EEN LEVENSGEUR TEN LEVEN - Stromen van Kracht

hoopvol ervaren. Nieuwe neuroses komen massaal voor. Daar
is een identiteitscrisis, een motivatiecrisis, een gezagscrisis. Er
is depressie, diepe twijfel aan de zin van het leven, er is
ontworteling, niet alleen bij de ouderen, maar ook, maar
dieper ingrijpend onder de scholieren, studenten, jonge
werkelozen. Het boek van Spengler "Die Untergang des
Abendlandes" is weer zo actueel. Mensen voelen zich geen
doel meer in zichzelf, maar tot middel, tot doel van anderen,
gemanipuleerd door anderen, door het systeem, door de
politiek. Ze degenereren tot dingen, objecten, pionnen op een
schaakbord zonder enige invloed op het spel, het geheel. Hun
geesten zijn toegeknepen, gekerkerd, zij zoeken naar ruimte
van denken, vrijheid om voluit te leven. Zij zoeken naar
geestverruiming, eventueel langs farmaceutische, chemische,
diabolische weg, door drugs. De filosofen noemen dit:
vervreemding, naar buiten en naar binnen, de uitkomst van het
individu in het industriële tijdperk zonder menselijke warmte
en idealen. Zij zeggen dat dit de prijs is die betaald moet
worden voor de vooruitgang. Maar ik noem dit de "wet der
zonde en des doods" in volle werking. Men zegt dat dit de
ijzeren greep is van de economische structuur, het politieke
systeem, de dwingende omstandigheden waarom niet
gevraagd werd, waartegen gerevolteerd wordt. Maar ik denk
dat het de arme, naakte, ontredderde mens is zonder God, die
zegt Hem niet te willen kennen. En zo leven wij in een wereld
waar onze ogen onophoudelijk beledigd worden, onze oren
dichtgestopt, onze handen beroofd van hun creativiteit, onze
ziel pijn doet en schreit. De mensheid vervuilt haar bronnen.
Onze lampen gaan uit! In Amsterdam staan een aantal kerken
te koop "wegens gebrek aan belangstelling" en aangeprezen
worden voor meubelopslag of als trefpunten van hippies en
drugverslaafden ... Onze lampen gaan uit!, is het resultaat van
de oliecrisis waarin een aantal bruidsmeisjes verkeren. In de