Geheim over de grens - Münsterland
16.11.2013 • Views
Share Embed Flag

Geheim over de grens - Münsterland

Geheim over de grens - Münsterland

Geheim over de grens - Münsterland

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
muensterland.tourismus.de

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

8<br />

<strong>Geheim</strong> <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong><br />

Ont<strong>de</strong>kkingsreizen in het Duitse <strong>grens</strong>gebied<br />

Grafschaft Bentheim | Emsland | <strong>Münsterland</strong> | Osnabrücker Land

Ahoi en welkom!<br />

Hallo, mijn naam is Piet en ik ben <strong>de</strong><br />

mascotte van <strong>de</strong> Lan<strong>de</strong>sgartenschau<br />

Papenburg. Meestal vlieg ik rond boven<br />

het terrein van dit kleurige en<br />

fleurige evenement: <strong>de</strong> kanalen<br />

en het stadspark, rond <strong>de</strong> molen<br />

en <strong>over</strong> <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> scheepswerf. Het<br />

gehele terrein krijgt met het motto<br />

“m.s. Bloeiend Papenburg” <strong>de</strong> uitstraling<br />

van een cruiseschip en een<br />

bezoek aan <strong>de</strong> Lan<strong>de</strong>sgartenschau wordt<br />

daarmee bijna een cruise. Als je me daar<br />

tegenkomt, mag je me best knuffelen en<br />

aaien, dan kun je voelen hoe zacht mijn<br />

witte veren zijn!<br />

In 2014 zijn daarom alle kin<strong>de</strong>ren van harte<br />

welkom op <strong>de</strong> Lan<strong>de</strong>sgartenschau. Ahoi!<br />

Kleurrijk en fleurig is ons motto: bont en blij!<br />

De charme van Papenburg<br />

In Papenburg treffen traditie en innovatie<br />

elkaar. De combinatie van het weidse veenkoloniale<br />

landschap en <strong>de</strong> sympathieke bakstenen<br />

huisjes, <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke sfeer met <strong>de</strong> geavanceer<strong>de</strong><br />

industrie en <strong>de</strong> vele toeristische<br />

en sportieve activiteiten geven <strong>de</strong> stad een<br />

unieke charme.<br />

Ik hou van kin<strong>de</strong>ren, gekleur<strong>de</strong> bloemen,<br />

schepen en <strong>de</strong> lucht. In Papenburg is <strong>de</strong> zee<br />

niet zo ver weg en loont het <strong>de</strong> moeite om<br />

een kleine omweg te maken. Het Emsland<br />

heeft zo veel te bie<strong>de</strong>n! Er is veel te zien en te<br />

beleven, een prachtig landschap om met <strong>de</strong><br />

fiets te ont<strong>de</strong>kken. En op <strong>de</strong> fiets is Ne<strong>de</strong>rland<br />

ook helemaal niet ver weg. Als meeuw vlieg<br />

ik er ook graag eens naartoe. Maar het meeste<br />

houd ik nog van nieuwe vrien<strong>de</strong>n maken.<br />

Onze hoogtepunten voor het hele gezin<br />

Sportief spelen voor alle generaties, een<br />

plek waar jong en oud kan ontspannen,<br />

bewegen, ont<strong>de</strong>kken en uitproberen: in <strong>de</strong><br />

speeltuin op het activiteiten<strong>de</strong>k is voor ie<strong>de</strong>reen<br />

iets te beleven! Spelen kan natuurlijk<br />

<strong>over</strong>al, tussen <strong>de</strong> bomen, op <strong>de</strong> grasvel<strong>de</strong>n…<br />

Speciaal voor <strong>de</strong> kleintjes (vanaf 3 jaar) bie<strong>de</strong>n<br />

we “kajuiten” met zorgzame kin<strong>de</strong>ropvang.<br />

En in onze Kleine On<strong>de</strong>rzoekersWerkplaats<br />

valt heel veel te ont<strong>de</strong>kken: van het<br />

“Groene Klaslokaal” (natuur dichtbij) via<br />

techniek naar <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>rkeuken: on<strong>de</strong>rwijs<br />

en on<strong>de</strong>rzoek <strong>over</strong> milieu en natuurwetenschap<br />

is bij ons leuk en leerzaam!<br />

Daarnaast bie<strong>de</strong>n we een goedgevuld evenementenprogramma<br />

voor jong en oud. En<br />

omdat onze Lan<strong>de</strong>sgartenschau aantrekkelijk<br />

is voor gezinnen, zijn onze toegangsprijzen<br />

dat ook.<br />

Bij onze toegangskaarten en abonnementen<br />

voor gezinnen is er geen beperking aan<br />

het aantal (eigen) kin<strong>de</strong>ren (7 t/m 17 jaar),<br />

kin<strong>de</strong>ren tot zeven jaar hebben zelfs gratis<br />

toegang. Gezinskaarten zijn er vanaf 20,00<br />

euro, meer informatie is te vin<strong>de</strong>n op:<br />

www.lan<strong>de</strong>sgartenschau-papenburg.<strong>de</strong><br />

Papenburg staat bekend om<br />

zijn scheepsbouw, maar ook <strong>de</strong><br />

tuinbouw voelt zich hier thuis.<br />

De tuinbouwsector in <strong>de</strong>ze regio kweekt jaarlijks<br />

35 miljoen krui<strong>de</strong>nplantjes en 25 miljoen<br />

komkommers. De Lan<strong>de</strong>sgartenschau in het<br />

stadspark en rondom het Forum Alte Werft<br />

vormt in 2014 het puntje op <strong>de</strong> “groene i”.

Actieve vakanties<br />

Stad & Cultuur<br />

Tips voor uitstapjes en verblijf<br />

3<br />

07<br />

22<br />

34<br />

Fietsen in het Duitse <strong>grens</strong>gebied 08 – 11<br />

Schouwspel in <strong>de</strong> openlucht 23<br />

<strong>Münsterland</strong> Festival 35<br />

Wan<strong>de</strong>ltochten en natuurparken 12 – 15<br />

Tuinen & Parken 24 – 25<br />

Met Lilli en Luuk op pad 36 – 37<br />

Kanoën op stille riviertjes16 – 17<br />

Burchten, kastelen en paleizen 26 – 27<br />

Bijzon<strong>de</strong>re <strong>over</strong>nachtingstips 38 – 39<br />

Grensbelevenissen 18 – 19<br />

Onvergetelijke musea 28 – 29<br />

Campings in <strong>over</strong>vloed 40 – 41<br />

Tips voor golfers 20<br />

Beleef Munster en Osnabruck 30 – 31<br />

Een dagtocht met <strong>de</strong> trein 42 – 43<br />

Actief <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> 21<br />

Autoroutes 32 – 33<br />

Vakantiehuisjes 44<br />

Weekmarkten en boe<strong>de</strong>rijwinkels 45<br />

Genieten, proeven en<br />

ontspannen<br />

Algemeen<br />

Heel wat beleven.<br />

Nogal dichtbij.<br />

46<br />

Kuuroord Bad Bentheim 47<br />

Van harte welkom 04<br />

Wellness en kuren 48 – 49<br />

Kaart van het <strong>grens</strong>gebied 05 – 06<br />

Zo lekker is Duitsland 50 – 51<br />

Colofon 56<br />

Winkelen 52 – 53<br />

Reisvoorwaar<strong>de</strong>n 56 – 57<br />

Kerstmarkten <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> 54 – 55

4<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

10<br />

11<br />

12<br />

13<br />

14<br />

15<br />

16<br />

17<br />

18<br />

A31<br />

Sneek<br />

A7<br />

A6<br />

V E L U W E M E E R<br />

Ne<strong>de</strong>rrijn<br />

Waal<br />

Sneekermeer<br />

Lemmer<br />

Leeuwar<strong>de</strong>n<br />

A32<br />

Joure<br />

Tsjükemeer<br />

N351<br />

A31<br />

Zwar te M e e r<br />

N355<br />

Drachten<br />

Heerenveen<br />

Wolvega<br />

Burgum<br />

N380<br />

Steenwijk<br />

Water<br />

Zwar t e<br />

Rijn<br />

Gorredijk<br />

N271<br />

N358<br />

A50 A32<br />

Giethoorn<br />

IJssel<br />

Susterhuisveen<br />

IJssel<br />

Ou<strong>de</strong><br />

Marum<br />

N381<br />

N371<br />

Rhein<br />

N979<br />

Oosterwol<strong>de</strong><br />

Diever<br />

Hoogeveensevaart<br />

Vecht<br />

Twente<br />

Aa<br />

A7<br />

A28<br />

egge<br />

R<br />

kanaal<br />

Issel<br />

A28<br />

Vecht<br />

kanaal<br />

Almelo-Nordhorn<br />

Twente-kanaal<br />

Schipbeek<br />

S linge<br />

Berkel<br />

N381<br />

Hoogeveensevaart<br />

Buursebeek<br />

N33<br />

Lippe<br />

N34<br />

L462<br />

N33<br />

N379<br />

Dinkel<br />

Almelo-Nordhorn kanaal<br />

N391<br />

Coevor<strong>de</strong>n-Piccardie-Kanal<br />

Aa<br />

Emmen<br />

Dinkel<br />

A31<br />

Gladbeck<br />

Nord-Süd-Kanal<br />

A7<br />

N969<br />

N378<br />

B408<br />

Vechte<br />

Ems<br />

Vechte<br />

A31<br />

s<br />

E m<br />

B70<br />

Lippe<br />

Ems<br />

B70<br />

B401<br />

L53<br />

B438<br />

M ittelrad<strong>de</strong><br />

Ems<br />

Dortmund Ems-Kanal<br />

A 2<br />

Led a<br />

K ü s t e n k a n a l<br />

cartograafie 2012<br />

A B C D E F G H I J K L M N<br />

De kaartnummers on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> foto’s<br />

Kevelaer<br />

Leek<br />

Groningen<br />

Ro<strong>de</strong>n<br />

Norg<br />

A7<br />

en advertenties correspon<strong>de</strong>ren steeds<br />

met <strong>de</strong>ze kaart.<br />

Ol<strong>de</strong>markt<br />

Kop van<br />

Ol<strong>de</strong>berkoop<br />

Noordwol<strong>de</strong><br />

TIP<br />

Dwingeloo<br />

Smil<strong>de</strong><br />

Beilen<br />

Haren<br />

Paterswol<strong>de</strong><br />

Dennenoord<br />

Assen<br />

Rol<strong>de</strong><br />

Westerbork<br />

Slochteren<br />

Hoogezand<br />

Dinslaken<br />

Veendam<br />

Gieten<br />

Gasselte<br />

Borger<br />

Winschoten<br />

Ou<strong>de</strong><br />

Pekela<br />

Stadskanaal<br />

Exloo<br />

Odoorn<br />

Musselkanaal<br />

Beerta<br />

Lö<br />

Blokzijl<br />

Hoogeveen<br />

Emmeloord<br />

Markenese<br />

A37<br />

B402<br />

Beulaker<br />

Meppel<br />

A37<br />

Wei<strong>de</strong> Klazienaveen<br />

B213<br />

Belter<br />

Wei<strong>de</strong><br />

N375<br />

A31<br />

Meppen<br />

Vollenhove<br />

Coevor<strong>de</strong>n<br />

N50<br />

St. Jansklooster<br />

Herzlake<br />

N863<br />

Belt-<br />

Staphorst<br />

N48<br />

N377<br />

Haselünne<br />

Schutsloot<br />

B402<br />

N331<br />

Slagharen<br />

Twist<br />

Overijssel<br />

Geeste<br />

K15<br />

KETELMEER<br />

Gramsbergen<br />

Emlichheim<br />

Hasselt<br />

A50<br />

N377<br />

L67<br />

De<strong>de</strong>msvaart<br />

L60<br />

Nieuwleusen<br />

Har<strong>de</strong>nberg Grafschaft<br />

Georgsdorf<br />

Kampen<br />

Bentheim<br />

B233<br />

Lengerich<br />

K4<br />

Overijssels-<br />

Ol<strong>de</strong>meijer<br />

N307<br />

N348<br />

N340<br />

N36<br />

Ommen<br />

Wilsum<br />

Lingen<br />

Für<br />

Veldhausen<br />

Wietmarschen<br />

Dronten<br />

B403<br />

(Ems)<br />

Zwolle<br />

Dalfsen<br />

Uelsen<br />

B214<br />

Neuenhaus<br />

L57<br />

L67<br />

Freren<br />

Vechtdal N341<br />

B403<br />

Osna<br />

Lage<br />

B213<br />

Hattem<br />

N35<br />

Lemelerveld<br />

A31<br />

L58<br />

Heino<br />

Nordhorn<br />

A28<br />

Vriezenveen<br />

Ootmarsum<br />

N348<br />

Vechtesee<br />

Nunspeet<br />

A50<br />

Hellendoorn<br />

Het Lageveld<br />

Twente<br />

Hopsten<br />

Wijhe<br />

Denekamp<br />

Emsbüren<br />

Raalte N35<br />

Wier<strong>de</strong>n<br />

Spelle<br />

B403<br />

N309<br />

Epe<br />

B403<br />

N48<br />

Nijverdal<br />

Almelo<br />

Weerselo<br />

A28<br />

N35<br />

Olst<br />

N342<br />

A30<br />

Salzbergen<br />

Salland<br />

Ol<strong>de</strong>nzaal<br />

De Lutte<br />

Schüttorf<br />

Rijssen<br />

Borne Hulsbeek<br />

Hörstel<br />

Diepenveen<br />

Enter<br />

A1<br />

Vaassen<br />

Gil<strong>de</strong>haus<br />

Bad-<br />

A1<br />

Deventer<br />

Bentheim Rheine<br />

Ibb<br />

N302<br />

Holten<br />

Hengelo N733<br />

Bathmen<br />

Losser<br />

N344<br />

Goor<br />

Del<strong>de</strong>n<br />

Kreis<br />

N353<br />

B475<br />

N344<br />

A35<br />

Ensche<strong>de</strong><br />

Neuenkirchen<br />

Steinfurt<br />

Markelo<br />

Apeldoorn<br />

Glanerbrug<br />

Ochtrup<br />

Wettringen A30<br />

Gorssel<br />

A1<br />

N346<br />

Diepenheim<br />

B499<br />

Laren<br />

Boekelo<br />

Gronau<br />

N347<br />

Rutbeek<br />

Ems<strong>de</strong>tten Saerbeck<br />

A31<br />

Zutphen<br />

Haaksbergen<br />

B474<br />

N788<br />

Steinfurt<br />

Lochem<br />

Nee<strong>de</strong><br />

Metelen<br />

B219<br />

Hoen<strong>de</strong>rloo<br />

Borculo<br />

N314<br />

Eibergen<br />

B474<br />

Heek<br />

Hambroekplas<br />

Greven<br />

Rekken<br />

Nordwal<strong>de</strong><br />

B474<br />

Otterlo<br />

Vor<strong>de</strong>n<br />

Ahaus<br />

A50<br />

Ruurlo<br />

Schöppingen Horstmar<br />

Bronkhorst<br />

B70<br />

Beltrum Zwillbrock<br />

Dieren<br />

Hengelo(G)<br />

L608<br />

N314<br />

Vre<strong>de</strong>n<br />

<strong>Münsterland</strong><br />

Altenberge<br />

Laer<br />

Groenlo<br />

Zwillbrocker<br />

Achterhoek<br />

Leg<strong>de</strong>n<br />

A12<br />

Venn<br />

A348<br />

Doesburg<br />

Lievel<strong>de</strong><br />

Rosendahl<br />

Zelhem<br />

't Hilgelo<br />

K33<br />

Arnhem<br />

Stadtlohn<br />

Nienberge<br />

Lichtenvoor<strong>de</strong><br />

Billerbeck<br />

Doetinchem<br />

N319<br />

A73<br />

N313<br />

Winterswijk<br />

Havixbeck<br />

A18<br />

Slingeplas<br />

Gescher<br />

Huissen<br />

Didam<br />

Varsseveld<br />

Südlohn<br />

Coesfeld<br />

Mü<br />

A325<br />

Stroombroek<br />

N318<br />

B525<br />

Elst<br />

Ulft<br />

Bre<strong>de</strong>voort<br />

B525<br />

Nottuln<br />

A50 A15<br />

Zevenaar<br />

Braamt<br />

Aalten<br />

Gendringen<br />

Kreis<br />

Velen<br />

Bergh<br />

L558<br />

Borken<br />

A50<br />

L602<br />

B474<br />

B235<br />

's-Heerenberg<br />

Dinxperlo<br />

A43<br />

Sen<strong>de</strong>n<br />

B54<br />

Bocholt<br />

B67<br />

L600<br />

A 1<br />

Borken<br />

Anholt<br />

Rhe<strong>de</strong><br />

Nijmegen<br />

K4<br />

Emmerich<br />

L572<br />

A326<br />

Megchelen<br />

Isselburg<br />

Dülmen<br />

B67<br />

Kreis<br />

A 3<br />

Hei<strong>de</strong>n<br />

B67<br />

L611<br />

Reken<br />

Coesfeld<br />

N844<br />

L896<br />

B473<br />

Kleve<br />

L608<br />

B58<br />

Rees<br />

Ascheberg<br />

B70<br />

Lembeck<br />

B57<br />

K15<br />

Raesfeld<br />

Haltern<br />

Lüdinghausen<br />

Kalkar<br />

Nordkirchen<br />

B224<br />

B58<br />

Hamminkeln<br />

Cuijk<br />

B58<br />

L612<br />

Gennep<br />

Olfen<br />

B8<br />

L609<br />

Goch<br />

L1<br />

B57<br />

Wesel<br />

B474<br />

Selm<br />

B58 Dorsten<br />

A77<br />

Werne<br />

B54<br />

Xanten<br />

Marl<br />

A 3<br />

A57<br />

B225<br />

A43<br />

Datteln<br />

Boxmeer<br />

A52<br />

Lünen<br />

Recklinghausen<br />

Bergkamen<br />

A73<br />

B58<br />

Emmer-<br />

Compascuum<br />

Hohe<br />

Bourtange<br />

Mark<br />

Rhe<strong>de</strong><br />

(Ems)<br />

Dörpen<br />

Lathen<br />

Haren<br />

(Ems)<br />

Ihrhove<br />

Weener<br />

Baumberge<br />

Leer<br />

Papenburg<br />

Rhau<strong>de</strong>rfehn<br />

Ohe<br />

Emsland<br />

Sögel<br />

H ase<br />

L504<br />

A2<br />

ter<br />

Sag<br />

m<br />

E<br />

Sater<br />

Nord<br />

Dor<br />

Marka<br />

Werlte<br />

A r<br />

Tecklenburger<br />

land<br />

271<br />

28<br />

N48<br />

19<br />

0 5 10km.<br />

Maas<br />

B58<br />

A57<br />

A 2<br />

Bottrop<br />

A42<br />

Gelsenkirchen<br />

Herne<br />

A45<br />

DORTMUND<br />

B1<br />

A 1

8<br />

Aper Tief<br />

s<br />

tmund-Ems Kanal<br />

Werse<br />

Barßel<br />

Soeste<br />

Aue<br />

A29<br />

B211<br />

Westerste<strong>de</strong><br />

Zwischenabner A28<br />

Meer<br />

B401<br />

Lahe<br />

land<br />

Friesoythe<br />

Bösel<br />

hümmling<br />

Thülsfel<strong>de</strong>r<br />

Stausee<br />

Molbergen<br />

Lin<strong>de</strong>rn<br />

Mittelland-Kanal<br />

B213<br />

B233<br />

Hase<br />

Bad<br />

Zwischenahn<br />

Petersfehn<br />

E<strong>de</strong>wecht<br />

oße r Aue<br />

G<br />

Ha s e<br />

Garrel<br />

Lethe<br />

Cloppenburg<br />

Hase<br />

s<br />

E m<br />

Hunte<br />

A29<br />

Großenkneten<br />

B213<br />

Ahlhorn<br />

Hunte<br />

Hunte<br />

L766<br />

Recke<br />

A 1<br />

Bohmte<br />

Wallenhorst<br />

Ostercappeln<br />

L109 B51<br />

Mettingen<br />

Bad Essen<br />

K6<br />

B65<br />

Westerkappeln<br />

Belm<br />

Schle<strong>de</strong>hausen<br />

enbüren<br />

Lotte<br />

Osnabrück<br />

K19<br />

A30<br />

Bissendorf<br />

Tecklenburg<br />

Hasbergen<br />

Georgsmarienhütte<br />

Melle<br />

Hagen a. T.W.<br />

A30<br />

Lengerich<br />

Osnabrücker<br />

A33<br />

A 1<br />

Lienen<br />

Bad Iburg<br />

Land<br />

Ladbergen<br />

Hilter<br />

B475<br />

Dissen<br />

Bad Laer<br />

B51<br />

Bad<br />

K34<br />

Glandorf<br />

Rothenfel<strong>de</strong><br />

B68<br />

L94<br />

B476<br />

Bielefeld<br />

Versmold<br />

Ostbevern<br />

B476<br />

Telgte<br />

Sassenberg<br />

B51<br />

B513<br />

Warendorf<br />

Harsewinkel<br />

B64<br />

B61<br />

nster<br />

Kreis<br />

Everswinkel<br />

Beelen<br />

B475<br />

Gütersloh<br />

Warendorf<br />

L788<br />

A 2<br />

Weser<br />

A29<br />

Lemwer<strong>de</strong>r<br />

Ol<strong>de</strong>nburg<br />

Hu<strong>de</strong><br />

Delmenhorst<br />

A28<br />

War<strong>de</strong>nburg<br />

Visbek<br />

Bremen<br />

A74<br />

Berne<br />

Neerstedt<br />

A 1<br />

Wil<strong>de</strong>shausen<br />

Lastrup<br />

A 1<br />

ningen<br />

B68<br />

K255<br />

B51<br />

L838<br />

Vechta<br />

Essen<br />

Barnstorf<br />

Quakenbrück<br />

L60<br />

Lohne Drebber<br />

B68<br />

Dinklage<br />

K265<br />

B69<br />

B214<br />

Berge<br />

Langen<br />

B214<br />

Diepholtz<br />

Steinfeld<br />

L846<br />

Ankum<br />

Bersenbrück<br />

B51<br />

stenau<br />

Damme<br />

B214<br />

Dümmer<br />

Alfsee<br />

abrücker<br />

Rieste<br />

L80<br />

Land<br />

B68<br />

B218<br />

Neuenkirchen<br />

Bramsche<br />

Kalkriese<br />

Stemwe<strong>de</strong><br />

L70<br />

B218 L76<br />

B239<br />

t l a n d<br />

O P Q R S T<br />

Mittelland-Kanal<br />

<strong>Münsterland</strong> e.V.<br />

Airportallee 1, D - 48268 Greven<br />

Tel. 0049 (0) 25 71 - 94 93 92<br />

touristik@muensterland.com<br />

www.muensterland-tourismus.<strong>de</strong><br />

Tourismusverband Osnabrücker Land<br />

Krahnstraße 52 – 53, D - 49074 Osnabrück<br />

Tel. 0049 (0) 541 - 95 11 195<br />

tv@osnabruecker-land.<strong>de</strong><br />

www.osnabruecker-land.<strong>de</strong><br />

Grafschaft Bentheim Tourismus e.V.<br />

van-Del<strong>de</strong>n-Straße 1 – 7, D - 48529 Nordhorn<br />

Tel. 0049 (0) 59 21 - 96 11 96<br />

tourismus@grafschaft.<strong>de</strong><br />

www.grafschaft-bentheim-tourismus.<strong>de</strong><br />

Emsland Touristik GmbH<br />

Or<strong>de</strong>nie<strong>de</strong>rung 2, D - 49716 Meppen<br />

Tel. 0049 (0) 59 31 - 44 22 66<br />

info@emsland.com<br />

www.emsland.com<br />

www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

5<br />

Werse<br />

L586<br />

Sen<strong>de</strong>nhorst<br />

Ennigerloh<br />

Oel<strong>de</strong><br />

Rheda-<br />

Wie<strong>de</strong>nbrück<br />

Drensteinfurt<br />

B63<br />

Ahlen<br />

A 2<br />

Beckum<br />

L586<br />

Wa<strong>de</strong>rsloh<br />

Final Version<br />

c66 m0 y90 k0 ( )<br />

c59 m100 y6 k29 ( )<br />

Hamm<br />

A 2<br />

Lippetal<br />

i p p e<br />

L<br />

L822<br />

Lippstadt<br />

Unna<br />

Werl<br />

Soest<br />

B1<br />

A44<br />

B1<br />

A44<br />

K77<br />

B229

6<br />

Papenburg<br />

Nog niet half zo groot als Ne<strong>de</strong>rland. En tóch<br />

zo heerlijk afwisselend, met alle charmes van<br />

ver buitenland, op maximaal twee uur rij<strong>de</strong>n<br />

van Nijmegen of Ensche<strong>de</strong>. Vier ‘mini-staatjes’<br />

van vroeger, samen <strong>de</strong> prachtige achtertuin<br />

van Twente, <strong>de</strong> Achterhoek, Drenthe en<br />

Groningen. Wegens succes geprolongeerd:<br />

<strong>Münsterland</strong>, Osnabrücker Land en Grafschaft<br />

Bentheim. En omdat het zui<strong>de</strong>lijke taartpuntje<br />

Emsland – uit <strong>de</strong> vorige editie –<br />

zo goed in <strong>de</strong> smaak viel: nu ook <strong>de</strong><br />

rest van Emsland.<br />

Groningen<br />

Assen<br />

Emsland<br />

Emmen<br />

Grafschaft<br />

Amsterdam<br />

Bentheim<br />

Deventer Osnabrücker<br />

Land<br />

Den Haag<br />

Utrecht<br />

Arnhem Hengelo<br />

<strong>Münsterland</strong><br />

Rotterdam<br />

Nijmegen<br />

Breda<br />

Venlo<br />

Gent<br />

Antwerpen<br />

Maastricht<br />

Brussel<br />

Liège<br />

Grafschaft<br />

Bentheim<br />

Meppen<br />

Nordhorn<br />

Haren<br />

Haselünne<br />

Lingen<br />

Bad Bentheim<br />

Rheine<br />

Ochtrup<br />

Gronau<br />

Ahaus<br />

Emsland<br />

Coesfeld<br />

Steinfurt<br />

<strong>Münsterland</strong><br />

Sögel<br />

Quakenbrück<br />

Bramsche<br />

Ibbenbüren<br />

Melle<br />

Osnabrück<br />

Tecklenburg<br />

FMO<br />

Bad Rothenfel<strong>de</strong><br />

Greven<br />

Münster<br />

Osnabrücker Land<br />

Warendorf<br />

Bocholt<br />

Even voorstellen:<br />

het <strong>Geheim</strong> <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong><br />

Borken<br />

Dülmen<br />

Haltern am See<br />

Ahlen<br />

Beckum<br />

Oel<strong>de</strong><br />

<strong>Münsterland</strong><br />

De bekoorlijke omgeving van Münster wordt<br />

vaak omschreven als ‘Parklandschaft’. Een<br />

dunbevolkt gebied dat compleet lijkt aangelegd<br />

door een goe<strong>de</strong> landschapsarchitect.<br />

I<strong>de</strong>aal terrein voor een actieve vakantie met<br />

rustpauzes vol cultuur. Beroemd om <strong>de</strong><br />

mix van ou<strong>de</strong> Westfaalse glorie – burchten,<br />

paleizen, kastelen, gevels van koopmanshuizen,<br />

statige vakwerkboer<strong>de</strong>rijen – en<br />

mo<strong>de</strong>rne allure: eigentijdse musea en bruisen<strong>de</strong><br />

winkelstraten. Tijdloos smaakvol ook:<br />

fijne restaurantjes, eerlijke streekproducten<br />

en warme logeeradressen.<br />

www.muensterland-tourismus.<strong>de</strong><br />

Osnabrücker Land<br />

De eerste Duitse heuvels net <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong>,<br />

voorlopers van het machtige Teutoburger<br />

Wald. Osnabrück is zo’n beetje <strong>de</strong> enige stad<br />

in Duitsland, die aan alle kanten is omgeven<br />

door bescherm<strong>de</strong> natuur: <strong>de</strong> grillige geologische<br />

monumenten van UNESCO werel<strong>de</strong>rfgoed<br />

TERRA.vita bijvoorbeeld, een miljoen<br />

jaar gele<strong>de</strong>n al bewoond door dinosaurussen.<br />

Iets jongere geschie<strong>de</strong>nisverhalen: <strong>de</strong> Germanen<br />

vochten er tegen <strong>de</strong> on<strong>over</strong>winnelijk gewaan<strong>de</strong><br />

Romeinen; ruim 1600 jaar later werd<br />

hier <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> van Westfalen getekend. Streek<br />

van impo sante wan<strong>de</strong>lklassiekers als <strong>de</strong><br />

Hermannsweg en meer leuke fietsroutes dan<br />

vakantiedagen.<br />

www.osnabruecker-land.<strong>de</strong><br />

Grafschaft Bentheim<br />

Een historisch graafschap met twee verschillen<strong>de</strong><br />

gezichten. Op <strong>de</strong> stoere bergrug die al<br />

bij Denekamp en Ootmarsum begint, staat<br />

<strong>de</strong> hooggelegen burcht <strong>de</strong>r burchten: Burg<br />

Bentheim. Diep on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> grond borrelt het<br />

zuiverste mineraalhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> bronwater dat<br />

van het stadje het heilzame kuuroord ‘Bad<br />

Bentheim’ heeft gemaakt. Meer naar het<br />

noor<strong>de</strong>n laagland met rivieren en kanalen<br />

door het veen, waar vroeger <strong>de</strong> smokkelaars<br />

<strong>de</strong> <strong>grens</strong> met Drenthe <strong>over</strong>staken. Typisch<br />

Grafschaft: parels van dorpen en juwelen<br />

van stadjes, zoals pittoresk Schüttorf.<br />

www.grafschaft-bentheim-tourismus.<strong>de</strong><br />

Het Emsland<br />

Soms net Ne<strong>de</strong>rland, maar ook weer helemaal<br />

niet. Een beetje meer ruimte en hier en<br />

daar wat ruiger. Vruchtbare akkers en mooie<br />

vergezichten, doorsne<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> boven loop<br />

van <strong>de</strong> Ems, langzaam op weg naar <strong>de</strong> Wad<strong>de</strong>nzee.<br />

Een traditierijk cultuurlandschap met<br />

molens, boer<strong>de</strong>rijen, tuin<strong>de</strong>rs en kwekers,<br />

stille veenmoerassen en lommerrijke bossen.<br />

Heerlijk om er te fietsen langs kanalen of<br />

vaarten. Ook het land van grappige stadjes<br />

aan het water.<br />

www.emsland.com

7<br />

Actieve vakanties<br />

Stilzitten is hier best moeilijk. Echt niet alleen omdat je alles wilt zien, nog meer nieuwe<br />

indrukken wilt opdoen. Het maakt je vakantie gewoon leuker, lekker veel bewegen.<br />

Voor <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ring: heerlijk weg van je alledaagse slakkengangetje met net iets te veel<br />

niet-actieve uren.<br />

En zo kom je gezond weer thuis. Je voelt weer<br />

dat je een bloedsomloop en spieren hebt, aangenaam<br />

in je vel, met opgeruim<strong>de</strong> gedachten.<br />

Je lichaam was wel aan zo’n heilzaam oppeppertje<br />

toe. Hoe je die actieve dagen precies invult,<br />

daar gaat het <strong>Geheim</strong> <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> niet<br />

<strong>over</strong>. Fietsen, wan<strong>de</strong>len, idyllische kanotochten,<br />

golfen zoals golfen ooit bedoeld was. Of<br />

een puike combinatie van het duo pittig sporten<br />

en relaxte sauna-avon<strong>de</strong>n? Toch jammer,<br />

dat je voorlopig maar één vakantie hebt.<br />

Borken – Hop & Mout Route KAART | H – I 16<br />

Boeken<br />

Tourist-Info Borken<br />

Marktpassage 3<br />

D - 46325 Borken<br />

Tel. 0049 (0) 28 61 - 93 92 52<br />

tourist-info@borken.<strong>de</strong><br />

www.borken.<strong>de</strong><br />

Een leerzaam – en lekker – kijkje bij <strong>de</strong> brouwmeester van een Kornbrennerei<br />

(jenever, maar dan an<strong>de</strong>rs) en in een kleine bierbrouwerij.<br />

Proeven van <strong>de</strong> plaatselijke trots: stevige maaltij<strong>de</strong>n en speciaal bier<br />

van eigen huis.<br />

3-daagse fietsreis (140 km) voor groepen vanaf 6 personen<br />

(Ook op <strong>de</strong> route: Burg Gemen, Schloss Raesfeld en Wasserschloss Velen)<br />

Inbegrepen: 2 hotel<strong>over</strong>nachtingen met ontbijt, 2 tegoedbonnen<br />

voor diners, routebegeleiding gids op dag 1, kaarten voor dag 2 en 3,<br />

rondleidingen brouwerijen, Prijs per persoon: vanaf € 136

8<br />

Doen: kwartetten met<br />

fietskaarten!<br />

Mag ik van <strong>de</strong> vier fietsersparadijzen vlakbij <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>grens</strong> ... die regio<br />

met <strong>de</strong> kastelenroute. O nee, we gaan <strong>de</strong> rivierentocht doen! Want paradijsjes<br />

voor fietsers, zo mag je <strong>de</strong> ‘Fab Four’ van Duitsland wel noemen: <strong>Münsterland</strong>,<br />

Osnabrücker Land, Grafschaft Bentheim en Emsland. Duizen<strong>de</strong>n kilometers bet<strong>over</strong>en<strong>de</strong><br />

fietspa<strong>de</strong>n en kleine, stille landweggetjes slingeren er op hun gemakje<br />

door <strong>de</strong> natuur. En waar je ook komt, je wordt verwend met alle <strong>de</strong>nkbare service:<br />

fietsverhuur, lan<strong>de</strong>lijke hotels die gespecialiseerd zijn in Bed & Bike voor een<br />

vrien<strong>de</strong>lijk prijsje, oplaadstations voor e-bikes, picknickplekken en restaurantjes<br />

met lekkere, dampen<strong>de</strong> streekgerechten. Beroem<strong>de</strong> themaroutes of kleine sluipweggetjes<br />

<strong>over</strong> een dijk? Dat bepaal je helemaal zelf.<br />

• Fietsreis ‘Gebouwd op zand’<br />

Op <strong>de</strong>ze 7-daagse fietstocht (300 km) volg je<br />

een spoor van zand. In alle soorten. Het stevige<br />

zandsteen, waar ze in het <strong>Münsterland</strong><br />

imposante bouwwerken van maken. De lekkernijen<br />

uit <strong>de</strong> Westfaalse keuken, die hier op<br />

<strong>de</strong> zandige gron<strong>de</strong>n groeien. Of een kijkje bij<br />

een meestersteenhouwer in zand. Rondreis<br />

door een idyllisch parklandschap met waterburchten,<br />

kastelen en paleizen.<br />

Arrangement<br />

Route: Münster – Steinfurt – Ibbenbüren –<br />

Warendorf – Münster.<br />

Zes <strong>over</strong>nachtingen.<br />

Prijs per persoon (halfpension) vanaf € 489<br />

Groepen vanaf 12 personen € 469<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

fietsarrangement_zand<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: <strong>Münsterland</strong> e.V.<br />

De 100 Schlösser Route<br />

Meteen maar <strong>de</strong> Koningin van <strong>de</strong> Duitse langeafstandsroutes<br />

noemen? Dit is hem. Precies<br />

hon<strong>de</strong>rd kastelen lang, want er moest tenslotte<br />

een keus gemaakt wor<strong>de</strong>n, met al die burchten,<br />

paleizen, versterkte herenhuizen en een<br />

enkel oud klooster in dit vroegrijpe en bewogen<br />

stukje Europa. Fietsen voelt erg koninklijk in<br />

het prachtige coulissenlandschap <strong>Münsterland</strong><br />

– 960 bijzon<strong>de</strong>re kilometers ver weg van <strong>de</strong><br />

drukte van <strong>de</strong> hoofdwegen – met beukenhagen,<br />

stukje bos, paar<strong>de</strong>n in een wei, onbehan<strong>de</strong>ld<br />

grasland en dan op fietsafstand weer een dromerig<br />

dorpje. Je steekt er meteen wat van op,<br />

want <strong>de</strong> ‘100’ is óók een fietsen<strong>de</strong> rondleiding<br />

door 1000 jaar geschie<strong>de</strong>nis en bouwkunst.<br />

Langs indrukwekken<strong>de</strong> paleistuinen en grootse<br />

slotparken, met zorg in stand gehou<strong>de</strong>n. Het<br />

is reuze verlei<strong>de</strong>lijk, maar je hoeft beslist niet<br />

alles in een vakantie te persen: voorzichtig<br />

beginnen met één van <strong>de</strong> vier lussen Noord,<br />

Zuid, West of Oost mag ook.<br />

Goed systeem, <strong>over</strong>genomen van <strong>de</strong><br />

honingbij: Wabennetz <strong>Münsterland</strong><br />

Een mooi voorbeeld van hoe je hier, met al die<br />

uitzon<strong>de</strong>rlijk netjes aangegeven fietsroutes,<br />

makkelijk zelf je weg kunt kiezen. Het <strong>over</strong>zich-<br />

Land-gut-Hotel Lohmann in Drensteinfurt-Rinkero<strong>de</strong> KAART | N 16<br />

Albersloher Straße 25<br />

D - 48317 Drensteinfurt-Rinkero<strong>de</strong><br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 38 - 203<br />

reservierung@lohmann-hotel.<strong>de</strong><br />

www.lohmann-hotel.<strong>de</strong><br />

Verwen uzelf in <strong>de</strong> weldadige sfeer van een gezellig en persoonlijk<br />

hotel. Hartje fietsparadijs <strong>Münsterland</strong>. Lan<strong>de</strong>lijk gelegen, op<br />

maar 9 minuten van treinstation Münster Centraal.<br />

Perfect uitgangspunt voor fietstochten: direct gelegen aan <strong>de</strong><br />

‘klassiekers’ 100 Schlösser Route en Werse-Rad-Weg.<br />

’s Avonds genieten van een comfortabele, smaakvol ingerichte<br />

kamer en huisgemaakte maaltij<strong>de</strong>n.<br />

Aanbieding Happy Weekend: 2 nachten inclusief 3 - 4 gangen<br />

diner. Vanaf € 123 per persoon.

9<br />

• De pure tuindroom.<br />

Fietsarrangement<br />

nieuwe ron<strong>de</strong> samenstellen. Met weer een<br />

stukje Parklandschaft <strong>Münsterland</strong>, dat je met<br />

<strong>de</strong> auto nooit zou vin<strong>de</strong>n.<br />

• Dagen om intens te genie ten<br />

in <strong>de</strong> Grafschaft Bentheim<br />

Tuinliefhebbers presenteren hun groene paradijs<br />

achter het tuinhek. Ont<strong>de</strong>k <strong>de</strong> verborgen<br />

schoonheid van prachtige tuinen, onbeken<strong>de</strong><br />

planten of wissel ervaringen uit <strong>over</strong> diverse<br />

tuinon<strong>de</strong>rwerpen!<br />

Duur: 6 dagen / 5 nachten<br />

Perio<strong>de</strong>: geduren<strong>de</strong> het tuinseizoen<br />

Totale lengte: ca. 166 km<br />

Dagetappes: 30 – 38 km. De etappes zijn<br />

bewust kort gehou<strong>de</strong>n, zodat er genoeg<br />

tijd <strong>over</strong>blijft om <strong>de</strong> tuinen te bezichtigen.<br />

Per privétuin moet u ca. 1 uur inplannen.<br />

Prijs per persoon:<br />

LO of HP vanaf € 269<br />

(Op basis van een tweepersoonskamer)<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

fietsarrangement-tuindromen<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Osnabrücker Land e.V.<br />

telijke en praktische Honingraatsysteem, om je<br />

wensen voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> vakantiedag uit te<br />

stippelen op <strong>de</strong> fietskaart-op-maat! Dat gaat<br />

zo: elk afzon<strong>de</strong>rlijk honingraat (Wabe) heeft<br />

een nummer. Fietsroutes liggen altijd op het<br />

raakvlak van twee honingraten. De fietsroute<br />

krijgt simpelweg een naam met <strong>de</strong> twee nummers<br />

van die honingraten. Dus ook al raak je<br />

verknocht aan je net ont<strong>de</strong>kte herberg of hotel<br />

op het land, je kunt toch elke dag een totaal<br />

Europaradweg R1<br />

Ook wel kortweg <strong>de</strong> Euro-Route. Helemaal van<br />

Boulogne-sur-Mer in Normandië naar Sint<br />

Petersburg, Rusland. Een dikke 3.500 km fietsen,<br />

vaak met <strong>de</strong> wind in <strong>de</strong> rug. Door negen lan<strong>de</strong>n,<br />

waaron<strong>de</strong>r België, Ne<strong>de</strong>rland, Polen,<br />

Litouwen, Letland en Estland. Een relatief klein<br />

stukje doorkruist Noordrijn-Westfalen: van<br />

Vre<strong>de</strong>n – net <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> – door het open<br />

<strong>Münsterland</strong>, via fietsstad nummer één Mün -<br />

s ter – even <strong>over</strong> <strong>de</strong> klinkers van <strong>de</strong> Prinzipalmarkt<br />

– naar Höxter in het glooien<strong>de</strong> Weserbergland.<br />

En, zeg nou eerlijk, kan het verre Sint<br />

Petersburg je dan nog wat schelen?<br />

GartenTraum-Tour<br />

Langs <strong>de</strong> tuinen van je dromen. Een even<br />

kleurrijke als inspireren<strong>de</strong> ‘studiereis’ om indrukken<br />

voor thuis op te doen, ook leuk als je<br />

zelf geen grote achtertuin hebt! Het gebied<br />

tussen Hase en Hunte staat er een beetje om<br />

bekend: erf en tuin zijn on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van je groene<br />

paradijsje en daar ben je trots op. Geldt<br />

ook voor <strong>de</strong> grotere beroepstuiniers: <strong>de</strong> vaak<br />

parkachtige terreinen bij musea, direct aan<br />

<strong>de</strong> route. En natuurlijk <strong>de</strong> piekfijne siertuinen<br />

rond kastelen en buitenverblijven. Fantastische<br />

plekken om even van <strong>de</strong> fiets te stappen en je<br />

te verwon<strong>de</strong>ren.<br />

Wij willen u graag uitnodigen om van <strong>de</strong><br />

Grafschaft Bentheim te genieten tij<strong>de</strong>ns een<br />

avontuurlijke fietstocht.<br />

<br />

Strijk voor drie dagen neer in <strong>de</strong> regio en ga<br />

van daaruit met uw fiets op verkenningstocht<br />

door <strong>de</strong> Grafschaft Bentheim en het naburige<br />

Ne<strong>de</strong>rland.<br />

Inbegrepen:<br />

• 2 <strong>over</strong>nachtingen met luxe ontbijt<br />

• 2 sfeervolle diners in hotel<br />

• 1 fietsroutekaart 'Grafschafter Fietsentour'<br />

per kamer<br />

• 1 reishandboek 'Grafschaft Bentheim'<br />

per kamer<br />

• tegoedbon voor koffie met gebak<br />

• 3 routesuggesties<br />

• reisgarantiebewijs<br />

Het hele jaar door te boeken,<br />

dagelijks aankomst<br />

Extra`s op aanvraag:<br />

• Huurfiets • Extra <strong>over</strong>nachting<br />

Prijs per persoon vanaf € 139<br />

op basis van een tweepersoonskamer<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

fietsvakantie-Grafschaft-Bentheim<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Grafschaft Bentheim Tourismus e.V.<br />

Hotel Clemens August in Ascheberg-Davensberg KAART | M – N 16<br />

Hotel Clemens August<br />

Burgstraße 54<br />

D - 59387 Ascheberg-Davensberg<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 93 - 60 40<br />

info@hotel-clemens-august.<strong>de</strong><br />

www.hotel-clemens-august.<strong>de</strong><br />

Arrangement 3 dagen fietsen door het <strong>Münsterland</strong><br />

Logeren in een gezellig hotel-restaurant direct aan <strong>de</strong> gewil<strong>de</strong><br />

100 Schlösser Route, even buiten <strong>de</strong> stad Münster. Een i<strong>de</strong>aal<br />

vertrekpunt voor mooie fietstochten in alle windrichtingen, dwars<br />

door natuurgebied ‘Davert’ langs buitenpaleizen, kastelen en<br />

burchten. Prijs per persoon € 125. Inclusief 2 <strong>over</strong>nachtingen in<br />

tweepersoonskamer ‘comfort’, uitstekend ontbijtbuffet, twee<br />

avon<strong>de</strong>n een 3-gangendiner, routesuggesties (kort of wat langer).<br />

Op aanvraag: extra <strong>over</strong>nachting, fietsverhuur, reisgids.

