Blauwdruk Mentale Zorglijn Politie - Impact - Arq

Blauwdruk Mentale Zorglijn Politie
Hoofdstuk 6
Blauwdruk Mentale Zorglijn Politie
De zorg voor politiemedewerkers met psychische problemen verdient een nieuwe aanpak. Politiemensen zelf en hun naasten
zijn daarmee geholpen, de organisatie wordt er sterker door en ook het optreden van de politie in de samenleving verbetert.
In dit hoofdstuk schetsen we onze ideeën over een nieuwe aanpak onder de kop Blauwdruk Mentale Zorglijn Politie.
We volgen daarbij ons kringenmodel en gebruiken wat we verzameld hebben aan feiten en inzichten. We zijn ons daarbij
terdege bewust van de lacunes in onze informatieverzameling. Veel benodigde gegevens zijn niet beschikbaar. Hopelijk zal
een onderzoeksagenda de komende jaren ertoe bijdragen, dat deze gaten geleidelijk aan gedicht worden. De aanbevelingen,
die wij nu zullen doen voor de opbouw en inrichting van de zorglijn zullen we deels doen in de vorm van keuzemogelijkheden.
De vorming van de Nationale Politie biedt immers een uitstekend moment om de zorg bij verminderde mentale weerbaarheid
gedurende de komende jaren te ordenen en aanbevelingen ter verbetering te bestuderen en desgewenst over te nemen.
49
6.1 Aansturing vanuit de Nationale Politie
Bij de politie is de toegang tot de gespecialiseerde GGZ op dit moment ‘horizontaal’ georganiseerd. Binnen de korpsen
hebben diverse functionarissen een verantwoordelijkheid voor signalering, interventies en doorverwijzing naar de GGZ. Er zijn
echter geen personen aan te wijzen, die aan al die inspanningen binnen een korps leiding geven. Er is dus sprake van een
cluster van deelverantwoordelijkheden zonder eenduidige aansturing. Dat bleek eens te meer uit het ontbreken van de meest
elementaire gegevens op dit gebied binnen de korpsen en binnen de diverse disciplines. Wat nu nodig is, is een ‘verticale’ lijn.
Als de Nationale Politie haar verantwoordelijkheid voor de GGZ-problemen serieus wil oppakken, zal de huidige horizontale
structuur verlaten moeten worden. Vanuit de korpsleiding van de Nationale Politie zal een functionaris op dat niveau moeten
worden benoemd en met bevoegdheden omkleed, die voor iedereen zichtbaar de verantwoordelijkheid voor de mentale
weerbaarheid van de politie draagt. Het gaat om een beleidsverantwoordelijke persoon, die ondersteund wordt door een staf
en die op het hoogste niveau de GGZ-problematiek van de politie in kaart brengt en volgt.
Registratie is van groot belang. Dat geldt voor alle GGZ-aanbieders waarmee met medewerking van de zorgverzekeraar
contracten worden gesloten. Het voldoet dus niet meer om registratie aan de zorgverzekeraar over te laten. Onder leiding
van de nieuwe functionaris zouden bijvoorbeeld trendrapportages kunnen worden uitgebracht over de mate waarin diverse
stoornissen en bijvoorbeeld suïcides bij de politie voorkomen. Daarbij zou steeds beschreven en geëvalueerd moeten worden
hoe men de zorg voor deze politiemedewerkers met psychische problemen belegd heeft. Ondertussen moeten staffunctionarissen,
eventueel voor bepaalde periodes, worden aangetrokken voor het ontwikkelen van mentale weerbaarheidsprogramma’s
die voor een continu bewustzijn binnen de politie moeten zorgen dat mentale weerbaarheid en psychische gezondheid
essentieel voor de beroepsuitoefening zijn.
De nieuwe functionaris die op het niveau van de Nationale Politie de verantwoordelijkheid voor de psychische zorg krijgt
toebedeeld, dient niet tegelijkertijd ook nog andere verantwoordelijkheden te dragen. Het verdient aanbeveling om iemand
voor deze positie te werven die een academisch niveau heeft – bijvoorbeeld een leidinggevende psycholoog of psychiater
uit de GGZ –, die bekend is met de politieorganisatie en die door zijn of haar staat van dienst gezaghebbend is.
6.2 Een keuze uit drie modellen voor mentale zorg
Een belangrijke keuze betreft de reikwijdte van de zorg die de politie haar medewerkers wil bieden. Wettelijk is deze vastgelegd
in de zorg voor werkgebonden psychische problemen en stoornissen. Op grond van artikel 4, lid 2 van de Arbowet
(2007), moet de werkgever binnen het algemene arbeidsomstandighedenbeleid een beleid voeren dat gericht is op het voorkomen
of beperken van psychosociale arbeidsbelasting. Ook schrijft artikel 18 van de Arbowet voor dat een werkgever aan
de werknemer periodiek een preventief medisch onderzoek aanbiedt.
Verminderde mentale weerbaarheid of het hebben van psychische problemen of stoornissen vormen risico’s in het politiewerk.
De politie als organisatie kan er daarom ook voor kiezen een bredere verantwoordelijkheid op zich te nemen. Hieronder
werken we de keuzemogelijkheden uit in drie modellen.