Modulair 2 - Open Universiteit Nederland

9 Studenten tijdens dies-debat: ‘Bewaar unieke identiteit’
maandblad voor studenten van de Open Universiteit Nederland
10 Decaan Managementwetenschappen Van den Bosch:
‘Op weg naar nieuw perspectief ’
12 Minister van der Hoeven bij opening academisch jaar:
‘Verzilver elders verworven competenties’
16 Scriptiestudent Herman Laeven presenteert paper op
internationaal congres
modulair
nummer 2 jaargang 21 12 oktober 2005
Studente Managementwetenschappen Saskia Middendorp
‘Professional master prima
bruikbaar in praktijk’

Gelukkig is er ook educatief
nieuws uit Hilversum
Dit najaar brengt Teleac weer veel nieuwe educatieve programma’s op radio en televisie. U wilt meer weten? Ga naar: www.teleac.nl
Daar kunt u zich ook aanmelden voor de nieuwsbrief. Klik op het interessegebied van uw keuze en klik daarna op de button
‘Aanmelden nieuwsbrief’. Een abonnement is gratis. Bovendien kunt u zich ook weer gemakkelijk afmelden.
CULTUUR EN GESCHIEDENIS
SAMENLEVEN
Een architectuurwandeling
door de ogen van…
Analyse van een stad door een
architect, die deze
stad goed kent
Afleveringen: 5 van 25 minuten
Startdatum: 19 oktober
Historisch koken, gerechten
uit het verleden
Een fascinerend kijkje in
de keuken van voorheen
Afleveringen: 5 van 50 minuten
Startdatum: 23 november
Patat, pom of pasta?Koken
in andermans keuken
Mensen uit compleet verschillende
culturen ontmoeten elkaar
in de keuken en aan tafel
Afleveringen: 6 van 25 minuten
Startdatum: 13 november
Energie van de toekomst
Met behulp van deskundigen uit
de hele wereld wordt een beeld
geschetst van alle aspecten van
het energievraagstuk
Afleveringen: 3 van 50 minuten
Startdatum: 6 december
WETENSCHAP
GEZONDHEID
OPVOEDING EN ONDERWIJS
Einstein: een passie voor
relativiteit
Een beeld van zijn leven en
werk
Afleveringen: 5 van 25 minuten
Hoe? Zo!-Special over
Einstein
Wetenschapsshow met
Bart Peeters
Afleveringen: 1 van 45 minuten
Beter Slapen? Doe-het-zelf!
Een cursus als alternatief voor
slaapmedicatie
Afleveringen: 6 van 25 minuten
Startdatum: 31 oktober
Bij ons thuis
Een wekelijks magazine
voor opvoeders
Afleveringen: 12 van 45 minuten
Startdatum: 3 oktober
Startdatum: 19 oktober
Startdatum: 27 december
HOBBY EN VRIJE TIJD
RADIO
INTERNET
Lijn, vormen en kleuren
Een hernieuwde kennismaking
met bekende meesterwerken,
die gedetailleerd zijn onderzocht
Afleveringen: 6 van 25 minuten
Startdatum: Deze serie loopt door
in oktober en november
Hoe? Zo!
Dagelijks lunchprogramma om
13.00 uur over wetenschap
Elke werkdag op 747 AM
Dias
Dagelijks programma om 11.00
uur dat luisteraars wil helpen bij
fundamentele veranderingen
in het leven.
Elke werkdag op 747 AM
Internet
Meer weten? Ga naar
www.teleac.nl
W E E R i e t s G E L E E R D v a n d a a g

6
Inhoud modulair 2
De student
Studente professional masteropleiding
Change Management Saskia Middendorp
‘In mijn praktijk heb ik iets aan
zo‘n opleiding’
10 Faculteit en Kwaliteit
Decaan Managementwetenschappen prof.
dr. Herman van den Bosch
‘Op weg naar nieuw perspectief’
12
College van bestuur
Rede van onderwijsminister Maria van der Hoeven
tijdens opening academisch jaar
‘Verzilver elders verworven competenties’
16 De tot paper verwerkte
scriptie van
Herman Laeven
‘Hele eer om scriptie te presenteren op
internationaal congres’
4 Kort nieuws
5 Column
6 De student
9 College van bestuur
10 Faculteit en Kwaliteit
12 College van bestuur
15 OTEC
16 De scriptie
18 Studentenraad
19 Forum
20 Activiteitenagenda
21 Uit de communities
22 Berichten van Service
en informatie
23 Alumni
24 Onderwijs
29 Studiebegeleiding
Colofon
30 Tentameninfo
31 Sys-tentamentijden
32 Afgestudeerden

4 www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
kort nieuws
Nationaal expertisecentrum
leven-lang-leren
Bij de opening van het academisch jaar op 1 september 2005 heeft
de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Maria van der
Hoeven, het officiële startschot gegeven voor een nieuw initiatief
van de Open Universiteit: het Nationaal expertisecentrum levenlang-leren
(NELL). De afgelopen twintig jaar heeft de Open Universiteit
als geen ander deskundigheid ontwikkeld en praktijkervaring
opgebouwd met een leven-lang-leren. Het centrum NELL, waarin
de eigen onderzoeks- en ontwikkelingsafdelingen van de Open
Universiteit participeren, wil de expertise bundelen op het terrein
van ‘lifelong learning’ en deze toegankelijk maken voor zowel
onderwijsgevend als studerend Nederland. Zie ook het uitgebreide
verslag van de opening van het academisch jaar in déze Modulair,
vanaf pagina 12 waarin de onderwijsminister oproept:‘Verzilver
elders verworven competenties’.
SRS-studiepad grote hit(s)
Het studieresultatensysteem (SRS) via welke studenten van de
Open Universiteit hun studievoortgang kunnen raadplegen, is een
succes. Het aantal studenten dat van deze service gebruikmaakt,
groeit gestaag. De afgelopen weken (peildatum 15 september; red.)
zijn er weer zo’n 440 nieuwe bezoekers bijgekomen. Daarmee ligt
het totale aantal studenten dat min of meer regelmatig zijn online
studiepad raadpleegt nu op ruim 8.700. En het aantal hits sinds de
introductie vorig jaar zomer is de 100.000 gepasseerd! Ook tijdens
contacten met de Open Universiteit geven studenten telkens blijk
van hun waardering voor SRS. In Modulair 2 (oktober 2004) heeft
een uitgebreid artikel gestaan over de voordelen en de toegang
tot SRS. U kunt dat artikel ophalen uit het archief van e-Modulair
(tik in:‘5004202’ en ga naar pagina 22).
Master of Science Management van IT
Begin september is in Eindhoven een groep van 15 studenten
gestart met de opleiding Master of Science Management van IT
(MIT). Deze deeltijdopleiding is een samenwerking tussen de faculteiten
Informatica en Managementwetenschappen van Open
Universiteit Nederland en Fontys Hogeschool Informatica. Na
afronding van het 2,5 jaar durend traject ontvangen de deelnemers
de titel Master of Science. De deelnemers zijn over het algemeen
afgestudeerde hbo-ers werkzaam in de IT-sector, die een
managementfunctie ambiëren. Het onderwijs wordt verzorgd door
docenten van Fontys Hogeschool Informatica. In de afstudeerfase
worden de studenten begeleid door docenten en hoogleraren van
Open Universiteit Nederland. Kijk voor meer informatie op:
http://www.centrumit.nl/UserFiles/File/MasterOpleiding_MIT.pdf.
Rector magnificus prof. Fred Mulder verricht samen met minister Maria van der Hoeven de
officiële openingshandeling van het Nationaal expertisecentrum leven-lang-leren
Oratie prof. Van der Heijden
Op vrijdag 30 september heeft prof. dr. Beatrice van der Heijden
haar inaugurele rede gehouden, getiteld ‘’No one has ever promised
you a rose garden. On shared responsibility and employabilty
enhancing strategies throughout careers’. Van der Heijden ging in
op voorlopige analyses van een groot, internationaal onderzoek in
de ict-sector, waaruit blijkt dat er duidelijke factoren zijn die
samenhangen met de employability van medewerkers.
Employability is de mate waarin een medewerker interessant is en
blijft voor de arbeidsmarkt. Uit het onderzoek blijkt dat medewerkers
hieraan zelf een aanzienlijke bijdrage kunnen leveren door
opleiding of training te volgen, aandacht te besteden aan carrièreplanning
en door hun gezondheid op peil te houden. Voorts zijn
van belang: een goede verstandhouding met de leidinggevende,
een mentor en een netwerk van vakgenoten binnen en buiten de
organisatie. Van der Heijden is werkzaam bij de faculteit
Managementwetenschappen en bijzonder hoogleraar op de leerstoel
‘Strategisch HRM, in het bijzonder gericht op de dynamiek
van de individuele loopbaan’. Deze leerstoel is ingesteld door de
Maastricht School of Management, alwaar zij ook hoogleraar is. Van
der Heijden is tevens universitair hoofddocent aan de Universiteit
Twente.
Internationale curriculumcommissie
Prof. dr. Rob Koper, hoogleraar onderwijstechnologie bij het directoraat
Onderwijstechnologisch expertisecentrum (OTEC), is
gevraagd om deel uit te maken van een commissie die een internationaal
standaardcurriculum ontwikkelt voor de opleiding
Advanced Learning Technologies. Het initiatief tot dat curriculum
komt van de IEEE, het Institute of Electrical and Electronics
Engineers. De IEEE is een non-profit associatie van technische professionals
met meer dan 365.000 leden in zo’n 150 landen. De IEEE
ontwikkelt en beheert standaarden op allerhande gebied, waaronder
leertechnologieën. In de loop van 2006 wordt een eerste versie
van het standaardcurriculum verwacht.

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
5
kort nieuws
Open Universiteit kanjer van Parkstad
Parkstad Limburg zette vrijdag 16 september drie kanjers uit de
regio in de schijnwerpers. De Open Universiteit Nederland werd,
naast Atrium Medisch Centrum en de Hogeschool Zuyd, gehuldigd.
De drie zijn uitverkoren omdat zij tot de beste op hun gebied
behoren, zo blijkt uit recent landelijk onderzoek. De Open Universiteit
behaalde de tweede plaats in een onderzoek van het Centrum
Hoger Onderwijs Informatie voor Consument en Expert (Choice). Op
de onderdelen studie-inhoud, studeerbaarheid en communicatie is
de Open Universiteit volgens de studenten zelfs de beste universiteit
van Nederland. Rector magnificus prof. dr. ir. Fred Mulder kreeg uit
handen van van burgemeester mr. Toine Gresel van Heerlen en burgemeester
Huub Meijers van Onderbanken een ingelijste poster met
een vermelding van onze topprestatie.
Van de redactie: méér nieuws...
Wilt u regelmatig op de hoogte worden gehouden van het nieuws
over de Open Universiteit Nederland, kijk dan vaker op de (vernieuwde)
webpagina: www.ou.nl. Op de centrale pagina aldaar vindt u altijd
het laatste nieuws. Via het item ‘Over’ kunt u ook de eigen nieuwsbrief
en agenda van uw faculteit, of de agenda van uw studiecentrum
raadplegen. Via het item ‘Voor’ en vervolgens ‘studenten’ vindt u in
e-Modulair het verzamelde studienieuws dat bestemd is voor álle
studenten: SRS-studiepad, BaMa, Studentenraad, OER-regelgeving,
aanvullingen/wijzigingen in begeleidings en tentamenrooster, oproepen
voor landelijke dagen en voor proefsessies van nieuwe cursussen.
U kunt zich ook abonneren als e-mailabonnee van e-Modulair; ga naar:
www.ou.n/modulair.
Voelt u zich wel aangesproken?
column
Het valt me iedere keer weer op: de discussiegroepen van Studienet functioneren matig.
7Op de algemene discussiegroep is de discussie weliswaar levendig, maar iemand die een
serieuze vraag stelt krijgt zelden goed antwoord. Op de een of andere manier ontspoort de
discussie. Iemand pikt er een onbelangrijk detail uit en daar gaat de discussie op verder.
Bij de afzonderlijke vakken lijkt het vaak doodstil. Er wordt eigenlijk nooit een discussie
gevoerd over de inhoud of gewezen op interessante artikelen. Mensen die een vraag stellen,
krijgen soms na maanden, als het probleem allang verholpen zal zijn, antwoord.
Ik dacht altijd dat de stilte betekende dat er geen bezoekers waren. Deze week kwam ik er
echter achter dat er weliswaar geen berichten worden gepost maar dat er wel veel op
gekeken wordt. Ik had namelijk een bericht geplaatst en laat ik daar nu op mijn privé-mail
veel reacties op krijgen! Maar vrijwel niemand postte een bericht in de discussiegroep...
Hoe is dat nu mogelijk? In de Psycholoog las ik een verklaring: ook in het elektronisch verkeer
treedt het omstandereffect op. Ook als niet-psycholoog kent u het omstandereffect waarschijnlijk
wel: als er iemand in de gracht drijft en er is één omstander dan wordt de drenkeling
gered, staan er tien omstanders te kijken dan doet niemand wat.
Bij e-mailverkeer schijnt hetzelfde effect op te treden. Heb je hulp nodig en je zet in het ‘aan’-
vakje één naam dan zul je hulp krijgen, zet je er tien namen in dan is de kans dat je hulp krijgt
aanmerkelijk minder.
Zou dat ook voor de discussiegroepen opgaan? Zou iedereen denken: ik ben vast niet de
enige die op de discussiegroep kijkt, een ander kan beter antwoorden? En omdat de anderen
niet reageren, zal daar wel een goede reden voor zijn en doe ik het ook maar niet?
Nu begrijp ik ook opeens waarom mensen mij persoonlijk mailen: de kans dat ze antwoord
krijgen is veel groter want ik voel me persoonlijk aangesproken in tegenstelling tot de
discussiegroep.
Wat is de moraal van dit verhaal? Als je een hulpvraag hebt dan zou ik de ‘nettiquette’ negeren
en inderdaad iemand persoonlijk mailen. En wellicht kunnen de ontwikkelaars van Studienet
de discussiegroepen zo modificeren dat er in het ‘aan’- vakje niet meer de naam van de
discussiegroep staat maar de naam van de student. Misschien voelt hij/of zij zich dan wel
aangesproken en functioneren de discussiegroepen beter....
Stuutje van Vulpen

‘Professional master
prima bruikbaar in
praktijk’
FOTOGRAFIE: PETER STRELITSKI
‘Veranderen is kiezen, maar hoe?’ staat op de website van de Open Universiteit. Hoewel er een
ruime keuze aan studies en modules op de site te vinden is, kan het antwoord op deze vraag een
hele worsteling zijn. Voor Saskia Middendorp bijvoorbeeld. Nadat ze via tien modules met het
afstandsonderwijs kennis had gemaakt, heeft ze met de Professional Masteropleiding
Implementation & Change Management haar draai gevonden. ‘Na twaalf jaar werken wist ik in elk
geval wat ik niet wilde.’