10<br />

• Rondje Grafschafter<br />

Fietsentour<br />

Een klassieker on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bijzon<strong>de</strong>re fietsroutes<br />

omdat hij zo compleet en afwisselend is. Zes<br />

dagen lang door het land van rid<strong>de</strong>rs en landhuizen,<br />

watermolens, stille vennen in het bos,<br />

vlakke moerassen vol watervogels, lommerrijke<br />

lanen en geheime dijkweggetjes naar lieve dorpen.<br />

Aan <strong>de</strong> riviertjes Dinkel en Vechte, langs<br />

kunst en cultuur. Mooi hoor, dat Graafschapaan-<strong>de</strong>-Grens.<br />

Inbegrepen:<br />

• 5 <strong>over</strong>nachtingen, ontbijt<br />

• 1 fietsroutekaart ‘Grafschafter Fietsentour’<br />

per kamer<br />

• 1 reisehandboek ‘Grafschaft Bentheim’<br />

per kamer<br />

• tegoedbon voor entree burcht Bentheim<br />

• tegoedbon voor koffie met gebak<br />

• 5 routesuggesties<br />

• reisgarantiebewijs<br />

Prijs per persoon vanaf € 229<br />

Op basis van een tweepersoonskamer<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

rondje-grafschafter-fietsentour<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Grafschaft Bentheim Tourismus e.V.<br />

DiVa-Tour<br />

Thematocht van 115 km die maar geen thema<br />

kon kiezen: dinosaurussen of toch Varus, verliezend<br />

hoofdrolspeler in <strong>de</strong> Slag bij het Teutoburger<br />

Wald? Resultaat: een fietsreis door een<br />

regio vol cultuur en geschie<strong>de</strong>nis, waterburchten<br />

en lange lin<strong>de</strong>nlanen, tussen Bramsche en<br />

kuuroord Bad Essen. Een gerieflijk stuk dat lekker<br />

vlak voortkabbelt langs het Mittellandkanal;<br />

<strong>de</strong>el twee loopt door <strong>de</strong> uitlopers van het Wiehengebirge,<br />

goed voor idyllische panorama’s.<br />

Grafschafter Fietsentour<br />

Eigenlijk een bonte verzameling van korte en<br />

lange fietsroutes door <strong>de</strong> mooiere <strong>de</strong>len van<br />

Grafschaft Bentheim. En omdat het daar werkelijk<br />

<strong>over</strong>al mooi is, was het nog een hele puzzel:<br />

<strong>de</strong> hoofdroute werd 220 km, met ontelbare<br />

vertakkingen <strong>de</strong> ‘wil<strong>de</strong>rnis’ in. Zo’n zijpad is<br />

precies genoeg voor een spannend dagje<br />

Graafschap, meestal rondjes heen en terug<br />

van 25 tot 50 km. De routebordjes staan opgesteld<br />

in bei<strong>de</strong> richtingen. Heerlijk.<br />

Nieuw in <strong>de</strong> Grafschaft: leen een Babboe bakfiets!<br />

On<strong>de</strong>r eigentijdse Amsterdamse yuppen<br />

al een heel vertrouwd beeld: ‘bakfietsmoe<strong>de</strong>rs’<br />

en <strong>de</strong>eltijdva<strong>de</strong>rs die hun kin<strong>de</strong>ren naar school<br />

brengen. Best handig op vakantie, dachten wij.<br />

Plaats genoeg voor vier jonge kin<strong>de</strong>ren – die<br />

nog niet heel ver fietsen kunnen. Picknickmand<br />

in het vooron<strong>de</strong>r, met on<strong>de</strong>rweg gekocht flesje<br />

wijn! Omdat het een mini-huifkar is, kan bij<br />

een regenbui het dak er op. Va<strong>de</strong>rs en moe<strong>de</strong>rs<br />

buiten a<strong>de</strong>m? Hoeft helemaal niet, want op <strong>de</strong><br />

Grafschafter Babboes helpt een elektromotor<br />

een handje mee!<br />

United Countries Tour<br />

Twee lan<strong>de</strong>n, twee culturen, en oneindig veel<br />

gastvrijheid kom je tegen op <strong>de</strong>ze ‘Naoberweg’<br />

door het <strong>grens</strong>land. Of zijn het vier culturen?<br />

Aan onze kant Groningen en Drenthe, aan<br />

Duitse zij<strong>de</strong> Grafschaft Bentheim en Emsland.<br />

Toch ook weer één grote familie, groot gewor<strong>de</strong>n<br />

in een uniek noor<strong>de</strong>lijk landschap met<br />

hei<strong>de</strong>, water en veen. De route volgt <strong>de</strong>len van<br />

<strong>de</strong> Smokkelroute (190 km) en <strong>de</strong> Pionierroute<br />

(250 km). Zoek <strong>de</strong> verschillen: <strong>de</strong> fijn mazige<br />

lappen<strong>de</strong>ken met kanalen en grachten ‘bij ons’<br />

en <strong>de</strong> uitgestrekte, laag gelegen dalen van<br />

Ems en Vechte, waar ze Duits spreken met<br />

Ne<strong>de</strong>rlandse tongval. Kijk op www.unitedcountries.net<br />

voor een fraai startpunt.<br />

Emsland-Route<br />

Het Emsland: Een echte ont<strong>de</strong>kking!<br />

Sprookjesbossen in het parkachtige Hümmling,<br />

het beroem<strong>de</strong>, barokke jachtslot Clemenswerth,<br />

zorgvuldig gerestaureer<strong>de</strong> vakwerkboer<strong>de</strong>rijen,<br />

4.000 jaar ou<strong>de</strong> hunebed<strong>de</strong>n,<br />

windmolens, watermolens, geheimzinnige,<br />

Actie Actief in <strong>de</strong> Natuur KAART | L – M 10<br />

Touristikverein<br />

Freren-Lengerich-Spelle e. V.<br />

Mühlenstr. 39<br />

D - 49832 Freren<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 02 - 94 08 00<br />

info@touristikverein-fls.<strong>de</strong><br />

www.touristikverein-fls.<strong>de</strong><br />

Spannen<strong>de</strong> en ontspannen<strong>de</strong> fietsreis om lekker te bewegen en<br />

te genieten. Goed rondkijken mag, want je komt <strong>over</strong> uitgekien<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>len van eersteklas fietsroutes als Mühlen & Korn Route en<br />

Aatal & Moor Route. Het dal van <strong>de</strong> Aa dus, maar ook sprookjesachtige<br />

wou<strong>de</strong>n, gou<strong>de</strong>n korenvel<strong>de</strong>n, veenmoeras, hunebed<strong>de</strong>n,<br />

geschie<strong>de</strong>nis en nostalgie.<br />

Inbegrepen: 2 <strong>over</strong>nachtingen met luxe ontbijtbuffet,<br />

2 x driegangen diner, fietskaart<br />

Prijs per persoon: vanaf € 98

11<br />

verstil<strong>de</strong> lapjes moeras, en dan weer een trots<br />

buitenhuis op een landgoed. Een afwisselen<strong>de</strong><br />

ron<strong>de</strong> van 300 km van het zui<strong>de</strong>lijke Rheine<br />

aan <strong>de</strong> Ems tot Papenburg, meer richting<br />

Eems en Dollard, <strong>de</strong> thuishaven van <strong>de</strong> Meyer<br />

Werft, bouwer van gigantische cruiseschepen.<br />

Emsradweg<br />

Mooie ervaring toch, om een rivier helemaal<br />

van <strong>de</strong> bron tot <strong>de</strong> monding in zee te volgen?<br />

Het is extra leuk aan <strong>de</strong> oevers van <strong>de</strong> Ems, op<br />

<strong>de</strong> 379 km lange Ems-Radweg, van het binnenland<br />

van Westfalen naar <strong>de</strong> Dollard bij Em<strong>de</strong>n<br />

en Delfzijl. On<strong>de</strong>rweg veran<strong>de</strong>rt het blauwe<br />

lint voortdurend van karakter. En je ontmoet<br />

een rijtje parels aan een ketting waar heel wat<br />

mid<strong>de</strong>lmatige rivieren jaloers op zou<strong>de</strong>n zijn:<br />

het nostalgische oosten van Westfalen, Parkland<br />

<strong>Münsterland</strong>, het bosrijke Teutoburger<br />

Wald, het vruchtbare, groene Emsland en tenslotte<br />

Ostfriesland, waar je al een beetje <strong>de</strong><br />

zilte zeelucht van <strong>de</strong> Wad<strong>de</strong>n opsnuift.<br />

Mooi meegenomen: geen hoogteverschillen,<br />

steeds natuur aan je zij<strong>de</strong>, veel authentieke<br />

sfeer. Kwaliteit, die niet voor niks bekroond<br />

werd met 4 sterren door fietsersbond ADFC.<br />

E-bikes – ie<strong>de</strong>reen kan dus fietsen<br />

Gebrek aan fietsconditie hoeft geen drempel<br />

te zijn om onbezorgd mee te kunnen genieten<br />

van al dat moois. Dankzij <strong>de</strong> elektrische fiets,<br />

ook wel E-bike of Pe<strong>de</strong>lec. Goed voor ingebouw<strong>de</strong><br />

wind in <strong>de</strong> rug, <strong>de</strong> hele dag lang. Het<br />

niveau is vaak in te stellen: van soepeltjes<br />

meetrappen tot moeiteloos brommen zon<strong>de</strong>r<br />

brom. In veel ste<strong>de</strong>n en dorpen van het <strong>Geheim</strong><br />

<strong>over</strong> <strong>de</strong> Grens te huur voor een dagje of<br />

een hele fietsreis. Oplaadstations zijn er <strong>over</strong>al,<br />

meestal gratis. Service van <strong>de</strong> zaak: café of<br />

eettentje op loopafstand, fijn voor een kopje<br />

koffie of een biertje om het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> middag<br />

te vieren, om je net als <strong>de</strong> fiets op te la<strong>de</strong>n<br />

voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> etappe.<br />

• Onze topper:<br />

<strong>de</strong> Emsland-Route!<br />

Zes totaal verschillen<strong>de</strong> dagen, door <strong>de</strong> allermooiste<br />

stukjes van het Emsland. Er is veel<br />

te zien aan <strong>de</strong> Ems, van Rheine tot het noor<strong>de</strong>lijke<br />

Papenburg, bekend van <strong>de</strong> Meyer Werft,<br />

bouwer van enorme cruiseschepen. Heerlijk<br />

rustig fietsen is het, door <strong>de</strong> bossen van het<br />

lieflijke Hümmling. Hier en daar wat afleiding:<br />

een unieke gecombineer<strong>de</strong> wind- en watermolen,<br />

het barokke jachtslot Clemenswerth,<br />

fraai gerestaureer<strong>de</strong> ou<strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rijen, lommerrijke<br />

buitenplaatsen met herenhuizen en 4.000<br />

jaar ou<strong>de</strong> megalietgraven.<br />

Inbegrepen:<br />

• 5 <strong>over</strong>nachtingen met ontbijt<br />

• fietskaart ‘Emsland-Route’<br />

• gratis entree in museum naar keuze<br />

Extra’s (nachtje verlengen?) op aanvraag<br />

Fietskaart District Warendorf<br />

<br />

Prijs per persoon vanaf € 239<br />

op basis van een tweepersoonskamer<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

Emslandroute<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Emsland Touristik GmbH<br />

Meer dan 1.000 km fietspa<strong>de</strong>n, kriskras door oostelijk <strong>Münsterland</strong><br />

De nieuwe fietsgids is i<strong>de</strong>aal om een dagtochtje of een meerdaagse reis<br />

door het Warendorfer parklandschap uit te stippelen. Met handzame <strong>over</strong>zichtskaart<br />

van alle bewegwijzer<strong>de</strong> fietsroutes rond Warendorf en omgeving.<br />

Bovendien: korte beschrijvingen van 100 culturele highlights, die direct<br />

aan <strong>de</strong> routes liggen, of een omweg van max. 500 meter vragen. Van het<br />

beroem<strong>de</strong> paar<strong>de</strong>ncentrum NRW Landgestüt tot <strong>de</strong> bezienswaardige kastelen<br />

en interessante musea.<br />

Gratis fietskaart bestellen:<br />

Tel. 0049 (0) 25 81 - 53 61 42 of tourismus@kreis-warendorf.<strong>de</strong><br />

Of kijk op www.parklandschaft-warendorf.<strong>de</strong>

12<br />

Wan<strong>de</strong>len! Sport, zelfverwennerij of<br />

natuurlijk medicijn? In Duitsland een<br />

levensstijl. Wan<strong>de</strong>rn. Langs ein<strong>de</strong>loze<br />

vergezichten en verrassen<strong>de</strong> plekken.<br />

Diep a<strong>de</strong>mhalen in <strong>de</strong> frisse lucht,<br />

gezond en fit zijn. De adrenaline van<br />

avontuurlijk trekken door nieuwe<br />

gebie<strong>de</strong>n. Of lekker langzaam kuieren,<br />

om maar niks te missen van <strong>de</strong> wereld<br />

om je heen.<br />

Sneller<br />

gelukkig in<br />

wan<strong>de</strong>ltempo<br />

• Aanbieding: pelgrimsroute<br />

‘Camino’ in het <strong>Münsterland</strong><br />

Deel van <strong>de</strong> beroem<strong>de</strong> pelgrimstocht naar Santiago<br />

(Sint Jacob) Spanje. Startpunt voor <strong>de</strong> drie<br />

etappes van ca. 15 km is <strong>de</strong> Dom van Münster.<br />

On<strong>de</strong>rweg op <strong>de</strong> St. Jacobsweg beleef je het<br />

<strong>Münsterland</strong>: een afgelegen boer<strong>de</strong>rij, stukje bos,<br />

dan weer een glooien<strong>de</strong> akker. Leuke stadjes als<br />

Rinkero<strong>de</strong> en Herbern, waar je ook <strong>over</strong>nacht.<br />

Aanra<strong>de</strong>r: kasteel Westerwinkel. Maak ook een<br />

ommetje naar Schloss Cappenberg; in het<br />

‘Hospitaal’ sliepen <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>leeuwse pelgrims.<br />

• Wan<strong>de</strong>lroute<br />

Ahornweg DeLuxe<br />

U verblijft in een 4-sterren hotel, op een<br />

prachtige plek tussen <strong>de</strong> uitgestrekte bossen en<br />

glooien<strong>de</strong> heuvels van het Teutoburger Wald.<br />

Inclusief:<br />

• welkomstdrankje: een getapt König Ludwig<br />

biertje<br />

• 2 <strong>over</strong>nachtingen + verwenontbijt<br />

• 2 x drie-gangenmenu<br />

• 2 x proviand voor on<strong>de</strong>rweg + wan<strong>de</strong>lkaart<br />

• 1 x transfer naar begin- of vanaf eindpunt van<br />

<strong>de</strong> wan<strong>de</strong>lroute<br />

• drooggelegenheid kleding en schoenpoetsvoorziening<br />

• gratis uitleen wan<strong>de</strong>lstokken<br />

• gratis gebruik van <strong>de</strong> Wellness-Oase<br />

Prijzen: vanaf € 189 p.p. in 2-pk<br />

Toeslag 1-pk: € 20,–<br />

Geldig van vrijdag t/m zondag.<br />

Landhotel Buller ★★★★<br />

Hagen am Teutoburger Wald<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

wan<strong>de</strong>larrangement-Ahornweg<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Osnabrücker Land e.V.<br />

De beste zeven van het Noordwesten.<br />

Kan het mooier? Een flink aantal van <strong>de</strong> fraaiste<br />

wan<strong>de</strong>lgebie<strong>de</strong>n van Europa liggen – rustig<br />

verscholen in het groen – bijna op loopafstand<br />

van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>grens</strong>. Met dank aan<br />

Moe<strong>de</strong>r Natuur, <strong>de</strong> prehistorie en een handvol<br />

Duitse boswachters, boeren, kasteelheren,<br />

molenaars en landschapsarchitecten met<br />

smaak en hart voor <strong>de</strong> zaak. Het resultaat:<br />

tientallen onvergetelijke lange wan<strong>de</strong>lroutes<br />

en verkwikken<strong>de</strong> dagtochten.<br />

De Mühlenweg<br />

Een soort Ne<strong>de</strong>rsaksische Elfste<strong>de</strong>ntocht,<br />

maar dan langs molens. Negen watermolens<br />

en twee windmolens. Met lief<strong>de</strong> gerestaureerd<br />

en vaak nog in bedrijf, net als hon<strong>de</strong>rd jaar gele<strong>de</strong>n.<br />

Een echte wan<strong>de</strong>lklassieker met lastige<br />

vragen als: waarom liggen watermolens toch<br />

altijd weer op zo’n idyllische plek? Ver<strong>de</strong>r op<br />

het routeschema: natuurstenen kerkjes tussen<br />

<strong>de</strong> bomen, net even an<strong>de</strong>rs dan in Noord-Ne<strong>de</strong>rland,<br />

<strong>de</strong> kronkelen<strong>de</strong> riviertjes Hase, Nette<br />

Inbegrepen:<br />

• 3 x L/O in hotels, o.a. het mooie Hotel am<br />

Kloster in Werne<br />

• bagagevervoer mogelijk<br />

• wan<strong>de</strong>lgids Jakobswege<br />

Prijs per persoon € 239<br />

bij een tweepersoonskamer<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

jacobsweg<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: <strong>Münsterland</strong> e.V.<br />

en Düte, <strong>de</strong> beroem<strong>de</strong> ruïnes van <strong>de</strong> stokou<strong>de</strong><br />

Wittekindsburg, mid<strong>de</strong>leeuwse kastelen, waterrijke<br />

laagvlaktes en heuveltoppen met uitzicht.<br />

De Jacobsroute<br />

Aanloopje van <strong>de</strong> Moe<strong>de</strong>r van alle Pelgrimstochten,<br />

<strong>de</strong> Camino naar Santiago in Spanje.<br />

De dappere wan<strong>de</strong>laar die al voor <strong>de</strong> dom van<br />

Osnabrück begint, krijgt een vette beloning.<br />

Ook als je – dit jaar – <strong>de</strong> kathedraal van Sint<br />

Jacob in Galicië niet haalt; dit pakken ze je<br />

niet meer af. Richting Keulen, parallel aan <strong>de</strong><br />

Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>grens</strong>, ruim 200 schitteren<strong>de</strong><br />

kilometers met Teutoburger Wald, fruitbomen<br />

bij Hagen, <strong>de</strong> stad Münster en het Bergische<br />

Land rond Wuppertal.

13<br />

• 10-daagse wan<strong>de</strong>lreis<br />

Hünenweg<br />

De Ahornweg<br />

Op <strong>de</strong> bordjes herkenbaar aan het blad van <strong>de</strong><br />

esdoorn of ahorn. De route had ook best <strong>de</strong><br />

Kuuroor<strong>de</strong>nlus kunnen heten. Twee lussen om<br />

precies te zijn, van 40 en 60 km. Rond Bad<br />

Iburg, bekend van sprookjeskasteel Schloss Iburg<br />

en als officieel Kneippheilbad. In Bad Rothenfel<strong>de</strong><br />

staan Gradierwerke, waar zout bronwater<br />

van 3000 m diepte langs sijpelt. Goed voor<br />

<strong>de</strong> luchtwegen. En dan is er nog Soleheilbad<br />

Bad Laer. On<strong>de</strong>rweg: het bet<strong>over</strong>en<strong>de</strong> ansichtkaartenlandschap<br />

van <strong>de</strong> Bergloher Schweiz.<br />

De Hünenweg<br />

Het is lastig doorlopen, op <strong>de</strong> 208 km van<br />

Osnabrück naar Papenburg, Duitslands oudste<br />

en langste veenkolonie. Te veel moois aan <strong>de</strong><br />

kant van <strong>de</strong> weg. Het raadhuis van Osnabrück,<br />

bekend van <strong>de</strong> Vre<strong>de</strong> van Westfalen. Klooster<br />

Stift Börstel, barok paleis Clemenswerth met<br />

uniek stervormig vestingbolwerk, het idyllische<br />

Nettetal, UNESCO-natuurmonument Geopark<br />

TERRA.vita, dromerige moerassen en uiterwaar<strong>de</strong>n,<br />

<strong>de</strong> lieflijke heuvels die Ankumer<br />

Höhen heten. Maar let op: officieel gaat het<br />

om <strong>de</strong> hunebed<strong>de</strong>n of Hünegräber! Vandaar<br />

ook <strong>de</strong> nieuwe aftakking naar Emmen in<br />

Drenthe.<br />

De Hermannshöhen<br />

Een bergwan<strong>de</strong>lervaring zon<strong>de</strong>r weerga. De<br />

route met vrien<strong>de</strong>lijk glooien<strong>de</strong> heuvels kwam<br />

moeiteloos door <strong>de</strong> strenge keuring van <strong>de</strong><br />

Duitse wan<strong>de</strong>lbond om in het selecte clubje<br />

‘Top Trails of Germany’ te komen. Arminius –<br />

Hermann voor intimi – is <strong>de</strong> Germaanse lei<strong>de</strong>r<br />

die 2000 jaar gele<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Romeinen versloeg<br />

bij het Teutoburger Wald. Vereeuwigd als 53<br />

meter hoog standbeeld met heroïsch getrokken<br />

zwaard, bovenop <strong>de</strong> toch als zo hoge<br />

Teutberg. Heel erg vredig is het hier nu, in het<br />

land van mineraalrijke heilba<strong>de</strong>n, beroem<strong>de</strong><br />

lekkernijen (Westfaalse ham, wijn, kwaliteitsbier),<br />

statige paleizen en knusse vakwerkhuizen.<br />

Een langeafstandswan<strong>de</strong>ling – in 8 korte<br />

etappes van Osnabrück naar Papenburg aan <strong>de</strong><br />

Ems – met alleen maar hoogtepunten:<br />

<strong>de</strong> natuurgebie<strong>de</strong>n Nettetal, Wiehengebirge en<br />

Hahnenmoor, <strong>de</strong> heuvelachtige, beboste streek<br />

Hümmling, het geheimzinnige veenmoeraslandschap<br />

van het Emsland, leuke ste<strong>de</strong>n, imposante<br />

kerken, een prachtig kasteel, kloosters<br />

waar je stil van wordt en – <strong>de</strong> naam Hünenweg<br />

zegt het al – indrukwekken<strong>de</strong> megalietgraven,<br />

die in Drenthe hunebed<strong>de</strong>n heten.<br />

Inbegrepen:<br />

• 9 <strong>over</strong>nachtingen met ontbijt<br />

• wan<strong>de</strong>lgids ‘Hünenweg’<br />

• regionale wan<strong>de</strong>lpas<br />

• oorkon<strong>de</strong> en speldje als aan<strong>de</strong>nken<br />

Opties:<br />

• bagagevervoer, halfpension (9 x driegangenmenu),<br />

extra nacht in Papenburg<br />

Prijs per persoon vanaf € 389<br />

bij een tweepersoonskamer<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

arrangement-hunenweg<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Emsland Touristik GmbH<br />

Naturpark Hohe Mark | KAART J – K 16<br />

In Rheine <strong>de</strong> Hermannsweg op! Kaart | L – M 11<br />

Een befaam<strong>de</strong> langeafstandswan<strong>de</strong>ling, zon<strong>de</strong>r<br />

twijfel een van <strong>de</strong> mooiste bergwan<strong>de</strong>lingen in<br />

Duitsland – en dat zegt wel wat: <strong>de</strong> Hermannsweg.<br />

Genoemd naar <strong>de</strong> Germaan Arminius, die in <strong>de</strong> Slag<br />

bij het Teutoburger Woud <strong>de</strong> Romeinen een lesje<br />

leer<strong>de</strong>. Gave vergezichten, schitteren<strong>de</strong> dalen, mooie<br />

beklimmingen. VVV Rheine organiseert comfortabele<br />

wan<strong>de</strong>lreizen – met bagagevervoer en an<strong>de</strong>re service<br />

voor wie dat wil – in etappes van zo’n 20 tot 25 km.<br />

Meer of min<strong>de</strong>r kan natuurlijk ook. Rheine is een<br />

i<strong>de</strong>aal startpunt.<br />

Vanaf € 119 per persoon.<br />

Inbegrepen: 3 dagen wan<strong>de</strong>len, 2 <strong>over</strong>nachtingen<br />

met ontbijt, wan<strong>de</strong>lkaart, lunchpakket.<br />

Meer informatie en boeken:<br />

Verkehrsverein Rheine<br />

Tel. 0049 (0) 59 71 - 80 06 50<br />

verkehrsverein@tourismus.rheine.<strong>de</strong><br />

www.rheine.<strong>de</strong>

14<br />

• Brochures<br />

Onmisbare vraagbaak en reiswinkel voor<br />

wan<strong>de</strong>laars en an<strong>de</strong>re levensgenieters: <strong>de</strong><br />

webshop op www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

aanvraag-brochures. Laatste aanwinst<br />

is <strong>de</strong> wan<strong>de</strong>lgids: ‘Stap voor stap het<br />

<strong>Münsterland</strong> ont<strong>de</strong>kken’.<br />

De onvergetelijke vijf. De vijf favoriete<br />

lange afstandswan<strong>de</strong>lingen <strong>over</strong> <strong>de</strong> toppen<br />

van Teutoburger Wald en Wiehengebirge<br />

en <strong>de</strong> groene Noordduitse laagvlakte aan<br />

<strong>de</strong> voet van <strong>de</strong> heuvels. Doe het Osnabrücker<br />

Land in een weekend of verwen<br />

jezelf met twee weken wan<strong>de</strong>len. Het<br />

boekje heet ‘Wan<strong>de</strong>lplezier – On<strong>de</strong>rweg<br />

op nieuwe pa<strong>de</strong>n’.<br />

• En hier nog een tip<br />

TIP<br />

Handig online wan<strong>de</strong>lmaatje dat <strong>over</strong>al <strong>de</strong><br />

weg weet: www.wan<strong>de</strong>rroutenplaner.nrw.<strong>de</strong><br />

Plan je eigen route, dan even printen of<br />

downloa<strong>de</strong>n.<br />

De Han<strong>de</strong>lsweg Osnabrück-Deventer<br />

Wan<strong>de</strong>ltocht met spannend verhaal. Dat van<br />

<strong>de</strong> dappere boerenzonen uit het straatarme<br />

Westfalen van <strong>de</strong> 17e eeuw, die hun geluk zochten<br />

in het rijke Holland van <strong>de</strong> Gou<strong>de</strong>n Eeuw.<br />

Later volg<strong>de</strong>n meer avonturiers: seizoenswerkers,<br />

turfstekers, grasmaaiers, struikr<strong>over</strong>s,<br />

marskramers en smokkelaars. Het staat allemaal<br />

in geschie<strong>de</strong>nisboeken, maar het <strong>de</strong>cor<br />

écht zien is veel leuker. Dat <strong>de</strong>cor is, in etappes<br />

van 20 km: parklandschap oostelijk Twente,<br />

riviertje <strong>de</strong> Dinkel, het uitgestrekte Bentheimer<br />

Wald, <strong>de</strong> grote natuurgebie<strong>de</strong>n van het Duitse<br />

<strong>grens</strong>gebied, meertjes, kanalen, boeien<strong>de</strong><br />

Hanzeste<strong>de</strong>n.<br />

www.han<strong>de</strong>lsweg.com<br />

Wan<strong>de</strong>lparadijs rond Bad Bentheim<br />

De hoger gelegen <strong>de</strong>len van Grafschaft Bentheim<br />

– op wan<strong>de</strong>lkaart Obergrafschaft – zijn<br />

heerlijk gevarieerd. Een van <strong>de</strong> grootste aaneengesloten,<br />

gemeng<strong>de</strong> bossen van Europa,<br />

stille veenmoerassen, doorkruist door grillige<br />

stroompjes, het natuurzuivere bronwater van<br />

kuuroord Bad Bentheim, ronddolen in vogelreservaat<br />

Gil<strong>de</strong>hauser Venn, een zondags stukje<br />

kuieren van je hotel of plattelandsherberg<br />

naar <strong>de</strong> Isterberg. En – je kunt hem haast niet<br />

missen – <strong>de</strong> trots van <strong>de</strong> regio: Burcht Bentheim.<br />

• Drie dagen wan<strong>de</strong>len<br />

rond Kasteel Bentheim<br />

Verlei<strong>de</strong>lijke dosis buitenlandgevoel, op een<br />

kwartiertje van Ol<strong>de</strong>nzaal en Losser. Heerlijk<br />

wan<strong>de</strong>len met nieuwe vergezichten, dankzij<br />

<strong>de</strong> steile heuvelrug bij kuuroord Bad Bentheim.<br />

Kers op <strong>de</strong> taart is het majestueuze, zandstenen<br />

kasteelcomplex. Keuze uit 30 routes,<br />

van frisse neus rond <strong>de</strong> Altstadt (2 km) tot ont<strong>de</strong>kkingstocht<br />

van 20 km, door diepe bossen<br />

en langs riviertje <strong>de</strong> Vechte.<br />

Inbegrepen:<br />

• 2 <strong>over</strong>nachtingen, ontbijt<br />

• 1 kaartenset ‘Wan<strong>de</strong>lkaart Obergrafschaft<br />

Bentheim’ per kamer<br />

• tegoedbon voor koffie met gebak<br />

• tegoedbon voor entree burcht bentheim<br />

• reisgarantiebewijs<br />

Prijs per persoon vanaf € 109<br />

op basis van een tweepersoonskamer<br />

• Hollandgangerarrangement<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

wan<strong>de</strong>larrangement_bentheim<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Grafschaft Bentheim Tourismus e.V.<br />

Wan<strong>de</strong>l van Rheine naar Ol<strong>de</strong>nzaal of omgekeerd;<br />

door het vlakke parklandschap van<br />

het <strong>Münsterland</strong> en <strong>de</strong> idyllische, licht heuvelachtige<br />

zui<strong>de</strong>lijke Grafschaft Bentheim tot in<br />

Ol<strong>de</strong>nzaal aan <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>grens</strong>.<br />

Prijs per persoon vanaf € 199<br />

op basis van een tweepersoonskamer<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

hollandgangerarrangement<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Grafschaft Bentheim<br />

Tourismus e.V. / Osnabrücker Land e.V.

15<br />

Natuurlijk, het <strong>Münsterland</strong> en het Osnabrücker Land zijn streken met veel cultuur, van gave<br />

tradities en lekker eten, van boer<strong>de</strong>rijen, kastelen, tuinen en parken. Geen verrassing dat mensen<br />

hier graag vakantie vieren – en weer terugkomen. Het échte won<strong>de</strong>r, gewoon grenzend aan <strong>de</strong><br />

vlakke Ne<strong>de</strong>rlandse pol<strong>de</strong>rs: indrukwekken<strong>de</strong> geologische verschijnselen en buitencategorie<br />

oer-natuur. Allemaal te bewon<strong>de</strong>ren op voortreffelijke wan<strong>de</strong>lpa<strong>de</strong>n en afwisselen<strong>de</strong> themaroutes,<br />

kriskras door boswachterijen en natuurgebie<strong>de</strong>n waar geen eind aan lijkt te komen.<br />

De Natuurparken<br />

TIP<br />

Bezoek ook het <strong>grens</strong><strong>over</strong>schrij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> natuurpark<br />

Bourtanger Moor in het Emsland.<br />

Meer informatie op pag. 32 of op<br />

www.natuurpark-veenland.nl<br />

Naturpark Hohe Mark Westmünsterland<br />

heeft twee gezichten. Of zijn het er drie?<br />

Je hebt tenslotte wan<strong>de</strong>laars die graag ver weg<br />

kunnen kijken, wan<strong>de</strong>laars die van een bla<strong>de</strong>rdak<br />

hou<strong>de</strong>n en wan<strong>de</strong>laars die blij wor<strong>de</strong>n<br />

van zicht op water. Het noor<strong>de</strong>lijk en westelijk<br />

<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> dik 1.000 km 2 is vrij lieflijk. Die<br />

stukken horen bij wat ze hier het Parklandschaft<br />

<strong>Münsterland</strong> noemen: een idyllisch landschap,<br />

met bomen, hagen, akkerland en sappige<br />

wei<strong>de</strong>n. In het zui<strong>de</strong>n en oosten nemen dichte<br />

bossen het <strong>over</strong>, op heuvels die nauwelijks<br />

heuvels te noemen zijn: rimpels in het land<br />

van 25 tot 75 meter hoog. Weer iets ver<strong>de</strong>r – in<br />

‘Die Haard’ – wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> heuvels serieuze<br />

toppen. Water – en dus waterrecreatie – in<br />

<strong>over</strong>vloed: rivieren Lippe en Stever, beken,<br />

moerassen, grindgaten die teruggegeven zijn<br />

aan <strong>de</strong> natuur en weidse stuwmeren.<br />

bewijzen van 300 miljoen jaar geologische geschie<strong>de</strong>nis.<br />

Helemaal terug naar <strong>de</strong> roots, toen<br />

<strong>de</strong> aar<strong>de</strong> nog piepjong was en Ne<strong>de</strong>rland nog<br />

gewoon diep on<strong>de</strong>r water lag. Publiekstrekker<br />

bij Ibbenbüren is <strong>de</strong> legendarische rots ‘Das<br />

Hocken<strong>de</strong> Weib’, die in <strong>de</strong> verte wel wat lijkt op<br />

een hurken<strong>de</strong> vrouw. Zwerfkeien op vreem<strong>de</strong><br />

plaatsen, al het moois van Teutoburger Wald,<br />

Wiehengebirge en Osnabrücker Land. Om dat<br />

allemaal goed te laten zien aan je gasten,<br />

daar leg je graag een wan<strong>de</strong>lroutenetwerk van<br />

2.300 km voor aan.<br />

• Doe <strong>de</strong> DiVa Walk!<br />

Wan<strong>de</strong>larrangement<br />

Di van dinosaurus en Va van Varus, <strong>de</strong> Romeinse<br />

veldheer die door <strong>de</strong> Germanen werd<br />

verslagen in <strong>de</strong> slag bij het Teutoburger Wald.<br />

8-daagse wan<strong>de</strong>ltocht door miljoenen jaren<br />

geschie<strong>de</strong>nis en het ongeëvenaar<strong>de</strong> landschap<br />

van natuurpark TERRA.vita<br />

Inclusief:<br />

7 <strong>over</strong>nachtingen – wan<strong>de</strong>lkaarten 16-22 km per<br />

dag – bagagevervoer – kuurkaart Bad<br />

Essen – entree Varusschlacht, Museum en<br />

Park Kalkriese on<strong>de</strong>rweg.<br />

Vanaf € 359 p.p.<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

wan<strong>de</strong>larrangement-divawalk<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Osnabrücker Land e.V.<br />

Natuur- en Geopark TERRA.vita is op een<br />

charmante manier ruig en imposant. Zo word<br />

je dus UNESCO werel<strong>de</strong>rfgoed. Pootafdrukken<br />

in steen van een dinosaurus, wel 100 zichtbare<br />

Naturpark Hohe Mark-Route Kaart | G – I 16<br />

Fietsen op <strong>de</strong> Naturpark Hohe Mark-Route<br />

tot aan <strong>de</strong> oevers van <strong>de</strong> Rijn. Dwars door het<br />

prentenboeklandschap van <strong>Münsterland</strong>. Uitgestrekte<br />

bossen, afgewisseld met groene vlakten<br />

en veenmoerassen. Schijnbaar lukraak bestrooid<br />

met talrijke waterkastelen en ou<strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rijen.<br />

On<strong>de</strong>rweg markante plekken zoals stuwmeer<br />

Halterner Stausee en <strong>de</strong> beroem<strong>de</strong> halfwil<strong>de</strong><br />

paar<strong>de</strong>n van Dülmen.<br />

Inbegrepen:<br />

• 4 x LO, in goe<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>nklasse hotels<br />

• fietskaart van <strong>de</strong> route van ongeveer 200 km<br />

• bagagevervoer, fietsverhuur of HP op aanvraag<br />

• korter of langer kan ook: 2 – 7 dagen fietsen<br />

Prijs per persoon vanaf € 179 o.b.v. een 2-PK<br />

Contact: Tourist-Info Bocholt,<br />

Europaplatz 26 – 28, D - 46399 Bocholt<br />

Tel. 0049 (0) 28 71 - 50 44 · info@tourist-info-bocholt.<strong>de</strong>

16<br />

Een échte ont<strong>de</strong>kking, voor wie nog niet het genoegen had: kanoën op <strong>de</strong> stille riviertjes van<br />

het laagland aan <strong>de</strong> <strong>grens</strong>. Pure ontspanning. Je bent geen gemotoriseer<strong>de</strong> indringer, maar<br />

langzaam en bijna moeiteloos glijd je door <strong>de</strong> idylle om je heen. In je eigen bootje. Met alleen<br />

het zachte, ritmische geluid van <strong>de</strong> ped<strong>de</strong>ls, ruisend riet en wat watervogels.<br />

Kanotochten –<br />

een an<strong>de</strong>re kijk vanaf het water<br />

Het is bijna te mooi om waar te zijn: een wijdvertakt<br />

netwerk van rustige vaarwegen met<br />

hun kromme zij-armen, <strong>de</strong> smalle verbindingskanalen,<br />

diep in het binnenland of pal langs <strong>de</strong><br />

ou<strong>de</strong> han<strong>de</strong>lska<strong>de</strong> van schil<strong>de</strong>rachtige stadjes.<br />

Plekken die je met <strong>de</strong> auto of <strong>de</strong> fiets nooit<br />

zou bereiken. De bedrijvigheid van <strong>de</strong> beroepsscheepvaart<br />

is lang verle<strong>de</strong>n tijd, <strong>de</strong> natuur in<br />

<strong>de</strong> vruchtbare rivierdalen is nog steeds weel<strong>de</strong>rig<br />

groen. En <strong>over</strong>al zijn voor een schappelijk<br />

prijsje kano’s te huur, voor een spetteren<strong>de</strong><br />

middag of een lekkere lome, lange week wat<br />

ver<strong>de</strong>r weg varen. Alleen on<strong>de</strong>rbroken door<br />

een picknick aan <strong>de</strong> waterkant, op een zelfgekozen<br />

aanlegplek met droomuitzicht.<br />

Waar? In het Waterrijk Emsland natuurlijk.<br />

Haast ongerept en kleinschalig rivierlandschap<br />

met veel oer-gevoel. Waar je ook bent in het<br />

Emsland, <strong>de</strong> waterkant is nooit ver weg. De<br />

Ems - dichtbij <strong>de</strong> bron nog van een beschei<strong>de</strong>n<br />

breedte - en zijrivier <strong>de</strong> Hase banen zich<br />

geduldig een weg door een lange rij natuurmonumenten.<br />

En dan zijn er nog al die kleine,<br />

grappige kanalen en trekvaarten door veenkolonies,<br />

ooit <strong>de</strong> levensa<strong>de</strong>rs in dit gebied met<br />

een eeuwenlange scheepvaarthistorie. Samen<br />

dik 440 km eersteklas kanoterrein. Tip voor<br />

beginners: nooit meer dan 20 km per dag, want<br />

dan begint het op een serieuze sport te lijken.<br />

En mis je heel wat leuks: <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> binnenstad<br />

Picknick aan <strong>de</strong> Ems

17<br />

TIP<br />

van Warendorf of Telgte, zo uit het prentenboek,<br />

een terrasje in <strong>de</strong> levendige plaatsjes Rheine,<br />

Ems<strong>de</strong>tten of Greven, even naar <strong>de</strong> warme<br />

bakker of het lunchcafé voor nieuwe energie.<br />

Grens<strong>over</strong>schrij<strong>de</strong>nd mooi<br />

Wat is er mooier dan kanovaren in Duitsland?<br />

Kanovaren in Duitsland én Ne<strong>de</strong>rland. Je weet<br />

dat op <strong>de</strong> oever ergens <strong>de</strong> <strong>grens</strong> loopt, maar<br />

wie doet je wat in je kano? Je ped<strong>de</strong>lt door, omdat<br />

het zo mooi is on<strong>de</strong>rweg. De Bocholter Aa<br />

wordt vanzelf een keer <strong>de</strong> IJssel. Instappen<br />

kan al in <strong>de</strong> bebouw<strong>de</strong> kom van Rhe<strong>de</strong>. Blijf<br />

<strong>de</strong> Aa volgen en je komt door het vrien<strong>de</strong>lijke<br />

Westelijk <strong>Münsterland</strong>. I<strong>de</strong>aal water voor starten<strong>de</strong><br />

kano-atleten, alleen moet je wel rekening<br />

hou<strong>de</strong>n met een paar keer ‘klunen’, bijvoorbeeld<br />

even om een sluis of stuw heen wanneer<br />

je <strong>de</strong> stad Bocholt na<strong>de</strong>rt.<br />

Nog zo’n anti-stress medicijn: <strong>de</strong> route vanuit<br />

waterstad Nordhorn. On<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> ‘Kanucircle’<br />

in <strong>de</strong> Grafschaft Bentheim. Over <strong>de</strong><br />

Vechte en het kanaal Nordhorn-Almelo naar <strong>de</strong><br />

Dinkel in Twente, en die stroomt toevallig door<br />

een van <strong>de</strong> allerliefste stukjes Oost-Ne<strong>de</strong>r land:<br />

het Land van Dinkel en Regge. Beroemd om<br />

het oogstrelen<strong>de</strong> coulissenlandschap: bomenrijen,<br />

hagen, akkers, weel<strong>de</strong>rige gras vel<strong>de</strong>n,<br />

struik gewas. Aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kant van <strong>de</strong> <strong>grens</strong><br />

is <strong>de</strong> tocht – lang gele<strong>de</strong>n al – flink opgeleukt<br />

met statige herenhuizen, boer<strong>de</strong>rijen en kastelen,<br />

watermolens en windmolens. Ook nooit<br />

ver weg: het langgerekte ‘openluchtmuseum’<br />

kunstwegen met verrassen<strong>de</strong> kunstobjecten in<br />

het groen, verbon<strong>de</strong>n door een mooie fietsroute.<br />

In en om Nordhorn zelf zijn er verschillen<strong>de</strong><br />

‘Kanuerlebnistouren’ op <strong>de</strong> Vechte: avontuur-<br />

De rivier <strong>de</strong> Ems <strong>over</strong>steken met kabel,<br />

handslinger en spierkracht. Dat kan op twee<br />

kabelveerpontjes, met zelfbediening. Sinds<br />

augustus 2011 kunnen fietsers en voetgangers<br />

met <strong>de</strong> pont ‘MehrLi’ bij Emsbüren <strong>de</strong><br />

Ems <strong>over</strong>steken. Al sinds 2001 is bij Dörpen<br />

<strong>de</strong> ‘Leher Pünte’ in bedrijf. Vrijwillige veermannen<br />

brengen je veilig aan <strong>de</strong> <strong>over</strong>kant.<br />

Maar je mag het ook zelf proberen door<br />

het slingermechanisme rond te draaien. In<br />

Dörpen kunnen groepen toeristen bovendien<br />

het ‘Leher Pünte Diploma’ halen. Het<br />

examen: met succes vijf – niet al te serieus<br />

te nemen – disciplines beheersen. Lachen<br />

met z’n allen!<br />

www.emsland.com<br />

lijke kanotochten met als enige doel: rondkijken<br />

en genieten vanaf het water. Wie niet zelf<br />

actief wil roeien of ped<strong>de</strong>len en toch wat wil<br />

zien, leunt gewoon op z’n gemak achter<strong>over</strong><br />

op een rondvaartboot.<br />

Kanoën op <strong>de</strong> Ems Kaart | L – M 11<br />

Een mooi avontuur mid<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> natuur. Dat is steeds je beloning, hoe je het idyllische water van <strong>de</strong>ze<br />

rustige laaglandrivier ook gebruikt: voor een pittige, sportieve kanotocht met ferme slagen of een kalme,<br />

weldadige ‘waterwan<strong>de</strong>ling’ waarbij je smalle gon<strong>de</strong>l langzaam, muisstil tussen <strong>de</strong> groene oevers glijdt.<br />

Gemakkelijk terrein voor prille beginners en gezinnen met kin<strong>de</strong>ren. Bij onze verhuuradressen laat een<br />

instructeur <strong>de</strong> belangrijkste kneepjes in het omgaan met ped<strong>de</strong>ls zien; en geeft meteen wat kijktips <strong>over</strong><br />

<strong>de</strong> reeks natuurreservaten die <strong>de</strong> Ems on<strong>de</strong>rweg aandoet. Er zijn vier kanoroutes en best veel ‘geheime’<br />

plekjes om even te pauzeren op het droge.<br />

Meer informatie en boeken:<br />

Verkehrsverein Rheine · Tel. 0049 (0) 59 71 - 800 650 · verkehrsverein@tourismus.rheine.<strong>de</strong> · www.rheine.<strong>de</strong>

18<br />

Een vakantie of een weekendje weg vlak vóór of net <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong>? Dat kan leuk<br />

wor<strong>de</strong>n. De <strong>grens</strong> zelf bestaat alleen nog op papier; <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> scheidslijn is het<br />

stralen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lpunt gewor<strong>de</strong>n in een lappen<strong>de</strong>ken van fraaie <strong>de</strong>elregio’s. Waar<br />

je je snel thuis voelt, of het nu nog Ne<strong>de</strong>rland heet of al sinds een paar kilometer<br />

officieel buitenland is. Kijk op <strong>grens</strong>belevenis.nl en ont<strong>de</strong>k alle mogelijkhe<strong>de</strong>n.<br />

Grensbelevenis. Punt NL.<br />

• Het Kommiezenpad: wan<strong>de</strong>len<br />

<strong>over</strong> <strong>de</strong> tollenaarspa<strong>de</strong>n<br />

Arrangement: Wan<strong>de</strong>len <strong>over</strong> <strong>de</strong> tollenaarspa<strong>de</strong>n<br />

(3 dagen individueel)<br />

Op het Kommiezenpad gaat u aan twee kanten<br />

van <strong>de</strong> <strong>grens</strong> op ont<strong>de</strong>kkingstocht <strong>over</strong> ou<strong>de</strong><br />

tollenaars- en smokkelaarspa<strong>de</strong>n.<br />

Inbegrepen:<br />

• Wan<strong>de</strong>lgids Kommiezenpad met<br />

ge<strong>de</strong>tail leer<strong>de</strong> routes<br />

• welkom met koffie en eigengemaakte taart<br />

• dorpswan<strong>de</strong>ling met plattegrond en/<br />

of gebruik van <strong>de</strong> kegelbaan in het hotel<br />

• 2 x lunchpakket<br />

• 1 x regionaal diner (menu/buffet)<br />

• 1 x 3-gangenmenu<br />

• 2 <strong>over</strong>nachtingen met ontbijtbuffet<br />

• digestief bij vertrek<br />

Duur: 3 dagen / 2 nachten<br />

Lengte van <strong>de</strong> tocht: variabel<br />

Prijs per persoon:<br />

Op basis van een 2-PK vanaf € 149<br />

Op basis van een 1-PK vanaf € 159<br />

Extra's: extra nacht tegen toeslag<br />

Boeken: www.<strong>grens</strong>belevenis.nl/nl/<br />

wan<strong>de</strong>ltochten/kommiezenpad/<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Tourist Information Südlohn<br />

