Kerkinformatie nr. 154, december 2007 - Kerk in Actie

Kerkinformatie
Nummer 132 154
December 2005 2007
Mobiliteit predikanten
Intercultureel bijbellezen
Boek over Luther

Inhoud
Colofon
Kerkinformatie BERICHTEN December 2005
Vooraanstaand bericht met goedgevulde kop
Intro
Eerste tekstregel
3 Bijbel Intercultureel bijbellezen
4 Studiereis Uitwisselingen tussen Zuid-Afrika en Nederland
6 Kroniek
7 Berichten
8 Juridische Zaken ‘Kan dat nu allemaal zomaar?’
9 Zingen in de kerk Geestelijke bagage aan kinderen meegeven
10 Berichten
11 Kerk en Kunst
12 Boekbespreking Handboek Kerkopbouw volgt levensloop van gemeenten
13 Berichten
Artikel van minder belang;
kop over een kolom
14 Missionair Werk Missionair werk helpt om kerk binnenstebuiten te zijn
15 Boekbespreking Fraai boek over Luther voorziet in behoefte
Eerste 16 Beroepingswerk tekstregel ‘Er gaat een dominee voorbij’
18 Kerk & Media Interview met Peter Bergwerff, hoofdredacteur Nederlands Dagblad
20 Migrantenkerken Vriend worden van SKIN
21 Berichten
22 JOP JOP-Quest, een spel van, voor en door jongeren
24 Predikantenwisselingen
25 Bijbelteksten
26 Advertenties
Artikel van minder belang;
kop over een kolom
Eerste tekstregel
Nummer 154 december 2007
Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar
als officieel orgaan van de Protestantse Kerk
in Nederland.
Algemeen adres
Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in
Nederland, Joseph Haydnlaan 2a,
3533 AE Utrecht,
Postbus 8504, 3503 RM Utrecht,
telefoon (030) 880 18 80,
fax (030) 880 13 00.
Abonnementenadministratie
Abonnementsprijs € 17,50 per jaar; buitenland
€ 24,–. Vanaf 35 ex.: € 15,– per jaar.
U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden
bij de Abonnementen-administratie
Kerkinformatie, Postbus 8504,
3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 17 25,
abonnementen@pkn.nl.
Dit blad is voor visueel gehandicapten in
aangepaste leesvorm verkrijgbaar. Voor
nadere informatie CBB, Postbus 131,
3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.
Redactie-adres
Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM
Utrecht, telefoon (030) 880 14 17.
Fax (030) 880 14 45.
E-mail: f.rozemond@pkn.nl
Advertenties:
kerkinformatie.advertenties@pkn.nl
tel. (030) 880 14 17.
Redactie
Ronald Bolwijn, Mieke Brak, Lenny van den
Brink-’t Hart (hoofdredactie), Ad van Oost,
Frans Rozemond (eind redactie), Corinth van
Schaik.
Basisvormgeving
Total Identity, Amsterdam
Opmaak
Roto Smeets GrafiServices
Druk
Roto Smeets GrafiServices
Kerkinformatie op internet
www.pkn.nl
Bij de voorplaat:
De Aankondiging. Tot en met 6 januari 2008 wordt in museum Catharijne Convent te Utrecht de tentoonstelling
‘Het geheim van Polen: Middeleeuwse Meesterwerken’ gehouden. (foto: Catharijne Convent Utrecht)
Overname van artikelen wordt op prijs gesteld,
mits met bronvermelding.
Overname van foto’s in overleg.
ISSN 1380-460X
2

Kerkinformatie
BIJBEL
Arie Moolenaar
Kleurrijk Bijbellezen
December 2007
Bijbellezen is niet vanzelfsprekend. Dit samen met anderen doen al helemaal niet. De leeservaringen
delen met mensen in een heel ander land en van een totaal andere cultuur is wel heel bijzonder.
Intercultureel Bijbellezen daagt daartoe uit. Groepen uit de hele wereld en uit Nederland sturen
elkaar hun leesverslag toe, bespreken dit en sturen hun reactie. Er ontstaat een echte dialoog over
geloven en christen zijn in de eigen samenleving.
Alle groepen houden zich bezig met drie aspecten:
het verhaal en de eigen leefervaring;
het verstaan van het verhaal; de identificatie
met de tekst. Je kunt zeggen dat zo het verhaal
voor je gaat leven. Je kunt niet neutraal
aan de kant blijven staan. Eigenlijk wordt je
gevraagd het verhaal binnen te stappen.
Waar kom jij voor in dit verhaal? Waar is
jouw plaats? Is het bijbelverhaal iets om
over te praten of om uit en van te leven en
dat samen te delen?
De ervaringen
De ervaringen die opgedaan zijn, zijn hart
verwarmend. Het blijkt dat groepen zeer
creatief zijn in het bespreken van het bijbelverhaal.
Er worden gedichten en liederen bij
gemaakt. Men maakt tekeningen over het
verhaal. Het verhaal wordt uitgespeeld en
op de video opgenomen. Vrouwengroepen,
theologie studenten, groepen in de sloppenwijken,
groepen die zelf niet kunnen lezen
en het verhaal vers voor vers aanhoren
en bespreken, allen lezen het Bijbelverhaal
op hun eigen manier. Mensen lezen in de
gevangenis, op het platteland, of in een stad
met allemaal flats.
Leesgroepen in Nederland verwoordden
hun ervaringen zo:
- De partner heeft ons nieuwe inzichten aangereikt;
wij in Nederland met de vele verschillende
kerken. Zij daar met de erfenis
van de discriminatie.
- We hebben geleerd om bewuster na te
denken over de eigen manier van lezen en
interpreteren.
- Het is verrijkend kennis te maken met deze
nieuwe ingang van de teksten.
- We hebben leren luisteren met het hart.
- Eerst spraken we over ‘wij en zij’, pas later
over ‘wij en wij’.
‘Intercultureel Bijbellezen vraagt geduld’ (foto: Shuttersdock)
Opnieuw beginnen
We willen graag opnieuw beginnen. Er is veel
ervaring opgedaan. In 2004 is een eerste ronde
afgesloten. Nu wordt een nieuwe start gemaakt
met een heel bijzonder accent. We willen
graag jongeren oproepen mee te gaan
doen om samen de Bijbel te lezen en de ervaringen
te delen. De jeugdorganisatie van onze
kerk (JOP) neemt hierbij het initiatief. In de
eerste periode heeft het boeiende verhaal van
de ontmoeting van Jezus met de Samaritaanse
vrouw centraal gestaan: de vrouw bij de
bron. (Johannes 4). Nu kan men een keuze
maken. In overleg met het internationale programma
is er een lijst van Bijbelgedeelten opgesteld.
Dat maakt het alleen maar boeiender.
Je mag daarin het eigen hart volgen.
Een leesgroep kan in gesprek gaan met een
groep in het buitenland. Dit kan ook in een
bestaand gemeente contact zijn, b.v. met
een gemeente in Oost-Europa. Men kan ook
denken aan een partner in Nederland zelf.
Te beginnen binnen de eigen gemeente.
Wat is leuker dan dat een groep jongeren
hun ervaringen delen met ouderen in de gemeente?
Er kan aan een andere kerk in de
eigen woonplaats gevraagd worden mee te
doen, een migrantenkerk, maar ook een
kerk uit een heel ander deel van Nederland.
Zo kan een gemeente in Drenthe een gesprek
aan gaan met een gemeente in Rotterdam.
Contact opnemen met een school
biedt extra mogelijkheden. Vaak hebben
scholen een contact met een andere school
in Europa. Zo kan men creatief zijn in het
vinden van een eigen partnergroep
Informatie en aanmelden
Kerk in Actie Interactief wil graag de gemeenten
bij het missionaire en diaconale
werk van de kerk betrekken.
Meer dan in het verleden zal er gebruik gemaakt
gaan worden van internet. Dit maakt
het contact tussen groepen makkelijker.
Ook de aanmelding voor het programma
willen we graag laten verlopen via internet,
uitgezonderd het contact via Kerk in Actie Interactief.
Deze adviseurs willen u graag van
dienst zijn. Zij beschikken over de handleiding,
die u kunt gebruiken. www.kerkinactie.
nl. Dan aanklikken Kerk in Actie in uw kerk.
De gegevens voor jongeren zijn te vinden op
de website www.jop.nl/young. Dan aanklikken:
JOP presents. Dan komt men terecht bij
Intercultureel Bijbellezen. Daar vindt u ook
de handleiding in het Nederlands, Engels en
binnenkort ook in het Frans.
Aanmelden en het vinden van een buitenlandse
partnergroep kan ook via www.bible4all.org.
Dit is een website die beheerd
wordt door de Vrije Universiteit. Hier melden
vanuit de hele wereld de groepen zich
aan. Vraag en aanbod worden zo bij elkaar
gebracht. De nieuwe handleiding zal ook
daar binnenkort te vinden zijn.
Informatie is ook via de mail te vragen:
a.moolenaar@pkn.nl.
Arie Moolenaar is projectmedewerker Intercultureel
Bijbellezen.
3

Kerkinformatie
STUDIEREIS
Hanneke Meulink-Korf en Nel van Doorn
December 2007
Uitwisseling tussen Zuid-Afrika en
Nederland
Predikanten in Zuid-Afrika worden overspoeld door veranderingen. De nood gaat niet buiten het
kerkelijke erf om: aids, geweld, verslavingen, armoede, grondteruggave, veranderende verhoudingen
in families en gezinnen, om maar iets te noemen.’Transformasies’ die nadere theologische vragen
oproepen en tevens uitnodigen tot kerkvereniging. Maar het is vaak te veel en dus lijden ook daar
predikanten aan ‘uitgeblustheid’.
Het is bijna nacht als we op 11 april 2007 in
Kaapstad aankomen. We zullen een cursus
contextueel pastoraat gaan geven. We worden
opgehaald door dr. Frederick Marais,
adjunct directeur van het Buvton, het bureau
voor voortgezette theologisch onderwijs
en onderzoek van de Theologische Faculteit
van de Universiteit van Stellenbosch.
‘Een historiese dag’, vertelt hij. Voor het
eerst in de geschiedenis is een niet-blanke
rector magnificus ingehuldigd aan de universiteit
van Stellenbosch, prof. H. Russel
Botman, een bekend theoloog. Hij omschrijft
zijn opdracht als: werken aan een pedagogie
van hoop waarin de universiteit en
het dorp uitgroeien tot een multiculturele
plek die uitdrukking geeft aan ‘die konstitutionele
mandaat vir nie-rassigheid’.
Contextueel pastoraat
De mogelijkheid om in Stellenbosch een
cursus contextueel pastoraat voor predikanten
en kerkelijk werkers aan te bieden is
voortgekomen uit contacten van één van
ons (Nel van Doorn) met dr. Marais en prof.
Elna Mouton (decaan van de Theologische
Faculteit van de Universiteit van Stellenbosch)
en met andere predikanten. Er bleek
behoefte te bestaan aan een vorm van pastoraat
die constructief bijdraagt aan de veranderingen
die kerk en samenleving in
Zuid-Afrika momenteel doormaken. In oktober
2005 volgde een verkennend onderzoek.
In drie verschillende culturen onderzochten
we hoe loyaliteit in families zich beweegt te
midden van veranderingsprocessen tijdens
en na apartheid. Vervolgens hebben we in
april 2007 een eerste cursus gegeven aan
een kleine groep predikanten en kerkelijk
jeugdleiders. Juist de ‘andersheid’ van ieders
culturele herkomst bracht toen een eigen,
ook voor ons nieuwe, spannende dynamiek
in. Het samen leren binnen deze
context bleek vernieuwend en constructief,
zowel op persoonlijk familiaal gebied en
voor inzichten van jongeren, als in breder
pastoraal verband. In april 2008 zal deze cursus
een breder vervolg krijgen.
In gesprek.
Naast het geven van de cursus hebben we gesprekken
gehad met mensen die zich inzetten
om tot een beter verstaan tussen de verschillende
culturen te komen. Daarbij spelen erkenning
voor wat geleden is in het verleden
en zorg voor de toekomst een belangrijke rol.
Zo onderzoekt de hoogleraar praktische theologie,
dr. Llewelyn MacMaster, hoe het komt
dat groepen jongeren als gewelddadige bendes
(‘gangs’) op de Kaapse vlakte opereren.
Fungeert de groep als een vervangende ‘extended
family’? En zo ja, hebben geloofsgemeenschappen
daar een plaats in? Mogelijk
kunnen zij bijdragen aan een meer constructieve
verbondenheid van de jongeren.
In de gemeente Badhoevedorp/Lijnden
Mede dankzij de contacten van haar predikant
Nel van Doorn realiseerde de hervormde
gemeente Badhoevedorp/Lijnden een
project ten bate van de Verenigende Gereformeerde
(VG) Kerk in George. De gemeente
verzamelde een geldbedrag, dat werd
verdubbeld door de landelijke organisatie
Impulsis, om de bouw van een nieuw
schoollokaal te realiseren. De VG Kerk bestaat
hoofdzakelijk uit ‘kleurlingen’. (Hoe
lastig is het om termen van rassen te willen
vermijden en toch met respect te duiden
waar deze gemeente zich in bevindt). Naast
de kerk is een pre-primary-school, waar 140
kansarme kinderen voorbereid worden op
de lagere school. Met deze scholing hebben
ze een goede kans om het daar te redden.
Armoe is troef in dit gebied en dat geldt in
meerdere opzichten. We hoorden dat maar
20% van de kinderen hun eigen vader kent.
Het is geweldig om te zien dat deze kinderen
(en dus een aantal ouders en grootouders)
via de kerk, althans tijdelijk, een veilige
structuur krijgen aangeboden.
‘Het is inspirerend om te leren dat theologische verbanden in een preek hier geen troost en perspectief
bieden voor de dag van heden, maar wel het bericht dat Gods woonplaats onder de mensen is, nu al
(Openbaring 21). (foto: Kerk in Actie)
De dankbaarheid aan Badhoevedorp/Lijnden
krijgt onder andere gestalte in een kerkdienst
met 600 mensen in feestelijke kledij, liederen
en dans. Het is meer dan dank, de waardering
getuigt van hoop. Er is in George even
een venster geopend naar een wereld buiten
de eigen gemeente. Niet vanwege een of ander
gepassioneerd hulpaanbod, maar omdat
er ergens mensen zijn die zich positief inzetten
voor de meest kwetsbaren. De preek die
Nel van Doorn als gastvoorganger houdt
komt in een ander licht te staan, wanneer
een diaken meedeelt dat die ochtend een
houten huisje is verbrand, waarbij een moeder
met baby zijn omgekomen. De vader ligt
zwaar gewond in het ziekenhuis. Wie had er
nog een bed, dekens en pannen?
4

Kerkinformatie
December 2007
teologiese erfenis verstaan. En hoe verskillend
is die kontekste nie tussen Suid-Afrika
en Nederland nie. Klein, groot, waterryk en
waterarm, sekuler en Christendom, monotalig
en meer-talig, oorwegend Europees en
Afrika. En tog tussen dit alles loop die dun
lyn van die geskiedenis wat begrip moontlik
maak. Ja seker is dit nodig dat daar aan alle
kante fyn geluister sal word, steriotipes afgebreek
word, kontekste nie vanuit eie konteks
verstaan behoort te word nie. In die proses
het ons geleer ontstaan kostbare vriendskappe
maar miskien belangriker: ’n verassend
nuwe begrip vir eie konteks.’
‘Het is geweldig om te zien dat kinderen (en dus een aantal ouders en grootouders) via de kerk een veilige
structuur krijgen aangeboden.’ (foto: Kerk in Actie)
Het is inspirerend om te leren dat theologische
verbanden in een preek hier geen
troost en perspectief bieden voor de dag
van heden, maar wel het bericht dat Gods
woonplaats onder de mensen is, nu al
(Openbaring 21). Het voorgaan in deze totaal
andere gemeente leert je als predikant
ook iets over de verhouding voorganger/
gemeente in je eigen land. De andersheid
stelt vragen aan de eigenheid. Frederick Marais
noemt dit ‘vruchtbaar wegkijken’ om
anders thuis te komen: decentring, een term
die wij graag overnemen. Voor ons betekent
het met nieuwe ogen kijken naar het eigen
mandaat (Botman).
Uitwisseling
We hebben ontdekt dat weggaan uit ons
vertrouwde centrum veel in beweging heeft
gezet. Bij het verlaten van je eigen huis, begint
een ander soort vragen: wie is de ander,
wie ben ik zelf? En wie is de eigen gemeente?
Het zien van de ‘andersheid’ van de ander
laat onvermijdelijk gefilterd licht vallen
op de eigen cultuur, ook de kerkelijke cultuur.
In de ontmoeting wordt de ander voor
mij tot vreemdeling die geen weerstand oproept
maar een nieuwe werkelijkheid ontsluit.
Er is sprake van een differentiatie die
niet vrijblijvend is. Immers, onder veel verschillen
liggen gezamenlijke oude banden.
Wanneer bijvoorbeeld 1200 jonge mensen
(20-30 jarigen) in een studentendienst ‘onze’
oude liederen zingen, en wij ruim een generatie
ouder al, in ons bekende taal meedoen,
wordt een vreemd verlangen gewekt. Niet
een naïef verlangen - verweven met louter
nostalgie, maar eerder een verlangen naar
herkenbare gemeenschappelijke taal die
verwijst naar die ene Levende, die zichzelf
gedeeld heeft en in wie wij deel zijn van een
wereldwijde gemeente.
Stichting
Uitwisseling (decentring) tussen predikanten
en kerkelijk werkers in Zuid-Afrika en Nederland
is inspirerend en her-vitaliseert. Om
deze oversteekplaats te realiseren is de stichting
Zebra opgericht met een Raad van Advies
in Zuid-Afrika en Nederland. Karel Blei is
voorzitter en Ploni Robbers secretaris, allebei
met veel ervaring en deskundigheid in de internationale
oecumene. In de statuten is een
verbinding met de Stichting Contextueel
Pastoraat Nederland opgenomen.
In de Raad van Advies zijn er relaties met de
Werkbegeleiding predikant van de Protestantse
Kerk in Nederland, Kerk in Actie en
Protestantse Theologische Universiteit
(PThU). De stichting streeft er naar om twee
keer per jaar beurtelings uit te wisselen. Een
groepje predikanten verblijft een week bij
een collega in een gemeente en volgt daarna
een bijscholingscursus gericht op het gewone
kerkelijke of instellingsleven. In het voorjaar
van 2008 is Zuid-Afrika weer gastland.
Wij bieden dan een cursus aan waarbij het
(mede) zal gaan om contextuele benadering.
Als later Nederland gastland is, biedt Zuid-
Afrika een cursus aan en zal het (mede) gaan
om leiderschap in de gemeente (Frederick
Marais). Marais schrijft over de betekenis
van de uitwisseling onder andere het volgende:
‘Die geboorte van die Stigting het alles
te make met die kosbare ervaring om
blootgestel te word aan ’n radikaal verskillende
konteks met die luukse van gesprekgenote
wat iets van ’n kulturele, historiese en
Conferentie vrouwelijke predikanten
Sinds een paar jaar denken we ook mee met
de positie van vrouwelijke predikanten in
Zuid-Afrika. Dat gebeurt op hun eigen verzoek.
Zij hebben geen gemakkelijke positie
te midden van de grote meerderheid mannelijke
collega’s. Zo krijgen weinig vrouwen
de gelegenheid om voltijds predikant te zijn.
De ‘frustrasies’ over verhoudingen zijn nog
altijd groot. Op uitnodiging van de decaan
en de studentenpredikante Marie Brítz zal
Nel van Doorn in februari 2008 een conferentie
voor een twintigtal vrouwelijke theologen
leiden. Ook dr. Anne Marijke-Spijkerboer
werkt daaraan mee. Met hen zullen
twee vrouwelijke predikanten mee reizen,
die korte tijd bij een collega in een gemeente
zullen verblijven.
Betekenis
Decentring is te omschrijven als: een wegtrekken
uit het vertrouwde centrum om met
nieuwe ogen te zien en beter te verstaan. Je
ontdekt nieuwe dingen in zowel de context
van de ander als in je eigen context. Deze
her-vitaliserende betekenis is er niet uitsluitend
voor de predikanten en kerkelijk werkers
die aan de uitwisseling deelnemen,
maar komt ook ten goede aan de betrokken
gemeenten. Er wordt een venster geopend
naar de wereldwijde gemeente waartoe wij
behoren. Vanuit dat geopende venster valt
ander licht binnen in de gemeente, zowel in
Zuid-Afrika als in Nederland. Die ervaring
kan leiden tot een hernieuwd mandaat voor
de gemeenten en haar voorgangers én van
haar verhouding tot de multiculturele samenleving,
daar en hier.
Hanneke Meulink-Korf is universitair docent
pastoraat aan de Protestantse Theologische
Universiteit, vestiging Leiden en Nel van Doorn is
predikant te Badhoevedorp/Lijnden en docent voor
de 2-jarige opleiding Contextueel Pastoraat.
STICHTING ZEBRA
Meer informatie over de stichting Zebra:
Ploni Robbers- van Berkel, secretaris
ploni@robbers.dhs.org
5