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
7
Toen Saskia Middendorp twee jaar geleden aan de OUNL
met haar Professional Master in Implementation & Change
Management begon, had ze al een hele opleidingscarrière
achter de rug. Na de heao kreeg ze een baan in de accountancy
en studeerde naast haar werk parttime voor registeraccountant.
Afgestudeerd werkte ze nog vier jaar als
accountant, maar toen had ze het wel gezien.‘Ik was er
langzaam maar zeker achter gekomen dat accountancy niet
bij me paste. Wat dan wél, wist ik toen nog niet, maar na
twaalf jaar werken wist ik in elk geval wat ik niét wilde.’
Ze ging, inmiddels acht jaar geleden, als interim-manager
aan de slag, eerst via bureaus, tegenwoordig als zelfstandige.‘Je
gaat als interim-manager de markt op en dan groei
je daarin. Mijn opdrachten lagen vanaf het begin op het
gebied van veranderingsmanagement en human resource
management (HRM), en dat bevalt me, want ik heb in de
loop der jaren ontdekt dat er in een organisatie meer
speelt dan het harde, analytische waarop de accountancy
zich richt. De zachtere, menselijke kant spreekt me meer
aan.’
Voorzichtig van start
Door de feedback die ze door professionele intervisie regelmatig
kreeg, realiseerde ze zich dat ze de theoretische
ondergrond van change management en HRM miste. Tot nu
toe had ze deze disciplines alleen in de praktijk geleerd.
Een advertentie in Intermediair zette haar op het spoor van
de OUNL. Om zich te oriënteren, bestelde ze een pakket van
vijf modules met een mix van vakken.‘Na mijn afstuderen
als registeraccountant had ik geen langdurige studie meer
opgepakt, want na acht jaar part-time studie naast je werk
vond ik het even genoeg. Ik ben daarom voorzichtig van
start gegaan.’
Ondanks dat ze geruime tijd uit de studie was geweest,
ging het studeren haar goed af: ze haalde de vijf tentamens
binnen een half jaar. Daarna bestelde ze opnieuw een pakket,
nu met modules als Arbeids- en organisatiepsychologie
en Groepsbesluitvorming, vakken die meer in de richting
van haar werk als coach en veranderingsmanager liggen.
‘Ik vond die modules allemaal wel leuk, maar dat ik er nu
echt veel van geleerd heb, nee. Meer dan de inhoud van
een boek van drie- tot vierhonderd pagina’s uit je hoofd
leren en de inhoud ervan op een tentamen reproduceren
was het niet. Ik miste de concrete vaardigheden waar ik in
de praktijk iets aan kon hebben.’
Praktijk
Die vaardigheden hoopt Saskia nu te leren met haar
Professional Master, een tweejarige opleiding die de OUNL
samen met enkele hogescholen en organisatie- en adviesbureau
Pentascope organiseert (de opleiding is in 2004
omgezet in Master of Science in Implementation & Change
Management die bij de faculteit Management wetenschappen
is ondergebracht; red.). De studie is erg praktisch en
bestaat het eerste jaar uit zes en het tweede uit vier modules.
Elk onderdeel begint met een deel theorie waarna de
studenten datgene wat ze geleerd hebben met een onderzoek
of een implementatietraject direct bij hun werkgever
in de praktijk brengen. En daar wringt voor Saskia soms de
schoen, want ze is niet in loondienst.‘Ik ben tegenwoordig
als zelfstandig ondernemer verplicht om dubbele acquisitie
te doen: voor mijn eigen werk én voor mijn studie. Mijn
medestudenten hebben het in dat opzicht gemakkelijker.
Hun werkgever betaalt een fors gedeelte van de studie en
verdient dat terug, bijvoorbeeld met een strategisch plan
dat hun werknemer voor het bedrijf opstelt.’
Gezocht: een organisatie
De situatie waarin Saskia zit, had al gauw een andere
vervelende consequentie. Bij gebrek aan een organisatie
waar ze het praktijkgedeelte kon uitvoeren, moest ze een
module laten schieten, met als gevolg dat ze niet naar het
tweede jaar kon. Haar masteropleiding duurt daardoor ruim
een jaar langer dan ze had gepland. De periode die ze moet
wachten, vult ze nu op met een andere kopstudie van de
OUNL, de Master of Strategic Human Resource-management.
Deze opleiding past ook prima binnen haar werk als
interim-manager en is complementair aan Change
Management.
‘Een OUNL-communitygevoel heb ik niet
echt. Dat is ook niet erg. Belangrijker is dat
de kwaliteit van de opleiding goed is’
Ondanks deze tegenslag is Saskia Middendorp een tevreden
student. De studie biedt haar precies wat ze zoekt: een
gedegen theoretische basis met een praktisch deel waar ze
vaardigheden leert die ze in de praktijk uitstekend kan
gebruiken. Ze zou nog meer tevreden zijn, als ze in dit
interview de lezers erop zou mogen wijzen dat ze voor een
van haar modules nog een organisatie zoekt waar ze een
strategisch beleidsplan kan maken (e-mailadres onderaan
artikel; red.).‘Wie weet, is er een managementteam dat op
zoek is naar een procesregisseur’, zegt ze hoopvol.
de student
Op de vraag of ze zich als masterstudent bij de OUNL
betrokken voelt, valt een lange stilte.‘Toen ik nog modules
kocht, zeker niet, want die koop je via de website. Je weet
dan zelfs niet dat de Open Universiteit ook fysiek bestaat.
Door de studiebijeenkomsten die ik regelmatig in Utrecht
volg, heb ik nu wel wat meer band met de Open Universiteit.
Maar een OUNL-communitygevoel heb ik niet echt.
Dat is ook niet erg. Belangrijker is dat de kwaliteit van de
opleiding goed is. Daar kom ik voor.’
Paul Troost
Het e-mailadres van Sakia Middendorp is: star-icm@wanadoo.nl

BATTLE OF THE
UN VERSITIES
100.000 euro
14 universiteiten
1 winnaar
Wat is de
Academische
Jaarprijs?
De Academische
Jaarprijs is bestemd
voor de beste vertaling
van wetenschappelijk
onderzoek naar een breed
publiek. De strijd start op
3 september 2005 met de opening
van het acadmisch jaar. Op 1 juni 2006 wordt de winnaar
bekendgemaakt.
Voor wie?
Teams van de 14 landelijke universiteiten aangesloten bij de
VSNU kunnen meedingen naar de hoofdprijs van 100.000 euro.
Doe mee!
Heeft jouw universiteit afgelopen academisch jaar onderzoek
gepubliceerd dat bredere aandacht verdient? Maak dan
een plan dat laat zien hoe jullie team de resultaten van dat
onderzoek denkt te ‘vertalen’ naar een breed publiek.
Schrijf je in en ontvang een kwartaal lang
gratis NRC Handelsblad
Je vormt een team en levert uiterlijk 11 november 2005 een
voorstel in waarin je in maximaal 400 woorden het plan
van aanpak beschrijft en je team voorstelt. Het gepubliceerde
onderzoek voeg je bij. Mooi meegenomen is dat alle
teamleden bij inschrijving een gratis kwartaalabonnement
op NRC Handelsblad ontvangen.
Hoe gaat het verder?
Een onafhankelijke jury beoordeelt de ingezonden voorstellen
op communicatieve kracht, originaliteit en haalbaarheid.
Op 1 december 2005 maakt de jury bekend welke
14 teams zijn genomineerd voor de Academische Jaarprijs
2005/2006. De ‘Battle of the Universities’ begint!
Comité van aanbeveling
Prof. dr. C.W.P.M. Blom, Rector Magnificus Radbout Universiteit Nijmegen
Prof. dr. D.D. Breimer, Rector Magnificus Universiteit Leiden
Prof. dr. F.A. van der Duyn Schouten, Rector Magnificus Universiteit van Tilburg
Prof. dr. ir. C.J. van Duijn, Rector Magnificus Technische Universiteit Eindhoven
Prof. dr. ir. J.T. Fokkema, Rector Magnificus Technische Universiteit Delft
Prof. dr. W.H. Gispen, Rector Magnificus Universiteit Utrecht
Prof. mr. P.F. van der Heijden, Rector Magnificus Universiteit van Amsterdam
Prof. dr. M.J. Kropff, Rector Magnificus Wageningen Universiteit
Prof. dr. S.W.J. Lamberts, Rector Magnificus Erasmus Universiteit Rotterdam
Prof. mr. G.P.M.F. Mols, Rector Magnificus Universiteit Maastricht
Prof. dr. ir. F. Mulder, Rector Magnificus Open Universiteit Nederland
Prof. dr. P. Nijkamp, Voorzitter Algemeen Bestuur NWO
Prof. dr. F. P. van Oostrom, President KNAW
Prof. dr. T. Sminia, Rector Magnificus Vrije Universiteit Amsterdam
Prof. dr. F. Zwarts, Rector Magnificus Rijksuniversiteit Groningen
Prof. dr. W.H.M. Zijm, Rector Magnificus Universiteit Twente
KIJK VOOR WEDSTRIJDREGLEMENT
EN INSCHRIJVING
OP WWW.ACADEMISCHEJAARPRIJS.NL
Een initiatief van:
In samenwerking met:

9 www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
9
FOTOGRAFIE: THE IMAGE HOUSE
‘Bewaar unieke identiteit’
Levendig studentendebat bij dies natalis
Meer betrokkenheid van studenten is een belangrijk item voor de Open Universiteit Nederland. Daartoe worden allerlei
initiatieven ontwikkeld. Werd in het kader van de dies- en lustrumviering 2004 een essaywedstrijd georganiseerd, dit
jaar leverde een studentendebat een waardevolle bijdrage aan de 21e dies natalis. Vijftien wo-studenten en ‘losse’
studenten discussieerden onder leiding van onderwijssocioloog prof. dr. Marc Vermeulen – directeur van het Ruud de
Moor Centrum – over hun ervaringen met het leren aan de Open Universiteit. Kritiek en waardering wisselden elkaar af.
In zijn inleiding verwees Vermeulen naar verschuivingen
in het ritme van leren, werken en
rusten. Er zijn geen vaste patronen meer, ze lopen
door elkaar heen. Wat merkt de student van de
Open Universiteit daarvan en hoe gaat hij hiermee
om? En hoe zit het met de tijdsconcurrentie?
Onderzoek leert dat in de hiërarchie van activiteiten
onderwijs nagenoeg onderaan staat. Wat zijn
desondanks de voornaamste drijfveren geweest
om - vaak op latere leeftijd - te gaan studeren?
Uit de discussie blijkt een divers beeld. Soms zit
het studeren in de genen van de familie en is de
stap ertoe niet zo groot. Maar in evenveel gevallen
vormde het traditionele rollenpatroon een
belemmering tot studie; de jongens mochten
gaan studeren en de meisjes moesten vaak op
jonge leeftijd gaan werken. Van oudsher was
positieverbetering het belangrijkste, economische,
motief om te studeren. Studeren deed je
vooral niet omdat het leuk was.
Een keertje niet studeren mag
Wim Post heeft zijn hele leven geleerd.‘Na de
kweekschool en een aantal MO-akten studeerde
ik Nederlands in Nijmegen. Mijn werk als leraar
en de studie heb ik altijd goed kunnen combineren.
Na mijn pensionering ben ik bij de Open
Universiteit puur uit interesse cultuurwetenschappen
gaan studeren. Veel van mijn collega’s
uit het onderwijs vonden dat maar vreemd. Juist
in het onderwijs zou je verwachten dat positiever
naar het levenlang leren wordt gekeken. Ik heb
het in ieder geval mijn hele leven met erg veel
plezier gedaan.’ Hbo-docent Tom Vos bevestigt
dit:‘Er heerst in het onderwijs geen cultuur van
levenlang leren. In bijvoorbeeld de accountantswereld
is dat wel even anders.’
Studenten van de Open Universiteit studeren in
de regel overal waar ze kunnen, van in de trein
tot in de sportschool van de kinderen. Vaak wordt
elk uurtje benut. Sybille Grob:‘Als ik voor mijn
werk veel moet reizen dan betekent dat weer
progressie in mijn studie. Ik heb trouwens wel
geleerd mij niet schuldig te voelen als ik een keer
niet studeer.’ Zelfdiscipline is voor alle studenten
het absolute toverwoord. Om toch enige sociale
druk te creëren worden vaak studiegroepen
gevormd of afspraken gemaakt om gezamenlijk
op een bepaalde dag examen te doen.
Meer aandacht voor ‘de mens’
Het tweede gedeelte van het debat ging over de
vraag wat de Open Universiteit en de overheid
kunnen doen om het studeren beter te faciliteren.
Veel studenten vinden dat de begeleiding
tekort schiet. Verder zal meer aandacht moeten
worden besteed aan het “waarom” van de hoge
uitval. De Open Universiteit moet de factor ‘mens’
veel centraler stellen. In het kennismakingstraject
en in de eindfase van de studie doet zij dat goed.
Lees verder op pagina 14

10 www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
Begin vorig jaar is binnen de faculteit Managementwetenschappen een begin gemaakt met
een omvangrijk programma gericht op verbetering van de marktpositie, kwaliteitszorg,
onderwijs en onderzoek. Tegelijk met dit programma – intern bekend als de Marsroute – heeft
een inkrimping van het personeelsbestand met maar liefst 30% plaatsgevonden. Geen ideale
uitgangspositie voor deze ambitieuze faculteit. Bij decaan prof. dr. Herman van den Bosch valt
echter geen houding van kommer en kwel te bespeuren. Integendeel, hij grijpt de situatie aan
om zijn faculteit nog nadrukkelijker dan voorheen op de kaart te zetten.
Faculteit en Kwaliteit
‘Dit artikel moet in ieder geval geen zielig verhaal worden, ondanks het
feit dat wij toch behoorlijk op de pijnbank terecht zijn gekomen en we
het gevoel hebben dat er tegelijk aan onze armen en benen wordt
getrokken. De ontwikkeling van nieuwe producten is absoluut noodzakelijk.
Ook het College van bestuur vraagt ons mee te doen aan bijvoorbeeld
een nieuwe productlijn als “Hoger onderwijs voor velen”
(zie Modulair 1, interview met College van bestuur; red.). Maar ook hebben
we als taak het bestaande onderwijs te verbeteren. Via een sluipend
proces van jaren is er achterstallig onderhoud ontstaan. Reparatie daarvan
is kostbaar en arbeidsintensief. Onze inkomsten dalen echter en
hierdoor blijft de noodzaak van verdere bezuinigingen boven ons hoofd
hangen. Onze formatie is ondertussen teruggebracht van 60 tot 40
medewerkers. En als laatste noem ik de sterk stijgende exploitatielasten
die onvoldoende gecompenseerd worden. Dit komt bij onze faculteit
extra hard aan omdat wij maar amper bachelorstudenten hebben, maar
daarentegen in de masterfase wel veel scriptiestudenten hebben die
begeleid moeten worden. Onze scriptiebegeleiders lopen daardoor echt
op hun achterste benen.’
De Marsroute is volgens Van den Bosch bedoeld om een goed evenwicht
te vinden tussen de, veelal contradictoire, krachten die hun werk doen.
Enerzijds moet personeel worden afgebouwd en anderzijds moeten ook
weer nieuwe cursussen worden gemaakt.‘De Marsroute vormt een enorme
uitdaging om tegen de stroom in te werken aan de kwaliteit van ons
onderwijs. En in deze dreigende omgeving zien we zeker perspectief om
ons ideaal – een prominente rol van de Open Universiteit in het proces
van levenlang leren via het geven van afstandsonderwijs – te verwezenlijken.
De Marsroute is bepaald geen blauwdruk, maar eerder een groendruk.
We weten in grote lijnen waar we naar toe willen en zoeken onze
weg naar dat doel via een iteratief proces.’
Nieuwe producten uit academische omgeving
De belangrijkste doelstellingen van het programma zijn de ontwikkeling
van nieuwe product-marktcombinaties en verbetering van het relatiemanagement.
Maar ook aan kwaliteitszorg en externe samenwerking
wordt aandacht besteed.‘Als we naar de producten van Managementwetenschappen
kijken dan staat voor ons een goede accreditatie van de
BaMa-opleidingen voorop. Maar om die opleidingen financierbaar te
houden, moeten we ook andere onderwijsproducten aanbieden. In de
sfeer van bedrijfsopleidingen onderkennen we vanuit de markt een
behoefte aan korte cursussen van maximaal 20 uur. Voor mensen die bijvoorbeeld
snel iets te weten willen komen over nieuwe ontwikkelingen.
Daar spelen we op in door ons aanbod op te splitsen in stand alone
producten. Verder gaan we binnenkort een opleiding Inleiding Management
aanbieden aan een voor ons nieuwe doelgroep, de mbo+-markt.
De meerwaarde van deze producten ligt in het feit dat ze afkomstig zijn
uit een academische omgeving en daardoor op een kwalitatief hoog
niveau liggen.’ Een ander nieuw product in het kader van het Hoger
onderwijs voor velen is een competentiegerichte cursus over de zin en
onzin van beleggen. De cursus bevat vele praktische handvaten voor
potentiële beleggers en beperkt zich niet alleen tot waardepapieren
maar ook tot andere vormen van beleggen.
Onderzoek
‘We zijn absoluut van plan de relatie met onze bestaande studenten te
verbeteren en tegelijk ook nieuwe doelgroepen aan te spreken.
Zorgvuldig zullen we moeten zoeken naar een evenwicht tussen studenten
die niet te veel bemoeienis willen en vormen van begeleiding die
nodig zijn. Dit om te voorkomen dat er te veel vrijblijvendheid in het
studieproces sluipt. Voortijdig afhaken is dan vaak het gevolg. Mede
door een wat schoolsere opzet moet het bijvoorbeeld mogelijk zijn de
opleiding Inleiding Management in één jaar af te ronden.’
FOTOGRAFIE: LEON SMEETS

