Toveren met de tijdlijn

goed was. Van daar kijkt ze over de
situatie heen naar het heden en ik
vraag haar of de emotie nu verdwenen
is, wat ze bevestigt. Met het anker nog
steeds geactiveerd loopt ze door de
situatie heen naar het nu, waarbij ze
steeds breder begint te lachen. We
eindigen met een future pace, waarbij
ze zich een situatie met haar manager
voorstelt. ‘Geen centje pijn’, zegt ze
opgelucht. Eline gaat weer ‘met plezier’
naar haar werk en de relatie met
haar manager is ‘weer normaal’, zoals
zij dat noemt.
Beperkende emotie: woede
Peter* (28) heeft last van woede aanvallen.
Dat bezorgt hem veel last in
zijn werk en relaties. Hij heeft niet
veel op met NLP en ‘al dat andere
zweverige gedoe’, maar wil wel graag
geholpen worden. Al backtrackend
vraag ik hem omhoog te zweven
boven zijn tijdlijn, op zoek naar de
eerste keer dat hij woede heeft ervaren.
Daar aangekomen zie ik zijn
gezicht verstrakken en stel hem voor
om nog hoger te zweven en net zoveel
afstand te nemen als nodig is voor
hem. Van grote hoogte kijkt hij op de
situatie neer. ‘Hoe oud was je?’ Vraag
ik. Dat weet hij niet precies, maar hij
denkt een jaar of 5. Hij vertelt over de
situatie, waarin zijn oudere broer hem
ergens de schuld van in de schoenen
schoof. Zijn ouders geloofden de broer
en hij kreeg straf voor iets wat hij niet
gedaan had. Een soort ‘wanhopige
woede maakte zich van mij meester’,
zegt hij en ik zie zijn mond weer verstrakken.
Ik vraag hem nog meer
afstand te nemen, tot zijn gezicht weer
ontspant. Dan vraag ik hem eens naar
de situatie te kijken met alle kennis en
ervaring die hij nu heeft. Wat zou de
positieve leerervaring kunnen zijn?
Even later zegt hij: ‘Ik heb toen, met
het verstand van een vijfjarig jochie,
de conclusie getrokken, dat iedereen
het op mij gemunt heeft. Sinds die tijd
sla ik van mezelf af zodra ik maar
enigszins het idee heb dat ik niet serieus
genomen word. Maar dat klopt
natuurlijk niet. Mijn broer was gewoon
bang om zelf straf te krijgen en heeft
mij een rotgeintje geflikt. Dat houdt
nog niet in dat de hele wereld tegen
mij is.’ Als ik hem vraag wat de kleine
Peter daar nodig heeft, zegt hij: ‘Dat
zijn ouders hem geloofden’. Maar ja,
dat is niet gebeurd. Wat heeft hij met
dat gegeven nodig? ‘Moet ik dat hardop
zeggen?’ Nee, dat hoeft zeker niet.
Stuur hem maar gewoon wat hij nodig
heeft, op een manier die bij jou en bij
hem past. Dat doet hij en hij kijkt hoe
de kleine Peter het aanneemt. ‘Ik zie
dat hij het er nog steeds niet mee
eens is, maar die wanhopige woede is
verdwenen.’ Dan vraag ik hem iets
verder terug te zweven het verleden
in, zo’n 15 minuten voor de situatie
plaatsvond. ‘En draai je dan eens om,
zodat je in de richting van het heden
kijkt en de situatie schuin voor en
onder je ziet. Kijk dan over de situatie
heen naar het heden. Is de emotie nu
helemaal verdwenen? Hij antwoordt
bevestigend. ‘Zweef dan nu over je
tijdlijn terug in de richting van het
heden, waarbij situaties waaraan vroeger
de emotie van woede gekoppeld
waren, kunnen veranderen. En misschien
zie je dat, misschien weet je
het gewoon en misschien is het voor
jou weer anders. En doe dat maar.’ We
eindigen met een future pace. Als ik
hem een paar weken later weer spreek
zegt hij: ‘Ik weet niet hoor, maar dat
vage gedoe lijkt toch te werken. Ik
ben nog weleens boos natuurlijk, maar
ik heb geen woede aanval meer
gehad. Maar ja, dat kan ook toeval
zijn.’ Ik denk het ook, Peter.