Kerkinformatie KRONIEK
Gerrit de Fijter
December 2007
Een kerk om van te houden
In het televisieprogramma ‘Tussen kunst en
kitsch’ komen mensen hoopvol aanzetten
met oude vergeten spullen om die op waarde
te laten schatten door een beroepstaxateur.
Het spannendste moment breekt altijd
aan wanneer de vraag wordt gesteld: ‘En, is
het nog wat waard?’ Waarna de camera inzoomt
op de afwachtende blik van de eigenaar
van het voorwerp. Naast de oeh-s en
aah-s bij het horen van grote geldbedragen
klinken er ook andere stemmen, bijvoorbeeld
als het stoffige schilderij, de porseleinen
vaas of het horloge van oma toch niet
zoveel geld opbrengt als men had gehoopt.
‘Nou, maar het heeft voor mij wel veel emotionele
waarde!’ is dan vaak de reactie. En
kunst of kitsch, het gaat erom wat het meegebrachte
voorwerp voor jou betekent, van
wie je het gekregen hebt en hoe lang het al
Gerrit de Fijter (foto: Protestantse Kerk)
in de familie is. Ook waardevol bezit verkoop
je niet – want er zit een verhaal bij. Je
ziet je familie voor je, die van generatie op
generatie heeft doorgegeven wat nu van jou
is.
Gemeenschap der heiligen
Ook de kerk heeft veel emotionele waarde
die niet in geld is uit te drukken. Maar gelukkig
is de kerk niet een bezitting van ons die
wij – net als een antieke zilveren ketting -
voortdurend op moeten poetsen om daarna
weer zorgvuldig in de kast te leggen. Eigenlijk
is het zelfs een gekke gedachte – je de
kerk voorstellen als een bezit. De kerk is een
gemeenschap om van te houden – niet zomaar
een gebouw of een vereniging, maar
de gemeenschap der heiligen, het lichaam
van Christus. Een gemeenschap waarin het
draait om Hem die ons heeft liefgehad. Dat
te ‘bezitten’ is oneindig veel waard – dat
kunnen wij nooit in geld uitdrukken! ‘Zou
een man met al zijn rijkdom liefde willen kopen,
dan werd hij smadelijk veracht’.
De kerk is een gemeenschap om van te houden:
en dat is heel wat waard! Een kerk om
van te houden: daar kijk je naar met ogen
van liefde: dan zie je wat er beter kan, dan
besef je wat vernieuwen moet, dan koester
je alles wat er goed is. Zó kijken naar de gemeenten.
Zó kijken naar alle activiteiten binnen
onze kerk.
De ‘lopers’ voor Kerkbalans
Ik zie ze voor me, al die duizenden gemeenteleden
die zich inzetten voor de actie Kerkbalans
2008. Jawel, het gaat bij de actie om
geld. Tóch gaat het om veel meer. Dat méér
is de pastorale kant van kerkbalans. Want de
‘lopers’ van kerkbalans krijgen nog vaak horen:
‘Ik ben helemaal geen lid’, of: ‘je hoort
alleen maar wat van de kerk als ze geld nodig
hebben’. Dat kan je ontmoedigen. Dan is
het draadje nog heel dun bij zo’n gesprek.
Maar ik hoop dat de ‘lopers’ met ogen van
liefde naar de ander kijkt. Zó, dat het dunne
draadje met de christelijke gemeente weer
aangesponnen kan worden. Niet uitschrijven
maar proberen de ander aan te spreken.
En het gesprek gaande te houden, van kerkbalans
naar kerkbalans...
Bij het kerkenwerk voor 2008 gaat het om
waarnemen, waarderen en waarborgen.
Zien wat er is en dat waarderen. Zodat ook
voor de komende generatie gewaarborgd
wordt. Dat ook zij een kerk hebben om van
te houden. Een kerk om van te houden is
heel wat waard! Om deze waardering te
waarborgen is er veel menskracht en geld
nodig. Dat beseffen we met elkaar maar al
te goed. Maar wie beseft wat hij heeft – die
weet het op waarde te schatten. Die weet:
de kerk is van blijvende waarde.
Gerrit de Fijter is preses van de generale synode.
6

Kerkinformatie BERICHTEN December 2007
Dienstencentrum zoekt vertalers
De website www.protestantchurch.nl is de
Engelstalige website van de Protestantse
Kerk in Nederland. De site bevat informatie
voor de internationale contacten van de
Protestantse Kerk, kerken in het buitenland,
partners van Kerk in Actie & ICCO, internationale
oecumenische organisaties, Engelssprekenden
in Nederland en andere geïnteresseerden.
De website biedt informatie over de Protestantse
Kerk in Nederland in het algemeen,
over de visie, het beleid en het spreken van
de synode, over de leden en het dagelijks
bestuur van de synode, over activiteiten van
de dienstenorganisatie en andere actualiteiten
die relevant zijn voor de Engelstalige
doelgroep.
Voor de beschikbaarstelling van berichten
en rapporten is de dienstenorganisatie van
de Protestantse Kerk op zoek naar vrijwilligers
die teksten kunnen vertalen in het Engels.
Gedacht wordt aan kerkleden die Engelstalig
zijn opgegroeid, met ruime
ervaring in vertaalwerk en het schriftelijk gebruik
van de Engelse taal.
Daarnaast wordt op prijs gesteld als medewerking
wordt verleend aan het actueel
houden van de Engelse website. De website
heeft een gebruiksvriendelijk onderhoudssysteem.
Enige computervaardigheid is
hiervoor voldoende.
Het werk kan vanuit eigen huis gebeuren,
maar soms zal het gemakkelijk zijn om vanuit
het Protestants Landelijk Dienstencentrum
in Utrecht te werken.
Vrijwilligers krijgen een vrijwilligerscontract
en bijbehorende vrijwilligersverzekering.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen
met Lenny van den Brink van Communicatie
& Fondsenwerving,
e-mail: h.vanden.brink@pkn.nl, tel. (030)
880 14 72 (= secretariaat: Renske Druijff of
Henni Kraaijer)
Kunstexpositie op Hydepark
Henk Pietersma, die ook de omslag van De
Nieuwe Bijbelvertaling ontwierp, exposeert
tot en met 21 december 2007 in conferentiecentrum
Hydepark te Doorn.
De schilderijen in de tentoonstelling zijn gemaakt
op paneel en geschilderd in acryl met
hier en daar toepassing van lood en/of bladgoud.
Ze kenmerken zich door helder kleurgebruik
en overzichtelijke composities. Pietersma
realiseert in zijn werk een grote
eenheid tussen tekenachtige, grafische en
picturale elementen. De Bijbel is voor
Pietersma een belangrijke inspiratiebron.
Hij is op zoek naar nieuwe uitdrukkingsmogelijkheden
van Bijbelse thema’s en hij
laat zich in zijn werk inspireren door de werking
van christelijke waarden in de omgang
tussen mensen. Een deel van zijn werken is
gerelateerd aan fragmenten uit het Bijbelboek
Psalmen. Meer informatie:
www.hydepark.nl en
www.henkpietersma.nl
Landgoed Hydepark is het conferentiecentrum
van de Protestantse Kerk, dat te huur is
voor vergaderingen, trainingen en congressen.
Bezoekadres: Conferentiecentrum
Hydepark, Driebergsestraatweg 50, 3941 ZX
Doorn, tel. (0343) 51 40 41,
info@hydepark.nl
U kunt Hydepark bezoeken van maandag
t/m vrijdag van 9.00-17.00 uur.
Landgoed Hydepark (foto: Protestantse Kerk)
Studieverlof in Nes Ammim?
Theologen die studieverlof willen invullen
kunnen dat komende maanden in Israël
doen. Waarom niet een paar weken van het
studieverlof in Nes Ammim, Israël doorbrengen?
Studie van en kennismaking met
de religieuze en politieke dialoog en tria-
loog, het Israëlisch-Palestijnse conflict, leven
en cultuur in Israël, enz. Prof. dr. Simon
Schoon woont en werkt tot 1 juni 2008 in
Nes Ammim en kan desgewenst studiebegeleiding
bieden.
Appartement of kamer in Nes Ammim kan
Wat zijn aansprekende rituelen, niet alleen
in de kerk en in de liturgie, maar ook thuis?
Wat zijn herkenbare symbolen?
Voorwerpen, tekens die nieuwe inhoud
krijgen en die mensen meedragen en
meenemen door het leven heen?
Hierover gaat het programma op 12 april
2008 te Hilversum.
Centraal in de vieringen staat het verhaal
van de doop van Jezus door Johannes (de
Doper) in de Jordaan (Matteüs 3:13-17).
Onder meer in workshops wordt stilgestaan
bij de betekenis van rituelen in onze
tijd. Er is daarbij ook ruimte om te experigehuurd
worden tegen redelijke tarieven.
Meedoen met activiteiten van het dorp is
mogelijk. Belangstelling? Mail naar:
s.schoon@hetnet.nl.
Zie ook www.simonschoon.web-log.nl en
website: www.simonschoon.nl
Werkdag ‘Experimenten met kerkdiensten’
Op zaterdag 12 april 2008 vindt in
Hilversum de elfde landelijke werkdag
‘Experimenten met kerkdiensten’ plaats.
Het dagthema ‘Geloof in vieren’ wordt op
vele manieren gepresenteerd, gespeeld,
bezongen, bekeken en besproken.
Bezoekers krijgen een nieuwe kijk op
rituelen en symbolen, niet alleen in de kerk,
maar ook thuis, op school en op straat.
Mensen hebben behoefte aan momenten
om stil te staan bij de hoogte- en dieptepunten,
de mijlpalen in het leven. Hoe kun
je gedachten en gevoelens van vreugde en
verdriet op betekenisvolle manieren uiten?
menteren. ’s Ochtends zal door de NCRV
over het dagthema een radio-opname
worden gemaakt voor het programma
Schepper & Co.
Meer informatie: www.pkn.nl/experimentendag,
e-mail: j.postma@pkn.nl,
tel. (030) 880 14 68.
7

Kerkinformatie
KERKRECHT
Gijs de Jong
December 2007
‘Kan dat nu allemaal zomaar?’
Soms heb je als gemeentelid te maken met tumult in de onderlinge verhoudingen of met een besluit
van de kerkenraad waar je je niet in kan vinden. Dan wil je wel eens weten hoe dat kerkordelijk en
juridisch ‘zit’. Moet je het over je kant laten gaan of is er iets tegen te doen?
De Protestantse Kerk in Nederland kent een
aantal mogelijkheden voor geschillenbeslechting.
Naar de rechter stappen is het uiterste
middel. In de kerk geldt dat je eerst
probeert ‘er samen uit te komen’. De kerkorde
noemt dat ‘de roeping die op alle leden
van de gemeente rust om naar elkaar om te
zien, elkaar op te bouwen, elkaar de vergeving
Gods aan te zeggen en zo nodig elkaar
te vermanen en dit vermaan ter harte te nemen
(ord. 10-1-2). Elders staat dat er sprake
moet zijn van een ‘werkelijk belang’ om te
procederen (ord. 12-3-1).
Als je er samen niet uitkomt, wat kun je dan
als rechtzoekend gemeentelid doen? Dat
hangt allereerst af van de aard van het probleem.
Voor bezwaren tegen besluiten kunt
u naar een regionaal college voor de behandeling
van bezwaren en geschillen. Heerst
er onvrede in de gemeente, dan kunt u het
regionaal college voor de visitatie uitnodigen.
En bij onbehoorlijk handelen door een
gemeentelid of ambtsdrager is er wellicht
aanleiding voor een opzichtzaak.
Bezwaren en geschillen
Belangrijke besluiten worden in een gemeente
genomen door de kerkenraad en de
colleges van kerkrentmeesters en van diakenen.
Een bezwaar zal vaak de inhoud van
het besluit betreffen: u vindt op grond van
uw argumenten, dat er een ander besluit genomen
had moeten worden. Zulke bezwaren
maken niet veel kans. Het wordt anders
als er procedurefouten zijn gemaakt. Er is
bijvoorbeeld een besluit genomen, waarvoor
de kerkorde voorschrijft, dat met de
gemeente gecommuniceerd moest worden,
en dat is niet gebeurd. Is er wel goede communicatie
met de gemeente geweest, dan
geldt meestal, dat de kerkenraad bevoegd is
om daarna te beslissen. Een bezwaar tegen
de gevolgde procedure moet worden ingediend
binnen 30 dagen nadat het besluit is
genomen c.q. bekendgemaakt (ord. 12-3-4).
Visitatie
Het kan zijn dat er bij een groep gemeenteleden
onvrede heerst over het functioneren
van de gemeente en haar bestuurlijke organen.
Mogelijk mankeert er iets aan – in de
(foto: Protestantse Kerk)
woorden van ordinantie 10 – ‘het geestelijk
leven van de gemeente, het gehoor geven
aan haar roeping of de vervulling van de
ambten …’. Het regionale college voor de
visitatie kan dan een tussentijdse buitengewone
visitatie houden. Daarvoor is nodig
een verzoek van bijvoorbeeld een kerkenraad,
of ook dat er ‘feiten of omstandigheden’
zijn, die ‘daartoe aanleiding geven’. Dat
kan dus ook een brief van verontruste gemeenteleden
zijn.
De werkwijze van de visitatoren staat beschreven
in ord. 10-5. Zij brengen schriftelijk
verslag uit aan het visitatiecollege zelf. Het
college zendt kopieën aan het breed moderamen
van de classicale vergadering en aan
de kerkenraad. De kerkenraad is niet verplicht
de gemeente het verslag te geven,
maar het is uiteraard wel geraden dat de
kerkenraad de gemeente informeert over de
visitatie.
De bedoeling is dat gemeente én kerkenraad
een spiegel voorgehouden krijgen –
kritisch en opbouwend – en daar hun voordeel
mee doen.
Opzicht
Onvrede kan ook ontstaan wanneer een gemeentelid
of een ambtsdrager gedrag vertoont
dat niet door de beugel kan. Of wanneer
een lid van de kerk zich ‘schuldig maakt
aan onchristelijke belijdenis of levenswandel
of aan een andere wijze van verstoren
van de orde in het leven en werken van de
kerk’ dan wel een ambtsdrager zich ‘schuldig
maakt aan schromelijk veronachtzaming
of misbruik van het ambt’. Daarmee komen
we in de sfeer van de kerkelijke tucht. Het
gaat dan altijd om het handelen van indivuele
personen, niet om bestuurlijke organen.
(Ord. 10, hoofdstuk III)
Een tuchtprocedure kan in gang gezet worden
door een gericht verzoek of doordat ‘feiten
en omstandigheden ter kennis komen’
van de bevoegde instantie. Bij opzicht over
gemeenteleden dat het college van predikanten
en ouderlingen. Voordat dat college
een tuchtmaatregel neemt moet zij het regionaal
college voor het opzicht horen. Een
procedure tegen ambtdragers is in handen
van het regionaal college.
De uitkomst van een tuchtprocedure kan het
opleggen van een tuchtmaatregel zijn, varierend
van een ‘vermaning’ tot het ontnemen
van bepaalde of alle bevoegdheden,
maar de bedoeling is vooral, dat betrokkene
tot inkeer komt.
Gijs de Jong is jurist bij de afdeling Juridische Zaken.
8

Kerkinformatie
ZINGEN IN DE KERK
Klaas Touwen
December 2007
Geestelijke bagage aan kinderen meegeven
Het lied van de maand
Nu de Protestantse Kerk zich bezint op haar liederenschat en onlangs zelfs tot een canon is gekomen
van twaalf gezangen die ieder christenmens moet kennen, dringt zich de vraag op: wat krijgen
kinderen aan kerkmuziek mee?
In menige gemeente horen of zingen kinderen
het intochtslied en gaan daarna naar
hun eigen ruimte. Soms wordt in de dienst
nog een kinderlied gezongen, soms wordt
in de nevenruimte gezongen.
Welke oogst plukken kinderen daaruit? Wat
bewaren ze nu en straks in hun rugzakje?
Geen rijke oogst: alleen die intochtsliederen
- veelal psalmen, en daarnaast de kinderliederen
die dikwijls zijn toegesneden op een
‘project’ dat eenmalig is. Op school wordt
doorgaans nauwelijks nog gezongen. In het
PABO-onderwijs speelt muzikale vorming
amper nog een rol van betekenis.
Geestelijk bezit
Eenmalige liederen zijn eendagsvliegen die
een kind zich nooit zal kunnen toe-eigenen
als een geestelijk bezit. Kinderliederen als
die van Hanna Lam zijn dikwijls wel ‘ingedaald’.
Ze zijn een hele kinderkerkcarrière
lang herhaald. Maar is dat voldoende om
‘later’ op terug te vallen? Een jong stel dat
trouwen wil heeft behoefte aan méér dan
‘Jozef zoekt zijn grote broers.’
Het komt kinderen toe dat zij ook volwassen
liederen leren zingen, die wellicht hun geheimen
pas gaandeweg zullen prijsgeven.
Zoals een kind het Wilhelmus leert (met allerlei
onbegrijpelijkheden), zo zal een kind
zich ook een kleine schat van kerkliederen
moeten kunnen verwerven, bijvoorbeeld
om te beginnen die twaalf van de Protestantse
Kerk.
Dertig liederen
In de kerkorde lezen we in artikel XI-7: ‘De
catechese betreft het lezen en verstaan van
de Heilige Schrift, de eredienst, de liederen
en gebeden, de belijdenis en de geschiedenis
van de kerk, het leven als christen in de
wereld.’
Het initiatief ‘Het Lied van de maand’ wil
daarin voorzien. Het wordt breed gedragen
door onder meer de Nederlandse Zondagsschool
Vereniging (NZV), De eerste dag,
Bonnefooi, Eredienstvaardig en anderen.
Het wordt ook in brede kring bekend gemaakt,
zowel in publicaties gericht op kerk
en kinderkerk, als in methoden die zich richten
op het godsdienstonderwijs op scholen.
De relatie kerk-school zal daarmee gediend
zijn. Het lied van de maand kan in kerkschooldiensten
een vanzelfsprekende plaats
krijgen.
Als een lied zowel op school als in de kerk
en misschien zelfs in de huisliturgie een plek
krijgt, betekent dat veel. Het kind leert het
lied kennen. Het lied herhaalt zich in verschillende
contexten en verbindt zich met
ervaringen her en der.
‘Het lied van de maand’ oriënteert zich op de
tijd van het jaar en wordt ingegeven door
bijvoorbeeld de Adventtijd en hoe vroeg Pasen
valt. Daarom is een jaargang van het
lied van de maand niet zondermeer te herhalen.
Toch is herhaling een belangrijk gegeven.
De opzet van ‘het lied van de maand’
is geslaagd als kinderen na verloop van tijd
een canon van circa dertig liederen hebben
leren kennen.
Klaas Touwen is predikant te Arnhem.
HET LIED VAN DE MAAND
2007:
december: Gezang 122
(foto: Protestantse Kerk)
2008:
januari: Gezang 47
februari: Tussentijds 147
maart: Gezang 173
april: Gezang 223
mei: Gezang 247
juni: Tussentijds 98
juli: Gezang 479
augustus: Tussentijds 64
september: Gezang 482
oktober: Tussentijds 37
november: Gezang 299
9