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
11
De komende maanden zal ook het nieuwe kwaliteitszorgsysteem geïmplementeerd
worden. Dit is een absolute voorwaarde voor accreditatie,
evenals een substantiële inspanning van de faculteit op het gebied van
onderzoek. Van den Bosch:‘Managementwetenschappen is in de sfeer
van onderzoek inmiddels goed bezig, onder meer door de inzet van
bijzondere en parttime hoogleraren. Zo is het aantal publicaties de
laatste tijd fors gestegen en voldoen we op dit punt al aan de ISI-norm
(International Science Institute; een full-time onderzoeker moet jaarlijks
drie wetenschappelijke artikelen afleveren; red.). Ons onderzoek hebben
we overigens in kringen (disciplines) georganiseerd. Scripties worden
ook binnen deze kringen geschreven. Dat biedt studenten een heel
inspirerende omgeving, mede door de aanwezigheid van bijzondere
kennis en ervaring van de begeleidende docenten. Door deze infrastructuur
van scriptiekringen worden ook stevige impulsen aan onderzoek
gegeven. We zijn daar al behoorlijk ver mee en zetten daarmee de Open
Univer-siteit – nu ook op het gebied van onderzoek – goed op de kaart.’
Levenlang leren
Herman van den Bosch kan zich in het veranderproces dat de
faculteit doormaakt, verheugen op een actieve rol van de student.
‘In de opleidingscommissies wordt goed meegedacht en met Emergo
hebben we een uitstekende faculteitsvereniging. Maar ondanks al onze
inspanningen denk ik toch dat we als faculteit op middellange termijn
op een of andere manier een samenwerkingsverband met een of meer
opleidings- en onderzoeksinstituten moeten aangaan. Ten opzichte van
vergelijkbare faculteiten zijn we gewoon te klein om alle uitdagingen
het hoofd te kunnen bieden en om het beoogde brede pakket aan
onderwijsproducten te kunnen aanbieden. Een opschaling van activiteiten
is voor ons dus een belangrijke voorwaarde voor blijvend succes.
De eerste stappen daarvoor moeten we zelf zetten. En dat doen we via
de Marsroute. Als ik een beetje voorzichtig naar een ideaalplaatje kijk
dan hoop ik dat wij als instituut en als faculteit een relevante partner
mogen zijn in het ontwikkelen en aanwenden van maatschappelijke
kennis. We moeten het academisch onderwijs zodanig vormgeven dat
hetgeen studenten leren ook daadwerkelijk bijdraagt aan innovatie en
duurzame ontwikkeling in onze kenniseconomie. Dan krijgt levenlang
leren echt pas inhoud.’
Chester Bogaardt
Op weg naar nieuw perspectief

College van bestuur
Op foto’s: (links) Collegevoorzitter en minister genieten zichtbaar
van het ‘correct samenvattende‘ poppentheater Politiek
Tribunaal; (rechts) Wöltgens in gesprek met collegevoorzitter
Ritzen van de UM.
Minister Van der Hoeven:‘Verzilver elders verworven competenties’
Wöltgens heeft Open Universiteit
op de kaart gezet
FOTOGRAFIE: MARCEL VAN HOORN
De opening van het academisch jaar op donderdag 1 september stond nadrukkelijk in het teken van het afscheid
van collegevoorzitter drs. Thijs Wöltgens, na vijf jaar aan het hoofd te hebben gestaan van de Open Universiteit.
Mét de openingstoespraak van minister Van der Hoeven, en het appèl aan klassiek sociaal-democratisch gedachtegoed
door de scheidend CvB-voorzitter zelf – ‘Stel onderwijs gratis beschikbaar’ – én het overhandigen van de
Provinciale Erepenning door de Commissaris van de Koningin, zou gesproken kunnen worden van een elkaar politiek
verstaan: de Open Universiteit staat zowel nationaal als regionaal op de kaart, de relatie met OCW blijkt verbeterd.
Vlak voor haar openingsrede gaf minister Van
der Hoeven, samen met rector magnificus, prof.
dr. ir. Fred Mulder, het officiële startschot voor
het Nationaal expertisecentrum leven-lang-leren
(NELLL). Dit centrum, waarin de eigen onderzoeks-
en ontwikkelingsafdelingen van de Open
Universiteit participeren, wil de expertise bundelen
op het terrein van ‘lifelong learning’ en
deze toegankelijk maken voor zowel onderwijsgevend
als studerend Nederland. In haar openingsrede
memoreerde minister Van der Hoeven
aan het feit dat de Open Universiteit zich in 21
jaar als ontwikkelaar van multimediale en digitale
leermiddelen stevig op de kaart heeft gezet
en prees zij deze universiteit om haar innovatieve
vermogen. De minister ging ook in op de
Lissabon-rede van september 2004, het politieke
statement van Wöltgens volgens wie het kabinet
zich niet conformeert aan het streven het opleidingspeil
van werkend Nederland tot 2010 substantieel
te verhogen. Een doelstelling echter
die volgens de minister te breed en algemeen is
geformuleerd:‘Daarom is nu gerichte actie
nodig en is de projectdirectie Leren en Werken
opgezet, waarin de ministeries van Sociale
Zaken en OCW nauw samenwerken. Dat directoraat
gaat optreden als regisseur die werkgevers,
werknemers, onderwijsaanbieders en gemeenten
helpt om overeenkomsten te sluiten, om
netwerken te vormen, en om te zorgen dat good
practices navolging vinden.’
Kritiek had de minister op het feit dat er (nog) te
veel mensen afhaken bij de Open Universiteit.
Ook vroeg zij aandacht voor de formele erkenning
van zogeheten elders verworven competenties
(EVC’s).‘Uw studenten zijn zwaargewichten
levens- en werkervaring. Toch krijgen
studenten bij u alleen maar vrijstelling op grond
van eerdere afgeronde ho-opleidingen,’ aldus de
minister.‘Als je kijkt naar competenties, naar
vaardigheden, dan kun je maatwerk leveren. En
maatwerk motivéért. Ook daarmee voorkom je
voortijdige uitval en zorg je voor een hoger rendement.’
Opnieuw tegen de achtergrond van de Lissabon-doelstelling
onderstreepte de minister het
belang van de inzet van ICT.‘Daarom is vanuit de
Europese commissie een programma gestart
gericht op effectieve integratie van ICT in

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
13
Minister Van der Hoeven:‘U doet uw studenten tekort door
elders verworven competenties niet te honoreren’
onderwijs -en opleidingssystemen. Open universiteiten
in Europa werken daartoe al intensief
samen. Binnen de European Association of
Distance Teaching Universities – de hoofdvestiging
is nota bene gelegen op de Heerlense
campus – speelt de Open Universiteit wederom
een voortrekkersrol.’
Uiteindelijk kwam de minister te spreken over
de eigen, onderscheidende positionering van
de modulaire, onderwijsgevende OUNL, een
bijzondere positionering die ook is terug te
vinden in de WHW. Wat de rijksbijdrage betreft
echter, zal deze gewoon gerelateerd worden
aan prestaties.‘Onze tijd staat in het teken van
resultaten, verantwoording en transparantie,’
aldus de altijd vriendelijk ogende, doch nu vanuit
het nationale huishoudboekje vermanende
Van der Hoeven. In haar persoonlijke toespraak
tot Wöltgens even later memoreerde zij aan de
ooit gespannen, doch nu duidelijk verbeterde
relatie met het ministerie.‘Ik hoop dat onze
gezamenlijke inzet voor een levenlang leren
leidt tot een relatie waarin de Open Universiteit
en OCW gelijkwaardige partners zijn.’
Stel onderwijs gratis beschikbaar
In zijn afscheidsspeech bezag Wöltgens de
staat van het onderwijs door een economische
bril. Hij concludeert dat het Nederlandse
onderwijs het in een internationale vergelijking
heel behoorlijk doet. Tegelijkertijd constateert
hij twee samenhangende tekortkomingen:
de afstand tussen onderwijs – inclusief onderzoek
– en bedrijfsleven, en het lage opleidingspeil
van de beroepsbevolking. Waarom niet alle
onderwijsmateriaal als een zogeheten ‘open
source’ via Internet beschikbaar stellen aldus
een scheidend collegevoorzitter, die daarmee
nog eens zijn trouw aan het sociaal-democratische
gedachtegoed – verheffing van het volk –
beklemtoonde. De minister nodigde de OUNL
meteen uit dit idee – in Amerika, maar ook op
enkele Nederlandse scholen schijnt er al mee
te worden gewerkt – verder uit te werken.
Uit handen van de Commissaris van de Koningin,
Léon Frissen, kreeg Wöltgens ten slotte de
Provinciale Erepenning uitgereikt vanwege zijn
vele verdiensten voor Limburg, vooral in zijn
hoedanigheid van (25 jaar) lid van de Tweede
Kamer – met een bijzondere voorliefde voor
economische vraagstukken – burgemeester
van Kerkrade – ‘een jongensdroom’ – en diverse
provinciale functies, waaronder het voorzitterschap
van de Kamer van Koophandel Zuid-
Limburg. Met de uitspraak ‘Hij heeft de Open
Universiteit in contact gebracht met regio
Parkstad,’ beklemtoonde opvolger drs. Theo
Bovens diezelfde dag via de lokale televisie en
kranten Wöltgens‘ verdienste voor de Heerlense
hoofdvestiging en, wat de Open Universiteit
als nationale instelling betreft:‘Hij is op het
juiste moment gekomen,’ daarmee refererend
aan de bestuurlijk woelige tijden in 2000. In
een daartoe speciaal opgezette grote feesttent,
met plankenvloer, bar en podium, woonde zo’n
beetje de algehele top van (politiek) bestuurlijk
en onderwijsgevend Limburg – 250 toehoorders
– de opening van het academisch jaar bij.
Bijzonder amusant overigens was het, éénmans,
door de Belg Armand Schreurs bediende
cabarateske en scherp satirische poppentheater
Politiek Tribunaal, ook bekend als afsluitend
onderdeel van het IKON-tv-programma van
Paul Rosenmöller. Na elke lezing tracteerde
Schreurs het duidelijk geamuseerde publiek op
een ‘en nú volgt een correcte samenvatting.’
Reacties
Oud-politicus Wöltgens mag zonder enige
aarzeling als ‘bekende’ Nederlander worden
gekwalificeerd. De scheidend collegevoorzitter
genereerde dan ook aardig wat publiciteit
rondom zijn afscheid, niet alleen in de lokale
maar ook landelijke dag- en opiniebladen
waaronder Elsevier en De Volkskrant. In een
debat op de lokale televisie L1 met collegevoorzitter
Ritzen van de Universiteit Maastricht
gaf de laatste de Open Universiteit het advies
toch voorzichtig te zijn met het ‘gratis’ beschikbaar
stellen van onderwijs en veeleer te kijkennaar
de opleidingswensen van de maatschappij.
Rijst inderdaad de vraag wat Wöltgens
precies hiermee bedoelde, maar ook, hoever is
de Open Universiteit eigenlijk met de erkenning
van eerder verworven competenties en,
hoe denkt de Open Universiteit het afhaken
van studenten tegen te gaan. Modulair vroeg
enkele medewerkers om een reactie.
‘De minister maakt ons hier wel een heel goedkoop
verwijt,’ zo reageert Steven Schoevaart,
projectmanager van (o.a.) kwaliteitszorg van
het onderwijs, op de oproep van de minister
het aantal afhakende studenten in te dammen.
‘Door ons systeem van open inschrijving, met
enerzijds alle voordelen van het kunnen aanspreken
van een grote doelgroep, sluipt anderzijds
meteen het nadeel mee van vrijblijvendheid.
Studenten die het gewoon eens proberen
bij de Open Universiteit en soms even snel
weer verdwijnen als ze gekomen zijn. Maar
degene die wel doorstuderen, zullen ondanks
alle technologische hulpmiddelen van tegenwoordig
het op prijs blijven stellen af en toe
een echt mens te spreken. Echt spreken,“live
en real time”, dus onder vier ogen en niet ingeblikt.
Vooral als het wat moeilijker gaat met de
studie, als vertraging dreigt op te treden, is een
beetje persoonlijke aandacht iets dat afhaken
kan voorkomen. Voor de faculteiten is het dus
zaak aan deze wens tegemoet te komen.
Dat betekent investeren in begeleiding en
mentoraat.’
Ook op decentraal niveau gebeurt van alles om
zowel naar studenten als nieuwkomers aan te
geven dat de Open Universiteit met hen een
duurzame relatie wil aangaan. Projectleider
werving en voorlichting in de regio (WVR),
Lisette Meijrink, vertelt er vanuit haar enorme
gedrevenheid maar al te graag over:‘In het
voorlichtingsjaar 2005-2006 staat de tevredenheid
van de huidige student op de eerste
plaats. We zullen de student vaker persoonlijk
benaderen en meer activiteiten in de studiecentra
organiseren. Zo staan in oktober
“Meetingpoints” op het programma voor
psychologiestudenten. Op een laagdrempelige
wijze worden ze uitgenodigd op het studiecentrum
om onder het genot van een drankje