Ooit lag het <strong>grens</strong>gebied een beetje ‘aan <strong>de</strong><br />

rand van het gebeuren’. Alleen maar heerlijk<br />

voor <strong>de</strong> natuur, want die werd mooi met rust<br />

gelaten in dit niemandsland, ver weg van <strong>de</strong><br />

hoofdstad. Het is nooit <strong>de</strong> bestemming geweest<br />

voor toeristen met grootse plannen,<br />

op zoek naar imposanter, ver<strong>de</strong>r, duur<strong>de</strong>r.<br />

Maar <strong>de</strong> ruim<strong>de</strong>nken<strong>de</strong> reiziger, die zich graag<br />

laat verrassen, heeft ont<strong>de</strong>kt dat er – notabene<br />

vlak ‘<strong>over</strong> <strong>de</strong> heg bij <strong>de</strong> buren’ – een heel<br />

aardig vakantieland ligt. Niemandsland?<br />

Helemaal niet. Kastelen op fietsafstand van<br />

elkaar, gezellige dorpen waar het leven goed is<br />

en bruisen<strong>de</strong> stadjes om jaloers op te zijn.<br />

Het komt je misschien wat bekend voor, want<br />

streekgewoonten en bouwstijlen hebben zich<br />

nooit wat van een streep op <strong>de</strong> kaart aangetrokken.<br />

En tegelijk is het er charmant an<strong>de</strong>rs,<br />

in kleine dingen, net genoeg voor wat buitenlandgevoel.<br />

Echt vakantie dus.<br />

Fietsen door een langgerekt openluchtmuseum:<br />

kunstwegen<br />

Kunstwerken in <strong>de</strong> vrije natuur. Meer dan je te<br />

voet kunt belopen, dus daarom pak je <strong>de</strong> fiets.<br />

De omgeving is geen straf: het dal van <strong>de</strong><br />

rustig mean<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> Overijsselse Vecht, tussen<br />

Zwolle en Ohne in <strong>de</strong> Grafschaft Bentheim.<br />

Het project was al uniek en vernieuwend,<br />

toen het in <strong>de</strong> zomer van 2000 werd gerealiseerd,<br />

maar sinds <strong>de</strong> uitbreiding met raumsichten<br />

mag je kunstwegen gerust ‘Europa’s<br />

grootste museum zon<strong>de</strong>r muren’ noemen.<br />

Maar liefst 200 km en meer dan 75 objecten<br />

van gerenommeer<strong>de</strong> kunstenaars als Eliasson,<br />

Rehberger en Holzer. Vaak lief<strong>de</strong>vol ingepast<br />

op geweldige plekken, dus ook erg mooi als je<br />

geen kunstliefhebber bent!<br />

De TOPs<br />

TOPs mag je best lezen als ‘hoogtepunten die

TIP<br />

19<br />

je niet mag missen’, maar het is <strong>de</strong> afkorting<br />

van Toeristische OriënteringsPunten. Ze staan<br />

allemaal op een regionale schatkaart van het<br />

<strong>grens</strong>gebied. On<strong>de</strong>rweg zijn ze van ver te herkennen<br />

aan een uitnodigen<strong>de</strong> kegel langs <strong>de</strong><br />

weg, meestal in <strong>de</strong> buurt van een goed adresje<br />

voor koffie of lunch. Stuk voor stuk te bereiken<br />

met <strong>de</strong> auto en bedoeld om naadloos <strong>over</strong> te<br />

stappen op een stukje fietsen, wan<strong>de</strong>len,<br />

paardrij<strong>de</strong>n, kortom: in een menselijk tempo<br />

genieten van <strong>de</strong> natuur. I<strong>de</strong>aal voor een dagtochtje<br />

‘an<strong>de</strong>rs dan an<strong>de</strong>rs’.<br />

Zomaar twee TOP-belevenissen:<br />

TOP Driland. Net buiten Ensche<strong>de</strong>, startpunt<br />

voor een tochtje naar Gronau, Losser en Bad<br />

Bentheim. Dwars door natuurgebied Dreilän<strong>de</strong>rsee,<br />

langs ou<strong>de</strong> boerenhoeves en molens.<br />

Gronau heeft het Rock´n´Popmuseum,<br />

Ensche<strong>de</strong> veel fijne winkelstraten.<br />

De TOPs van Naturpark Bourtanger Moor<br />

in het Emsland. Welkom in het land van <strong>de</strong><br />

moerassen en <strong>de</strong> veengrond, het internationale<br />

natuurgebied Bourtanger Moor-Bargerveen.<br />

Drie TOPs op het droge: eentje in <strong>de</strong> dorpskern<br />

van Twist aan <strong>de</strong> Schulsee. Tip: neem<br />

het Blotevoetenpad! In Geeste-Dalum kun je<br />

zo aansluiten op <strong>de</strong> <strong>grens</strong><strong>over</strong>schrij<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />

United Countries Tour en <strong>de</strong> Emsland-Route.<br />

TOP Meppen ligt direct aan <strong>de</strong> rivierenroute<br />

Hase-Ems-Tour.<br />

Wan<strong>de</strong>len zon<strong>de</strong>r te smokkelen<br />

Het Kommiezenpad, <strong>over</strong> ou<strong>de</strong> smokkelroutes<br />

tussen Winterswijk en Südlohn. Een groenstrook<br />

vol sluiproutes die tussen 1813 en 1995<br />

streng maar meestal vergeefs bewaakt werd<br />

door Ne<strong>de</strong>rlandse en Duitse douanebeamten.<br />

In <strong>de</strong> volksmond: kommiezen. Langs <strong>de</strong> ou<strong>de</strong><br />

<strong>grens</strong>paadjes staan nog veel van <strong>de</strong> 186 <strong>grens</strong>palen<br />

die hier zo´n 200 jaar gele<strong>de</strong>n zijn neergezet.<br />

• Goed nieuws voor fietsers,<br />

die niet van beperkingen<br />

hou<strong>de</strong>n<br />

Het fietsroutenetwerk met het systeem<br />

van knooppunten, waar we in Ne<strong>de</strong>rland<br />

zo aan gewend zijn, wordt doorgetrokken<br />

naar Duitsland. Gelukkig maar, want<br />

soms hiel<strong>de</strong>n <strong>de</strong> mooiste routes abrupt<br />

op bij het <strong>grens</strong>paaltje. En dan?<br />

Voorjaar 2013 is het z<strong>over</strong>: naadloos doorfietsen<br />

tussen het prachtige Montferland<br />

in <strong>de</strong> Achterhoek en fietsmekka Grafschaft<br />

Bentheim aan <strong>de</strong> Duitse kant. De Graafschap<br />

wordt dan weer verbon<strong>de</strong>n met<br />

het Overijsselse Vechtdal en Drenthe. De<br />

primeur - <strong>de</strong> eerste ‘tweetalige’ fietsroute<br />

die helemaal langs <strong>de</strong> knooppunten loopt<br />

- is in april 2013 voor <strong>de</strong> Route ‘8ter <strong>de</strong><br />

<strong>grens</strong>’. Twee etappes van net geen 40 km<br />

in <strong>de</strong> vorm van een 8. Geïllustreerd routeboek<br />

en Falk kaarten 21 en 22 (met <strong>de</strong><br />

mooiste weggetjes in Twente, Achterhoek,<br />

Grafschaft Bentheim en Westmünsterland,<br />

ook wan<strong>de</strong>lingen) verkrijgbaar in <strong>de</strong><br />

webshop op <strong>grens</strong>belevenis.nl<br />

Hotel Restaurant Gasthof Driland in Gronau KAART | J 12<br />

Gil<strong>de</strong>hauser Str. 350<br />

D - 48599 Gronau<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 62 - 36 00<br />

team@driland.<strong>de</strong><br />

www.driland.<strong>de</strong><br />

In onze nieuwe hotelkamers is het prima toeven en in ons<br />

restaurant kunt u genieten van heerlijke maaltij<strong>de</strong>n.<br />

Arrangement ‘Weekendfeeling am Drilandsee’<br />

1 welkomstcocktail, 2 <strong>over</strong>nachtingen, 1 x 3-gangenmenu,<br />

1 x menu van <strong>de</strong> maand – 4-gangenmenu, 2 x sektontbijt,<br />

1 digestief, 1 fiets- en wan<strong>de</strong>lkaart ‘Top Driland’<br />

€ 139 p.p. in een 2-PK<br />

Tip: 3 <strong>over</strong>nachtingen voor <strong>de</strong> prijs van 2 – ook te boeken<br />

voor het arrangement (uitsluitend van vrijdag tot maandag)

20<br />

Wel eens genoeg van golf in <strong>de</strong> krappe Ne<strong>de</strong>rlandse pol<strong>de</strong>r, net buiten <strong>de</strong> stad?<br />

Dan wordt het tijd voor een nieuwe handicap: <strong>de</strong> natuurlijke hin<strong>de</strong>rnissen van het Duitse<br />

heuvelland. Ruimte in <strong>over</strong>vloed, eersteklas banen, prima tarieven. Sta even stil bij<br />

het uitzicht <strong>over</strong> <strong>de</strong> royaal aangeleg<strong>de</strong> fairways en strakke greens. In <strong>de</strong> verte ligt een<br />

romantisch kasteel, achter je het gezellige clubhuis. Golfvaardigheidsbewijs lang niet altijd<br />

vereist, dankzij ‘snuffelstages’ en vakantiecursussen voor beginners.<br />

Glorieus golfen <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong><br />

Bijzon<strong>de</strong>re golfbanen<br />

Er zijn hier meer goe<strong>de</strong> golfcourses dan <strong>de</strong>ukjes<br />

in een golfbal. Op naar het land van verra<strong>de</strong>rlijke<br />

bunkers, riskante roughs en oneindig<br />

lange, groene lanen. Bentheim bijvoorbeeld,<br />

vooral bekend van het kuren en het machtige<br />

kasteel. Golfclub EUREGIO Bad Bentheim ligt<br />

zó dicht bij Ne<strong>de</strong>rland, dat iemand met een<br />

behoorlijke swing het terrein vanaf va<strong>de</strong>rlandse<br />

bo<strong>de</strong>m – bij wijze van spreken – met een rake<br />

golfbal kan halen.<br />

Veel nieuwe uitdagingen ook bij Golfclub<br />

Dütetal. Weergaloos <strong>de</strong>cor aan het vrien<strong>de</strong>lijke<br />

riviertje <strong>de</strong> Düte. Een karaktervol landgoed,<br />

met 18 holes en uitsteken<strong>de</strong> voorzieningen.<br />

Weer een heel an<strong>de</strong>re sfeer: Golfclub Habichtswald,<br />

niet zo ver van Osnabrück. Mid<strong>de</strong>n in<br />

<strong>de</strong> bescherm<strong>de</strong> natuur, oeroud gemengd bos.<br />

Dat voelt heel erg bevoorrecht. Aarzel niet;<br />

het mag gewoon.<br />

Swingolf is dus géén Boerengolf<br />

Nog weinig of geen ervaring? Neem dan<br />

eerst het vrolijke opstapje naar klassiek golf:<br />

Swingolf. Niet te verwarren met het ietsje melige<br />

boerengolf. Echt afslaan en putten, alleen<br />

is <strong>de</strong> bal wat zachter en groter, het gras niet<br />

perfect gemaaid. Ook kin<strong>de</strong>ren kunnen er meteen<br />

mee aan <strong>de</strong> slag! Probeer het op <strong>de</strong> negen<br />

hectare van Swin Golf Park Mehringer Hei<strong>de</strong><br />

in Emsbüren.<br />

Golfclub Habichtswald bij Osnabrück KAART | O 11<br />

Golfclub Habichtswald<br />

Industriestraße 16<br />

D - 49422 Westerkappeln-Velpe<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 54 56 - 9 60 13<br />

sekretariat@golfclubhabichtswald.<strong>de</strong><br />

www.golfclub-habichtswald.<strong>de</strong><br />

Grandioze golfclub in natuurgebied Habichtswald bij Osnabrück<br />

Een unieke 18-holes golfcourse vol uitdagen<strong>de</strong>, natuurlijke hin<strong>de</strong>rnissen,<br />

harmonieus ingebed in het landschap. Een terrein met zacht<br />

glooien<strong>de</strong> heuvels, bestaan<strong>de</strong> waterpartijen, groepjes ou<strong>de</strong> bomen<br />

en keurig on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n greens. In <strong>de</strong> herfst kleurt het gemeng<strong>de</strong> bos<br />

rondom warm rood-geel-oranje. Vanaf <strong>de</strong> hogere punten heb je een<br />

fenomenaal weids uitzicht op het mooie Osnabrücker en Tecklenburger<br />

Land. Golfclub Habichtswald is geschikt voor jong en oud,<br />

beginners die in een mooie omgeving een balletje willen slaan en<br />

profs met een serieus lage handicap.<br />

Golfen in het Habichtswald: goed voor een onvergetelijke vakantiedag!<br />

Snel en gemakkelijk bereikbaar via Autobahn 30, het verleng<strong>de</strong> van <strong>de</strong><br />

Ne<strong>de</strong>rlandse A1.<br />

Golfclub Osnabrück-Dütetal in Lotte-Wersen KAART | P 11<br />

Golfclub Osnabrück-Dütetal<br />

Wersener Straße 17<br />

D - 49504 Lotte-Wersen<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 54 04 - 9 98 61 0<br />

info@golf-duetetal.<strong>de</strong><br />

www.golf-duetetal.<strong>de</strong><br />

Een genot om hier te golfen ...<br />

Op maar een uur rij<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> <strong>grens</strong>, ligt <strong>de</strong> golf course van Golfclub<br />

Osnabrück-Dütetal. Ou<strong>de</strong> bomen en het riviertje <strong>de</strong> Düte, bepalen<br />

het karakter van <strong>de</strong>ze par-72 course. Een voormalige boeren hoeve<br />

dient als clubhuis en heeft een gezellig restaurant. Op het idyllische<br />

terrein vind je een goe<strong>de</strong> golfshop. Er zijn eerste klas trainingsfaciliteiten,<br />

on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re training met vi<strong>de</strong>o-on<strong>de</strong>rsteuning en een<br />

korte oefencourse met 4 holes. De club staat bekend om haar<br />

gezinsvrien<strong>de</strong>lijke sfeer. Er is kin<strong>de</strong>ropvang bij grotere toernooien.

Actief <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong><br />

21<br />

Actief <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> – actuele reisgids,<br />

speciaal voor fietsers en wan<strong>de</strong>laars.<br />

Het onmisbare hulpje bij <strong>de</strong> voorbereiding van<br />

uw volgen<strong>de</strong> actieve vakantie in het groene<br />

Duitse <strong>grens</strong>gebied. Boor<strong>de</strong>vol tips: logeeradressen,<br />

services zoals bagagevervoer en<br />

speciale fietsbussen, mooie aanbiedingen en<br />

buitenkansjes, <strong>over</strong>zichtelijke routekaarten en<br />

geheimen die het verdienen om ont<strong>de</strong>kt te<br />

wor<strong>de</strong>n. En natuurlijk een hele serie bijzon<strong>de</strong>re<br />

fietsroutes en wan<strong>de</strong>ltochten. Van uitdagen<strong>de</strong>,<br />

meerdaagse reizen tot kleine dagtochten en<br />

genoeglijke ‘rondjes om het dorp’. Volg <strong>de</strong> loop<br />

van een riviertje, beklim een pittige berg of<br />

laat je bet<strong>over</strong>en door een thema uit het rijke<br />

verle<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> <strong>grens</strong>streek.<br />

Bestel hem gratis in onze webshop op<br />

www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

Meer weten? Shop in <strong>de</strong> Webshop<br />

Thuis aan <strong>de</strong> keukentafel begint <strong>de</strong> voorpret.<br />

Met <strong>de</strong> brochure ‘Actief <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong>’ opengeslagen.<br />

Laptop of iPad bij <strong>de</strong> hand. Toch nog<br />

lastig kiezen? Over alle besproken routes zijn<br />

losse routegidsjes te bestellen, met veel meer<br />

<strong>de</strong>tails en goe<strong>de</strong> tips voor on<strong>de</strong>rweg. Allemaal<br />

gratis te bestellen in onze webshop, die dus<br />

eigenlijk geen shop is, maar een weggeef-loket:<br />

www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/aanvraag-brochures<br />

Wat meer achtergrondinformatie? Een vraag<br />

die in <strong>de</strong> algemene brochure niet beantwoord<br />

wordt? Snel even het fijne weten van zo’n verlei<strong>de</strong>lijke<br />

aanbieding voor een weekendje weg?<br />

Aarzel niet om ons te bellen of te mailen,<br />

zodat we een persoonlijk antwoord kunnen geven.<br />

Dat doen we graag: telefoon 053 4605132<br />

– een nummer in Ne<strong>de</strong>rland – of mail naar<br />

info@geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

Nieuwsbrief<br />

Op <strong>de</strong> website geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl staan<br />

ze bijna allemaal: actieve vakanties, all-in<br />

arrangementen, leuke dagjes uit, speciale<br />

services en aantrekkelijke aanbiedingen, gratis<br />

downloads van bijvoorbeeld routes voor in<br />

het navigatie-apparaat. Voortdurend op <strong>de</strong><br />

hoogte blijven van <strong>de</strong> nieuwste voor<strong>de</strong>eltjes?<br />

Neem dan een gratis abonnement op <strong>de</strong><br />

Nieuwsbrief <strong>Geheim</strong> <strong>over</strong> <strong>de</strong> Grens. Te vin<strong>de</strong>n<br />

op <strong>de</strong> website.<br />

Kom langs<br />

Het ‘<strong>Geheim</strong>’ wordt al min<strong>de</strong>r geheim:<br />

dankzij een gastvrije stand op <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse<br />

Vakantie beurs, <strong>de</strong> 50PlusBeurs en <strong>de</strong> Fiets- en<br />

Wan<strong>de</strong>lbeurs. In <strong>de</strong> zomermaan<strong>de</strong>n trekt –<br />

heel erg Ne<strong>de</strong>rlands! – een kleine <strong>Geheim</strong><strong>over</strong>-<strong>de</strong>-Grens-Caravan<br />

op promotietour langs<br />

evenementen en markten. Goed advies en<br />

speciale aanbiedingen verzekerd!

22<br />

Stad & Cultuur<br />

On<strong>de</strong>rweg dacht je misschien: in welk onbekend natuurreservaat zijn we beland? Zo dichtbij<br />

huis en toch zo an<strong>de</strong>rs? Heel vrien<strong>de</strong>lijk, maar morgen willen we graag weer wat beleven!<br />

Gelukkig knettert het hier – voor wie wil – van <strong>de</strong> verrassen<strong>de</strong> ste<strong>de</strong>ntrips, kunst & cultuur,<br />

eigentijdse musea en eerbiedwaardige ou<strong>de</strong> bouwkunst.<br />

Neem nou Münster en Osnabrück. De tweelingste<strong>de</strong>n<br />

in een prachtig lan<strong>de</strong>lijk gebied,<br />

waar je eigenlijk geen stad zou verwachten.<br />

Ie<strong>de</strong>r met hun eigen charme, allebei met een<br />

in Europa wereldberoemd verle<strong>de</strong>n. Veelzijdig<br />

en bruisend als een wereldstad, toch zo knus<br />

en compact gezellig. Ou<strong>de</strong> straatjes, mo<strong>de</strong>rne<br />

levenskunst. Het <strong>Münsterland</strong> met zijn hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n<br />

kastelen, allemaal te ont<strong>de</strong>kken met zo’n<br />

uitgekien<strong>de</strong> autoroute. Cultuur verdient respect,<br />

vin<strong>de</strong>n ze hier, of het nu gaat om monumenten,<br />

parken en tuinen, een spannend<br />

museum of een avond samen genieten in<br />

een openluchttheater in het bos.<br />

VarusRegion in het Osnabrücker Land Kaart | Q – R 10 – 11<br />

VarusRegion, <strong>de</strong> streek van ... Fijnproevers!<br />

Goed, <strong>de</strong> Slag bij het Teutoburger Wald is het bekendste wapenfeit uit <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis<br />

van wat hier <strong>de</strong> VarusRegion heet. En dan is er nog het best<br />

bewaar<strong>de</strong> geheim van het Luilekkerland bij Osnabrück en Wiehengebirge:<br />

verrukkellijk eten en originele <strong>de</strong>licatessen die je alleen hier hebt. Taart, jam<br />

en likeur van vlierbessen. Tientallen koffiehuizen (met zelfgebakken Kuchen<br />

uiteraard) tussen Bad Essen en Bramsche. Het Noord-Duitse antwoord op<br />

<strong>de</strong> Napolitaanse pizza: Kartoffelplatte. Allemaal omgeven door fraaie en romantische<br />

vakwerkhuizen, kastelen en kloosters, bossen, vel<strong>de</strong>n en kanalen.<br />

Daarom een bijzon<strong>de</strong>r welkom aan fietsers en wan<strong>de</strong>laars! Ont<strong>de</strong>k bijv. <strong>de</strong><br />

GartenTraumTour of <strong>de</strong> DiVaTour. www.varusregion.<strong>de</strong><br />

Bad Essen, Belm, Bohmte, Bramsche, Ostercappeln en Wallenhorst heten u<br />

van harte welkom!

Samen wegdromen in een<br />

openluchttheater –<br />

het i<strong>de</strong>ale uitje op vakantie<br />

Wordt het een gezinsuitje of een romantische date voor twee met theater on<strong>de</strong>r<br />

<strong>de</strong> sterrenhemel? Keus genoeg in al die heerlijke openluchttheaters in het bos of<br />

aan <strong>de</strong> rand van <strong>de</strong> stad, vaak op een prachtige plek.<br />

Theater zoals theater ooit bedoeld was. Al in<br />

<strong>de</strong> oudheid een traktatie voor hardwerken<strong>de</strong><br />

Grieken en Romeinen: klassiek drama of aanstekelijk<br />

blijspel, opgevoerd in halfron<strong>de</strong> amfitheaters.<br />

Geboeid kijken naar een bet<strong>over</strong>en<strong>de</strong>,<br />

gespeel<strong>de</strong> schijnwereld op het podium. En een<br />

gewil<strong>de</strong> ‘hangplek’ om gezellig samen te komen.<br />

Dat hebben ze in Noord-Duitsland heel<br />

goed begrepen. Amateurtheater wordt serieus<br />

genomen. Enthousiasme en kwaliteit gaan samen,<br />

tot in <strong>de</strong> <strong>de</strong>tails. De belangrijkste vraag:<br />

hebben bezoekers een fijne avond, of middag?<br />

Waldbühne Ahmsen<br />

Van oorsprong het toneel voor een religieus of<br />

met religie verbon<strong>de</strong>n schouwspel, al vanaf<br />

1949. In <strong>de</strong> Zestiger Jaren kwam daar een<br />

mooie familiemusical bij, ook voor kin<strong>de</strong>ren<br />

dus. Het openluchttheater met <strong>de</strong> meeste<br />

bezoekers in heel Ne<strong>de</strong>rsaksen kreeg voor <strong>de</strong><br />

programmering een belangrijke Duitse on<strong>de</strong>rscheiding<br />

voor <strong>de</strong> manier waarop jeugd bij<br />

cultuur wordt betrokken. Sinds 2007 voorzien<br />

van een dak, zodat <strong>de</strong> 2.000 toeschouwers ook<br />

bij een buitje comfortabel droog zitten.<br />

Bad Bentheim<br />

Je hebt mooie openluchttheaters en heel mooie.<br />

Het vaste <strong>de</strong>cor is een ou<strong>de</strong> steengroeve in <strong>de</strong><br />

heuvels. Al 2 miljoen toeschouwers wer<strong>de</strong>n<br />

hier verblijd met amateurtheater van <strong>de</strong> bovenste<br />

plank.<br />

Een avondje Broadway-gevoel op het platteland,<br />

min<strong>de</strong>r dan een uur rij<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> <strong>grens</strong>.<br />

Dat is <strong>de</strong> kracht van Freilichtbühne Tecklenburg.<br />

Een kwaliteitstheater dat al vaak prijzen<br />

won met voorstellingen. Topsolisten uit heel<br />

Europa komen er graag. Het publiek ook:<br />

2.300 zitplaatsen, waarvan 1.800 <strong>over</strong><strong>de</strong>kt.<br />

Mooi meegenomen: Tecklenburg, net on<strong>de</strong>r<br />

Osnabrück, ligt in een prachtige, bosrijke omgeving.<br />

Vlak voor <strong>de</strong> show even het hoofd leegmaken<br />

met een mooie wan<strong>de</strong>ling? Programma<br />

2013: <strong>de</strong> klassieker Pippi Langkous, <strong>de</strong> Wildwestindianenmusical<br />

‘De Schoen van Manitu’ en<br />

‘De Graaf van Monte Christo’.<br />

Ook het openluchttheater Meppen verrast jong<br />

en oud met muziektheater.<br />

23<br />

Openluchttheater Bad Bentheim KAART | K 11<br />

Schloßstraße 18<br />

D - 48455 Bad Bentheim<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 22 - 99 46 56<br />

www.freilichtspiele-badbentheim.<strong>de</strong><br />

Openluchttheater Bad Bentheim –<br />

Lange traditie van amateurtheater.<br />

Al sinds 1925 is dit dé plek voor een avondje ontspanning, kluchtige<br />

vrolijkheid en theaterthrillers vol suspense. Daarmee is het<br />

Bentheimer Bergen Theater één van <strong>de</strong> oudste, meest authentieke<br />

natuurpodia. Idyllisch gelegen in een voormalige steengroeve.<br />

Altijd weer een verrassend programma vol kwaliteit, dat hielp<br />

natuurlijk ook om 2 miljoen bezoekers naar 140 voorstellingen in<br />

10 <strong>de</strong>cennia te trekken!<br />

In 2013 gaat Bentheim ver<strong>de</strong>r op vertrouwd niveau: een kin<strong>de</strong>rstuk<br />

van Astrid ‘Pippi Langkous’ Lindgren: Michel uit Lönneberga,<br />

ook bekend als Emil. Voor volwassenen: <strong>de</strong> musical ‘Heiße Ecke’<br />

<strong>over</strong> een hete straathoek in Hamburgs rosse wijk St. Pauli.<br />

Waldbühne Ahmsen KAART | M 7<br />

Waldbühne Ahmsen<br />

Vinner Straße 3<br />

D - 49774 Läh<strong>de</strong>n-Ahmsen<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 64 - 10 27<br />

info@waldbuehne-ahmsen.<strong>de</strong><br />

www.waldbuehne-ahmsen.<strong>de</strong><br />

Openluchttheater in het bos: Waldbühne Ahmsen<br />

Waldbühne Ahmsen is een van <strong>de</strong> succesvolste openluchttheaters,<br />

met jaarlijks ruim 40.000 bezoekers. Het is goed gebruik in<br />

Ahmsen om elk jaar één stuk met een religieus thema op te<br />

voeren en één sprookjesmusical voor kin<strong>de</strong>ren.<br />

Het theater ligt idyllisch in een groot bos; er is plaats voor 2.000<br />

toeschouwers, allemaal <strong>over</strong><strong>de</strong>kte zit plaatsen. In 2013 staat<br />

<strong>de</strong> kin<strong>de</strong>r musical ‘Petterson en Findus’ op het programma,<br />

en ‘Die Päpstin’ – <strong>de</strong> Vrouwelijke Paus.

24<br />

Tuinen<br />

& Parken<br />

Je ziet het soms helemaal niet, in <strong>de</strong> riante<br />

Duitse achtertuin van Twente en <strong>de</strong> Achterhoek:<br />

waar houdt <strong>de</strong> oernatuur op en<br />

waar begint er wéér zo’n met veel zorg bij<br />

elkaar getuinierd lapje bloemenpracht of<br />

landschapspark? Stille juweeltjes achter<br />

een piepend hek en drukbezochte klassiekers<br />

die een kasteel of kuuroord helemaal<br />

opfleuren.<br />

Fietsroute GartenTraum-Tour<br />

De i<strong>de</strong>ale manier om alvast het topje van <strong>de</strong><br />

ijsberg aan bijzon<strong>de</strong>re droomtuinen en prachtparken<br />

in het Osnabrücker Land te verkennen.<br />

Smaakvol afgewisseld met geologische won<strong>de</strong>ren,<br />

historische plekken – het Wiehengebirge<br />

bijvoorbeeld – en goed bescherm<strong>de</strong> natuurmonumenten,<br />

die toevallig ook aan dit 169 km<br />

lange fietspad liggen.<br />

Absoluut hoogtepunt van alle tuinlief<strong>de</strong> is <strong>de</strong><br />

jaarlijkse Gartentraumsonntag, een unieke<br />

‘open tuinen dag’ voor tuinliefhebbers en<br />

an<strong>de</strong>re buitenmensen, op <strong>de</strong> laatste zondag<br />

van juni.<br />

Salinenpark Rheine<br />

Naast <strong>de</strong> Naturzoo en het ou<strong>de</strong> Kloster Bentlage<br />

één van <strong>de</strong> Grote Drie van zoutkuuroord<br />

Rheine. Hier gaat het om <strong>de</strong> Gradierwerke:<br />

ingenieuze bouwsels van takken en twijgen<br />

waar langzaam mineraalrijk bronwater langs<br />

sijpelt. Gezond!<br />

Erlebnispark Emsflower KAART | K 10<br />

Carl-von-Linné-Str. 1 | D - 48488 Emsbüren <br />

Emsflower is één van Europa’s grootste kwekerijen van perk- en potplanten.<br />

Op bijna 100 hectare wor<strong>de</strong>n ca. 500 miljoen plantjes per jaar geproduceerd.<br />

Het is mogelijk om zelf een kijkje achter <strong>de</strong> schermen te nemen bij Emsflower.<br />

Daarvoor is het zogenaam<strong>de</strong> ʻErlebnisparkʼ aangelegd. U bezoekt<br />

dan on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re een tropische tuin, een showkas met snijbloemen en<br />

groenten, en <strong>de</strong> productiehallen van Emsflower. Wij bevelen aan om een<br />

rondleiding te boeken. Zo hoort u nog veel meer interessante weetjes <strong>over</strong><br />

ons bedrijf.<br />

Naast het Erlebnispark beschikt Emsflower <strong>over</strong> een vrij toegankelijke indoor-<br />

en outdoor kin<strong>de</strong>rspeeltuin, een groot tuincentrum, en twee restaurants.<br />

Zodoen<strong>de</strong> biedt Emsflower u zowel bij goed als bij slecht weer een<br />

leuk en leerzaam dagje uit. Voor jong en oud!<br />

Emsflower is 7 dagen per week geopend van 10.00 tot 18.00 uur.<br />

Contact<br />

Emsflower GmbH | Carl-von-Linné-Str. 1 | D - 48488 Emsbüren<br />

Tel. 0049 (0) 59 03 - 93 55 30 | www.emsflower.<strong>de</strong><br />

De power van Emsflower<br />

Europa’s grootste tuinbouwbedrijf doet meer<br />

dan groente kweken en bloemen exporteren.<br />

Het is een ‘Erlebniswelt’ die jaarlijks 300.000<br />

nieuwsgierige bezoekers trekt. Tropische<br />

kassen met reuzencactussen, indoor speeltuin,<br />

fabelachtige winteravon<strong>de</strong>n bij kaarslicht en<br />

rondleidingen langs <strong>de</strong> indrukwekken<strong>de</strong> logistiek<br />

van een ultramo<strong>de</strong>rne gewassenteler van<br />

mega-formaat.<br />

Tuinlabyrinten Haselünne<br />

Duizelingwekken<strong>de</strong> doolhof vol strakke hagen<br />

en gemene verrassingen, lieflijke prieeltjes<br />

en fijne theekoepeltjes om even van <strong>de</strong> schrik<br />

te bekomen. Samen een volledig ongemotoriseerd<br />

groen pretpark van ruim 8 hectare!<br />

Tip: onze kaart Tuinen en<br />

Kastelen. Toeristische<br />

landkaart met <strong>de</strong> mooiste<br />

119 tuinen en parken.<br />

Gratis te bestellen op<br />

geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl

25<br />

Lan<strong>de</strong>sgartenschau in Papenburg<br />

We hebben het <strong>over</strong> maart 2014. Maar het is<br />

ook niet niks. De voorbereidingen zijn in volle<br />

gang voor het grootse fenomeen Lan<strong>de</strong>sgartenschau,<br />

best vergelijkbaar met <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse<br />

Floria<strong>de</strong>. Papenburg in het Emsland<br />

heeft <strong>de</strong> eer, want een eer dat is het. Een event<br />

waar je als stad – en als één van hon<strong>de</strong>rdduizen<strong>de</strong>n<br />

bezoekers – reikhalzend naar uitkijkt.<br />

Een Mega-Event dat je niet zomaar uit <strong>de</strong><br />

grond stampt in een weekje.<br />

Miljoenen bloemen moeten bloeien, bomen<br />

moeten wortel schieten, tij<strong>de</strong>lijke paviljoens<br />

gebouwd in en rond het Stadtpark. Het toneel<br />

voor een multi-belevenis tentoonstelling rond<br />

tuinbouw, kwekers en telers, hoveniers, landschapsarchitecten,<br />

wonen en tuinieren van<br />

<strong>de</strong> toekomst, plus boomkroonpad met speelse<br />

attracties in het groen. Papenburg voegt nog<br />

een extra dimensie toe aan land, luchten en<br />

bloemenpracht: het water van <strong>de</strong> Ems, op weg<br />

naar <strong>de</strong> weidse verten van <strong>de</strong> zee! Aan <strong>de</strong> ka<strong>de</strong><br />

liggen grote scheepswerven, <strong>de</strong> stad is het nationale<br />

centrum van <strong>de</strong> scheepsbouw. Belangrijkste<br />

bezigheid nummer twee: tuinbouw!<br />

De Lan<strong>de</strong>sgartenschau van <strong>de</strong>elstaat Ne<strong>de</strong>rsaksen<br />

komt dus ook ein<strong>de</strong>lijk ‘thuis’. Want dit<br />

is <strong>de</strong> <strong>de</strong>elregio van <strong>de</strong> bloemen, <strong>de</strong> groente<br />

en het fruit. Goed voor geraffineer<strong>de</strong> bloemenarrangementen<br />

in <strong>de</strong> <strong>over</strong><strong>de</strong>kte paviljoens,<br />

thematuinen van kunst zin nige, geïnspireer<strong>de</strong><br />

tuinarchitecten en een volledig voorzien tuincentrum,<br />

<strong>de</strong> tuinmarkt. Om i<strong>de</strong>eën voor in <strong>de</strong><br />

tuin op te doen en om <strong>de</strong> laatste snufjes op<br />

het gebied van tuinieren en tuin<strong>de</strong>coratie aan<br />

te schaffen.<br />

En dan is er nog het bonte en uitbundige<br />

randprogramma. Vaak op spannen<strong>de</strong> locaties<br />

zoals <strong>de</strong> Alte Kesselschmie<strong>de</strong> of het Forum<br />

Alte Werft, of bij <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> molen aan <strong>de</strong> haven.<br />

Leuk voor alle leeftij<strong>de</strong>n. Concerten, shows,<br />

dansavon<strong>de</strong>n bij maanlicht, educatief infotainment<br />

voor milieubewuste kin<strong>de</strong>ren, gadgets<br />

voor techniekfreaks, het concept met <strong>de</strong> naam<br />

cruiseschip MS Blühen<strong>de</strong> Papenburg dat hier<br />

<strong>over</strong>al op het terrein wordt toegepast, met een<br />

Activiteiten-Dek, speeltuin voor jong en oud<br />

en Kleine On<strong>de</strong>rzoekersWerkplaats. Beetje<br />

Ne<strong>de</strong>rlands: <strong>de</strong> mascotte van <strong>de</strong> LaGa is een<br />

witte meeuw op klompen! En hij heet Piet!<br />

Burgpark Venhaus in Spelle KAART | L – M 10<br />

Touristikverein<br />

Freren-Lengerich-Spelle e. V.<br />

Mühlenstr. 39<br />

D - 49832 Freren<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 02 - 94 08 00<br />

info@touristikverein-fls.<strong>de</strong><br />

www.touristikverein-fls.<strong>de</strong><br />

Rondleiding Burgpark Venhaus<br />

Op <strong>de</strong> fundamenten van een voormalig bolwerk met waterburcht<br />

ligt nu een kleine vesting met binnen- en buitengrachten en<br />

ophaalbrug, dat een goed beeld geeft van het vroegere kasteel.<br />

Om bij het bewaard gebleven kerkje te komen, moet je <strong>over</strong> vijf<br />

bruggetjes! Dit historische juweeltje in Spelle kreeg ook een<br />

mo<strong>de</strong>rne taak: boeien<strong>de</strong>, multimedia milieu-educatietuin.<br />

Prijs per persoon:<br />

€ 2 (voor groepen tot 20 <strong>de</strong>elnemers maar € 30)

26<br />

• Zes dagen kennismaken<br />

met <strong>de</strong> 100 Schlösser Route<br />

– noor<strong>de</strong>lijk kwart<br />

Vrien<strong>de</strong>lijke heuvels en uitdagen<strong>de</strong> hellingen<br />

in het noor<strong>de</strong>lijke <strong>de</strong>el van <strong>Münsterland</strong>.<br />

De beloning: panorama’s om nooit meer<br />

te vergeten, dorpjes om meteen verliefd op<br />

te wor<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> bruisen<strong>de</strong> stad Münster en<br />

kloostertuinen waar serene rust heerst. Je zou<br />

bijna vergeten dat het gaat om <strong>de</strong> fabelachtige<br />

kastelen en burchten, op <strong>de</strong>ze fietsroute.<br />

Land van kastelen, burchten<br />

en paleizen<br />

Al ver voor <strong>de</strong> uitvinding van <strong>de</strong> doorzonwoning wer<strong>de</strong>n hier <strong>de</strong> mooiste<br />

plekjes om te wonen ingepikt; dat zie je nog steeds op een rondreis langs alle<br />

romantische pronk paleizen en stoere forten. Zullen we er gewoon eens vijf<br />

noemen, helemaal niet zo bekend in Ne<strong>de</strong>rland en toch vlak <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong>?<br />

Inbegrepen:<br />

• 5 <strong>over</strong>nachtingen met ontbijt<br />

• bagagevervoer tussen <strong>de</strong> hotels<br />

• fietskaarten (route van 305 km totaal)<br />

• gids met beschrijvingen highlights<br />

• Münster bekijken met stadsgids<br />

Prijs per persoon vanaf € 359<br />

op basis van een tweepersoonskamer<br />

extra’s op aanvraag (fietsverhuur, HP,<br />

uitbrei<strong>de</strong>n met nog een dagje)<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

100schlosser-noord<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: <strong>Münsterland</strong> e.V.<br />

Burg Hülshoff | KAART M 14<br />

Barokke resi<strong>de</strong>nties, sierlijke buitenplaatsen en<br />

duizend jaar ou<strong>de</strong> burchten. De omgeving van<br />

Münster spant <strong>de</strong> kroon met <strong>de</strong> 100 Schlösser<br />

Route; ze moesten tenslotte kiezen. Nog steeds<br />

veel voor één vakantie, dus <strong>over</strong>zichtelijk ver<strong>de</strong>eld<br />

in vier partjes, waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Nordkurs.<br />

Burg Hülshoff. Mooi voorbeeld van een waterburcht,<br />

typisch voor Westfalen. Bijna een dorpje<br />

op zich, met fundamenten uit <strong>de</strong> elf<strong>de</strong> eeuw,<br />

een zestien<strong>de</strong>-eeuwse rid<strong>de</strong>rhofste<strong>de</strong> in onversier<strong>de</strong><br />

Renaissancestijl en een burchtkapel.<br />

Burg Holte. Een ruïne op <strong>de</strong> Holter Berg, met<br />

steile afgron<strong>de</strong>n aan twee kanten. Uniek, omdat<br />

het <strong>de</strong> enige mid<strong>de</strong>leeuwse vesting van dit<br />

type – op een heuveltop – in <strong>de</strong> hele regio is.<br />

In 1144 al eens stevig beschadigd dankzij een<br />

uit <strong>de</strong> hand gelopen ruzie <strong>over</strong> <strong>de</strong> waterbron,<br />

in 1335 voorgoed verlaten.<br />

In het boekje ‘Een reis door <strong>de</strong> tijd’ vind je nóg<br />

16 bijzon<strong>de</strong>re kastelen en herenhuizen in het<br />

Osnabrückerland. Gratis te bestellen op<br />

www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

Haus Rüschhaus. Een juweeltje van laat-barokke<br />

architectuur, dichtbij Münster en dus een gelief<strong>de</strong><br />

bestemming voor wan<strong>de</strong>laars en fietsers.<br />

Stadskasteel Münster. Tot 1803 het prinsbisschoppelijk<br />

paleis. Nu het stralen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lpunt<br />

van <strong>de</strong> stad: een elegant gebouw met drie<br />

langgerekte vleugels van ro<strong>de</strong> baksteen en<br />

lichte zandsteen.<br />

Schloss Clemenswerth is een jachtslot in het<br />

groene Emsland. Gebouwd voor <strong>de</strong> machtige<br />

keurvorst en aartsbisschop van Keulen, Clemens<br />

August. Het terrein rond het huis – nu<br />

Emsland Museum – is een uniek monument:<br />

een stervormig bolwerk met acht paviljoens,<br />

verbon<strong>de</strong>n door kaarsrechte lin<strong>de</strong>lanen, nog<br />

helemaal intact. Waar vind je dat nog in <strong>de</strong><br />

wereld? Nergens, alleen hier.