Kerkinformatie BERICHTEN December 2007
Raadpleging gemeenten en classes over nieuw liedboek
In april 2006 stemde de generale synode
unaniem in met het ontwikkelen van een
nieuw liedboek, ter vervanging van het uit
1973 daterende Liedboek voor de kerken.
Om de gemeenten die het liedboek straks
gaan gebruiken bij de plannen te betrekken,
ontvangen alle kerkenraden begin 2008
materiaal over de opzet van het nieuwe
liedboek. Ook wordt hun gevraagd om aan
te geven welke liedbundels bij hen in
gebruik zijn en wat hun muzikale voorkeuren
zijn.
Volgens het besluit van de synode kan een
nieuw liedboek bijdragen aan de eenheid
van de Protestantse Kerk, onder andere
door een breder scala van liederen op te
nemen dan in het huidige liedboek het
geval is. Om te peilen wat de gedachten
van gemeenten en classes over deze opzet
zijn, krijgen zij in 2008 de gelegenheid zich
daarover uit te spreken. In een brief aan
kerkenraden en classes is hun inmiddels
gevraagd om voor deze besprekingen nu
vast ruimte in de agenda vast te leggen. De
resultaten kunnen dan in april 2009 aan de
generale synode worden gemeld. Volgens
de planning van de Interkerkelijke Stichting
voor het Kerklied (ISK) – die het nieuwe
liedboek zal ontwikkelen – kan er dan in het
daarop volgende jaar een ontwerp van het
nieuwe liedboek gepresenteerd worden.
Het definitieve liedboek zou in 2012 gereed
moeten zijn.
De ISK heeft ds. Pieter Endedijk als projectleider
aangesteld. Ook worden er redactionele
werkgroepen gevormd, die zich gaan
buigen over de keuze van de verschillende
liederen. Leden van de Protestantse Kerk
kunnen zich voor deelname aan deze
werkgroepen aanmelden. (zie onderstaand
bericht).
Nieuw liedboek: redactie en redactionele werkgroepen
De Interkerkelijke Stichting voor het
Kerklied (ISK) is verantwoordelijk voor de
ontwikkeling van een nieuw liedboek. Het
bestuur van de ISK zal de leden van redactie
en redactionele werkgroepen benoemen
en daartoe deskundigen van diverse
disciplines en geledingen van de kerk
uitnodigen. Daarnaast wil zij de gelegenheid
bieden dat zoveel mogelijk mensen
zich kunnen melden om hun belangstelling
voor deelname aan dit proces te tonen.
Indien u belangstelling heeft voor deelname
aan redactie of redactionele werkgroepen,
kunt u voor 1 januari 2008 een
e-mail sturen naar Pieter Endedijk, coördinator
project nieuw liedboek:
pieter.endedijk@kerklied.net.
U ontvangt dan een formulier waarop u
nadere persoonlijke gegevens kunt invullen.
Op basis van de ontvangen formulieren
zal het bestuur van de ISK de leden van
de redactie en redactionele werkgroepen
benoemen.
Van leden van redactie en redactionele
werkgroepen wordt verwacht:
• door opleiding en werkervaring deskundig
te zijn op één of meer van de volgende
terreinen: theologie, hymnologie,
liturgiek, kerkmuziek;
• aantoonbare affiniteit te hebben met
vragen betreffende het kerklied in de
participerende kerken van de ISK;
• in te stemmen met de visie en procedure
van samenstelling, zoals deze verwoord
zijn in de nota Een nieuw liedboek;
• bereid te zijn om maandelijks tenminste
1 á 2 dagdelen beschikbaar te hebben
voor bijeenkomsten van redactie en/of
werkgroepen en bestudering van materiaal
thuis;
• beschikking te hebben over een internetverbinding
met een e-mail-adres.
PAO-cursussen Seminarium Protestantse Theologische Universiteit
Beschadigd lichaam
Opleiding Gemeentebegeleiding bij seksueel
misbruik. Docenten: Hanneke Meulink-
Korf, Jodien van Ark, Ruard Ganzevoort.
Bestemd voor: beroepskrachten, waaronder
predikanten en kerkelijk werkers met
een adequate basisopleiding (theologisch
en agogisch) en werkervaring in een kerkelijke
setting.
Waar en wanneer: Doorn, 3x tweedaagse:
21-22 januari, 2-3 april en 16-17 juni 2008.
Kampen, 4x 1 dag: 11 februari, 10 maart, 21
april en 26 mei 2008
Kosten: € ca. 1.900,-. Subsidie mogelijk.
einde van het seizoen hun studieverlof
hebben.
Waar en wanneer: Doorn, 14 januari 2008.
Kosten: € 60,-.
De kunst van het voorgaan
Authentiek en aansprekend voorgaan in de
liturgie. Docenten: Riëtte Beurmanjer en
Thomas Borggrefe. Bestemd voor predikanten,
geestelijk verzorgers en kerkelijk
werkers.
Waar en wanneer: Doorn, 16 en 17 januari,
6 en 7 maart, 22 en 23 april 2008.
Kosten: € 565,-.
Brouwer. Bestemd voor afgestudeerde
academische theologen, werkzaam in de
PKN en anderszins.
Waar en wanneer: Kampen, 4 februari
2008. Kosten € 60,-.
Gender en diversiteit in de exegese
Upgrade feministische exegese. Docenten:
Anne-Claire Mulder, Dorothea Erbele-
Küster, Magda Misset-van de Weg.
Bestemd voor predikanten, kerkelijk
werk(st)ers.
Waar en wanneer: Doorn, 6 en 7 februari
2008. Kosten: € 160,-
Liturgie, spel en leven (I)
Postacademiale opleiding liturgie.
Docenten: Eward Postma, met gastdocenten.
Bestemd voor predikanten.
Waar en wanneer: Doorn, 14 en 15 januari,
14 en 15 februari, 22 en 23 mei, 1 en 2
september, 30 en 31 oktober en 3 en 4
december 2008. Kosten: € 1.050,-.
Haal meer uit je studieverlof!
Tijdige voorbereiding, een prima investering.
De kosten behoren tot de declarabele
studieverlofkosten. Docent: Theo Witkamp.
Bestemd voor: predikanten die aan het
Bijbel in beeld
Theatrale werkvormen voor verbeelding in
kerkdiensten en andere vieringen. Docente:
Cilia Hogerzeil. Bestemd voor predikanten,
geestelijk verzorgers en kerkelijk werkers.
Waar en wanneer: Doorn, 23 en 24 januari,
19 en 20 maart, 10 en 11 april, 21 en 22 mei
2008
Kosten € 685,-.
De kerk als ‘coming community’.
Het ‘credo ecclesiam’ in de 21e eeuw -
Upgrade dogmatiek. Docenten: Gerrit
Neven, Akke van der Kooi, Rinse Reeling
Meer informatie over cursussen van het
Seminarium van de PThU : www.pthu.nl ,
doorklikken naar Cursussen en diensten en
dan via het rolmenu naar ‘postacademisch
onderwijs’. Aanmelden kan via
seminarium@pthu.nl of via het aanmeldformulier
op de site.
10

Kerkinformatie KERK EN KUNST
December 2007
Kunst in het licht: Doorgang I
In de komende maanden toont Kerkinformatie kunstwerken van leden van de CNV-kunstenbond.
Dominee-dichter Alfred C. Bronswijk uit Zwolle – ook lid van deze bond – maakt er gedichten bij.
Wie meer wil weten: www.cnvkunstenbond.nl
(foto: CNV-kunstenbond)
Doorgang I - 100x150 cm. Olieverf op linnen.
Een overgang van de ene ruimte naar de andere. Jezus noemt zichzelf de deur,
waardoor je kunt binnenkomen en behouden wordt - in en uit kunt gaan om weide
te vinden (groene tint). Johannes 10 : 9.
Foke Strijbos
Foke Stribos, (1949) woonachtig te Dirksland, genoot
zijn opleidingen aan diverse kunstacademia, waaronder
de St. Joost Academie te Breda. Naast werkzaam
te zijn als docent is hij actief als beeldend kunstenaar.
Dit uit zich onder andere in schilderen, video-art, het
schrijven van publicaties en het initiëren en deelnemen
aan kunstmanifestaties en het veelvuldig exposeren
in gerenommeerde galerieën. Ook was hij op televisie
te zien in enkele kunstprogramma’s.
Doorgang naar licht
Wij zoeken iemand
die ons de doorgang wijst
naar licht dat onze wereld
in een nieuw daglicht zet.
Wij zoeken iemand
die de honger naar vrede en recht
hemelsbreed en wereldwijd
voorgoed komt stillen.
Wij zoeken iemand
die een bevrijdend uitzicht schenkt
op goed en kwaad, dood en leven
op de ander, op onszelf.
Christus, leer ons ontdekken
dat u het bent die wij hier zoeken:
doorgang naar licht
uitzicht van Advent.
Alfred C. Bronswijk
Meer werk van Foke Stribos is te vinden op www.arsprodeo.nl en zijn eigen website
www.fokestribos.nl
11

Kerkinformatie BOEKBESPREKING
December 2007
Peet Valstar
Handboek Kerkopbouw volgt
levensloop van gemeenten
‘Organisaties doorlopen een levenscyclus, van de kindertijd tot de mogelijke dood. Ook voor kerken
geldt dit.’ Deze uitspraak komt uit een nieuw boek over kerkopbouw/ gemeenteopbouw, getiteld
Levend Lichaam. Alweer een boek over gemeenteopbouw? Hebben we er daar al niet genoeg van?
Toegegeven: er zijn veel publicaties in dit
werkveld verschenen de laatste jaren. Dit
handboek heeft echter een aantal aspecten
die het geschikt maken voor gebruik door
pastores, kerkopbouwers en gemeenteadviseurs
in gemeenten die heel verschillend
van karakter zijn. Ik noem een viertal kenmerken.
Vier kenmerken
• Het boek brengt processen in geloofsgemeenschappen
in kaart, laat zien hoe ingewikkeld
die zijn en wil de lezers analytische
handvatten aanreiken waarmee zij
zelf aan de slag kunnen. Het is geen boek
waar alles in moet staan, of dat voorschrijft
hoe het moet. Wel een boek dat
leert hoe je de praktijk zorgvuldig kunt
waarnemen. Het ontwikkelt geen eigen
model voor gemeenteopbouw en geeft
geen blauwdruk voor hoe leiding te geven
aan veranderingen in geloofsgemeenschappen.
De auteurs realiseren
zich dat de kerk meer is dan een organisatie.
Het is ook een gemeenschap van
mensen en heeft ook het karakter van
een beweging. Die beweging kan verschillende
snelheden hebben. De praktijk
is weerbarstig, veranderen is ingewikkeld,
de kerk is niet maakbaar;
• Het boek is geschreven door vijf docenten
– mannen – verbonden aan verschillende
theologische (protestantse en katholieke)
universiteiten in Nederland.
Toch is het geen bundel geworden maar
een boek met een samenhangend kader,
namelijk dat van de levenscyclus. Daarover
zo meteen meer. Nu alvast dit: door
dit concept is er niet alleen aandacht voor
revitalisering maar ook voor andere fases
van kerk-zijn waaronder kerkplanting
en kerksluiting. En daarover is in Nederland
nog maar heel weinig gepubliceerd,
terwijl met name kerksluiting aan de orde
van de dag is.
• Levend Lichaam is in ware zin oecumenisch:
er is niet alleen gedachtengoed uit
het brede midden van de Protestantse en
Rooms-Katholieke Kerk in te vinden,
maar ook uit de evangelische beweging
en de nieuwe katholieke bewegingen;
• Het is een overzichtswerk dat veel kennis
van de laatste decennia samenvat; er zijn
veel boekenkasten omgevallen zonder
dat dit de leesbaarheid stoort.
Opgaan, blinken en verzinken
Het leidende concept in dit boek is de levenscyclus-benadering.
Populair gezegd:
opgaan, blinken en verzinken. Toegepast op
christelijke geloofsgemeenschappen: geboorte
(kerkplanting), groei, continuïteit, revitalisering
en sterven (kerksluiting). Aan elk
van deze fasen waarin een geloofsgemeenschap
kan verkeren wordt een hoofdstuk gewijd.
Tenslotte wordt ook aandacht gevraagd
voor meer vloeibare vormen van
kerk-zijn – netwerkkerken – waarbij het gaat
om groepen en bewegingen buiten het kerkelijk
institutioneel verband, zoals jeugdkerken,
bedevaarten en wereldjongerendagen.
Voor leidinggevenden aan een geloofsgemeenschap
is het van groot belang dat zij
analyse-instrumenten in handen hebben
waarmee zij de goede vragen op het goede
moment kunnen stellen. Elke fase heeft zijn
eigen spanningsvelden en vragen en vraagt
om een eigen blik op:
• ontwikkelingen in de samenleving (aanpassen
of ontwikkelen van een ‘tegencultuur’)
• identiteit en cultuur (profilering ten opzichte
van andere organisaties)
• structuur en middelen (worden die ingezet
om te veranderen of om te handhaven?)
• het soort leiding
Om dit laatste te illustreren: een gemeente
kan afhankelijk van de fase waarin zij verkeert
vragen om een kerkplanter, een groeimanager,
een interimpastor of een rouwbegeleider.
Zij hebben weer verschillende
gaven en kwaliteiten nodig op het gebied
van pastoraat, organisatie en beleid, toerusting
en verkondiging. En dat veronderstelt
dus weer verschillende competenties in de
opleidingen!
Jaren vooruit
Mijn conclusie is dat er een gemeenteopbouwboek
is verschenen waarmee we in
kerkelijk Nederland een aantal jaren vooruit
kunnen. Docenten zullen het op universiteiten
als handboek gaan gebruiken. Gemeenteadviseurs
nemen het mee in hun achterzak
wanneer zij gevraagd worden om
gemeenten te adviseren of begeleiden. Leidinggevenden
kunnen de spanningsvelden
in gemeente of parochie met behulp van dit
boek bespreken en die sneller herkennen.
Peet Valstar is werkzaam bij de afdeling Binnenland
voor het werkveld gemeenteopbouw. Per 1 januari
2008 is hij benoemd als gemeenteadviseur.
BESTELLEN
Rein Brouwer, Kees de Groot, Henk de Roest,
Erik Sengers & Sake Stoppels - Levend Lichaam.
Dynamiek van christelijke geloofsgemeenschappen
in Nederland. Kampen 2007.
ISBN 978 90 435 13623.
Verkrijgbaar via de boekhandel.
12

Kerkinformatie BERICHTEN December 2007
Kerstcampagne Kinderen in de Knel: geboortefeest
‘Welkom op het grote geboortefeest’ is het
motto voor de Kerstcampagne van Kerk in
Actie. Dit welkom wordt concreet gemaakt.
Er is een uitnodigingsfolder gemaakt voor
de Kerstvieringen, waarbij u kunt collecteren
voor Kinderen in de Knel. Deze keer is
dat voor weeskinderen in Ethiopië, die bij
pleeggezinnen een warm welkom vinden.
Deze pleeggezinnen worden geholpen door
partnerorganisatie Isapso. Ze krijgen een
bijdrage in de kosten voor het opstarten van
een eigen bedrijfje, medicijnen, schoolgeld
en dergelijke. Gemeenten die collectemateriaal
hebben besteld voor de Kerstcollecte
voor Kinderen in de Knel ontvangen een
voorbeeld van de uitnodiging met het verzoek
deze (huis aan huis) te verspreiden.
Kerk in Actie verspreidt de uitnodiging dan
(in overleg met u) ook in een postcodegebied
in uw gemeente. Wie de huis-aan-huisuitnodiging
wil hebben kan deze bestellen
bij de servicedesk van Kerk in Actie, e-mail:
info@kerkinactie.nl. De afdeling Fondsenwerving
neemt dan contact met u op over
de huis-aan-huis-verspreiding door Kerk in
Actie. Meer informatie over deze campagne
kunt u lezen op de website: www.kerkinactie.nl/geboortefeest.
Meer informatie over
de collecte vindt op www.kerkinactie.nl
Materiaal: collectematerialen over Warm
welkom voor weeskinderen in Ethiopië (folders,
posters, collectezakjes en sjaals) kunt
u bestellen per e-mail bij:
brochureverkoop@pkn.nl.
Landelijk evangelisatieproject ‘Waarom Kerst?’
Waarom vieren we eigenlijk Kerst? Dit is de
vraag waar het in het landelijke evangelisatieproject
Waarom Kerst? om draait. Waarom
Kerst? is een initiatief van Agapè Nederland,
GMI Music, Alpha-cursus Nederland,
Nederlands Bijbelgenootschap, uitgeverij
Medema en de Evangelische Omroep. Het
doel van de actie is kerken en gemeenten,
door middel van producten, tips en downloads,
te ondersteunen bij de opzet van hun
eigen kerstevangelisatieactie. Een boekje is
dit jaar het centrale product, te weten ‘Dineren
met een volmaakte vreemdeling’ van
David Gregory. Kerken kunnen de boekjes
aanschaffen om deze vervolgens cadeau te
(laten) doen aan niet-christenen in hun omgeving;
als kerstgeschenk of als uitnodiging
voor een kerstdienst. Daarnaast kunnen kerken
terecht op de website www.waaromkerst.nl/kerken
voor tips en downloads voor
een persoonlijke Waarom Kerst?-actie.
Kerstfeest voor jongeren: X-Mas Proof
Zin in een andere kerst? Dit is de vraag die
JOP aan jongeren in heel Nederland stelt.
Want op 23 december 2007 organiseert JOP
in de Pieterskerk in Leiden een wervelend
event met sfeer, goede muziek, kerstverhalen
en ontmoeting met honderden andere
jongeren: X-Mas Proof. Tijdens het event
wemelt het in de Pieterskerk van de engelen.
Ze lopen door de kerk, worden besproken
in debatten, zijn te zien in filmpjes en lopen
over de catwalk…Daarnaast zijn er
optredens van DJ Rob van Rossum, The
New Gospel Sensation, de relirappers van
de Victory Outreachgemeente uit Amsterdam
en als spetterend slot… Brainpower!
Iedereen die zin heeft in een ander kerstfeest,
is welkom in de Pieterskerk om dit
event mee te beleven!
Datum: 23 december 2007
Tijd: 16.30-21.00 uur
Plaats: Pieterskerk Leiden
Voor wie: jongeren uit heel Nederland
Tickets: € 12,50
Info: www.jop.nl/xmasproof
Project-∑: Stop talking, start acting!
Tijdens X-Mas Proof wordt er ook stilgestaan
bij Project-∑, het initiatief van NCRV,
SGO, Youth for Christ en JOP. Dit zal vooral
zijn in het tonen van de filmpjes die jongeren
hebben gemaakt. Want dit najaar worden
alle jongeren in Nederland opgeroepen
om de boodschap van engelen, vrede op
aarde, concreet te maken. Tijdens X-Mas
Proof worden de beste acties getoond en in
het zonnetje gezet. Jongeren die daaraan
mee willen doen, kunnen dit nog doen door
een pakket te bestellen bij brochureverkoop@pkn.nl.
Ieder team dat aan Project-∑
meedoet, krijgt een gratis kaartje voor X-
Mas Proof. Kijk voor meer informatie op
www.projectE.nl.
23 DECEMBER 2007 | DEUR OPEN: 16.00 UUR, EINDE: 21.00 UUR
PIETERSKERK LEIDEN | 12,50 | WWW.JOP.NL/XMASPROOF
HGJB-Kerstconferentie ‘Exodus - op weg naar huis’
Met het thema ‘Exodus – op weg naar huis’
organiseert de HGJB voor de 32e keer een
Kerstconferentie voor jongeren. De HGJB-
Kerstconferentie is van 28 tot en met 31 december
2007 in Dalfsen. Naast bijbelstudies
uit het boek Exodus zit het programma vol
met muziek, workshops en gezelligheid. Tij-
dens de HGJB-Kerstconferentie zullen jongeren
ontdekken dat de levensvragen van de
gemiddelde Israëliet niet zo heel anders zijn
dan hun eigen vragen. Jongeren die tijdens
de HGJB-Kerstconferentie 17 tot 23 jaar zijn,
kunnen deelnemen aan de conferentie. Het
programma voorziet duidelijk in een behoefte,
want sinds de startdatum stromen de inschrijvingen
binnen. Er zijn momenteel nog
enkele plaatsen vrij. Ook zijn er nog volop
mogelijkheden om in te schrijven als daggast
of de conferentie mee te maken als externe
gast, dus met een slaapplek elders.
Aanmelden: www.kerstconferentie.nl.
13