14 www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
en een hapje met elkaar in contact te komen en
studiezaken te bespreken. Als dit aanslaat, zullen
we dit initiatief uitbreiden voor andere faculteitsstudenten.
Verder organiseren we medio
oktober voor KMT-studenten workshops op vijf
studiecentra, waarin drs. Albert Kampermann,
docent bij de faculteit Managementwetenschappen,
studenten laat ervaren hoe passie en
verbeelding kunnen leiden tot onverwacht
effect en succes. In februari 2005 organiseren we
een week ‘Leven lang leren’ in samenwerking
met de Noordelijke bibliotheken. Dit is een week
waarin onze eigen hoogleraren, lezingen, workshops
en presentaties geven waarvoor onze
eigen studenten van harte worden uitgenodigd.
Denk ook aan scriptieworkshops en studievolgsystemen.’
(kijk op pagina 22; red.)
De oproep om onderwijs gratis beschikbaar te
stellen op Internet, wil woordvoerster Miranda
de Kort wel in enig perspectief, en dan ook nog
eens op de langere termijn zien.‘Het bestuur
heeft inderdaad besloten om de uitdaging aan
te gaan. Maar zelfs als alles voorspoedig verloopt,
gaan er nog jaren overheen voordat al
ons onderwijsmateriaal digitaal beschikbaar is.
Wat ook hierin meespeelt, is de subsidiëring.
Als de lesstof gratis wordt aangeboden, leidt dat
tot inkomstenderving. Veel mensen die bij ons
studeren, willen zichzelf bijspijkeren of zich
verdiepen in bepaalde materie. Niet iedereen is
geïnteresseerd in het behalen van een diploma,
het doen van tentamens en het krijgen van
begeleiding. De vergoedingen van deze groep
studenten zullen wegvallen als we het materiaal
gratis beschikbaar stellen.’
Hoever tot slot is de Open Universiteit met het
(kunnen) honoreren van elders verworven competenties?
Prof. dr. Marc Vermeulen, onderwijssocioloog
en directeur van het Ruud de
Moorcentrum (RdMC):‘Er is een versnipperde
expertise op dit gebied: op verschillende plekken
binnen de organisatie zitten brokstukken of
bouwstenen. Nog nergens is er echt sprake van
EVC, maar we zijn wel tamelijk dichtbij, in ieder
geval dichterbij dan andere ho-instellingen. Dat
komt enerzijds door de deskundigheid die bij
het RdMC en het Onderwijstechnologisch expertisecentrum
(OTEC) al op dit gebied ontwikkeld
is. Deze is niet specifiek toegepast op onze
eigen studenten maar kan dat wel worden.
Anderzijds is er binnen een aantal faculteiten
interessante deskundigheid aanwezig. Ik heb in
opdracht van het College van bestuur een verkenning
gemaakt en daar komen twee dingen
uit: we hebben best al het nodige in huis, alleen
we weten het van elkaar te weinig en het is niet
slim op elkaar aangesloten. Daarnaast willen we
natuurlijk veel, maar ontbreekt het ons aan geld
en tijd. Het is dus een kwestie van een slimme
focus kiezen om zo efficiënt mogelijk te werken.
Ik ben er van overtuigd dat we dat samen met
anderen moeten doen. Zo zou Fontys een goede
partner zijn in dit verband – die worstelen met
de zelfde kwesties.’
Vermeulen vervolgt:‘Als ik wat meer naar de
eigen Open Universiteit kijk, dan zou deze
instelling redelijk snel kunnen scoren door
bestaande kennis te bundelen en gericht in te
zetten. We zouden dan zelfs de eerste kunnen
zijn. Dat zou ons sieren als universiteit voor
drempelloze instroom. Wat ik daarbij als een
extra opgave zie, is de slimme inzet van ICT in
EVC’s: ook daarin zouden we een voortrekkersrol
kunnen spelen als we er tenminste “voor willen
gaan”. Wat nóg een specifiek punt van aandacht
is, is de kwaliteit. EVC’s en assessments kunnen
vaak verstrekkende gevolgen hebben voor mensen.
Door de sterke druk om dit vaker te gebruiken
en het gebrek aan ervaring loop je het risico
van onzorgvuldige beoordelingen van wat mensen
kennen en kunnen. Je moet dus écht inzetten
op kwalitatief verantwoorde instrumenten,
inclusief het bijbehorende onderzoeks- en ontwikkelingstraject.
Ook hier geef ik ons goeie
kansen om daar een belangrijke rol in te spelen.’
Frans Bogaert
Vervolg Studentendebat pagina 9
Maar in het zo belangrijke middenstuk scoort
zij onder de maat. Het toewijzen van een mentor
die de student het hele studieproces begeleidt,
zou een hulpmiddel kunnen zijn. De bezuinigingen
worden te vaak als argument gebruikt om
dingen niet te laten gebeuren. Zo worden de
openingstijden van de studiecentra steeds meer
beperkt, terwijl de behoefte aan begeleiding
steeds groter wordt.
Zowel Tom Vos als Wolter de Vries vinden dat de
Open Universiteit het veel meer moet zoeken in
competentiegerichte werkvormen. Het Virtueel
milieuadviesbureau en de miniconferenties zijn
daar prima voorbeelden van. Volgens beide
studenten ‘zit daar alles in’.
Cock van der Kaay vindt dat de overheid een
taak heeft in het creëren van een beter klimaat
voor levenlang leren.‘Zij moet een voorbeeldfunctie
vervullen, niet alleen door financiële of
fiscale faciliteiten, maar ook door werkplekken
aan ouderen aan te bieden.’
Rol werkgevers
Na afloop van het debat gaven prof. dr. Casper
van Ewijk - onderdirecteur Centraal Planbureau -
en prof. dr. Paul Schnabel - directeur Sociaal en
Cultureel Planbureau - kort hun visie op het
debat. Beiden zouden diezelfde dag tijdens de
dies-lezingen hun mening uitvoerig onderbouwen.
Van Ewijk:‘Studenten van de Open Universiteit
moeten zich gedurende een lange tijd veel
opofferingen getroosten. Uiteindelijk moeten ze
het op eigen kracht doen en dat vind ik heel
dapper. De werkgevers moeten deze mensen
optimaal faciliteren, anders is het nagenoeg
onmogelijk te doen.’ Schnabel:‘De Open Universiteit
moet een goede modus vinden om kleinschaligheid
in grootschaligheid te organiseren.’
De enige officiële mastersite van de 14 Nederlandse
universiteiten met informatie over alle universitaire
masteropleidingen en voorlichtingsdagen.
www.universitairemasters.nl
Tot slot was het aan de deelnemers aan het
debat om met een one-liner de Open Universiteit
neer te zetten. De meest in het oog
springende:‘Veel kritiek, maar wel mijn Open
Universiteit’ en ‘Bewaar unieke identiteit’ of
‘Meer aandacht voor de uitvallers’. Het debat
bevestigt dat Open Universiteit over een
kritische maar tegelijk ook zeer betrokken
studentenpopulatie beschikt. En daar kunnen
beide alleen maar voordeel van hebben!
Chester Bogaardt

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
15
Het experiment maakte deel uit van een breder programma op het gebied
van leertechnologie voor levenslang leren. Daarbij gaat het om een divers
aanbod over instellingen heen dat enerzijds een voordeel betekent maar
het studenten anderzijds ook lastiger maakt te kiezen. Bovendien wordt
het voor een onderwijsinstelling moeilijker studenten te ondersteunen
met gerichte studieadviezen. Uitgangspunt van het onderzoek is dan ook
dat studenten van elkaar kunnen leren bij het uitstippelen van hun studiepad.
Mieren
Als mieren in een bos op zoek zijn naar voedsel of bouwstoffen doen zij
dat op een bijzonder effectieve manier en raken zij zelden de weg kwijt.
Mieren informeren elkaar over vindplaatsen van voedsel door sporen
achter te laten: zogenaamde feromonen. Naar analogie daarvan is een
systeem gebouwd dat studenten een advies geeft over de volgorde waarin
onderwijsmateriaal bestudeerd kan worden, aan de hand van de sporen
die medestudenten hebben achtergelaten.
Om het idee toe te passen, werd een cursus ontwikkeld die bestond uit elf
onderdelen die allemaal betrekking hadden op het ontwikkelen van vaardigheden
voor het gebruik van Internet zoals: zoeken op het web, virussen
bestrijden, omgaan met Spam, het maken van een eigen homepage et
cetera. Elk onderdeel werd afgesloten met een korte toets. De geschatte
studielast voor een onderdeel was ongeveer twee uur. Als de student alle
onderdelen succesvol afrondde, ontving hij/zij een certificaat. Het tijdsbestek
van de cursus was drie maanden. De rol van de docent was beperkt
tot het in gang zetten en beheren van de forumdiscussies en het ondersteunen
van de helpdesk. De helpdesk beantwoordde alleen algemene,
technische en administratieve vragen.
Groep mét, en zonder advies
De crux van deze online cursus bestond uit een stukje software dat
studenten ondersteunt bij de keuze voor een vervolgonderdeel in hunstudie.
Uiteraard werd bij een advies dat gebaseerd was op sporen die voorgangers
achterlieten, rekening gehouden met de resultaten die dat opleverde:
alleen als een keuze ook succesvol was werd die meegenomen in
de berekening van een advies. Op die manier, zo was de verwachting, zou
het adviessysteem leiden tot grotere effectiviteit en efficiëntie: studenten
die wel advies kregen, zouden vaker de cursus moeten afronden
Minicursus Internet+
– gewoon het spoor volgen
Dit voorjaar meldden meer dan 1000 mensen zich aan als geïnteresseerden voor de minicursus Internet+ nadat hiervoor
een oproep had gestaan in Modulair 4 (december 2004). De cursus was bedoeld voor mensen met weinig ervaring op het
gebied van Internet en was ontwikkeld door het Onderwijstechnologisch expertisecentrum (OTEC). De online cursus werd
gratis aangeboden tegen de achtergrond van een onderzoek naar leerpaden, in samenwerking met de faculteit Psychologie
en het Onderwijs servicecentrum. Op 17 maart ging de minicursus van start. Vanwege het experimentele karakter
werd op dat moment niet veel over de achtergrond prijsgegeven. Reden te meer om nu in Modulair verslag te doen van
de opzet en bevindingen.
en ook in een kortere tijd. Om dit te kunnen testen werden degenen die
zich aanmeldden voor de cursus in twee groepen ingedeeld: één groep
die studeerde zonder advies, en één groep die advies kreeg. Alle cursisten
kregen telkens een overzicht van onderdelen die al waren afgerond en
nog gedaan moesten worden. Voor de groep met advies werd daarbij een
aanbeveling getoond voor het volgende onderdeel.
Half juni ging de cursus uit de lucht en kon het onderzoeksteam aan de
slag met het analyseren van de gegevens. Uiteindelijk startten 808 studenten
de cursus en werd meer dan 5000 keer een onderdeel afgerond. Van
deze groep behaalde 419 studenten de eindstreep; zij ontvingen een
certificaat. De resultaten van het experiment met het systeem zijn positief:
in de experimentele groepen werden meer onderdelen afgerond en
behaalden meer cursisten de eindstreep, zij het niet in een hoger tempo.
Deze resultaten leidden meteen tot nieuwe vragen: welke informatie kan
het best worden gegeven voor het bereiken van maximale effectiviteit?
In de huidige toepassing is gekozen voor succesvolle afsluiting van een
onderdeel, maar misschien leidt het geven van informatie over het aantal
tentamenpogingen of oordelen van studenten tot betere resultaten?
En misschien is het zinvol om rekening te houden met studentkenmerken,
bijvoorbeeld studenten van vergelijkbare leeftijd kozen onderdeel ‘x’.
Hoewel dit soort vragen nog beantwoord moeten worden, heeft het
experiment nu al aangetoond dat met relatief eenvoudige technologische
middelen studenten ondersteund kunnen worden bij hun beslissingen
voor verdere studie.
Voor veel studenten was de minicursus zelf ook een experiment, de eerste
ervaring met een online cursus en de “mysteries” van het Internet. De reacties
op de cursus waren in het algemeen erg positief. Eén van de cursisten
vergeleek de cursus met een ‘doos bonbons: allemaal kleine lekkernijen.’
Alle cursisten willen we langs deze weg nogmaals bedanken voor hun
deelname.
Bert van den Berg
René van Es
José Janssen
Colin Tattersall
(cursusteam)

16
www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
‘Hele eer om scriptie te presenteren op inter
Herman Laeven (36) verrichtte ten behoeve van zijn studie managementwetenschappen
onderzoek naar alternatieve inkoopstrategieën voor hefboomproducten,
in dit geval elektriciteit. Het onderwerp sloot aan bij zijn werk als
accountmanager. Samen met zijn begeleider herschreef hij zijn scriptie tot een
‘working paper’ die hij onlangs presenteerde op een internationaal congres op
het gebied van marketing en inkoop.
FOTOGRAFIE: THE IMAGE HOUSE
de scriptie
van Herman Laeven
‘Natuurlijk zat ik wel eens in een dip, zag ik
door de bomen het bos niet meer. Tijdens
je afstudeeronderzoek ga je over bergen
en door dalen. Iedere student maakt dat
mee’, zegt Laeven.‘Wanneer ik vastliep,
pakte ik de mountainbike om te gaan crossen,
om even afstand te nemen. Dat werkte
verfrissend.’ Een jaar is hij met zijn scriptie
bezig geweest, volgens planning. Een jaar
vol literatuuronderzoek, empirisch onderzoek,
analyse en schrijven.‘Ik vond het leuk
om er aan te werken, het was een uitdaging
om er iets van te maken. Uiteindelijk
is het iets van jezelf, wat je binnen een
gestelde tijd hebt gerealiseerd. En dat ook
nog naast een drukke baan. Dat is best wel
iets om tevreden over te zijn’, aldus Laeven.
De energiebranche is zijn werkterrein,
eigenlijk al zijn hele arbeidzame leven.
Niet vreemd voor iemand die al als klein
jongetje geïnteresseerd was in elektrotechniek
en daarom een havo/vwo-advies
naast zich neerlegde om de l.t.s. te gaan
doen. En daarna de m.t.s. en toen de h.t.s..
‘Nee, van die omweg heb ik geen enkele
spijt. Het heeft me een hele goede basis
voor mijn huidige werk gegeven.’ Op dit
moment werkt Laeven als senior accountmanager
– ‘ik verkoop elektriciteit en
daaraan verwante producten aan grote
industriële afnemers’ – bij het Duitse
bedrijf Trianel Energie. Daarvoor werkte
hij bij enkele andere bedrijven binnen de
energiesector. Al snel maakte hij daar
carrière.‘Ik volgde ook wel enkele opleidingen,
onder andere de post-hbo-oplei-
Herman Laeven: 'Wanneer ik vastliep, pakte ik de mountainbike om even afstand te nemen'
ding bedrijfskunde. Maar de echt leuke, interessante functies werden vergeven aan mensen
met een academische titel. Vandaar dat ik managementwetenschappen aan de Open Universiteit
– lekker flexibel – ben gaan studeren. Het heeft me geen windeieren gelegd.’
Het onderwerp voor zijn scriptie werd pas concreet nadat Laeven zijn begeleider, universitair
docent dr. Cees Gelderman, kreeg toegewezen. Al pratend en lezend kwamen ze op een geschikt
onderwerp.‘Het moest passen binnen het onderzoeksgebied van de begeleider en het moest

