van het
literaire Festival “Par Monts et par mots” op het domein van de Villa Mont-Noir in
Sint-Janskappel.Thema van het festival in het Departementaal Park op de Zwarte Berg
dit jaar was: Jules Verne. Er werd daarvoor nogal kwistig omgesprongen met “grensoverschrijdend,
Europees manna”: iedere bezoeker ontving gratis een dure, tweetalige
publicatie i.v.m. Jules Verne met voor die gelegenheid geschreven bijdragen van tal van
auteurs (samengesteld door en voor rekening van de Dienst Cultuur van de Provincie
West-Vlaanderen). Prestigieus, dat wel (bespreking in volgend nummer van de KFV-
Mededelingen).
• Op 4 juli 2005 zond de Nederlandse Radio 1 in het achtergrondprogramma De
Ochtenden een reportage uit van Marcel Decraene over Frans-Vlaanderen. Het
was de eerste uitzending van de boeiende reeks “Alternatieve Tour de France”, met
bezoek aan een aantal minderheden in Frankrijk (Frans-Vlaanderen, Elzas, Bretagne,
Frans-Catalonië en Occitanië). Decraene bracht o.m. een bezoek aan een KFV-cursus
Nederlands in Nieuw-Koudekerke (Coudekerque-Branche). Het programma over
Frans-Vlaanderen en de andere afleveringen van de Alternative Tour de France zijn te
beluisteren op www.eo.nl.
Dirk Verbeke
• Het Comité Flamand de France (CFF), opgericht in 1854, hield in mei 2005 in
Ekelsbeke (Esquelbecq) z’n jaarlijkse algemene vergadering onder voorzitterschap van
mevrouw Christiane Lesage. Bij die gelegenheid kwam de restauratie van het kasteel
(waar ooit, gedurende jaren, de “Vlaamse cultuurdagen” van het KFV, in samenwerking
met pastoor Decalf, werden gehouden) aan de orde.Volgens burgemeester Devynck
is de eigenares bereid een half miljoen euro aan de restauratie te spenderen en er
wordt ook subsidiëring van de hogere overheid verwacht.
• Op de jaarlijkse Sinksenboekenmarkt in Beauvoorde werd hulde gebracht aan de
bijna 80-jarige dichter Fernand Florizoone (° 21.7.2005) uit Koksijde die ook heel
wat poëzie schreef over Frans-Vlaanderen. Na de middag zong de groep
Sinksenbruid o.l.v. Jan Huyghe. Hun belangstelling voor Frans-Vlaanderen kwam
meermaals tot uiting bij het zingen van een of ander volkslied van over de schreve of
van een eigen nummer over deze streek.
Etienne Desaever

Toerisme Plus:
Frans-Vlaanderen
• In de Steps Magazine-gids (2005-2006) wijst gedeputeerde Jan Durnez (Provinciebestuur
West-Vlaanderen) op charmante plekjes in de Westhoek. “Net over de
grens, in Frans-Vlaanderen, is het genieten geblazen” zo zegt hij. En voorts:
“Het landschap stopt niet aan de schreve... Het Yourcenardomein is zonder meer een
subliem wandelgebied. Op de Zwarteberg bracht Marguerite Yourcenar een deel van
haar jeugdjaren door en ze vatte er liefde op voor de natuur... Haar voorbeeld moeten
we volgen, want de Westhoek is een streek om de koesteren.”
• Het Museum voor Moderne Kunst van Duinkerke is weer open, nadat er maar
liefst 7 jaar aan gewerkt werd. Sinds 24 juni jl. heet het LAAC (= Lieu d’art et active
contemporaine). Ingeplant in een tuin met beelden bezit het hernieuwde museum niet
alleen de collectie van Gilbert Decaine, maar er wordt voortaan ook aandacht
besteed aan muziek, dans, theater, film en literatuur. Het publiek kan opnieuw kennis
maken met het werk van o.m. Karel Appel (de Cobra-groep is prominent aanwezig),
Joan Mitchell, Olivier Debré, Bernard Pagès, César, Hervé Télémaque, Bernard
Rancillac en Eugène Leroy. In de mezzanine bevindt zich een grafische kamer, enig in
Frankrijk. Info tel 00 333 28295600.
• Marc Segher, voorzitter van “Opbouwwerk IJzerstreek” mocht op zaterdag 9 juli
2005 een grote schare kunstminnaars (onder wie heel wat uit Frans-Vlaanderen) ontmoeten
in de Vinkemkerk ter gelegenheid van de grensoverschrijdende, dubbele
tentoonstelling “Van vis en vlees”. Een tweede gedeelte was te zien in het stadhuis
van Hondschote (tot 15 augustus 2005). Samensteller Joost de Geest wees vooral
op het werk van Jean-Claude Thuillier (°1948, Rijsel) uit Sint-Winoksbergen (Bergues).
Eerder was hij arts, nu is hij kunstschilder en hij werkt met zonnige kleuren.
• Na drie jaar werking komt het “Huis van de Westhoek/La Maison du
Westhouck” in Ekelsbeke (Esquelbecq) dit jaar met een tentoonstelling over de
geschiedenis “la brique”, de baksteen. Elke dag open (niet op maandag), van 10 tot 12
en van 14 tot 18 uur. Info tel. 00 333 28628857.
• Elk jaar wordt in het ecomuseum de “Bommewaerswall” in Gijvelde een tentoonstelling
gehouden. Sinds 1 april 2005 staat die in het teken van herbruikbare energie,
met o.m. aandacht voor de geschiedenis van de windmolen van Malo sinds 1990. Info
00 333 28201103.