Kerkinformatie MISSIONAIR WERK
December 2007
Hanna van Dorssen en Janet van Dijk
Missionair werk helpt om kerk
binnenstebuiten te zijn
Met de slagzin ‘Er zit muziek in de kerk’ riep de Protestantse Kerk deze zomer lokale gemeenten op om
rond hun eigen startzondag in september muzikaal uit te pakken, als een manier om zich te
presenteren aan mensen binnen en buiten de kerk. Daar is volop gehoor aan gegeven. Veel
gemeenten maakten gebruik van het aangeboden materiaal, zoals spandoeken en huis-aanhuisfolders.
De boekjes ‘De kerk daar zit muziek in!’ en ‘Top12. Canon van het protestantse kerklied’
vlogen als zoete broodjes over de toonbank.
De eerste christenen vormden kleine open
gemeenschappen die erg naar buiten waren
gericht. Ze kwamen samen voor de maaltijd
en om te delen wat hen als volgelingen van
Jezus bezielde. Er zaten vaak gasten van
buiten aan tafel, bijvoorbeeld mensen die
werden uitgenodigd om mee te eten omdat
ze alleen waren of arm. Ook bezoekers uit
andere christelijke gemeenten aten mee. Zij
vertelden wat hen bezighield in hun eigen
gemeente en wat hen opviel in de gemeente
waar zij op bezoek waren. Deze inbreng van
buiten houdt een gemeenschap scherp. Het
helpt om geen teruggetrokken bestaan te
leiden dat alleen maar gericht is op ‘wij’, op
de eigen achterban.
Het missionair werk van de Protestantse
Kerk in Nederland helpt plaatselijke kerken
bij de opdracht om een kerk te zijn die haar
deuren openzet voor een ieder die wel eens
over de drempel wil stappen op zoek naar
stilte, aandacht, troost, gebed en de betekenis
van het christelijk geloof. Maar zeker ook
een kerk die zelf de drempel overstapt en in
haar wijk, stad of dorp van zich doet spreken.
MISSIONAIR WERK NIET LANGER
ONDERDEEL VAN KERK IN ACTIE
Missionair werk hoort bij de kerk, bij de opdracht
om kerk binnenstebuiten te zijn. Daarom valt
het missionaire werk van de Protestantse Kerk
vanaf 1 januari 2008 niet langer onder Kerk in
Actie, maar krijgt het ‘gezicht’ onder de vlag van
de Protestantse Kerk. De missionaire opdracht
is en blijft echter verbonden met de diaconale
en pastorale taak van elke gemeente. Die drie
kunnen niet zonder elkaar. Daarom zal het missionaire
werk blijven samenwerken met Kerk
in Actie.
De collecten voor missionair werk zullen vanaf
2008 door de kerkrentmeesters gehouden
worden. Voor het collecterooster hoeft dat geen
gevolgen te hebben. Het doel van de collecten
blijft gelijk.
Freecard bij de Basiscursus Geloven voor jongeren (foto: Protestantse Kerk)
Handen en voeten
Het missionair werk ontwikkelt materiaal en
ondersteunt initiatieven waarmee plaatselijke
gemeenten mensen van binnen en buiten
de gemeente welkom kunnen heten en
aanspreken. Zo kunnen belangstellenden
kennismaken met de kerk en de christelijke
geloofstraditie en kan het evangelie zichtbaar
worden gemaakt in het leven van dorp,
buurt, wijk of stadsdeel.
- Er is kant-en-klaar materiaal dat iets vertelt
over de kerk, wat ze gelooft en wat
haar beweegt. Materiaal om weg te geven,
een viering mee voor te bereiden
e.d. Denk aan materiaal bij de grote feesten
zoals de adventskalender, ‘Intercity
Pasen’, de pinksterboekjes en het materiaal
voor de Startzondag.
- Er is materiaal om kennis te maken met
de christelijke geloofstraditie, zoals het
cursuspakket van de 7+1 Basiscursus Geloven
en het onderdeel ‘Kennismaken’
op de website van de Protestantse Kerk,
bedoeld voor mensen van buiten de kerk
die meer willen weten over kerk, Bijbel
en de geloofstraditie.
- Een aantal pioniersplekken (vaak in
vinexlocaties) waar wordt gezocht naar
en gewerkt aan nieuwe manieren van
kerkzijn en christelijke gemeenschapsvorming
wordt ondersteund.
Hanna van Dorssen en Janet van Dijk zijn binnen
de dienstenorganisatie werkzaam voor missionair
werk.
MEER WETEN?
Meer informatie over missionaire projecten van
de Protestantse Kerk is te vinden op www.pkn.
nl/ actief in de kerk/ landelijke werkterreinen/
missionair werk. Voor vragen en suggesties kunt
u terecht bij de auteurs van dit artikel:
h.van.dorssen@pkn.nl en j.van.dijk@pkn.nl
14

Kerkinformatie BOEKBESPREKING
December 2007
Martin van Wijngaarden
Fraai boek over Luther voorziet in
behoefte
Op de vooravond van Hervormingsdag 2007 werd in de Oude Lutherse kerk aan het Spui te Amsterdam
een nieuw boek over Luther gepresenteerd: Martin Luther: zijn leven, zijn werk. Een boek waar in de
Protestantse Kerk naar uitgekeken werd.
De behoefte aan een Nederlandstalig boek
over Luthers leven en theologie is wellicht
nog nooit zo groot geweest als op dit moment.
Bij mensen die zich in de lutherse traditie
verankerd weten, omdat zij zich misschien
nog nooit zo sterk van deze traditie
bewust zijn geweest als in deze beginjaren
van de Protestantse Kerk in Nederland. En
bij de mensen die in de hervormde en/of gereformeerde
tradities staan omdat zij meer
over Luther willen weten. Ook de mensen
die de laatste jaren overal in het land lezingen
over Luther houden, horen voortdurend
dat er belangstelling is voor Luthers persoon
en zijn theologie. Maar op de vraag of
er een boek is over Luther dat aanbevolen
kan worden, moest iedere keer ontkennend
geantwoord worden.
Biografie en theologie
De bijdragen in Martin Luther: zijn leven,
zijn werk zijn van de hand van lutherse, hervormde,
gereformeerde en katholieke Lutheronderzoekers
en weerspiegelen het oecumenische
karakter van het
Lutheronderzoek in Nederland. De biografie
en de theologie van Martin Luther worden
chronologisch geschetst, waarbij Luther
niet als de eerste moderne mens wordt gezien,
maar als iemand die ten diepste geworteld
was in de late middeleeuwen en
van daaruit zijn eigen theologie ontwikkelde.
Focuspunten zijn onder andere: Luthers ervaring
als monnik en zijn bekendheid en
vertrouwdheid met de monastieke theologische
tradities. De ontwikkeling van zijn theologie,
die vrijwel vanaf het begin met veroordeling
werd bedreigd en juist van
daaruit ook belangrijke impulsen kreeg. De
drie sola’s: genade, Schrift, geloof, en Christus
in het midden. Het crisisjaar 1525 dat
Luther bewust maakt dat zijn woorden heel
anders opgevat kunnen worden. Luther als
pastor en zielzorger. De interactie tussen politiek
en reformatie. Luthers laatste jaren
(foto: uitgeverij Kok)
waarin alles nog een keer op scherp komt te
staan.
Deze aandachtspunten worden in dit boek
in een doorlopende hoofdtekst uiteengezet
en in excursen nader beschreven. Daarin
wordt aandacht gegeven aan thema’s die
nader op het leven en het werk van Luther
ingaan. Onder andere: Monastieke theologie,
Vrije wil/onvrije wil, Avondmaalsleer,
Augsburgse Confessie, Wet, Twee-regimentenleer,
Theologia Crucis, Rechtvaardiging,
Nota Ecclesiae, Luther en de Joden, Catechismus,
Bijbel, Bijbelcommentaren en Lutherse
liturgie en liederen. Alsook de personen:
Augustinus, Bernardus von Clairvaux,
Katharina von Bora, Desiderius Erasmus,
Johannes Calvijn en Lucas Cranach.
Illustraties kregen een centrale plaats in dit
boek. Hiermee wordt, in de lijn van Luther,
de theologische boodschap van de tekst onderstreept
en verdiept. De bijna 200 illustraties
zijn afkomstig uit verschillende archieven,
musea en Evangelisch-Lutherse
gemeenten en geven een indruk van het Nederlandse
erfgoed op dit gebied van de Lutherana.
Met deze opzet wordt een breed
publiek van niet alleen theologen (opnieuw)
nieuwsgierig gemaakt worden naar de
mens en de theoloog Martin Luther.
Stimulans tot samenleven
Bij de presentatie in de Spuikerk waren er
behalve de redacteuren nog andere sprekers.
Mevrouw drs. I. Fritz, presidente van
de Lutherse Synode, zei onder andere: ‘Elke
eeuw, elke generatie zal deze grote theoloog
op eigen wijzen moeten ontdekken, bestuderen
en onder woorden brengen. Dit nieuwe
boek levert hiervoor een waardevolle
bijdrage: Martin Luther voor mensen van de
21e eeuw.’
Hoofdspreker prof. J. Vercruysse s.j. (Lutheronderzoeker
te Brussel, emeritus hoogleraar
theologie aan de universiteiten van
Leuven en Rome en het Oecumenische Instituut
San Bernardino, Venetië) gaf een lovende
inleiding op het boek.
Het voorwoord van het boek werd verzorgd
door de emeriti-hoogleraren W. Balke en
J.P.Boendermaker. Zij geven een actuele
positionering: ‘Dit handboek legt getuigenis
af van het besef van de kostbaarheid van
deze traditie. En dat in de hoop dat het een
bijdrage zal zijn tot levend houden van deze
erfenis en een stimulans tot een echt samenleven
en samenwerken in het verband
van de Protestantse Kerk in Nederland.’
Martin van Wijngaarden is predikant te Rotterdam.
BESTELGEGEVENS
Martin Luther: zijn leven, zijn werk
Tekstredactie: dr. Sabine Hiebsch,
Beeldredactie: drs. Martin L. van Wijngaarden.
288 pagina’s, gebonden met leeslint, prijs € 29,90.
Uitgeverij Kok, Kampen, www.kok.nl
ISBN 978 90 435 1415 6
15

Kerkinformatie
PREDIKANTEN
Frans Jan Oortgiesen Rozemond
December 2007
Over mobiliteit van predikanten en wat daarbij komt kijken
‘Er gaat een dominee voorbij…’
Beroepingswerk is zorgvuldig werk. Het gaat om werk met vérstrekkende consequenties voor de
toekomst van de kerkelijke gemeente. In de Gids voor beroepingswerk wordt het vervullen van een
predikantsvacature stap voor stap onder de loep genomen en toegelicht. Er staat ook in wat je beter
niet kunt doen. In dit artikel gaan we in op de procedure en de gewenste manier van werken van
kerkenraden/beroepingscommissies en predikanten.
Een predikant draagt een ambt. Het ambt
van dienaar des Woords, verbi divini minister.
Herder en leraar. Naast dit ‘bijzondere’ –
en betáálde – ambt zijn er binnen de reformatorische
kerken ook de ambten van
ouderling en diaken. Samen vormen de drie
ambten in ons presbyteriaal-synodaal systeem
de kerkenraad, die leiding geeft aan
(het leven van) de gemeente. De kerk wordt
geregeerd door de vergadering, waarin de
ambten – op collegiale wijze dus, ambtelijk
coöperatief – bijeen zijn! Het algemene
ambt, het (koninklijke) priesterschap van
alle gelovigen draagt elk lid van de gemeente.
Omdat de predikant betaald wordt voor zijn
of haar werk is het daarnaast ook een gewoon
beroep, een vak, een ambacht, een
professie, een functie. De herder is een ‘gehuurde
kracht’. Behalve herder en leraar is
zij/hij ook ‘manager’ (al vinden sommigen
dat een vies woord binnen de kerk), leider,
bestuurder, (geestelijk) leidinggevende. Zij/
hij moet dus ook kunnen ‘sturen’, leidinggevende
capaciteiten bezitten om de andere
werkers – betaald of onbetaald – in de gemeente
te kunnen toerusten, trainen, coachen
en (bege)leiden. Predikant zijn is een
relationeel en communicatief vak. Bedoeld
om geloof te blijven wekken. Daarom zal zij/
hij naast de taal van de Schriften ook de taal
van de mensen en van deze tijd moeten
kunnen lezen, kennen en verstaan. Vakbekwaam
en op God en mensen van deze tijd
gericht. Het predikantschap is vooral een
hermeneutisch-agogisch vak.
Het ambt gaat daarbij aan de professie
vooraf. De geroepen en gezonden ambtsdrager
is gebonden aan het Woord en aan
de gemeente. De ‘vrijheid’ van het ambt is
geen vrijkaartje om geen verantwoording te
hoeven afleggen van de werkzaamheden,
maar bedoeld om de vrijheid van de Woordverkondiging
te onderstrepen. Opdat het
niet kan worden ‘wiens brood men eet,
wiens woord men spreekt.’ De predikant
moet ‘vrij’ blijven. Vrij in verbondenheid.
‘Vermijd het woord solliciteren…’
Geen blijvende plaats…
Het is eigen aan de aard en het werk van het
predikantsambt dat zij/hij niet voor altijd op
dezelfde plek verblijft. De predikant blijft ten
diepste lijken op een apostel in de zin van
het mobiel zijn, het als gezondene gaan ‘van
stad tot stad’, het Koninkrijk tegemoet. Zij/
hij blijft daarbij vooral ook oog houden voor
‘de schapen die niet van deze stal zijn.’ Niet
altijd op dezelfde plek. Evenals de gemeente
is ook de predikant steeds op trektocht. De
mobiliteit is een uitingsvorm van een apostolaire
roeping. Niet de, maar een! Vroeger
of later vertrekt dus elke predikant. Naar een
volgende gemeente, naar ander werk of met
emeritaat. De minimumtijd van verblijf in
een gemeente is door de Protestantse Kerk
in Nederland in haar kerkorde gesteld op
vier jaar (ord. 3-4-2), al is dat in de geschiedenis
van de kerken wel eens anders – korter
– geweest! Het doel van het onlangs gestarte
‘mobiliteitsbureau’ is de mobiliteit, de
doorstroming van predikanten te bevorderen,
te verhogen en er voor te zorgen dat
mensen (het levend kapitaal van de kerk) en
middelen zo adequaat mogelijk kunnen
worden ingezet en hun mogelijkheden optimaal
worden ‘benut’. Een predikant is niet
alleen voorganger, maar ook voor-bij-ganger!
Op zoek naar een dominee
Wanneer je een kritische blik werpt op de
vacature-advertenties en profielschetsen
dan lijkt het wel of de relationele en sociale
competenties worden onderstreept en dat
de inhoud er veel minder of weinig toe doet.
Kijk maar naar de advertenties achter in
Kerkinformatie. Nog steeds eist men maar
al te vaak ‘vijf poten aan een schaap’.
Een beroepingscommissie die eens nauwkeurig
een flink aantal advertenties had
doorgenomen in verband met een eigen vacature,
kwam tot wel 52 kernwoorden. Voor
elke week van het jaar vond men een ander
kernwoord: van aandacht, aansprekend, actief,
authentiek, communicatief, creatief, eigentijds,
evenwichtig, flexibel tot inspirerend,
ondersteunend, open, samenbindend,
vernieuwend, warm en zorgvuldig (en met
nog veel meer persoonlijke eigenschappen
daartussen). Meer en meer wordt de persoon
van de pastor belangrijk.
Bij de zoektocht naar een nieuwe predikant
zal de vacante kerkelijke gemeente eerst
‘huiswerk’ dienen te maken: op welke wijze
willen wij de komende jaren – op grond van
het beleidsplan – gemeente van de Heer
zijn? Wat moet vanuit die visie en missie de
komende jaren meer en minder prioriteit
hebben en wat voor predikant hoort daar
dan bij? Het is van groot belang voor de toekomst
van de gemeente om bij dit voorbereidende
proces, deze voorfase, de gemeente
nadrukkelijk te betrekken. Op grond van
deze bezinning stelt de kerkenraad het profiel
van de nieuwe predikant vast. Vervolgens
kan de door de kerkenraad ingestelde
beroepingscommissie aan haar zoektocht
naar een nieuwe herder en leraar in deze
specifieke context en situatie beginnen.
De hele gemeente is nadrukkelijk betrokken
de vervulling van een predikantsvacature.
Die betrokkenheid beperkt zich niet alleen
tot de bovengenoemde ‘voorfase’. Kerkordelijk
dient de gemeente ook betrokken te
zijn door de gelegenheid te krijgen om ‘bij
de kerkenraad aanbevelingen in te dienen
van personen die naar haar mening voor
verkiezing in aanmerking komen’. (Ord.
3-3-6) Tevens verkiest de gemeente na de
kandidaatstelling door de kerkenraad (Ord.
3-4-5 e.v.) de nieuwe predikant. Dat de gemeente
verkiest heeft al heel oude kerkelijke
papieren.
Tips voor beroepingscommissies
Ik noem een aantal tips ter overweging en
bezinning:
- ga niet met teveel predikanten tegelijk in
gesprek, want dat maakt de procedure
16

Kerkinformatie
December 2007
- wees authentiek en duidelijk, en zeg open
en eerlijk waar je grenzen liggen;
- wees geestelijk in het zakelijke en zakelijk
in het geestelijke.
Ds. Jan Oortgiesen (foto: Protestantse Kerk)
nodeloos uitgebreid, u maakt het uzelf
lastiger en predikanten ‘bungelen’ te
lang;
- ga niet ongevraagd of onaangekondigd
naar een predikant toe om hem/haar te
‘horen’, om daarna niets meer van u te
laten horen. Beluister ze ook niet alleen
via het internet;
- stel wezenlijke vragen die alles te maken
hebben met het profiel van de gewenste
predikant. Neem geen theologisch examen
af;
- overweeg heel serieus of en waarom je
een advertentie wilt plaatsen. Vermijd in
advertenties het woord ‘solliciteren’ omdat
een dominee op grond van de aard
van het ambt niet solliciteert, maar ge- en
beroepen wordt;
- wees open, eerlijk en duidelijk naar predikanten
toe. Maak duidelijke afspraken
over voortgang of stopzetten van de contacten
enzovoort.
Tips voor predikanten
Ook enkele aandachtspunten voor predikanten
ter overweging en bezinning:
- waarom denk ik de juiste man/juiste
vrouw te zijn in deze specifieke vacature
(en kan ik dat helder communiceren)?
- kan ik in een schriftelijk of mondeling
contact met de vacante gemeente kernachtig,
dus zonder omhaal van woorden,
aangeven hoe ik aansluit bij het door
haar gevraagde profiel?
- heb ik een duidelijke CV die ik kan overleggen?
(op de website van het mobiliteitsbureau
is er een format voor te vinden)
‘Buiten spelen’
Soms kan het goed zijn voor de motivatie en
satisfactie van een predikant om eens voor
een periode niet aan een kerkelijke gemeente
verbonden te zijn, maar de horizon te verleggen
naar de rand van de kerk of wellicht
ook buiten de kerk. Daarom probeert het
Mobiliteitsbureau voor predikanten en kerkelijk
werkers ook kontakten te leggen met
kerkelijk gelieerde en niet direct kerkelijk gelieerde
organisaties, die vacatures hebben
die wellicht zouden kunnen worden ingevuld
door predikanten (en/of kerkelijk werkers).
Interessante vacatures die we in deze
categorie tegenkomen vermelden we
steeds op de website van het mobiliteitsbureau
onder de kop ‘bijzondere vacatures’
(www.pkn.nl/mobiliteitsbureau).
Een predikant die consultant werd in een organisatie-adviesbureau
vertrouwde me
eens toe dat hij als consultant meer predikant
was dan ooit. Daarom kan het heel heilzaam
en verrijkend zijn om even buiten de
geijkte (kerkelijke) kaders te werken. Om jezelf
en je (on)mogelijkheden te (her)vinden!
Er gaat een dominee voorbij…
Nee, niet om de dood aan te zeggen, zoals
in vroeger tijden. Maar om het leven te verkondigen
en voor te leven. Samen met alle
andere dragers van het ambt van alle gelovigen!
Ds. Jan Oortgiesen is hoofd van het
Mobiliteitsbureau voor predikanten en kerkelijk
werkers (waar het beroepingswerk een onderdeel
van is). Hij is bereikbaar op het telefoonnummer
(030) 880 15 71 of via de e-mail: h.oortgiesen@pkn.nl
of mobiliteitsbureau@pkn.nl.
GIDS VOOR BEROEPINGSWERK
De papieren versie van de Gids voor beroepingswerk
is te bestellen via de email:
brochureverkoop@pkn.nl. De tekst is ook te downloaden
via www.pkn.nl/predikanten
17