27<br />

TIP<br />

• Sprookjeskasteel met<br />

huisspook<br />

De enorme burcht van kuuroord Bad Bentheim<br />

– een paar kilometer van <strong>de</strong> <strong>grens</strong> –<br />

hoort in <strong>de</strong> eregalerij van Europese prachtkastelen.<br />

Hoog gelegen op <strong>de</strong> rotsen,<br />

meters dikke muren van zandsteen. Eigenlijk<br />

een compleet, mid<strong>de</strong>leeuws vestingstadje<br />

met binnen <strong>de</strong> poorten een stoere donjon,<br />

een kruittoren en een kloostercomplex met<br />

eigen kerk. Twee keer per jaar het <strong>de</strong>cor<br />

voor een spannen<strong>de</strong>, avontuurlijke avond:<br />

<strong>de</strong> Bentheimer Burgnacht. Samen ronddolen<br />

<strong>over</strong> <strong>de</strong> stenen trappen, bij het schijnsel<br />

van kwalmen<strong>de</strong> fakkels en kaarsen. Zagen<br />

we daar in dat doorkijkje een schaduw van<br />

kasteelgeest <strong>de</strong> Witte Juffer? Griezelig leuk.<br />

Burg Bentheim | KAART K6<br />

SportSchloss in Velen KAART | I 15<br />

Landhotel Hermannshöhe KAART | J 14<br />

SportSchloss Velen GmbH | Schlossplatz 1 | D - 46342 Velen <br />

Overnachten binnen kasteelmuren<br />

Een ontspannen ambiance, spannen<strong>de</strong> verhalen: In Sportschloss Velen<br />

kunt u niet alleen ontspannen, maar ook kennismaken met een rijk verle<strong>de</strong>n.<br />

Het werd in <strong>de</strong> 13e eeuw als ver<strong>de</strong>digingsburcht gesticht en is tegenwoordig<br />

<strong>de</strong> i<strong>de</strong>ale plek om <strong>de</strong> stress van alledag even helemaal te vergeten.<br />

Aanbieding: 1 <strong>over</strong>nachting in comfortabele kamer in geboekte categorie,<br />

ontbijt van het kasteel-buffet, 3-gangenmenu van het buffet,<br />

een glaasje sekt ter begroeting in Pia´s lounge, gebruik van zwembad,<br />

sauna en fitnessruimte, badjas en badslippers op <strong>de</strong> kamer<br />

Prijs: vanaf € 94 per persoon<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 28 63 - 20 30 | Fax 0049 (0) 28 63 - 20 37 88<br />

info@sportschlossvelen.<strong>de</strong> | www.sportschlossvelen.<strong>de</strong><br />

Haulingort 30 | D - 48739 Leg<strong>de</strong>n<br />

★ ★ ★<br />

<br />

Een vakantie in Landhotel Hermannshöhe staat voor pure ontspanning en<br />

heerlijk eten. In ons fijnproeversrestaurant zal het <strong>de</strong> innerlijke mens aan<br />

niets ontbreken. Het hotel ligt mid<strong>de</strong>n in het prachtige parklandschap<br />

van het <strong>Münsterland</strong> en is een uitsteken<strong>de</strong> uitvalsbasis voor fietstochten.<br />

Bijvoorbeeld <strong>de</strong> beroem<strong>de</strong> 100-Schlösser-Route. Na een dagje fietsen heerlijk<br />

ontspannen in het zwembad of in <strong>de</strong> wellnessoase. Met een biertje of<br />

wijntje in <strong>de</strong> groene biergarten dan nog eens <strong>de</strong> dag <strong>de</strong> revue laten passeren.<br />

Korte vakantie in het <strong>Münsterland</strong><br />

3 <strong>over</strong>nachtingen incl. HP<br />

op basis van een 2-PK: comfort € 140, cat. comfort plus € 150<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 66 - 93 00 - 0 | Fax 0049 (0) 25 66 - 93 00 - 60<br />

info@landhotel-hermannshoehe.<strong>de</strong> | www.landhotel-hermannshoehe.<strong>de</strong>

28<br />

Een museum saai?<br />

Dan ligt het niet<br />

in Duitsland.<br />

Waar zijn ze in heel Duitsland erg goed in? Voetbal, helaas.<br />

Stevige auto’s maken? Fout! Het antwoord is: musea. Vaak in spraakmaken<strong>de</strong><br />

gebouwen of perfect gerestaureerd industrieel erfgoed.<br />

Over mooie tradities, mo<strong>de</strong>rne kunst, gekke weetjes, vernieuwing,<br />

verwon<strong>de</strong>ring. En altijd weer met een goed verhaal.<br />

Museum Industriekultur in Osnabrück KAART | P – Q 11<br />

Museum Industriekultur Osnabrück<br />

Fürstenauer Weg 171<br />

D - 49090 Osnabrück<br />

Vuurmachines en ‘Grubenhun<strong>de</strong>’ in Museum Industriekultur<br />

Grubenhund is vaktaal van kompels (mijnwerkers) voor on<strong>de</strong>rgrondse<br />

steenkolenwagons. Op het terrein van <strong>de</strong> voormalige<br />

kolenmijn Piesberg toont Museum Industriekultur Osnabrück<br />

prachtig aan, hoe <strong>de</strong> industrialisering niet alleen onze werkdag,<br />

maar ons hele leven ingrijpend heeft veran<strong>de</strong>rd.<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 541 - 12 24 47<br />

info@industriekultur-museumos.<strong>de</strong><br />

www.industriekultur-museumos.<strong>de</strong><br />

Bezoekers wor<strong>de</strong>n getrakteerd op veel beweging en aanschouwelijke<br />

geschie<strong>de</strong>nis: van antieke stoommachines – in bedrijf natuurlijk<br />

– tot een unieke verzameling fossielen uit <strong>de</strong> tijd van het<br />

ontstaan van steenkool, een eeuwigheid gele<strong>de</strong>n. Een glazen lift<br />

brengt je naar 30 meter diep, <strong>over</strong> een historisch spoorlijntje<br />

door <strong>de</strong> mijnschacht kom je in het voormalige magazijn. Vaste<br />

expositie en wisseltentoonstellingen rond een thema.<br />

Tuchmacher Museum in Bramsche KAART | P 10<br />

Tuchmacher Museum Bramsche<br />

Mühlenort 6<br />

D - 49565 Bramsche<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 54 61 - 94 51 0<br />

www.tuchmachermuseum.<strong>de</strong><br />

Tuchmacher Museum Bramsche<br />

Niks stoffig museum! Het gaat wel <strong>over</strong> stoffen: vlokken ruwe<br />

wol dwarrelen door <strong>de</strong> lucht, schietspoelen doen vliegensvlug<br />

hun werk in weefgetouwen, in <strong>de</strong> spinnerij draaien hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n<br />

klossen. Perfect werken<strong>de</strong>, soms 100 jaar ou<strong>de</strong> machines in<br />

hun vertrouw<strong>de</strong> omgeving: <strong>de</strong> historische gebouwen van een<br />

voor malige textielfabriek, bekend van <strong>de</strong> kleur ‘Bramscher Rot’.<br />

Openingstij<strong>de</strong>n: di t/m zo. 10 – 17 uur, zon- en feestdagen rondleiding<br />

om 11 uur. Ook Ne<strong>de</strong>rlandstalige gidsen beschikbaar.<br />

TextilWerk Bocholt – Forum voor textielcultuur KAART | G 16<br />

LWL-Industriemuseum l Westfälisches<br />

Lan<strong>de</strong>smuseum für Industriekultur,<br />

Locatie: TextilWerk Bocholt<br />

Spinnerei: Industriestraße 5, Weberei:<br />

Uhlandstraße 50, D - 46397 Bocholt<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 28 71 - 21 611-0<br />

textielmuseum@lwl.org<br />

www.lwl-industriemuseum.<strong>de</strong><br />

De fabriek in het monumentale pand is (weer) volledig in bedrijf,<br />

precies zoals dat in <strong>de</strong> eerste helft van <strong>de</strong> vorige eeuw ging.<br />

Kloppend hart van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> Weverij is een dampen<strong>de</strong> stoommachine,<br />

die een reeks weefgetouwen aanstuurt. In een gereconstrueer<strong>de</strong><br />

arbei<strong>de</strong>rswoning is te zien hoe textielarbei<strong>de</strong>rs leef<strong>de</strong>n.<br />

De enorme Spinnerij is een geslaag<strong>de</strong> mengel moes van educatief<br />

centrum, innovatieplek, i<strong>de</strong>eënforum en cultuurpodium.<br />

Openingstij<strong>de</strong>n: di t/m zo en op feestdagen van 10 – 18 uur.<br />

De Spinnerij is van maart – nov., <strong>de</strong> Weverij het hele jaar geopend.<br />

Schatkamer in <strong>de</strong> dom van Osnabrück KAART | P – Q 11<br />

Domschatzkammer und<br />

Diözesanmuseum Osnabrück<br />

Domhof 12<br />

D - 49074 Osnabrück<br />

Contact<br />

Tel: 0049 (0) 541 - 31 84 81<br />

museum@bistum-os.<strong>de</strong><br />

www.bistum-osnabrueck.<strong>de</strong><br />

Op een stadswan<strong>de</strong>ling door Osnabrück kun je er niet omheen:<br />

<strong>de</strong> machtige dom St. Peter. Het bisdom heeft hier een museum<br />

met een wisselen<strong>de</strong> expositie: het Diözesanmuseum.<br />

Hoogtepunt is <strong>de</strong> schatkamer van <strong>de</strong> dom, met <strong>de</strong> waar<strong>de</strong>volste<br />

en mooiste liturgische voorwerpen en relikwieën, gemaakt van<br />

goud, zilver, ivoor en bergkristal. Topstuk is het kapitelkruis uit<br />

<strong>de</strong> 11e eeuw, bezet met e<strong>de</strong>lstenen, parels en bewerkte halfe<strong>de</strong>lstenen.

Erdöl-Erdgas-Museum in Twist KAART | J 7<br />

29<br />

Erdöl-Erdgas-Museum Twist<br />

Flensbergstr. 13<br />

D - 49767 Twist<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 36 - 93 30 0<br />

museum@twist-emsland.<strong>de</strong><br />

www.erdoel-erdgas-museum-twist.<strong>de</strong><br />

Alles <strong>over</strong> olie en aardgas – het Erdöl-Erdgas-Museum<br />

Tussen <strong>de</strong> olievel<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> jaknikkers van Emsland en Grafschaft<br />

Bentheim ligt het Erdöl-Erdgas-Museum Twist. ‘Wij verdiepen<br />

en stimuleren uw kennis’ is het motto.<br />

Het museum is gewijd aan het belang voor <strong>de</strong> regio van het winnen<br />

van <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>mschatten olie en gas. Veel aandacht in museum<br />

en aangrenzend buiten terrein voor geschie<strong>de</strong>nis en techniek, van<br />

bo<strong>de</strong>mon<strong>de</strong>rzoek tot winning en vere<strong>de</strong>ling van het vloeibare,<br />

zwarte goud.<br />

Picassomuseum Münster KAART | M – N 14 – 15<br />

Kunstmuseum<br />

Pablo Picasso Münster<br />

Picassoplatz 1<br />

D - 48143 Münster<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 41 44 7 - 10<br />

info@picassomuseum.<strong>de</strong><br />

www.kunstmuseum-picassomuenster.<strong>de</strong><br />

Voluit ‘Kunstmuseum Pablo Picasso Münster’. Eerst is er het beroem<strong>de</strong><br />

Museo in Picasso’s geboorteplaats Málaga, maar dan<br />

komt al héél snel het museum aan <strong>de</strong> Picassoplatz in Münster.<br />

Vooral dankzij <strong>de</strong> unieke collectie grafische kunst van Picasso:<br />

ruim 800 litho’s. Zo’n complete verzameling vind je nergens an<strong>de</strong>rs.<br />

Op een verrassen<strong>de</strong> en zorgvuldige manier gepresenteerd, altijd<br />

met een schuin oog naar tijdgenoten als Chagall, Miró en Braque.<br />

Vanaf september 2013 is <strong>de</strong> Franse impressionist Camille Pissarro<br />

te gast in het museum. En vervolgens is er <strong>de</strong> tij<strong>de</strong>lijke tentoonstelling<br />

‘Henri Matisse – Gestalte en Ornament’ met talrijke schil<strong>de</strong>rijen,<br />

beel<strong>de</strong>n, tekeningen en grafische werken van één van<br />

Frankrijks belangrijkste kunstenaars ooit. Tussendoor diverse projecten<br />

rond Picasso zelf, die allemaal op hun eigen manier leven<br />

& werk belichten van <strong>de</strong> bekendste kunstenaar van <strong>de</strong> vorige eeuw.<br />

Emsland Moormuseum in Geeste KAART | K 8<br />

Emsland Moormuseum<br />

Geestmoor 6<br />

D - 49744 Geeste<br />

Het Emsland Moormuseum<br />

Fascinerend museumpark voor wie maar moeilijk kiezen kan:<br />

belevenis met bijzon<strong>de</strong>re natuur of boeien<strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis?<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 37 - 70 99 90<br />

kontakt@moormuseum.<strong>de</strong><br />

(me<strong>de</strong>werkers spreken Ne<strong>de</strong>rlands)<br />

www.moormuseum.<strong>de</strong><br />

Openingstij<strong>de</strong>n Museum<br />

Dinsdag-zondag 10:00 – 18:00 uur<br />

(1 maart – 3 november)<br />

Op maandagen gesloten, behalve<br />

wanneer het een feestdag is.<br />

Openingstij<strong>de</strong>n Café<br />

Dinsdag – zondag 12:00 – 17:00 uur<br />

(29 maart – 3 november)<br />

Op maandagen gesloten, behalve<br />

wanneer het een feestdag is.<br />

Europa’s grootste veenmoerasmuseum ligt in het <strong>grens</strong><strong>over</strong>schrij<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />

natuurreservaat Bourtanger Moor – Bargerveen, het<br />

best bewaar<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het enorme, waterrijke gebied dat<br />

zich ooit uitstrekte van Grafschaft Bentheim en het Emsland in<br />

Duitsland tot Oost-Drenthe en Oost-Groningen. Een weergaloos<br />

landschap met meertjes, grasland, riet, moerassen, veengron<strong>de</strong>n,<br />

lintdorpen en kanalen.<br />

Het museum geeft in twee gebouwen een mooie kijk op het ontstaan<br />

van het unieke, natte ecosysteem veenmoeras, maar ook op<br />

<strong>de</strong> cultivering door mid<strong>de</strong>l van turfwinning en op <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis<br />

van <strong>de</strong> veenkolonies. Pronkstukken zijn <strong>de</strong> antieke locomotieven<br />

en <strong>de</strong> ploeg van <strong>de</strong> firma Ottomeyer en an<strong>de</strong>re intussen zeldzame<br />

gereedschappen die gebruikt wer<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> zware arbeid van het<br />

turfsteken. Uitleg op <strong>de</strong> bordjes in <strong>de</strong> expositieruimten steeds ook<br />

in het Ne<strong>de</strong>rlands.<br />

Dat is nog niet alles: buiten wacht een maar liefst 30 hectare<br />

groot museumterrein, prachtig te voet te verkennen of comfortabel<br />

gezeten in <strong>de</strong> Feldbahn - 3,5 km spoor. Eindstation is een<br />

originele kolonistenboer<strong>de</strong>rij van rond 1920, met huisdierrassen<br />

van toen. Bij het ‘Hochmoor’ krijg je interessante informatie <strong>over</strong><br />

flora en fauna.<br />

Aanra<strong>de</strong>r: het Museumcafé met goe<strong>de</strong> streekgerechten en –<br />

zichtbaar vanaf het terras – <strong>de</strong> Themaspeeltuin voor kin<strong>de</strong>ren.

30<br />

De Twin Cities – Ont<strong>de</strong>k ze op <strong>de</strong> fiets!<br />

Münster en Osnabrück hebben wel wat dingetjes gemeen. Allebei niet zo gek ver van <strong>de</strong><br />

Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>grens</strong>, wereldberoemd bij geschie<strong>de</strong>nisleraren als hoofdrolspelers in <strong>de</strong> Westfaalse<br />

Vre<strong>de</strong> van 1648, een compacte, vrien<strong>de</strong>lijke bebouw<strong>de</strong> kom in een geweldig natuurgebied en –<br />

misschien wel <strong>de</strong> voornaamste charme: alle verleidingen van een wereldstad, maar dan in een<br />

gezellig, ‘groot dorp’.<br />

Fietsen <strong>over</strong> <strong>de</strong> Frie<strong>de</strong>nsroute<br />

Het is één van <strong>de</strong> iconen van <strong>de</strong> Europese<br />

geschie<strong>de</strong>nis: <strong>de</strong> trap voor het schitteren<strong>de</strong><br />

raadhuis in Osnabrück. Hier verkondig<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />

toenmalige ‘persvoorlichter’ van Osnabrück<br />

in 1648 het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Dertigjarige Oorlog.<br />

Daarmee ook meteen van <strong>de</strong> Tachtigjarige<br />

Oorlog, wat <strong>de</strong> inwoners van Ne<strong>de</strong>rland en<br />

• Ont<strong>de</strong>k Osnabrück per fiets<br />

Een keer helemaal om Osnabrück heen – dat<br />

is op <strong>de</strong> fiets prima te doen in een dag. De<br />

Osnabrücker Rund Tour is 40 kilometer lang en<br />

loopt <strong>over</strong> lichte heuvels. Vanaf hier heb je<br />

steeds opnieuw schitteren<strong>de</strong> uitzichten <strong>over</strong> <strong>de</strong><br />

stad. Ook een avondje in <strong>de</strong> stad is dankzij <strong>de</strong><br />

gezellige cafeetjes en bistro’s in smalle steegjes<br />

prima te doen. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> dag kun je<br />

uitgebreid <strong>de</strong> tijd nemen om het centrum te leren<br />

kennen. In het hart van <strong>de</strong> stad ont<strong>de</strong>k je <strong>de</strong><br />

markt en het indrukwekken<strong>de</strong> Felix Nussbaum-<br />

Haus van Daniel Libeskind. De combinatie<br />

van ruime en mo<strong>de</strong>rne winkelmogelijkhe<strong>de</strong>n en<br />

<strong>de</strong> sfeer van <strong>de</strong> historische binnenstad is wat<br />

Osnabrück zo charmant maakt.<br />

Inbegrepen:<br />

• 2 <strong>over</strong>nachtingen met ontbijt, hotel naar keuze<br />

• huurfiets voor 1 dag<br />

• fietskaart<br />

• koffiepauze in <strong>de</strong> Altstadt<br />

Prijs per persoon vanaf € 104<br />

op basis van een tweepersoonskamer<br />

Een nachtje verlengen? Aanpassingen nodig?<br />

Vraag er gerust om.<br />

Boeken: Tourismus + Tagungsservice<br />

Osnabrück|Osnabrücker Land<br />

Tel. 0049 (0) 541 - 95 111 95<br />

www.osnabruecker-land.<strong>de</strong><br />

Marienkirche bij <strong>de</strong> Markt, Osnabrück<br />

Spanje waarschijnlijk meer zegt. De Vre<strong>de</strong> van<br />

Westfalen wordt in Ne<strong>de</strong>rland dus niet helemaal<br />

terecht ‘De Vre<strong>de</strong> van Münster’ genoemd.<br />

Omdat er in twee ste<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>ld werd<br />

en er nog geen e mail bestond, werd er een tijd<br />

lang druk gepen<strong>de</strong>ld door koeriers te paard,<br />

die berichten <strong>over</strong>brachten en uitein<strong>de</strong>lijk het<br />

goe<strong>de</strong> nieuws van <strong>de</strong> vre<strong>de</strong> brachten. Frie<strong>de</strong>nsreiter<br />

heten ze hier. Over bijna <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> pa<strong>de</strong>n,<br />

vol historische bezienswaardighe<strong>de</strong>n: veel<br />

mooie, ongerepte natuur – hier kun je als<br />

mo<strong>de</strong>rne fietser <strong>de</strong> spannen<strong>de</strong> tocht van <strong>de</strong><br />

Frie<strong>de</strong>nsreiter nog eens <strong>over</strong>doen. Je herkent<br />

<strong>de</strong> route aan het symbool van een ruiter op <strong>de</strong><br />

wegwijzers!<br />

www.frie<strong>de</strong>nsroute.<strong>de</strong><br />

Echt bijzon<strong>de</strong>r<br />

Osnabrück is <strong>de</strong> enige grote stad in Duitsland<br />

die mid<strong>de</strong>n in een beschermd natuurgebied<br />

ligt. Sterker nog: <strong>de</strong> uitlopers van al dat weel<strong>de</strong>rige<br />

groen dringen door tot diep in <strong>de</strong> stad.<br />

Het rondom liggen<strong>de</strong> natuurpark heeft een<br />

paar verschillen<strong>de</strong> gezichten met toepasselijke<br />

namen: UNESCO natuur,- en Geopark<br />

TERRA.vita vol grillig en tegelijk lieflijke natuur:<br />

het Teutoburger Wald en het Wiehengebirge.<br />

Kloppend hart is Osnabrück zelf, met <strong>de</strong> stadsheuvel<br />

Piesberg en een aantal prachtige fietsroutes<br />

langs <strong>de</strong> mooiste bezienswaardighe<strong>de</strong>n<br />

in en rondom <strong>de</strong> stad: De Osnabrücker Rund-<br />

Tour bijvoorbeeld.<br />

Nergens zo fijn als in Münster<br />

Fietsen hoort bij Münster. En an<strong>de</strong>rsom. De<br />

stad staat in heel Duitsland bekend als ultiem<br />

fietsersparadijs. Treffend bewijs: ver weg in<br />

Keulen wordt fietsen gepromoot met een foto<br />

van een bruidspaar, op <strong>de</strong> fiets op weg naar<br />

het stadhuis. Leuk <strong>de</strong>tail: die foto kan alleen<br />

gemaakt zijn in ... Münster. Ie<strong>de</strong>reen fietst in<br />

Münster en als fietsen<strong>de</strong> toerist kijk je je ogen<br />

uit. Je voelt je bevoorrecht. Want Münster heeft<br />

het allemaal: <strong>de</strong> autovrije flaneerboulevard –<br />

alleen voor voetgangers en fietsers – <strong>de</strong> Promena<strong>de</strong>,<br />

fietspa<strong>de</strong>n naar het meertje Aasee,<br />

direct buiten <strong>de</strong> bebouw<strong>de</strong> kom <strong>de</strong> eerste<br />

meters van ‘Parklandschaft <strong>Münsterland</strong>’,<br />

<strong>de</strong> Rieselfel<strong>de</strong>r op een kwartiertje van hartje<br />

centrum: In dit waterrijke bescherm<strong>de</strong> broedgebied<br />

vindt je naast talrijke trekvogels zoals<br />

<strong>de</strong> ooievaar en grauwe ganzen ook waterdieren<br />

zoals muskusratten.

31<br />

• Fietsstad Münster –<br />

Met <strong>de</strong> wind in je haren door<br />

<strong>de</strong> straten en het groen<br />

Münster verdient <strong>de</strong> titel Fietshoofdstad helemaal.<br />

Ont<strong>de</strong>k het zelf. Op je gemak door <strong>de</strong><br />

steegjes van <strong>de</strong> binnenstad dolen, een wat<br />

sportievere rit buiten: <strong>over</strong>al word je verwend<br />

met een voortreffelijk netwerk van veilige fietspa<strong>de</strong>n.<br />

Vrijdag aankomen, zaterdag een afwisselen<strong>de</strong><br />

fietstocht in en rond Münster, zondag<br />

alle tijd om nog even te blijven. An<strong>de</strong>re weekdagen<br />

of verlengen met een nacht kan ook.<br />

Inbegrepen:<br />

• 2 <strong>over</strong>nachtingen met ontbijt<br />

• fietskaart van <strong>de</strong> stad Münster<br />

• lunchpakket<br />

Prijs per persoon vanaf € 79,50<br />

bij een tweepersoonskamer<br />

ʻBogenhäuserʼ in het centrum van Münster<br />

Boeken: Münster Marketing<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 4 92 27 26<br />

www.tourismus.muenster.<strong>de</strong><br />

Steigenberger Hotel Remarque KAART | P – Q 11<br />

Hotel Kaiserhof in Münster KAART | M – N 14 – 15<br />

Natruper-Tor-Wall 1 | D-49076 Osnabrück<br />

Een 4-sterren comforthotel aan <strong>de</strong> rand van het pittoreske ou<strong>de</strong> centrum.<br />

Met 156 kamers en suites, licht en vrien<strong>de</strong>lijk ingericht zodat je je meteen thuis<br />

voelt. Vooral op <strong>de</strong> hogere etages heb je een geweldig uitzicht <strong>over</strong> <strong>de</strong> stad.<br />

In <strong>de</strong> twee restaurants ‘Remarque’s Weinwirtschaft’ en ‘Vila Real’ serveren<br />

we een creatieve bloemlezing van verschillen<strong>de</strong> kookstijlen. Voor ie<strong>de</strong>re<br />

voorkeur staat er wat op het menu: klassieke keuken, seizoensgebon<strong>de</strong>n<br />

streekgerechten of culinaire fijnproeverskost.<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 541 - 60 960 | osnabrueck@steinberger.<strong>de</strong><br />

www.osnabrueck.steinberger.<strong>de</strong><br />

Bahnhofstraße 14 | D-48143 Münster<br />

<br />

<br />

Ontspannen Münster ont<strong>de</strong>kken, in een gerieflijk 4-Sterren-Superior Hotel.<br />

Op een fijne plek in <strong>de</strong> stad, centraal gelegen tussen Station en City. Kamers<br />

en suites met een thema, twee restaurants en een bar, allemaal voorzien van<br />

comfortabele klimaatbehan<strong>de</strong>ling, 500 m² aan Wellnessruimtes om van te<br />

genieten; zorgeloos parkeren dankzij Valet-Parking Service en vi<strong>de</strong>obewaking.<br />

Aanbieding ‘Balans & Wellness’<br />

Supergezond voor<strong>de</strong>elpakket voor een rustgeven<strong>de</strong> verjongingskuur:<br />

twee <strong>over</strong>nachtingen, uitgebalanceerd ontbijtbuffet, vitaminecocktail en<br />

‘light & sfeervol’ diner bij aankomst, bezoek sauna Kaiserhof Beauty & Spa,<br />

verschillen<strong>de</strong> wellness & beautybehan<strong>de</strong>lingen, verkwikken<strong>de</strong> massage.<br />

Voor € 258 per persoon.<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 417 86 23<br />

reservierung@kaiserhof-muenster.<strong>de</strong><br />

www.kaiserhof-muenster.<strong>de</strong>

32<br />

Even stoppen voor een fotomomentje, een<br />

panorama of een picknickplek? Je doet het<br />

graag, omdat het kán. Achter <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />

bocht weer een lief gehuchtje waar je nog<br />

nooit van gehoord had, maar wat je toch voor<br />

geen goud had willen missen. Je reisgenoot<br />

wil<strong>de</strong> <strong>de</strong>ze ron<strong>de</strong> graag maken, omdat het<br />

thema en <strong>de</strong> aanleiding zo interessant leken.<br />

En dan al die ou<strong>de</strong> bezienswaardighe<strong>de</strong>n van<br />

onschatbare waar<strong>de</strong>. Kan het jullie achteraf<br />

veel schelen – eerlijk zeggen? Welnee.<br />

We hebben genoten, on<strong>de</strong>rweg.<br />

No particular place to go?<br />

Autoroutes om bijna ‘doelloos’ rond te zwerven met een thema. De totale vrijheid: zo kom je in <strong>de</strong> coolste uithoeken van dit weidse<br />

parklandschap. Soms slingert <strong>de</strong> weg langzaam <strong>over</strong> heuvels en door strakke dalen, je rijdt door <strong>de</strong> filmset van een dure autocommercial.<br />

Ver weg van <strong>de</strong> snelweg, gewoon <strong>over</strong>al waar het mooi is.<br />

• De ‘Route van <strong>de</strong><br />

Megalietcultuur’<br />

TIP<br />

Informatiemateriaal<br />

<strong>over</strong> <strong>de</strong>ze<br />

themaroute is<br />

verkrijgbaar in<br />

<strong>de</strong> boekwinkel en<br />

bij <strong>de</strong> regionale<br />

VVV’s, bijvoorbeeld<br />

<strong>de</strong> reisgids ‘SteinZeitzeugen –<br />

Uit het Stenen Tijdperk, reizen naar <strong>de</strong><br />

vroegste geschie<strong>de</strong>nis van Noordwest-<br />

Duitsland’. Voor wie met <strong>de</strong> auto reist,<br />

is er <strong>de</strong> speciale vouwkaart ‘Beleef <strong>de</strong><br />

Megalietcultuur’. Meer informatie op<br />

www.strasse<strong>de</strong>rmegalithkultur.<strong>de</strong><br />

De drie Pionierroutes – <strong>de</strong> autoreizen van<br />

het avontuur<br />

Lekker rondtuffen in <strong>de</strong> <strong>grens</strong>streek die vroeger<br />

nog eens echt <strong>grens</strong>streek was, ver weg van<br />

alles. Het land van smokkelaars, rondreizen<strong>de</strong><br />

seizoenarbei<strong>de</strong>rs en <strong>de</strong> dappere pioniers die<br />

het als eersten aandurf<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> nieuwe veenkolonies.<br />

Boeien<strong>de</strong> autoroutes dwars door<br />

Drenthe, het Emsland en <strong>de</strong> prachtige Grafschaft<br />

Bentheim. Dat belooft: hei<strong>de</strong>vel<strong>de</strong>n, oneindige,<br />

geheimzinnige moeraslan<strong>de</strong>n, plukjes<br />

bos, rivieren en meertjes, zandsteenformaties<br />

en nog veel meer ongerepte natuur die <strong>de</strong><br />

ruimte nodig heeft. Je ontmoet er rid<strong>de</strong>rs en<br />

kasteelheren, boekweitboeren, marskramers<br />

en molenaars. En veel stilte. Het <strong>grens</strong><strong>over</strong>schrij<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />

natuurreservaat Bourtanger Moor-<br />

Bargerveen – ooit on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van het grootste,<br />

aaneengesloten veenmoeras van Mid<strong>de</strong>n-<br />

Europa – is nu een kleurrijke lappen<strong>de</strong>ken<br />

van okergele bo<strong>de</strong>m, blauwgroene wetlands,<br />

gou<strong>de</strong>n korenvel<strong>de</strong>n, frisgroen gras en donkerbruine<br />

turfafgravingen. Thuis van unieke ecosystemen<br />

en zeldzame flora en fauna.<br />

Gratis te leen bij diverse VVV’s: <strong>de</strong> DAGIT, je<br />

elektronische reislei<strong>de</strong>r. Navigatiesysteem en<br />

gids ineen, met mooie verhalen <strong>over</strong> <strong>de</strong> streek,<br />

verteld door beken<strong>de</strong> stemmen die uit jouw<br />

eigen luidsprekers komen, dankzij een kleine,<br />

draagbare boordcomputer. DAGIT is <strong>de</strong> afkorting<br />

van ‘Dynamisch Audio Geo Informatiesysteem<br />

voor Toeristen’, vandaar.<br />

De Hamalandroute – Germaanse tijdreis<br />

Met je eigen rij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> ‘tijdmachine’ terug naar<br />

<strong>de</strong> jaren vér voor <strong>de</strong> uitvinding van het wiel.<br />

Deze retrotocht is genoemd naar <strong>de</strong> Hamaven,

Even pauzeren aan het ‘Nord-Süd-Kanal’ in Adorf | KAART J 8<br />

33<br />

een Germaanse volksstam. Je kunt veel van<br />

ze zeggen, van die Hamaven, maar ze waren<br />

niet gek. Ze settel<strong>de</strong>n zich prinsheerlijk op <strong>de</strong><br />

A-locatie Twente-Achterhoek-Westmünsterland<br />

en lieten <strong>de</strong> min<strong>de</strong>re <strong>de</strong>len van Europa aan <strong>de</strong><br />

Friezen, <strong>de</strong> Saksen en <strong>de</strong> Romeinen. Op mid<strong>de</strong>leeuwse<br />

kaarten staat het graafschap Hamaland,<br />

<strong>de</strong>el van het Karolingische Rijk. Hoe was het<br />

leven hier vroeger, op het platteland? Een<br />

mooi opstapje voor <strong>de</strong>ze ont<strong>de</strong>kkingsreis van<br />

250 km is het nostalgische Hamaland-Museum<br />

in Vre<strong>de</strong>n. Over wonen, werken en eten bij<br />

gewone mensen thuis.<br />

De ‘groenstrook’ aan weerszij<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />

<strong>grens</strong>-van-nu is trots op het rijke verle<strong>de</strong>n en<br />

alle gave tradities die zich nooit iets van een<br />

<strong>grens</strong> aantrokken. Overeenkomsten genoeg,<br />

maar ook charmante verschillen, die je nooit<br />

had verwacht. Wijngaar<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> Achterhoek<br />

en molens in het <strong>Münsterland</strong>, niet zo ver<br />

van waterburchten die weer wel typisch Duits<br />

zijn. Een 300 jaar ou<strong>de</strong> klokkengieterij in het<br />

vredige Gescher, het vestingstadje Groenlo,<br />

zwaar bewapend tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Tachtigjarige Oorlog,<br />

openluchtmuseum Erve Kots in <strong>de</strong> buurt<br />

van Groenlo, <strong>de</strong> statige Twentse landgoe<strong>de</strong>ren.<br />

Het staat allemaal in een gidsje, dat net nog<br />

een verjongingskuur heeft gekregen: nieuwe<br />

tips, wan<strong>de</strong>lingen, fietspa<strong>de</strong>n, campings en<br />

eetgelegenhe<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rweg. Voor € 2,95 te<br />

koop bij VVV’s in <strong>de</strong> <strong>grens</strong>regio, gratis te bestellen<br />

op hamalandroute.nl of <strong>grens</strong>belevenis.nl<br />

De ‘Route van <strong>de</strong> Megalietcultuur’<br />

Ou<strong>de</strong>r dan <strong>de</strong> pyrami<strong>de</strong>s in Egypte en stukken<br />

beter te bereiken: <strong>de</strong> 5000 jaar ou<strong>de</strong> megalietgraven<br />

van Noord-Duitsland. Imposante<br />

monumenten, net zo fascinerend als <strong>de</strong> arche o-<br />

logische klassiekers Stonehenge in Engeland,<br />

Carnac in Frankrijk en onze eigen hunebed<strong>de</strong>n.<br />

De gestapel<strong>de</strong> keien uit <strong>de</strong> reuzenblokken -<br />

doos – megaliet is Grieks voor ‘grote steen’ –<br />

wachten geduldig op bezoek, soms op heel<br />

goed verstopte plekjes in <strong>de</strong> natuur. De ‘Straße<br />

<strong>de</strong>r Megalithkultur’ koos voor in totaal 33 bijzon<strong>de</strong>re<br />

vondsten, verbon<strong>de</strong>n door een toeristische<br />

route vol cultuur en recreatie.<br />

Een kennismaking met <strong>de</strong> vroegste geschie<strong>de</strong>nis,<br />

af en toe on<strong>de</strong>rbroken door een uitstapje<br />

naar nog piepjonge bouwkunst, zoals <strong>de</strong> laat-<br />

Romaanse Dom van Osnabrück uit <strong>de</strong> twaalf<strong>de</strong><br />

en <strong>de</strong>rtien<strong>de</strong> eeuw.<br />

www.strasse<strong>de</strong>rmegalithkultur.<strong>de</strong><br />

Meer leuke autotochten met camper, caravan,<br />

hotel of B&B op www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

• Even <strong>de</strong> auto uit,<br />

het ‘Moor’ in<br />

Met <strong>de</strong> fiets <strong>de</strong> ‘Moor-Tour’ rij<strong>de</strong>n, op wan<strong>de</strong>lschoenen<br />

<strong>de</strong> ‘Naturparkweg’ op: zo zie je het<br />

veenmoeras op zijn mooist. Verken het Drentse<br />

hoogveenreservaat Bargerveen; <strong>de</strong> vogeluitkijktoren<br />

biedt een geweldig uitzicht. Of bewon<strong>de</strong>r<br />

’s werelds grootste stoomploeg in het Emsland<br />

Moormuseum. Probeer daar ook <strong>de</strong> heerlijke<br />

boekweittaart. Bovendien op <strong>de</strong> route: het Erdöl-<br />

Erdgas-Museum, een spannend blotevoetenpad<br />

en <strong>de</strong> bijbeltuin Tuin van <strong>de</strong> Nazareners in<br />

Twist.<br />

Inbegrepen:<br />

• 2 <strong>over</strong>nachtingen met ontbijt in lan<strong>de</strong>lijke<br />

herberg<br />

• diner (3 gangen) met goe<strong>de</strong> streekgerechten<br />

• set fietskaarten van het Naturpark<br />

• wan<strong>de</strong>lgidsje<br />

• entree museum<br />

Prijs per persoon € 119<br />

op basis van een tweepersoonskamer<br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/moor-tour<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Emsland Touristik GmbH

34<br />

Een goe<strong>de</strong> gids weet <strong>de</strong> weg. Dat geldt ook voor een gedrukte reislei<strong>de</strong>r. Handige weetjes, evenementen waar je van opkijkt,<br />

<strong>de</strong> mooiste hotels en <strong>de</strong> warmste herbergen, comfortabele vakantiehuizen en fijne campings, onvergetelijke dagjes uit.<br />

Tips voor uitstapjes en verblijf<br />

Leuke dingen doen, dat was je van plan, daarvoor ga je een weekendje weg, dat is <strong>de</strong><br />

Vitamine-V van vakantie. Waar begin je? Natuurlijk wil je wel een beetje knap logeren,<br />

in <strong>de</strong> stijl die bij je past. Liefst voor een aangenaam vrien<strong>de</strong>nprijsje. De dagen kleur<br />

je zelf in met onverwachte belevenissen.<br />

Extra ontspannend omdat ze <strong>over</strong>goten zijn met een Duits sausje. Dat betekent:<br />

levendige weekmarkten op het dorpsplein, onbeken<strong>de</strong> mega-events als het <strong>Münsterland</strong><br />

festival, beetje Oerol en beetje Concertgebouw. Tip van <strong>de</strong> dag: neem <strong>de</strong> trein vanuit<br />

Hengelo of Ensche<strong>de</strong>! Makkelijk hoor.

35<br />

<strong>Münsterland</strong> Festival 2013<br />

Rua Macmillan, Bergbaumuseum in Ibbenbüren |<br />

KAART N 11<br />

Bagno Konzertgalerie, Steinfurt | KAART L 12 – 13<br />

Voor <strong>de</strong> zeven<strong>de</strong> keer al. Onmogelijk meer weg<br />

te <strong>de</strong>nken van <strong>de</strong> internationale kalen<strong>de</strong>r, dit<br />

muziek-totaal-cultuur-feest zoals er maar heel<br />

weinig zijn in Noord-Europa. Zeker niet op<br />

zo’n lan<strong>de</strong>lijk, totaal relaxed podium: dorpspleinen,<br />

muziekkiosken en kleine theaters in<br />

het hele <strong>Münsterland</strong>, maar ook spannen<strong>de</strong><br />

locaties waar je niet meteen aan zou <strong>de</strong>nken.<br />

Elf maan<strong>de</strong>n per jaar is het hier aardig stil:<br />

ruisen<strong>de</strong> bomen, een trekker of een kerkklok in<br />

<strong>de</strong> verte, vrolijke stemmen op een terras in<br />

Münster. Van 20 september tot 19 oktober<br />

2013 is <strong>de</strong> gastvrije regio met <strong>de</strong> open blik voor<br />

an<strong>de</strong>re culturen het kloppen<strong>de</strong> hart, het swingen<strong>de</strong><br />

centrum van ... alles.<br />

Die ‘an<strong>de</strong>re culturen’ zijn dit keer <strong>de</strong> naaste<br />

buren: <strong>de</strong> nadruk ligt op Frankrijk en Zwitserland.<br />

Het beste van wat ze daar hebben aan<br />

jazz, pop, folk en klassiek. En omdat het an<strong>de</strong>rs<br />

saai zou zijn: tentoonstellingen, foto’s, film,<br />

grafische kunst, grote en kleine projecten met<br />

een glimlach. Tweejaarlijks, 200 kunstenaars,<br />

orkesten, bands en musici.<br />

Allemaal te vin<strong>de</strong>n op<br />

www.muensterlandfestival.com<br />

Alvast een tip voor <strong>de</strong> festivalzomer van 2014:<br />

‘Summerwinds’. Ont<strong>de</strong>k <strong>de</strong> veelkleurige wereld<br />

van houtblazers in diverse muziekgenres,<br />

op prachtige locaties in het <strong>Münsterland</strong> en<br />

Ne<strong>de</strong>rland. www.summerwinds.<strong>de</strong><br />

Arun Ghosh, Picasso-Museum in Münster |<br />

KAART N 14<br />

rock’n’popmuseum in Gronau KAART | J 12<br />

rock’n’popmuseum<br />

Udo-Lin<strong>de</strong>nberg-Platz 1<br />

D - 48599 Gronau<br />

(12 km van Ensche<strong>de</strong>)<br />

Levendige reis door <strong>de</strong> muziekgeschie<strong>de</strong>nis<br />

Het rock’n’popmuseum Gronau laat het zien:<br />

muziek beleef je met alle zintuigen.<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 62 - 81 48-0<br />

info@rock-popmuseum.<strong>de</strong><br />

www.rock-popmuseum.<strong>de</strong><br />

www.facebook.com/rpm.gronau<br />

Een fascineren<strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kkingstocht door <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van <strong>de</strong><br />

populaire muziek van <strong>de</strong> laatste 100 jaar – veel meer dan alleen<br />

geluid en beats! Ook sociale aspecten, <strong>de</strong> rol van muziek in <strong>de</strong><br />

samenleving krijgen volop aandacht.<br />

Startpunt is <strong>de</strong> kamermuziek van eind 19 e eeuw, via <strong>de</strong> hits van<br />

<strong>de</strong> jaren 50 en <strong>de</strong> Sixties loop je dwars door alle ‘beeldbepalen<strong>de</strong>’<br />

<strong>de</strong>cennia van <strong>de</strong> Pop. Muziek is emotie: voel je hartslag en je<br />

a<strong>de</strong>m vibreren in <strong>de</strong> ‘Tranceklok’. Of doe <strong>de</strong> Audio Tijdreis:<br />

dansen en meezingen mag!

36<br />

Jonge toeristen<br />

<strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> – net zo<br />

blij als hun ou<strong>de</strong>rs!<br />

In het Ne<strong>de</strong>rlands-Duitse <strong>grens</strong>gebied zijn kin<strong>de</strong>ren<br />

graag geziene gasten, die je serieus neemt met hun<br />

eigen vakantiewensen. Wat niet wil zeggen dat het niet<br />

leuk is voor meereizen<strong>de</strong>, on<strong>de</strong>rnemen<strong>de</strong> va<strong>de</strong>rs en<br />

moe<strong>de</strong>rs, al die doldwaze, energieke en originele<br />

activiteiten en boeien<strong>de</strong> bezienswaardighe<strong>de</strong>n. Nieuwsgierig?<br />

Kijk op je iPad, laptop of smartphone en doe<br />

vast wat i<strong>de</strong>eën op voor een dagje chillen. Het adres is<br />

www.kin<strong>de</strong>r-vakanties.nl<br />

Zomaar een paar voorbeel<strong>de</strong>n:<br />

Avontuurlijke safari in het Oosten<br />

Avonturenpark Hellendoorn op <strong>de</strong> Sallandse Heuvelrug is een kans.<br />

Om als ou<strong>de</strong>rwetse piraten een galjoen te enteren. Gewoon even <strong>de</strong><br />

<strong>grens</strong> <strong>over</strong>, om in <strong>de</strong> gangen van spookkasteel Bentheim op geesten te<br />

jagen. Samen veilig <strong>over</strong>nachten in het Roompot Vakantiepark, met<br />

speeltuin, zwembad en bomenbos.<br />

Archeologie om te onthou<strong>de</strong>n!<br />

Speciaal voor jongeren en kin<strong>de</strong>ren laat Museum und Park Kalk riese<br />

bij het Teutoburger Wald zien dat geschie<strong>de</strong>nis wel lang gele<strong>de</strong>n is, maar<br />

niet saai! Een slagveld. Hier vochten <strong>de</strong> Germanen 2000 jaar gele<strong>de</strong>n<br />

tegen <strong>de</strong> Romeinen. En ze wonnen. Zelf proberen met zo’n zwaar<br />

zwaard is leerzamer dan een boek lezen! Elke zondagmiddag is er een<br />

speciaal kin<strong>de</strong>rprogramma; in <strong>de</strong> zomervakantie uitgebreid met een<br />

Meedoe-Dag voor het hele gezin.<br />

Teuto-Express KAART | M 8<br />

Eisenbahn-Tradition e. V.<br />

Postfach 1233<br />

D - 49512 Lengerich<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 54 82 - 92 91 81<br />

info@eisenbahn-tradition.<strong>de</strong><br />

www.teuto-express.eu<br />

Reizen als in grootmoe<strong>de</strong>rs tijd<br />

Dat oorspronkelijke gevoel uit <strong>de</strong> fascineren<strong>de</strong> begintijd van<br />

<strong>de</strong> trein in stand hou<strong>de</strong>n, is <strong>de</strong> doelstelling van vereniging Eisenbahn<br />

Tradition. Daarvoor wordt met veel zorg en lief<strong>de</strong> het<br />

rij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> spoorwegmuseum ‘Teuto-Express’ on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n en geëxploiteerd.<br />

Pronkstuk is een puntgave, antieke stoomlocomotief<br />

uit <strong>de</strong> Vijftiger Jaren, die puffend en kwalmend schitteren<strong>de</strong><br />

trajecten aflegt door Tecklenburger Land, <strong>Münsterland</strong> en Osnabrücker<br />

Land.<br />

Emslandmuseum Schloss Clemenswerth in Sögel KAART | M 5<br />

D - 49751 Sögel<br />

Tel. 0049 (0) 59 52 - 93 23 25<br />

www.clemenswerth.<strong>de</strong><br />

Schloss Clemenswerth – <strong>de</strong> ‘Ster’ van het Emsland<br />

Jachtslot, omringd door een unieke barokke kasteeltuin, aangelegd<br />

in <strong>de</strong> vorm van een ster met lange lin<strong>de</strong>lanen naar acht<br />

paviljoens. Eén van <strong>de</strong>ze acht: <strong>de</strong> Slotkapel van het kapucijnenklooster.<br />

In <strong>de</strong> 7 an<strong>de</strong>re ‘sterren’ rond het imposante, achttien<strong>de</strong>eeuwse<br />

hoofdgebouw: vaste tentoonstellingen (<strong>de</strong> jacht in <strong>de</strong><br />

Barok bijvoorbeeld) en veel evenementen zoals <strong>de</strong> jaarlijkse kunstmarkt<br />

ParkArt. In het 42 hectare grote Waldpark is werkelijk alles<br />

bijzon<strong>de</strong>r.<br />

Sommerro<strong>de</strong>lbahn in Ibbenbüren KAART | N 11<br />

Sommerro<strong>de</strong>lbahn Ibbenbüren<br />

Münsterstraße 265<br />

D - 49479 Ibbenbüren<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 54 51 - 32 26<br />

www.sommerro<strong>de</strong>lbahn.<strong>de</strong><br />

Ro<strong>de</strong>len houdt jong<br />

In 1926 bouw<strong>de</strong> een mijnwerker uit Ibbenbüren een 100 meter<br />

lange glijbaan voor houten sleeën. Ook nu nog kunt u in <strong>de</strong> zomer<br />

<strong>de</strong> helling afsuizen. Maak daarnaast kennis met het sprookjesbos<br />

met o.a. vogelbruiloft, waterspelen en een dwergengrot.<br />

Dat <strong>de</strong> tijd niet stil is blijven staan, bewijst <strong>de</strong> nieuwe attractie<br />

ʻDie Reise um die Weltʼ, waar wereldreizigers o.a. het ou<strong>de</strong> Egypte,<br />

<strong>de</strong> Afrikaanse jungle en <strong>de</strong> Noordpool ont<strong>de</strong>kken.