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005 17
nationaal congres’
binnen 500 uur te realiseren zijn. Dan zoek je al gauw iets wat dicht bij je werk ligt.
Uiteindelijk kwamen we uit op inkoopstrategieën. Een uitdaging, als verkoper ging
ik immers op de stoel van de inkoper zitten.’ In zijn scriptie onderzoekt Laeven de
vraag wanneer inkopers van elektriciteit kiezen voor samenwerking en wanneer
voor concurrentiestelling.‘Voor zogenaamde hefboomproducten zoals elektriciteit,
waarvan de prijs van grote invloed kan zijn op de winstmarge van grote industriële
afnemers, worden bedrijven veelal geadviseerd om een agressieve inkoopstrategie
van concurrentiestelling,“verdeel en heers”, te volgen. Men koopt daar in waar dit
het goedkoopst is en beschouwt alleen maar de korte termijn. Recent onderzoek,
onder andere van Cees Gelderman, leert echter dat in uitzonderlijke gevallen wordt
gekozen voor een op samenwerking gerichte inkoopstrategie. Dan kijkt de onderneming
samen met de leverancier naar het optimaliseren van de inkoop van het
product, zeker als er sterke fluctuaties in de prijs zijn binnen een gegeven termijn.
In mijn onderzoek heb ik voor elektriciteit de inkoopstrategieën concurrentiestelling
en samenwerking nader onderzocht.’
Invuloefening
Na een uitgebreid literatuuronderzoek, met daaruit afgeleid een conceptueel
model, werd het voor Laeven, zoals hij zelf zegt een invuloefening:‘dan begint het
vergelijken en analyseren’. Het empirisch onderzoek bestond uit acht casestudies.
‘Ik selecteerde acht grote bedrijven. Sommige waren klanten van mijzelf, andere
waren klanten van collega’s. Vier vielen onder de concurrentiestelling en vier onder
de samenwerkingsstrategie. Aan de hand van een semi-gestructureerde vragenlijst
interviewde ik de inkoopmanagers van de bedrijven. Na individuele analyse van de
cases zijn de vier cases ‘concurrentiestelling’ en de vier cases ‘samenwerking’ onderling
vergeleken en getoetst aan het conceptuele onderzoeksmodel.’
‘Even iets totaal
anders, over
enkele weken
begin ik met een
kookcursus‘
Uit Laevens’ onderzoek blijkt dat inkopers van energie samenwerking verkiezen
boven concurrentiestelling wanneer zij de behoefte hebben aan beperking van de
financiële risico’s en/of er behoefte is aan op maat gesneden stuur- of managementinformatie.‘In
dat geval moeten afnemer en leverancier gezamenlijke doelen
wensen vast te stellen en na te streven, en de leverancier moet bereid zijn tot
vroegtijdige informatie-uitwisseling, reeds ruimschoots voor de offertefase’, aldus
Laeven. Verrassende uitkomst van het onderzoek is dat machtsverhoudingen niet
van invloed zijn op de strategiekeuze, dit in tegenstelling tot de resultaten uit de
literatuurstudie. Laeven pleit dan ook voor verder onderzoek.‘Daar mijn onderzoek
een beperkte opzet heeft is nader kwantitatief vervolgonderzoek, alsmede onderzoek
naar de lange-termijnresultaten van beide inkoopstrategieën, zeker aan te
bevelen. Nee, dat zal ik niet gaan doen, ik heb voorlopig genoeg gestudeerd en
onderzocht.’
Op initiatief van Gelderman – ‘zijn enthousiasme heeft me tijdens de scriptie enorm
gemotiveerd’ – herschreven Laeven en Gelderman de scriptie tot een working
paper voor de Industrial Marketing en Purchase Conference (IMP), die afgelopen
september door de Erasmus universiteit georganiseerd werd.‘Het is een jaarlijkse,
internationale conferentie met verschillende sessies en workshops, waar wetenschappers
uit heel Europa voor worden uitgenodigd. Ik vond het een hele eer dat ik
daar mijn scriptie kon presenteren en had me daarom ook terdege voorbereid.
Enigszins jammer is dan dat je slechts twaalf minuten krijgt om over je onderwerp
te spreken. Uit de vragen en suggesties bleek echter wel dat het onderwerp interessant
werd gevonden. Die aandacht is toch maar weer mooi meegenomen, zowel
voor mezelf, alsook voor de Open Universiteit. Mooie reclame toch’, aldus Laeven,
die binnenkort met een kookcursus begint.‘Even iets totaal anders. Over enkele
weken begint het, ik verheug me er erg op. De Franse keuken is m’n favoriet.’
Fred Meeuwsen

18 www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
studentenraad
Voorzitter van de Studentenraad (SR), Rikki Dijksman (op foto), kijkt over de nationale grenzen van
de Open Universiteit. Zo buigt de Commissie Buitenlandse studenten zich over wat het betekent als
je studeert in Vlaanderen dan wel binnen of buiten Europa. Om studenten warm te maken voor de
werkzaamheden van een SR-lid – volgend jaar zijn er nieuwe verkiezingen – gunt Rikki studenten
tevens een blik in haar agenda.
Studeren in het
buitenland
Binnen de Studentenraad hebben we de taken wat verdeeld, dit leek ons
een efficiëntere manier van werken. We hebben verschillende commissies
ingesteld, zoals voor kwaliteit van onderwijs, financiën, inschrijfregime
en dus ook een voor studenten in het buitenland. Rick Coone
is Vlaming en ik woon in Luxemburg, dus wij vertegenwoordigen de
doelgroep. Zo af en toe horen wij wat problemen en we zijn benieuwd
of die problemen door meer mensen ervaren worden.
kunnen niet in de ambassade examen doen omdat er nogal hoge kosten
aan verbonden zijn, ook voor de student zelf.
Studenten die buiten Europa wonen
Nederlanders kunnen bij de ambassade examen doen. Het blijkt dat er
voor Belgische studenten in deze geen andere oplossing is dan naar
België te gaan.
Vlaamse deel van de Open Universiteit
Er zijn duidelijke verschillen tussen hoe de zaken zijn geregeld in België
en Nederland. In België zijn de studiecentra gelieerd aan universiteiten.
De studenten hebben daar ook de voordelen van, zo krijgen zij wel een
studentenpas. Maar er zijn ook nadelen, zo zijn de meeste begeleidingsbijeenkomsten
in Nederland en kunnen Belgische studenten die buiten
Europa wonen bijvoorbeeld niet bij een ambassade examen doen en
moeten dat dus in België doen.
Studenten die binnen Europa wonen
Studenten die binnen Europa wonen, moeten in Nederland of België
examen doen. Volgens ons moet dat bij elke daartoe aangewezen plaats
kunnen, dus niet Nederlanders in Nederland en Belgen in België. Maar
soms wordt daar verkeerde informatie over gegeven door het informatieloket.
Deze onduidelijkheid zijn wij aan het uitzoeken. Deze studenten
Uiteindelijk heb je als student in het buitenland niet de voordelen van
een studiecentrum met alle faciliteiten van dien, zoals het raadplegen
van elektronische tijdschriften en is ook het volgen van begeleiding niet
mogelijk. Wij willen ook graag weten of er problemen zijn bij de inzage
van tentamens, dat sowieso al zeer beperkt is. De Open Universiteit heeft
toch een behoorlijk aantal studenten, niet alleen in Vlaanderen maar ook
daarbuiten en wij willen gezamenlijke problemen, die eigenlijk wel
anders zouden kunnen worden opgelost, inventariseren. Wij willen dan
ook heel graag feedback krijgen van studenten, zodat wij kunnen bekijken
waar het zwaartepunt van onze bemoeienissen moet komen te liggen
en of er nog meer problemen zijn waar jullie tegen aan lopen.
Stuur jouw reactie (onder vermelding van ‘Commissie buitenland’) naar:
studentenraad@ou.nl.
Rikki Dijksman, voorzitter Studentenraad

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005 19
De agenda van een SR-lid
Omdat er volgend jaar een nieuwe Studentenraad gekozen moet worden,
is het misschien goed om studenten een kijkje te gunnen in de
agenda van een SR-lid. Dat lidmaatschap brengt natuurlijk veel werk
met zich mee, maar het kan ook leuk zijn en, je komt nog eens ergens.
Zo hebben wij tijdens een kennismaking met Marc Rutte eind augustus
weer wat meer gehoord over de plannen met de nieuwe WHW: de uitzonderingspositie
van de Open Universiteit op het gebied van de medezeggenschap
zou uit het wetsvoorstel geschrapt moeten worden, wat
dus het resultaat zou zijn van veel gelobby onzerzijds en een notitie
gericht aan de Tweede Kamer van het LOVUM (Landelijk overleg voorzitters
universiteit medezeggenschapsraden). Ook zouden alle instemmings-
en adviesrechten uit de vorige wet integraal opgenomen worden.
Ook werd er een rondje speerpunten gehouden (alle universiteiten
waren aanwezig) en daaruit blijkt dat eigenlijk iedereen dezelfde
beleidspunten heeft, te weten: kwaliteit van het onderwijs, BaMa en
medezeggenschap. Leden van de Studentenraad worden ook uitgenodigd
voor de opening van het academisch jaar en de diesviering. Laat ik
mijn eigen agenda van week 38 eens nemen: maandag faculteitsdag van
Informatica; dinsdag vergadering Studentenraad; donderdag vergadering
van de Studentenadviescommissie van de VSNU; vrijdag Dies-viering.
Dit is trouwens een extreme week en gelukkig zijn de volgende
weken weer wat rustiger. Maar vooral voor iemand die overal met zijn
neus wil bijzitten en ook zijn mond open wil doen, is dit een uitdagende
functie. Vooral bij het overleg met andere studenten zoals bij het ISO
(Interstedelijk studentenoverleg, HBO en WO), het LOF (Landelijk overleg
fracties) en de SAC (Studenten adviescommissie) is het leuk te merken
dat de aanwezigheid van de ‘oudere’ studenten van de Open Universiteit
op prijs gesteld wordt. Informatie over deze overlegorganen is te vinden
op het Internet. Ook zijn deze vergaderingen openbaar en kunnen na
aanmelding bij het secretariaat bijgewoond worden. Dus
als je geïnteresseerd bent, de vergaderdata, tijden en dergelijke staan
vermeld op de site van de Studentenraad.
– LOF: www.lofnet.nl
– SAC : www.vsnu.nl
– ISO : www.iso.nl
– Studentenraad: http://www.extranet.ou.nl/studie-alg-studentenraad/
index.htm.
Rikki Dijksman
Forum publiceert ingezonden brieven van studenten en medewerkers van de Open Universiteit die
discussies kunnen uitlokken over actuele onderwerpen . Wilt u een bijdrage leveren aan de rubriek
Forum dan kunt u uw brief sturen naar de redactie van Modulair, Postbus 4444, 6401 CX Heerlen of
e-mail: redactie.modulair@ou.nl. De lengte van uw inzending moet ongeveer 150 woorden zijn.
De redactie behoudt zich het recht voor artikelen en brieven te redigeren en in te korten.
forum
Noot van de redactie
Al enige tijd geleden zijn bij de redactie twee ingezonden reacties op artikelen
binnengekomen die zij door ruimtegebrek niet kon plaatsen. Er werd
gereageerd op respectievelijk de column van Stuutje in Modulair 8 – over
haar ervaringen met het drastisch moeten inkorten van haar werkstuk – en
het interview met decaan prof. René van Hezewijk in Modulair 9 over de
herstructurering binnen de faculteit Psychologie. Omdat de redactie het
debat binnen de universitaire gemeenschap wil bevorderen, neemt zij beide
reacties nu alsnog op.
Beste Stuutje
Ik ken jouw frustratie (zie column in Modulair 8, red.), maar als iemand die
vaak een dagtaak heeft aan het lezen van manuscripten van artikelen van
anderen, kan ik je verzekeren dat ‘your darling’ alleen maar sterker wordt als
jij het in die tien pagina’s weet te schrijven – indien jij zelf over de nodige
capaciteiten beschikt. Wat de ongeoefende of jonge wetenschapper ‘noodzakelijk’
of ‘onmisbaar’ acht, is vaak overbodig en doet juist afbreuk aan het
betoog. Daarbij, wil je verder gaan in de wetenschap – let wel: ik heb niet
gezegd ‘verder komen’ – dan zul je je ook aan bepaalde afspraken moeten
houden. Een tijdschrift dat zegt artikelen van maximaal 5000 woorden APA
(American Psychological Association; red.) te accepteren, zal een artikel van
de dubbele omvang onmiddellijk en ongelezen terugsturen. Aanvaard daarom
de woorden van Blaise Pascal (1657) die in zijn Letters Provinciales
schreef:‘I have made this [letter] longer, because I have not had the time to
make it shorter’. Overigens kreeg ik van de redacteur van Modulair ook maar
150 woorden.
Paul Kirschner, hoogleraar Onderwijstechnologie
Scriptievrijheid
‘Bang dat ik niet kon schrijven’ zegt mr. Mieke Nauta-Trapman in de Modulair
van juli 2005. Tóch won haar scriptie de eerste prijs van het Mediation
Trainingsinstituut, waarbij juist de leesbaarheid werd benadrukt. Zo’n succes
is weer een stapje in de erkenning van de Open Universiteit en haar thuiswerkende
studenten. In dezelfde Modulair staat een interview met prof. dr.
René van Hezewijk ‘Opwarmen voor de ijstijd bij Psychologie’, waarin hij de
toekomstplannen van deze faculteit toelicht. Met het succes van Nauta-
Trapman in het hoofd, vallen mij enkele passages op, zoals:‘De begeleiding
van de studenten wordt beter doordat alleen scriptiethema’s kunnen worden
gekozen waar de scriptiebegeleiders goed in thuis zijn en/of affiniteit
mee hebben.’ Een prijswinnende scriptie, als die van Nauta-Trapman, moet
zich onderscheiden van andere scripties. Dit wordt vooral bereikt door
originaliteit en persoonlijke betrokkenheid bij het onderwerp. Door scriptieonderwerpen
te koppelen aan de interesse en affiniteit van de begeleider,
staat de originaliteit en betrokkenheid van deze begeleider centraal. Voor
onderscheidende scripties moeten deze factoren juist bij de student worden
gestimuleerd. Een student met een origineel scriptieonderwerp moet
de ruimte krijgen. Begeleiders moeten begeleiden. Ik zou zeggen ‘Dit lijkt
ongunstig en is dat ook’.
Een tweede citaat uit het interview met prof. Van Hezewijk:‘De faculteit kent
een staf-student-ratio van 1:200, waardoor face to face begeleiding nagenoeg
onmogelijk is. Er zal in de toekomst dan ook meer gebruik gemaakt
moeten worden van geprogrammeerde feed back.’ Helaas laat het begrip
‘geprogrammeerd’ opnieuw weinig ruimte voor originaliteit en betrokkenheid.
Originaliteit is per definitie niet geprogrammeerd. Een geprogrammeerde
opzet zal eerder leiden tot voorgeprogrammeerde afgestudeerden
dan tot originele wetenschappelijke denkers die prijzen winnen.
Bram Brouwer, student psychologie