• Kassel (Cassel) is sinds juni 2005 een attractie rijker. Naast de Dienst voor
Toerisme bevindt zich nu “Cassel Horizons”, een interactieve tentoonstelling
over deze stad en z’n omgeving, aan de hand van “geanimeerde” panelen, foto’s en
films. Na drie jaar studie en 15 maanden opbouwwerk is de “Espace d’interprétation”
klaar voor bezoekers op het marktplein; toegang: 2,80 € . Info tel 00333 28405255.
• Dat “Flandre à vélo” met Jean Deroi en Jean Thélinge al jaren ijvert voor grensoverschrijdende
fietsroutes is, bij ingewijden, geweten. Beweg-wijzering is noodzakelijk
25

26
maar mag niet tot verwarring leiden. Zo wordt ondervonden dat de LF1-Noordzeefietsroute,
die loopt tot Bonen (Boulogne) en de Vlaanderenfietsroute door mekaar gehaspeld
worden. Soms is er zelfs sprake van Vlaanderen-Noordzee en Noordzee-Vlaanderen.
• Op zondag 17 juli trok een reuzenstoet door de Nieuwpoortse straten. Frans-
Vlaanderen was vertegenwoordigd door reuzen uit Boeschepe en Steenvoorde.
Gewezen burgemeester Jan Turpijn, nu de grootst gedragen reus van Europa (11
meter) kreeg er die dag een familielid bij. Huidig burgemeester Crabbe werd aldus
vereeuwigd.
• Sinds 8 juli 2005 bestaan er twee nieuwe grensoverschrijdende brochures nl.
“Strandvondsten van Gravelines (Grevelingen) tot Nieuwpoort” en “Bloemen uit de
duinen van Gravelines (Grevelingen) tot Nieuwpoort”, uitgegeven door het provinciebestuur
van West-Vlaanderen en de vereniging ADEELI - CPIE Flandre Maritime (er is
ook een Frans-talige uitgave).Verkrijgbaar voor 2,5 € bij de toeristische diensten van
De Panne, Koksijde en Nieuwpoort.
• Het meinummer 2005 van het magazine “Kreo” besteedt aandacht aan de beken
in het grensstadje Hondschote. Auteur Marcel Gevaert loodst de wandelaar langs
enkele waterlopen en “boerenslagen” terug naar de startplaats nabij de St.-Vaastkerk
in het centrum.Tien km heerlijk stappen.
• Kreo-medewerker Martin Vanhaverbeke liet zich welwillend onderdompelen in de
Frans-Vlaamse sfeer. In het juli-nummer van 2005 wandelt hij over “de schreve” en
kruipt even in de huid van de vroegere blauwers (smokkelaars) of hij laat zich verleiden
voor een schuimend biertje in de Ferme Beck in Belle (Bailleul).Abdijkazen (Katsberg)
en potjesvlees ontsnappen ook niet aan zijn aandacht. De Kasselberg en de duinen van
Gijvelde zijn volgens hem zeker ook het bezoeken waard.
• Vier Franse departementen, o.m.“Le Nord”, ontvingen op 2 maart 2005 uit de handen
van Léon Bertrand, Frans minister van toerisme, de trofee voor mooist bebloemde
streek.Wie Frans-Vlaanderen kent, kan getuigen dat het inderdaad een zeer mooie,
kleurrijke regio is.
• Voor de negende keer werkten “La Ronde des Géants” uit Villeneuve-d’Ascq en
“La Maison des Géants” uit Ath (Aat) een gezamenlijke brochure met vooral de evenementen
die in 2005 worden georganiseerd. Om maar één datum te noemen: op zondag
2 oktober 2005 stappen de plaatselijke reuzen op in Steenvoorde ter gelegenheid
van het jaarlijkse hoppefeest, vanaf 15 uur. Jan den Houtkapper, Jacobus en “la
Belle Hélène”, die dan 25 jaar jong zal zijn, zullen er met hun soortgenoten te bewonderen
vallen. Info brochure: La Maison des Géants, rue de Pintamont 18, B-7800 Ath.
• Eens was Klerktje (wijlen Raymond Declerck) een geprezen zanger op het
“Festival van het Volkslied aan Zee” op het binnenplein van het Nationaal
Visserijmuseum van Oostduinkerke. Dit jaar, 8 juli 2005, werd een beroep gedaan op
de Frans-Vlaamse groep “Smitlap” met Vlaamse en Franse traditionele volksmuziek.
• Op 12 juni 2005 werd in Hondschote de vlasroute geopend. Er staan informatieborden
met uitleg over de vlascultuur. De totale fietsroute bedraagt 52 km (28 en 24).
Info: Office de Tourisme du Pays du Lin, 2 rue des Moëres, 59122 Hondschoote - tel.
00 333 28625300.
Etienne Desaever

ONS OUD VLAAMS
Priester Jules Lemire staat opnieuw in het centrum van de belangstelling in
Hazebroek. Van de heer Gilbert Louchart die de leiding heeft van de vernieuwde
publicaties over Lemire, kreeg ik de kans om zowat 180 bladzijden Vlaamse preken te
fotokopiëren. Lemire heeft pas op z’n twintigste z’n taal leren schrijven. Hij sprak ze
vanaf z’n kinderjaren. Hij koos voor een sterk Vlaams getint Nederlands met heel wat
volkswoorden en soms uitdrukkelijk de Frans-Vlaamse uitspraakweergave. Die preken
getuigen van z’n welsprekendheid.