NaturZoo in Rheine KAART | L – M 11<br />

37<br />

In Uelsen, een Duits dorpje net <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> bij Ol<strong>de</strong>nzaal, leven ze<br />

nog een beetje in <strong>de</strong> oertijd. Dat wil zeggen: ze hebben er een complete<br />

boer<strong>de</strong>rij uit <strong>de</strong> bronstijd nagebouwd, met dieren en al. Niet weg -<br />

gestopt achter glas in een museum, maar the real thing. Hoe woon<strong>de</strong>n<br />

en werkten mensen 3000 jaar gele<strong>de</strong>n? Probeer maar eens een gat in<br />

een steen te boren zon<strong>de</strong>r boormachine! Een homp <strong>de</strong>eg aan een stok<br />

boven het kampvuur, en het stokbrood was uitgevon<strong>de</strong>n!<br />

Dierentuinen<br />

Het aantal leuke dierentuinen net <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> is te groot om ze allemaal<br />

te noemen. Drie originele dan maar? Tierpark Nordhorn; daar<br />

kun je dieren aaien op <strong>de</strong> historische<br />

boer<strong>de</strong>rij Vechtehof.<br />

Gewoon even tussen <strong>de</strong> pinguïns<br />

en kangoeroes lopen<br />

in <strong>de</strong> NaturZoo in Rheine.<br />

Olifanten voeren, dat mag<br />

wel eens in <strong>de</strong> grote Allwetterzoo<br />

in Münster. De<br />

oppasser past wel op dat<br />

ze hun bordje leeg eten.<br />

Salinenstraße 150 | D - 48432 Rheine <br />

Oog in oog ...<br />

met tijgers, zeldzame lippenberen, zeehon<strong>de</strong>n<br />

on<strong>de</strong>r water en nog zo’n 1000 an<strong>de</strong>re dieren in<br />

Gratis<br />

Waar<strong>de</strong>bon<br />

Geldig t/m<br />

31 <strong>de</strong>c. 2014<br />

Gratis entree<br />

voor 1 bezoeker,<br />

in gezelschap van 1<br />

betalen<strong>de</strong> volwassene.<br />

natuurgetrouwe verblijven. Een wan<strong>de</strong>ling tussen <strong>de</strong> waggelen<strong>de</strong> pinguins,<br />

kangoeroes, watervogels en natuurlijk <strong>de</strong> apen in Duitslands eerste Apenwoud.<br />

En wat is een dierentuin zon<strong>de</strong>r kin<strong>de</strong>rboer<strong>de</strong>rij waar je dieren mag<br />

aaien, speeltuinen en lekker eten in <strong>de</strong> ZooBistro?<br />

Entreeprijzen 2013:<br />

Volwassenen € 7,50 | Kin<strong>de</strong>ren van 3 - 17 € 4,00 | Gratis parkeren<br />

Het hele jaar open, 7 dagen per week<br />

Contact<br />

Salinenstraße 150 | D - 48432 Rheine – tussen Bad Bentheim en Osnabrück<br />

Tel. 0049 (0) 59 71 - 16 14 80 | info@naturzoo.<strong>de</strong> | www.naturzoo.<strong>de</strong><br />

Dierentuin in Nordhorn KAART | J 9 – 10<br />

Allwetterzoo in Münster KAART | M – N 14<br />

Heseper Weg 110 | D - 48531 Nordhorn <br />

Wil<strong>de</strong> dieren bekijken, diverse huisdieren aaien bij <strong>de</strong> historische Vechtehof,<br />

in begaanbare verblijven live kennismaken met verschillen<strong>de</strong> dieren, natuurpad<br />

Vechteaue ont<strong>de</strong>kken, toekijken hoe <strong>de</strong> zeehon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n gevoerd,<br />

plezier maken in <strong>de</strong> avonturenspeeltuin, genieten van lekkernijen in het restaurant<br />

of op het grote zonneterras. Dat staat garant voor een onvergetelijke<br />

dag voor het hele gezin! Geopend: het gehele jaar van 9.00 – 19.00 uur;<br />

’s winters tot het invallen van <strong>de</strong> duisternis.<br />

Contact Tel. 0049 (0) 59 21 - 71 20 00<br />

info@dierentuin-nordhorn.nl | www.dierentuin-nordhorn.nl<br />

Gratis waar<strong>de</strong>bon<br />

Gratis entree<br />

voor 1 kind<br />

in gezelschap van<br />

1 betalen<strong>de</strong> volwassene<br />

Geldig t/m 31-12-2014<br />

S.V.P. uitknippen<br />

en aan <strong>de</strong> kassa<br />

<strong>over</strong>handigen!<br />

Sentruper Straße 315 | D - 48161 Münster <br />

Dieren van dichtbij beleven: Allwetterzoo Münster<br />

Aapjes kijken is zóoo passé. In <strong>de</strong> Allwetterzoo in Münster – een van <strong>de</strong><br />

mooiste dierentuinen van Europa – beleef je veel meer!<br />

Zelf <strong>de</strong> olifanten voeren met groente en fruit van onze oppassers.<br />

De papegaaien lusten ook wel wat. Pinguïns die op hun mars <strong>over</strong> <strong>de</strong><br />

bezoekerspa<strong>de</strong>n waggelen. 3000 exotische diersoorten uit alle <strong>de</strong>len van<br />

<strong>de</strong> wereld en een paar heel vertrouw<strong>de</strong>. Met het hele gezin uitrusten op<br />

een picknickplaats, even dollen in <strong>de</strong> speeltuintjes, door naar <strong>de</strong> robben.<br />

De dierentuin gaat ie<strong>de</strong>re dag van het jaar om 9:00 uur open.<br />

Hon<strong>de</strong>n zijn welkom.<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 89 04 - 0<br />

www.allwetterzoo.<strong>de</strong> | info@allwetterzoo.<strong>de</strong>

38<br />

Bijzon<strong>de</strong>re <strong>over</strong>nachtingstips<br />

Hotel Weissenburg – lan<strong>de</strong>lijke oase Categorie ★ ★ ★ ★ KAART | K 14<br />

Hotel Weissenburg<br />

Darfel<strong>de</strong>r Straße<br />

D - 48727 Billerbeck<br />

Schil<strong>de</strong>rachtig gelegen in het mooie <strong>Münsterland</strong>, bovenaan een<br />

heuveltop in een idyllisch parklandschap. Al in 1911 een herberg<br />

in vakwerkstijl, hon<strong>de</strong>rd jaar later een mo<strong>de</strong>rn complex met alle<br />

comfort van nu. Erg smaakvol gedaan: <strong>de</strong> oorspronkelijke,<br />

gezellige Westfaalse sfeer is perfect bewaard gebleven.<br />

Rustieke bar voor een lokaal biertje, knusse Jachtkamer met open<br />

haard, na een wan<strong>de</strong>ling uitrusten met koffie op het terras.<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 43 - 75 0<br />

team@hotel-weissenburg.<strong>de</strong><br />

www.hotel-weissenburg.<strong>de</strong><br />

Voor onze gasten zijn er 80 fijne hotelkamers en een riante<br />

wellnessaf<strong>de</strong>ling (700 m²) met zwembad, sauna, stoombad<br />

en fitnessruimte. In <strong>de</strong> omgeving: cultuurcentrum Münster,<br />

trotse kastelen, golfen, paardrij<strong>de</strong>n en tennis.<br />

Hotel Altes Wirtshaus in Greven-Gimbte KAART | M – N 13<br />

Hotel Restaurant ʻAltes Wirtshausʼ<br />

Familie Kaltefleiter<br />

Alter Fährweg 6<br />

D - 48268 Greven-Gimbte<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 71 95 42 - 0<br />

www.gimbte.<strong>de</strong>/kaltefleiter.htm<br />

Hotel Altes Wirtshaus, niet ver van Münster<br />

Vrien<strong>de</strong>lijk en traditierijk dorpshotel – al sinds 1853 in <strong>de</strong> familie! –<br />

in een schil<strong>de</strong>rachtig oud plaatsje. Strategisch gelegen tussen<br />

recreatiegebied Bockholter Berge en het waterrijke vogelreservaat<br />

Rieselfel<strong>de</strong>r. Vier klassiekers on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> fietsroutes doen het dorp<br />

aan, o.a. 100 Schlösser Route en Ems-Auen-Radweg.<br />

Overnachten in lan<strong>de</strong>lijke stijl, eigen bakkerij, fijne Westfaalse<br />

streekgerechten, in het seizoen ook wild.<br />

Hotel Schloss Wilkinghege in Münster KAART | M – N 14<br />

Hotel Schloss Wilkinghege<br />

Steinfurter Str. 374<br />

D - 48159 Münster<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 14 42 70<br />

info@schloss-wilkinghege.<strong>de</strong><br />

www.schloss-wilkinghege.<strong>de</strong><br />

Een fantastisch logeeradres met allure. Wilkinghege is een schitterend<br />

gelegen waterburcht. Het hotel ligt binnen een bre<strong>de</strong> slotgracht<br />

in een prachtig park. Het 4-sterren hotel met luxe kamers,<br />

suites en appartementen, op een steenworp afstand van Münster,<br />

is al drie generaties lang in privébezit.<br />

Arrangement Waterkasteel: Inbegrepen: 2 <strong>over</strong>nachtingen met<br />

ontbijtbuffet, drie- en viergangen diner, inclusief wijnarrangement.<br />

Vanaf € 260 p.p. – € 300 (appartement)<br />

Tip: golfbaan op loopafstand, fietverhuur – 100 Schlösser Route<br />

Hotel am Berghang in Bad Bentheim KAART | K 11<br />

Hotel am Berghang<br />

Am Kathhagen 68 – 69<br />

D - 48455 Bad Bentheim<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 22 - 98 48 - 0<br />

info@hotel-am-berghang.<strong>de</strong><br />

www.hotel-am-berghang.<strong>de</strong><br />

Ons hotel, geleid door een familie, ligt op een unieke, rustige<br />

plek op <strong>de</strong> zui<strong>de</strong>lijke helling van <strong>de</strong> heuvel. Uitsteken<strong>de</strong> service.<br />

Alle comfortkamers hebben een balkon op het zui<strong>de</strong>n, met een<br />

geweldig uitzicht. In ons restaurant ‘Panorama’ geniet je van een<br />

uitzon<strong>de</strong>rlijk goe<strong>de</strong> keuken; in <strong>de</strong> hotelbar met open haard sluit<br />

je <strong>de</strong> avond relaxed af. Hotelgasten mogen gratis gebruik maken<br />

van zwembad en sauna.

Hotel-Restaurant-Camping Lathener Marsch in Lathen KAART | L 5<br />

39<br />

Hotel Campingplatz Lathener Marsch<br />

Marschstraße 4<br />

D - 49762 Lathen<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 33 - 93 45 10<br />

hotel-lathen@t-online.<strong>de</strong><br />

www.lathener-marsch.<strong>de</strong><br />

Lathener Marsch, dat klinkt naar mooie natuur. Is ook zo.<br />

Dit is <strong>de</strong> plek voor rustzoekers, die even helemaal weg willen van<br />

alledaagse stadsstress. Kalmte, ruimte en groen, dat vind je hier.<br />

Wakker wor<strong>de</strong>n van vogelgelui<strong>de</strong>n, zwemmeertje, beschut door<br />

<strong>de</strong> bosrand, op loopafstand van <strong>de</strong> rivier <strong>de</strong> Ems, die hier een<br />

sierlijke bocht maakt.<br />

Inbegrepen: 2 <strong>over</strong>nachtingen met ontbijt, 2 driegangen diners,<br />

welkomstcocktail, gebruik minigolfbaan.<br />

Prijs: per persoon € 98 (bij een tweepersoonskamer)<br />

Hotel Germer-Möller in Geeste KAART | K 8<br />

Hotel Germer-Möller<br />

Meppener Str. 117<br />

D - 49744 Geeste-Gr.Hesepe<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 37 - 91 33 45<br />

info@germer-moeller.<strong>de</strong><br />

www.germer-moeller.<strong>de</strong><br />

Fijn hotel op een uitsteken<strong>de</strong> plek om allerlei uitstapjes te on<strong>de</strong>rnemen.<br />

Bijvoorbeeld het Emsland Moormuseum of het water<br />

van het Geester Spaarbekken. Je <strong>over</strong>nacht bij ons direct aan<br />

een aantal beken<strong>de</strong> regionale fietsroutes door <strong>de</strong> natuur; een geweldige<br />

uitvalsbasis dus voor fietsers en wan<strong>de</strong>laars.<br />

Aanbieding: 2 <strong>over</strong>nachtingen met ontbijt, 2 driegangen diners,<br />

welkomstdrankje<br />

Prijs: per persoon € 98 (bij een tweepersoonskamer)<br />

Hotel Schmidt am Markt in Meppen KAART | K – L 7<br />

Hotel Schmidt am Markt<br />

Markt 17<br />

D - 49716 Meppen<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 31 - 98 100<br />

info@hotel-schmidt-meppen.<strong>de</strong><br />

www.hotel-schmidt-meppen.<strong>de</strong><br />

Al 80 jaar een begrip in Meppen.<br />

Gastvrij en gezellig 3-sterren hotel,<br />

geleid door familie Schmidt.<br />

Hartje Altstadt en toch lekker rustig gelegen. Bekroond door<br />

ADFC als ʻBett & Bikeʼ, bie<strong>de</strong>n wij voor fietsers speciale service:<br />

fietsenstalling, droogruimte voor fietskleding, reparatiespullen<br />

en doorverwijzing naar (E-bike-)fietsverhuur<strong>de</strong>rs. Lunchpakketten,<br />

vele fietskaarten en routetips zijn vanzelfsprekend voorhan<strong>de</strong>n.<br />

‘s Avonds smullen in het restaurant met terras aan <strong>de</strong> markt.<br />

Hotel Alt<strong>de</strong>utsche Schänke in Laer KAART | L 14<br />

Hotel Alt<strong>de</strong>utsche Schänke<br />

Münsterdamm 43<br />

D - 48366 Laer<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 54 - 551<br />

info@hotel-smeddinck.<strong>de</strong><br />

www.hotel-smeddinck.<strong>de</strong><br />

Gastvrij familiebedrijf in Laer, niet ver van Münster.<br />

Vrien<strong>de</strong>lijk hotel om te genieten van Westfaalse gezelligheid<br />

en lekkernijen uit <strong>de</strong> eerlijke keuken van het <strong>Münsterland</strong>.<br />

De i<strong>de</strong>ale thuisbasis voor mooie fietstochten: direct aan<br />

<strong>de</strong> Aa-Vechte Tour (kijk ook op pagina 42) en <strong>de</strong> befaam<strong>de</strong><br />

100 Schlösser Route langs kastelen en paleizen.<br />

Aanbieding:<br />

3 sfeervolle <strong>over</strong>nachtingen met uitgebreid ontbijt, 3 driegangen<br />

diners. Per persoon (in tweepersoonskamer) € 125.<br />

Ludwig-Windthorst-Haus in Lingen KAART | L 8 – 9<br />

Ludwig-Windthorst-Haus<br />

Gerhard-Kues-Straße 16<br />

D - 49808 Lingen<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 591 - 6 10 20<br />

info@lwh.<strong>de</strong><br />

www.lwh.<strong>de</strong><br />

Het Ludwig-Windthorst-Haus – i<strong>de</strong>aal voor groepen.<br />

Geweldige groepsaccommodatie in het mooie Lingen, Emsland.<br />

Met gastenverblijven voor 100 personen in een gemo<strong>de</strong>rniseer<strong>de</strong><br />

aca<strong>de</strong>mie van het bisdom Osnabrück.<br />

Tweepersoonskamers en eenpersoonskamers, allemaal met eigen<br />

wc/douche. Veel privacy en ‘s avonds gezellig chillen in <strong>de</strong> gemeenschappelijke<br />

ruimte met open haard. Een geliefd adres bij<br />

Bed & Bike toeristen.

40<br />

Kamperen – <strong>de</strong> natuurlijkste vakantie<br />

Echte vrijheid, daar gaat het om. Heerlijk toch, om zo te genieten in <strong>de</strong> natuur? Met <strong>de</strong> caravan, camper of tent kom je op <strong>de</strong> allermooiste<br />

plekken; in een handomdraai richt je je eigen knusse mini-paradijsje in. Lekker eigen baas en een paar weken niet op <strong>de</strong> klok kijken.<br />

Ruimte, relaxen en op zijn tijd lekker bewegen, daar was je al een poosje aan toe!<br />

Alfsee Ferien- und Erholungspark KAART | P 9<br />

Ferienanlage Regenbogen Tecklenburg KAART | O 12<br />

Met wellness-ge<strong>de</strong>elte!<br />

Am Campingpark 10 | D - 49597 Rieste<br />

Dit vijf-sterren Vakantie- en Recreatiepark ligt aan <strong>de</strong> Alfsee en aan <strong>de</strong> rand<br />

van een beschermd natuurgebied in het groene Osnabrücker Land.<br />

Het park kreeg meer<strong>de</strong>re on<strong>de</strong>rscheidingen als uitmuntend vakantieadres.<br />

Gezinnen met kin<strong>de</strong>ren zullen zich hier prima thuis voelen, dankzij <strong>de</strong> vele<br />

voorzieningen: vakantiehuisjes, toerplaatsen op <strong>de</strong> camping, mo<strong>de</strong>rne<br />

vakantie-appartementen, Hotel-Alfsee-Piazza met Restaurant en Biergarten,<br />

evenementen, animatie, verhuur van fietsen en E-bikes, waterski, indoor<br />

speelparadijs, heggendoolhof, kin<strong>de</strong>rautoland, kartbaan en nog veel meer.<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 54 64 - 92 12 0 | Fax 0049 (0) 54 64 - 58 37<br />

info@alfsee.<strong>de</strong> | www.alfsee.<strong>de</strong><br />

Aantal staanplaatsen Toeristenstaanplaatsen: 400 | Jaarplaatsen: 350<br />

Huurbungalows: 47 | Hotel: 47 kamers<br />

Prijzen<br />

2 personen met caravan of camper, auto en tent HS: vanaf € 25,50,<br />

LS: vanaf € 17,50, Camperterrein: 4 personen met camper: € 15<br />

Grafenstraße 31 | D - 49545 Tecklenburg-Lee<strong>de</strong>n <br />

Onze camping aan <strong>de</strong> rand van het Teutoburger Wald biedt alles voor een<br />

actieve vakantie: een eigen binnen-, buiten- en kin<strong>de</strong>rbad met wellnessge<strong>de</strong>elte<br />

en vijf glijbanen, sportvel<strong>de</strong>n, tennis, skatebaan en een grote<br />

rid<strong>de</strong>rspeeltuin.<br />

Ver<strong>de</strong>r beschikt <strong>de</strong> camping <strong>over</strong> een restaurant en een supermarkt.<br />

De omgeving staat bekend om zijn mooie wan<strong>de</strong>l- en fietsroutes. Zo kunt<br />

u <strong>de</strong> schil<strong>de</strong>rachtige schoonheid van het Tecklenburger Land ont<strong>de</strong>kken.<br />

Prijzen (per nacht inclusief entree tot het plezierbad)<br />

All-in prijs vanaf € 15 per nacht<br />

2 personen + kin<strong>de</strong>ren, 1 standaard staanplaats<br />

(voor 1 caravan of 1 tent, incl. auto, motor of 1 camper)<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 54 05 - 10 07 | Fax 0049 (0) 54 05- 80 87 87<br />

tecklenburg@regenbogen.ag | www.regenbogen.ag

41<br />

Alles is an<strong>de</strong>rs dan in het alledaagse leven.<br />

Dagen waar geen eind aan lijkt te komen.<br />

Als <strong>de</strong> zon langzaam on<strong>de</strong>r gaat samen met<br />

een glaasje wijn in je luie stoel. Er zijn geen<br />

huisregels van het hotel, die maak je hier zelf.<br />

De kin<strong>de</strong>ren hebben weinig oog voor het vorstelijke<br />

uitzicht, die komen straks pas thuis van<br />

het speelveldje of het zwembad aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />

kant van het terrein. De buren vertellen enthousiast<br />

<strong>over</strong> <strong>de</strong> kastelen die ze hebben gezien<br />

in het <strong>Münsterland</strong>. Iets voor morgen<br />

misschien? Eerst maar eens rustig ontbijten,<br />

met het grasveld als picknickkleed. Volgen<strong>de</strong><br />

week rij<strong>de</strong>n we door naar <strong>de</strong> Grafschaft<br />

Bentheim, daar moet het ook zo mooi zijn.<br />

Of kiezen we een boerencamping aan een<br />

riviertje in het Emsland? Wat een voorrecht,<br />

zo’n logeerpartij mid<strong>de</strong>n in een beschermd<br />

natuurgebied. Kamperen op een groene minicamping<br />

in <strong>de</strong> boomgaard bij een ou<strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij.<br />

Het kan ook een paar dagen an<strong>de</strong>rs:<br />

meegenieten van alle luxe voorzieningen op<br />

een vrolijk 5-sterren vakantiedomein.<br />

In alle rust ontspannen op je eigen plekje met<br />

alleen het geluid van vogels en krekels in <strong>de</strong><br />

verte. De glooien<strong>de</strong> heuvels van het Osnabrücker<br />

Land als achtertuin. Je eigen bed reist<br />

mee; je slaapt als een roos na weer een actieve<br />

dag vol fun. Terug op <strong>de</strong> camping een fris<br />

Duits biertje van <strong>de</strong> plaatselijke brouwerij of<br />

een heerlijk streekgerecht op een terras in<br />

het dorp. Want dat is pas vakantie: nieuwe indrukken<br />

en nieuwe ‘smaken’. En toch thuis.<br />

Boekje ‘Kamperen in het Duitse <strong>grens</strong>gebied’<br />

Gratis te bestellen op<br />

www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

En dan kan <strong>de</strong> voorpret al beginnen. In <strong>de</strong>ze<br />

speciale kampeerbrochure vind je een beschrijving<br />

van <strong>de</strong> mooiste campings van <strong>de</strong><br />

regio aan <strong>de</strong> <strong>grens</strong>, plus een <strong>over</strong>zichtskaart<br />

met alle kampeerplekken.<br />

Kamperen in <strong>de</strong> Westfaalse metropool KAART | M – N 14 – 15<br />

Laerer Werseufer 7<br />

D - 48157 Münster<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 31 19 82<br />

Fax 0049 (0) 251 - 38 33 98 5<br />

campingplatz-muenster@t-online.<strong>de</strong><br />

www.campingplatz-muenster.<strong>de</strong><br />

Aantrekkelijke omgeving voor uw vakantie<br />

Verken het grootste natuurpark van Duitsland <strong>over</strong> ontelbare<br />

fietspa<strong>de</strong>n • Cultuur en culinair genieten: Van <strong>de</strong> historische<br />

stadskern tot cafés en kroegen op <strong>de</strong> Prinzipalmarkt • Dierentuin,<br />

planetarium en ontelbare musea zijn vanaf <strong>de</strong> camping rechtstreeks<br />

met <strong>de</strong> bus bereikbaar • Proef het <strong>Münsterland</strong> in ons<br />

gezellige restaurant ʻWersetigerʼ • De camping beschikt <strong>over</strong> een<br />

supermarkt, speeltuin, een tennisbaan, minigolf, beachvolley balveld<br />

en nog veel meer.<br />

Freizeitpark Kronensee in Ostercappeln KAART | R 10<br />

Zum Kronensee 9<br />

D - 49179 Ostercappeln <br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 54 73 - 22 82<br />

Fax 0049 (0) 54 73 - 91 33 89<br />

info@kronensee.<strong>de</strong><br />

www.kronensee.<strong>de</strong><br />

In het noor<strong>de</strong>lijke <strong>de</strong>el van het Osnabrücker Land in <strong>de</strong> gemeente<br />

Ostercappeln / Schwagstorf ligt Freizeitpark Kronensee.<br />

Visitekaartje is <strong>de</strong> 40 ha. grote Kronensee met een groot openluchtbad,<br />

apart hon<strong>de</strong>nstrand, naaktstrand en sinds 2008 waterbootverhuur.<br />

Ver<strong>de</strong>r zijn een openlucht schaakveld, trapveldje,<br />

minigolf, een beachvolleybalveld, speeltuin en aan <strong>de</strong> Kronensee<br />

zijn horecagelegenhe<strong>de</strong>n aanwezig.<br />

Wilsumer Berge Resort in Wilsum KAART | H 8<br />

Wilsumer Berge Resort<br />

Zum Feriengebiet 1<br />

D - 49849 Wilsum<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 45 - 99 55 80<br />

info@wilsumerberge.nl<br />

www.wilsumerberge.nl<br />

Op nog geen 15 autominuten <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> bij Coevor<strong>de</strong>n en Har<strong>de</strong>nberg,<br />

in Grafschaft Bentheim, vindt u het prachtige Wilsumer<br />

Berge. Een park van maar liefs 70 hektare, waar <strong>de</strong> natuur <strong>de</strong> <strong>over</strong>hand<br />

heeft. Niet alleen bossen maar ook hei<strong>de</strong>vel<strong>de</strong>n, zandverstuivingen,<br />

natuurlijke valleien en een visplas. Dit alles gesitueerd<br />

om <strong>de</strong> grote recreatieplas met zandstrand en een 60 meter lange<br />

waterglijbaan. Nieuw! 9 – holes natuur golfbaan.<br />

Prijzen: Standaardplaats vanaf € 23 per nacht<br />

Comfortplaats vanaf € 28 per nacht

42<br />

Haal alles uit je vakantiedag: met <strong>de</strong> trein!<br />

Geen stress, geen file, geen parkeerplekje zoeken, beter voor het milieu. Boek op schoot, zorgeloze voorpret op twee bankjes aan<br />

het raam. Alleen maar winnaars. Zo lijkt het wel of het mooie Duitse <strong>grens</strong>gebied nóg iets dichterbij ligt. Of je <strong>de</strong> eindbestemming<br />

vandaag haalt? Niet zo zeker, met al die leuke stopplaatsen aan het spoor. Reistij<strong>de</strong>n en tickets op: www.bahn.com<br />

Ensche<strong>de</strong><br />

Recreatiegebied Dreilän<strong>de</strong>rsee<br />

3 lan<strong>de</strong>n – 1000 mogelijkhe<strong>de</strong>n<br />

D - 48599 Gronau<br />

Tel. 0049 (0) 25 62 - 99 00 6<br />

touristik@gronau.<strong>de</strong><br />

www.gronau.<strong>de</strong><br />

Outlet-Shopping in Ochtrup<br />

Factory Outlet Ochtrup<br />

Laurenzstraße 51 | D - 48607 Ochtrup<br />

Tel. 0049 (0) 25 53 - 97 300<br />

info@foc-ochtrup.<strong>de</strong><br />

www.foc-ochtrup.<strong>de</strong><br />

Ochtrup<br />

Gronau<br />

rock'n'popmuseum Gronau<br />

multimediaal en interactief<br />

Udo-Lin<strong>de</strong>nberg-Platz 1<br />

D - 48599 Gronau<br />

Tel. 0049 (0) 25 62 - 8 14 80<br />

www.rock-popmuseum.<strong>de</strong><br />

Metelen<br />

Steinfurt<br />

Schloss Steinfurt<br />

geldt als een van <strong>de</strong> oudste en<br />

imposantste waterburchten van het<br />

<strong>Münsterland</strong> – en ook als een van<br />

<strong>de</strong> mooiste! Meer informatie:<br />

www.steinfurt-touristik.<strong>de</strong><br />

Ont<strong>de</strong>k <strong>de</strong> Aa-Vechte Tour!<br />

Neem <strong>de</strong> fiets mee in <strong>de</strong> trein en laat<br />

je verrassen door <strong>de</strong> mooie Aa-Vechte Tour.<br />

Een veelzijdige fietstocht – aangenaam avontuurlijk, vol<br />

i<strong>de</strong>eën voor een spannen<strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kkingsreis – dwars door<br />

negen plaatsen in noor<strong>de</strong>lijk <strong>Münsterland</strong> en hun groene<br />

buitengebied. Begin bijvoorbeeld in Ochtrup, net <strong>over</strong><br />

<strong>de</strong> <strong>grens</strong> bij Ensche<strong>de</strong>, volg <strong>de</strong> bordjes en leer ze allemaal<br />

kennen: Laer, Horstmar, Schöppingen, Metelen, Wettringen,<br />

Steinfurt, Nordwal<strong>de</strong> en Altenberge, even ten noor<strong>de</strong>n van<br />

Münster.<br />

Meer informatie:<br />

VVV Metelen
<br />

Tel. 0049 (0) 25 56 - 89 41<br />

touristinfo@metelen.<strong>de</strong><br />

IJskel<strong>de</strong>r Altenberge<br />

– voormalige brouwerij –<br />

Gooiker Platz 3<br />

D - 48341 Altenberge<br />

Tel. 0049 (0) 25 05 - 82 32<br />

www.altenberge.<strong>de</strong><br />

Borghorst<br />

Nordwal<strong>de</strong><br />

Altenberge<br />

Shopping in Münster<br />

Münster Information<br />

Heinrich-Brüning-Straße 9<br />

D - 48143 Münster<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 49 22 71 0<br />

tourismus@stadt-muenster.<strong>de</strong><br />

www.tourismus.muenster.<strong>de</strong><br />

Kunstmuseum Pablo Picasso Münster<br />

Picassoplatz 1 | D - 48143 Münster<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 41 44 7 - 10<br />

www.kunstmuseum-picassomuenster.<strong>de</strong><br />

Highlight 2013: Henri Matisse – Figur<br />

und Ornament (23-11-13 t/m 16-2-14)<br />

LWL-Lan<strong>de</strong>smuseum für Kunst und<br />

Kulturgeschichte<br />

Heropening: voorjaar 2014<br />

23 – 24-03-2013: Open Dag<br />

30-08 – 01-09-2013: Schauraum<br />

Münster + Museumsnacht<br />

Domplatz 10 | D - 48143 Münster<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 59 07 - 01<br />

www.lwl-lan<strong>de</strong>smuseum-muenster.<strong>de</strong><br />

Allwetterzoo Münster | Westfälischer<br />

Zoologischer Garten Münster GmbH<br />

Sentruper Str. 315 | D - 48161 Münster<br />

Tel. 0049 (0) 251 - 89 040<br />

info@allwetterzoo.<strong>de</strong><br />

www.allwetterzoo.<strong>de</strong><br />

Münster<br />

Museum für Lackkunst<br />

Windthorststraße 26<br />

D - 48143 Münster<br />

www.museum-fuer-lackkunst.<strong>de</strong><br />

di. 12 – 20 uur (gratis toegang),<br />

woe. – zo. 12 – 18 uur

43<br />

Hengelo<br />

Bezichtiging Burg Bentheim<br />

D - 48455 Bad Bentheim<br />

Tel. 0049 (0) 25 51 - 50 11<br />

www.burg-bentheim.<strong>de</strong><br />

info@burgbentheim.<strong>de</strong><br />

Ol<strong>de</strong>nzaal/<br />

Losser<br />

Ba<strong>de</strong>park Bentheim<br />

Zum Ferienpark 1<br />

D - 48455 Bad Bentheim<br />

Tel. 0049 (0) 59 22 - 999 45 - 0<br />

info@ba<strong>de</strong>park-bentheim.<strong>de</strong><br />

www.ba<strong>de</strong>park-bentheim.<strong>de</strong><br />

Bad Bentheim<br />

Schüttorf<br />

Beleef <strong>de</strong> Schatkamer van Twente!<br />

Bezoek <strong>de</strong> pittoreske kerkdorpen<br />

van <strong>de</strong> gemeente Losser met haar<br />

rijke cultuurhistorie en gastvrije horeca. Geniet al wan<strong>de</strong>lend<br />

of fietsend van het coulissenlandschap met <strong>de</strong> beekjes<br />

die uitmon<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> vrij mean<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> Dinkel.<br />

info@vvvdinkeldal.nl • www.vvvdinkeldal.nl<br />

Tel. 0031 (0) 5 41 - 55 11 60<br />

Winkelen in Rheine!<br />

Het gezellige centrum begint direct bij<br />

het station van Rheine.<br />

Tel. 0049 (0) 59 71 - 80 06 50<br />

verkehrsverein@tourimus.rheine.<strong>de</strong><br />

www.verkehrsverein@tourismus.rheine.<strong>de</strong><br />

Domschatzkammer und<br />

Diözesanmuseum Osnabrück<br />

Domhof 12 | D - 49074 Osnabrück<br />

Tel. 0049 (0) 541 - 31 84 81<br />

museum@bistum-os.<strong>de</strong><br />

www.bistum-osnabrueck.<strong>de</strong><br />

Erich Maria Remarque-<br />

Frie<strong>de</strong>nszentrum<br />

Markt 6 | D - 49074 Osnabrück<br />

Tel. 0049 (0) 541 - 323 32 92<br />

remarque-zentrum@uos.<strong>de</strong><br />

www.remarque.uos.<strong>de</strong><br />

Museum<br />

Felix-Nussbaum-Haus<br />

Lotter Str. 2 | D - 49078 Osnabrück<br />

Tel. 0049 (0) 541 - 323 22 07<br />

Fax 0049 (0) 541 - 323 27 39<br />

museum@osnabrueck.<strong>de</strong><br />

www.osnabrueck.<strong>de</strong>/fnh<br />

Rheine<br />

Salzbergen<br />

Hörstel<br />

Ibbenbüren<br />

Feuerwehrmuseum Salzbergen<br />

Overhuesweg 18<br />

D - 48499 Salzbergen<br />

Tel. 0049 (0) 59 76 - 9 43 93<br />

museum@feuerwehr-salzbergen.<strong>de</strong><br />

www.museum.feuerwehr-salzbergen.<strong>de</strong><br />

DA – Kunsthaus Kloster Gravenhorst<br />

www.da-kunsthaus.<strong>de</strong><br />

Klosterstr. 10<br />

D - 48477 Hörstel-Gravenhorst<br />

Tel. 0049 (0) 54 59 - 91 46 0<br />

da-kunsthaus@kreis-steinfurt.<strong>de</strong><br />

Ibbenbüren – <strong>de</strong> top van <strong>Münsterland</strong><br />

Flaneren in <strong>de</strong> stad, recreëren aan<br />

<strong>de</strong> Aasee met natuurzwembad,<br />

in het Klimbos, bij vijverpark Natura-<br />

Gart of op <strong>de</strong> Zomerro<strong>de</strong>lbaan.<br />

www.tourismus-ibbenbueren.<strong>de</strong><br />

Bergbaumuseum Ibbenbüren<br />

500 jaar steenkolen-mijnbouw in<br />

Ibbenbüren | Geschie<strong>de</strong>nis van een<br />

van <strong>de</strong> diepste mijnen van Europa.<br />

Osnabrücker Straße, RAG, Tor 2<br />

D - 49477 Ibbenbüren<br />

Tel. 0049 (0) 54 51 - 89 96 17<br />

www.rag-anthrazit-ibbenbueren.<strong>de</strong>/<br />

bergbaumuseum<br />

Shopping in Osnabrück<br />

Lekker dichtbij, ruime kuize!<br />

Tourist Information Osnabrück |<br />

Osnabrücker Land<br />

Bierstr. 22/23, D - 49074 Osnabrück<br />

Tel. 0049(0) 541 - 323 2202<br />

www.osnabrueck.<strong>de</strong>/ne<strong>de</strong>rlands<br />

Osnabrück<br />

Vanaf Rheine zijn er directe<br />

treinverbindingen naar het<br />

Emsland.<br />

TIP

44<br />

De voor<strong>de</strong>len<br />

van een<br />

vakantiehuisje<br />

Logeren is leuk, maar wel graag vakantie op<br />

jouw manier. Daarom kies je voor een huisje<br />

dat bij je past. Met veel privacy, van alle gemakken<br />

voorzien. Op een verbouw<strong>de</strong> boer<strong>de</strong>rij<br />

met ruim erf, in een cool stadsappartement<br />

of aan het eind van een doodlopen<strong>de</strong> weg in<br />

dag weer niet, omdat je on<strong>de</strong>rweg toevallig<br />

in zo’n onweerstaanbaar Duits restaurantje<br />

beland<strong>de</strong>. ’s Avonds <strong>de</strong> kachel nog even aan,<br />

of wat rondhangen in <strong>de</strong> tuin. De volgen<strong>de</strong><br />

morgen krijg je misschien ontbijt op bed<br />

van je huisgenoten? Op <strong>de</strong>ze pagina’s vind<br />

<strong>de</strong> natuur. Een keertje thuis koken; <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />

je een paar goe<strong>de</strong> adressen.<br />

Ferienwohnungen Mauer KAART | K 4<br />

Vakantiehuisjes halverwege dorpskern<br />

en zwemmeer. Voor 1 – 6 personen.<br />

Bike & Breakfast.<br />

Contact<br />

Ferienwohnungen Mauer<br />

Mühlenstr. 1, D - 26892 Hee<strong>de</strong><br />

Tel. 0049 (0) 49 63 - 99 05 70<br />

info@fewo-mauer.<strong>de</strong><br />

www.fewo-mauer.<strong>de</strong><br />

Vakantie op Landgoed ‘Gut Vennloh’ KAART | K 11<br />

Appartementen en kamers van topkwaliteit,<br />

in rustige, lan<strong>de</strong>lijke omgeving<br />

in een beschermd natuurgebied.<br />

Contact<br />

Resi<strong>de</strong>nz Gut Vennloh, Andreas Becking<br />

Gut Vennloh 1, D - 48455 Bad Bentheim<br />

Tel. 0049 (0) 59 24 - 78 58 48<br />

info@gut-vennloh.<strong>de</strong><br />

www.gut-vennloh.<strong>de</strong><br />

Creatives Haus KAART | M 11<br />

Bijzon<strong>de</strong>re woningen in <strong>de</strong> stijl van<br />

befaam<strong>de</strong> kunstenaars; voor 14 gasten.<br />

Vakantiehuis ʻCreatives Hausʼ.<br />

Contact<br />

Familie Norda, Van Galenstr. 32,<br />

D - 48477 Hörstel-Bevergern<br />

Tel. 0049 (0) 25 72 - 8 63 60<br />

www.creatives-haus.<strong>de</strong><br />

Gästehaus am Aa Tal KAART | K 10<br />

Mooie, rustige oase in <strong>de</strong> natuur; met<br />

het hele gezin genieten en ontspannen.<br />

Contact<br />

Gästehäuser Feldmann<br />

Moorlage 8, D - 48488 Emsbüren<br />

Tel: 0049 (0) 59 06 - 96 0145<br />

info@gaestehaus-feldmann.<strong>de</strong><br />

www.gaestehaus-feldmann.<strong>de</strong><br />

Gästehaus Feldmann KAART | K 10<br />

Samen lekker weg naar het platteland;<br />

veel moois in <strong>de</strong> directe omgeving!<br />

Contact<br />

Gästehäuser Feldmann<br />

Moorlage 8, D - 48488 Emsbüren<br />

Tel: 0049 (0) 59 06 - 96 01 45<br />

info@gaestehaus-feldmann.<strong>de</strong><br />

www.gaestehaus-feldmann.<strong>de</strong><br />

Ferienhof Nyenhuis KAART | N 8<br />

Boerenhoeve met mooie 7 vakantiehuisjes,<br />

30 hotelbed<strong>de</strong>n en knus Hofcafé.<br />

Contact<br />

Ferienhof Nyenhuis<br />

Hallweg 8<br />

D - 49626 Bippen<br />

Tel. 0049 (0) 54 35 - 638<br />

www.ferienhofnyenhuis.<strong>de</strong><br />

Landferienhaus Aschermann KAART | J 8 – 9 Ferienwohnung Lampe KAART | R 10 – 11<br />

Stijlvol adres: wintertuin, terras, knusse<br />

tegelkachel. Fraaie natuur.<br />

Contact<br />

Am Talgraben 20<br />

(navigatie: Harmsenweg 20)<br />

D - 48531 Nordhorn / Hestrup<br />

Tel. 0049 (0) 59 26 - 554<br />

m.aschermann@t-online.<strong>de</strong><br />

Mo<strong>de</strong>rn, ruim vakantiehuis, twee etages<br />

(6 pers.), 5 min van het Wiehengebirge.<br />

Contact<br />

Familie Lampe, Lintorfer Straße 54<br />

D - 49152 Bad Essen-Lintorf<br />

Tel. 0049 (0) 54 72 - 75 45 o. 75 15<br />

mobiel: 0049 (0) 171 - 7 21 22 24<br />

info@lampe-lintorf.<strong>de</strong><br />

www.ferienwohnung-lampe.<strong>de</strong>

45<br />

Weekmarkten en boer<strong>de</strong>rijwinkels:<br />

<strong>de</strong> smaak van vers<br />

Een nieuwe groep toeristen heeft ‘<strong>de</strong> pure smaak van Duitsland’ ont<strong>de</strong>kt. Bewuste eters,<br />

een beetje uitgekeken op supermarkten met strak glanzen<strong>de</strong> paprika’s die niet naar paprika<br />

smaken en het snelle vlees uit <strong>de</strong> bio-industrie. Liever gou<strong>de</strong>erlijke regionale producten,<br />

te koop op gezellige warenmarkten en bij <strong>de</strong> boer, zo van het land of uit <strong>de</strong> fruitboom.<br />

Weekmarkt in Münster | KAART M – N 13 – 14<br />

Wat is er nóg iets duurzamer, relaxter en idyllischer<br />

dan een straatmarkt? De boer<strong>de</strong>rijwinkel.<br />

Bijna ie<strong>de</strong>re Duitse stad of dorp heeft er wel<br />

eentje: een kleurrijke markt met groenten en<br />

fruit, kaas, vis, vlees, bloemen, krui<strong>de</strong>n, Duits<br />

brood (!) en an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>licatessen. Originele<br />

streekproducten die nergens an<strong>de</strong>rs zo lekker<br />

zijn. De mooiste, voor<strong>de</strong>ligste en leukste openluchtbazars<br />

in het <strong>grens</strong>gebied op een rijtje.<br />

De weekmarkt in Münster, woensdag en zaterdag,<br />

tegen<strong>over</strong> <strong>de</strong> Dom. Ein<strong>de</strong>loos rondkijken,<br />

snuffelen, (sfeer) proeven, flaneren en voor<strong>de</strong>lig<br />

inkopen. Heel handig: <strong>de</strong> gratis boodschappentassenbus,<br />

om koopjes uit <strong>de</strong> binnenstadboetieks<br />

te parkeren en zo bei<strong>de</strong> han<strong>de</strong>n vrij<br />

te hebben om een appeltje te keuren.<br />

Naar Osnabrück zou je alleen al voor <strong>de</strong> historische<br />

locatie gaan: elke zaterdagmorgen<br />

markt – tot 14:00 uur – in <strong>de</strong> schaduw van <strong>de</strong><br />

Dom. Klassieker on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> warenmarkten.<br />

Elke dinsdag en vrijdag fleuren marktkramen<br />

twee pittoreske straten in het mooie, ou<strong>de</strong><br />

stadje Steinfurt op. Het hele assortiment van<br />

<strong>de</strong> traditionele marktkoopman, maar ook niet<br />

zo heel lokale lekkernijen als tapas en antipasti.<br />

Regelmatig uitgebreid met een rommelmarkt.<br />

Direct aan <strong>de</strong> fietsroutes Aa-Vechte-Tour en<br />

100 Schlösser Route. Even afstappen voor<br />

een ommetje <strong>over</strong> <strong>de</strong> markt is <strong>de</strong> moeite<br />

waard!<br />

Heerlijke, kakelverse producten in het winkeltje<br />

met <strong>de</strong> poëtische naam Margrets Bauernlädchen<br />

in Gronau. www.ferienhof-laurenz.<strong>de</strong><br />

Hofkäserei Dennemann in Schüttorf blinkt uit<br />

in zelfgemaakte, natuurlijke zuivel: kaas,<br />

vruchtenyoghurt, cheesecake en milkshakes,<br />

vers van eigen koe en geit. www.<strong>de</strong>nnemann.<strong>de</strong><br />

Arnolds boerencafé en Anne’s boer<strong>de</strong>rijwinkel<br />

liggen aan het erf van een monumentale boer<strong>de</strong>rij<br />

uit 1863. Met biertuin on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> eeuwenou<strong>de</strong><br />

eiken, zelf bloemen plukken, zelfgemaakt<br />

gebak, nostalgische huisvlijt (tafelkle<strong>de</strong>n, tijdloze<br />

ca<strong>de</strong>aus) en lokale gerechten uit eigen<br />

keuken. www.arnolds-cafe.<strong>de</strong><br />

Ferienhof en Bauernhofcafé Schnie<strong>de</strong>r in Dülmen-Merfeld KAART | K 16<br />

Ferienhof und Bauernhofcafé Schnie<strong>de</strong>r<br />

Bauerschaft 80<br />

D - 48249 Dülmen-Merfeld<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 94 - 79 12 11<br />

Fax 0049 (0) 25 94 - 8 74 57<br />

mail@ferienhofschnie<strong>de</strong>r.<strong>de</strong><br />

www.ferienhofschnie<strong>de</strong>r.<strong>de</strong><br />

Slapen op een statige boerenhoeve, in <strong>de</strong> schaduw van ou<strong>de</strong><br />

eiken! U geniet hier in alle rust van het goe<strong>de</strong> leven van het <strong>Münsterland</strong>.<br />

Over het lommerrijke erf loop je zo het Bauern-Café in<br />

(taart uit eigen oven en landbrood met worst).<br />

Overnachten in een gerieflijke hotelkamer, speciale familiekamer<br />

of privé-vakantiewoning.<br />

Net buiten het gehucht Merfeld (Dülmen), 3 km van <strong>de</strong><br />

beroem<strong>de</strong> kud<strong>de</strong> wil<strong>de</strong> paar<strong>de</strong>n van Merfel<strong>de</strong>r Bruch.

46<br />

Genieten, proeven, ontspannen<br />

Intens genieten kun je op heel veel manieren. Een kwestie van smaak. Beloofd is beloofd:<br />

dit wordt je smaakvolste vakantie tot nu toe. We hebben het <strong>over</strong> een regio vol fijnproevers<br />

en levensgenieters. Waar ze blij zijn met enthousiaste gasten.<br />

De trotse koks van ou<strong>de</strong> familiehotels, culinaire sterrenchefs die kiezen voor eenvoud en<br />

niet voor duurdoenerij, biologische boeren waar je een fijn kaasje kunt kopen aan huis,<br />

of fruit uit <strong>de</strong> boomgaard, ham van het Bunte Bentheimer Schwein, waar ze in Spanje en<br />

Italië stiekem een beetje ne<strong>de</strong>rig van wor<strong>de</strong>n. Duitsland blijkt lekker en puur te zijn.<br />

Genieten is ook: sfeer proeven. Stukje flaneren en wat shoppen in <strong>de</strong> Altstadt met zijn<br />

kleine straatjes. Kippenvel op zo’n romantische kerstmarkt, nergens zo Weihnachtlich als<br />

hier. Je een paar dagen wentelen in <strong>de</strong> warmte van Wellness? Kuuroor<strong>de</strong>n genoeg.