In beide voorbeelden lukte het vrij snel
om de ongewenste emotie los te koppelen
van de herinnering. Was de
emotie niet verdwenen, dan hadden
we hoogstwaarschijnlijk niet de eerste
gebeurtenis te pakken. In dat geval
had ik gevraagd nog verder terug te
gaan in de tijd.
Ook werd in beide voorbeelden over de
inhoud gesproken. Dat is niet noodzakelijk.
Als een cliënt dat zelf wil dan is
dat natuurlijk prima, wil iemand het niet, dan kan een
tijdlijnproces ook puur als proces, dus zonder kennis
van de inhoud door de programmer, gedaan worden.
Hulpbronnen kunnen in alle soorten en maten en op
allerlei verschillende manieren aan de persoon in de
tijdlijn (vaak het jongere zelf) gegeven worden.
Daarvoor geldt wat mij betreft maar één regel: laat de
keuze zoveel mogelijk aan de cliënt; het moet bij de
cliënt passen en die moet zich er prettig bij voelen.
Enkele voorbeelden die ik ben tegengekomen:
• Een cliënt liet liefde uit zijn hart stromen
• Een cliënt stuurde een fles met moed en liet dat
opdrinken
• Een cliënt liet een beschermende koepel naar beneden
zakken
• Een cliënt ankerde vijf verschillende gemoedstoestanden
en ging daarmee geassocieerd de tijdlijn in
• Een cliënt stuurde een bloemengeur
• Een cliënt vroeg de heilige Maagd Maria om haar
jongere zelf bij te staan
• Een cliënt gaf de jongere zelf een gouden hart en
de hele herinnering een gouden randje
Conclusie
Het werken met tijdlijnen is in mijn wereldmodel een
onmisbare techniek, omdat je er zo veel kanten mee
op kunt. Voor bijna elke denkbare cliënt is wel een
variant te bedenken. Wie het ‘zweverig’ wil kan het
zweverig krijgen, voor wie het nuchter en zakelijk wil
noemen we het Time Management. Als een kameleon
kan de tijdlijn zich aanpassen aan de cliënt. Heb je een
voorkeur voor visueel? Geen probleem. Liever
Kinesthetisch? Ook dat kan, dan of leggen hem uit op
de grond. Geen van beiden? Dan tekenen we een tijdlijn
op een vel papier. Ook symbolen en metaforen
kunnen gebruikt worden.
Kortom, werken met tijdlijnen is een zeer flexibele
manier van werken, die we voor onszelf en anderen
kunnen inzetten om pijn uit het verleden te stillen en
een mooiere toekomst te creëren. En dat gun ik iedereen.
En zoals het spreekwoord zegt: ‘Gedane zaken
nemen geen keer’.
Maar hoe we op die zaken terugkijken en hoe dat voelt
kan wél veranderen… Met tijdlijnen!
Noot: Het werken met menselijke emoties en overtuigingen
blijft een kwetsbaar proces, dat vraagt om een goed
getrainde programmeur. Het verantwoord uitvoeren van
een tijdlijnproces kan geleerd worden in verschillende NLPopleidingen
of in een opleiding tot TimeLine Therapy®
Practitioner.
Bronnen & literatuur:
• James, T & Woodsmall, W (1988). TimeLine Therapy
and the basis of Personality. Capitola, Meta Publications
• Andrea, S & C (1992). Het hart van de geest. Cothen,
Servire Uitgevers bv (oorspronkelijke titel ‘Heart of the
Mind’, 1989. Real people press)
*Namen en bepaalde feiten zijn uiteraard, in belang van de
cliënten, veranderd
Sylvia de Vries is internationaal gecertificeerd
NLP-trainer, NLP master coach en hypnose master
practitioner. Zij geeft trainingen en workshops bij
UNLP, instituut voor persoonlijke ontwikkeling en
communicatie. Daarnaast houdt zij zich bezig met
de oprichting van haar eigen trainingscentrum,
gericht op persoonlijk leiderschap voor vrouwen.
Voor meer info en contact auteur:
sgpdevries@gmail.com
Sylvia de Vries
18 I N z i c h t N a j a a r 2 0 1 1
D e T i j d l i j n v a n N L P
19