Drie meta-domeinen van NLP,

More documents

Recommendations

Info

voorstellingskaart te construeren, namenlijk onze sensore voorstellingen (de VAK). Een klein kind (zes tot twaalf maanden) begint met het proces van ontwikkeling van een “voorstellingsconstante”. Hiermee kan het kind dan beelden, geluiden, en gevoelens – die niet onmiddelijk aanwezig zijn – in de geest houden, oftewel onthouden. Vóór deze ontwikkeling was het kiekeboe een werkelijk angstaanjagend spelletje. Weet je nog? Na deze voorstellingsvaardigheid verliest kiekeboe zijn opwinding. Stadium 2. Meta-voorstellingen van de voorstellingskaart. De periode van pure sensore voorstellingskaarten duurt niet langer dan zo’n jaar. Niet lang daarna beginnen we met het leren van een meta-vaardigheid. We leren geluiden (woorden) te koppelen aan de sensore basis van voorstellingen. We plakken een aardbei het etiket “aardbei” op en voegen zo taal toe aan onze primaire staat en ervaring. Maar daar houden we niet op. We ontwikkelen woorden over woorden. Fruit wordt een meta-woord, een woord over een ander woord. En zo gaan we al erg vroeg meta; we verspringen van logische niveaus en classificeren onze classificaties. Stadium 3. Gewoontevorming in denkwijze vormt meta-programma’s. Gewoontevorming van ons denken-voelen, vallen onze sensore en linguïstische kaarten terug op het primair niveau, zodat onze manier van denken (overeenkomsten of verschillen, benaderen of vermijden, globaal of specifiek) een ‘programma an sich’ wordt, een meta-programma om aandacht te schenken aan de wereld en de mensen. Op deze manier zetten onze vooronderstellingen en aandachtstraining zich vast op een hoger niveau van waarnemingsfilters, die op hun beurt weer onze waarneming beïnvloeden. Stadium 4. Het eerste niveau van werken op meta-niveau en meta-staten. Bij meer groei reflecteren we onze gedachten-en-emoties vaker naar andere gedachten-en-emoties. We gaan meta. En als we dat doen vormen we een structuur van een staat-over-een staat. Dit genereert een nieuwe gestalt – een systemische configuratie van gelaagd bewustzijn, een “tweede orde abstractie”. In een recente training beschreef een jonge vader zijn achttien maaanden oude kind. Het kind had onlangs een paar dagen last gehad van constipatie (primaire staat van ongemak) en werd toen bang van het potje (een meta-staat).Het kind weigerde in feite om op het potje te gaan! Zulke meta-niveaus en meta-staten vormen dan een referentiekader dat kan uitgroeien tot een overtuiging. Stadium 5. Dan vallen de meta-niveaus samen. Door voortdurende gewoontevorming van de meta-staten valt ons hoger referentiekader van het denken en voelen terug op onze primaire staat. Dit betekent dat de gelaagdheid dan samensmelt met het ingebed zijn van staat-over-staat en daarmee zijn ze niet meer van elkaar te onderscheiden zijn En het resultaat? De kwalificatie van de primaire staat. Zo kunnen we “plezierig” leren, kwaad zijn in “mededogen”, “schuldige” angst hebben, “bang” zijn voor angst, enz. Wanneer we daarmee bezig zijn wordt het bewustzijn daarmee vrij om zelfs nog meer meta-staten te gaan vormen. Stadium 6. En zo gaat het proces maar door. De aldoor maar op zichzelf terugspiegelende aard van onze geest betekent dat we bij elke gedachte en elk gevoel daar weer gedachten en gevoelens over hebben. In deze dynamische, systemische flow van
ewustzijn ontwikkelen we meerdere kennisdomeinen, of referentiekaders, die we gebruiken ter besturing van ons leven. Wanneer we omhoog gaan (TDS) gaan we omhoog in deze meta-niveaus. Op het laatst hebben we een gelaagde en complexe “persoonlijkheids”-struktuur, die met meerdere punten van houvast zichzelf aldoor in de wereld rechtvaardigt. Zoals de theorie van de memen vormen deze neuro-linguïstische punten van houvast (attractors) het kader voor alles wat zich binnen dit systeem van denken/emoties/somatische staten voordoet. En waaruit bestaan die “energiesystemen” binnen de persoonlijkheid? Simpelweg ons hoger niveau-denken, zoals geloof, waarden, identificatie, visies, paradigma’s begrippen, enz. Natuurlijk is niets van dit alles reëel. Beter is om te zeggen dat dit alles, net als ieder ander model van de menselijke persoonljkheid hetzij Freuds Es, Ich en Über-ich, of memem, of wat dan ook, ons een manier aanreikt om over de dingen te praten. Het model van de drie meta-domeinen en de “persoonlijkheid” Het meta-model stelt ons in staat om te beginnen vanaf de realisatie dat de “persoonlijkheid” (als nominalisatie) niet een ding is, en dus niet onveranderlijk en stabiel is. Wij refereren liever naar een aldoor maar bewegend, veranderend en zich opnieuw organiserend denkend-en-voelend menselijk wezen. Wat we “persoonlijkheid” noemen ontstaat daarom systematisch uit het aan de gang zijnde samenspel van een groot aantal factoren in het neuro-linguïstisch systeem van de mens. Terwijl dit ons in staat stelt te voorkomen een deterministisch raamwerk te plaatsen om personen, brengt het ook erg veel complexiteit met zich mee. Hoe kunnen we het gevoel voorkomen overdonderd te worden? Het drie meta-domeinenmodel geeft duidelijke aanknopingspunten in het systeem waar ingegrepen kan worden en waarvanuit generatieve transformaties gecreëerd kunnen worden. En waar liggen die aanknopingspunten? In de drie meta-domeinen: taal, waarneming en staat. En omdat de hogere niveaus de lagere aandrijven en moduleren, wijzen de metadomeinen ons in de richting van herkaderen en uitkaderen. Het wijst ons op het vormen van nieuwe referentiekaders op hogere niveaus. Veeleer weigeren we te vallen voor de misleiding dat die dingen “werkelijke dingen” zijn. Veleer herkennen we ze nu als mentale kaartconstructies omdat we weten dat gewoontevorming van gedachten-emoties ons sturen naar hogere constructieniveaus waar zij meta-programma’s en meta-staten worden. NLP heeft al sinds lang ingezien dat de mens zich typisch verstrikt in de content en daarmee het zich bewust zijn van meta-niveaus kwijtraakt. Dit betekent dat de verschijnselen van meta-niveaus buiten het bewustzijn plaatsvinden (ons hogere “onbewustzijn”) en als meta-referentiekaders. En dit betekent dat we ons leven onvermijdelijk ingebed in die kaders leven; dat wij gestuurd worden door die kaders,
Page 1 and 2: Drie meta-domeinen van NLP, door L.
Page 3 and 4: wanneer en in welke omstandigheden
Page 5: Dus beschrijft “Ik voel me een mi
Page 9 and 10: Op dat moment wisselde zij naar de

Drie meta-domeinen van NLP,

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?