Kerkinformatie
KERK EN MEDIA
Dirk Visser
December 2007
Hoofdredacteur Nederlands Dagblad
Meeste nieuwe abonnees komen uit de
Protestantse Kerk
Het grootste deel van onze nieuwe abonnees komt uit de Protestantse Kerk in Nederland, zegt
hoofdredacteur Peter Bergwerff van het Nederlands Dagblad. Er zijn linkse bonders bij, maar het zijn
vooral modale hervormden en modale gereformeerden, met name van confessionele huize.
‘Ik heb de tijd nog gekend dat meer dan 95
procent van de abonnees vrijgemaakt was.
Dat is nu ongeveer 50 procent. De overige
50 procent komt uit allerlei kringen, vooral
dus Protestantse Kerk, maar ook roomskatholieken.
Sinds enige jaren is het Nederlands Dagblad,
tot eind jaren tachtig de krant van de
vrijgemaakt gereformeerden, in de losse
verkoop verkrijgbaar op zo’n 600 verkooppunten.
De meeste kranten worden niet verkocht
in de ‘Bible Belt’, want daar zitten we
al. Bovendien is ons publiek niet perse in die
streken gevestigd, want daar zijn de mensen
vooral bevindelijk en die lezen het Reformatorisch
Dagblad. Wij verkopen de
meeste losse nummers in Amsterdam-Centrum,
Den Haag en Nijmegen.’
Waardering in wijde kring
Wij zijn een vanouds gereformeerde krant in
de Kuyperiaanse traditie. Wij combineren
een pessimistisch mens- en wereldbeeld
met een sterk maatschappelijk engagement.
Wij geloven niet in de maakbaarheid, van de
mens noch van de samenleving. Maar tegelijkertijd
staan en werken we in de wereld.
Ons - laten we zeggen - conservatieve uitgangspunt
combineren wij met een tamelijk
progressieve maatschappelijke standpuntbepaling.
Dat trekt ook publiek uit hoeken
waaruit je ze niet zou verwachten. Mensen
voelen zich bij die combinatie thuis zonder
dat ze onze godsdienstige uitgangspunten
delen.
Bovendien is onze bekendheid gaandeweg
groter geworden. Dat komt door reclameacties,
zoals via radio en op billboards. Ook
worden we tegenwoordig regelmatig in radiorubrieken
genoemd. Onlangs werd het
Nederlands Dagblad in het TROS-radioprogramma
Kamerbreed ‘een kleine, maar heel
belangrijke krant’ genoemd. Kortom, we
krijgen meer erkenning.
Nog een voorbeeld. De overheid maakt al
jarenlang voor intern gebruik knipselkranten.
Die zijn nu digitaal leverbaar. De Nederlandse
Dagbladpers heeft na onderhandelingen
bereikt dat de overheid daarvoor een
vergoeding geeft. Welke kranten werden
door de overheid geselecteerd? Alle landelijke
ochtend- en avondbladen plus het Nederlands
Dagblad. Dat zegt toch wel iets.’
(foto: Nederlands Dagblad)
Kerkpagina
‘Uit marketingoogpunt blijft pagina 2, kerk
en religie, het ‘unique selling point’ van
onze krant. Die pagina is heel erg karakteristiek
voor het ND. Maar er is de laatste jaren
wel wat verschoven. Het is voor mij de
vraag of de hernieuwde aandacht voor religie
wel in de richting van de kerken gaat.
Dat dit volk heilbegerig naar de ogen van
synode-scriba Plaisier kijkt, - die indruk heb
ik niet. Verder is er minder aandacht voor
institutioneel kerknieuws. Ik denk dat de gewone
vrijgemaakt gereformeerde geen notie
heeft van wat er op ‘zijn’ synode gebeurt
bijvoorbeeld.
Belangrijker is dat ons karakter veel sterker
dan vroeger door de hele krant tot uitdrukking
komt. We proberen onze specifieke
blikrichting ook door te laten klinken op de
pagina’s met nieuws uit binnen- en buitenland
en de politiek. Vroeger waren vooral de
opinie, het hoofdartikel en de commentaren
heel belangrijk. Dat is nog zo, maar nu bepaalt
onze invalshoek op basis van ons religieus
uitgangspunt de keuze van het nieuws
en dat vinden we minstens zo belangrijk.
Neem als voorbeeld de krant van zaterdag
20 oktober. Op de voorpagina staat als opening
een interview met minister Maria van
18

Kerkinformatie
December 2007
der Hoeven (Economische Zaken) over de
koopzondag, een voor onze lezers aangelegen
punt. Verder een artikel over het nieuwe
liedboek voor de kerken, waarbij de Protestantse
Kerk nauw betrokken is. Ook een interview
met voorzitter Frank van Dalen van
het COC over de wijze waarop er binnen de
ChristenUnie naar homoseksualiteit wordt
gekeken.
Midden op de voorpagina een foto van Jan
Wolkers met als kop boven het artikel ‘Wolkers
voor velen symbool van verplatting’.
En in het hoofdredactioneel commentaar
stel ik de vraag of de Gereformeerde Gemeenten
zich aan (refo-)racisme schuldig
maken nu zij vooralsnog weigeren gekleurde
predikanten uit buitenlandse zusterkerken
op de preekstoel toe te laten.‘
Geen vrijgemaakte krant meer
‘Er is in de vrijgemaakt gereformeerde wereld
enorm veel veranderd. Het Nederlands
Dagblad is geen vrijgemaakte krant meer.
Dat hebben we eind jaren tachtig losgelaten.
Daardoor is het lezerspubliek ingrijpend
gewijzigd. Dat werkt door in de krant, bijvoorbeeld
in de ingezonden stukken. Toen
hebben we bovendien besloten dat niet alleen
vrijgemaakten redacteur bij het ND
konden worden. Er zitten nu mensen van
allerlei pluimage op de redactie. Dat heeft
intern de zaak veranderd en ook verrijkt.
Het Nederlands Dagblad weet zich gebonden
aan de Heilige Schrift en de Reformatorische
Belijdenisgeschriften. Wel eist de
krant dat een ND-redacteur daadwerkelijk
daarmee instemt door lid te zijn van een
kerk van een reformatorische belijdenissignatuur.
Op dat laatste vindt momenteel bezinning
plaats. Persoonlijk raak ik er steeds
meer van overtuigd dat het een doodlopende
weg is je identiteit door middel van formele
grenspalen proberen te bewaren. De
identiteit van de krant moet zo sterk zijn dat
bijvoorbeeld een atheïst het niet in zijn
hoofd haalt om hier te solliciteren.
De gereformeerden zijn stevig ontzuild, ook
de vrijgemaakten. Het GPV is weg. Het ND is
niet meer vrijgemaakt. Het vrijgemaakt gereformeerde
onderwijs staat voor anderen
open. De vrijgemaakte organisaties zijn grotendeels
gefuseerd of veralgemeniseerd.
De reformatorische zuil, de bevindelijken, is
er nog. Daar is sprake van een nieuwe verzuiling,
maar ook van een nieuwe verkramping.
Het is een kwestie van tijd dat die uiteenvalt.
De eerste scheurtjes zie je al. Hier
werken jonge collega’s van wie de ouders
het Reformatorisch Dagblad lezen, maar zij
zijn opgeschoven in onze richting.’
Evangelicalisering
‘Het is een illusie te denken dat je net als de
Amish je kunt opsluiten in een getto. Ja, dat
heeft lange tijd gekund, maar nu met de invloed
van de media en vooral het internet, is
het een illusie te denken dat je de kinderen
en jezelf kunt vrijwaren van invloeden van
buiten. Het is een uitdaging om, uitgaande
van een open samenleving, je eigen stem te
laten horen.
De kleine reformatorische kerken (de Gereformeerde
Kerken Vrijgemaakt, de Christelijke
Gereformeerde Kerken en de Nederlands
Gereformeerde Kerken) staan hevig
onder invloed van de evangelicalisering.
Het ND probeert goede aandacht aan deze
ontwikkeling te geven maar met een zekere
afstandelijkheid en door kritische vragen te
stellen.
Het positieve van de evangelicalisering in
de traditioneel reformatorische wereld is
dat er een sterk accent op de persoonlijke
geloofsbeleving is gekomen. Dat was soms
nogal ondergesneeuwd in de Kuyperiaanse
cultuur, waar vooral veel nadruk op rationaliteit
lag.’
‘Minder positief vind ik de eenzijdige nadruk
op emoties en gevoel als ultieme criteria.
Wel speelt de evangelische beweging op
een knappe manier in op de heersende cultuurtrends.
Die proberen ze te verdisconteren
in de wijze waarop ze kerk zijn.
Maar, zeg ik daarbij, de cultuur en de cultuurtrends
dreigen de eigenheid van de kerk
te overvleugelen. Naar mijn mening moet
de kerk zijn eigenheid bewaren, ook in de
vormgeving. ‘Corrie en de Rekels’ hebben
binnen de evangelische beweging vaak de
overhand. Dat vind ik in strijd met dat wat
de kerk van alle eeuwen in liturgisch opzicht
heeft aangehangen.
Er is een zekere constante in de vormgeving
van de eredienst en het kerkelijk leven. Dat
geldt van de Rooms-Katholieke Kerk aan de
ene kant tot bijvoorbeeld de Doopsgezinde
Broederschap aan de andere kant. Dat
wordt in de evangelische wereld tamelijk
fundamenteel doorbroken. De religieuze
feesten en party’s zijn niet de stijl die ik afleid
uit wat de bijbel en de traditie ons op
dat punt aanbieden.’
‘Protestbeweging heeft altijd gelijk’
‘Het evangelische christendom heeft iets
maakbaars, iets dwingends.”Jij moet dit en
jij moet dat.” Het is te vergelijken met de
vroegere vrijgemaakte traditie: uiterlijke
kenmerken. Daar heb ik gaandeweg steeds
meer moeite mee. Er wordt te weinig rekening
mee gehouden dat de kerk altijd een
gebroken gestalte heeft en dat de mensen
altijd last van die gebrokenheid hebben.
Dat maakbaarheidsaspect vind ik een vorm
van Doperdom in negatieve zin. In de Reformatietijd
geloofden de Wederdopers dat zij
in Münster het Koninkrijk Gods konden vestigen.
De gereformeerden hebben dat deels
geërfd in een Kuyperiaans activisme. In de
evangelische wereld wordt een soort geestelijk
rijk gecreëerd. Dat moet op een deceptie
uitlopen. Daar ben ik van overtuigd. Een
protestbeweging heeft altijd gelijk; alleen,
op slechts één onderdeel. Als je daar alles
op focust, vlieg je bij de volgende eenzijdigheid
zelf uit de bocht.
Waar ik ook grote moeite mee heb is de wijze
waarop het liberalisme in Nederland
meent het alleenrecht te hebben op wat
onze normen en waarden zijn. In dat interview
in onze krant probeert de COC-voorzitter
een opvatting dwingend aan de samenleving
op te leggen als de enig toegestane.
Dat heeft bijna dictatoriale trekken.
Die ontwikkeling vind ik wel eens beangstigend.
Zeker als een populist als Rita Verdonk
het volk achter zich probeert te krijgen.
Partijen zonder leden zijn ‘broedplaatsen
voor de dictatuur’, schreef redacteur Marc
Chavannes laatst in NRC Handelsblad.’
Dirk Visser is freelance journalist.
PETER BERGWERFF
(foto: Eljee)
Peter Bergwerff (56) is sinds september
1993 hoofdredacteur van het Nederlands
Dagblad, de krant waar hij vanaf 1973 werkt.
Het Nederlands Dagblad werd in 1944 als een
half illegaal blad onder de naam Reformatie
Stemmen opgericht. Aanleiding was de kerkscheuring
in de Gereformeerde Kerken in
Nederland, waarbij de Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt ontstonden.
Mede door de negatieve opstelling van Trouw
ten opzichte van de vrijgemaakten, werd de
behoefte gevoeld aan een eigen vrijgemaakt
dagblad. Dat was aanvankelijk om financiële
redenen niet haalbaar. Vanaf 1959 verschijnt
de krant dagelijks. Op 31 december 1967 werd
de naam gewijzigd in Nederlands Dagblad.
De krant, die zich op de voorpagina ‘christelijk
betrokken’ noemt, heeft ongeveer 33.000
abonnees.
19

Kerkinformatie
MIGRANTENKERKEN
Huub Lems
Vriend worden van SKIN
December 2007
SKIN Samen Kerk in Nederland, de landelijke vereniging van migrantenkerken in Nederland vierde
op 10 november jl. haar tienjarig bestaan. De synode van de Protestantse Kerk in Nederland zond een
welgemeende felicitatie. Intussen is SKIN op zoek naar vrienden die haar werk willen steunen.
Na een bescheiden start zet SKIN zichzelf
nadrukkelijker op de kaart. Zij doet dat o.a.
door de eind vorig jaar opgerichte Stichting
Vrienden Migrantenkerken met het doel
vrienden/donateurs te werven om haar belangrijke
werk op gezonde financiële basis
niet alleen te kunnen voortzetten maar ook
te kunnen uitbreiden. Vriend worden is misschien
wel een mooi jubileumgeschenk.
Al weer tien jaar lang is de vereniging Samen
Kerk in Nederland actief als landelijk
verband van migrantenkerken in Nederland.
SKIN zag in die jaren haar ledental groeien
tot ruim zeventig kerken, die het geestelijk
thuis vormen van Nederlanders met wortels
in andere landen. De kerken vertonen een
grote variëteit. Er zijn de oudere kerken met
een Indonesische, Molukse, Papoea, Surinaamse
of Antilliaanse achtergrond. Er zijn
kerken met Europese achtergronden zoals
de Schotse kerk of de Armeens Apostolische
Kerk. En er zijn tal van Afrikaanse kerken
die veel recenter zich gevestigd hebben.
Ook de variatie aan kerkelijke tradities is
groot. Van orthodox tot evangelisch, van
broedergemeente tot doopsgezind, van
pinksterkerk tot presbyteriaans.
Van groot, enkele tienduizenden leden verspreid
over het hele land, tot klein, enkele
tientallen in een huisgemeente, verzorgen
de kerken hun geestelijke maar vaak ook sociale
rol in een ’taal’ die de mensen letterlijk
en figuurlijk aanspreekt.
Het werk van SKIN
SKIN vervult voor de aangesloten migrantenkerken
een rol die de kerken zelf niet of
minder gemakkelijk kunnen vervullen. Zo
vormt zij het gezicht van de migrantenkerken
naar de landelijke overheid. Ook verzorgt
zij de inbreng van migrantenkerken in
allerlei maatschappelijke debatten. Verder
is er het bevorderen van onderling contact
tussen de migrantenkerken.
SKIN is vooral ook belangrijk voor de voorlichting
over migrantenkerken in Nederland.
In de media gaat het bij migranten vooral
over 850.000 moslims. Veel te weinig is bekend
dat er naar schatting 800.000 migranten
christenen zijn die hun nieuwe thuis in
Nederland soms al generaties lang gevonden
hebben. Aan SKIN de niet geringe taak
dat over het voetlicht te brengen.
SKIN kan niet alles
Het spreekt voor zich dat SKIN niet alles kan.
Plaatselijke belangenbehartiging gebeurt
o.a. door plaatselijke SKIN verenigingen in
de grote steden. Voor kerkruimten zijn er organisaties
zoals het Kerkhuis in Amsterdam.
Voor financiële steun kunnen migrantenkerken
o.a. bij SOFAK terecht.
Ondanks deze beperking kan de kleine staf
van SKIN die bestaat uit parttime coördinator
June Beckx en parttime secretaresse
Joke Snijders het werk nauwelijks aan.
Stichting Vrienden Migrantenkerken
Ook de financiële basis is nog steeds erg
wankel. De meeste van de migrantenkerken
zelf hebben financieel grote moeite om rond
te komen. Migrantenkerken kunnen het
werk van SKIN daarom niet zelf kunnen bekostigen.
Daarom besloot SKIN vorig jaar
de Stichting Vrienden Migrantenkerken op
te richten. Met het doel vrienden – donateurs
– te werven om het werk mogelijk te
maken. Hoe meer mensen een steentje bijdragen
des te beter zal het gaan om de stem
van de migrantenkerken in de Nederlandse
samenleving te laten horen.
Dat doel is niet onopgemerkt gebleven getuige
het comité van aanbeveling met o.a.
oud politici Ruud Lubbers en Jan Pronk, kamerleden
Kathleen Ferrier en Cynthia Ortega,
en natuurlijk ook onze synodescriba
Bas Plaisier, want de Protestantse Kerk in
Nederland draagt SKIN een warm hart toe.
Predikanten kunnen deze maand een speciale
brief verwachten en volgend jaar zullen
alle kerkenraden er meer van horen.
Alle reden dus om ook vriend – donateur –
te worden voor de goede zaak van migrantenkerken.
Vriend worden?
Dat kan! Graag zelfs. Een briefje naar Stichting
Vrienden Migrantenkerken, Antwoordnummer
53019, 3503 RM Utrecht of een
mailtje naar m.runia@pkn.nl en u krijgt de
nieuwsbrief met antwoordkaart toegestuurd.
Huub Lems is medewerker Treasury van de
Protestantse Kerk in Nederland
Samen Kerk in Nederland zoekt vrienden (foto: Kerk in Actie)
MEER WETEN?
Meer informatie over de activitetien van SKIN
is te vinden op de website:
www.skinkerken.nl
20