In het “Bulletin de l’association, Renescure d’hier et d’aujourdhui”, staat er een artikel: “Le
flamand à Renescure”. Ruisscheure is nu helemaal verfranst. Uit 1775 is er een
parochieregister bewaard met de lijst van de eerste-communicanten, opgemaakt door
de pastoor. Op Hemelvaartdag deden drie “garçons flamands” en 4 “dochters” hun
eerste communie samen met 6 “garçons français”. De voornamen van de Vlaamse jongens
waren: Joannes, Pieter en Mattheus, die van de Vlaamse “dochters”: Clementina, Marie-
Josèphe en Marie-Jeanne.Volgens een artikel in het boek “Flandre Notre Mère”(Belle,
1930) was de helft van de inwoners van Ruisscheure toen nog Nederlandstalig.
Christophe Delbecque, auteur van het eerst vermelde artikel vindt dat “improbable”
(niet bewijsbaar). De taaltoestand in de wijk Niepe (le Nieppe) was wel nog zo. De
mensen zeiden “que ch’Niep est plus flamind qu’Arnécure”. Er zijn nog een viertal
half-Vlaamse straatnamen: Rue d’Oudoff (‘Oud Hof’), Rue du Porcq Veld, Rue de
Bloem straete, Rue du Bottelstraete.
NIEUWE WOORDENOOGST:
Delven: En gaot om ‘t kolhof te delven, ‘om de tuin om te spitten’, Paul Couché,
Kaaster, 13 juni 2005.
Gedogen: Gedoog je dat? In de zin van:‘Laat je dat gebeuren?’, gedogen is helemaal
geen plechtig woord in Frans-Vl., Paul Pottier, Eke, 2 nov. 04.
Heele verdoen: Z’hen ‘t heele verdaon, ‘helemaal vernieuwen’, Margriet Degrand,
Ekelsbeke, 4 februari 2005.
Herbergkot: uit een ondeugend Sinterklaasliedje:
Siinte Klaoi is droenke
Siinte Klaoi is zot
Z’hen èn vannacht evvoenden
In een herbergkot.
‘Verdachte herberg’. Liedje gezongen door Louis Sonneville (en door z’n Franstalig
kleinkind) in Sint-Janskappel, in de jaren tachtig.Wijs: Au clair de la lune.
Hoerezot: ‘gek verliefd’, gezegd van een meisje. Z’is hoerezot d’r achter, Emma
Duflou, Sint-Janskappel, voorjaar, 2004.
Hurde: ‘k Z’in zo stiif of en hurde,‘een oud stuk boerengereedschap’, opgetekend uit
de mond van een Frans-Vlaming en zo verklaard door Dr. P. de Leersnijder van
Ingelmunster in 1972 (uit een teruggevonden brief van hem).
Kèèsten: en kut z’n kèèsten nie verdienn, z’n kost (korsten) verdienen’, Emma
Duflou, Sint-Janskappel, voorjaar 2004.
Kerwiet-kerwet; e kerwiet-kerwet ‘wetsteen’, Madeleine Blavoet, Kaaster, ong. 1970,
via Paul Couché, Kaaster, 13 juni 2005.
27

28
Kliinkegat: En het e mule lik e zak. En kut de mussjen gaon sjuuflen deur e kliinkegat.
‘Het gat waardoor de kliinkeband (‘klinksnoer’) komt.
Knikker : De joengs riisjieren ma e tnikker, ‘de jongens riskeren maar een knikker’,
Emma Duflou, Sint-Janskappel, voorjaar 2004.
Pit: ‘k Ziin met e voet in de pit en den anderen die drin glesjt ,‘grafkuil’,‘ik ben bijna
dood’: met een voet in het graf en de andere die erin glijdt, Daniël Camerlynck,
Kaaster, mei 2005.
Lankholzen: En lankholst d’r achter (lankhalzen),‘hij zou het heel graag willen hebben’,
Emma Duflou, Sint-Janskappel, voorjaar 2004.
Plat : ‘k Gaon je gaon vertellen
De stove lei plat,
Gin kolen in de bak
Gin oolje in de lampe
En ook gin geld op zak
‘t Wos ol miserie dat.
‘de kachel was uit’, liedje van Emma Duflou, Sint-Janskappel, 3 sept. 2004.
Poelkot: ‘t Poelkot,‘kippenhok’’, Guy Degrand,Wijlder, 6 juni 2005.
Platzot: Z’is platzot op nuus,‘kwaad’, Emma Duflou, Sint-Janskappel, voorjaar 2004.
Serietjes: Wiine gaon m’eten? Serietjes, greed eddaon mè keunepietjes, Emma
Duflou, Sint-Janskappel, 3 sept. 2004. (woord zonder betekenis).
Sjoers: En lopt met z’n hoofd op z’n sjoers,‘schouders’ (West-Vlaams),‘hij is erg verdrietig’.
Verkeien: ‘t Land is verkeid ‘keihard geworden’, Roger Rossel,Winnezele, mei 2005,
via Rik Souhier, Poperinge.
Voo(r)ste plekke: De vooste plekke, ‘beste kamer’, ‘salon’, Margriet Degrand,
Ekelsbeke, 4 febr. 2005.
Van nu af zul je de aangehaalde woorden niet terugvinden in het te verschijnen
Woordenboek van het Frans-
Vlaams. Ik bedank nogmaals de vriendelijke
zegslieden uit Frans-Vlaanderen. Graag allerhande
bedenkingen of aanvullingen.
Cyriel Moeyaert,
Kapellestraat 12, 8978, Sint-Jan-ter-Biezen
cyriel.moeyaert@tiscali.be
Naar aanleiding van het verschijnen van
het Woordenboek van het Frans-Vlaams.
Dictionnaire du flamand de France in september
2005 en de voorstelling van
deze publicatie door dr. Frans
Debrabandere op de 58e Frans-
Vlaamse Cultuurdag van het KFV op
zondag 25 september 2005 in
Waregem, verscheen in dit nummer een
interview met de auteur Cyriel
Moeyaert op blz. 12-14.