20
www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
activiteitendata
OKTOBER
wo 12 – Mentoraatsavond Homo Ludens: door Wouter Steffelaar met
als onderwerp ‘Turks fruit’
vr 14 – De heer Tony Waegeman uit Diepenbeek: de kastelen als
exponent van hun tijd (sc Parkstad Limburg)
vr 21 – Leesclub: Arnon Grunberg,‘De mensheid zij geprezen’
(sc Parkstad Limburg)
ma 24 – Ad Vennis, filosofie ‘De verhouding tussen het Aristotelisch/
Middeleeuws denken en het Moderne denken’ (Retor)
wo 26 – Lezing ‘De heiligverklaring van de Amerikaanse vlag’ door
prof. Ben Sloot (sc Nijmegen)
– Permanente Vorming, Lezing: E-learning: uitdagingen en kansen
door prof. M. Valcke (sc Gent)
za 29
– Excursie naar Le Grand Hornu – de site en het MAC’s, het
museum voor hedendaagse kunst met de tentoonstelling
Le Tableau des Eléments (sc Parkstad Limburg)
– Landelijke studiedag Oudnederlandse schilderkunst (faculteit)
NOVEMBER
do 1 – ‘Republiek van Rivaliteiten’ voorbereiding aan de hand van
een bespreking van het lezen van het gelijknamige boek
(sc Nijmegen)
wo 2 – Filmvertoning voor psychologiestudenten 19.00 uur
(sc Groningen)
– Lezing ‘schutkleuren van Hitler’ (sc Groningen)
vr 4 – Miniconferentie ‘Succes– en faalfactoren onderwijsinnovaties’
(sc Utrecht)
za 5 – Landelijke dag Veranderende grenzen. Nationalisme in Europa,
1815-1919 (faculteit)
ma 7 – Lezing Hans Hageman ‘Franciscus van Assisi’ Utile Dulci
(Den Bosch)
wo 9 – Operaclub Suster Bertken (sc Utrecht)
do 10 – Lezing ‘Hersenafwijkingen bij schizofrenie’ (sc Utrecht)
do 10 – Officiële opening studiecentrum Zwolle
vr 11 – Dhr. Cyrille Offermans: Lichtenberg en de alledaagse Verlichting
(sc Parkstad Limburg)
za 12 – NW-symposium ‘Duurzaam ondernemen’ (sc Utrecht)
ma 14 – Lezing over de Vlaamse Primitieven door Jeanne van der
Stappen, Homo Ludens (sc Amsterdam)
Hier staan activiteiten* vermeld zoals lezingen, symposia, bijeenkomsten van
studentenverenigingen en landelijke dagen, georganiseerd door Nederlandse
en Vlaamse studiecentra, faculteiten of studentenverenigingen. Het gaat om
activiteiten die (in principe) door alle studenten kunnen worden bijgewoond.
Voor integrale informatie over de activiteiten verwijzen we u naar:
http://www.ou.nl/ eCache/DEF/69.html of het Vlaamse studiecentrum.
do 17 – Poëziewerkgroep Suster Bertken (sc Utrecht)
– Bezoek rechtbank Groningen (sc Groningen)
vr 18 – Leesclub: Paul Auster, Maanpaleis (sc Parkstad Limburg)
za 19 – Landelijke studiedag Expressionisme (faculteit)
ma 21 – Rob de Vrind, geschiedenis/cartografie ‘Beelden van het
fameuze beleg van ‘s-Hertogenbosch in 629 in verleden, heden
en toekomst’ (Retor)
vrij 25 – Landelijke dag Nederland moderniseert (faculteit)
za 26 – Gecombineerde studiedag Kabinetten, galerijen en musea/
Verzamelen (faculteit)
wo 30 – Permanente Vorming, Lezing: Gendergelijkheid en culturele
diversiteit door dr. C. Longman (sc Gent)
DECEMBER
do 1 – Uitreiking wo-getuigschriften (sc Breda)
do 1 – Bezoek Mesdagkliniek (sc Groningen)
wo 7 – Lezing ‘De ondergang van Hitler’ (sc Groningen)
vr 9 – Mw. Evelyne Vos ‘De roman in de Oudheid’
(sc Parkstad Limburg)
– Rondleiding in museum het Dolhuys in Haarlem
ma 12 – Lezing C. Hollenberg, musicoloog
wo 14 – Meeting point psychologie (sc Groningen)
vr 16 – Leesclub: Yasunari Kawabata,‘De schone slaapsters’
(sc Parkstad Limburg)
JANUARI
ma 2 – Poëzie- en Proza-avond en nieuwjaarsborrel (Utile Dulci)
za 6 – Nieuwjaarsactiviteit in het kader van 2000 jaar Nijmegen inclusief
nieuwjaarsbijeenkomst voor CW-studenten (sc Nijmegen)
di 10 – Excursie naar de Groninger archieven (sc Groningen)
wo 18 – Boekbespreking (sc Groningen)
ma 23 – Idamarie Lampe, geschienis/literatuur ‘Historisch-religieuze
beschouwing over de Driekoningenvieringen’ (Retor)
di 31 – Diploma-uitreiking (sc Amsterdam)
* Deze rubriek wordt samengesteld op basis van de diverse agenda’s op de webpagina’s
van de Open Universiteit Nederland – centraal, faculteiten en studiecentra. De rubriek wordt
eventueel aangevuld met ter redactie ontvangen activiteiten. Het aanleveradres voor
studentenverenigingen is: modulair.studiecentra@ou.nl.

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
21
Uit de communities
Binnen het afstandsonderwijs worden steeds meer communities gevormd, niet alleen door faculteiten ook door
studenten zelf, niet alleen fysiek ook via web, niet alleen binnen maar ook buiten de Open Universiteit. Deze keer het
landelijke overkoepelende studentengremium ‘CW-koepel’ dat het contact met de vele CW-studentenverenigingen
wil verbeteren.
CW-Koepel zoekt communicatie met basis
Bij besturen van CW-studentenverenigingen en de faculteit Cultuurwetenschappen
is de naam ‘CW-Koepel’ wel bekend. Bij de studenten
zelf zeker minder. Een kleine toelichting is daarom niet overbodig. De
CW-Koepel is in 2001 opgericht. Er waren twee aanleidingen voor.
Op de eerste plaats speelde rond die tijd de variantenstudie rond de
toekomst van de Open Universiteit. Mieke Blankert en ondergetekende
hadden in de periode daarvóór de standpunten van de CW-verenigingen
op diverse plaatsen naar voren gebracht. Daarbij was het duidelijk
geworden dat het niet voldoende was te spreken namens afzonderlijke
verenigingen, maar dat de stem van een overkoepelende organisatie
sterker zou doorklinken.
Op de tweede plaats waren er destijds al contacten tussen de besturen
en de toenmalig decaan, Leo Wessels. In die contacten kwamen allerlei
onderwerpen naar voren op het gebied van de CW-studie. Ook daarbij
was het duidelijk dat die contacten effectiever zouden zijn, als de standpunten
van de studenten over allerlei onderwerpen tevoren waren
afgestemd.
Beide zaken leidden ertoe dat een aantal studenten het initiatief nam
tot oprichting van de CW-Koepel. De animo om deel te nemen was groot
bij de veertien CW-verenigingen en disputen. Er werd een bestuur opgericht
waarvan Henk Meulemans als voorzitter en ondergetekende nog
steeds lid zijn. De toekomstige structuur wan de Open Universiteit was
ondertussen duidelijker geworden. Dat onderwerp verdween dus van de
agenda. De belangrijkste activiteiten van de Koepel hebben sindsdien
gelegen op twee gebieden.
1 Contacten met de decaan over structuur en inhoud CW-opleiding
Tweemaal per jaar komen de besturen en de decaan, vergezeld van de
onderwijscoördinator, bijeen. Daarbij komen onderwerpen aan de orde
als tentaminering, mentoraat, vernieuwing van het curriculum, de
CW-studiedagen, de studiedagen per module, de elektronische leeromgeving,
de openingsuren van de studiecentra. De bijeenkomsten
worden als zeer vruchtbaar gezien, zowel van de zijde van de faculteit,
die hierdoor directe contacten met de studentenwereld krijgt, als van de
zijde van de studenten, die een kanaal hebben om hun opmerkingen
kwijt te kunnen en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen.
2 Uitwisseling activiteiten verenigingen
Hierbij kan gedacht worden aan informatie over goede sprekers, over
werkgroepen binnen de verenigingen, over de organisatie van reizen op
CW-gebied, bijvoorbeeld naar Venetië en Toscane. Daartoe is een CW-
Nieuwsbrief tot stand gekomen, die drie maal per jaar verschijnt. De
verenigingen is verzocht hun eigen nieuwsbrieven naar het koepelbestuur
te sturen. Dit tweede punt is minder goed van de grond gekomen.
De contacten tussen de verenigingen zijn wel flink verbeterd, maar de
structurele uitwisseling van gegevens loopt niet geweldig. Ook wordt de
in de koepelbijeenkomsten verkregen informatie maar matig aan de
leden doorgegeven. Vooral de situatie ten aan zien van dit tweede punt
baart het bestuur zorgen. Er wordt daarin door de bestuursleden nog al
wat werk gestoken. Dat gebeurt niet alleen om de verenigingen zo goed
mogelijk op de hoogte te brengen van elkaars activiteiten, maar ook om
in de gesprekken met de faculteit goed beslagen ten ijs te komen.
Het bestuur heeft zich dan ook onlangs tot de besturen van de verenigingen
gericht met het verzoek mee te delen of men het koepelwerk
zinvol vindt en er actiever aan wil meewerken. Het bestuur meent zelf
dat de Koepel in de voorbije jaren een nuttige functie heeft gehad en
dat het nut nog kan toenemen. Ook van de zijde van de faculteit wordt
gesteld dat men de contacten zeer op prijs stelt. Het is aan de verenigingen
een oordeel over de zin van de Koepel te geven.
Ger de Wind,
afgestudeerd student cultuurwetenschappen en secretaris CW-Koepel

Berichten van Service en informatie
Uitspraak College van beroep
voor de examens
Status tentamenbundels
Op grond van een uitspraak van het College
van beroep voor de examens op 20 juli
2005 is bepaald dat een tentamenbundel
niet tot het cursusmateriaal en tentamenstof
behoort. Een student beriep zich in
casu op een fout in een oefententamen
waardoor hij bij het daadwerkelijke tentamen
dezelfde vraag fout beantwoord bleek
te hebben. Een tentamenbundel wordt dan
ook als oefenmateriaal aangemerkt hetgeen
betekent dat het een faciliteit betreft
waar geen rechten of gerechtvaardigde verwachtingen
ten aanzien van het daadwerkelijke
tentamen aan kunnen worden ontleend.
Een tentamenbundel wordt dan ook
gekarakteriseerd als een hulpmiddel waarvan
studenten naar eigen verantwoordelijkheid
gebruik kunnen maken.
Collegevoorzitter Bovens
aangenaam verrast
Zoals al eerder bericht, komt de Open Universiteit
Nederland in het jongste landelijke
onderzoek van CHOICE (Centrum Hoger
Onderwijs Informatie) naar de tevredenheid
van studenten als tweede uit de bus. Op de
onderdelen studie-inhoud, studeerbaarheid
en communicatie is de Open Universiteit
Nederland volgens de studenten van de
onderzochte opleidingen zelfs de beste
universiteit van Neder-land. Het College van
bestuur reageert bij monde van voorzitter
drs. Theo Bovens aangenaam verrast.‘Wij
hebben dit jaar voor het eerst met de
Nationale Studenten Enquête meegedaan,
en komen dus van nul op twee in de ranglijst
binnen. Als je bedenkt dat we anderhalf
jaar van forse bezuinigingen op het onderwijsbudget
achter de rug hebben, is dit
zeker een opsteker. De Open Universiteit
blijkt een volwassen alternatief te zijn voor
de reguliere universiteiten.’
Studietour oktober 2005
Op 4 oktober is de ‘Studietour’ van de Open
Universiteit Nederland van start gegaan.
Een maand lang stelt ieder studiecentrum
een avond de deuren open voor het geven
van voorlichting aan belangstellenden.
Tijdens de Studietour kunnen de belangstellenden
kennismaken met ons veelzijdige
onderwijsaanbod en het studiesysteem.
Ook krijgt men de gelegenheid om met
studenten te praten en hen vragen te stellen
over hun ervaringen. Wanneer bezoekers
zich tijdens de Studietour registreren
en vóór 1 december inschrijven voor een
cursus, maakt men kans op een van de 15
Apple iPod shuffles t.w.v. € 99,-. Om 19.30
uur starten de presentaties op de studiecentra.
Kent u iemand die ook een studie
aan de Open Universiteit overweegt, attendeer
hem/haar dan op: http://infonet.ou.nl/
info-alg-campagne/actie/zindex.htm.
Meetingpoints
Om de onderlinge contacten tussen studenten
en docenten te bevorderen, nodigen
studiecentra propedeuse-studenten
psychologie uit om in oktober een meetingpoint
te bezoeken. Tijdens deze avonden
kunnen studenten onder het genot van een
drankje en een hapje medestudenten
ontmoeten en ervaringen uitwisselen. Een
bachelorstudent psychologie is aanwezig
om vanuit zijn/haar ervaringen de studenten
te helpen met eventuele problemen.
Als deze pilot een succes wordt, dan zullen
de meetingpoints ook voor andere opleidingsstudenten
worden georganiseerd.
Motivatie-workshop
Lara Croft
De Open Universiteit gaat studenten die
het afgelopen jaar met een opleiding of
cursus gestart zijn, en waarvan de studievoortgang
dreigt te stagneren, een steuntje
in de rug geven. Om hun studie een nieuwe
impuls te geven, organiseert de afdeling
Voorlichting in vijf studiecentra een gratis
motivatie-workshop rondom het thema
‘Lara Croft, Leren als Passie.’ Drs. Albert
Kampermann, psycholoog en universitair
docent bij Managementwetenschappen,
presenteert deze workshops en leidt vanuit
zijn eigen ervaring studenten door de
studiepuzzeltocht die veel slimheid, behendigheid
en fantasie vergt. Kijk voor meer
informatie op: www.ou.nl/workshop.
Officiële opening studiecentrum
Zwolle
Op donderdag 10 november zal het inmiddels
verhuisde en in de huisstijl ingerichte
studiecentrum Zwolle officieel worden
geopend. Sinds juli is het studiecentrum
gevestigd vlak achter het station, aan de
Koggelaan 3-F, op de 2e verdieping. Er zijn
uitstekende parkeervoorzieningen. Met
deze verhuizing is een einde gekomen aan
de 20 jaar gastvrijheid die het team van
Zwolle mocht genieten in de Hogeschool
Windesheim. Om de opening op een feestelijke
wijze te vieren, zijn studenten, alumni,
externe relaties en (oud-)medewerkers van
harte uitgenodigd (middels een persoonlijke
uitnodiging) vanaf 15.30 uur.
Programma
– 15.30 uur Ontvangst gasten
– 16.00 uur Welkom door de heer A.A. van
den Akker, coördinator studiecentrum
– 16.10 uur Inleiding door de heer
drs. Th.J.F.M. Bovens, voorzitter CvB
– 16.25 uur Toespraak door de heer
drs. Th.W. Rietkerk, politicus en alumnus
Open Universiteit Nederland
– 16.40 uur Openingshandeling door de
heer drs. H.J. Meijer, burgemeester Zwolle
– 17.00 uur Receptie

