INVENTARISATIE VAN (MILIEU)ONDERZOEK NA ... - GGD Groningen
INVENTARISATIE VAN (MILIEU)ONDERZOEK NA ... - GGD Groningen
INVENTARISATIE VAN (MILIEU)ONDERZOEK NA ... - GGD Groningen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
12. vis<br />
titel: Aanvullend visonderzoek rond het ATF-terrein te Drachten<br />
auteurs: J.vdBergs, H.Boonstra<br />
instelling: Wetterskip Fryslân<br />
datum: 2001-7-4<br />
code: 300-E244<br />
29 blz. tekst + 13 blz. bijlagen (kaarten, toetsingstabellen)<br />
doelstelling<br />
Het meten van concentraties verontreinigingen in een aantal vissoorten in het door de brand<br />
beïnvloede gebied om een indicatie te krijgen van die risico’s van mensen als die vis zouden eten.<br />
methoden/technieken<br />
Op een locatie dichtbij en verder van ATF zijn vissen gevangen door een lokale beroepsvisser met<br />
behulp van elektro-visapparatuur. In het laboratorium van het Wetterskip is per locatie en per soort<br />
een monster van het eetbare deel van de vis tot een mengmonster verwerkt.<br />
uitkomsten<br />
De verschillen tussen de soorten blijken gering. Alleen de paling uit de zandwinput van Jansma bevat<br />
iets meer PCB’s en organochloor-bestrijdingsmiddelen dan snoek en brasem van dezelfde locatie.<br />
De verschillen tussen de 2 locaties zijn niet consistent. Paling uit de plas van Jansma bevat meer<br />
verontreiniging dan die van de Smalle Eesterzanding, maar bij snoek en brasem/kolblei uit de plas<br />
bevat meer PCB’s, organochloor-bestrijdingsmiddelen en zware metalen dat die van de Smalle<br />
Eesterzanding. Vis van andere locaties in Friesland met een sterkere bodemverontreiniging plegen<br />
een beduidend hoger gehalte PCB’s en organochloor-bestrijdingsmiddelen te bevatten. Vis van<br />
locaties met een schone bodem bevat iets minder verontreiniging.<br />
Van geen van de onderzochte stoffen is het gehalte zo hoog dat met de rekenmethode die<br />
voorgeschreven is in Circulaire streefwaarden en interventiewaarden bodemsanering een<br />
overschrijding optreedt van het maximaal toelaatbare risiconiveau. De gehalten van PCB’s, cadmium,<br />
lood en kwik waren in geen van de mengmonsters hoger dan de normen in de Warenwet.<br />
conclusies<br />
De vis uit het onderzochte gebied is wat meer verontreinigd dan de vis van de schoonste<br />
binnenwateren van Friesland, maar aanmerkelijk minder verontreinigd dan de vis uit water met een<br />
ernstig verontreinigde bodem.<br />
Er is geen aanleiding om het consumeren van vis uit het door de brand beïnvloede gebied te<br />
ontraden.<br />
generaliseerbaarheid<br />
Het onderzoek in vis is niet onmiddellijk na de brand uitgevoerd zodat de vissen de tijd hebben gehad<br />
om de verontreinigingen binnen te krijgen en stapelen.<br />
Er zijn vissen onderzocht die in de waterbodem foerageren (paling, zeelt, brasem) en een soort die<br />
hoog in de voedselpiramide staat (snoek). Het is niet verwachten dat de gehalten in andere soorten<br />
hoger zijn.<br />
Alleen in de insteekhaven bij ATF is de waterbodem meer verontreinigd dan in de zandwinput van<br />
Jansma. Er zullen echter niet veel vissen langdurig in de insteekhaven verblijven. Daarom is niet te<br />
verwachten dat daar veel exemplaren met een sterkere verontreiniging te vangen zijn.<br />
interpretatie<br />
Voor de zekerheid heeft het Wetterskip ook vissen onderzocht. De brand heeft geen duidelijke invloed<br />
gehad op de verontreiniging in vissen. Die verontreiniging was vooral afhankelijk van verontreiniging<br />
van de waterbodem door andere oorzaken. De vis was geschikt voor consumptie.<br />
volledigheid<br />
Er zijn voldoende gegevens voor een sluitende beoordeling van de mogelijke blootstelling van de<br />
bevolking via de voedselketen.<br />
Inventarisatie ATF-brand 24<br />
2004-6-30 <strong>GGD</strong> Fryslân