Culturele Kalender
KOMITEE VOOR FRANS-VLAANDEREN vzw
www.kfv-fransvlaanderen.org
kfv.fransvlaanderen@skynet.be
58e Frans-Vlaamse Cultuurdag
op zondag 25 september 2005 in Waregem vanaf 14 u.
Cultureel Centrum De Schakel.
- Het volledige programma in dit nummer op blz. 4-5 en VAN HARTE WELKOM.
WIL voor de goede organisatie UW ANTWOORDKAART OPSTUREN
of uw aanwezigheid bevestigen op kfv.fransvlaanderen@skynet.be
Met onze gemeende dank.
HUIS VAN HET NEDERLANDS - MNL
37 rue d’Ypres, F-59270 Bailleul (Belle)
Tel/fax 03 28 411732
Webstek : http://mnl.bailleul.free.fr
E-post : mnl.bailleul@free.fr
Het HUIS VAN HET NEDERLANDS
La Maison du Néerlandais in Belle (Bailleul),
partner van het KFV vzw, werd erkend als examencentrum
voor het CERTIFICAAT NEDERLANDS als Vreemde Taal
(http://www.cnavt.org) en is momenteel ook het enige in
de regio.
Op de webstek van het Huis van het Nederlands zijn de inschrijvingsdata voor
het volgende cursusjaar 2005-2006 te vinden, en ook de data waarop intensieve
stages Nederlands voor de verschillende leerniveaus gegeven worden.
* 25 november 2005: Journée de néerlandais, i.s.m. Education Nationale en
de Normaalschool van Tielt (B).
YSER HOUCK
78, route de Broxeele, F-59285 Rubrouck.
Inlichtingen: S.I. de l’Yser Houck tel. 00 33 328 423071
of mevr.A. Kerschenmeyer tel. 00 33 328 417658.
Webstek: http://yserhouck.free.fr
Verkenningen van het Frans-Vlaamse patrimonium:
op zondag 4 september 2005 om 15 u.: Estaires (Stegers).
Natuuruitstapjes: op zondag 11 september 2005 om 14u.30:
Niewerleet (Nieurlet - Circuit de Booneghem); op vrijdag 16 september
om 14u.30: Merkegem; op zondag 9 oktober 2005 om
14u.30: Hondegem (Balade flamande)
Recente info op de webstek van Yser Houck.
Opname in onze Culturele kalender van activiteiten i.v.m. Frans-Vlaanderen, georganiseerd door
andere verenigingen en organisaties dan het KFV vzw, gebeurt enkel na schriftelijke aanvraag.
Voor het volgende nummer (december 2005) worden de aanvragen verwacht vóór 15 oktober 2005.
29

30
Wij gedenken
Elie E. Balduck (° Schuiferskapelle, 18 juli 1932) overleed onverwacht, op 1 april
2005 in Nieuwpoort. Hij was de echtgenoot van Andrea Denuwelaere (eertijds speelster
van de “troupe van Westouter”), vader van twee kinderen en vijf kleinkinderen.Voor
zijn vele verdiensten ten bate van Nieuwpoort werd hij in 1999 aangesteld als ereburger
van deze stad. Ook zette hij zich uitermate in voor de Westhoek aan weerszij van de
grens en niet het minst als lid van de “Witte Ranke” in Poperinge en als lid van de
“Stichting Orde Driekoningen” in Beauvoorde waar hij zich geruime tijd verdienstelijk
maakte voor de Frans-Vlaanderenwedstrijd. Op gevorderde leeftijd werd hij gediplomeerd
gids met een eindwerk over De IJzer, van bron tot monding (Frans-Vlaanderen-
Nieuwpoort). Later werd hij bestuurslid van de West-Vlaamse Gidsenkring, afdeling
Westhoek. Hij gidste geregeld in zijn geliefde streek en ook in het G. Grardmuseum
in Gijverinkhove. Hij prees de poëzie van Fernand Florizoone die o.m. “Grens van zand
en wind” schreef, met gedichten over Frans-Vlaanderen. Nummer 105 van de VWS-
Cahiers (uitgegeven door de “Vereniging van Westvlaamse Schrijvers”) handelt over
Georges Lucien Declercq, alias Djoos Utendoale, waarin E. Balduck de werkkracht
prijst van deze begenadigde priester, tevens kunstschilder en taalkunstenaar, en die
samen met Flor Barbry een van de bezielers was van het Frans-Vlaamse Volkstoneel.
In het tijdschrift “De IJzerbode” schreef hij heel wat lezenswaardige bijdragen. Samen
met R.A. Blondeau werd tijd noch moeite gespaard om dit eenvoudige blad onmisbaar
te maken in de Westhoek. Ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag werd op 18 april
1999 het “Liber Amicorum Roger A. Blondeau” in Poperinge boven de doopvont
gehouden. Als voorzitter van de werkgroep stelde Elie Balduck, in zijn bekende stijl,
het boek voor, opgedragen aan een vriend uit waardering voor zijn enorme, wetenschappelijke
arbeid. Ook die arbeid was eigen aan de veel te vroeg gestorven volksvriend
uit St.-Michiels van wie onder zeer ruime belangstelling afscheid werd genomen
in Loppem op 8 april 2005.
Etienne Desaever
Antoon Lowyck (° 1 december 1914, + 26 juni 2005). is een diep gelovig priester
geweest maar ook een vurige Vlaamse strijder die zich eveneens met hart en ziel
inzette voor Frans-Vlaanderen. Als volkskundige en hoofdredacteur van Ons Heem
heeft hij meer dan wie ook de aandacht gevestigd op de Frans-Vlaamse Westhoek en
de rijke volkscultuur van dit afgescheiden deel van Vlaanderen. Tientallen kleine en
grotere artikels waren voor veel lezers een openbaring van het Vlaamse wezen van
die boeiende Frans-Vlaamse dorpen en steden. Een bibliografie hiervan is te vinden in
het speciale huldenumer van Ons Heem (jrg. 33,1979, 4-5) aan hem gewijd. Hierbij sluit
de hele bladzij lezenswaardige bijdragen van zijn hand aan in de KFV-Mededelingen,vermeld
in het KFV-Jubileumboek 1947-1997 (blz. 274-275).