Eigentijdse Wellness<br />

in oud kuuroord Bad Bentheim<br />

• Casanova Package<br />

47<br />

Een uitstekend voorbeeld van zo’n authentiek<br />

en gastvrij Duits kuuroord, met alle smaak volle<br />

verwenpraktijken van nu, is Bad Bentheim.<br />

Zelfs <strong>de</strong> meest verwen<strong>de</strong> kuurtoerist vindt<br />

hier alles wat zijn hartje begeert. Oosterse invloe<strong>de</strong>n,<br />

Duitse zorgvuldigheid. Ook nog eens<br />

in een prachtig <strong>de</strong>cor – gedomineerd door<br />

kasteelcomplex Burg Bentheim hoog op <strong>de</strong><br />

rots boven <strong>de</strong> straten van het stadje – maar<br />

het uitzicht is hier bijzaak. Uniek, mineraalhou<strong>de</strong>nd<br />

bronwater, een miljoen jaar lang<br />

gezuiverd, diep on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> zandsteenrotsen,<br />

dat is waarom Bad Bentheim zo gezond en fit<br />

voelt.<br />

Als kuurgast in Bentheim heb je per <strong>de</strong>finitie<br />

te weinig uren. En dat terwijl je nu juist tot rust<br />

moet komen! Drie geweldige accommodaties<br />

om te relaxen en te ba<strong>de</strong>n zetten hun <strong>de</strong>uren<br />

voor je open. Warmwaterparadijzen, elk met<br />

een eigen karakter.<br />

Ba<strong>de</strong>Park Bentheim is een ‘totaalervaring’ voor<br />

het hele gezin: een paar baantjes zwemmen in<br />

het <strong>over</strong><strong>de</strong>kte bad met waterglijbaan of in het<br />

buitenbad – een natuurlijke zwemplas – om<br />

daarna een paar uur ontspannen te genieten<br />

van een weldadig wellnessprogramma in het<br />

saunalandschap.<br />

De Bentheimer Mineral Thermen moeten het<br />

hebben van <strong>de</strong> eenvoud. Een sereen kuurcentrum<br />

met Japanse invloe<strong>de</strong>n. Het water heeft<br />

een constante temperatuur van 29 gra<strong>de</strong>n en<br />

een heilzaam zoutpercentage van 3 procent.<br />

In het mo<strong>de</strong>rne Spa7 geniet je van wellness &<br />

sauna van het fijnste soort, met alle comfotabele<br />

voorzieningen daaromheen; riant en toch<br />

heerlijk intiem.<br />

Is Bad Bentheim ook een beetje romantisch?<br />

Jazeker! Probeer het Casanova Pakket – een<br />

warm arrangement voor twee.<br />

Laat u verwennen met het aangenaamste en<br />

meest ontspannen arrangement dat we te<br />

bie<strong>de</strong>n hebben: smullen van een uitstekend<br />

diner en dan lekker wegdromen in een comfortabel<br />

bed. Uitgebreid uitslapen? Maak dan<br />

gebruik van het ‘langslapersontbijt’.<br />

In <strong>de</strong> loop van <strong>de</strong> dag nieuwe energie opdoen<br />

met een wan<strong>de</strong>ling naar het kasteel en in het<br />

heerlijke saunalandschap van <strong>de</strong> Bentheimer<br />

Mineral Thermen.<br />

<br />

’s Avonds uitgerust genieten in een romantische<br />

sfeer; roomservice brengt een fles bubbelen<strong>de</strong><br />

sekt op uw kamer. En nu komt het beste:<br />

een zachte lichaamsmassage met warme oliën<br />

(45 minuten). Dit arrangement is inclusief kuurbelasting,<br />

gratis parkeren vlak voor het hotel,<br />

toeristische kaart van Bad Bentheim en lekker<br />

zachte, pluizige badjas tij<strong>de</strong>ns het kuren.<br />

Prijs per persoon (in 2 persoonskamer): <br />

2 <strong>over</strong>nachtingen € 219<br />

4 <strong>over</strong>nachtingen € 319<br />

Info en boeking:<br />

Touristinformation Bad Bentheim<br />

Tel. 0049 (0) 59 22 - 98 33 0<br />

info@badbentheim.<strong>de</strong><br />

www.badbentheim.<strong>de</strong><br />

Ba<strong>de</strong>Park Bentheim KAART | J – K 11<br />

Ba<strong>de</strong>Park Bentheim<br />

Zum Ferienpark 1<br />

D - 48455 Bad Bentheim<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 22 - 99 94 50<br />

info@ba<strong>de</strong>park-bentheim.<strong>de</strong><br />

www.ba<strong>de</strong>park-bentheim.<strong>de</strong><br />

www.facebook.com/ba<strong>de</strong>parkbentheim<br />

Ont<strong>de</strong>k in Bentheim het Ba<strong>de</strong>Park gevoel<br />

Een mix van avontuurlijk zwemparadijs en saunalandschap.<br />

Binnen bubbelen, spelen en knallen van een 60 meter lange waterglijbaan<br />

of rustig relaxen in het stoombad of <strong>de</strong> Finse sauna.<br />

Uniek zijn <strong>de</strong> buitensauna´s zoals <strong>de</strong> ‘grondsauna’ en <strong>de</strong><br />

100 gra<strong>de</strong>n ‘Stegsauna’. Omdat we hier niet voor niks in het<br />

idyllische landschap van <strong>de</strong> Bentheimer heuvelrug zijn: een van<br />

<strong>de</strong> buitensauna’s heet Panoramasauna! Na <strong>de</strong> sauna kunt u<br />

afkoelen in het natuurlijke zwembassin.<br />

In <strong>de</strong> zomer is er voor ie<strong>de</strong>reen bovendien het grote natuurbad<br />

op het buitenterrein.<br />

Wellness aanbieding – Spa 7 KAART | J – K 11<br />

WELLNESSPARADIES SPA 7<br />

Gartenstraße 2<br />

D - 48455 Bad Bentheim<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 22 - 7 77 77 77<br />

info@spa7.<strong>de</strong><br />

www.spa7.<strong>de</strong><br />

Zo gezond is Bad Bentheim!<br />

De stad van <strong>de</strong> burcht en van het heilzame water in dampen<strong>de</strong><br />

saunaba<strong>de</strong>n.<br />

Stel uw persoonlijke kuurdag samen, met keuze uit alle wellness<br />

attracties in Spa 7.<br />

Sauna, stoombad, zonnebank, fundouches, warme knuffel banken<br />

en spetterend buitenbad.<br />

10 ba<strong>de</strong>nkaart (niet persoonsgebon<strong>de</strong>n) € 169<br />

Ie<strong>de</strong>re dinsdag 17.30 uur sauna alleen voor vrouwen

48<br />

Het helpt allemaal mee om goed uit te rusten: frisse buitenlucht, nieuwe natuur ont<strong>de</strong>kken die<br />

al best oud is, door romantische dorpjes kuieren, sportieve dingen doen. In <strong>de</strong> regio van <strong>de</strong><br />

heilzame bronnen, <strong>de</strong> supergezon<strong>de</strong> Spa’s en <strong>de</strong> kuurstadjes met ‘Bad’ in <strong>de</strong> naam voegen ze<br />

daar graag een dimensie aan toe. Spreek uit: Wellness.<br />

Wellness & Kuren:<br />

<strong>de</strong> Lekker-In-Je-Vel-Verwen-Vakantie<br />

Wellness is hier zo’n beetje uitgevon<strong>de</strong>n.<br />

En dan niet half-half als een mo<strong>de</strong>gril, maar als<br />

verkwikken<strong>de</strong> metho<strong>de</strong>, gebaseerd op 200 jaar<br />

aandacht voor wat goed voor je is, met veel<br />

lief<strong>de</strong> voor natuurlijke geneeswijzen. Pure<br />

verwennerij is het. Voor lichaam & geest, voor<br />

vermoei<strong>de</strong> hersenen & lui gewor<strong>de</strong>n bloedsomloop.<br />

Halte één: Tecklenburg<br />

Het plaatsje was al heel lang een ‘Luftkurort’ –<br />

heel goed voor <strong>de</strong> luchtwegen dus. Sinds<br />

1999 is Tecklenburg ook een officieel erkend<br />

‘Kneippkuuroord’. Dat word je niet zomaar:<br />

<strong>de</strong> Kneipp-Verein moet er helemaal achter<br />

staan en <strong>de</strong> eisen zijn streng. Kneipp is Sebastian<br />

Kneipp, een van <strong>de</strong> grondleggers van <strong>de</strong><br />

homeopathie, die een eigen metho<strong>de</strong> hydrotherapie<br />

ontwikkel<strong>de</strong>: ‘wassertreten’ in speciale<br />

waterbekkens. In het Kurpark ligt zo’n verfrissend<br />

Kneippbecken; je vindt ze op veel<br />

meer plekken aan <strong>de</strong> Kneipp-Wan<strong>de</strong>rweg, in<br />

Brochterbeck bijvoorbeeld en in het beekje <strong>de</strong><br />

Led<strong>de</strong>r Bach. Ont<strong>de</strong>k <strong>de</strong> verrassend weldadige<br />

werking, gewoon met je blote voeten in het<br />

water. Of kijk samen even rond in <strong>de</strong> lief<strong>de</strong>vol<br />

on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n krui<strong>de</strong>ntuin van het park, vol<br />

planten die met zachte hand genezen. Gezon<strong>de</strong><br />

attracties zijn er hier in <strong>over</strong>vloed: yoga,<br />

nordic walking, massages, aquagymnastiek,<br />

<strong>de</strong> school voor rugklachten. Wie niet fit en vol<br />

energie thuis komt uit Tecklenburg, die lukt<br />

het nergens.

49<br />

• Warme Wellness Verwendagen<br />

in Bad Bentheim<br />

Een compleet pakket pure verwennerij:<br />

helemaal tot rust komen in een weldadig warm<br />

gestookte sauna, <strong>de</strong> zoete geur opsnuiven van<br />

een dampen<strong>de</strong> ‘Aufguss’ met vruchtenextract,<br />

tussendoor een massage met rozenolie of een<br />

verkwikkend stoombad, ’s avonds met gezon<strong>de</strong><br />

blos op je wangen aan tafel voor het diner.<br />

Inbegrepen:<br />

• 2 <strong>over</strong>nachtingen met luxe ontbijt<br />

• 2 sfeervolle diners in het hotel<br />

• vrij toegang in <strong>de</strong> Ba<strong>de</strong>Park Bentheim voor<br />

een dag (saunalandschap + zwembad)<br />

• tegoedbon voor entree in burcht Bentheim<br />

• reisgarantiebewijs<br />

Prijs per persoon vanaf € 149<br />

op basis van een tweepersoonskamer<br />

Boeken:<br />

www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/verwendagen<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Grafschaft Bentheim<br />

Tourismus e.V.<br />

Osnabrücker Land: not so Bad!<br />

Dit stukje Duitsland mag je gerust een gezondheidsparadijsje<br />

noemen. Wellness en kuren<br />

op het allerhoogste niveau. Vooral dankzij<br />

<strong>de</strong> Vitale Vier: stadjes die <strong>de</strong> felbegeer<strong>de</strong> eretitel<br />

‘Bad’ mogen voeren. Kunt u een keus maken?<br />

Het zal niet meevallen: Bad Rothenfel<strong>de</strong>:<br />

hoofdstad van het zout en <strong>de</strong> mineralen, Heilbad<br />

en Solebad. Even ver<strong>de</strong>rop: Bad Laer, ook<br />

een beroemd Sole-Heilbad. Bad Iburg – met<br />

sprookjesslot Schloss Iburg – is dan weer een<br />

Kneipp-Kurort, Bad Essen een Sole-Kurort.<br />

En nergens <strong>de</strong>inzen ze er voor terug om het<br />

beste uit klassieke, natuurlijke metho<strong>de</strong>n<br />

voor ontspanning en therapie te combineren<br />

met <strong>de</strong> wijze inzichten uit het Verre Oosten.<br />

En dan nog heb je mensen die zich al bij aankomst<br />

herboren voelen dankzij <strong>de</strong> idyllische<br />

ligging van het Ba<strong>de</strong>n-kwartet, mid<strong>de</strong>n in Geo-<br />

Naturpark TERRA.vita. Zon<strong>de</strong> natuurlijk!<br />

www.vitalbae<strong>de</strong>r.<strong>de</strong><br />

Binnenkort in Bad Rothenfel<strong>de</strong>:<br />

<strong>de</strong> Spa die alles heeft.<br />

Zomer 2013 gaat er een ultra-riant verwencomplex<br />

open: Spa-Therme carpesol – Bad<br />

Rothenfel<strong>de</strong> is <strong>de</strong> naam. In <strong>de</strong> hoofdrol:<br />

Natursole. Puur en zuiver, natuurlijk en mineraalrijk<br />

bronwater dat miljoenen jaren heeft<br />

gewacht in on<strong>de</strong>rgrondse Solebronnen, diep<br />

on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m van het Teutoburger Wald.<br />

Zon<strong>de</strong>r toevoegingen uit een pakje dus. Het<br />

won<strong>de</strong>rwater is er nu klaar voor, in diverse toepassingen.<br />

Tien verschillen<strong>de</strong> zwembassins,<br />

binnen en buiten, Natursole met een zoutgehalte<br />

van 10 – 12 %, een aangename 32 gra<strong>de</strong>n<br />

warm. Bubbelba<strong>de</strong>n die nog weer wat warmer<br />

zijn, actieve zwemba<strong>de</strong>n die juist niet te<br />

warm mogen zijn, stortregens, fijne nevels<br />

en massagedouches. Panoramasauna met uitzicht<br />

<strong>over</strong> <strong>de</strong> beboste heuvels, hete Finse<br />

zweetsauna’s waar je even geen hand voor<br />

ogen ziet. Het Iers-Romeinse stoombad:<br />

een heerlijk, reinigend badritueel, bedacht in<br />

<strong>de</strong> 19e eeuw, met eerbied voor al het goe<strong>de</strong><br />

van het Romeinse badhuis en <strong>de</strong> oosterse<br />

hamam. Heel fijn dus. Je zou er opgewon<strong>de</strong>n<br />

van wor<strong>de</strong>n, van al die mogelijkhe<strong>de</strong>n, als het<br />

niet zo ontspannend was.<br />

www.capesol.<strong>de</strong><br />

Linus in Lingen<br />

Een sprankelen<strong>de</strong> waterwereld met ontspanning<br />

voor volwassenen, uitbundig avontuur<br />

voor kin<strong>de</strong>ren en gezon<strong>de</strong> actie voor sportieve<br />

badgasten. Gevarieerd saunacomplex met<br />

comfortabel ‘Wohlfühl-Areal’ (vrij vertaald:<br />

Kalm-aan-Kamers) om te relaxen, te niksen en<br />

je te laten verwennen. Buiten: een weel<strong>de</strong>rig<br />

saunapark met waterval en natuurlijke vijver.<br />

Want het oog wil ook wat, vin<strong>de</strong>n ze in Lingen.<br />

www.linus-lingen.<strong>de</strong><br />

• Arrangement<br />

Ladies Only<br />

Just A Perfect Day voor vriendinnen, collega’s,<br />

moe<strong>de</strong>rs en dochters. Droomuitje met <strong>de</strong><br />

mei<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r elkaar, vakantietussendoortje<br />

met <strong>de</strong> V van Vitamine. Beetje luieren in een<br />

lagere versnelling, alle tijd om bij te praten,<br />

sauna, massage en gezon<strong>de</strong> drankjes.<br />

Inclusief:<br />

• twee <strong>over</strong>nachtingen<br />

• beautydrink & fruit ter begroeting<br />

• uitgebreid ontbijtbuffet<br />

• twee driegangendiners<br />

• rugmassage<br />

• sauna, stoombad en infraroodcabine<br />

Landidyll Hotel Zum Fre<strong>de</strong>n ★ ★ ★ s<br />

Prijs vanaf <br />

Boeken: www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/<br />

wellnessarrangement-ladiesonly<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Osnabrücker Land e.V.<br />

€ 149 p.p.

50<br />

Zó lekker is Duitsland<br />

Natuurlijk hebben ze hier een verfijn<strong>de</strong> smaak. Je zou er ook verwend van raken:<br />

bevoorrecht met vruchtbare grond, streepje voor bij Moe<strong>de</strong>r Natuur, duizend jaar<br />

ervaring met kritische eters. Beetje eigenzinnig ook: <strong>de</strong> smaak van een streekgerecht<br />

kan een dal ver<strong>de</strong>rop weer heel an<strong>de</strong>rs zijn. Het beste bier uit kleine, plaatselijke<br />

brouwerijen. Liever geen mo<strong>de</strong>rn gedoe als <strong>de</strong> moleculaire keuken, maar eerlijke<br />

kost, rechtstreeks van <strong>de</strong> boer. Allemaal te koop op kleinschalige weekmarkten<br />

of aan huis bij <strong>de</strong> trotse makers.<br />

In het stadje Geeste hebben ze er zelfs een<br />

Nationale Feestdag aan gewijd, traditioneel <strong>de</strong><br />

laatste zondag van juli: het BoekweitBloesem-<br />

Feest. Natuurlijk zijn er lekkere pannenkoeken<br />

van het open vuur, maar ook muziek en fol -<br />

k lore. Locatie is het Emsland Moormuseum,<br />

dus voor het eten van <strong>de</strong> gelief<strong>de</strong> pannenkoek<br />

‘Jan-Hinnerk’ even met het treintje <strong>over</strong> het<br />

30 ha grote hoogveenterrein bij het museum?<br />

Wed<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong> boekweit in bloei staat?<br />

Vlierbes klinkt in het Duits nog lekker<strong>de</strong>r:<br />

Holun<strong>de</strong>r. In <strong>de</strong> VarusRegion speelt <strong>de</strong> vlierbes<br />

het hele jaar door <strong>de</strong> hoofdrol, dankzij ingemaakte<br />

geleis en jams van bessen en geurige<br />

bloesem en kostelijke producten als vruchtensap<br />

en likeur. Ze vertellen er graag vlierbesverhalen<br />

bij, waargebeur<strong>de</strong> historie, mythen en<br />

bewezen gezondheidstips.<br />

Nog zo’n gave specialiteit uit <strong>de</strong> Heimat:<br />

<strong>de</strong> boekweitpannenkoek. Van tergend langzaam<br />

rijzend <strong>de</strong>eg, gebakken in rijk zwijnsspek.<br />

Probeer eens zo’n <strong>over</strong>heerlijke platte pizza,<br />

bijvoorbeeld in het Papenbörger Hus in Papenburg.<br />

Misverstand: boekweitmeel is géén<br />

gemalen graansoort, maar een bloeien<strong>de</strong> plant<br />

die een heilzame werking moet hebben.<br />

Niet alleen het eten is hier raak. Het toppunt<br />

van brouwmeesterschap is een god<strong>de</strong>lijk<br />

drankje met <strong>de</strong> beste ingrediënten uit <strong>de</strong> omgeving<br />

van Bentheim, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re krui<strong>de</strong>n en<br />

jeneverbes. In<strong>de</strong>rdaad, met zo’n naam vraag<br />

je erom. Het slokje heet Grafschafter Kräuterwachol<strong>de</strong>r.<br />

De zeldzame jeneverbessen komen<br />

uit <strong>de</strong> natuurreserervaten van Grafschaft Bentheim,<br />

<strong>de</strong> Weizen – ook bekend als biersoort –<br />

van speciale telers.<br />

Landhotel Stähle – Vakantie bij vrien<strong>de</strong>n KAART | K 11<br />

Postweg 43 | D - 48465 Sud<strong>de</strong>ndorf bei Bad Bentheim<br />

Eva & Marc en hun team heten u hartelijk welkom!<br />

Landhotel Stähle in een notendop:<br />

• mid<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> natuur<br />

• verwarmd zwembad, biosauna, Finse sauna, stoombad<br />

• Wintertuin Café met huisgemaakte taart en koffie<br />

• Eerlijke streekgerechten (à la carte) in Restaurant ‘Classic’<br />

• ‘Specials’ op het menu in fijnproeversrestaurant ‘Feuer & Flamme’<br />

• groot tuinterras<br />

• heerlijk fietsen en wan<strong>de</strong>len in Grafschaft Bentheim en<br />

aangrenzend <strong>Münsterland</strong>!<br />

Aanbieding: Arrangement ‘7 voor 6’<br />

7 <strong>over</strong>nachtingen met 7 diners, gratis gebruik sauna en zwembad<br />

Vanaf € 329 per persoon<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 23 - 96 70 | info@hotel-staehle.<strong>de</strong> | www.hotel-staehle.<strong>de</strong>

51<br />

Zo smaakt het <strong>Münsterland</strong> – een initiatief met<br />

veel partners, van boeren en ‘zelfkazers’ tot<br />

culinaire toppers, om lekkere, regionale levensmid<strong>de</strong>len<br />

te promoten. Een geweldig pro ject,<br />

vin<strong>de</strong>n wij. Tijd voor een interview met Theo<br />

Wilmink, een van <strong>de</strong> beste koks uit <strong>de</strong> streek,<br />

eigenaar van Landidyll Wilminks Parkhotel in<br />

Neuenkirchen.<br />

Waar mikt <strong>de</strong> actie ‘Regionaal Menu:<br />

Zo smaakt het <strong>Münsterland</strong>’ op?<br />

Het doel is om het gebruik van in <strong>de</strong> eigen omgeving<br />

geproduceer<strong>de</strong> levensmid<strong>de</strong>len te stimuleren.<br />

Om <strong>de</strong> druk van (goedkope) concurrentie<br />

uit het buitenland wat af te zwakken, maar ook<br />

om <strong>de</strong> lokale trots en <strong>de</strong> betrokkenheid bij <strong>de</strong><br />

eigen regio te versterken. Ie<strong>de</strong>reen vaart wel bij<br />

plaatselijke ban<strong>de</strong>n: voedsel producenten, <strong>de</strong><br />

gastronomie, onze gasten. Daar komt nog bij:<br />

min<strong>de</strong>r transport is beter voor het klimaat.<br />

Kun je gerechten of drankjes noemen die<br />

typisch zijn voor het <strong>Münsterland</strong>?<br />

Wij aten altijd al graag vlees, vooral lam, varkensvlees<br />

en gevogelte. Vroeger had ie<strong>de</strong>re<br />

boer<strong>de</strong>rij zijn eigen ham of ‘Mettendchen’<br />

(smakelijke, kleine metworstjes), nog steeds<br />

een exportsucces. Wat heb je nog meer?<br />

Pumpernickel, Duits roggebrood, fijne bran<strong>de</strong>wijn<br />

en likeuren. Gelukkig is er weer aandacht<br />

voor bijna uitgestorven huisdierrassen als het<br />

Bunte Bentheimer Schwein en het Bentheimer<br />

Landschaap. Ruige, sterke soorten, die helemaal<br />

aangepast zijn aan <strong>de</strong>ze omgeving en<br />

het hele jaar buiten kunnen leven. Dat on<strong>de</strong>rscheidt<br />

ze van <strong>de</strong> zwakkere dieren in <strong>de</strong> bioindustrie.<br />

Dat enorme verschil proef je natuurlijk<br />

ook goed; vlees van topkwaliteit!<br />

Theo Wilmink van Landidyll Wilminks Parkhotel aan het werk<br />

Wat is ‘hot’ op jullie menukaart?<br />

Neemt <strong>de</strong> vraag ook toe?<br />

Hangt van het seizoen af. Lam is rond Pasen Volmondig: ja! Niet alleen gerechten, maar<br />

geliefd, op <strong>de</strong> voet gevolgd door verse asperges ook voor <strong>de</strong> producten in het algemeen.<br />

uit Holsterfeld, geserveerd met specialiteiten Bij ie<strong>de</strong>reen eigenlijk: ou<strong>de</strong>ren die tradities<br />

van het Bentheimer Schwein. In het najaar en waar<strong>de</strong>ren en jonge, kritische en milieubewuste<br />

consumenten. En wie het eenmaal<br />

<strong>de</strong> winter doen wild en gevogelte het goed. Wel<br />

eens knapperig gebra<strong>de</strong>n Wettringer Landgans geproefd heeft, wil ook nooit meer an<strong>de</strong>rs!<br />

gegeten?<br />

Wilminks Parkhotel in Neuenkirchen KAART | L 11 – 12<br />

Landidyll Wilminks Parkhotel<br />

Wettringer Str. 46<br />

D - 48485 Neuenkirchen<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 59 73 - 94 960<br />

www.wilminks-parkhotel.<strong>de</strong><br />

info@wilminks-parkhotel.<strong>de</strong><br />

Eersteklas hotel in het mooie <strong>Münsterland</strong>, met een verfrissen<strong>de</strong><br />

kijk op culinaire verwennerij. Chefkok Theo Wilmink en hotelmanager<br />

Maria Wilmink kiezen bewust voor <strong>de</strong> regionale keuken,<br />

met voorkeur voor licht en dagvers, als het even kan biologisch.<br />

Voortreffelijke wijnkel<strong>de</strong>r, 30 comfortabele, gezellige kamers,<br />

restaurant Eichenblatt, kleine Bistro, mediterraan terras.<br />

Niet voor niets als eerste in heel Noordrijn-Westfalen beloond<br />

met <strong>de</strong> hoge kwalificatie Q3 van keuringsinstantie ServiceQualität<br />

Deutschland.

52<br />

Hoe winkelen en shoppen<br />

‘bummeln’ werd – waar an<strong>de</strong>rs?<br />

‘Boodschappen doen’ voelt als een verplichting en ‘funshoppen’ neigt naar geld <strong>over</strong><br />

<strong>de</strong> balk smijten. En dan heb je nog <strong>de</strong> ‘Einkaufsbummel’. Het klinkt al gezelliger.<br />

Synoniem voor: heerlijk uitgebreid winkelen, een ca<strong>de</strong>autje voor jezelf in je vrije uren.<br />

Nergens zo leuk als in <strong>de</strong> piekfijn verzorg<strong>de</strong>, sfeervolle Duitse binnenste<strong>de</strong>n.<br />

Mooie etalages, vrien<strong>de</strong>lijke klinker straatjes en vanzelfspreken<strong>de</strong> kwaliteit.<br />

aan het water en smaakvolle nieuwbouwprojecten.<br />

Zoals <strong>de</strong> Münster Arka<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> wijk<br />

Hansecarré, die nieuw leven werd ingeblazen.<br />

Het straatje Stubengasse won <strong>de</strong> nationale<br />

Prijs voor Geslaag<strong>de</strong> Stadsvernieuwing. De<br />

lange geschie<strong>de</strong>nis van levendige han<strong>de</strong>l zie je<br />

nog steeds terug in het grote aantal kleine<br />

speciaalzaken, eenpersoonson<strong>de</strong>rneminkjes<br />

tussen <strong>de</strong> mainstream winkels van ketens die<br />

je ergens an<strong>de</strong>rs ook wel ziet. Niet alleen aantrekkelijker,<br />

je hebt er ook een grotere kans<br />

iets écht origineels en individueels te vin<strong>de</strong>n.<br />

In <strong>de</strong> zomermaan<strong>de</strong>n: ie<strong>de</strong>re <strong>de</strong>r<strong>de</strong> zaterdag<br />

van <strong>de</strong> maand een levendige vlooienmarkt met<br />

antiek & curiosa op <strong>de</strong> Promena<strong>de</strong>, <strong>de</strong> autovrije<br />

wan<strong>de</strong>l-fiets-flaneer-mijl rond centrum en<br />

Aasee.<br />

De grote twee van <strong>de</strong> regio: Münster en Osnabrück.<br />

Winkelwalhalla’s met alle verleidingen<br />

van een bruisen<strong>de</strong> metropool, leefbaar en<br />

intiem als een ‘groot dorp’.<br />

Münster<br />

Het centrale plein Prinzipalmarkt is zon<strong>de</strong>r<br />

meer één van <strong>de</strong> mooiste winkelstraten van<br />

Duitsland. De gran<strong>de</strong>ur zit hem in <strong>de</strong> combinatie<br />

van gebouwen van lichte zandsteen,<br />

donkere, bolle kin<strong>de</strong>rkopjes als straatklinkers,<br />

rondom statige trapgevels van koopmanshuizen<br />

en elegante winkels on<strong>de</strong>r bogengalerijen.<br />

Münster heeft ook een jong en hip gezicht:<br />

trendy lunchcafés, mooie loungeplekken<br />

Osnabrück<br />

Het motto van <strong>de</strong> plaatselijke winkeliers: ‘City<br />

Osnabrück heeft het allemaal’. Het klopt helemaal!<br />

Geen grote, grijze brij, maar zeven losse<br />

wijkjes met allemaal een eigen karakter. Mo<strong>de</strong>kwartier,<br />

wijk met wat meer antiek en kunst,<br />

buurtje met <strong>over</strong>wegend wonen en lifestyle,<br />

enzovoorts. De ‘officieuze hoofdstraat van <strong>de</strong><br />

goe<strong>de</strong> smaak en <strong>de</strong> mo<strong>de</strong>’ heet Krahnstraße.<br />

Een lange reeks speciaalzaken en zelfstandige<br />

boetiekjes, exclusief, trendy, eigenzinnig, soms<br />

verrassend voor<strong>de</strong>lig. In <strong>de</strong> Altstadt met het<br />

klassieke raadhuis op <strong>de</strong> Marktplatz kies je één<br />

van <strong>de</strong> smalle steegjes, <strong>de</strong> knusse wijk bij <strong>de</strong><br />

ou<strong>de</strong> stadspoort die Heger-Tor-Viertel heet.<br />

Waar je tij<strong>de</strong>ns het dolen door <strong>de</strong> stad ook<br />

bent: er is altijd wel een gekke kroeg, fijne<br />

bistro of stijlvol koffiehuis in <strong>de</strong> buurt.

Hebt u ook een maatje kleiner?<br />

Nog meer gezellige winkelste<strong>de</strong>n.<br />

53<br />

Lingen bijvoorbeeld. Met in het hartje van <strong>de</strong><br />

stad het prettige winkelgebied Lookentor. Rond<br />

<strong>de</strong> vijftig speciaalzaken, van elegante mo<strong>de</strong> en<br />

schoenen tot futuristische techniek, fotografie,<br />

computers en media, van ca<strong>de</strong>aushops en<br />

<strong>de</strong>licatessenzaakjes tot verwenzaken voor vandaag<br />

waar <strong>de</strong> koffie – und Kuchen natuurlijk –<br />

klaar staat. Specialiteit waar ze in Lingen trots<br />

op zijn: <strong>de</strong> schitteren<strong>de</strong> versieringen – bijvoorbeeld<br />

in <strong>de</strong>cember – en bijzon<strong>de</strong>re cultuurevenementen.<br />

Bocholt ligt maar net <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong> en is toch<br />

zo aangenaam an<strong>de</strong>rs. De laatste jaren zijn er<br />

rond het ou<strong>de</strong> raadhuis een paar verfrissend<br />

nieuwe winkelstraten ‘gegroeid’, zoals <strong>de</strong> Nordstraße<br />

en <strong>de</strong> Ravardistraße. Het zwaartepunt<br />

ligt op kwaliteit en persoonlijk, vakkundig<br />

advies. Een paar keer per jaar pakken ze uit<br />

met sympathieke evenementen: bij ‘Bocholt<br />

Bloeit’ veran<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> hele binnenstad in een<br />

kleurrijke zee van bloemen.<br />

Nordhorn. De eerste keer in het ‘Venetië aan<br />

<strong>de</strong> Vechte’? Dan <strong>de</strong>nk je misschien even dat<br />

er iets niet klopt. Een mid<strong>de</strong>lgrote, compacte<br />

stad met een <strong>over</strong>weldigend groot en goed<br />

winkelaanbod, maatje metropool. Het centrum<br />

rond <strong>de</strong> Neumarkt kijkt uit op <strong>de</strong> rivier <strong>de</strong><br />

Vechte. Is het weer wat min<strong>de</strong>r, dan heb je nog<br />

<strong>de</strong> comfortabele, <strong>over</strong><strong>de</strong>kte Vechte Arka<strong>de</strong>n.<br />

Niet ver<strong>de</strong>r vertellen, want er is maar een<br />

beperkt aantal zitplaatsen: <strong>de</strong> voortreffelijke<br />

<strong>de</strong>licatessenzaak-bistro Nur Gutes.<br />

In <strong>de</strong> categorie bijzon<strong>de</strong>r en bijzon<strong>de</strong>r voor<strong>de</strong>lig:<br />

Factory Outlet Center Ochtrup. Ie<strong>de</strong>r mo<strong>de</strong>seizoen<br />

kortingen van 30 – 70 % op <strong>de</strong> grote<br />

mo<strong>de</strong>labels en schoenenmerken. Een mekka<br />

voor fashionistas en koopjesjagers die er graag<br />

goed bij willen lopen, maar niet <strong>de</strong> hoofdprijs<br />

willen betalen. Prachtig complex met 65 boetieks<br />

en 100 merken – ook speelgoed, huishou<strong>de</strong>lijke<br />

artikelen en wonen – gebouwd<br />

met een knipoog naar <strong>de</strong> traditionele stijl van<br />

<strong>Münsterland</strong>, dus genoeg ste<strong>de</strong>lijke allure<br />

en gezelligheid. Uniek in <strong>de</strong> hele <strong>de</strong>elstaat<br />

Noordrijn-Westfalen.<br />

Kijk voor een compleet <strong>over</strong>zicht van alle koopzondagen<br />

in <strong>de</strong> <strong>grens</strong>regio op<br />

www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

Factory Outlet Ochtrup KAART | K 12<br />

Laurenzstrasse 51 – 55 | D - 48607 Ochtrup<br />

Ont<strong>de</strong>k Factory Outlet Ochtrup<br />

Zo wordt shoppen nog leuker! Een dagje op je gemak rondkijken – en<br />

scoren! – in 65 smaakvol ingerichte mo<strong>de</strong>boetieks en supervoor<strong>de</strong>lige<br />

outlet stores, waar ooit een ou<strong>de</strong> textielfabriek in bedrijf was. Heel mooi<br />

omget<strong>over</strong>d tot mo<strong>de</strong>rn koopjeswalhalla, met een knipoog naar <strong>de</strong><br />

traditionele architectuur van het <strong>Münsterland</strong>.<br />

Altijd 30 tot 70 % korting in vergelijking met <strong>de</strong> adviesprijs!*<br />

Reusachtig veel keuze - coole merken als Nike, Levi’s, Mexx en Desigual.<br />

Ochtrup ligt maar 5 km van <strong>de</strong> <strong>grens</strong>, bij Ensche<strong>de</strong>.<br />

Directe treinverbinding. Gratis parkeren – 1.500 plaatsen.<br />

* behalve op bonbons en chocola<strong>de</strong> van Heilemann, nog altijd goed voor 25%<br />

Contact<br />

Tel. 0049(0)2553 - 973000 · info@foc-ochtrup.<strong>de</strong> · www.foc-ochtrup.<strong>de</strong>

54<br />

Laten we het mooiste maar tot het laatst bewaren, dachten we. De prachtige kerstmarkten in<br />

Duitse ste<strong>de</strong>n en dorpen. Overal zijn ze an<strong>de</strong>rs, allemaal met hun eigen charme. Groot en toch<br />

heel knus, klein en bet<strong>over</strong>end, in ie<strong>de</strong>r geval hartverwarmend gezellig. Een tikkeltje gewijd en<br />

plechtig, maar toch vooral blij en vrolijk. Niet voor niks wens je elkaar hier ‘Frohe Weihnachten’.<br />

Winteridylle Weihnachten:<br />

<strong>de</strong> sfeervolste kerstmarkten vind je in Duitsland<br />

Sprookjes bestaan dus nog. Je kunt er gewoon<br />

in rondlopen. Vaak <strong>de</strong> hele <strong>de</strong>cembermaand<br />

lang. De perio<strong>de</strong> die in Ne<strong>de</strong>rland een beetje<br />

somber ‘<strong>de</strong> donkere dagen voor Kerstmis’<br />

wordt genoemd, is hier het absolute hoogtepunt<br />

van het jaar, sprankelend licht en uitbundig.<br />

De weken waar kin<strong>de</strong>ren maan<strong>de</strong>n<br />

naar uitkijken, en hun ou<strong>de</strong>rs natuurlijk ook.<br />

Een heerlijk feest in een feeëriek verlicht,<br />

lekker nostalgisch <strong>de</strong>cor. Of je nu komt om te<br />

shoppen in stijl, of om gewoon wat te flaneren<br />

in een aangename ein<strong>de</strong>jaarsstemming in<br />

een ‘feel good’ schil<strong>de</strong>rij, het mag allemaal.<br />

TIP<br />

• Kerstmarkten in het Emsland<br />

Niet heel bekend, wél bijzon<strong>de</strong>r plezierig:<br />

<strong>de</strong> traditionele Weihnachtsmarkten van<br />

Meppen en Lingen. Winters mid<strong>de</strong>lpunt:<br />

<strong>de</strong> grote ijsbaan. Gezellig schaatsen met<br />

zachte kerstliedjes op <strong>de</strong> achtergrond,<br />

of oud-Beiers Eisstockschießen. Lachen!<br />

Geen kille cd-klanken, maar een plaatse lijk<br />

koor of stemmige blaaskapel.<br />

Op het pleintje bij <strong>de</strong> kerk staat een reusachtige<br />

<strong>de</strong>nnenboom, die be<strong>de</strong>kt lijkt met poe<strong>de</strong>rsuiker.<br />

De houten kramen zijn versierd met<br />

lampjes, die <strong>de</strong> witte daken warm laten oplichten.<br />

In <strong>de</strong> kramen liggen lekkernijen en<br />

bonte kerstspullen. Op <strong>de</strong> gevels rondom valt<br />

flakkerend kaarslicht en in <strong>de</strong> ramen zie je<br />

het schijnsel van vreug<strong>de</strong>vuren. Een laagje<br />

sneeuw knispert on<strong>de</strong>r je schoenen, in je<br />

han<strong>de</strong>n een warme beker kruidige Glühwein.<br />

Uit een smalle zijstraat klinkt stemmige muziek.<br />

Een kin<strong>de</strong>rkoortje. Tsja, zelfs <strong>de</strong> stoerste<br />

Hollandse toerist krijgt dan wel eens last van<br />

een beginnen<strong>de</strong> brok in zijn keel.<br />

Waar en wanneer?<br />

Een hele lijst traditionele Duitse kerstmarkten;<br />

allemaal leuk en allemaal snel te bereiken in<br />

het <strong>grens</strong>gebied. Je vindt ze op<br />

www.kerstmarkten<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

Kerstsfeer in Osnabrück | Kaart P–Q 11

55<br />

Münster<br />

De stad met <strong>de</strong> statige, ou<strong>de</strong> Prinzipalmarkt<br />

vol koopmanshuizen – voor <strong>de</strong>ze gelegenheid<br />

nog iets glorieuzer dankzij <strong>de</strong> feestverlichting<br />

in <strong>de</strong> ramen – heeft maar liefst vijf kerstmarkten,<br />

ie<strong>de</strong>r met een eigen specialiteit en ambiance.<br />

Bocholt<br />

Net voorbij Arnhem, net on<strong>de</strong>r Winterswijk.<br />

Eigenlijk een beetje ‘Achterhoeks’, maar rond<br />

Kerstmis gelukkig weer helemaal in Duitse<br />

sferen. Kijk maar eens rond op <strong>de</strong> grote kerstmarkt<br />

bij het historische stadhuis.<br />

Kerstmarkt in Bocholt | KAART G 16<br />

• Sfeervolle droomkerst<br />

in winters Osnabrück<br />

De Weihnachtsmarkt van Osnabrück werd al<br />

eens gekozen tot ‘Mooiste van het Noor<strong>de</strong>n’;<br />

<strong>de</strong> kerstmarkt geldt als één van <strong>de</strong> allerleukste,<br />

dankzij <strong>de</strong> bet<strong>over</strong>en<strong>de</strong> sfeer. Geweldig om<br />

eens zelf mee te maken, die ontwapenen<strong>de</strong> atmosfeer<br />

in een prachtig, historisch <strong>de</strong>cor.<br />

Nordhorn<br />

Osnabrück<br />

Winkelwalhalla Nordhorn maakt kerstshoppen<strong>de</strong> Misschien wel <strong>de</strong> mooiste Weihnachtsmarkt<br />

bezoekers blij met oergezellige ‘Punschfahrten’: van Noord-Duitsland. Pal voor het raadhuis<br />

een beetje varen op een verlicht bootje <strong>over</strong> <strong>de</strong> staat al 100 jaar <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong>, antieke draaimolen,<br />

donkere grachten – Venetië aan <strong>de</strong> Vechte – en een echte blikvanger. Net als het beman<strong>de</strong><br />

dan aanleggen voor een goed glas Glühwein. carillonuurwerk – een ‘leven<strong>de</strong>’ speeldoos –<br />

Voor kin<strong>de</strong>ren is er warme Kin<strong>de</strong>rpunsch. Elke en <strong>de</strong> metershoge <strong>de</strong>nnenboom met duizend<br />

dinsdag en vrijdag om 17.00 uur in <strong>de</strong> maan<strong>de</strong>n lichtjes.<br />

november en <strong>de</strong>cember instappen aan <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>.<br />

Kleine, bijzon<strong>de</strong>re kerstmarkten<br />

Inbegrepen:<br />

• <strong>over</strong>nachting met ontbijt, hotel naar keuze<br />

• stadswan<strong>de</strong>ling met <strong>de</strong> nachtwachter door<br />

<strong>de</strong> feeëriek verlichte Altstadt;<br />

vrijdag of zaterdag om 21:00 uur verzamelen<br />

bij <strong>de</strong> trap van het Raadhuis<br />

• 1 glas Glühwein, met als herinnering voor<br />

thuis <strong>de</strong> speciale kerstmok<br />

Prijs per persoon vanaf € 65<br />

bij een tweepersoonskamer<br />

Boeken:<br />

www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl/droomkerst<br />

Aanbie<strong>de</strong>r: Osnabrücker Land e.V.<br />

Bad Bentheim, aan <strong>de</strong> voet van het reusachtige<br />

kasteel. Nu eens niet allerhan<strong>de</strong><br />

smakeloze prullaria, maar lief<strong>de</strong>vol gemaakte<br />

kunstnijverheid en eerlijke, ambachtelijke<br />

producten zoals houtsnijkunst en beschil<strong>de</strong>rd<br />

porselein.<br />

Telgte<br />

Uniek en buitengewoon idyllisch: <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>leeuwse<br />

Lichter-Weihnachtsmarkt. Overal<br />

fakkels, open vuren en bran<strong>de</strong>n<strong>de</strong> kaarsen.<br />

Ahaus<br />

Meer dan een kerstmarkt. Een bonte winterwereld<br />

met coole wintersporten, warme hutten,<br />

veel sneeuwpret en bijna vergeten, nostalgische<br />

spelletjes als Eisstock schieten. Zo’n<br />

2.000 vierkante meter bet<strong>over</strong>ing op het<br />

witte platteland. StattAlm heet het, goed voor<br />

100.000 bezoekers in zeven weken.<br />

Sprookjeskasteel Bad Iburg<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> ‘Iburger Advent’ zijn <strong>de</strong> muren van het<br />

slot met binnenhof fabelachtig verlicht. Mid<strong>de</strong>leeuwse<br />

muziek op authentieke instrumen ten<br />

doet <strong>de</strong> rest. Je zou <strong>de</strong> fraaie marktkraampjes<br />

(zilversme<strong>de</strong>n, wevers) haast voorbij lopen.<br />

Rond <strong>de</strong> kerk in het dorp Holte<br />

Mid<strong>de</strong>lpunt is een gigantisch kampvuur met<br />

kookketel. In een kring daaromheen: antieke<br />

gevels van vakwerkhuizen, vuurschalen,<br />

smaakvol versier<strong>de</strong> kraampjes vol <strong>de</strong>licatessen<br />

en kerstca<strong>de</strong>autjes.<br />

Hotel Clemens August in Ascheberg-Davensberg KAART | N 16<br />

Hotel Clemens August<br />

Burgstraße 54<br />

D - 59387 Ascheberg-Davensberg<br />

Contact<br />

Tel. 0049 (0) 25 93 - 60 40<br />

info@hotel-clemens-august.<strong>de</strong><br />

www.hotel-clemens-august.<strong>de</strong><br />

Kerstsfeer proeven in Münster<br />

Tot in <strong>de</strong> puntjes verzorgd Kerstarrangement: <strong>over</strong>nachten in ons<br />

hotel-restaurant in Ascheberg, iets ten zui<strong>de</strong>n van Münster. Een<br />

warm welkom met een gratis glaasje glühwein. Samen flaneren<br />

<strong>over</strong> <strong>de</strong> sprookjesachtige kerstmarkten in het ou<strong>de</strong> centrum; gerieflijk<br />

en zon<strong>de</strong>r parkeerproblemen, binnen een kwartier met <strong>de</strong><br />

trein. Prijs per persoon € 45,50. Inclusief <strong>over</strong>nachting in tweepersoonskamer<br />

‘comfort’, riant ontbijtbuffet, gratis gebruik van<br />

<strong>de</strong> sauna. Extra, voor wie dat wil: 3-gangen diner € 16,90

56<br />

Reisvoorwaar<strong>de</strong>n voor arrangementen<br />

van Emsland Touristik GmbH<br />

Geachte gast,<br />

we verzoeken u vrien<strong>de</strong>lijk om <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> reisvoorwaar<strong>de</strong>n zorgvuldig te lezen. Deze voorwaar<strong>de</strong>n,<br />

voor z<strong>over</strong> zij van toepassing zijn, maken <strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst, die u – in<br />

het vervolg aangeduid met 'klant' – met Emsland Touristik GmbH als touroperator – in het<br />

vervolg aangeduid met 'ELT' – afsluit. Deze reisvoorwaar<strong>de</strong>n zijn uitsluitend van toepassing<br />

op <strong>de</strong> arrangementen van ELT. Zij zijn niet van toepassing op <strong>de</strong> bemid<strong>de</strong>ling van diensten,<br />

geleverd door <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n (bijvoorbeeld rondleidingen en toegangskaarten) en niet voor <strong>over</strong>eenkomsten<br />

voor verblijfsaccommodaties, respectievelijk <strong>de</strong> bemid<strong>de</strong>ling daarvan.<br />

