Hoe houdbaar is koeling in 2020? - KNVvK - Koninklijke ...

Week van de koude
RCC KOUDE & LUCHTBEHANDELING
heid van de koelsector in 2020.
De plenaire opening werd afgesloten
door Jan Broeze en Edo Wissink die de
resultaten van onderzoek naar de beschikbaarheid
van duurzame koelconcepten
presenteerden.
In vier ronden werden daarna 21 presentaties
gehouden over een breed scala
van duurzame en innovatieve technieken.
Door Fons Pennartz, voorzitter
van de Raad van de Koude, werd de
visie van deze Raad met betrekking tot
duurzaamheid in de koelsector vanaf
2020 – 2030 gepresenteerd. Hierna
werd ter afsluiting van het Congres
Week van de Koude 2009 een kort
plenair slotdebat gehouden.
Doelstelling van de overheid
Ruud Cino van het ministerie van
VROM zette aan het begin van het
congres de toon, door aan te geven dat
de koelsector groeit in een opwarmende
wereld. Cino: “De komende jaren ligt
er een enorme uitdaging voor ons om
de effecten van klimaatverandering te
beperken. Nederland zet onder meer
in op 30 procent vermindering van de
CO 2 -uitstoot in 2020. Daartoe moeten
we alle zeilen bijzetten. De warmte- en
koelsector neemt ongeveer de helft van
het Europese eindverbruik van energie
voor zijn rekening en de koelvraag stijgt
de komende jaren flink. ICT-datacenters
stoten nu al meer CO 2 uit dan de
luchtvaartsector, maar ook in andere
sectoren neemt de vraag naar koeling
toe. Slechts tien procent van die energie
wordt duurzaam geproduceerd, met
name met biomassa. Dat kan en moet
veel beter.
De uitdaging is om ook de koelsector
energiezuiniger te maken en de uitstoot
van CO 2 en veel sterkere broeikasgassen
aanzienlijk terug te dringen. Er liggen
nu al allerlei kansen om te werken
met duurzame koelconcepten, maar ook
het gebruik van natuurlijke koudemiddelen.
Hiermee sparen we het klimaat
en op energiekosten. Een dubbel voordeel
dus. De grootschalige uitfasering
van R22 is een kans voor de sector om
dit goed op te pakken. Het is nu aan de
markt om van start te gaan en deze race
te gaan lopen.” Cino wil een discussie
over het gebruik van HFK’s niet uit de
weg gaan. Deze F-gassen zijn namelijk
Andere trends en topics
gepresenteerd tijdens het
congres
Energieprestatiemaat voor datacenters
(EUE-kental), CO 2 -koeling in supermarkten
met warmteterugwinning, vervanging van
R22 koelinstallaties-kans voor natuurlijke
koudemiddelen, energiezuinige kantoorgebouwen
met CO 2 uitstoot van nul door
high-tech klimaatsysteem en warmtepomp
en WKO-opslag voorzien van betonkernactivering
en warmte-uitwisseling tussen koude
en warme gevels, groene datacenter-zonder
koelmachines, de meest energiezuinige
supermarkt gerealiseerd door Dekamarkt,
ammoniak koelinstallaties in de vleesverwerkende
industrie met hergebruik van koelingafvalwarmte-
tot 80°C, Haagse Hogeschool
vestiging Delft is duurzaamste hogeschool
van Nederland, duurzame datacenters bij de
politie door duurzaam inkoopbeleid van de
overheid, reductie primaire energiebehoefte
van supermarkten door evaluatie van koelinstallatieconcepten
met energiemonitoring van
energiebesparende maatregelen, geldbesparing
en verbetering van het binnenklimaat
door prestatiecontracten en het outsourchen
van energielevering, de visie van ECN over
duurzaamheidsnormen van datacenters en
innovatieve koeltechnieken.
in 2050 naar verwachting verantwoordelijk
voor negen tot negentien procent
van de energie-uitstoot.
De koudesector wil nog geen afscheid
nemen van HFK’s. Diverse sprekers
stelden dat HFK’s voor een aantal toepassingen
energiezuinig zijn. En omdat
de lekverliezen zo gering zijn (3,5%)
zijn de negatieve milieueffecten nihil.
De reden voor deze terughoudendheid
is grotendeels economisch en ook de
macht der gewoonte. Andere sprekers
vonden dat de aandacht teveel uitging
naar de keuze van de koudemiddelen.
Voor de sector ligt er dus een grote
uitdaging met betrekking tot de houdbaarheid
van koeling in 2020. En de
vraag reist, zo zei Cino aan het eind van
zijn presentatie: Wordt u koploper of
energieslurper en hoe maakt u de vervanging
van R22 tot een kans inplaats
van een bedreiging? Heeft u de technologische
kennis al in huis?
Tenslotte nodigde Ruud Cino de
koelsector uit met een plan te komen
waarmee Nederland de duurzame doelstellingen
in 2020 kan halen.
Internationale milieuwinst
Als het aan onderzoeker Michiel Hekkenberg
van het ECN ligt, gaan alle
HFK’s er op termijn uit. Hekkenberg
bekijkt het internationaal. Zo neemt de
koelvraag niet alleen in Nederland toe,
maar ook wereldwijd. Vooral in ontwikkelingslanden
waar het economisch
allengs beter gaat, dus waar ook meer
koeling voor de eerste levensbehoeften
zullen worden aangeschaft. Zo zal de
uitstoot van gefluoreerde koudemiddelen
in China in 2030 tussen de 0,5 tot
1 Gigaton bedragen. In veel ontwikkelingslanden
is het opleidingsniveau
laag. En er is geen STEK-systeem dat de
lekverliezen van de koeling beperkt. In
veel ontwikkelingslanden is de lekkage
van R22 en van F-gassen dan ook vele
malen groter dan in de westerse landen.
En omdat deze gassen in de atmosfeer
terechtkomen, heeft het mondiale klimaat
daar last van. Een totaalverbod op
HFK’s kan dan ook op lange termijn de
uitstoot van F-gassen fors verminderen,
stelde Hekkenberg.
Koeling vanzelfsprekend
Koeling is lange tijd vanzelfsprekend
geweest. We dachten er nooit over
na. Maar als je bedenkt wat er kan
gebeuren als de koeling op een warme
zomerdag in een verpleeghuis of
datacenter vol met computers uitvalt,
wordt het tastbaar. Zo’n scenario
is niet onrealistisch, stelde Henry
Kruiper, directeur van de NVKL.
Maar liefst 100.000 bedrijven hebben
nog oude R22-koelinstallaties.
Vanaf januari 2010 is alleen geregeneerd
en gerecycled R22 toegestaan
voor onderhoudswerkzaamheden.
En die voorraad is naar verwachting
dat voorjaar al op. De bedrijven die
R22 gebruiken, moeten dan ook snel
contact opnemen met hun installateur
voor ombouw of nieuwbouw. Kruiper
voorziet wel lange wachttijden,
omdat installateurs het druk krijgen.
Daarom adviseert hij ondernemers
een noodplan op te stellen, voordat de
koelinstallatie het begeeft.