Als actief lid van Zannekin schreef Lowyck in het jaarboek hele waardevole en onthullende
artikels over de Nederlandstalige schrijvers en rederijkers van Belle, Sint-
Winoksbergen, Steenvoorde, Hondschote, Kassel en Wormhout door de eeuwen
heen. Die onschatbare vrucht van eindeloze opsporingen heeft hij dan ook in brochure-

vorm uitgegeven bij de Werkgroep de Nederlanden waarvan hij een bezielend lid
geweest is. Hopelijk worden die bijdragen nu gebundeld tot een waardevol boek, als
een rijke bron aan informatie voor de Nederlanders van Noord, Zuid en
Allerzuidelijkst. Apart verzorgde Lowyck een kleine studie over de abdij van Waten,
een opmerkelijk boekje “Uit het leven van J. M. Gantois”en korte biografieën van een
paar Frans-Vlamingen zoals deken Wyckaert en Winok Bourel. Zijn nicht Maria Louisa
T’Hooft is bij al z’n werk en bij het klaarmaken van de teksten een onmisbare hulp
en steun geweest.
Felix Boutu sr. was een bij uitstek Vlaamse burgemeester van de Westhoek. Hij is
op 17 juli op 91-jarige leeftijd overleden in Bollezele waar hij al enkele jaren verbleef
in het plaatselijk rustoord.Voordien was hij boer op z’n hofstede in Broksele die hij
zelf “De Witte Doorn” gedoopt had; toen al sierde een naambordje z’n gevel. Als
burgemeester probeerde hij z’n dorp om te vormen tot een Vlaamse levensgemeenschap.
Er werden Vlaamse feesten georganiseerd waar de jongeren de bezoekers in
Vlaamse volksdracht onthaalden. De weinige kunstschatten van z’n kleine kerk en de
oude registers werden tentoongesteld en er was een Vlaamse bijeenkomst. Je kon er
kleine wimpeltjes verkrijgen met “Broksele, bron van de IJzer” en ook aan de grens
van het dorp plaatste hij een bord met hetzelfde “Broksele bron van de IJzer” in beide
talen. Broksele verbroederde met het gelijknamige Brussel en de gemeenteraad kwam
terug met een Manneke Pis dat er nog altijd prijkt bij de kerk. Felix werd dan ook
verdiend in Diksmuide tot ridder geslagen van het Manneke uit de Mane, bij welke
gelegenheid hij het humoristische verhaal bracht van hun bezoek aan Brussel en aan
het paleis... Hij heeft z’n Vlaamse bezieling weten uit te stralen bij z’n collega’s en
streekgenoten en bepaald bij z’n zoon Felix jr., de voorzitter van IJzerhoek (Yser
Houck). Op z’n uitvaart op 21 juli ll. in z’n vertrouwde kerk waren bijzonder veel mensen
komen bidden en hun grote waardering betuigen. Jammer dat er geen enkel woord
gesproken werd in zijn geliefde moedertaal.
Cyriel Moeyaert
Robert Hennart (° 1914 - + Brussel, 10-06-2005). Deze Franssprekende
Vlaamsgezinde Frans-Vlaming heeft een bewogen en rijk gevuld leven achter de rug.
Hij is tot op pensioenleeftijd directeur geweest van “l’Ecole Superieure de
Journalisme” in Rijsel en werd daar opgevolgd door z’n neef Jean-Pierre Verschave, de
ook al overleden voorzitter van het Comité Flamand de France.Tientallen jaren hebben
we hem vooral gekend als de heel bedrijvige secretaris van het Comité Flamand de
France, die in die functie ook meegewerkt heeft met het KFV. Hij was de secretarisuitgever
van het Bulletin du Comité Flamand de France en ook van de Annales van dat
Comité, de samensteller van het belangrijke “Livre du Centenaire 1853 - 1953” waarin
hij de hoofdbijdrage schreef, en later was hij ook een van de belangrijkste redacteurs
van het “Manifeste des Flamands de France” waarin hij, samen met de andere toenmalige
Frans-Vlaamse verenigingen, een pleidooi hield voor het onderwijs van het
Nederlands in Frans-Vlaanderen. Ook als spreker hebben we hem meermaals over
dat onderwerp gehoord o.m op bijeenkomsten van het CFF en ook op onze Frans-
Vlaamse Cultuurdagen in Waregem, Ekelsbeke en Belle. In de KFV-Mededelingen (16e
31

32
jrg.,nr 2-3, september-december 1988) schreef hij een inhoudrijke bijdrage met als
slot: “Et travaillons tous, de part et d’autre d’une frontière de plus en plus souple, à multiplier
les contacts, les échanges, les travaux communs entre tous les Flamands, en affirmant
notre identité, en acceptant nos différences, dans le respect de nos fidélités respectives.” Op
de 46e Frans-Vlaamse Cultuurdag van het KFV in Belle hield hij een uitvoerige lezing
over de bibliotheek van het CFF in Hazebroek, waarvan een samenvatting te vinden
is in de KFV-Mededelingen (22e jrg., nr 1, juni 1994, blz. 17-18). Hij was toen al eresecretaris
van het CFF geworden en was ook al verhuisd van Rijsel naar Brussel, waar
hij overleden is op 91-jarige leeftijd.