1. Totstandkoming van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst<br />

1.1. Voor alle soorten boekingen geldt:<br />

a) Uitgangspunt van <strong>de</strong> aanbieding van ELT en <strong>de</strong> boeking van <strong>de</strong> klant is <strong>de</strong> beschrijving<br />

van het arrangement en <strong>de</strong> aanvullen<strong>de</strong> informatie in <strong>de</strong> boekingsbevestiging, voor z<strong>over</strong><br />

<strong>de</strong>ze aan <strong>de</strong> klant bij <strong>de</strong> boeking beschikbaar is gesteld.<br />

b) Reisbureau's en reserveringskantoren zijn door ELT niet gemachtigd tot het aangaan<br />

van <strong>over</strong>eenkomsten, het verstrekken van informatie of het doen van toezeggingen, die<br />

<strong>de</strong> <strong>over</strong>eengekomen inhoud van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst veran<strong>de</strong>ren, <strong>de</strong> boekingsbevestiging<br />

of <strong>de</strong> <strong>over</strong>eengekomen diensten van ELT te boven gaan of hiermee in tegenspraak<br />

zijn.<br />

c) Informatie in hotelgidsen en soortgelijke <strong>over</strong>zichten, die niet door ELT zijn uitgegeven,<br />

zijn voor ELT en diens serviceverplichting niet bin<strong>de</strong>nd, voor z<strong>over</strong> <strong>de</strong>ze niet<br />

d.m.v. een nadrukkelijke <strong>over</strong>eenkomst met <strong>de</strong> klant, in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> inhoud van <strong>de</strong><br />

dienstverlening van ELT, <strong>over</strong>een is gekomen.<br />

d) Indien <strong>de</strong> inhoud van <strong>de</strong> boekingsbevestiging afwijkt van <strong>de</strong> inhoud van <strong>de</strong> boeking, dan<br />

wordt er een nieuw aanbod door ELT opgemaakt. Het contract komt op basis van dit<br />

nieuwe aanbod tot stand als <strong>de</strong> klant <strong>de</strong>ze goedkeurt d.m.v. een uitdrukkelijke verklaring,<br />

een aan- of restbestaling of het in gebruik nemen van <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> dienstverlening.<br />

e) De klant, die <strong>de</strong> boeking verricht, is aansprakelijk voor <strong>de</strong> contractuele verplichtingen,<br />

die daaruit voor hemzelf en voor me<strong>de</strong>reizigers, voor wie hij boekt, voortvloeien, voor<br />

z<strong>over</strong> hij uitdrukkelijk en expliciet verklaart, <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> verplichting op zich genomen<br />

te hebben.<br />

f) De klant wordt erop gewezen dat voor alle boekingssoorten volgens <strong>de</strong> wettelijke bepalingen<br />

§ 312b Abs. 3 Nr. 6 BGB, na <strong>de</strong> totstandkoming van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst geen recht<br />

tot herroeping bestaat.<br />

1.2. Voor een reservering, die mon<strong>de</strong>ling, telefonisch, schriftelijk, per e-mail of telefax wordt<br />

uitgevoerd, geldt:<br />

a) Door mid<strong>de</strong>l van <strong>de</strong> reservering sluit <strong>de</strong> klant een bin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst met ELT.<br />

Aan <strong>de</strong>ze reservering is <strong>de</strong> klant drie werkdagen gebon<strong>de</strong>n.<br />

b) De reis<strong>over</strong>eenkomst komt tot stand zodra <strong>de</strong> boekingsbevestiging (acceptatiebevestiging)<br />

door ELT is verstrekt, in welke vorm dan ook, met dien verstan<strong>de</strong> dat ook<br />

mon<strong>de</strong>linge en telefonische bevestigingen voor <strong>de</strong> klant juridisch bin<strong>de</strong>nd zijn. Bij<br />

mon<strong>de</strong>linge of telefonische reserveringen verstrekt ELT een schriftelijk exemplaar van<br />

<strong>de</strong> boekingsbevestiging aan <strong>de</strong> klant. Mon<strong>de</strong>linge of telefonische reserveringen van <strong>de</strong><br />

klant lei<strong>de</strong>n, in het geval van een <strong>over</strong>eenkomstig bin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> mon<strong>de</strong>linge of telefonische<br />

bevestiging, ook dan tot een bin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst, als het <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> schriftelijke<br />

exemplaar van <strong>de</strong> boekingsbevestiging niet door <strong>de</strong> klant is ontvangen.<br />

c) Indien ELT op verzoek van <strong>de</strong> klant een speciale aanbieding voorlegt, dan bevat <strong>de</strong>ze,<br />

afwijkend van hetgeen vooraf is bepaald, een bin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst van ELT voor <strong>de</strong><br />

klant. In dit geval komt <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst tot stand, zon<strong>de</strong>r een <strong>over</strong>eenkomstige herbevestiging<br />

van ELT (die in <strong>de</strong> regel plaatsvindt), indien <strong>de</strong> klant <strong>de</strong>ze aanbieding, binnen<br />

een eventueel in <strong>de</strong> aanbieding genoemd termijn, zon<strong>de</strong>r beperkingen, aanpassingen<br />

of toevoegingen d.m.v. een uitdrukkelijke verklaring, aanbetaling, restbetaling of het in<br />

gebruik nemen van <strong>de</strong> dienstverlening, accepteert.<br />

1.3. Voor reserveringen, die zon<strong>de</strong>r individuele communicatie d.m.v. een online boekingsproces<br />

(regelgeving voor elektronische han<strong>de</strong>l) tot stand komen, is tevens voor <strong>de</strong><br />

<strong>over</strong>eenkomst van toepassing:<br />

a) Aan <strong>de</strong> klant wordt het proces van het online boekingssysteem op <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong><br />

website van ELT na<strong>de</strong>r uitgelegd.<br />

b) De klant heeft <strong>de</strong> mogelijkheid om <strong>de</strong> invoer met een passen<strong>de</strong> correctiemogelijkheid,<br />

waarvan het gebruik na<strong>de</strong>r wordt uitgelegd, te corrigeren, te verwij<strong>de</strong>ren of het<br />

gehele online boekingsformulier te resetten.<br />

c) Voor <strong>de</strong> uitvoering van <strong>de</strong> online reservering zijn er verschillen<strong>de</strong> talen beschikbaar.<br />

Uitsluitend <strong>de</strong> Duitse taal is hierbij juridisch maatgevend.<br />

d) Voor z<strong>over</strong> <strong>de</strong> tekst van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst door ELT in het online reserveringssysteem<br />

wordt opgeslagen, wordt <strong>de</strong> klant <strong>over</strong> <strong>de</strong>ze opslag en <strong>de</strong> mogelijkheid tot het op een<br />

later tijdstip oproepen van <strong>de</strong>ze tekst, op <strong>de</strong> hoogte gebracht.<br />

e) Door het klikken op <strong>de</strong> button (knop) '<strong>de</strong>finitief reserveren' sluit <strong>de</strong> klant een bin<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />

reis<strong>over</strong>eenkomst met ELT af. De klant is drie werkdagen vanaf <strong>de</strong> verzending van <strong>de</strong><br />

elektronische bevestiging aan <strong>de</strong>ze <strong>over</strong>eenkomst gebon<strong>de</strong>n.<br />

f) Aan <strong>de</strong> klant wordt <strong>de</strong> ingang van <strong>de</strong> reservering onmid<strong>de</strong>llijk via elektronische weg<br />

bevestigd.<br />

g) De <strong>over</strong>dracht van het aanbod van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst d.m.v. <strong>de</strong> button '<strong>de</strong>finitief<br />

reserveren' geeft <strong>de</strong> klant geen recht op <strong>de</strong> totstandkoming van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst<br />

conform <strong>de</strong> boekingsinformatie. ELT is dan nog altijd vrij om te beslissen het contract<br />

van <strong>de</strong> klant te aanvaar<strong>de</strong>n of niet.<br />

h) De <strong>over</strong>eenkomst gaat in zodra ELT <strong>de</strong> boekingsbevestiging aan <strong>de</strong> klant heeft<br />

<strong>over</strong>gedragen.<br />

i) Indien <strong>de</strong> boekingsbevestiging direct na het maken van <strong>de</strong> reservering m.b.v. <strong>de</strong> bevestigingsbutton<br />

'<strong>de</strong>finitief reserveren' volgt d.m.v. <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomstige weergave op het<br />

beeldscherm (reservering in real-time), dan gaat <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst bij ontvangst<br />

en weergave van <strong>de</strong>ze boekingsbevestiging op het beeldscherm direct in, zon<strong>de</strong>r een<br />

evt. tussentijdse me<strong>de</strong><strong>de</strong>ling <strong>over</strong> <strong>de</strong> ingang van <strong>de</strong> reservering conform f). In dit<br />

geval wordt <strong>de</strong> klant <strong>de</strong> mogelijkheid gebo<strong>de</strong>n tot het opslaan en/of afdrukken van <strong>de</strong><br />

boekingsbevestiging. Het ingaan van <strong>de</strong> verbintenis van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst is echter<br />

niet afhankelijk van het feit of <strong>de</strong> klant ook daadwerkelijk van het opslaan of afdrukken<br />

gebruik heeft gemaakt. ELT zal <strong>de</strong> klant daarnaast een kopie van <strong>de</strong> boekingsbevestiging<br />

via een e-mailbericht als e-mailbijlage, per fax of per post toezen<strong>de</strong>n.<br />

2. Diensten<br />

De door ELT verschuldig<strong>de</strong> dienstverlening komt uitsluitend voort uit <strong>de</strong> inhoud van <strong>de</strong><br />

boekingsbevestiging, alsme<strong>de</strong> uit <strong>de</strong> beschrijving van het <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> reisarrangement,<br />

die daaraan ten grondslag ligt, en <strong>over</strong>eenkomstig alle informatie en toelichtingen, waarop<br />

<strong>de</strong> boeking is gebaseerd.<br />

Aanbetaling/restbetaling<br />

2.1. Met het sluiten van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst (ontvangst van <strong>de</strong> boekingsbevestiging of acceptatie<br />

van het aanbod van ELT) en na <strong>over</strong>handiging van een Verklaring van Deelname volgens §<br />

651k BGB dient er een aanbetaling te wor<strong>de</strong>n gedaan, die op <strong>de</strong> totale reissom zal wor<strong>de</strong>n<br />

gecrediteerd. Deze bedraagt 20% van <strong>de</strong> reissom.<br />

2.2. De restbetaling dient 2 weken voor aanvang van <strong>de</strong> reis te zijn voldaan, voor z<strong>over</strong> <strong>de</strong><br />

Verklaring van Deelname is <strong>over</strong>handigd en vaststaat, dat <strong>de</strong> reis niet meer op grond van<br />

<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r artikel 8. van <strong>de</strong>ze voorwaar<strong>de</strong>n genoem<strong>de</strong> re<strong>de</strong>nen geannuleerd kan wor<strong>de</strong>n,<br />

tenzij er een an<strong>de</strong>re betalingstermijn <strong>over</strong>een is gekomen. Bij reserveringen korter dan 2<br />

weken voor aanvang van <strong>de</strong> reis is <strong>de</strong> gehele reissom direct opeisbaar.<br />

2.3. Afwijkend van het bepaal<strong>de</strong> in artikel 3.1 en 3.2 vervalt <strong>de</strong> <strong>over</strong>dracht van <strong>de</strong> Verklaring van<br />

Deelname als voorwaar<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> betalingsvervaldag,<br />

a) als <strong>de</strong> reis niet langer dan 24 duurt, er geen <strong>over</strong>nachting plaatsvindt en een reissom<br />

van € 75,- niet te boven gaat.<br />

b) Of indien ELT een publiekrechtelijke rechtspersoon is, on<strong>de</strong>r curatele staat en dus<br />

volgens <strong>de</strong> wettelijke bepalingen van § 651k Abs. (6) Ziffer 3 BGB niet tot uitvoering van<br />

<strong>de</strong> wettelijke zekerheidsstelling van <strong>de</strong> betaling van <strong>de</strong> klant en dus ook niet tot afgifte<br />

van een zogenaam<strong>de</strong> Verklaring van Deelname verplicht is.<br />

c) Of indien het arrangement geen vervoer naar en/of vanaf <strong>de</strong> vakantielocatie bevat en<br />

afwijkend van het bepaal<strong>de</strong> in artikel 3.1 en 3.2 in <strong>de</strong> boekingsbevestiging <strong>over</strong>eengekomen<br />

en vermeld is, dat <strong>de</strong> gehele reissom zon<strong>de</strong>r aanbetaling aan het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong><br />

reis kan wor<strong>de</strong>n voldaan.<br />

2.4. Indien ELT bereid en in staat is om <strong>de</strong> contractuele verplichtingen na te komen, terwijl <strong>de</strong><br />

klant <strong>de</strong> aanbetaling of <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> reissom niet of niet volledig binnen <strong>de</strong> <strong>over</strong>eengekomen<br />

termijnen voldoet zon<strong>de</strong>r dat <strong>de</strong> klant zich daarbij kan beroepen op een contractueel<br />

of wettelijk recht van retentie, dan heeft ELT na een aanmaning, waarin een termijn wordt<br />

gesteld, het recht <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst te annuleren en <strong>de</strong> klant te <strong>de</strong>biteren voor <strong>de</strong> annuleringskosten<br />

conform artikel 4 van <strong>de</strong>ze <strong>over</strong>eenkomst.<br />

Annulering door <strong>de</strong> klant, omboeking<br />

2.5. De klant kan te allen tij<strong>de</strong> voor aanvang van <strong>de</strong> reis zijn reservering annuleren. Om misverstan<strong>de</strong>n<br />

te voorkomen, adviseren wij om <strong>de</strong> annulering schriftelijk mee te <strong>de</strong>len. De<br />

datum van onvangst van <strong>de</strong>ze annulering bij ELT is van doorslaggeven<strong>de</strong> aard voor het<br />

bepalen van <strong>de</strong> ingangsdatum van <strong>de</strong> annulering.<br />

2.6. Bij ie<strong>de</strong>re annulering door <strong>de</strong> klant heeft ELT als volgt het recht op vergoeding van <strong>de</strong> reeds<br />

getroffen reisvoorbereidingen en uitgaven van ELT, waarbij rekening is gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong><br />

gebruikelijk bespaar<strong>de</strong> uitgaven en an<strong>de</strong>re bespaar<strong>de</strong> dienstverlening:<br />

a) tot 31 dagen voor aanvang van <strong>de</strong> reis 10% van <strong>de</strong> reissom<br />

b) van 30 tot 21 dagen voor aanvang van <strong>de</strong> reis 20 % van <strong>de</strong> reissom<br />

c) van 20 tot 12 dagen voor aanvang van <strong>de</strong> reis 40 % van <strong>de</strong> reissom<br />

d) van 11 tot 3 dagen voor aanvang van <strong>de</strong> reis 60 % van <strong>de</strong> reissom<br />

e) vanaf 3 dagen voor aanvang van <strong>de</strong> reis en bij wegblijven 90 % van <strong>de</strong> reissom<br />

2.7. Wij adviseren u dringend om zowel een annuleringsverzekering als een verzekering voor<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>kking van repatriëringskosten, ongevallen of ziekte, af te sluiten.<br />

2.8. Het staat <strong>de</strong> klant vrij om aan te tonen dat ELT geen of geringere scha<strong>de</strong> heeft gel<strong>de</strong>n dan<br />

<strong>de</strong> bovengenoem<strong>de</strong> forfaitaire bedragen. In dit geval is <strong>de</strong> klant alleen tot betaling van <strong>de</strong><br />

lagere kosten verplicht.<br />

2.9. ELT behoudt zich het recht voor, om in plaats van <strong>de</strong> bovenstaan<strong>de</strong> forfaitaire bedragen<br />

een hogere, reële onkostenvergoeding te eisen, voor z<strong>over</strong> ELT aantoont, dat <strong>de</strong> ontstane<br />

kosten wezenlijk hoger zijn dan <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> forfaitaire bedragen. Indien ELT een <strong>de</strong>rgelijke<br />

aanspraak doet gel<strong>de</strong>n, dan is ELT verplicht <strong>de</strong> verlang<strong>de</strong> scha<strong>de</strong>vergoeding, rekening<br />

hou<strong>de</strong>nd met evt. besparingen en mogelijk hergebruik van <strong>de</strong> dienstverlening, in <strong>de</strong>tail en<br />

met cijfers aan te tonen.<br />

2.10. Indien er op verzoek van <strong>de</strong> klant na het sluiten van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst wijzigingen met<br />

betrekking tot <strong>de</strong> reisdatum, het verblijf, <strong>de</strong> maaltij<strong>de</strong>n of an<strong>de</strong>re diensten (omboekingen)<br />

plaatsvin<strong>de</strong>n, dan kan ELT, zon<strong>de</strong>r dat er sprake is van een wettige aanspraak van <strong>de</strong> klant<br />

op het uitvoeren van <strong>de</strong> omboeking en uitsluitend voor z<strong>over</strong> dat al mogelijk is, tot <strong>de</strong> 31e<br />

dag voor aanvang van <strong>de</strong> reis een omboekingstarief van € 15,- in rekening brengen. Latere<br />

omboekingen zijn uitsluitend mogelijk d.m.v. annulering van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst en<br />

een nieuwe boeking, conform <strong>de</strong> bovenstaan<strong>de</strong> annuleringsvoorwaar<strong>de</strong>n. Dit is niet van<br />

toepassing op omboekingswensen, die slechts geringe kosten met zich meebrengen.<br />

Verplichtingen van <strong>de</strong> klanten (ingebrekestelling, beëindiging, termijn van uitsluiting)<br />

2.11. De klant is verplicht om evt. optre<strong>de</strong>n<strong>de</strong> tekortkomingen onmid<strong>de</strong>llijk aan ELT te mel<strong>de</strong>n<br />

en ELT te verzoeken om <strong>de</strong>ze tekortkomingen op te lossen. Vor<strong>de</strong>ringen van <strong>de</strong> klant<br />

vervallen alleen dan niet, als het mel<strong>de</strong>n van een klacht zon<strong>de</strong>r schuld achterwege blijft.<br />

Een klachtmelding bij <strong>de</strong> dienstverlener, in het bijzon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> aanbie<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> <strong>over</strong>nachting,<br />

is niet voldoen<strong>de</strong>.<br />

2.12. Indien <strong>de</strong> reis door een onvolkomendheid aanzienlijk aan kwaliteit inboet of indien <strong>de</strong>ze<br />

door een klant door een <strong>de</strong>rgelijke onvolkomendheid om een dringen<strong>de</strong>, ook voor ELT<br />

inzichtelijke re<strong>de</strong>n, niet kan wor<strong>de</strong>n uitgevoerd, dan kan <strong>de</strong> klant <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst<br />

o.g.v. <strong>de</strong> wettelijke bepalingen (§ 651e BGB) opzeggen. De annulering is alleen toegestaan,<br />

als ELT of een vertegenwoordiger een door <strong>de</strong> klant bepaal<strong>de</strong> re<strong>de</strong>lijke termijn heeft laten<br />

verstrijken zon<strong>de</strong>r het probleem op te lossen. Het is niet nodig om een termijn vast te<br />

stellen, indien het probleem niet kan wor<strong>de</strong>n verholpen of <strong>de</strong>ze door ELT of een vertegenwoordiger<br />

niet als zodanig wordt erkend of indien <strong>de</strong> onmid<strong>de</strong>llijke opzegging van <strong>de</strong><br />

<strong>over</strong>eenkomst wordt gerechtvaardigd door een bijzon<strong>de</strong>r belang van <strong>de</strong> klant.<br />

2.13. De klant dient zijn aanspraken, wegens het niet nakomen van <strong>de</strong> contractuele verplichtingen,<br />

binnen een maand na <strong>de</strong> contractueel geplan<strong>de</strong> datum van terugkeer tegen<strong>over</strong> ELT<br />

op het on<strong>de</strong>rstaand adres kenbaar te maken. Indien <strong>de</strong> laatste dag van <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> op<br />

een zondag, nationaal erken<strong>de</strong> algemene feestdag, of een zaterdag valt, dan komt <strong>de</strong> eerstvolgen<strong>de</strong><br />

werkdag in plaats van <strong>de</strong>ze dag. Vor<strong>de</strong>ringen van <strong>de</strong> klant vervallen alleen dan<br />

niet, als <strong>de</strong> klant zich zon<strong>de</strong>r schuld niet kan hou<strong>de</strong>n aan het bovengenoem<strong>de</strong> termijn,<br />

waarin <strong>de</strong> klacht dient te wor<strong>de</strong>n gemeld. Een klachtmelding, waarin een termijn wordt<br />

gesteld, kan niet wor<strong>de</strong>n gericht aan <strong>de</strong> dienstverleners, en met name niet aan <strong>de</strong> aanbie<strong>de</strong>r<br />

van <strong>de</strong> <strong>over</strong>nachting. Wij adviseren u dringend om uw klachtmelding schriftelijk<br />

kenbaar te maken.<br />

3. Aansprakelijkheidsbeperking<br />

3.1. De contractuele aansprakelijkheid van ELT voor scha<strong>de</strong>n, die niet het gevolg is van scha<strong>de</strong><br />

aan het leven, het lichaam of <strong>de</strong> gezondheid, is beperkt tot driemaal <strong>de</strong> reissom, voor<br />

z<strong>over</strong> een scha<strong>de</strong> van <strong>de</strong> klant noch opzettelijk, noch door grove schuld tot stand kwam of<br />

ELT als enige verantwoor<strong>de</strong>lijk kan wor<strong>de</strong>n geacht, door schuld van een aanbie<strong>de</strong>r van <strong>de</strong><br />

diensten. ELT is niet aansprakelijk voor informatie en verzuim in verband met diensten,<br />

a) die niet als hoofdbestand<strong>de</strong>el <strong>de</strong>el uitmaken van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst en die geen on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el<br />

zijn van het arrangement van ELT en in <strong>de</strong> reisdocumentatie of boekingsbevstiging<br />

voor <strong>de</strong> klant als zodanig herkenbaar zijn aangeduid als dienst van een <strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />

partij, of<br />

b) geduren<strong>de</strong> het verblijf slechts als dienst van een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> partij wordt bemid<strong>de</strong>ld (bijv.<br />

verblijf in kuur- en wellnesscentra, gebruik van sportfaciliteiten, theaterbezoek, bezoek<br />

aan tentoonstellingen, excursies etc.).<br />

De aansprakelijkheid van ELT voortvloeiend uit <strong>de</strong> agentuur<strong>over</strong>eenkomst bij bemid<strong>de</strong>lingen<br />

volgens a) en b), blijven hierbij ongewijzigd.<br />

4. Annulering door ELT wegens ontoereikend aantal reis<strong>de</strong>elnemers<br />

4.1. ELT kan, als in <strong>de</strong> reisbeschrijving voor een bepaal<strong>de</strong> reis een minimum aantal <strong>de</strong>elnemers<br />

is bepaald, bij het niet bereiken van dit in <strong>de</strong> reisbeschrijving vermel<strong>de</strong> of officieel<br />

vastgeleg<strong>de</strong> minimum aantal, tot 3 weken voor aanvang van <strong>de</strong> reis <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst<br />

annuleren.<br />

4.2. Het minimum aantal is in <strong>de</strong> boekingsbevestiging vermeld of hier wordt in <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomstige<br />

reisinformatie naar verwezen.<br />

4.3. ELT is verplicht om <strong>de</strong> klant onmid<strong>de</strong>llijk na het ingaan van <strong>de</strong>ze voorwaar<strong>de</strong>, betreffen<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong> annulering van <strong>de</strong> reis, hiervan in kennis te stellen en <strong>de</strong> annuleringsverklaring direct te<br />

doen toekomen.<br />

4.4. Is er al, voor het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> in artikel 8.1 genoem<strong>de</strong> perio<strong>de</strong>, sprake van het niet door<br />

kunnen laten gaan van <strong>de</strong> reis, dan is ELT verplicht, <strong>de</strong> annulering onmid<strong>de</strong>llijk aan <strong>de</strong> klant<br />

kenbaar te maken.<br />

4.5. In het geval van een annulering door ELT wegens het niet bereiken van het voorgeschreven<br />

minimum aantal reis<strong>de</strong>elnemers, kan <strong>de</strong> klant ter vervanging <strong>de</strong>elname aan een gelijkwaardige<br />

reis verlangen, z<strong>over</strong> als ELT in staat is een <strong>de</strong>rgelijke reis zon<strong>de</strong>r extra kosten uit het<br />

eigen reisaanbod aan te bie<strong>de</strong>n. De klant heeft het recht om onmid<strong>de</strong>llijk na <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>ling<br />

van ELT, <strong>over</strong> <strong>de</strong> beëindiging van <strong>de</strong> reis, zich hierop te beroepen. In het geval van een<br />

<strong>de</strong>rgelijke annulering ontvangt <strong>de</strong> klant <strong>de</strong> betaal<strong>de</strong> reissom onmid<strong>de</strong>llijk volledig terug.<br />

5. Ongebruikte dienstverlening<br />

Indien <strong>de</strong> reiziger ten gevolge van een voortijdig vertrek, ziekte of een an<strong>de</strong>re re<strong>de</strong>n, waarvoor<br />

ELT niet verantwoor<strong>de</strong>lijk kan wor<strong>de</strong>n geacht, geen gebruik maakt van individuele diensten,<br />

dan kan <strong>de</strong> klant geen aanspraak maken op een evenredige betalingsrestitutie. ELT zal toch,<br />

voor z<strong>over</strong> het niet om heel geringe bedragen gaat, bij <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> dienstverlener in<br />

naam van <strong>de</strong> klant om restitutie vragen en het <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> bedrag aan <strong>de</strong> klant terugbetalen<br />

zodra en voor z<strong>over</strong> <strong>de</strong> restitutie van <strong>de</strong> individuele dienstverlener ook daadwerkelijk door ELT<br />

is terugontvangen.<br />

6. Verjaring<br />

6.1. Aanspraken van <strong>de</strong> klant volgens §§ 651c bis f BGB op grond van letselscha<strong>de</strong> of scha<strong>de</strong><br />

van het lichaam of <strong>de</strong> gezondheid, ten gevolge van grove opzet of nalatigheid van ELT of<br />

een wettige vertegenwoordiger of plaatsvervanger van ELT, verjaren na twee jaar. Dat geldt<br />

ook voor aanspraken op vergoeding van <strong>over</strong>ige scha<strong>de</strong>, ten gevolge van grove opzet of<br />

nalatigheid van ELT of een wettige vertegenwoordiger of plaatsvervanger van ELT.<br />

6.2. Alle <strong>over</strong>ige aanspraken volgens §§ 651c bis f BGB verjaren naar één jaar.<br />

6.3. De verjaring volgens artikel 10.1 en 10.2 begint vanaf <strong>de</strong> dag, waarop <strong>de</strong> reis volgens <strong>de</strong><br />

contractuele afspraken zou moeten eindigen. Indien <strong>de</strong> laatste dag van <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> op<br />

een zondag, nationaal erken<strong>de</strong> algemene feestdag, of een zaterdag valt, dan komt <strong>de</strong><br />

eerstvolgen<strong>de</strong> werkdag in plaats van <strong>de</strong>ze dag.<br />

6.4. Geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen tussen <strong>de</strong> klant en ELT <strong>over</strong> gel<strong>de</strong>nd te maken<br />

aanspraken of <strong>over</strong> omstandighe<strong>de</strong>n, waaruit <strong>de</strong>ze aanspraken voortvloeien, wordt <strong>de</strong><br />

verjaring opgeschort totdat <strong>de</strong> klant of ELT weigert <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen voort te zetten.<br />

De verjaring is op zijn vroegst drie maan<strong>de</strong>n na het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> opschorting van kracht.<br />

6. Toepasselijk recht en forumkeuze<br />

7.1. Voor klanten, die geen on<strong>de</strong>rdaan zijn van een lidstaat van <strong>de</strong> Europese Unie of Zwitsers<br />

staatsburger zijn, is voor <strong>de</strong> gehele juridische en contractuele relatie tussen <strong>de</strong> klant en ELT<br />

<strong>de</strong> exclusieve toepassing van het Duitse recht <strong>over</strong>eengekomen. Dergelijke klanten kunnen<br />

ELT dus uitsluitend in Duitsland dagvaar<strong>de</strong>n.<br />

7.2. Voor rechtsvor<strong>de</strong>ringen van ELT jegens klanten of verdragspartners van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst,<br />

die zakenmensen of juridische personen van het publiek- of privaatrecht zijn<br />

of personen, die in het buitenland zijn gevestigd of die een woonplaats of gewoonlijke<br />

verblijfplaats in het buitenland hebben, of wiens woonplaats of gewoonlijke verblijfplaats<br />

op het tijdstip van <strong>de</strong> juridische procedure niet bekend is, wordt als plaats van <strong>de</strong> bevoeg<strong>de</strong><br />

rechtbank <strong>de</strong> vestigingsplaats van ELT <strong>over</strong>eengekomen.<br />

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

© Copyright RA Noll Stuttgart, 2004 – 2013<br />

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

Touroperator is: Emsland Touristik GmbH<br />

Manager: Uwe Carli | Amtsgericht Osnabrück, HRB 120675<br />

Or<strong>de</strong>nie<strong>de</strong>rung 2, 49716 Meppen | Tel. +49 (0)5931-442266 | Fax +49 (0)4931-443644<br />

E-mail : info@emsland.com | www.emsland.com<br />

Colofon<br />

Uitgever en redactie:<br />

<strong>Geheim</strong> <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong><br />

Grens<strong>over</strong>schrij<strong>de</strong>nd Projectbureau voor Toerisme<br />

Stichting ECC (EUREGIO Cross Bor<strong>de</strong>r Consultancy)<br />

Gronausestraat 1258 – 1260<br />

7534 AV Glanerbrug<br />

Tel.: 053 - 460 51 32 · Fax: 053 - 460 51 59<br />

info@geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

www.geheim<strong>over</strong><strong>de</strong><strong>grens</strong>.nl<br />

Concept & vormgeving:<br />

B&S Werbeagentur, Münster<br />

Druk: Druckhaus FROMM, Osnabrück<br />

Tekst: NL Connection, Travel Marketing &<br />

Communication, Bremen<br />

Fot<strong>over</strong>antwoording:<br />

De in <strong>de</strong>ze brochure gebruikte foto´s vallen on<strong>de</strong>r<br />

het auteursrecht en mogen <strong>de</strong>rhalve niet gekopieerd<br />

of zon<strong>de</strong>r toestemming wor<strong>de</strong>n gebruikt. De fotos<br />

zijn eigendom van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> instellingen:<br />

Grens<strong>over</strong>schrij<strong>de</strong>nd Projectbureau voor Toerisme /<br />

EUREGIO e.V., <strong>Münsterland</strong> e.V., Grafschaft Bentheim<br />

Tourismus e.V., TV Osnabrücker Land e.V.,<br />

Emsland Touristik GmbH<br />

C<strong>over</strong>: Foto Vrouw met koffer: © sergign<br />

(www.shutterstock.<strong>de</strong>) / Foto achtergrond:<br />

Schloss Ippenburg,<br />

p. 07 foto advertentie: © Markus Wielens,<br />

p. 31 boven: © Ralf Emmerich,<br />

p. 32 foto achtergrond: © Studio Frieling,<br />

p.34 foto achtergrond: © Pavel Losevsky –<br />

www.fotolia.com,<br />

p. 35 / 3 fotos: © <strong>Münsterland</strong> Festival,<br />

p. 40 foto achtergrond: suze/photocase.com,<br />

p. 43 boven: © avner (www.shutterstock.<strong>de</strong>),<br />

p. 45 boven: © Ralf Emmerich,<br />

S. 46 foto achtergrond: © Mila Lippitz –<br />

www.photocase.<strong>de</strong>,<br />

p. 50/51: © Wilminks parkhotel,<br />

p. 53: foto achtergrond: © Claas König,<br />

p. 54: foto achtergrond: © OMT/Heese,<br />

p. 55: foto rechts boven © Stadtmarketing<br />

Bocholt<br />

Aansprakelijkheid: Bij het boeken van<br />

arrangementen gel<strong>de</strong>n <strong>de</strong> reisvoorwaar<strong>de</strong>n<br />

van <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> reisorganisator. Alle gegevens<br />

baseren op <strong>de</strong> stand van zaken van <strong>de</strong>cember<br />

2012. Deze brochure is gemaakt met<br />

het doel <strong>de</strong> omzet te vergroten en te informeren.<br />

Vanwege foute informatie of nagekomen<br />

dienstverlening kan geen recht op scha<strong>de</strong>vergoeding<br />

wor<strong>de</strong>n ontleend tegen<strong>over</strong> ‘<strong>Geheim</strong><br />

<strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>grens</strong>ʼ als uitgever van dit product.<br />

Me<strong>de</strong> mogelijk gemaakt door<br />

www.<strong>de</strong>utschland-ne<strong>de</strong>rland.eu<br />

<strong>Münsterland</strong> e. V.

57<br />

Geachte klant, Wij vragen u <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> reisvoorwaar<strong>de</strong>n zorgvuldig te lezen. Deze voorwaar<strong>de</strong>n,<br />

voor z<strong>over</strong> zij van toepassing zijn, maken <strong>de</strong>el uit van <strong>de</strong>ze reis<strong>over</strong>eenkomst, welke u met<br />

Grafschaft Bentheim Tourismus e.V, – in het vervolg aangeduid als “GBT” – als touroperator<br />

afsluit. Deze reisvoorwaar<strong>de</strong>n zijn uitsluitend van kracht voor <strong>de</strong> arrangementen van GBT. Zij<br />

zijn niet van toepassing op <strong>de</strong> bemid<strong>de</strong>ling van diensten geleverd door <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n (bijvoorbeeld<br />

rondleidingen en toegangskaarten) en niet op <strong>over</strong>eenkomsten voor verblijfsaccommodaties,<br />

respectievelijk <strong>de</strong> bemid<strong>de</strong>ling daarvan.<br />

1. Totstandkoming van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst, plichten van <strong>de</strong> boekingspersoon<br />

1.1. Door mid<strong>de</strong>l van <strong>de</strong> boeking (aanmelding), die mon<strong>de</strong>ling, telefonisch, schriftelijk, per fax,<br />

per e-mail of via internet kan plaatsvin<strong>de</strong>n, sluit <strong>de</strong> klant een bin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst<br />

met GBT. De reisbeschrijving, <strong>de</strong>ze reisvoorwaar<strong>de</strong>n en alle aanvullen<strong>de</strong> informatie voor<br />

z<strong>over</strong> <strong>de</strong>ze bij <strong>de</strong> boeking aan <strong>de</strong> klant wordt verstrekt (brochure, lijst van gastheren,<br />

internet) vormen <strong>de</strong> basis voor dit aanbod.<br />

1.2. De reis<strong>over</strong>eenkomst komt tot stand zodra <strong>de</strong> boeking door GBT aan <strong>de</strong> klant is bevestigd.<br />

Deze bevestiging is niet gebon<strong>de</strong>n aan een bepaal<strong>de</strong> vorm. Bij of onmid<strong>de</strong>llijk na het<br />

sluiten van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst ontvangt <strong>de</strong> klant een schriftelijke boekingsbevestiging (of<br />

schriftelijk per e-mail). Een schriftelijke boekingsbevestiging kan achterwege blijven indien<br />

<strong>de</strong> boeking min<strong>de</strong>r dan 7 werkdagen voor aanvang van <strong>de</strong> reis plaatsvindt.<br />

1.3. De klant die <strong>de</strong> boeking verricht, is aansprakelijk voor <strong>de</strong> contractuele verplichtingen die<br />

daaruit voor hemzelf en voor me<strong>de</strong>reizigers voor wie hij boekt, voortvloeien, voor z<strong>over</strong> hij<br />

uitdrukkelijk en expliciet verklaart, <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> verplichting op zich genomen te hebben.<br />

2. Diensten en wijziging daarvan<br />

2.1. De door GBT opgenomen verplichtingen vloeien uitsluitend voort uit <strong>de</strong> inhoud van <strong>de</strong><br />

boekingsbevestiging, alsme<strong>de</strong> uit <strong>de</strong> beschrijving het betreffen<strong>de</strong> reisarrangement die<br />

daaraan ten grondslag ligt en <strong>over</strong>eenkomstig alle informatie en toelichtingen waarop <strong>de</strong><br />

boeking is gebaseerd.<br />

2.2. GBT heeft reisoperators en dienstverleners, met name <strong>de</strong> aanbie<strong>de</strong>rs van <strong>over</strong>nachtingen,<br />

niet gemachtigd toezeggingen te doen of afspraken te maken die <strong>de</strong> boekingsbevestiging<br />

te boven gaan of daarmee in tegenspraak zijn of die wijzigingen van <strong>de</strong> bevestig<strong>de</strong> inhoud<br />

van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst tot gevolg hebben.<br />

3. Aanbetaling, betaling van <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> reissom<br />

3.1. Met het sluiten van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst (ontvangst van <strong>de</strong> bevestiging van <strong>de</strong> boeking) en<br />

na <strong>over</strong>handiging van een verklaring van <strong>de</strong>elname aan het Garantiefonds conform § 651k<br />

BGB (= Duits Burgerlijk Wetboek) dient er een aanbetaling te geschie<strong>de</strong>n. Deze bedraagt<br />

12% van <strong>de</strong> reissom en van het eventueel afzon<strong>de</strong>rlijk <strong>over</strong>eengekomen bedrag voor het<br />

toegangsbewijs, voor z<strong>over</strong> er een toegangsbewijs bij het arrangement is inbegrepen.<br />

3.2. Het resteren<strong>de</strong> bedrag dient, voor z<strong>over</strong> <strong>de</strong> Verklaring van <strong>de</strong>elname aan het Garantiefonds<br />

is verstrekt, uiterlijk 4 weken voor aanvang van <strong>de</strong> reis te zijn voldaan, tenzij er een an<strong>de</strong>re<br />

termijn <strong>over</strong>een is gekomen. Bij boekingen korter dan 4 weken voor aanvang van <strong>de</strong> reis<br />

dient <strong>de</strong> reissom per direct te wor<strong>de</strong>n voldaan.<br />

3.3. De plicht om een verklaring van <strong>de</strong>elname aan het Garantiefonds te <strong>over</strong>handigen, vervalt<br />

indien, afwijkend van lid 3.1, <strong>de</strong> <strong>over</strong>eengekomen diensten exclusief vervoer van of naar <strong>de</strong><br />

reisbestemming zijn en er <strong>over</strong>eengekomen is, dat <strong>de</strong> gehele reissom pas aan het ein<strong>de</strong><br />

van <strong>de</strong> reis/het verblijf aan <strong>de</strong> GBT of aan <strong>de</strong> aanbie<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> <strong>over</strong>nachting moet wor<strong>de</strong>n<br />

voldaan.<br />

3.4. Indien GBT bereid en in staat is om zijn contractuele verplichtingen na te komen, terwijl <strong>de</strong><br />

klant <strong>de</strong> aanbetaling of <strong>de</strong> resteren<strong>de</strong> reissom niet of niet volledig binnen <strong>de</strong> <strong>over</strong>eengekomen<br />

termijnen voldoet zon<strong>de</strong>r dat <strong>de</strong> klant zich daarbij kan beroepen op een contractueel<br />

of wettelijk recht van retentie, dan heeft GBT na een aanmaning waarin een termijn wordt<br />

gesteld het recht <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst te annuleren en <strong>de</strong> klant te <strong>de</strong>biteren voor <strong>de</strong> annuleringskosten<br />

conform artikel 4 van <strong>de</strong>ze <strong>over</strong>eenkomst in rekening te brengen.<br />

4. Annulering door <strong>de</strong> klant, omboeking<br />

4.1. De klant kan te allen tij<strong>de</strong> voor aanvang van <strong>de</strong> reis zijn boeking annuleren. Om<br />

misverstan<strong>de</strong>n te voorkomen, adviseren wij <strong>de</strong> annulering schriftelijk mee te <strong>de</strong>len.<br />

Doorslaggevend voor het vaststellen van termijnen is <strong>de</strong> datum van binnenkomst van <strong>de</strong><br />

annulering bij <strong>de</strong> GBT.<br />

4.2. Bij ie<strong>de</strong>re annulering heeft GBT het recht op vergoeding van <strong>de</strong> reeds gemaakte kosten ter<br />

voorbereiding van <strong>de</strong> reis, waarop in min<strong>de</strong>ring gebracht <strong>de</strong> gebruikelijke besparing wegens<br />

niet gemaakte kosten, alsme<strong>de</strong> <strong>de</strong> gebruikelijke opbrengst van mogelijke herbezetting. De<br />

scha<strong>de</strong>vergoeding omvat <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> standaardpercentages:<br />

a) tot 31 dagen voor aanvang van <strong>de</strong> reis 10% van <strong>de</strong> reissom<br />

b) van <strong>de</strong> 30ste tot <strong>de</strong> 21ste dag voor aanvang van <strong>de</strong> reis 20 % van <strong>de</strong> reissom<br />

c) van <strong>de</strong> 20ste tot <strong>de</strong> 12<strong>de</strong> dag voor aanvang van <strong>de</strong> reis 40 % van <strong>de</strong> reissom<br />

d) van <strong>de</strong> 11<strong>de</strong> tot <strong>de</strong> 03<strong>de</strong> dag voor aanvang van <strong>de</strong> reis 60 %<br />

e) vanaf <strong>de</strong> 3<strong>de</strong> dag voor aanvang van <strong>de</strong> reis en bij wegblijven 90% van <strong>de</strong> reissom<br />

4.3. Wij adviseren u dringend om een annuleringsverzekering af te sluiten.<br />

4.4. Het staat <strong>de</strong> klant vrij, aan te tonen dat GBT geen of geringere scha<strong>de</strong> heeft gele<strong>de</strong>n dan<br />

<strong>de</strong> bovengenoem<strong>de</strong> forfaitaire bedragen. Slaagt <strong>de</strong> klant hierin, dan is hij slechts verplicht<br />

tot betaling van <strong>de</strong> lagere kosten.<br />

4.5. Het blijft <strong>de</strong> GBT voorbehou<strong>de</strong>n in een afzon<strong>de</strong>rlijk geval, afwijkend van bovengenoem<strong>de</strong><br />

percentages, een hogere, reële onkostenvergoeding te eisen, voor z<strong>over</strong> GBT aantoont dat<br />

<strong>de</strong> ontstane kosten wezenlijk hoger zijn dan het forfaitaire bedrag dat van toepassing is.<br />

Indien GBT <strong>de</strong>rgelijke aanspraken doet gel<strong>de</strong>n, dan is GBT verplicht <strong>de</strong> verlang<strong>de</strong> scha<strong>de</strong>vergoeding,<br />

rekening hou<strong>de</strong>nd met <strong>de</strong> besparingen en een eventuele herbezetting en/of<br />

hergebruik van <strong>de</strong> reisdiensten, in <strong>de</strong>tail en met cijfers te verantwoor<strong>de</strong>n.<br />

4.6. De voornoem<strong>de</strong> bepalingen laten het wettelijke recht van <strong>de</strong> klant onverlet om conform §<br />

651b BGB een plaatsvervangen<strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemer te sturen.<br />

4.7. Indien er op verzoek van <strong>de</strong> klant na het sluiten van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst wijzigingen met<br />

betrekking tot <strong>de</strong> reisdatum, het verblijf, <strong>de</strong> maaltij<strong>de</strong>n of an<strong>de</strong>re diensten plaatsvin<strong>de</strong>n,<br />

dan kan GBT zon<strong>de</strong>r dat er sprake is van een wettige aanspraak van <strong>de</strong> klant op uitvoeren<br />

van <strong>de</strong> omboeking en uitsluitend voor z<strong>over</strong> dat al mogelijk is, tot <strong>de</strong> 31ste dag voor aanvang<br />

van <strong>de</strong> reis een omboekingstarief van € 26,- in rekening brengen. Latere omboekingen<br />

zijn uitsluitend mogelijk door mid<strong>de</strong>l van annulering van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst conform <strong>de</strong><br />

bovenstaan<strong>de</strong> annuleringsvoorwaar<strong>de</strong>n en een nieuwe boeking. Dit is niet van toepassing<br />

op gewenste mutaties die slechts geringe kosten met zich meebrengen.<br />

5. Verplichtingen van <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemers / klanten (ingebrekestelling, mel<strong>de</strong>n van klachten,<br />

annulering, termijn van uitsluiting)<br />

5.1. De reis<strong>de</strong>elnemer is verplicht eventueel optre<strong>de</strong>n<strong>de</strong> tekortkomingen onmid<strong>de</strong>llijk aan GBT<br />

te mel<strong>de</strong>n en GBT te verzoeken, <strong>de</strong>ze onvolkomenhe<strong>de</strong>n op te lossen. Indien bovengenoem<strong>de</strong><br />

klachtmelding achterwege blijft, kan <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer slechts aanspraken doen<br />

gel<strong>de</strong>n wanneer <strong>de</strong> tekortkoming veroorzaakt werd door omstandighe<strong>de</strong>n waaraan hij<br />

geen schuld heeft. Een klachtmelding bij <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> dienstverlener, in het bijzon<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />

aanbie<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> <strong>over</strong>nachtingen, is niet voldoen<strong>de</strong>.<br />

5.2. Indien <strong>de</strong> reis door een onvolkomenheid aanzienlijk aan kwaliteit inboet of indien <strong>de</strong>ze<br />

onvolkomenhe<strong>de</strong>n om dringen<strong>de</strong> re<strong>de</strong>nen die ook voor GBT inzichtelijk zijn, ertoe lei<strong>de</strong>n<br />

dat er re<strong>de</strong>lijkerwijs niet van <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer kan wor<strong>de</strong>n gevergd dat hij <strong>de</strong> reis daadwerkelijk<br />

aanvaard, dan kan <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst opzeggen conform<br />