Kerkinformatie BERICHTEN December 2007
Museum Catharijneconvent
Tentoonstelling tot en met 6 januari 2008:
Het geheim van Polen: Middeleeuwse
Meesterwerken. Lang niet iedereen weet
dat Polen prachtige middeleeuwse kunstschatten
herbergt, waarvan het bovendien
bijzonder is dat ze bewaard gebleven zijn.
Niet alleen was de Tweede Wereldoorlog
vernietigend voor de museumwereld, tijdens
het communisme waren de Poolse
kunstschatten jarenlang voor het Westen
niet zichtbaar. Aangezien Museum Catharijneconvent
als enige Nederlandse instelling
een internationaal befaamde Middeleeuwencollectie
bezit, is het benaderd om deze
schitterende, maar kwetsbare topstukken
tentoon te stellen. De onbekende kunstcollectie
bevat indrukwekkende altaarstukken,
schilderijen en verfijnde beelden. Deze
meesterwerken bewijzen dat de Middeleeuwen
zeker geen eeuwen van duisternis
waren. Kijk voor meer informatie op www.
catharijneconvent.nl. Verder: 7 december
2007 t/m 6 januari 2008: ‘Zin in kerst: De
Napolitaanse Kerststal’. Al vanaf 20 november
2007: ‘The Making Of’. Nog te zien t/m 6
januari 2008: Bijbelse vrouwen in de kunst.
Meesterwerk uit Polen (foto: Catharijneconvent)
IKON en Protestantse Kerk loven Webfish Award uit
De IKON en de Protestantse Kerk in Nederland
loven volgend jaar voor het eerst de
Nederlandse Webfish Award uit voor de
beste christelijke websites van het jaar binnen
het Nederlandse taalgebied. De prijs
richt zich op websites die passen bij het
open, oecumenische karakter van de initiatiefnemers.
De IKON en de Protestantse
Kerk willen met de Webfish Award christelijk
Nederland en Vlaanderen uitdagen hun
internetsites te blijven ontwikkelen en ver-
beteren. Tot 1 januari 2008 kan iedereen die
een christelijke Nederlandstalige website
beheert, zijn of haar site aanmelden voor
deze prijs via www.webfishaward.nl. Er zijn
twee categorieën: websites van particulieren
en websites van organisaties. Een kritische,
interdisciplinaire jury die gevormd
wordt door Lodewijk Dros (Trouw), Mirjam
Sterk (CDA), Harold Kuiper (ontwerpbureau
Terralemon), Matthijs Vermoten (Wilde
Ganzen & CliniClowns), Henkjan Oosterink
(JOP) en Marloes Keller (IKON) beoordeelt
de binnengekomen resultaten. In januari
2008 komt de jury bijeen om in beide categorieën
een top tien samen te stellen. Op
deze top tien kan in de eerste helft van februari
gestemd worden door het publiek. In
de tweede helft van februari kiest de jury
met inachtneming van de mening van het
publiek drie winnaars. Op vrijdag 29 februari
2008 is de prijsuitreiking.
Aansprekend jongeren coachen
Op 29 maart 2008 is het zover…. JOP organiseert
JOP COACH live 2008 met als titel
‘Aansprekend coachen’. Hét evenement
voor iedereen die betrokken is bij het plaatselijke
jeugd- en jongerenwerk. Kinderen en
jongeren zijn waardevol. Zoekend, vragend
en soms schoppend zijn ze onderweg in hun
geloof en hun leven. Onderweg ontmoeten
ze hun coaches; mensen die als voorbeeld
kunnen dienen, als spiegel of om je tegen af
te zetten. Aansprekende coaches, met een
aansprekende boodschap. Hoe kun je aansprekend
coach zijn en wat houdt dat eigenlijk
in? Tijdens een dagvullend programma
wordt op deze vragen ingegaan. Naast lezingen
zijn er ook diverse workshoprondes.
Houd de datum vrij in je agenda, want het
belooft een heel waardevolle dag te worden.
Locatie: Regardz Nieuwe Buitensociëteit
in Zwolle. Meer informatie en aanmelding:
www.jop.nl/coach.
De Bijbel op zak met ‘God op je iPod.nl’
Waar je maar wilt naar de Bijbel luisteren.
Dat kan sinds kort met de nieuwe site www.
GodopjeiPod.nl. Bezoekers van deze site
kunnen hun dagelijkse bijbeltekst downloaden
uit het Bijbelleesrooster van het Nederlands
Bijbelgenootschap (NBG). Er is ook
een podcast beschikbaar waarmee de bijbeltekst
elke dag automatisch op de computer
verschijnt. Een aansprekende perikoop
of langere stukken bijbeltekst downloaden
is ook mogelijk, want op ‘God op je iPod.nl’
is de complete Bijbel in audio beschikbaar.
Bron is de eind 2004 gepubliceerde Nieuwe
Bijbelvertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap.
Destijds is op initiatief van de
IKON de complete Bijbel voorgelezen door
bekende en onbekende Nederlanders. De
site ‘Voorleesbijbel.nl’ die hieruit is ontstaan,
is sinds de lancering bijna 3 miljoen
keer bezocht en wordt nu maandelijks gemiddeld
55.000 keer bekeken. De variant
Downloadbijbel.nl is sinds de lancering in
2005 1 miljoen keer bezocht en haalt nu
maandelijks een gemiddelde van 16.000 bezoekers.
De site ‘www.GodopjeiPod.nl’ biedt nieuwe
technische mogelijkheden die aansluiten bij
modern mediagebruik. De site is een gezamenlijk
project van IKON, JOP, The Quench
en Zendtijd voor Kerken.
21

Kerkinformatie
JOP Quest, een spel van, voor en door
jongeren
JOP
Friso Mout
December 2007
Eind september is er nieuw spel gelanceerd: JOP Quest. Een splinternieuw bordspel waarin jong en
oud hun weg zoeken aan de hand van interessante stellingen en bijbelteksten. Het spel is ontstaan als
eigen initiatief van de jongerengroep ‘Rondom 20’ uit Stiens. De eerste JOP Bende is hiermee een feit.
Mirjam (23) en Anton (23) zijn twee van de
enthousiastelingen in de jongerengroep
‘Rondom 20’ uit Stiens. Samen met hun predikant
geven zij catechese aan twaalf- tot
veertienjarigen. Zij ontwikkelden een spel
omdat ze zochten naar een speelse manier
om deze jongere tieners te laten ontdekken
wat de bijbel en het geloof voor hen kunnen
betekenen. Het werd een bordspel met
pionnen, stellingen en bijbelteksten waarmee
jongeren al spelend hun weg vonden
door geloofsvragen en andere kwesties als
verliefdheid, dood en overtuigingsdrang.
JOP Quest is een bordspel waarbij jongeren
aan de hand van Bijbelteksten en stellingen
worden uitgenodigd een eigen standpunt in
te nemen. (foto: JOP)
JOP heeft samen met ‘Rondom 20’ dit spel
verder ontwikkeld tot een landelijk JOP-product,
dat nu zowel door tieners, jongeren als
begeleiders (coaches) kan worden gespeeld.
Het spel
Er zijn stellingen als: ‘Voor mijn overtuiging
mag ik vechten’, ‘Na de dood houdt alles op’
en ‘Er zijn engelen om mij heen’. Bij elke
stelling worden steeds twee bijbelverzen
genoemd, die elk een andere kant van de
stelling belichten. Hierdoor wordt zichtbaar
dat de bijbel vaak verschillende lijnen uitzet.
De spelers zoeken beide teksten op en gaan
erover in gesprek. Op speelse en praktische
wijze leren jongeren zo de bijbel te ontdekken.
Door telkens twee verschillende bijbelteksten
aan te reiken worden spelers uitgedaagd
zelf tot standpunten te komen.
Behalve bijbelteksten, zijn bij alle stellingen
ook popsongs gezocht, van bijvoorbeeld
Pink Floyd, Mariah Carey en Marco Borsato,
die aansluiten bij de stelling.
JOP Quest kan gespeeld worden met minimaal
drie en maximaal zestien spelers. Bij
het spel horen twee setjes stellingen:
YOUNG (voor jongeren) en COACH (voor
begeleiders). JOP Quest is voor de introductieprijs
van € 14,50 te bestellen tot en met 31
december. Vanaf 1 januari 2008 kost het
spel € 15,95. Bestellen kan via
brochureverkoop@pkn.nl, de webwinkel op
www.pkn.nl, of (030) 880 17 24.
Eigen initiatief
Begin 2007 is JOP van start gegaan met het
doel om een jeugdbeweging van onderaf te
faciliteren. Eén van de belangrijkste uitgangspunten
daarbij is het eigen initiatief en
de participatie van kinderen, tieners en jongeren.
Jongeren dienen te worden aangemoedigd
tot het innemen van een eigen plek
binnen de formulering, voorbereiding en uitvoering
van het eigen jeugdwerk, met het
oog op een volwaardig lidmaatschap van de
gemeente. Zo worden tieners en jongeren
als gemeenteleden serieus genomen in hun
aanwezigheid en inbreng. JOP is op zoek gegaan
naar manieren van werken waarbij ook
op landelijk gebied dit subject-zijn van de tieners
en jongeren zo georganiseerd kan worden
dat er werkelijk sprake is van eigen initiatief.
Dat zij werkelijk de ruimte krijgen en
nemen om eigen producten en projecten te
ontwikkelen of bestaande en nieuw aangeboden
producten inhoudelijk verder uit te
bouwen en door te ontwikkelen. Zo is het
idee van de JOP Bendes ontstaan.
JOP Bendes
JOP is via internet en veldbezoek actief op
zoek naar initiatieven van jongeren in heel

Kerkinformatie December 2007
het land. De meest originele en bruikbare
initiatieven worden samen met de groep
uitgewerkt tot een landelijk te gebruiken
product of project. Zo kunnen ook andere
jeugdgroepen daar weer gebruik van maken.
Als de activiteit of het programma
daadwerkelijk een JOP-product wordt, krijgt
de groep het certificaat ‘JOP Bende’ én een
cheque van € 500,- om te besteden aan het
doorontwikkelen van de bestaande activiteit
of het starten van een ander jeugdwerkinitiatief.
Natuurlijk wordt bekeken of de bestaande
initiatieven inhoudelijk voldoende aansluiten
bij de uitgangspunten van JOP. Daarom
wordt de groepen de volgende vragen gesteld:
- Hebben jongeren het programma zelf bedacht
en ontwikkeld?
- Heeft jullie activiteit iets met de zin van
het leven te maken? Gaat het over wat
jullie wel en niet van waarde vinden?
Maakt de activiteit ergens duidelijk hoe
jullie zelf God ervaren?
STILLE AANBIDDERS
In cognito een dienst bezoeken. Onherkenbaar voor de buitenwereld,
maar kritisch en met humor. Dat kenmerkt JOP’s
‘Stille Aanbidder’. Een Stille Aanbidder is een persoon of
een groep die, gewapend met pen en papier, ‘undercover’
kerkdiensten bezoekt. De Stille Aanbidder schrijft vervolgens
een rapport van deze kerkdiensten waarin hij of zij een
ongezouten mening geeft over liederen, preken, dominees
en kerkbanken. De Stille Aanbidder geeft onder andere een
oordeel over de sfeer tijdens de dienst, laat weten of hij of
zij gastvrij is ontvangen en of de voorganger inspirerend
was. Ook onderzoekt de Stille Aanbidder welke activiteiten
de gemeente met en voor jongeren heeft. De dienst die een Stille Aanbidder bezoekt kan een ‘gewone’ eredienst
zijn, maar ook een kindernevendienst, een tienernevendienst, een jongerendienst, een jeugdkerk, een
jongerenvesper, een tienerkerkdienst in de veertigdagentijd enzovoorts.
Tot 1 januari zijn er op www.jop.nl/young twee proefrapporten te bekijken. Vanaf 1 januari is op www.jop.nl/
stilleaanbidder elke twee weken een rapport lezen. Dus predikanten en kerkenraden zijn bij deze gewaarschuwd:
Stille Aanbidders are watching you!
Stille Aanbidders gezocht
Jongeren tussen de 12 en de 23 jaar die het leuk vinden eens verder te kijken dan hun kerkneus lang is en die
kritisch en met humor kunnen schrijven, kunnen Stille Aanbidder worden. Aanmelden kan bij Nelleke Quist,
e-mail: p.quist@jop.nl. Meer informatie: www.jop.nl/young.
Zelf JOP Bende worden
De eerste JOP Bende, uit Stiens, heeft zijn
werk met het verschijnen van het spel JOP
Quest afgerond. De tweede is al van start
gegaan. In Zaandam wordt materiaal ontwikkeld
rond interreligieuze jongerenontmoetingen
waar jongerengroepen uit heel
Nederland vanaf januari 2008 gebruik van
kunnen maken.
Hebben jongeren in uw gemeente zelf een
activiteit bedacht, die ook leuk is voor anderen,
neem dan contact op met JOP. Wordt
uw jeugdgroep daadwerkelijk de nieuwe
JOP Bende, dan ontvangen de jongeren ook
€ 500 om te besteden aan de doorontwikkeling
van de activiteit of aan een nieuwe, zelf
bedachte activiteit. Voor meer informatie,
mail of bel met JOP: j.vanden.berge@jop.nl
of (030) 880 17 42.
Friso Mout is medewerker van JOP.
JOP Bende uit Stiens (foto: JOP)
- Is jullie activiteit gericht op anderen? Willen
jullie anderen ontmoeten, iets voor
anderen doen of misschien iets van anderen
leren?
- Maken jullie je ook druk over wat er in de
wereld om jullie heen gebeurt, dichtbij en
veraf? Hebben jullie er een mening over
en zouden jullie er met jullie programma
iets aan willen veranderen?
- Wat doet jullie programma met jullie persoonlijk?
Ben je nog dezelfde die je was
vóór de activiteit?
- Is jullie activiteit origineel of doen heel
veel andere groepen hetzelfde?
- Kan jullie activiteit gemakkelijk door andere
groepen worden overgenomen?
CATECHESEMETHODE BIJ DE GROEIBIJBEL
JOP brengt een nieuwe catechesemethode uit
voor 11- tot 13-jarigen: JOP Swing. Het materiaal
bestaat uit een serie werkboeken bij de
Groeibijbel van Piet van Midden. Het eerste
deel van de serie, rond Genesis, verschijnt half
november en is verkrijgbaar via brochureverkoop@pkn.nl,
(030) 880 1724. De methode gaat
uit van de leefwereld van de jongeren en stelt
de bijbel centraal. De jongeren wordt de mogelijkheid
geboden stil te staan bij thema’s van hun
eigen leven en op zoek te gaan naar wat daarover
wordt gezegd in bijbelverhalen. Daarmee
kan de bijbel een levend boek worden, om mee
op weg te gaan. De komende twee jaar zullen er
nog zes delen binnen deze serie verschijnen.
Catechesemethode bij de Groeibijbel
Deel 1 GENESIS
23

Kerkinformatie RUBRIEK
December 2007
Predikantwisselingen
Beroepen
te Ameide-Tienhoven (herv.), ds M.J. Tekelenburg
te Sprang; te Apeldoorn (herv. wijkgem.
van bijz. aard), ds. A. Baas te Alblasserdam;
te Bodegraven (herv. wijk 2), ds. J.
Geene te Katwijk aan Zee; te Groot-Ammers
(herv.), ds. A. Bloemendal te Oud Beijerland,
die bedankte voor Putten (herv. 5); te Hattem
(hervormd wijk 2), ds. J. Flikweert te
Rijssen; te Kamperveen, proponent K. Timmerman
te Genemuiden; als pred. met bijz.
opdr. (staflid Bond Ned. Pred.), ds. M. Menninga
te Nieuwe Pekela; te Putten, ds. A.
Bloemendal te Oud Beijerland, die bedankte
voor Genemuiden (hervormd wijk 2); te
Vaassen (hervormd wijk 2), ds. mw. C.M.
van der Leek-Vosmeer te Blijham (herv.; pt);
te IJsselstein (hervormd, Kronenburg), ds.
M.J. Tekelenburg te Sprang.
Aangenomen
naar Assen (prot. wijkgem. Vredeveld), ds.
mw. W. van Noord te Stedum; naar Beilen
(prot. Gem. i.w.), ds. R.H. Veldman te Alblasserdam;
naar Den Haag (Thomaskerk), ds.
J.A. Tielkemeijer te Bilthoven; naar Doorn,
proponent mw. P.M. Sonnenberg te
Utrecht; naar Ede (hervormd wijk 5), ds. J.
de Jong te Sliedrecht, die bedankte voor ‘t
Harde (herv.); naar Halfweg-Zwanenburg
(prot. gem.), proponent J.P.G. van de Meeberg
te Amstelveen; naar Hallum (Mariëngaarde),
ds. mw. E.S. Burger te Cuijk en
Gennep; naar Harkema, proponent mw.
M.C. Molenaar-Dekker te Oldeboorn; naar
Katwijk aan Zee (wijkgem. Maranatha), ds.
E.K. Foppen te Bleiswijk, die bedankte voor
Linschoten (herv.); naar Maas en Waal
(streekgemeente), ds. mw. C.W. van den
Berg te Oude Pekela; naar Tiendeveen-
Nieuw Balinge (herv.), proponent M. Noorderijk
te Hulshorst; naar Sint Anthoniepolder
(herv.), ds. R. Veldman te IJsselmuiden-
Grafhorst; naar Urk (hervormd De Bron), ds.
P. van der Kraan te Bleskensgraaf; naar
Westervoort (prot. gem.), proponent mw.
J.P. Greving te Kampen; naar Wissenkerke-
Geersdijk (prot. gem.), ds. mw. K. van den
Broeke te Leiden (studentenpastor); naar
Woudsend, proponent mw. R. Bosman-
Romkema te Vleuten; naar Wijngaarden,
proponent P. van de Voorde te Kaatsheuvel,
die bedankte voor Polsbroek en Vlist (herv.);
als pred. bijz. opdr. (pred.-staflid Bond Ned.
Pred.), ds. M. Menninga te Nieuwe Pekela.
Bedankt
voor Bodegraven (herv. wijkgem. 1), ds. G.
van Goch te Huizen; voor Giessendam/Neder-Hardinxveld,
ds. M.J. Tekelenburg te
Sprang; voor Kampen (herv. wijk 3), ds. K.
van Meijeren te Barneveld; voor Oud-Beijerland,
ds. A. Baas te Alblasserdam; voor
Nieuwerkerk aan den IJssel (herv. wijkgem.
2/3), ds. A.A. Floor te Elburg (herv.); voor
Ridderkerk (herv. gem. Drievliet-Oostendam),
ds. H. Russcher te Barneveld; voor
Strijen (hervormd wijk 1), ds. W.G. Hulsman
te Genemuiden.
Beroepbaar
proponent A.W.J. Theunisse, Kerksteiger
34, 3311 ED Dordrecht;
proponent A.A. van den Berg, Gloriantplantsoen
47, 2805 XC Gouda;
proponent mw. G.K.M. Smit, Hooigracht 34,
2312 KT Leiden;
proponent A.L. de Kwaadsteniet, Mathenesserdijk
386 B1, 3026 GT Rotterdam. Tel.
(010) 244 05 41.
proponent mw. J.J. de Lange, Reiderland
118, 3524 BB Utrecht. Tel. (030) 289 51 18.
Overleden
9 oktober ds. P.H. de Kleer (geb. 3 december
1909) ; 16 oktober ds. H. Kremer (geb. 3 september
1921); 25 oktober ds. W. den Toom
(geb. 9 februari 1928); 1 november ds. S.
Oegema (geb. 12 april 1928); 2 november
ds. A.J. Verhoog (geb. 24 mei 1938).
Deze advertentiepagina’s staan ook op www.pkn.nl
Wilt u berichten over predikantswisselingen
en beroepbaarstellingen doorgeven aan het
Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ
Utrecht, e-mail: jaarboek@pkn.nl
Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven
worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103,
3770 AC Barneveld, e-mail: scheps@solcon.nl
Kerkinformatie BERICHTEN December 2007
Evangelisch Werkverband start ‘Lukas - 15 jaar’
Het Evangelisch Werkverband wil ook
komend jaar de kerk bepalen bij haar
missionaire roeping. Zij heeft 2008 uitgeroepen
als het ‘Lucas 15 – jaar’, met als
thema ‘Welkom thuis’. Daarbij wordt
uitgegaan van de verhalen van Jezus over
het verloren schaap, de verloren penning
en de verloren zoon. Al die verhalen lopen
uit op een feest. Want het is feest als kostbare
mensen de weg naar huis vinden.
Allerlei materialen komen beschikbaar,
zodat elke gemeente haar eigen ‘Welkom
thuis’ activiteiten kan ontplooien. Zo kan de
‘Welkom thuis’ vlag uitgestoken worden,
zijn er voor de kinderen van de zondagsscholen
ballonnen, die opgelaten kunnen
worden (bijvoorbeeld op de zondag van de
goede herder), enzovoorts. Een zakenman
stelt het EW in staat om plaatselijke
gemeenten, die missionaire plannen
hebben, daarvoor een ‘talent’ ter beschikking
te stellen: een geldbedrag, waarmee
de gemeente kan gaan woekeren.
Verder komt er een serie van 20 concerten
met gospelzanger Kees Kraayenoord en ds.
Hans Eschbach in een aantal grote protes-
tantse kerkgebouwen, verspreid over het
hele land.
Synodescriba dr. Bas Plaisier schrijft over
de actie: ‘Het Evangelisch Werkverband
stimuleert de Protestantse kerk om werk te
maken van haar missionaire roeping. De
kerk heeft dit in het centrum van haar
beleid gezet: maar is dat in de praktijk van
elke gemeente ook werkelijk het geval? Van
harte ondersteun ik daarom de inzet van
het EW. Ik beveel de geboden mogelijkheden
rond het thema ‘Welkom thuis’ zeer bij
u aan. Het zou prachtig zijn als honderden
gemeenten in Nederland activiteiten ontplooien
in het kader van het Lucas 15 jaar.’
Meer informatie via de website www.
lucas15.nl of www.ewv.nl. Of via het kantoor,
Eendrachtstraat 33, 3784 KA
Terschuur.
24