Op 8 juni 2005 stierf in St.-Lambrechts-Woluwe de bekende J. Emiel van de
Gucht, stichter-erevoorzitter van de culturele instelling “Stichting Emiel Van de
Gucht” die o.m. ook aan het KFV belangrijke steunbijdragen heeft geschonken. Emiel
van de Gucht was medestichter, medewerker of voorzitter van tal van andere verenigingen.
Hij werd geboren in St.-Katherina-Lombeek op 23 april 1921 en is er ook
begraven op 18 juni 2005.
Ook Michel Demedts (° Sint-Baafs-Vijve, 7-02-1922 - + Gent 10 -06-2005) is van
ons heengegaan. Hij was de jongste broer van André Demedts, stichter-voorzitter en
erevoorzitter van het KFV. Hij werd begraven in de parochiekerk van Kluisbergen-
Kwaremont op 18 juni 2005. Vanzelfsprekend is hij altijd sterk geïnteresseerd geweest
in ons werk dat hij altijd volop heeft gesteund.
Ten slotte betreuren we het overlijden van Louis Dutoo (° Alveringem, 31-01-1922
- + Wakken 16-06-2005 ). Als heel trouwe medewerker van het KFV is hij ruim tien
jaar lang (vanaf 1981) leraar Nederlands van het KFV geweest in Hondschote, waar
hij elke woensdag les gaf aan de leerlingen van het tweede niveau (gevorderden) en
daarmee, dankzij z’n inzet en z’n vele didactische knepen, de mooiste resultaten
behaalde. Louis was als gemeenteonderwijzer, die ten dienste stond van iedereen, de
centrale dorpsfiguur. Hij was werkzaam in tal van plaatselijke of regionale socio-culturele
en religieuze verenigingen. We vermelden in het bijzonder het Verschaevecomité en
het Verschaevemuseum. Hij ging er immers prat op dat hij door Verschaeve was
gedoopt en ook nog zijn misdienaar was geweest. Onder zijn impuls en leiding trad
de toneelgroep “Voor Outer en Heerd” in 1961 en 1962 met enkele toneelopvoeringen
op in Frans-Vlaanderen. Hij overleed in het Woon-en Zorgcentrum van Wakken,waar
een dochter van hem als zuster Adelhart werkzaam is en voor hem zorgde in z’n laatste
vier levensjaren. Hij kreeg een mooie uitvaart in de St.-Audomaruskerk van
Alveringem op 28 juni. Oud-KFV-voorzitter Cyriel Moeyaert concelebreerde in de
eucharistie.
Wij bieden de families onze oprechte deelneming aan.
Luc Verbeke

Steunfonds vanaf 01.05.2005.
Gemeentebestuur Schilde, toelage 2005 (25 €) - Norbert Vandenhouweele, Oostende
(30 €) - De Nave-Van Baelen, Kalmthout (15 €) - Raymond Victoor, Brugge ( 7 €) -
Godfried Geerardyn, Heule (30 €) - G.Vanhalme, Harelbeke (30 €) - Daniel Lefevere,
Roeselare (30 €) - Maurice Voituriez, Parijs (30 €) -Joseph Gorissen-Annie Brone,
Brugge (10 €) - FD- Centraal,Antwerpen (80 €) - M.A. .C Bessems,Westmalle (30 €) -
Winand Declercq, Merelbeke (7,50 €) - Jan Theuninck, Zonnebeke (5,01 €) - bvba De
Blauwvoet, Oudenburg (25 €) - Raymond Pylyser, Veurne (15 €) - Gemeente
Wielsbeke, toelage 2005 (25 €) - Marcel Delanghe, Nieuwpoort (24 €) - Johannes van
Giels,Antwerpen (30 €) - Noël Verkest, Bredene (10 €) - Karel Mannaerts, Mechelen
(50 €) - Gemeente Ledegem, toelage 2005 (50 €) - Stadsbestuur Bilzen, toelage 2005
(45 €) - Pierre Thomas, Brugge (100 €) - Gemeente Asse , toelage 2005 (240 €) -
Willy Cobbaut, Baardegem (5 €) - Ludo Milis-Proost, St.- Martens-Latem (30 €) -
Moens-Van Der Heyden, Destelbergen (40 €) - Vancraeyveldt-Vansteenkiste,
Wevelgem (10 €) - Maurits Couvreur,Wervik (30 €) - Jan Omey,Waregem (30 €) -
Lutgard Thiers, Brasschaat (30 €) - Yves de Baets, Erps-Kwerps (10 €) - Gilbert
Dedecker, Adinkerke (250 €) - Marianne Vanderauwera, Ternat (10 €) - Herman
Thuriaux,Vorst (10 €) - Albert Claerhout, Dentergem (25 €) - Joseph Vandenbroucke,
Koolskamp (15 €) - Vlaams Belang, Brussel (15 €) - Ronny Ostyn,Tielt (10 €) - Andre
Leenknecht, Menen (30 €) - Jozef Speybrouck, Brugge (10 €) - Stefaan de Doncker,
Beigem (50 €) - Odon Leys, Leuven (7 €) - Ludo van Hoorewede, Tienen (5 €) -
Gummarus van Bastelaer, Schoten (20 €) - Georges Decock, Kortrijk (10 €) - Van
Hoecke-Verstraete, Rotselaar (15 €) - B.A.A.V.Autobus, Roeselare (30 €) - Herman