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
23
Wilt u rechtstreeks op de hoogte worden
gehouden van de activiteiten van de
Alumnivereniging, meld u dan aan als lid
of begunstiger. De kosten zijn voor beide
€23,- per jaar. U kunt zich aanmelden bij:
buro Schmitz: av-ou@secretariaten. Adres:
Alumnivereniging Open Universiteit,
p/a Postbus 31441, 6503 CK Nijmegen.
Alumnivereniging op
zoektocht naar de Katharen
Albi Montségur Toulouse Carcassone Abbaye de Fontfroid
Van 20 tot en met 29 mei maakte de Alumnivereniging
een zoektocht naar de Katharen, een
10-daagse reis naar Frankrijk. Op 16 maart 1244
werden onder aan de berg Monségur meer dan
tweehonderd Katharen levend verbrand. De
kruistocht tegen de Katharen leek daarmee tot
een ‘succesvol’ eind te zijn gebracht. Het doel van
de reis van de Alumnivereniging was een antwoord
te krijgen op vragen als: wat waren de
Katharen voor mensen en waren het werkelijk
ketters zoals de inquisitie beweerde? Het leek de
redactie aardig om deze keer vooral het beeld te
laten spreken, dat wil zeggen veel foto-materiaal.
Als onderschrift zijn de eigen dagboekaantekeningen
van de leden van het reisgezelschap
gebruikt. Een uitvoerig verslag is te lezen op de
website van de Alumnivereniging:
http://www.open.ou.nl/ alumni/.
Albi
De kathedraal die in 1265 werd gebouwd na de
kruistocht tegen de Katharen. Binnen in de kathedraal
van St. Cecile zie ik direct de tekst “pro
omnibus mortuus est Christus”. Hebben die arme
dode katharen toch nog wat. De mis begon met
een poging van de voorzanger om de kerkgangers
uit volle borst te laten zingen dat ze tot het
koor van Christus behoorden; dat lukte niet zo
erg. Het orgel bleek niet alleen van buiten erg
mooi, maar leverde ook mooie klanken op.
Montségur
Deze burcht was het laatste bolwerk van de
Katharen. Ongeveer 225 Katharen, die zich niet
wilden bekeren, werden hier veroordeeld tot de
brandstapel. De moeizame klimpartij loopt uit op
een wonderschoon panorama van de Pyreneeën -
de hoogste bergen nog bedekt met sneeuw. Voor
de mensen die niet voor de klimpartij kozen, was
een bezoek geregeld aan het dorp en museum.
Toulouse
Om 9.15 uur worden we opgehaald door
Christian Koenig. Deze neemt ons mee Toulouse
in. Wij krijgen uitleg bij de St. Sernin, de grootste
Romaanse kathedraal van Europa. Buiten in de
gevel worden we gewezen op een oude grafsteen
(1e eeuw) met het kartaarse symbool van
het kruis erop. Christian wijst ook op de vis (ichtus)
die ronddom de kerk is aangebracht in het
trottoir, symbool v.h. hermetische christendom.
Aan de buitenmuur bevinden zich eveneens de
graven van de eerste christenen; katharen, dus
geëxcommuniceerd...
Carcassone
In Carcassone bezochten we het Diarama voor
een visuele voorstelling over de geschiedenis van
de Katharen, waarna een ieder gelegenheid had
de oude stad te bezichtigen.
Abbaye de Fontfroid
Hier ontstond de inquisitie die de jacht op de
Katharen heeft geleid. In de abdijkerk zagen we
ramen van een 20e-eeuwse kunstenaar, die een
bekende was van de familie Fayet, eigenaar van
deze abdij. Zijn naam was René Billa, maar uit
bewondering voor Richard Wagner, noemde hij
zich het liefst Richard Burgstal. Deze ramen zijn
gemaakt tussen 1910 en 1920. Voor bepaalde
glazen werd gebruik gemaakt van tijdens de
WO-I vernielde vensters uit Noord-Frankrijk,
waarvan het glas werd verzameld en opgekocht.
Avignon, Palais des Papes
We bekeken de diverse zalen en ruimten, o.a. de
Consistorie-zaal, waar de paus de kardinalen met
veel pracht en praal ontbood, de Johannes-kapel
met de nog goed bewaard gebleven fresco’s, de
keuken met de 20 meter hoge schoorsteen, de
St. Martialis-kapel waar we niet naar binnen
mochten, maar wel een blik konden werpen op
de prachtige fresco’s geschilderd door Matteo
Giovannetti, de eetzaal met de tongewelven die
oorspronkelijk beschilderd waren, de privévertrekken
van de paus met de prachtige tegelvloer,
de hertenkamer met de mooie muurschilderingen
en tot slot de kapel. Nadat we nog van
het mooie uitzicht vanaf het dakterras van het
paleis hadden genoten, verlieten we het paleis en
kon een ieder zijn eigen gang gaan.

24 www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
onderwijs – Cultuurwetenschappen
Landelijke studiedag
Expressionisme
Op zaterdag 19 november 2005 vindt de landelijke studiedag van de cursus
Expressionisme (C10311) plaats in het Van Abbemuseum in Eindhoven. De kosten
bedragen 25 euro. Inbegrepen zijn: de entree tot het museum, koffie en thee bij
aankomst en een lunch in het restaurant van het museum. Op het programma van
de studiedag, die begint om 11.00 en eindigt om 16.00 uur, staan twee lezingen.
Een rondleiding door de vaste collectie van het Van Abbemuseum met het accent
op de werken van expressionisten sluit de dag af.
Adi Martis, hoofddocent aan de Universiteit Utrecht en auteur van hoofdstuk 1
‘Expressie en primitivisme’ en hoofdstuk 4 ‘Het neo-expressionisme’ van tekstboek
2, gaat nader in op aspecten van de hedendaagse niet-westerse kunst, in het
bijzonder de kunst uit de Antillen en het Caraïbisch gebied.
Ans van Berkum, kunsthistoricus en auteur van hoofdstuk 6 ‘Outsider art’ van
tekstboek 2, gaat in de middaglezing in op de kunst van geesteszieken. De kunst
van psychiatrische patiënten is van groot belang geweest voor de ontwikkeling
van de moderne kunst, in het bijzonder die van de uiteenlopende expressionismen
van de twintigste eeuw. Zij verduidelijkt wat er onder de term ‘outsider art’ wordt
verstaan aan de hand van voorbeelden uit deze categorie.
Programma
– 11.00-11.30 uur Ontvangst met koffie en thee
– 11.30-11.45 uur Inleiding tot de studiedag door Mieke Rijnders
– 11.45-12.45 uur ‘Niet-westerse kunstenaars en westerse kunst’ door
Adi Martis
– 12.45-13.00 uur Discussie
– 13.00-13.30 uur Lunch
– 13.30-14.30 uur ‘Outsider art’ door Ans van Berkum
– 14.30-15.00 uur Discussie
– 15.00-16.00 uur Rondleiding door medewerkers van het museum
Kijk ook op: www.vanabbemuseum.nl.
Kijk voor aanmelden elders op de onderwijspagina Cultuurwetenschappen.
Landelijke studiedag
Oudnederlandse schilderkunst
Op zaterdag 29 oktober vindt de landelijke dag voor de cursus
Oudnederlandse schilderkunst (C17311) plaats, van 10-30-16.00
uur, in het Museum Boijmans van Beuningen, Rotterdam
(Tegelzaal). Dit museum beschikt over de beste collectie in
Nederland op het gebied van de Oudnederlandse schilderkunst.
Het programma van deze studiedag valt uiteen in een ochtenden
een middagdeel. Maximum aantal deelnemers: 25 personen.
De cursus Oudnederlandse schilderkunst biedt een veelzijdig
beeld van de Nederlandse schilderkunst van de vijftiende eeuw,
rond vragen omtrent de wijze waarop deze schilderijen tot stand
kwamen, de meesters aan wie zij toegeschreven kunnen worden,
de personen in wier opdracht zij vervaardigd werden, de functie
en betekenis die zij hadden en de waardering die zij in de loop
der eeuwen ontvingen.
Gedurende de ochtend houdt Friso Lammertse, conservator van
het Museum Boijmans van Beuningen, een lezing over het materieel-technisch
onderzoek naar Oudnederlandse schilderkunst, dat
in het museum op zo voorbeeldige wijze heeft plaatsgevonden.
Na afloop van zijn lezing wordt er een gezamenlijk bezoek
gebracht aan de zalen waar deze schilderkunst is opgehangen.
Gedurende de middag houdt dr. Edward Grasman, studiebegeleider,
een lezing over een onderwerp dat aansluit bij de cursus.
Tevens vindt er dan tentamenvoorbereiding plaats. Tot het middagprogramma
behoort voorts een voorbereiding op de scriptie.
Veel van de studenten die deze cursus volgen, zijn immers al ver
gevorderd in de studie en naderen het moment waarop tot de
scriptie overgegaan moet worden. Problematisch voor veel studenten
zijn vragen als: hoe kom ik aan een goed onderwerp en
een goede probleemstelling? Tijdens het middagprogramma
wordt geoefend om tot een antwoord te komen op zulke vragen,
waarbij de cursus Oudnederlandse schilderkunst als uitgangspunt
dient. Het middagprogramma wordt afgesloten met een facultatief
bezoek aan het museum.
Programma
– 10.00-10.30 uur Koffie e.d. in het restaurant (op eigen kosten)
– 10.30-11.30 uur Lezing Friso Lammertse over materieeltechnisch
onderzoek
– 11.30-12.30 uur Zaalbezoek (Geertgen, Bosch, evt. Scorel)
– 12.30-13.30 uur Lunch in restaurant (op eigen kosten)
– 13.30-14.45 uur Lezing Edward Grasman
– 14.45-15.15 uur Tentamenvoorbereiding
– 15.15-16.00 uur Scriptievoorbereiding
– 16.00 uur Einde; facultatief bezoek aan het museum
Kijk voor aanmelden elders op de onderwijspagina
Cultuurwetenschappen.

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
25
onderwijs – Cultuurwetenschappen
Gecombineerde landelijke studiedag
Kabinetten, galerijen en musea, en Verzamelen
Op zaterdag 26 november vindt in het Van
Abbemuseum in Eindhoven een gecombineerde
landelijke studiedag plaats voor de respectievelijke
cursussen Kabinetten, galerijen en
musea (C41211) en Verzamelen. Van rariteitenkabinet
tot kunst-museum (C09312). De kosten
bedragen 25 euro. Inbegrepen zijn: de entree
tot het museum, koffie en thee bij aankomst en
een lunch in het restaurant van het museum.
Op het programma staan drie lezingen en een
rondleiding door het museum. De dag begint
om 11.00 en eindigt om 16.00 uur.
In de ochtend geeft Ellinoor Bergvelt, hoofddocent
aan de Universiteit van Amsterdam, een
kijkje in de keuken van haar onderzoek naar de
geschiedenis van onze nationale kunstverzameling
in Mauritshuis en Rijksmuseum in de
negentiende eeuw. Ter vergelijking gaat zij
beknopt in op de situatie in de National
Gallery in Londen. Haar lezing sluit aan bij
hoofdstuk 13 ‘Tussen geschiedenis en kunst.
Nederlandse nationale kunstmusea in de
negentiende eeuw’ van het tekstboek bij de
cursus. Na de lezing is er gelegenheid tot het
stellen van vragen over deze stof.
Na de lunch gaat drs. Mieke Rijnders, begeleider
van deze cursus, nader in op het ordenen
en presenteren van schilderijencollecties vanaf
circa 1750 tot heden, de rode draad door
hoofdstuk 11 tot en met 15. Het wordt aanbevolen
deze hoofdstukken vooraf door te
nemen. Tevens besteedt zij afzonderlijk aandacht
aan de museumconcepten van Edy de
Wilde, directeur van het Van Abbemuseum van
1946 tot 1963, en zijn opvolger Jean Leering,
directeur van 1964 tot 1973. In november is in
Eindhoven een documentaire tentoonstelling
rond De Straat. Vorm van samenleven (1972)
te zien. De Straat geldt vandaag de dag als het
hoogtepunt van een reeks tentoonstellingen
waarin Leering zijn visie op de maatschappelijke
taak van het museum in praktijk bracht.
(Voor deze tentoonstelling zie het tekstboek
bij de cursus, p. 446, afb. 15.25). Leerings opvattingen
over doelstelling en taak van het
museum zijn op dit moment actueel in het
debat over hoe de malaise in de moderne
kunstmusea in Neder-land te keren. Ook de
huidige directeur van het Van Abbemuseum
Charles Esche wijst Leering aan als zijn ‘grote
voorbeeld’ op de weg van innovatie en experiment
die hij met het Van Abbe wil inslaan.
Waarop berust Leerings reputatie?
Dit onderdeel bestaat uit een inleiding op de
opvattingen van De Wilde en Leering over de
functie van het museum en een discussie over
hun uiteenlopende visies op museale overdracht
aan de hand van de werken/artikelen:
– Vormgeving in functie van museale overdracht
door Jean Leering en Jan van
Toorn (1978)
– Om de kunst : een reactie op het vorige deeltje
in deze serie ‘Vormgeving in functie van
museale overdracht’ van Jean Leering en Jan
van Toorn door Edy de Wilde (1978).
Kopieën van deze teksten en de discussiepunten
worden u na inschrijving toegestuurd.
Programma
– 11.00-11.30 uur
Ontvangst met koffie en thee
– 11.30-11.45 uur
Inleiding tot de studiedag
– 11.45-12.45 uur
‘Onze nationale kunstverzameling in de
negentiende eeuw’ door Ellinoor Bergvelt
– 12.45-13.00 uur
Discussie
– 13.00-13.30 uur
Lunch
– 13.00-14.00 uur
‘Variaties op een thema: het ordenen van
schilderijen’ door Mieke Rijnders
– 14.00-15.00 uur
‘Visies op museale overdracht: Edy de Wilde
en Jean Leering’ door Mieke Rijnders
– 15.00-16.00 uur
Rondleiding door medewerkers van het
museum met het accent op de verzamelgeschiedenis
van het Van Abbemuseum
Kijk ook op: www.vanabbemuseum.nl.
Kijk voor aanmelden elders op de onderwijspagina
Cultuurwetenschappen.