Kerkinformatie BIJBELTEKSTEN RUBRIEK
December 2007
December 2007
Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé
is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag
herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door middel
van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene.
za 1 Paulus schreef: Ik verzeker u dat het
evangelie dat ik u verkondigd heb niet
door mensen is bedacht – ik heb het ook
niet van een mens ontvangen of
geleerd – maar dat Jezus Christus mij is
geopenbaard. (Galaten 1: 11-24)
zo 2 Jezus zei tot zijn leerlingen: Jullie
moeten klaarstaan, want de Mensenzoon
komt op een tijdstip waarop je het
niet verwacht. (Matteüs 24: 42-44)
ma 3 U bent licht, door uw bestaan in de
Heer. Ga de weg van de kinderen van
het licht. Het licht brengt goedheid
voort en gerechtigheid en waarheid.
(Efeziërs 5: 8-14)
di 4 De Heer zegt: Ik sluit met mijn volk
een vredesverbond, een verbond dat
eeuwig zal duren. Mijn heiligdom zal
voor altijd in hun midden staan.
(Ezechiël 37: 24-27)
wo 5 De weg van de rechtvaardigen is
stralend als de zon, die opkomt, hoger
klimt, totdat de dag zijn licht verspreidt.
(Spreuken 4: 18-27)
do 6 Paulus schreef: Mogen onze Heer
Jezus Christus en God, onze Vader, die
ons zijn liefde heeft getoond en ons
door zijn genade blijvende steun en
goede hoop gegeven heeft, u aanmoedigen
en sterken in al het goede dat
u doet en zegt. (2 Tessalonicenzen 2:16-3:5)
vr 7 Christus is beeld van God, de onzichtbare.
In hem is alles geschapen, alles in de
hemel en alles op aarde, het zichtbare en
het onzichtbare. (Kolossenzen 1: 15-20)
za 8 Gezegend zij de God en Vader van
onze Heer Jezus Christus, die ons met
talrijke geestelijke zegeningen heeft
gezegend. (Efeziërs 1: 3-10)
zo 9 Johannes de Doper kwam, zoals de
profeet Jesaja gesproken had: Luid
klinkt een stem in de woestijn: “Maak
de weg van de Heer gereed, maak recht
zijn paden.” (Matteüs 3: 1-11)
ma 10 Paulus zei: In God leven wij, bewegen
wij en zijn wij. (Handelingen 17: 22-28)
di 11 Paulus schreef: Laat ieder die bezit
verwerft zo leven alsof het niet zijn
eigendom is, ieder die in deze wereld
leeft alsof ze voor hem niet meer van
belang is. Want de wereld die wij
kennen gaat voorbij. (1 Korintiërs 7: 29-31)
wo 12 Jezus zegt: Wat ik tegen jullie zeg,
zeg ik tegen iedereen: wees waakzaam!
(Marcus 13: 33-37)
do 13 Paulus schreef: Nu kijken we nog in
een wazige spiegel, maar straks staan
we oog in oog. Nu is mijn kennen nog
beperkt, maar straks zal ik volledig
kennen, zoals ik zelf gekend ben.
(1 Korintiërs 12:31-13:13)
vr 14 In een gelijkenis zei Jezus: Het zaad dat
in goede grond is gezaaid, dat zijn zij die
het woord horen en begrijpen. Zij dragen
dan ook rijkelijk vrucht. (Matteüs 13: 1-23)
za 15 De Heer zei tegen Abraham: “Trek weg
uit je land, verlaat je familie, verlaat ook je
naaste verwanten, en ga naar het land dat ik
je zal wijzen.” Abraham ging weg, zoals de
Heer hem had opgedragen. (Genesis 12: 1-5)
zo 16 Jezus zei tot de leerlingen van
Johannes de Doper: Ga vertellen wat jullie
horen en zien: blinden kunnen weer zien
en verlamden weer lopen, doden worden
opgewekt en aan armen wordt het goede
nieuws bekendgemaakt. (Matteüs 11: 2-11)
ma 17 Petrus schreef: De Heer is niet traag
met het nakomen van zijn belofte, zoals
sommigen menen; hij heeft alleen maar
geduld met u, omdat hij wil dat iedereen
tot inkeer komt. (2 Petrus 3: 8-9,13-14)
di 18 Paulus schreef: U wacht op de
komst van onze Heer Jezus Christus. Hij
is het die u tot het einde toe zekerheid
geeft. (1 Korintiërs 1 :4-9)
wo 19 Jakobus schreef: Wees geduldig en
houd moed, want de Heer zal spoedig
komen. (Jakobus 5: 7-11)
do 20 De Heer zei tot zijn dienaar: In
gerechtigheid heb ik jou geroepen. Ik zal
je bij de hand nemen en ik maak je tot
een licht voor alle volken. (Jesaja 42: 1-7)
vr 21 Juich, hemel! Jubel, aarde! De Heer
heeft zijn volk getroost, hij heeft zich
over de armen ontfermd. (Jesaja 49: 13-26)
za 22 Het woord van God is dicht bij u, in
uw mond en in uw hart. (Romeinen 10: 5-10)
zo 23 Een engel van de Heer verscheen
Jozef in een droom en zei: Wees niet bang
je vrouw Maria bij je te nemen, want het
kind dat ze draagt is verwekt door de
heilige Geest. Ze zal een zoon baren. Geef
hem de naam Jezus, want hij zal zijn volk
bevrijden van hun zonden. (Matteüs 1: 18-24)
ma 24 Jezus zegt: Kom naar mij. Ik ben
zachtmoedig en nederig van hart. Dan
zullen jullie werkelijk rust vinden.
(Matteüs 11: 28-30)
di 25 Het Woord was in de wereld, de
wereld is door hem ontstaan en toch
kende de wereld hem niet. Wie hem wel
ontvingen, heeft hij het voorrecht
gegeven om kinderen van God te
worden. (Johannes 1: 1-18)
wo 26 Jezus zegt: Wanneer ze je uitleveren,
vraag je dan niet bezorgd af hoe je moet
spreken of wat je moet zeggen. Want wat je
moet zeggen, zal je op dat moment worden
ingegeven. Jullie zijn het immers niet zelf
die dan spreken, het is de Geest van jullie
Vader die in jullie spreekt. (Matteüs 10: 17-22)
do 27 Johannes schreef: Dit is wat wij
Christus hebben horen verkondigen:
God is licht, er is in hem geen spoor van
duisternis. (1 Johannes 1: 1-7)
vr 28 Jezus liep over het meer naar zijn
leerlingen toe en zei: Ik ben het, wees
niet bang. (Johannes 6: 16-21)
za 29 Johannes schreef: God heeft ons
eeuwig leven geschonken en dat leven
is in zijn Zoon. (1 Johannes 5: 5-12)
zo 30 Paulus schreef: Laat in uw hart de
vrede van Christus heersen, want
daartoe bent u geroepen als de leden
van één lichaam. (Kolossenzen 3: 12-17)
ma 31 Op velerlei wijzen en langs velerlei
wegen heeft God in het verleden tot de
voorouders gesproken door de
profeten, maar nu de tijd ten einde loopt
heeft hij tot ons gesproken door zijn
Zoon. (Hebreeën 1: 1-14)
25

Kerkinformatie
Advertenties
Kerkinformatie kent twee soor -
ten advertenties: vacatureadvertenties
van kerkelijke
gemeenten en andere advertenties.
Vacatureadvertenties van
gemeenten kunnen in vier
verschillende formaten geplaatst
worden: Klein (tot 65 woorden),
Normaal (tot 130 woorden), Groot
(tot 260 woorden) en Zeer groot
(tot 520 woorden/hele pagina).
Voor deze formaten gelden resp.
de volgende tarieven: € 174, € 348,
€ 698 en € 1.394.
Andere advertenties bestaan in
de formaten: 1/8, 1/4, 1/2 en 1/1.
De prijzen zijn respectievelijk:
€ 348, € 698, € 1.394, € 2.788.
Aanlevering
Per e-mail aan:
kerkinformatie.advertenties@pkn.nl
(de kale tekst in een Wordbestand
en logo’s uitsluitend
apart in een jpg-bestand), per
fax aan (030) 880 14 45, of in
papieren vorm per post aan:
Kerkinformatie Advertenties (F.
Rozemond), Postbus 8504, 3503
RM Utrecht.
Uiterste aanleverdata:
Februarinummer 2008:
21 december 2007
Maartnummer 2008:
1 februari 2008
Aprilnummer 2008:
29 februari 2008
De redactie van Kerkinformatie
is niet verantwoordelijk voor de
inhoud van advertenties. Bij de
opmaak zal zoveel mogelijk
rekening worden gehouden met
de wensen van de adverteerder.
ADVERTENTIES
RUBRIEK
December 2007
Protestantse Gemeente te Heemstede
De Protestantse Gemeente te Heemstede is
een levendige geloofsgemeenschap van ruim
2200 leden. Ter ondersteuning van de vele
activiteiten binnen deze gemeenschap vervult
het kerkelijk bureau een belangrijke rol. Het
bureau ondersteunt de Kerkenraad en de werkgroepen bij de
uitvoering van hun werkzaamheden, het verzorgt de ledenadministratie
en de administratie van de bijdragen, alsmede de
financiële administratie. Daarnaast is er een groot aantal taken in de
sfeer van de dienstverlening, zoals de totstandkoming en
verspreiding van het kerkblad, het maken van liturgieën, het regelen
van zaken rondom doop, huwelijk en overlijden, het verzorgen van
geldwervingsacties en de exploitatie van de gebouwen.
Het hoofd van het kerkelijk bureau geeft leiding aan de medewerker
kerkelijk bureau, de kosters/beheerders van de kerkelijke
gebouwen en enkele vrijwilligers, die op onderdelen
werkzaamheden voor het kerkelijk bureau uitvoeren.
Het hoofd is verantwoording schuldig aan het College van
Kerkrentmeesters.
In verband met de naderende pensionering van het huidige hoofd
van het kerkelijk bureau zoekt de gemeente per 1 maart 2008 een
Hoofd Kerkelijk Bureau
(m/v, 32 uur/week)
Kerkbalans zoekt een webmaster!
De actie Kerkbalans Nieuwe Stijl staat steeds steviger op de rails.
Veel kerkelijke gemeenten en parochies zijn bezig met
vernieuwende activiteiten. Zij maken gebruik van suggesties en
faciliteiten, die door de Interkerkelijke Commissie Geldwerving
(ICG) ter beschikking worden gesteld (trainingen,
vergadertechnieken voor kerkenraden, brochures, actiemodellen,
een Dvd voor de benadering van randkerkelijken, enz.).
Sinds kort is een totaal vernieuwde interactieve website
www.kerkbalans.nl online.
Voor deze website zoekt de ICG een
vrijwillige webmaster (m/v)
die, met uitzondering van vakantieperioden, als regel 4 à 5 uur per
week vanuit huis de website beheert. Auteurs en een redactiecommissie
denken daarbij mee.
Profiel:
– hij/zij heeft basiskennis van en de beschikking over een PC,
Windows en internet. Hij/zij kan werken (of is bereid dat te leren)
met fora en interactieve websites.
– hij/zij vindt het leuk een website up-to-date te houden
– hij/zij regelt en bewaakt het verkeer op het forum
– hij/zij heeft enige HTML kennis of is bereid die zich eigen te
maken
Kortom: een boeiende taak voor een vrijwilliger/ster, die een deel
van de vrije tijd beschikbaar wil stellen voor de kerken.
Voor informatie kunt u terecht bij de voorzitter van de ICG, de heer
D.G. Bijl, tel. (0182) 50 32 69, emailadres: bijl.consultancy@caiway.
nl. U kunt hem ook attent maken op namen van personen die in het
gevraagde profiel passen.
Zie ook: www.kerkbalans.nl
Iemand die
– betrokken is bij de kerk
– enthousiast is
– veelzijdig en flexibel is
– initiatief toont en zorgvuldig werkt
– beschikt over aantoonbaar leidinggevende capaciteiten
– beschikt over uitstekende communicatieve vaardigheden
– kennis heeft van en ervaring heeft met financieel-administratieve
processen
– bedreven is in het werken met de programma’s binnen Microsoft
Office
Wij bieden
– een inspirerende gemeente
– een professionele organisatie
– een inwerkperiode door het huidige hoofd van het kerkelijk
bureau
– honorering conform schaal 9 van de CAO van de Protestantse
Kerk in Nederland, (salaris bij een volledig dienstverband van
€ 2.199 tot € 3.196 per maand, afhankelijk van kennis en ervaring)
– PGGM pensioenregeling
Bel voor nadere informatie met de heer N.G. Klijn,
tel. (023) 542 31 35.
Meteen solliciteren?
Stuur uw brief met C.V. vóór 15 december naar het Kerkelijk Bureau
Protestantse Gemeente te Heemstede t.a.v. het College van
Kerkrentmeesters, de heer N.G. Klijn, Camplaan 18
2103 GW Heemstede, of mail uw brief naar famklijn@planet.nl
Acquisitie n.a.v. deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.
26

Kerkinformatie
De Protestantse Gemeente te
Vlaardingen zoekt voor de
wijkgemeente Ambacht / Oost
een
kerkelijk werkster/
werker
aan wie de kerkenraad een deel
van de pastorale arbeid met een
gerust hart kan toevertrouwen.
Wij bieden boeiend werk in een
grote, veelkleurige wijk waarin
alle leeftijden vertegenwoordigd
zijn.
Hij/zij
– heeft een warm hart voor
ieder die op haar/zijn weg
komt;
– staat met twee benen in de
realiteit van het leven en kan
zich goed verplaatsen in
situaties waarin mensen
verzeild kunnen raken;
– kan zelfstandig werken;
– heeft een flexibele instelling;
– is bereid van harte samen te
werken met predikante, en
met ambtsdragers en andere
vrijwilligers;
– heeft aantoonbare ervaring in
soortgelijk werk;
– heeft minstens een door de
PKN erkende HBO opleiding
theologie voltooid;
– zal ook enkele uren per week
aandacht besteden aan de
toerusting van het jeugdwerk
in de wijk.
Het betreft een aanstelling voor
24 uur per week.
Reacties binnen veertien na het
verschijnen van ‘Kerkinformatie’
sturen naar de voorzitter van de
sollicitatiecommissie:
D.B. van Heere, Rozenlaan 15,
3135 XL Vlaardingen.
Nadere informatie over het
werkgebied is te vinden in de
websites van de drie
wijkgemeenten die in de nieuwe
wijkgemeente Ambacht / Oost
zijn samengekomen:
www.bethelkerk.nu
www.emmauskerkvlaardingen.
nl
www.oosterkerk.nu
ADVERTENTIES
RUBRIEK
Hervormde Gemeente Zuidland
In onze gemeente is de predikantplaats vacant.
Wij zoeken hiervoor een
predikant (v/m 100%)
die:
– de boodschap van de Bijbel weet te vertalen naar het dagelijkse leven, in hedendaagse taal.
– de gemeente stimuleert in de viering van de erediensten.
– een duidelijke betrokkenheid heeft voor het pastoraat aan alle leeftijdsgroepen.
– kan werken in een veelkleurige gemeente.
Wij zijn:
– een pluriforme gemeente van ± 600 pastorale eenheden
– zelf actief in diverse, gemengde, Hervormd-Gereformeerde taakgroepen en commissies.
In januari 2008 is de federatie met de Gereformeerde Kerk (2fte) alhier een feit, de “Protestantse
Gemeente i.w. te Zuidland” gaat daarmee van start.
Een informatiepakket is op aanvraag beschikbaar bij de secretaris van de beroepingscommissie:
Mw. C. Schenk-Schaafsma, Mr. J.R. Thorbeckestraat 27, 3214XP, Zuidland tel. (0181) 45 20 61,
henk_schenk@hotmail.com
Voor mondelinge inlichtingen kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie:
Mw. M. Mourik-Wilbrink, tel. (0181) 45 17 37.
Voor aanvullende informatie: www.kerkeninzuidland.nl
December 2007
Reacties verwachten we bij de secretaris van de beroepingscommissie, binnen 4 weken na de
verschijning van dit blad.
Protestantse wijkgemeente i.w. De Oase te Zoetermeer
zoekt
predikant(e) (1,0 fte)
De Oase wil vanuit protestantse traditie, gestalte geven aan de kerk van Jezus Christus. De gemeente
is een open gemeente, die ruimte biedt aan iedereen en verschillende accenten in de beleving van
het christelijk geloof respecteert. Die openheid krijgt onder andere gestalte in de oecumenische
samenwerking met de R.-K-parochie in onze wijk.
De Oase wil een gemeenschap zijn waarin omzien naar elkaar realiteit is, niet alleen in het
georganiseerd pastoraat, maar ook door gemeenteleden onderling. Op alle terreinen worden de
mogelijkheden van individuele gemeenteleden ingezet en benut.
Onze nieuwe predikant
– is een bindende en inspirerende predikant;
– wil met ons een vierende gemeente zijn en speelt in de verkondiging van het Evangelie in op
eigentijdse vragen met een aansprekend taalgebruik;
– geeft sturing aan de pastorale en diaconale werkzaamheden;
– zoekt met de gemeente naar mogelijkheden om vooral de groep 25- tot 40-jarigen mee te laten
bouwen aan de kerk van de toekomst;
– zet zich in om de bestaande oecumenische samenwerking in ons stadsdeel voort te zetten,
inclusief gemeenschappelijke diensten;
– heeft een actieve rol in het vormingsprogramma en de catechese;
– heeft enige jaren ervaring als gemeentepredikant.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie mw.
G. van der Plas, Overwater 9, 2715 BT Zoetermeer, tel. (079) 351 31 28 (na 19.00 uur) of via e-mail:
beppievanderplas@cs.com.
Voor meer informatie kunt u ook onze website bezoeken: www.oase-meerzicht.nl
Uw sollicitatie en cv zien wij graag voor 15 december tegemoet op bovenstaand adres.
27

Kerkinformatie ADVERTENTIES RUBRIEK
December 2007
De Protestantse Gemeente Norg-Een-Veenhuizen is een gemeente
die in 2004 door een federatie van de toenmalige hervormde en
gereformeerde kerken tot stand is gekomen.
Voor onze gemeente zoeken wij een
enthousiasteling (m/v)
die zijn of haar talenten in wil zetten voor het jeugd- en
jongerenpastoraat en aandacht wil geven aan jonge gezinnen.
We zoeken iemand die:
– dit op een inspirerende wijze wil doen;
– (bege)leiding geeft aan de jeugdcommissie die in onze gemeente
werkzaam is;
– invoelingsvermogen heeft voor de problemen die jongeren
hebben met het kerkzijn;
– wil zoeken naar mogelijkheden om jongeren bij de kerk te
betrekken.
Gedacht wordt aan een jonge vrouw of man die in opleiding is voor
kerkelijk werker of dat al is.
Aan tijd zal dit ongeveer 10 uur per week in beslag nemen.
Gedacht wordt aan een dienstverband van 2 jaar.
Verdere informatie en nadere toelichting op de functie kunt u
verkrijgen bij de scriba, de heer H.G. Hunse, tel. (0592) 65 63 36, of
bij de jeugdouderling mevrouw A.C.B. Groeneveld,
tel. (0592) 65 63 51.
Uw schriftelijke sollicitatie kunt u sturen naar:
Protestantse Gemeente Norg-Een-Veenhuizen
Postbus 58
9330 AB Norg
t.a.v. Dhr. H.G. Hunse
Drie Drentse dorpen zoeken kei van predikant
jongerenwerker (m/v)
De Protestantse Gemeente in Noordwijk (ZH)
zoekt een
voor 18 uur per week, tijdelijk 1 jaar met mogelijkheid tot
verlenging.
De PGN is een vergrijzende gemeente, maar ook een gemeenschap
in beweging.
Taakomschrijving:
De jongerenwerker richt zich met name op jongeren van 12 jaar en
ouder. We denken hierbij aan de volgende taken:
– Het ontwikkelen van diaconale activiteiten voor en met jongeren.
– Het stimuleren en ondersteunen van wat er nu al aan jeugdwerk
gebeurt: clubwerk, catechese, jongerenvieringen, enz.
– Het ontwikkelen van een “jong alternatief” voor de kerkdienst
De jongerenwerker
– is bij voorkeur lid van een gemeente binnen de Protestantse Kerk
in Nederland
– is in staat vanuit eigen overtuiging het gesprek over geloof met
jongeren aan te gaan
– heeft een relevante HBO opleiding
– kan gestructureerd en zelfstandig werken
– is bereid ook ’s avonds en eventueel in weekenden te werken
Informatie over deze leuke en uitdagende baan is te krijgen bij:
Reinier van den Oever, tel. (06) 43 09 69 80, oever@xs4all.nl of
ds. Willem Biesheuvel, tel. (071) 361 46 50, elliswillem@hetnet.nl
Solliciteren kan tot 22 december 2007. Stuur je CV met motivatie
naar R.J. v.d. Oever, Strandplevier 53, 2201 XJ Noordwijk of
oever@xs4all.nl
De Protestantse Gemeente Norg-Een-Veenhuizen i.w. wil graag in
contact komen met belangstellenden voor de functie van
predikant (m/v)
in een volledige aanstelling.
Naast de predikantplaats is er ook nog een part-time pastoraal
werkende.
Hydepark
inspirerend ontmoeten
Wij zoeken iemand die:
– kan inspireren, verbinden en vernieuwen;
– zichtbaar is in gemeente en samenleving;
– de nodige humor heeft.
Er zijn drie wijken, elk met een eigen karakter en een eigen
kerkgebouw.
Voor geïnteresseerden is een beschrijving van de gemeente
beschikbaar, op te vragen bij de secretaris van de beroepingscommissie,
mevrouw H. Egberts, Hoofdstraat 7, 9342 PA Een.
E-mail: hillie.egberts@hetnet.nl
Inlichtingen worden verstrekt door de voorzitter, A.H.Doornbos.
Telefoon (0592) 656604.
Uw brief kunt u vóór 5 januari 2008 richten aan de
beroepingscommissie, via de secretaris.
Gelegen op een unieke locatie ligt op Landgoed Hydepark het conferentiecentrum van de Protestantse Kerk.
Hydepark biedt u:
- een inspirerende plek voor uw vergadering, training of congres
- een centraal gelegen [middelgrote] accommodatie
- een prachtige, inspirerende omgeving met o.a. een kapel
- eenvoudige, maar comfortabele faciliteiten
- een persoonlijke service
- een rustige sfeer
Driebergsestraatweg 50
Postbus 220, 3940 AE DOORN
Tel:(0343) 51 40 41 Fax: (0343) 53 30 34
info@hydepark.nl www.hydepark.nl
28