<strong>de</strong> wettelijke bepalingen (§ 651e BGB). De annulering is slechts ontvankelijk indien GBT,<br />

respectievelijk haar dienstverlener, een door <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer bepaal<strong>de</strong> re<strong>de</strong>lijke termijn<br />

heeft laten verstrijken zon<strong>de</strong>r het probleem op te lossen. Het is niet nodig een termijn vast<br />

te stellen, indien <strong>de</strong> onvolkomenheid niet kan wor<strong>de</strong>n verholpen of <strong>de</strong>ze door GBT of haar<br />

dienstverlener niet als zodanig wordt erkend of indien <strong>de</strong> onmid<strong>de</strong>llijke opzegging van <strong>de</strong><br />

<strong>over</strong>eenkomst wordt gerechtvaardigd door een bijzon<strong>de</strong>r belang van <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer.<br />

5.3. De reis<strong>de</strong>elnemer dient zijn aanspraken vanwege het niet nakomen van <strong>de</strong> contractuele<br />

verplichtingen van <strong>de</strong> zij<strong>de</strong> van GBT uitsluitend aan het navolgend genoem<strong>de</strong> adres te<br />

richten na afloop van <strong>de</strong> reis en binnen een maand van <strong>de</strong> in <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst genoem<strong>de</strong><br />

datum van <strong>de</strong> terugreis. Een klachtmelding waarin een termijn wordt gesteld kan niet<br />

wor<strong>de</strong>n gericht aan <strong>de</strong> dienstverleners, met name niet aan <strong>de</strong> aanbie<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> <strong>over</strong>nachtingen.<br />

Wij adviseren u dringend, uw aanspraken schriftelijk ter kennis te brengen.<br />

6. Bijzon<strong>de</strong>re plichten van <strong>de</strong> klant / reis<strong>de</strong>elnemer bij arrangementen met medische<br />

verrichtingen, kuurbehan<strong>de</strong>lingen en wellnessaanbod.<br />

6.1. Bij arrangementen waarvan medische verrichtingen, kuurbehan<strong>de</strong>lingen, een wellnessaanbod<br />

of vergelijkbare diensten <strong>de</strong>el uitmaken, dient <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer voor boeking,<br />

voor aanvang van <strong>de</strong> reis en voor gebruikmaking van <strong>de</strong>ze diensten te informeren of <strong>de</strong><br />

betreffen<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling of verrichting voor hem geschikt is, rekening hou<strong>de</strong>nd met zijn<br />

fysieke gesteldheid, in het bijzon<strong>de</strong>r bij reeds bestaan<strong>de</strong> klachten of ziekten.<br />

6.2. In verband hiermee is GBT zon<strong>de</strong>r uitdrukkelijke afspraak geen bijzon<strong>de</strong>re, in het bijzon<strong>de</strong>r<br />

op <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer afgestem<strong>de</strong> medische voorlichting of informatie <strong>over</strong> <strong>de</strong> gevolgen,<br />

risico’s en bijwerkingen van <strong>de</strong>rgelijke diensten verschuldigd.<br />

6.3. De bovengenoem<strong>de</strong> bepalingen zijn, onafhankelijk van het feit of GBT slechts bemid<strong>de</strong>laar<br />

van <strong>de</strong>rgelijke diensten is of dat <strong>de</strong>ze <strong>de</strong>el uitmaken van <strong>de</strong> reisdiensten, van toepassing<br />

7. Aansprakelijkheid<br />

7.1. GBT beperkt zijn aansprakelijkheid voor scha<strong>de</strong>, letselscha<strong>de</strong> uitgezon<strong>de</strong>rd, tot maximaal<br />

drie maal <strong>de</strong> reissom. Deze aansprakelijkheidsbeperking is van toepassing voor z<strong>over</strong> <strong>de</strong>ze<br />

scha<strong>de</strong> noch opzettelijk, noch door grove schuld aan <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer wordt toegebracht<br />

of indien GBT als enige verantwoor<strong>de</strong>lijk is door schuld van een aanbie<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> diensten.<br />

7.2. GBT is niet aansprakelijk voor diensten,<br />

a) die niet als hoofdbestand<strong>de</strong>el <strong>de</strong>el uitmaken van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst en die geen on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el<br />

zijn van het arrangement van GBT en die in <strong>de</strong> reisdocumentatie of boekingsbevestiging<br />

voor <strong>de</strong> klant als zodanig herkenbaar zijn aangeduid als dienst van een <strong>de</strong>r<strong>de</strong> partij, of<br />

b) diensten van een an<strong>de</strong>re partij (bijvoorbeeld verblijf in kuuroor<strong>de</strong>n of wellnesscentra,<br />

gebruik van sportfaciliteiten, theaterbezoek, tentoonstellingen, uitstapjes, enzovoorts), die<br />

slechts wor<strong>de</strong>n bemid<strong>de</strong>ld.<br />

7.3. Voor z<strong>over</strong> diensten, zoals medische verrichtingen, therapieën, massages of an<strong>de</strong>re<br />

geneeskundige behan<strong>de</strong>lingen of verrichtingen die geen <strong>de</strong>el uitmaken van het arrangement<br />

van GBT en die aanvullend op het geboekte arrangement conform artikel 7.2 slechts<br />

wor<strong>de</strong>n bemid<strong>de</strong>ld, is GBT niet aansprakelijk voor <strong>de</strong> dienstverlening noch voor materiële<br />

en letselscha<strong>de</strong>. Voor z<strong>over</strong> <strong>de</strong>rgelijke diensten <strong>de</strong>el uitmaken van <strong>de</strong> reisdiensten is GBT<br />

niet aansprakelijk voor het welslagen van een geneeskundige of kuurbehan<strong>de</strong>ling.<br />

8. Verjaring<br />

8.1. Aanspraken van <strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer conform §§ 651c bis f BGB op grond van letselscha<strong>de</strong>,<br />

scha<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> gezondheid en dood ten gevolge van grove opzet of nalatigheid van GBT<br />

of een wettige vertegenwoordiger of plaatsvervanger van GBT verjaren na twee jaar. Dat<br />

geldt ook vooraanspraken op vergoeding van <strong>over</strong>ige scha<strong>de</strong> ten gevolge van grove opzet<br />

of nalatigheid van GBT of een wettige vertegenwoordiger of plaatsvervanger van GBT.<br />

8.2. Alle ver<strong>de</strong>re aanspraken conform §§ 651c bis f BGB verjaren na één jaar.<br />

8.3. De verjaring conform artikel 8.1 en 8.2 begint vanaf <strong>de</strong> dag na <strong>de</strong> dag van <strong>de</strong> in <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst<br />

voorziene terugreis.<br />

8.4. Geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> lopen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen <strong>over</strong> gel<strong>de</strong>nd te maken aanspraken of <strong>over</strong><br />

omstandighe<strong>de</strong>n, waaruit <strong>de</strong>ze aanspraken voortvloeien, wordt <strong>de</strong> verjaring opgeschort totdat<br />

<strong>de</strong> reis<strong>de</strong>elnemer of GBT weigert <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen voort te zetten. De voornoem<strong>de</strong><br />

verjaringstermijn is op zijn vroegst drie maan<strong>de</strong>n na het beëindigen van <strong>de</strong> opschorting<br />

van kracht.<br />

9. Bevoeg<strong>de</strong> rechtbank<br />

Voor rechtsvor<strong>de</strong>ringen van het GBT jegens klanten die zakenmensen, publiekrechtelijke of<br />

privaatrechtelijke juridische personen, of personen zijn die in het buitenland zijn gevestigd<br />

of wier woonplaats of gewoonlijke verblijfplaats ten tij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> rechtsvor<strong>de</strong>ring onbekend<br />

is, wordt als plaats van <strong>de</strong> bevoeg<strong>de</strong> rechtbank <strong>de</strong> vestigingsplaats van het GBT <strong>over</strong>eengekomen.<br />

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

© Op <strong>de</strong>ze voorwaar<strong>de</strong>n rusten auteursrechten; RA Noll Stuttgart, 2004–2011<br />

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />

Touroperator is: Grafschaft Bentheim Tourismus e.V.<br />

Voorzitter Raad van Bestuur: Hans-Werner Schwarz | Directeur: Ruth Diekel<br />

Nummer verenigingsregister: 719 | Kantongerecht Nordhorn<br />

van-Del<strong>de</strong>n-Str. 1-7 | D-48529 Nordhorn<br />

Tel.: +49 (0) 5921-961196 | Fax: +49 (0)5921-961197 | E-mail: tourismus@grafschaft.<strong>de</strong><br />

Voor <strong>de</strong> door het Frem<strong>de</strong>nverkehrsverband <strong>Münsterland</strong> e. V. (ML) aangebo<strong>de</strong>n eigen<br />

toeristische pakketreizen en individuele diensten gel<strong>de</strong>n – in aanvulling op <strong>de</strong> wettelijke<br />

bepalingen van <strong>de</strong> §§ 651 a-m BGB – tussen u als reiziger/gast en ons <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> algemene<br />

reisvoorwaar<strong>de</strong>n. Deze wor<strong>de</strong>n inhoud van <strong>de</strong> tussen ons tot stand gekomen <strong>over</strong>eenkomst<br />

en gel<strong>de</strong>n ver<strong>de</strong>r in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> mate voor an<strong>de</strong>re touroperators die in <strong>de</strong>ze brochure<br />

voorkomen en waarvoor wij bemid<strong>de</strong>len.<br />

1. Sluiten van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst<br />

1.1. Met <strong>de</strong> aanmelding, die telefonisch, per fax, per e-mail of schriftelijk kan plaatsvin<strong>de</strong>n, gaat<br />

<strong>de</strong> gast akkoord met <strong>de</strong> sluiting van een bin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst met ML. De aanmelding<br />

geldt ook voor alle door <strong>de</strong> gast opgegeven <strong>de</strong>elnemers. De gast is aansprakelijk voor zijn<br />

eigen verplichtingen en alle verplichtingen van <strong>de</strong> aangemel<strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers, voorz<strong>over</strong> hij <strong>de</strong>ze<br />

verplichtingen door een uitdrukkelijke verklaring is aangegaan.<br />

1.2. De <strong>over</strong>eenkomst met ML komt met <strong>de</strong> boekingsbevestiging tot stand, die <strong>de</strong> gast direct na<br />

acceptatie van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst van ML ontvangt. De gast is twee weken aan het aanbod<br />

gebon<strong>de</strong>n.<br />

2. Diensten<br />

2.1. De door ML verschuldig<strong>de</strong> diensten vloeien voort uit <strong>de</strong> beschrijving in <strong>de</strong> actuele brochure<br />

van ML resp. uit <strong>de</strong> in <strong>de</strong> OBIS van ML opgeslagen gegevens. Voor z<strong>over</strong> <strong>de</strong> beschrijving in<br />

<strong>de</strong> schriftelijke boekingsbevestiging van <strong>de</strong> informatie in <strong>de</strong> brochure afwijkt, heeft <strong>de</strong><br />

schriftelijke bevestiging voorrang. Overige afspraken, die <strong>de</strong> omvang van <strong>de</strong> contractuele<br />

diensten vergroten of veran<strong>de</strong>ren, dienen schriftelijk door ML te wor<strong>de</strong>n bevestigd.<br />

2.2. Bij boeking van vol- en halfpension wordt <strong>de</strong> gast erop gewezen, dat <strong>de</strong> menukaart in dit<br />

bedrijf door <strong>de</strong> dienstverlener soms tot bepaal<strong>de</strong> gerechten wordt beperkt.<br />

2.3. In <strong>de</strong> reissom is geen annuleringsverzekering inbegrepen.<br />

2.4. Veran<strong>de</strong>ringen of afwijkingen van individuel diensten t.o.v. <strong>de</strong> in <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst opgenomen<br />

inhoud, welke na sluiting van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst noodzakelijk zijn en niet te kwa<strong>de</strong>r trouw<br />

door ML zijn doorgevoerd, zijn toegestaan, wanneer <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ringen of afwijkingen niet<br />

aanzienlijk zijn en het karakter van <strong>de</strong> geboekte reis niet beïnvloe<strong>de</strong>n.<br />

3. Prijzen<br />

3.1. De in <strong>de</strong> brochure vermel<strong>de</strong> prijzen zijn totaalprijzen en zijn inclusief BTW. Niet ingebrepen<br />

zijn te plaatse te betalen kosten, zoals toeristenbelasting en indien van toepassing, variabele<br />

bijkomen<strong>de</strong> kosten zoals bijv. telefoon.<br />

3.2 De vermel<strong>de</strong> prijzen gel<strong>de</strong>n bij pakketreizen en bouwstenen per persoon.<br />

3.3. De vermel<strong>de</strong> prijzen en diensten gel<strong>de</strong>n voor het betreffen<strong>de</strong> kalen<strong>de</strong>rjaar en staan vermeld<br />

op <strong>de</strong> boekingsbevestiging en in <strong>de</strong> dan gel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> brochure.<br />

3.4. Voor eventuele extra diensten kan ML een toeslag verlangen.<br />

4. Betaling<br />

4.1. De ML is gerechtigd, na <strong>de</strong> boekingsbevestiging een aanbetaling van 12 % <strong>over</strong> <strong>de</strong> reissom per<br />

persoon te verlangen, met een maximum van 250 €, die <strong>over</strong> <strong>de</strong> reissom berekend wordt.<br />

4.2. De restantbetaling dient uiterlijk 14 dagen voor het begin van <strong>de</strong> reis te zijn betaald, als<br />

vaststaat, dat <strong>de</strong> reis doorgang vindt en in het bijzon<strong>de</strong>r niet meer om <strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<br />

6.1. genoem<strong>de</strong> re<strong>de</strong>nen geannuleerd kan wor<strong>de</strong>n. Na ontvangst van <strong>de</strong> betaling ontvangt<br />

<strong>de</strong> gast <strong>de</strong> reisbeschei<strong>de</strong>n. In uitzon<strong>de</strong>rlijke gevallen kan an<strong>de</strong>rs <strong>over</strong>eengekomen wor<strong>de</strong>n.<br />

5. Annulering van <strong>de</strong> reis door <strong>de</strong> gast, omboeking, in <strong>de</strong> plaatsstelling<br />

5.1. De gast kan op ie<strong>de</strong>r moment voor het begin van <strong>de</strong> reis annuleren. Bepalend voor <strong>de</strong><br />

inhouding van kosten is <strong>de</strong> ingangsdatum van <strong>de</strong> annuleringsverklaring bij ML die in het<br />

belang van <strong>de</strong> klant schriftelijk moet wor<strong>de</strong>n ingediend.<br />

5.2. Het niet aanvangen van <strong>de</strong> reis zon<strong>de</strong>r uitdrukkelijke annuleringsverklaring geldt niet als<br />

ontbinding van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst. In dit geval blijft <strong>de</strong> klant ertoe verplicht, <strong>de</strong> reissom volledig<br />

te voldoen.<br />

5.3. Bij ontbinding van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst door <strong>de</strong> reiziger maakt ML, rekening hou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> met<br />

<strong>de</strong> gebruikelijke kostenbesparingen en <strong>de</strong> gebruikelijke alternatieve aanwendingsmogelijk-<br />

he<strong>de</strong>n van het reisaanbod, aanspraak op scha<strong>de</strong>vergoeding, die als volgt als een vast percen-<br />

tage van <strong>de</strong> reissom wordt bepaald:<br />

Bij pakketreizen, kamers en <strong>over</strong>ige individuele diensten<br />

Tot en met <strong>de</strong> 30e dag voor aankomst 10 %<br />

Tot en met <strong>de</strong> 21e dag voor aankomst 20 %<br />

Tot en met <strong>de</strong> 15e dag voor aankomst 30 %<br />

Tot en met <strong>de</strong> 11e dag voor aankomst 40 %<br />

Tot en met <strong>de</strong> 8e dag voor aankomst 45 %<br />

Tot en met <strong>de</strong> 3e dag voor aankomst 50 %<br />

Vanaf <strong>de</strong> 2e dag voor aankomst en bij het niet aanvangen van <strong>de</strong> reis<br />

80 % van <strong>de</strong> reissom.<br />

De gast heeft het recht aan te tonen, dat <strong>de</strong> ML een geringere scha<strong>de</strong> heeft gele<strong>de</strong>n. ML heeft<br />

eveneens het recht, aan te tonen, dat <strong>de</strong> concrete scha<strong>de</strong> groter was. Deze scha<strong>de</strong> moet<br />

tegen<strong>over</strong> <strong>de</strong> reiziger concreet wor<strong>de</strong>n gespecificeerd en aangetoond.<br />

5.4. Indien an<strong>de</strong>re dan <strong>de</strong> geboekte personen aan <strong>de</strong> reis willen <strong>de</strong>elnemen, dan moet ML hiervan<br />

op <strong>de</strong> hoogte gesteld wor<strong>de</strong>n. Hiervoor wor<strong>de</strong>n wijzingingskosten van 15 € berekend. Het is<br />

dan noodzakelijk, dat <strong>de</strong> vervangen<strong>de</strong> persoon alle rechten en plichten van <strong>de</strong> oorspronkelijke<br />

reiziger <strong>over</strong>neemt. De toetreding van een vervangen<strong>de</strong> persoon kan wor<strong>de</strong>n geweigerd,<br />

wanneer <strong>de</strong>ze niet in <strong>over</strong>eenstemming is met <strong>de</strong> eisen, die aan <strong>de</strong> reis zijn gesteld, of wanneer<br />

zijn <strong>de</strong>elname in strijd is met wettelijke voorschriften of voorschriften van <strong>over</strong>heidswege.<br />

5.5. Wanneer op verzoek van <strong>de</strong> klant na boeking van <strong>de</strong> reis veran<strong>de</strong>ringen wat betreft reisdata,<br />

bestemming, accommodatie of verzorging wor<strong>de</strong>n doorgevoerd, dan wor<strong>de</strong>n wijzigings-<br />

kosten van 15 € per wijziging in rekening gebracht, indien <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ringen geen verlaging<br />

van <strong>de</strong> totaalprijs en een veran<strong>de</strong>ring in aanbie<strong>de</strong>r met zich meebrengen. Verzoeken tot<br />

omboeking, die na <strong>de</strong> 30e dag voor het begin van <strong>de</strong> reis plaatsvin<strong>de</strong>n, kunnen, als <strong>de</strong>ze<br />

verzoeken überhaupt nog gehonoreerd kunnen wor<strong>de</strong>n, uitsluitend na ontbinding van <strong>de</strong><br />

reis<strong>over</strong>eenkomst tegen <strong>de</strong> gel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n en gelijktijdige nieuwe aanmelding<br />

wor<strong>de</strong>n doorgevoerd. Dit geldt niet voor verzoeken tot omboeking, waaruit slechts lage kosten<br />

voortvloeien. Verzoeken tot omboeking dienen bij ML te wor<strong>de</strong>n ingediend.<br />

5.6. Bemid<strong>de</strong>lings-, annulerings- en wijzigingskosten dienen direct te wor<strong>de</strong>n betaald.<br />

6. Annulering en opzegging door ML<br />

6.1. ML kan tot twee weken voor vertrek <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst ontbin<strong>de</strong>n, wanneer het in <strong>de</strong> reis-<br />

beschrijving genoem<strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemersaantal voor <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> reis niet werd gehaald. De<br />

annuleringsverklaring dient <strong>de</strong> gast zo snel mogelijk te wor<strong>de</strong>n <strong>over</strong>handigd. De gast krijgt<br />

zijn eventuele aanbetaling per omgaan<strong>de</strong> terug en kan meteen na kennisneming van <strong>de</strong><br />

ontbinding door ML aanspraak maken op een gelijkwaardige an<strong>de</strong>re reis uit het aanbod van<br />

ML, voor z<strong>over</strong> <strong>de</strong>ze reis zon<strong>de</strong>r meerprijs aan <strong>de</strong> gast kan wor<strong>de</strong>n aangebo<strong>de</strong>n.<br />

6.2. ML kan <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst zon<strong>de</strong>r inachtneming van een opzegtermijn ontbin<strong>de</strong>n, wanneer<br />

<strong>de</strong> gast <strong>de</strong> uitvoering van een reis ongacht een vermaning van ML duurzaam verstoort en/of<br />

wanneer hij zich <strong>de</strong>rmate in strijd met <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst gedraagt, dat een onmid<strong>de</strong>llijke<br />

ontbinding van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst gerechtvaardigd is. In dit geval behoudt ML aanspraak<br />

op <strong>de</strong> reissom. ML moet rekening hou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> kostenbesparingen en voor<strong>de</strong>len, die<br />

ontstaan, doordat crediteringen door an<strong>de</strong>re dienstverleners plaatsvin<strong>de</strong>n. Eventuele meer-<br />

kosten voor het terugtransport komen in dit geval voor rekening van <strong>de</strong> gast.<br />

7. Aansprakelijkheid<br />

7.1. De aansprakelijkheid van ML voor scha<strong>de</strong>, niet zijn<strong>de</strong> lichamelijk letsel, is beperkt tot ten<br />

hoogste driemaal <strong>de</strong> reissom. Deze beperking geldt voorz<strong>over</strong>, <strong>de</strong> scha<strong>de</strong> van <strong>de</strong> gast niet<br />

is veroorzaakt door opzet of grove schuld of ML verantwoor<strong>de</strong>lijk is voor een door <strong>de</strong> reiziger<br />

opgelopen scha<strong>de</strong> alleen als gevolg van schuld van een dienstverlener.<br />

7.2. Gel<strong>de</strong>n voor een door <strong>de</strong> dienstverlener te verlenen dienst internationale <strong>over</strong>eenkomsten<br />

of hierop berusten<strong>de</strong> wettelijke voorschriften, op basis waarvan aanspraak op scha<strong>de</strong>ver-<br />

goeding uitsluitend on<strong>de</strong>r bepaal<strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n of beperkingen ontstaat of geldigheid<br />

heeft, of on<strong>de</strong>r bepaal<strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n uitgesloten is, dan kan ML zich tegen<strong>over</strong> <strong>de</strong> gast hierop<br />

beroepen.<br />

7.3. ML is niet aansprakelijk voor tekortkomingen in externe diensten, waarvoor zij slechts<br />

bemid<strong>de</strong>lend is opgetre<strong>de</strong>n en die in <strong>de</strong> reisbeschrijving uitdrukkelijk als externe diensten<br />

wor<strong>de</strong>n aangemerkt.<br />

7.4. Het afstaan van alle rechten van <strong>de</strong> gast n.a.v. <strong>de</strong> reis, onverschillig om welke rechtsgrond,<br />

aan <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n, ook aan echtgenoten, is uitgesloten. Ook <strong>de</strong> wettelijke claim van afgestane<br />

rechten uit eigen naam is uitgesloten.<br />

7.5 Aanspraken van <strong>de</strong> reiziger uit <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst volgens §§ 651 c bis 651 f BGB verjaren<br />

één jaar na <strong>de</strong> terugreisdatum.<br />

8. Ongeldigheid van individuele bepalingen<br />

Bevoeg<strong>de</strong> rechtbank<br />

8.1. Wanneer een bepaling uit <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst nietig zou wor<strong>de</strong>n verklaard, dan is dit niet<br />

van invloed op <strong>de</strong> <strong>over</strong>ige bepalingen. Wanneer <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst op bepaal<strong>de</strong> plaatsen<br />

ongeldig is of hiaten bevat, dan komt in <strong>de</strong> plaats van <strong>de</strong> ontbreken<strong>de</strong> of nietige bepalingen<br />

een geldige bepaling die in <strong>over</strong>eenstemming is met <strong>de</strong> <strong>over</strong>ige inhoud van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst<br />

en het dichtst in <strong>de</strong> buurt komt van het economische doel van <strong>de</strong> ontbreken<strong>de</strong> of ongeldige<br />

bepalingen. Hetzelf<strong>de</strong> geldt voor <strong>de</strong> ontbreken<strong>de</strong> reisvoorwaar<strong>de</strong>n.<br />

8.2. Voorz<strong>over</strong> wettelijk toelaatbaar is, wordt <strong>de</strong> vestigingsplaats van ML als plaats van bevoeg<strong>de</strong><br />

rechtbank aangemerkt. Dit is uitsluitend <strong>de</strong> bevoeg<strong>de</strong> rechtbank voor rechtsgeschillen met<br />

bij het han<strong>de</strong>lsregister ingeschreven zakenmensen, personen die geen bevoeg<strong>de</strong> rechtbank<br />

in Duitsland hebben, of met juridische personen uit het publiek- en privaatrecht.<br />

9. Overige reisorganisatoren<br />

Voor het in <strong>de</strong> brochure aangebo<strong>de</strong>n eigen aanbod van <strong>Münsterland</strong> e. V. gel<strong>de</strong>n in principe <strong>de</strong><br />

voornoem<strong>de</strong> reisvoorwaar<strong>de</strong>n voor pakketreizen en individuele diensten van ML.<br />

De reisvoorwaar<strong>de</strong>n voor pakketreizen en individuele diensten van <strong>over</strong>ige in <strong>de</strong> brochure<br />

genoem<strong>de</strong> aanbie<strong>de</strong>rs zijn rechtstreeks bij <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> aanbie<strong>de</strong>rs verkrijgbaar.<br />

10. An<strong>de</strong>rstalige inhoud<br />

De vertaling van inhoud en reisvoorwaar<strong>de</strong>s in <strong>de</strong> brochures van MÜNSTERLAND e. V. in het<br />

Ne<strong>de</strong>rlands is uitsluitend bedoeld als service voor onze an<strong>de</strong>rstalige gasten. Uitsluitend <strong>de</strong><br />

Duitse versie van <strong>de</strong> inhoud en <strong>de</strong> reisvoorwaar<strong>de</strong>n is wettelijk bin<strong>de</strong>nd.<br />

1. Reisorganisator – reisagent – sluiten van <strong>de</strong> <strong>over</strong>eenkomst<br />

1.1. Uw contractpartner bij uw boeking is uitsluitend <strong>de</strong> in <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> reisaan kon diging<br />

genoem<strong>de</strong> aanbie<strong>de</strong>r als RO. Uitsluitend met <strong>de</strong>ze RO wordt <strong>de</strong> reis <strong>over</strong>eenkomst<br />

conform §§ 651 a ff. BGB (Bürgerliches Gesetzbuch) gesloten.<br />

1.2. Indien <strong>de</strong> boeking plaatsvindt via een an<strong>de</strong>re organisatie dan <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> RO,<br />

dan treedt <strong>de</strong>ze organisatie uitsluitend op als bemid<strong>de</strong>laar (reisagent).<br />

Door mid<strong>de</strong>l van uw aanmelding voor <strong>de</strong> reis, die schriftelijk, telefonisch, per telefax of<br />

e-mail kan plaatsvin<strong>de</strong>n, doet u <strong>de</strong> in <strong>de</strong> reisaankondiging genoem<strong>de</strong> RO een bin<strong>de</strong>nd<br />

aanbod voor het afsluiten van een reis<strong>over</strong>eenkomst op basis van <strong>de</strong> reisbeschrijving, alle<br />

daarin beschreven informatie en <strong>de</strong>ze reisvoorwaar<strong>de</strong>n.<br />

1.3. De reis<strong>over</strong>eenkomst komt op het moment van ontvangst van <strong>de</strong> boekings bevestiging<br />

van <strong>de</strong> RO door <strong>de</strong> reiziger tot stand. Deze <strong>over</strong>eenkomst is niet aan een bepaal<strong>de</strong> vorm<br />

gebon<strong>de</strong>n. Bij telefonische of mon<strong>de</strong>linge boeking wordt on mid<strong>de</strong>llijk een schriftelijk<br />

exemplaar van <strong>de</strong> boekingsbevestiging aan u toegezon<strong>de</strong>n.<br />

1.4. Indien <strong>de</strong> boekingsbevestiging van uw aanmelding afwijkt, dan ontvangt u een nieuw<br />

aanbod van <strong>de</strong> RO, waaraan <strong>de</strong>ze 10 dagen is gebon<strong>de</strong>n en dat u binnen genoem<strong>de</strong> termijn<br />

door mid<strong>de</strong>l van een uitdrukkelijke bevestiging, het verrichten van een aanbetaling<br />

of een restbetaling kunt accepteren.<br />

1.5. Een reiziger, die namens of ten behoeve van (een) me<strong>de</strong>reiziger(s) een <strong>over</strong> eenkomst<br />

aan gaat, is hoof<strong>de</strong>lijk aansprakelijk voor alle verplichtingen die uit <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst<br />

voor <strong>de</strong> aangemel<strong>de</strong> me<strong>de</strong>reiziger(s) voortvloeien, voorz<strong>over</strong> <strong>de</strong> reiziger <strong>de</strong> bedoel<strong>de</strong><br />

verplichtingen door mid<strong>de</strong>l van een uitdrukkelijke afzon<strong>de</strong>r lijke schriftelijke verklaring op<br />

zich heeft genomen.<br />

2. Prestatieverplichting van <strong>de</strong> RO<br />

2.1. De prestatieverplichting van <strong>de</strong> RO vloeit uitsluitend voort uit <strong>de</strong> inhoud van <strong>de</strong> boekingsbevestiging<br />

in samenhang met <strong>de</strong> ten tij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> reis geldige prospectus c.q. <strong>de</strong><br />

reisaan kondiging alsme<strong>de</strong> alle daarin opgenomen informatie en toelichtingen.<br />

2.2. Dienstverleners, in het bijzon<strong>de</strong>r logiesbedrijven en reisbureaus, zijn door <strong>de</strong> RO niet<br />

gevolmachtigd toezeggingen te doen of <strong>over</strong>eenkomsten te treffen, die uitgaan boven <strong>de</strong><br />

inhoud van <strong>de</strong> reisaankondiging of <strong>de</strong> boekingsbevestiging of daarmee strijdig zijn dan<br />

wel <strong>de</strong> bevestig<strong>de</strong> inhoud van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst te wijzigen.<br />

3. Betaling<br />

3.1. Bij sluiting van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst (ontvangst van <strong>de</strong> boekingsbevestiging door <strong>de</strong><br />

reiziger) is een aanbetaling verschuldigd, die met <strong>de</strong> totale reissom wordt verrekend.<br />

De aanbetaling bedraagt 10% van <strong>de</strong> reissom per persoon, tenzij in individuele gevallen<br />

an<strong>de</strong>rs is <strong>over</strong>eengekomen.<br />

3.2. Het restant van <strong>de</strong> reissom dient, tenzij in individuele gevallen an<strong>de</strong>rs is <strong>over</strong>eengekomen<br />

(zie hiervoor in het bijzon<strong>de</strong>r punt 3.3, lid c), uiterlijk twee weken voor het begin van<br />

<strong>de</strong> reis te zijn betaald, mits vaststaat dat <strong>de</strong> reis niet meer op grond van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>r punt 5<br />

genoem<strong>de</strong> re<strong>de</strong>nen kan wor<strong>de</strong>n geannuleerd. Indien <strong>de</strong> boeking binnen twee weken voor<br />

het begin van <strong>de</strong> reis tot stand komt, moet terstond <strong>de</strong> gehele reissom wor<strong>de</strong>n voldaan.<br />

3.3. Alle hiervoor genoem<strong>de</strong> betalingen zijn niet eer<strong>de</strong>r verschuldigd dan nadat <strong>de</strong> reiziger<br />

een garantiecertificaat conform § 651 k BGB is uitgereikt. Een garantie certificaat wordt<br />

niet uitgereikt indien:<br />

a) <strong>de</strong> reis niet langer duurt dan 24 uur, geen <strong>over</strong>nachting omvat en <strong>de</strong> reissom niet<br />

hoger is dan € 75,–;<br />

b) <strong>de</strong> RO een publiekrechtelijke rechtspersoon is, <strong>over</strong> wiens vermogen een insolventieprocedure<br />

niet geoorloofd is;<br />

c) indien <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst niet in vervoer van en naar het reisdoel voorziet en <strong>de</strong><br />

totale reissom volgens <strong>de</strong> met <strong>de</strong> reiziger <strong>over</strong>eengekomen betalings<strong>over</strong>eenkomst eerst<br />

aan het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> reis betaald dient te zijn.<br />

4. Niet genoten on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len<br />

Indien <strong>de</strong> reiziger als gevolg van voortijdige terugreis, wegens ziekte of om an<strong>de</strong>re<br />

re<strong>de</strong>nen, die <strong>de</strong> RO niet zijn aan te rekenen, bepaal<strong>de</strong> reison<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len niet geniet, dan<br />

bestaat geen recht op evenredige restitutie van (een <strong>de</strong>el van) <strong>de</strong> reissom. Restitutie<br />

aan <strong>de</strong> reiziger van (een <strong>de</strong>el van) <strong>de</strong> reissom in verband met niet genoten on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len<br />

van <strong>de</strong> reis vindt wel plaats indien <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> dienstverleners dien<strong>over</strong>eenkomstige<br />

terugbetalingen voor <strong>de</strong> niet genoten on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len aan <strong>de</strong> RO hebben verricht dan wel<br />

vaststaat dat <strong>de</strong> niet genoten on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len niet aan <strong>de</strong> RO in rekening wor<strong>de</strong>n gebracht.<br />

5. Ontbinding en annulering door <strong>de</strong> RO<br />

De RO kan, indien het in <strong>de</strong> reisaankondiging genoem<strong>de</strong> minimale <strong>de</strong>elnemer aantal niet<br />

wordt bereikt, <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> voorwaar<strong>de</strong>n ontbin<strong>de</strong>n:<br />

a) De RO is verplicht <strong>de</strong> reiziger terstond op <strong>de</strong> hoogte te stellen van <strong>de</strong> annulering van<br />

<strong>de</strong> reis op grond van het niet bereiken van het minimale <strong>de</strong>elnemeraantal.<br />

b) Ontbinding van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst binnen twee weken voor het begin van <strong>de</strong> reis is<br />

niet geoorloofd.<br />

c) De reiziger heeft het recht bij annulering <strong>de</strong>elname aan een minstens gelijkwaardige<br />

an<strong>de</strong>re reis te verlangen indien <strong>de</strong> RO, waar <strong>de</strong> reis was geboekt, of een an<strong>de</strong>re reisorganisator,<br />

die als aanbie<strong>de</strong>r in <strong>de</strong>ze catalogus is opgenomen, in staat is een <strong>de</strong>rgelijke reis<br />

zon<strong>de</strong>r meerprijs voor <strong>de</strong> reiziger uit zijn eigen programma aan te bie<strong>de</strong>n. De reiziger<br />

dient onmid<strong>de</strong>llijk nadat me<strong>de</strong><strong>de</strong>ling <strong>over</strong> <strong>de</strong> annulering van <strong>de</strong> reis is gedaan tegen<strong>over</strong><br />

<strong>de</strong> RO kenbaar te maken dat hij van dit recht gebruik maakt.<br />

6. Ontbinding door <strong>de</strong> reiziger, omboeking<br />

6.1. De reiziger kan tot het tijdstip van het begin van <strong>de</strong> reis <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst door mid<strong>de</strong>l<br />

van een schriftelijke, aan <strong>de</strong> RO gerichte verklaring ontbin<strong>de</strong>n.<br />

6.2. Bij ontbinding van <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst door <strong>de</strong> reiziger maakt <strong>de</strong> RO in alle gevallen,<br />

rekening hou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> met <strong>de</strong> gebruikelijke kostenbesparingen en <strong>de</strong> gebruikelijke alternatieve<br />

aanwendingsmogelijkhe<strong>de</strong>n van het reisaanbod, aanspraak op een standaard<br />

scha<strong>de</strong>ver goeding, die als volgt als vast percentage van <strong>de</strong> totale reissom wordt bepaald:<br />

– tot en met <strong>de</strong> 30e dag voor het begin van <strong>de</strong> reis: 10%<br />

(met een minimum van € 25,– per persoon)<br />

– tot en met <strong>de</strong> 21e dag voor het begin van <strong>de</strong> reis: 30%<br />

– tot en met <strong>de</strong> 11e dag voor het begin van <strong>de</strong> reis: 40%<br />

– vanaf <strong>de</strong> 10e dag voor het begin van <strong>de</strong> reis tot en met <strong>de</strong><br />

dag van het begin van <strong>de</strong> reis: 60%<br />

6.3. Indien <strong>de</strong> reiziger aantoont, waartoe <strong>de</strong>ze gerechtigd is, dat <strong>de</strong> door <strong>de</strong> RO gele<strong>de</strong>n scha<strong>de</strong><br />

feite lijk nihil of wezenlijk lager is dan <strong>de</strong> volgens <strong>de</strong> bovenstaan<strong>de</strong> vaste percentages<br />

in rekening gebrachte scha<strong>de</strong>vergoeding, dan is <strong>de</strong> reiziger slechts verplicht het feitelijke<br />

scha<strong>de</strong> bedrag te vergoe<strong>de</strong>n.<br />

6.4. De RO behoudt zich het recht voor in individuele gevallen een hogere scha<strong>de</strong> vergoeding<br />

op grond van <strong>de</strong> hem ontstane scha<strong>de</strong> in rekening te brengen, welke tegen<strong>over</strong> <strong>de</strong><br />

reiziger concreet dienen te wor<strong>de</strong>n gespecificeerd en aangetoond.<br />

7. Verplichtingen en annulering door <strong>de</strong> reiziger<br />

7.1. De reiziger is verplicht <strong>de</strong> RO onmid<strong>de</strong>llijk van eventuele tekortkomingen op <strong>de</strong> hoogte te<br />

stellen en daarvoor een oplossing te verlangen. Aanspraken van <strong>de</strong> reiziger komen alleen<br />

dan niet te vervallen wanneer <strong>de</strong> reiziger geen schuld draagt aan het achterwege blijven<br />

van een klachtindiening.<br />

7.2. Indien het verloop <strong>de</strong> reis als gevolg van een tekortkoming in wezenlijke mate wordt<br />

beïn vloed, dan is <strong>de</strong> reiziger gerechtigd <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst conform <strong>de</strong> wettelijke voorschriften<br />

(§ 651 e BGB) op te zeggen.<br />

7.3. De wettelijke verplichting volgens § 651 g, lid 1 BGB, volgens welke <strong>de</strong> reiziger aanspraken<br />

binnen één maand na het contractueel bepaal<strong>de</strong> ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> reis tegen<strong>over</strong> <strong>de</strong> RO<br />

gel<strong>de</strong>nd dient te maken, wordt met betrekking tot <strong>de</strong> met <strong>de</strong> RO gesloten reis<strong>over</strong>eenkomst<br />

als volgt geconcretiseerd:<br />

a) Alle aanspraken, die samenhangen met <strong>de</strong> reis<strong>over</strong>eenkomst c.q. <strong>de</strong> door <strong>de</strong> RO verleen<strong>de</strong><br />

diensten, ongeacht <strong>de</strong> wettelijke grondslag, dient <strong>de</strong> reiziger uitsluitend na afloop<br />

van <strong>de</strong> reis en binnen één maand na <strong>de</strong> contractueel bepaal<strong>de</strong> terugreisdatum tegen<strong>over</strong><br />

<strong>de</strong> RO gel<strong>de</strong>nd te maken.<br />

b) Om <strong>de</strong> aanspraak tegen<strong>over</strong> <strong>de</strong> RO in <strong>over</strong>eenstemming van <strong>de</strong> gestel<strong>de</strong> termijn<br />

gel<strong>de</strong>nd te maken, dient uitsluitend van het in <strong>de</strong> boekingsbevestiging genoem<strong>de</strong> adres<br />

gebruik te wor<strong>de</strong>n gemaakt. Een schriftelijke gel<strong>de</strong>ndmaking wordt dringend aanbevolen.<br />

8. Aansprakelijkheid<br />

8.1. De contractuele aansprakelijkheid van <strong>de</strong> RO voor scha<strong>de</strong>, niet zijn<strong>de</strong> letsel (ook <strong>de</strong><br />

aansprakelijkheid voor het niet nakomen van pre- en postcontractuele alsme<strong>de</strong> indirect<br />

uit het contract voortvloeien<strong>de</strong> verplichtingen) is beperkt tot ten hoogste driemaal <strong>de</strong><br />

reissom, voorz<strong>over</strong><br />

a) <strong>de</strong> scha<strong>de</strong> van <strong>de</strong> reiziger niet is veroorzaakt door opzet of grove schuld van <strong>de</strong> RO, of<br />

b) <strong>de</strong> RO verantwoor<strong>de</strong>lijk is voor een door <strong>de</strong> reiziger opgelopen scha<strong>de</strong> alleen als gevolg<br />

van schuld van een dienstverlener.<br />

8.2 De RO is niet aansprakelijk voor tekortkomingen in externe diensten, waarvoor <strong>de</strong> RO<br />

slechts bemid<strong>de</strong>lend is opgetre<strong>de</strong>n (bijv. sportevenementen, theaterbezoek, tentoonstellingen,<br />

excursies etc.) en die in <strong>de</strong> reisbeschrijving uitdrukkelijk als externe diensten<br />

wor<strong>de</strong>n aangemerkt.<br />

9. Verjaring<br />

Aanspraken van <strong>de</strong> reiziger op <strong>de</strong> RO, ongeacht <strong>de</strong> wettelijke grondslag, echter met<br />

uitzon<strong>de</strong>ring van vor<strong>de</strong>ringen van <strong>de</strong> reiziger op grond van onrechtmatige han<strong>de</strong> lingen,<br />

verjaren één jaar na <strong>de</strong> contractueel bepaal<strong>de</strong> terugreisdatum. Zijn tussen <strong>de</strong> reiziger en<br />

<strong>de</strong> RO on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen gaan<strong>de</strong> <strong>over</strong> gel<strong>de</strong>nd gemaakte aanspraken of <strong>over</strong> omstandig-<br />

he<strong>de</strong>n, die aan <strong>de</strong> aanspraak ten grondslag liggen, dan wordt <strong>de</strong> verjaringstermijn<br />

opgeschort totdat <strong>de</strong> reiziger of <strong>de</strong> RO voortzetting van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>r han<strong>de</strong>lingen weigert.<br />

Voornoem<strong>de</strong> ver jaringstermijn van één jaar treedt niet eer<strong>de</strong>r in dan 3 maan<strong>de</strong>n na<br />

afloop van <strong>de</strong> opschorting.<br />

10. Bevoeg<strong>de</strong> rechtbank en toepasselijk recht<br />

10.1. De reiziger kan klachten slechts aan <strong>de</strong> bevoeg<strong>de</strong> rechtbank, binnen wier rechts gebied <strong>de</strong> RO<br />

is gevestigd, voorleggen.<br />

10.2. Op <strong>de</strong> gehele wettelijke en contractuele <strong>over</strong>eenkomst tussen <strong>de</strong> RO en reizigers, die<br />

geen algemeen woon- of vestigingsadres in Duitsland hebben, is uitsluitend het Duitse<br />

recht van toepassing.<br />

10.3. Voor klachten van <strong>de</strong> RO tegen<strong>over</strong> <strong>de</strong> reiziger is het woonadres van <strong>de</strong> reiziger bepalend,<br />

tenzij <strong>de</strong> klacht zich richt tegen in het han<strong>de</strong>lsregister ingeschreven kooplie<strong>de</strong>n, publiek-<br />

of privaatrechtelijke rechtspersonen of personen, wier woonadres of gebruikelijke verblijf-<br />

plaats zich niet in Duitsland bevindt, of wier woonadres of gebruikelijke verblijf-plaats op<br />

het tijdstip van het indienen van <strong>de</strong> klacht niet bekend is. In <strong>de</strong>ze gevallen is het vestigingsadres<br />

van <strong>de</strong> RO bepalend.<br />

Reisvoorwaar<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> arrangementen<br />

van <strong>de</strong> Grafschaft Bentheim Tourismus e.V.<br />

Reisvoorwaar<strong>de</strong>n voor pakketreizen en individuele diensten<br />

van het Frem<strong>de</strong>nverkehrsverband <strong>Münsterland</strong> e.V.<br />

Reisvoorwaar<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> arrangementen<br />

van <strong>de</strong> Tourismusverband Osnabrücker Land e.V.<br />

Final Version<br />

c66 m0 y90 k0 ( )<br />

c59 m100 y6 k29 ( )

Beleef waterstad<br />

Gratis waar<strong>de</strong>bon<br />

Kijk op pagina 37 voor een<br />

tegoedbon van Dierentuin<br />

Nordhorn. Knip die bon<br />

uit en neem mee!<br />

en Dierentuin<br />

Nordhorn<br />

1700 dieren – 100 verschillen<strong>de</strong> soorten<br />

Beleef het zelf ...<br />

• 100.000 vierkante meter dierentuinoppervlak<br />

met veel toegangelijke dierenverblijven<br />

• Meer<strong>de</strong>re plekken met aaibare dieren<br />

• Historische boer<strong>de</strong>rij “Vechtehof”<br />

met ou<strong>de</strong> huisdierrassen<br />

• Natuurpad langs rivier <strong>de</strong> “Vechte”<br />

• Restaurant met zonneterras<br />

• Grote speeltuin met toestellen die<br />

uitdagen tot nieuwe spelletjes<br />

• Indoor-Speeltuin Max Avonturenland<br />

• Het hele jaar door geopend<br />

• Gratis parkeren<br />

Rondvaart met <strong>de</strong> Vechteboten<br />

Geniet eens van waterstad Nordhorn vanuit een<br />

‚een<strong>de</strong>nperspectief’. Dat kan door een rondvaart<br />

met schoepradboot “Vechtestromer” of <strong>de</strong> op<br />

zonne-energie aangedreven “Vechtesonne”.<br />

Het belooft een uitje waarbij plezier en natuurbeleving<br />

samen komen.<br />

Meer infomatie en reserveringsmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />

bij VVV-Stadt- und Citymarketing Nordhorn e.V.<br />

Tierpark Nordhorn<br />

Heseper Weg 140 (navigatie: Heseper Weg 110)<br />

48531 Nordhorn · Tel. 0049 (0) 5921 712000<br />

www.dierentuin-nordhorn.nl<br />

VVV-Stadt- und Citymarketing Nordhorn e.V.<br />

Firnhaberstraße 17 · 48529 Nordhorn<br />

Tel. 0049 (0) 5921 8039 - 0<br />

www.vvv-nordhorn.<strong>de</strong>

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!