van der Haegen, Heverlee (30 €) - Walter Parent. Oostende (30 €) - Jeanne Deman,
Lauwe (10 €) - Erwin Serlet, Horebeke (25 €) - Joseph Verhelst, Ingooigem (50 €) -
De Deken-Allaert, Oudenaarde (10 €) - Karel Vanderhaeghen, St.-Denijs-Westrem
(30 €) - Roger van Boxstael,Aalst (30 €) - Lodewijk Vandereycken, Bunsbeek (10 €)
- Raoul Beeuwsaert, Koksijde (7 €) - Roger Viroux, Fosse-la-Ville (5 €) - Guido
Geerinck, Zele (5 €) - André de Vreker, Deinze (30 €) - J. van den Driessche, Dilbeek
(30 €) - J. Decaluwe, Kuurne (5 €) - Elisabeth van Son, Kessel-Lo (30 €) - R. Haeseryn,
St.-Amandsberg (10 €) - Joost Ballegeer, Kortrijk (30 €) - Marc Decorte,Torhout (30 €)
- Alex Dewitte, Hooglede (10 €) - Gabriel Alloo, St.- Andries-Brugge (10 €) - Wilfried
Maes, De Klinge (30 €) - Carlos Veranneman, Desselgem (10 €) - Gabriel Vuylsteke,
Bavikhove (10 €) - Germain de Luycker, St.-Eloois-Vijve (10 €) - Godelieve van
Onckelen, Antwerpen (30 €) - Armandus Verellen, Berchem-Antw. (40 €) - Marc
Kokelenberg, Stekene (50 €) - Luc Cappon-Baert, Waregem (5 €) - Milo Pieters-
Verhelst, Deerlijk (10 €) - Emiel Delrue, Kortrijk (5 €) - Zusters van ‘t Geloof,
Waregem (15 €) - Jozef Mortelmans, Boom (30 €) - Paul Dereckx, Ieper (5 €) -
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Buitenlands Beleid, Brussel, subsidie 2005
(4000 €) - Brugs Ommeland vzw,Assebroek (10 €) - Stad Nieuwpoort , toelage 2005
(125 €) - Fernand Vandamme, Brugge (30 €) - José de Schaepmeester, Kortrijk (25 €)
- Omer Clement,Waregem (20 €) - vzw Informativa, Brugge (50 €) - Karel van den
Bossche, St.- Amands (25 €) - Hilda van Assche,Vorst (5 €) - François de Wit, Aalst
(50 €) - Raymond Victoor, Brugge (7 €) - Chris Vandenbroeke,Waregem (7,50 €) -
Daniël Decock, Deinze (30 €) - Joseph van Craeyeveldt,Tielt (30 €) - Guy Algoet,
33

34
Kortrijk (50 €) - Achiel Becu,Waregem (30 €) - Lansens- Vermote, Nieuwpoort (15 €) -
Orde van den Prince, Antwerpen (20 €) - Koenraad Degroote, Wakken (20 €) -
Herman Keersmaekers, Boechout (7,50 €) - Geert Cosaert, Roeselare (30 €) - Jan
Verplancke,Veldegem (30 €) - Walter Platevoet,Veurne (10 €) - Luc Vandecasteele,
Loker (10 €) - J.Verkest, Pittem (10 €) - Erik Devos, Roeselare (30 €) - Industrieel
Servicebureau nv, De Pinte (10 €) - Michel Vanthuyne, Zarren (15€) - Jozef Marijsse,
Merksem (30 €) - Gemeente Lendelede, toelage 2005 (75 €) - Vanacker-Supeley,
Koksijde (50 €) - Georges Heireman, Wetteren (10 €) - Erwin Bossuyt, Zwevegem
(10 €) - Gerard Kestier, Poperinge (5 €) - Noël Verkest, Bredene (10 €) - Ernest
Henau, Wezembeek-Oppem (15 €) - P. Pauwels, Kortrijk (50 €) - Marcel Endels,
Vilvoorde (10 €) - J.F.M. Haghedooren, Leusden, Ned. (25 €) - Jos Rogiers,Asse( 4,96 €) -
Marc Debaes-Nelly Dumortier, Moorslede (13 €) - J. de Brabander, Heuvelland (30 €) -
De Clercq-Vasseur, Dilbeek (5 €) - vzw ‘t Scheldt/Faxkrant,Antwerpen (10 €) - Guido
van In, Brugge (20€) - De Tollenaere-Blonk, Warmond, Ned. (30 €) - M.Vansteene,
Brugge (13 €) - Joost Vanbrussel, Roeselare (12,50 €) - Joris Sustronck, Marke (10 €) -
H. van Hove, Hoboken (30 €) - Roger Jansen, Schaarbeek (5 €) - Raphael van den
Abeele, St.-Martens-Latem (33 €) - Vanfraechem-Cleeren, Merelbeke (33 €) -
F. Roose, Brugge (15 €) - Ward Vanoverbeke,Anzegem (15 €) - Architectenbureau Jan
Strynckx, Zele (12,50 €) - Roger Pylyser, Merksem (10 €) - Bibliotheek Roeselare (20 €) -
Thérèse Despriet, Harelbeke (25 €) - Joris Lesthaeghe, Oostende (30 €) - Jozef
Luttun, Wielsbeke (10 €) - Raf Chanterie, Waregem (50 €) - André Lampaert,
Houthulst (5 €) - J. Laeremans, Grimbergen (10 €) - Herman de Baets, Oostende
(20 €) - Gemeente St.-Katelijne-Waver, toelage 2005 (125 €) - Albert Aelbers,
Blankenberge (30 €) - Iwan Vandewalle, Sint-Andries (5 €) - Eric Verhenne-Liva Hoste,
Oudenaarde (15 €) - Marcel Casteele, Waregem (30 €) - Jozef Vantomme, Kortrijk
(15 €) - Lijst afgesloten op 31.07.2005.
