Accra-appèl vraagt geloofskeuzen - Kerk in Actie

De hang naar liturgische veranderingen is bespreekbaar geworden binnen veel gereformeerde bondsgemeenten. (foto: Marco Hofsté)
Ruimte geven
Een heet hangijzer in grotere gereformeerde
bondsgemeenten is de eenheid tussen de
wijkgemeenten. Volgens de kerkorde zijn
de wijkkerkenraden zelf verantwoordelijk
voor de inrichting van hun erediensten.
Maar zodra je als centrale kerkenraad
verschillen toestaat, gaan kerkleden ‘shoppen’
in andere wijken. Burggraaf erkende
dat de Gereformeerde Bond altijd tegen
de perforatie van gemeentegrenzen is
geweest. ‘Maar het is wel realiteit. In mijn
woonplaats Ede “perforeert” tien procent
van de hervormde kerkgangers. Je houdt
het niet tegen, het is de enige manier om ze
binnen boord te houden.’ Een ouderling uit
Rijssen herkende dit probleem: ‘Jongeren
gaan elders kerken. Waar moet je beginnen
als je hen ruimte wilt geven? Een piano in
de kerk neerzetten? Gezangen zingen of ook
evangelische liederen? Een confessionele
dominee beroepen? Hoe geef je ruimte,
zonder dat anderen weghollen?’
Burggraaf vond persoonlijk het zingen van
opwekkingsliederen in de kerkdienst een
stap te ver gaan. Hij adviseerde niet verder
te gaan dan de kerkelijk aanvaarde traditie:
de psalmberijming van 1773 en/of Liedboek.
‘Maar’, vroeg iemand, ‘in preken worden
vaak opwekkingsliederen geciteerd, de
organisten spelen ze regelmatig. Maar zingen
mag niet. Hoe leg ik dat mijn kinderen
uit?’ Het antwoord van Burggraaf was voor
de zaal niet erg overtuigend: ‘Juist door ze
thuis en op vereniging te zingen, haal je de
druk van de eredienst.’
Intussen illustreert zo’n antwoord wel de
voorzichtigheid waarmee de vraagstukken
over liturgie worden behandeld. Het is de
kerkenraden diepe ernst. ‘We zijn allemaal
aan het tobben’, zei iemand uit de zaal.
Lang niet altijd is de situatie vergelijkbaar
met de naoorlogse liturgievernieuwingen
in ‘het midden’ van de kerk. De kerkgangers
zijn mondiger dan destijds en er zijn
veel meer invloeden van buiten (televisie,
naburige kerken) die de besluitvorming
opjagen. Daardoor worden er soms spectaculaire
stappen gezet: bijvoorbeeld van de
WIERDEN
Ouderling-kerkrentmeester A. Berkhof van de hervormde
gemeente in Wierden deed tijdens de studiedag
veel ideeën op. ‘Wij zijn wel een gereformeerde
bondsgemeente, maar hebben ook een
behoorlijk confessionele stroming. In het beroepingswerk
levert dat soms wel spanningen op.
Maar de kerkenraad hecht er aan dat we als één
gemeente voor Gods aangezicht samenkomen.
Daarbinnen is best enige ruimte voor verscheidenheid.
Achttien keer per jaar gaat er een rechtsconfessionele
predikant voor in één van de drie
kerkgebouwen. En in één van de zes kerkdiensten
per zondag wordt een gezang opgegeven. Welke
dienst dat is wordt altijd duidelijk in het kerkblad
aangekondigd. Daarnaast hebben we te maken
met de zuigkracht van evangelische diensten in
de omgeving. Zelf houden we één keer in de zes
weken een Praise-avond.’ Wat Berkhof vooral
waardeerde was de grote onderlinge openheid tijdens
deze studiedag.
HERZIENING STATENVERTALING
De stichting Herziening Statenvertaling werkt
op initiatief van het hoofdbestuur van de
Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk.
Het project staat onder leiding van oud-synodepreses
ds. B.J. van Vreeswijk. Het doel is de verstaanbaarheid
van de Statenvertaling uit 1637 bij
de huidige en komende generaties te vergroten.
Binnen een aantal jaren wordt een complete uitgave
van de Herziene Statenvertaling verwacht.
Onlangs verscheen bij Jongbloed een deeltje met
het Evangelie van Johannes.
Zie ook: www.herzienestatenvertaling.nl
Statenvertaling regelrecht naar de Nieuwe
Bijbelvertaling, met voorbijgaan aan de
NBG-vertaling van 1951. Of gemeenten
beginnen maar niet meer aan het Liedboek
en verruilen hun oude psalmboek voor de
Evangelische Liedbundel.
Dat de hang naar vernieuwing verschillend
gewaardeerd wordt bleek tijdens de
plenaire slotbespreking. Ds. G.D. Kamphuis
poneerde daar de stelling, dat de gemeenten
eigenlijk niet met een liturgiecrisis
kampen, maar met een geloofscrisis. Zover
wilde ds. Dekker niet gaan ‘Variaties toelaten
betekent nog geen crisis. Daarmee doe
je onrecht aan meelevende gemeenteleden
die integere vragen stellen.’
Frans Rozemond is eindredacteur van
Kerkinformatie.
27