Kerkinformatie ADVERTENTIES RUBRIEK
December 2007
Vacature Predikant Pauluskerk Rotterdam
In verband met het emeritaat per 1 juli j.l. van ds. Hans
Visser zoeken alle betrokkenen bij het werk van de
Rotterdamse Pauluskerk naar een bezielende predikant
die leiding kan en wil geven aan alle activiteiten die daar
door vrijwilligers en beroepskrachten in het kader van het
Diaconaal Centrum Pauluskerk worden gedaan voor
mensen in knelsituaties. Predikanten die voor de functie
van interim predikant zijn opgeleid worden nadrukkelijk
gevraagd te solliciteren.
Functie inhoud
Vanuit de huidige Noodkerk bieden wij de predikant alle
ruimte om zich in deze opbouwfase in te zetten voor de
diaconale opdracht: individuele hulpverlening, bezinning,
geloofsverkondiging en actie. Over vier jaar staat er een
nieuwe Pauluskerk die de basis vormt voor alle
activiteiten.
Voor de diaconale opdracht is de in de bijbel verankerde
oproep tot zorg voor de gemarginaliseerde mensen
verbonden met de ontwikkelingen in Rotterdam het
aangrijpingspunt. Langs de volgende lijnen zouden wij
deze opdracht willen invullen.
Het Open huis met een laagdrempelige inloop en juist
aandacht voor het individu.
Een platform voor de geloofsvragen, dat een verbinding
maakt met de waarden en normen in onze samenleving
en daarbij de dialoog zoekt met andere religies.
Het bouwen aan een actieve geloofsgemeenschap met
kerkdiensten en vorming en toerusting van waaruit de
diaconale opdracht concreet wordt ingevuld.
Functie-eisen
Wij zoeken een ervaren predikant die bindend,
inspirerend, en communicatief is met een grote
studiebereidheid. Die leiding kan geven aan een grote
vrijwilligersorganisatie. Ervaring heeft met het omgaan
met gemarginaliseerde groepen en gevoel heeft voor
bestuurlijke en maatschappelijke verhoudingen.
Positie
De predikant treedt in dienst bij de diaconie van de
hervormde gemeente Rotterdam als predikant in
algemene dienst. In zijn werk wordt hij bijgestaan door de
commissie van bijstand van de Pauluskerk en het bestuur
van de Stichting Diaconaal Centrum Pauluskerk dat
verantwoordelijk is voor de exploitatie van de Pauluskerk.
Het werk van de Pauluskerk gaat nadrukkelijk deel
uitmaken van een breed samenwerkingsverband binnen
de Protestantse Kerk in Nederland, dat verantwoordelijk is
voor de diaconale opgave voor heel Rotterdam. In de
komende periode zal de bestuurlijke samenwerking
verder worden vormgegeven.
Informatie over de vacature: mevr. S. Middelkoop
voorzitter van de kerkenraad Pauluskerk.
Tel. (06) 26 12 43 23
Het beleidsplan Pauluskerk 2008-2011 is beschikbaar.
Sollicitaties kunt u sturen aan mevrouw mr. J. Vijlbrief-van
der Schaft , voorzitter van de diaconie van de hervormde
gemeente Rotterdam, Zijl 10C, 3011PX Rotterdam.
Wij zoeken iemand die:
Op de Utrechtse Heuvelrug ligt Rhenen als een parel
aan de Rijn.
De Ontmoetingskerk van de Protestantse Gemeente
Rhenen zoekt een
predikant (50%-75%)
De Gereformeerde kerk van
Krabbendam (PKN) zoekt:
predikant (e) 50 %
– toekomst gericht, met ons wil zoeken naar samenwerking met de
andere kerken binnen de regio
– met toewijding de ondersteuning in het Pastoraat op zich neemt
– jong en oud inspireert in hun verschillende opvattingen en
geloofsbeleving
– zich herkent in onze visie “openheid en inspiratie”
– open staat voor Oecumene
– gericht is op gemeente opbouw en ons daarin kan stimuleren en
begeleiden.
Bent u diegene die zich in bovenstaande herkent, dan wordt u
hierbij van harte uitgenodigd om vóór 20 december aanstaande te
solliciteren.
Wij zien uw reactie met belangstelling tegemoet.
Beroepingscommissie van de Gereformeerde Kerk van
Krabbendam
p/a Mevrouw P. Ligthart-Rentenaar
Appelvinkstraat 1
1749 VL Warmenhuizen
tel. (0226) 39 22 31
e-mail: pim-ligthart@hotmail.com
Wij zoeken een vrouw/man die als predikant ervaring heeft binnen minimaal
één gemeente en die zich kan verbinden met de gemeentevisie van de
Ontmoetingskerk en in staat is deze mede te blijven ontwikkelen.
Interesse?
Nadere informatie over de vacature vindt u op onze website:
www.pknrhenen.nl
Als u vragen heeft, kunt u contact opnemen met de voorzitter van de
beroepingscommissie, de heer Rudolf van Tilborg,
per e-mail: rudolf.vantilborg@pknrhenen.nl,
telefoonnummer (0317) 61 73 70 / (06) 54 98 43 04
Een informatiepakket, met onder meer de sollicitatieprocedure, kunt u voor
15 december 2007 aanvragen bij de secretaris van de
beroepingscommissie:
mevrouw Fia Goedknegt, Cuneraweg 201a, 3911 RJ Rhenen,
per e-mail fia.goedknegt@pknrhenen.nl, telefoonnummer (0317) 62 03 19.
29

Kerkinformatie ADVERTENTIES RUBRIEK
December 2007
De PKN-gemeente Hengelo (Ov) zoekt een
enthousiaste
kerkelijk werker
De PKN gemeente Hengelo kent drie
wijkgemeenten, de wijken Noord, Centrum
en Zuid. Er zijn in totaal 4 formatieplaatsen
voor predikanten beschikbaar en 1,5
formatieplaatsen voor kerkelijk werkers.
De PKN gemeente Hengelo richt zich bij
haar werk op de directe kerkelijke
betrokkenen en de gemeenteleden die wat
meer op afstand staan, maar ook op
mensen in de samenleving die niet bij de
kerk betrokken zijn. Deze aanpak wordt via
een doelgroepenbeleid vorm gegeven.
Door vertrek van een van onze kerkelijk
werkers hebben wij momenteel een
vacature voor:
Een kerkelijk werker(m/v)
met een theologische opleiding op HBOniveau
voor 18 uur per week voor de wijk
Centrum.
Wij zoeken iemand die samen wil werken
met beide wijkpredikanten en een open blik
en luisterend oor heeft voor de grote
verscheidenheid aan mensen binnen de
wijkgemeente. Gedacht wordt aan de
volgende werkzaamheden:
– huisbezoek
– pastoraat voor jong en oud
– leiden van rouwdiensten
– deelnemen aan pastorale raad
– participatie in werkteam van predikanten
en kerkelijk werkers
Benoeming zal plaats vinden voorlopig
voor een periode van 3 jaar. De beloning is
in overeenstemming met de richtlijnen van
de PKN.
Voor het toezenden van een informatieset
of voor het stellen van vragen, kunt u
contact opnemen met Dhr. J.H. de Rouw,
tel. (074) 291 98 10 of email rouwsr@home.
nl.
Uw schriftelijke reactie verwachten wij
gaarne voor 1januari 2008, te zenden aan:
Kerkelijk bureau PKN gemeente Hengelo,
Drilscholtenstraat 30, 7556 NP Hengelo
onder vermelding Vacature.
Er is ook veel informatie te vinden op onze
website:
www.pkn-hengelo.nl
Het Seminarium VEG verzorgt de ambtsopleiding
van de Bond van Vrije
Evangelische Gemeenten in Nederland in
nauwe samenwerking met de Protestantse
Theologische Universiteit (PThU).
Als academisch instituut investeert het in
goede opleidings- en nascholingsmogelijkheden
voor predikanten en pastoraal
werkers en in de ontwikkeling van wetenschappelijk
onderzoek. Daarnaast wil het
bijdragen aan theologische bezinning in
VEG door middel van lezingen en gesprek.
Met ingang van 1 maart 2008 vragen wij een
docent (m/v)
aan het Seminarium van de Bond van Vrije
Evangelische Gemeenten in Nederland
U bent een theoloog die op wetenschappelijk
niveau, in onderwijs en onderzoek, aandacht
heeft voor ekklesiologie (congregationalisme)
en missiologie (hermeneutiek). U levert een
bijdrage aan de bezinning op identiteit en
spiritualiteit binnen de context van Vrije
Evangelische Gemeenten. U bent
verantwoordelijk voor de nascholing van
predikanten en pastoraal werkers.
de docent:
– is bij voorkeur gepromoveerd in de
ekklesiologie, missiologie of
hermeneutiek
– is in staat tot het ontwikkelen en uitvoeren
van een onderzoeksprogramma
– heeft kennis van de verschillende kleuren
in de VEG en hun traditie
– beschikt over inlevingsvermogen en
goede communicatieve vaardigheden
– is ambitieus en resultaatgericht in het
ontwikkelen van het Seminarium, zowel
intern als extern
– is meelevend lid van een VEG of van een
andere kerk, waarmee de Bond een
relatie onderhoudt
De functie betreft een 0,6 dienstverband en
wordt gehonoreerd volgens de richtlijnen
van de Bond van VEG.
Inlichtingen over de vacature en
benoemingsprocedure zijn verkrijgbaar bij
dhr dr L. Mietus (coördinator opleidingen).
Een informatiepakket is op aanvraag
verkrijgbaar. U kunt hem bereiken via email:
lmietus@pthu.nl.
De sollicitatiebrieven dienen uiterlijk op 19
december ontvangen te zijn. U kunt uw brief
richten aan het bestuur van het seminarium,
t.a.v. mw drs J. van de Kamp, Parelgras 7,
3994 NS Houten.
Een assessment kan onderdeel uitmaken
van de procedure.
Acquisitie naar aanleiding van deze
advertentie wordt niet op prijs gesteld.
In verband met het vertrek van één van de
twee predikanten is de gereformeerde
Regenboogkerk van Epe
op zoek naar een fulltime
predikant (m/v)
De kerkelijke gemeente telt ongeveer 950
leden. Wij zijn een levende gemeente. Zij
erkent dat Jezus Christus het hoofd van de
Kerk is.
Wij zoeken een predikant die:
– zich door het Evangelie laat leiden
– brede ervaring heeft als gemeentepredikant
– goed kan omgaan met de veelkleurigheid
in geloofsbeleving
– blijft studeren en ons aan het denken wil
zetten en die samen met ons wil zoeken
naar nieuwe wegen, daar waar het gaat
om geloofsgroei en de plaats van onze
gemeente in de samenleving
– een structurele bijdrage wil leveren aan
het pastoraat in al zijn facetten en aan
pastorale toerusting
– zich wil inzetten voor onze gemeente en
een ieder op aansprekende wijze kan betrekken
bij geloof en kerk
– de ontmoeting met God en elkaar tijdens
de erediensten voor jong en oud creatief
gestalte kan geven, met aandacht voor
diverse liturgische vormen en daarbij de
taal van deze tijd spreekt
– openstaat voor samenwerking met andere
kerken in Epe
De Regenboogkerk beschikt over een pastorie.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen
met de voorzitter van de beroepingscommissie
de heer E. Braam,
tel. (0578) 62 05 77.
Spreekt bovengenoemde informatie u aan,
dan kunt u een informatiepakket aanvragen
bij de secretaris van de beroepingscommissie,
Mw. J. Koopman-Schaftenaar, Beekweide
41, 8162 XP Epe.
Telefoon (0578) 61 57 27.
E-mail: koopman41@hetnet.nl.
Uw schriftelijke reactie, voorzien van CV en
motivering zien wij binnen 4 weken na verschijnen
van deze advertentie met belangstelling
tegemoet.
30

Kerkinformatie ADVERTENTIES RUBRIEK
December 2007
De Protestantse wijkgemeente Bussum-West i.o.
zoekt een
wijkpredikant (m/v)
Het volgende wordt belangrijk gevonden:
– Bezielend voorgaan in de erediensten.
– Pastoraat met speciale aandacht voor opgroeiende jeugd, jonge ouders en
oudere gemeenteleden.
– De toerusting van vrijwilligers in de wijk.
– Samenwerken, ook met Bussumse collega’s, is noodzakelijk.
– Een predikant met ervaring in twee gemeenten, betrokken op God en mensen
en met gevoel voor cultuur en traditie.
De leden van de wijkgemeente Bussum-West wonen voornamelijk in de wijk Het
Spieghel en de vlakbij gelegen Hilversumse Meent. De wijkgemeente telt
ongeveer 1100 leden. Het aantal ouderen is vrij groot. Het gemiddelde aantal
kerkgangers is 150.
De geloofsbeleving is zeer divers. Er loopt een bezinningsproces dat erop gericht
is de gemeente te versterken om daarmee van betekenis te kunnen in kerk en
samenleving.
De activiteiten van de wijkgemeente vinden plaats in en vanuit de Spieghelkerk,
een Rijksmonument uit 1924/1925.
Indien u interesse hebt voor deze vacature sturen wij u graag een
informatiepakket toe met gegevens over de protestantse gemeente Bussum i.o.
en een profielschets. Het adres van de website is
www.pknbussum.nl.
De informatie kan aangevraagd worden bij de voorzitter van de
beroepingscommissie, de heer J. Langevoord, Groot Hertoginnelaan 58,
1405 EG Bussum. Tel. (06) 51 61 03 83, e-mail: jim@langevo.demon.nl.
Schriftelijke reacties bij de voorzitter.
De Evangelisch-Lutherse
Gemeente Amsterdam
zoekt twee
predikanten (100% en
75%)
Onze gemeente is sinds 2004 in een proces van
vernieuwing. Op een verrassende wijze willen wij
gemeente zijn op vijf locaties in de stad Amsterdam,
staande in de lutherse traditie. Elke locatie heeft een
eigen profiel. De predikanten werken in teamverband
waarvan ook de beleidsmedewerker en de algemene
secretaris van de diaconie deel uit maken. Elke
predikant is verbonden aan een locatie maar van hen
wordt ook verwacht dat zij voor de gemeente als geheel
inzetbaar zijn.
Van de predikanten worden volgende competenties
verwacht: spiritueel en inspirerend leiding kunnen
geven, ondernemingszin en kunnen anticiperen op
ontwikkelingen in en buiten de gemeente, planmatig en
creatief werken, de bereidheid zich te specialiseren op
bepaalde beleids/werkterreinen.
Voor de locaties Oude Lutherse Kerk en Maarten Luther
Kerk zoeken wij een predikant(100%) met ervaring in:
– themadiensten (specialisatie: geloof, cultuur en
samenleving)
– begeleiden en opbouw van vrijwilligerskader
– organiseren van symposia en andere evenementen
– opbouw van nieuw gemeenteleven in de Maarten
Luther Kerk
– pastoraat
Voor de locatie Amsterdam Zuidoost zoeken wij een
predikant (75%) die:
www.vrijburg.nl
De Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP) in Amsterdam zoekt een
– zich makkelijk beweegt in een multiculturele context
– een jonge gemeente verder opbouwt volgens het
door de kerkenraad beoogde profiel: internationale
gemeente
– een goede netwerker is met een oecumenische
houding
Predikant m/v voor 0,5 fte.
De VVP heeft een samenwerkingsverband met de Remonstrantse Gemeente
Amsterdam. Zij vormen samen Vrijburg, waar het vrijzinnige geluid in
Amsterdam klinkt. Wij zoeken iemand, die dit geluid wil versterken in een
levendige gemeente, waar naast kerkelijke activiteiten ook culturele activiteiten
een plek vinden. Eventueel is een uitbreiding van de werktijd mogelijk.
Op www.vrijburg.nl kunt u de functiebeschrijving en informatie over Vrijburg en
de VVP vinden. U kunt dit en verdere informatie ook opvragen per e-mail bij
mevr. H.A. Homburg-Uitentuis, gon.homburg@planet.nl of per telefoon bij
dhr. J. Sevenster, 023 5474728.
Uw sollicitatie graag vóór 5 december 2007 sturen naar:
VVP Amsterdam, p/a J. Sevenster, Paulus Potterlaan 17, 2102 CC Heemstede.
In verband met de samenstelling van het huidige team
van predikanten gaat de voorkeur uit naar mannelijke
kandidaten.
Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot de
voorzitter van de kerkenraad mw.ds. I.Fritz,
tel. (06) 53 75 60 44.
Een informatiepakket is op aanvraag beschikbaar bij het
Kerkelijk Bureau, Handboogstraat 4, 1012 XM
Amsterdam,
tel. (020) 623 15 72, e-mail: elgadam@planet.nl .
Uw schriftelijke sollicitatie zien we graag tegemoet
uiterlijk op 20 december as. op bovenstaand adres.
31

Toekomst
Traditie
Theologie
Protestantse Theologische Universiteit
Utrecht Kampen Leiden
Masteropleidingen van de PThU:
Driejarige
masteropleidingen
• Gemeentepredikant
• Predikant-Geestelijk
verzorger
Eenjarige
masteropleidingen
• Theologie & Educatie
• Mens & Zorg
• Engelstalige master
Vestiging Utrecht
T (030) 253 94 03
E vestigingutrecht@pthu.nl
Vestiging Kampen
T (038) 337 16 00
E vestigingkampen@pthu.nl
Vestiging Leiden
T (071) 527 25 64
E vestigingleiden@pthu.nl
www.pthu.nl
Er zit muziek
in de kerk!
Erick Versloot
Dichter
bij het
lied
€19,50
25 bekende liederen met
achtergrond het jaar rond
Voor persoolijke lezing, naslaan van informatie
over bekende liederen, uitstekend geschikt voor
voorbereiding van een ‘dienst van het lied’, een
zangdienst of een vesper. Met CD met orgelimprovisaties
op de besproken liederen.
Verkrijgbaar in de boekhandel en www.boekencentrum.nl
KERKELIJKE WERKERS
vertrouwd verzekerd
verzekeringen voor kerkelijke werkers in loondienst, zoals huis, inboedel en auto
Donatus werkt zonder winstoogmerk.
Dat spreekt mij aan.
Postbus 500 5240 AM Rosmalen www.donatus.nl tel. 073 - 5221700
32