Roger Vynckier, penningmeester
De vrijwilligerswerking van het KFV vzw voor en in Frans-Vlaanderen
geniet de bijzondere steun van: Het Vlaams Ministerie van Cultuur, de
Nederlandse Taalunie, de stad Waregem, het Ministerie van de
Vlaamse Gemeenschap-Afdeling Buitenlands Beleid binnen Europa,
het Provinciebestuur van West-Vlaanderen.
Het KFV kan rekenen op de steun van heel wat particulieren.Tot en
met 2007 is het KFV vzw gemachtigd om fiscale attesten uit te reiken
voor giften van minstens 30 euro op jaarbasis.
STAD
WAREGEM

Oprechte dank; Oproep tot steun.
2005 was het 58e werkjaar van vzw Komitee voor Frans-Vlaanderen (KFV) en ook
het 48e cursusjaar voor meer dan 30 bijna-gratis-cursussen Nederlands van het
KFV in Frans-Vlaanderen, nu in een samenwerkingsverband met het Huis van het
Nederlands (MNL) in Belle (Bailleul). Het Huis van het Nederlands is trouwens uit de
werking van het KFV ontstaan.
Op zondag 25 september 2005 organiseerde het KFV z’n 58e Frans-Vlaamse
Cultuurdag in het West-Vlaamse Waregem, ooit door een Frans-Vlaming de “hoofdstad
van Frans-Vlaanderen” genoemd.
Het KFV is geen staatsinstelling, maar een particuliere vereniging met een kleine,
hardwerkende kern van vrijwilligers, zonder kantoren. Deze kleine groep actievelingen
slaagt erin om in de vrije tijd de continuïteit van nu al meer dan een
halve eeuw bijzonder concrete werking voor en in Frans-Vlaanderen te
garanderen, en op die manier het werk van de stichters André Demedts en Luc
Verbeke voort te zetten, in hun geest, met eigen accenten, aangepast aan deze tijd.
Het KFV heeft altijd en met succes geopteerd voor concrete en duurzame
(samen)werking.
Voor die veelomvattende, concrete werking en ook voor het samenstellen van de KFV-
Mededelingen kunnen we rekenen op veel medewerking en sympathie. De financiële
steun die het KFV van heel veel particulieren ontvangt is niet alleen een
hart onder de riem, maar is ook noodzakelijk om de werking van het
Komitee voor Frans-Vlaanderen voort te zetten. De centen die het KFV vzw
met veel inspanningen verzamelt voor die werking zijn hoofdzakelijk bedoeld voor het
bekostigen van de KFV-cursussen Nederlands in Frans-Vlaanderen: onkostenvergoedingen
voor de leerkrachten, aankopen van handboeken, werkboeken, grammatica’s,
woordenboeken, audio- en videocassettes, CD-roms …
Duizenden Frans-Vlamingen hebben ondertussen door en met het KFV
Nederlands geleerd.
We willen daarom een oproep doen aan ALLE LEZERS uit Vlaanderen en
Nederland om een steunbijdrage te storten. Als wij druk- en verzendingskosten in
rekening nemen, plus het feit dat een 2000 Frans-Vlamingen de KFV-Mededelingen
gratis ontvangen, dan moeten we normaliter 20 euro vragen voor een jaargang.Wie
30 euro stort, kan fiscale vrijstelling genieten, en blijft de KFV-Mededelingen ontvangen.
Graag een vrijwillige steunbijdrage van u op: bankrekening 469-1003761-50
(buitenland: IBAN: BE86 4691 0037 6150 / BIC: KREDBEBB) of op giro 000-
1483244-17 van het Komitee voor Frans-Vlaanderen, Platanendreef 46, B-8790
Waregem. Voor NEDERLAND: via de Postbank met “Eurogiro basis” (‘shared cost’
is gratis) met vermelding IBAN-nummer en BIC-codenummer. Aan de steungevers
worden na het jaareinde de fiscale attesten voor belastingvrijstelling bezorgd.
Vanaf 01.01.2002 is door een nieuwe reglementering belastingvrijstelling alleen mogelijk
voor een bedrag van minstens 30 euro op jaarbasis.
Dirk Verbeke, secretaris/hoofdredacteur

Spreekt u
Nederlands?
Parlez-vous
néerlandais?
Coût ?
Cours, manuels,
grammaire, dictionnaire…:
gratuit
15 €
Participation
+ 15 €
Adhésion à la Maison du Néerlandais
et travail individualisé avec les logiciels
Apprenons
le néerlandais
Une clé pour l’avenir
Langue officielle de 22 millions
d’habitants de Belgique et des
Pays-Bas
48ème année de cours de néerlandais,
organisés et financés par le KFV, association
fondée en 1947 à Waregem (B),
Où ?
en collaboration avec
la Maison du Néerlandais à Bailleul
• Bergues (Collège Saint-Winoc)
• Boeschèpe (Ecole V. Hugo)
• Cassel (Mairie)
• Coudekerque-Branche (Centre Culturel J. Romains)
• Halluin (M.J.C.)
• Hazebrouck (Institut Agricole)
• Hondschoote (Salle D. Peene)
• Lannoy (Athena Forum)
• Lille (Mairie de quartier Lille-Centre)
• Rubrouck (Ecole Municipale)
• Steenvoorde (Centre Culturel)
KOMITEE VOOR FRANS-VLAANDEREN (KFV)
en collaboration avec la MAISON DU NEERLANDAIS
Avec Certificat d’assiduité.
Il y a aussi des cours
du niveau 2, 3 et 4 (conversation).
Stages intensifs (3 niveaux)
à la Maison du Néerlandais (MNL)
à Bailleul.
Renseignements:
www.kfv-fransvlaanderen.org
kfv.fransvlaanderen@skynet.be
mnl.bailleul.free.fr
KOMITEE VOOR FRANS-VLAANDEREN