26 www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
onderwijs – Cultuurwetenschappen
Landelijke studiedag
Veranderende grenzen 1815-1919
Landelijke studiedag
Nederland Moderniseert 1945-1975
Op zaterdag 5 november 2005 vindt de landelijke studiedag voor de
cursus Veranderende Grenzen. Nationalisme in Europa, 1815-1919 plaats in
studiecentrum Utrecht. Aanvang 10.30, afsluiting 15.30 uur.
Het ochtendgedeelte start met een lezing. De spreker is op moment van
schrijven nog niet bekend, aanvullende informatie zal dan ook via de
cursussite op Studienet worden verstrekt. Na de lezing zal drs. Janny
Bloembergen-Lukkes, ingaan op de opzet van de cursus en de tentamenvoorbereiding.
Het middaggedeelte wordt gevuld met een werkcollege
dat als thema heeft ‘Theorievorming nationalisme’. Startpunt voor het
werkcollege vormt het eerste hoofdstuk van de cursus. U wordt gevraagd
ter voorbereiding dit hoofdstuk (A. Labrie, ‘La religion civile’: nationalisme,
nationale staat en modernisering in Europe: pagina 59 t/m 103) door te
nemen. Aan de hand van een aantal aanvullende teksten van E. Gellner,
B. Anderson, en A. Smith wordt het begrip nationalisme in het werkcollege
geproblematiseerd. Alle deel-nemers krijgen na inschrijving een tekst van
Gellner, Anderson of Smith met een bijbehorende opdracht toegezonden.
Na een inleiding door Janny Bloembergen-Lukkes bespreken we via deze
opdrachten de teksten en formuleren een eigen standpunt in deze materie.
Hierbij kunt u vanzelfsprekend ook standpunten van andere auteurs
uit de cursus inbrengen.
Aanmelden
De procedure voor het aanmelden is voor alle landelijke dagen nagenoeg
hetzelfde. Let wel op de uiterlijke termijnen voor aanmelding, de deelnamekosten
en de adressering.
Aanmelden kan schriftelijk: Open Universiteit Nederland, Secretariaat
Cultuurwetenschappen, studiedag ‘x’ Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, per
fax 045-5762179 of per mail: secretariaat.cultuurwetenschappen@ou.nl.
Vermeld altijd uw naam, adres, postcode, woonplaats, studentnummer en
telefoonnummer én of u staat ingeschreven voor de betreffende cursus.
Uiterlijk een week voor de studiedag ontvangt u een bevestiging van uw
inschrijving en informatie over hoe u de deelnamekosten kunt voldoen.
Sluitingstermijnen en deelnamekosten
– Oudned. schilderkunst 21 oktober 2005 € 17,50
– Veranderende grenzen 1815-1919 25 oktober 2005 € 10,-
– Kabinetten, galerijen en musea/ 31 oktober 2005 € 25,-
Verzamelen
– Expressionisme 31 oktober 2005 € 25,-
– Nederland moderniseert 1 november 2005 € 15,- (incl. lunch)
Op vrijdag 25 november a.s presenteren drs. Janny Bloembergen-Lukkes,
dr. Frank Inklaar en dr. Toon Bosch de landelijke studiedag van de cursus
Nederland moderniseert in studiecentrum Nijmegen. Tijdens deze landelijke
dag staat de maakbaarheid van de Nederlandse samenleving na 1945
op het programma, toegespitst op de zogeheten streekgebieden. Regio’s
waar de agrarische productie structureel (te) laag was. De oorzaken daarvan
werden gezocht in de structuur en verkaveling van de grond, de
bedrijfsgrootte en bedrijfsvoering maar ook in de mentaliteit van de
bevolking in deze gebieden. In 1956 wees de minister van Landbouw 19
regio’s aan die in aanmerking kwamen voor streekverbetering. Naast de
agrarische component trachtten de streekverbeteraars ook nadrukkelijk
een mentale ommezwaai te bewerkstelligen. De bevolking in de regio’s
in kwestie moest anders gaan denken. Een doelstelling die paste in het
grotere kader van de idee van de maakbaarheid van de samenleving met
behulp van ‘sociale technologie’.
In het ochtendgedeelte van ons programma verzorgt dr. Erwin H. Karel
een lezing over deze problematiek, waarin hij met name ingaat op aspecten
van de maakbaarheidsgedachte in relatie tot plattelandsvernieuwing
en modernisering. Karel, verbonden aan de afdeling Economische-sociale
Geschiedenis van de Letterenfaculteit van de RUG, schreef hierover een
proefschrift onder de titel: De maakbare boer. Streekverbetering als instrument
van het Nederlandse landbouwbeleid 1953-1970 (Groningen 2005).
Wie optimaal voorbereid aan deze dag wenst deel te nemen, wordt
geadviseerd hoofdstuk 3 en hoofdstuk 5 (met name de pp. 150-162) van
Schuyt & Taverne 1950. Welvaart in Zwart-Wit door te lezen. Daarnaast
sturen we u na inschrijving een korte samenvatting van het onderzoek
van Erwin Karel toe.
In het middagprogramma verknopen we dit thema met studietaak 4 ‘Het
maken van een onderzoeksvoorstel’. We stellen ons daarbij de vraag hoe
we dit onderwerp op onderdelen zodanig kunnen problematiseren, dat
daar centrale probleemstellingen plus afgeleide onderzoeksvragen uit
voortvloeien. Daartoe oefent u na een inleiding in kleine groepen in het
ontwerpen daarvan. De resultaten worden naderhand plenair besproken.
Programma
– 10.30 uur Ontvangst met koffie in het studiecentrum Nijmegen
(Erasmusplein 1, 1e verdieping Erasmusgebouw; kijk voor een routebeschrijving
op:http://www.ou.nl/eCache/DEF/1/871.html).
– 11.00-12.30 uur Introductie op thema Streekverbetering
gevolgd door de lezing van Erwin Karel
– 12.30-13.30 uur Lunch
– 13.30 uur Introductie op het werkcollege
‘Ontwerpen van centrale probleemstelling en onderzoeksvragen’
– 14.00 uur Zelf probleemstellingen ontwerpen onder begeleiding van
Janny Bloembergen-Lukkes, Frank Inklaar en Toon Bosch
– 14.45 uur Plenaire bespreking resultaten en dagsluiting.
Een volledig programmaoverzicht ontvangt u na inschrijving. Deze dag
is uitsluitend bestemd voor degenen die momenteel deze cursus
bestuderen. Kijk voor aanmelden elders op de onderwijspagina
Cultuurwetenschappen.

www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
27
Resultaten enquête
studiebegeleiding
Rechtswetenschappen
onderwijs – Rechtswetenschappen
Na een oproep in Modulair 7 (april 2005) stond
er gedurende de maanden mei en juni een
enquête over de studiebegeleiding bij de opleiding
Nederlands recht op Studienet. Deze is
door 287 studenten ingevuld. Wij vinden dit een
redelijk goede respons, en de respondenten
lijken ook min of meer representatief te zijn
voor onze studentenpopulatie. In een korte
weergave van de resultaten willen we de volgende
uitkomsten noemen.
Begeleidingsbijeenkomsten
Tijdens de Basiscursus bezoekt zo’n tweederde
van de studenten de begeleidingsbijeenkomsten.
Dit percentage daalt vervolgens in de rest
van de studie. Voornamelijk de snelle studenten
zijn de mening toegedaan dat het studiemateriaal
zo duidelijk is dat zij geen behoefte hebben
aan aanvullende begeleiding, en deze studenten
maken ook minder gebruik van de begeleidingsbijeenkomsten.
Over het algemeen lijkt het erop
dat de vraag naar begeleidingsbijeenkomsten
vanaf halverwege de studie begint te dalen.
Tijdens een begeleidingsbijeenkomst wil tweederde
van de studenten graag een goede uitleg
horen, terwijl over het nut van het oefenen van
oude tentamenvragen veel wisselender wordt
gedacht. Ruim de helft vindt het nuttig zelf
actief te zijn, bijvoorbeeld met het oefenen van
mondelinge vaardigheden. Vrijwel iedereen
vindt het nuttig ook de mening en vragen van
anderen te horen op een bijeenkomst.
Gebruik van digitale media
Bij de meeste studieactiviteiten is persoonlijk
contact met een docent, bij voorkeur elektronisch,
de favoriete vorm van begeleiding,
gevolgd door groepsbijeenkomsten. Ruim de
helft van de studenten kan zich voorstellen dat
digitale media een rol spelen in de begeleiding.
Ruim de helft is neutraal over ervaringen met de
discussiegroepen, ruim een kwart heeft positieve
ervaringen. Landelijke dagen worden door
tweederde van de studenten nooit bezocht.
Contact met universiteit, medestudenten en
de rechtspraktijk
Bereikbaarheid van de docent bij een studieprobleem
is voor vrijwel alle studenten belang
rijk, en de meeste zijn over de feitelijke bereikbaarheid
ook niet ontevreden. Ruim de helft van
de studenten vindt het overigens belangrijk dat
het de docent op zou vallen wanneer ze stagneren
in hun studie en dat deze dan iets van zich
laat horen. Degenen die er ervaring mee hebben,
vinden in grote meerderheid dat docenten
wat dit betreft te passief zijn.
Ruim de helft van de studenten vindt regelmatig
contact met medestudenten belangrijk, maar
die behoefte wordt in de loop van de studie
duidelijk minder. Bijna viervijfde van de studenten
vindt het belangrijk tijdens de studie
contact met de juridische praktijk te maken, en
tweederde vindt dat dit tijdens de studie te
weinig gebeurt.
De uitkomsten geven een indicatie van voorkeuren
van studenten met betrekking tot
studiebegeleiding. Deze informatie zal een rol
spelen in afwegingen omtrent de nieuwe inrichting
van de studiebegeleiding. Op de ‘werkplek’
in Studienet is een meer uitgebreide rapportage
te vinden.
onderwijs – Informatica
onderwijs – Psychologie
Gewijzigde tentaminering
Communicatietechnologie
De manier van tentamineren van de cursus
Communicatietechnologie (T36121) gaat
begin 2006 veranderen. Momenteel gebeurt
dit nog via een regulier schriftelijk tentamen
bestaande uit 40 meerkeuzevragen (mc).
Per 1 februari 2006 wordt deze cursus via sys
getentamineerd. Het aantal vragen per tentamen
blijft gelijk. De oorpronkelijk reguliere tentamens
in 2006 (25-1-2006, 10-4-2006, 29-8-
2006) komen daarmee te vervallen.
Aanvragen propedeuse
psychologie
In de Onderwijs- en examenregeling 2005-2006
is de cursus Geschiedenis van de psychologie
verplaatst van de propedeuse naar de postpropedeuse
en is de nieuwe cursus Inleiding in
de neuropsychologie en psychofarmacologie in
de propedeuse opgenomen. Hierdoor ontvangen
de meeste psychologiestudenten hun propedeusegetuigschrift
niet automatisch thuis.
Wilt u daarvoor wél in aanmerking komen, dan
kunt u dit kenbaar maken bij info@ou.nl onder
vermelding van ‘aanvraag propedeuse’. Let op:
dit betreft uitsluitend studenten die alle cursussen
uit de propedeuse én Geschiedenis van de
psychologie hebben afgerond, maar niet de
cursus Inleiding in de neuropsychologie en
psychofarmacologie.
Studenten gezocht voor stage en/of
scriptieonderzoek
Stoppen met roken
bij hartpatiënten
Ben je werkzaam als verpleegkundige op de
verpleegafdeling cardiologie of volg je een
opleiding tot cardiologieverpleegkundige én
ben je geïnteresseerd in stage en/of scriptieonderzoek
naar stoppen met roken bij hartpatiënten,
geef je dan op. Ik verken namelijk
mogelijkheden voor (toekomstig) onderzoek in
het praktijkveld. Interesse? Neem contact op
met: dr. Catherine Bolman, universitair docent
faculteit Psychologie, tel 045-5762626, e-mail:
catherine.bolman@ou.nl.

28 www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
onderwijs – Natuurwetenschappen
Sprekers uit wetenschap, bedrijf en politiek
NW-Symposium 2005 over duurzaam ondernemen
Het jaarlijkse symposium van de faculteit Natuurwetenschappen heeft dit jaar als thema ‘Duurzaam
ondernemen’. Duurzaam ondernemen streeft naar het sluiten van kringlopen en het voorkomen van
uitputting van grondstoffen. Drie sprekers uit wetenschap, bedrijf en politiek, buigen zich in het
ochtenddeel over dit thema.‘s Middags zal over een aantal door hen geponeerde stellingen in
groepjes worden gediscussieerd. Traditiegetrouw worden de afgestudeerden van het voorbije jaar
gehuldigd. Het symposium vindt plaats op zaterdag 12 november, van 09.30 tot 16.30 uur, in studiecentrum
Utrecht. Kosten: 20 euro, inclusief koffie, lunch en borrel. Studenten met KCOU betalen
10 euro, belangstellenden betalen 30 euro.
‘Duurzaam ondernemen’ en ‘maatschappelijk
verantwoord ondernemen’ worden door elkaar
gebruikt, maar de accenten liggen wat verschillend.
Volgens sommigen speelt duurzaam ondernemen
zich vooral af op het grensvlak van milieu
en economie (Planet & Profit), volgens anderen
moet er juist een balans bestaan tussen milieu,
economie én samenleving (Triple P, ofwel Planet,
Profit & People). Die laatste omschrijving wordt
ook wel gebruikt voor ‘duurzame ontwikkeling’, in
het Engels aangeduid als Sustainable Development.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
speelt zich vooral af op het grensvlak van samenleving
en economie (People & Profit). Bij beide
vormen van ‘ondernemen’ is een belangrijke rol
weggelegd voor de zogeheten ‘stakeholders’:
allen die direct of indirect betrokken zijn bij het
duurzaamheidprobleem (of -oplossing) van de
onderneming.
Duidelijk is dat duurzaam ondernemen in ieder
geval met het milieu te maken heeft: met een
streven naar het sluiten van kringlopen en het
voorkomen van uitputting van grondstoffen. Op
lange termijn moet dat ook economisch voordeel
opleveren. De drie sprekers, prof. dr. Jacqueline
Cramer, Copernicus Instituut, Universiteit Utrecht,
naar alle waarschijnlijkheid mevrouw Marga
Edens, voorzitter van de Taskforce MVO van
Essent, en Kees Vendrik, Tweede-Kamerfractie
Groen Links, zullen daar ongetwijfeld elk op hun
eigen wijze nader op ingaan.
Voor een energiebedrijf als Essent betekent duurzaam
ondernemen ondermeer veel aandacht voor
duurzame energie: zon, wind, water en biomassa.
Essent, één van de grote spelers op de energiemarkt,
noemt zich de marktleider groene stroom
en zet steeds meer duurzame energie in. Van de
stroom die dit bedrijf aan consumenten levert is
nu ongeveer een kwart afkomstig van hernieuwbare
energiebronnen. Daarvan zijn biomassa
(85%) en wind (13%) de belangrijkste. Bio-energie
zal in de nabije toekomst niet alleen een rol
spelen bij de opwekking van stroom, maar ook in
het rijdend houden van een omvangrijk wagenpark.
De overheid probeert dit te bewerkstelligen
door oliebedrijven te gaan verplichten benzine en
diesel bij te mengen met bio-ethanol of biodiesel.
De landbouw is natuurlijk erg blij met de nieuwe
mogelijkheden voor traditionele gewassen zoals
suikerbieten (bio-ethanol) en koolzaad (biodiesel).
Men investeert bijvoorbeeld al fors in fabrieken
voor de productie van biodiesel. Dat is niet onomstreden.
Er bestaat namelijk nog geen eenstemmigheid
over de vraag of deze productie en
het gebruik van biobrandstoffen inderdaad leidt
tot een vermindering van de CO2-uitstoot.
Kortom, een symposium met prikkelende
meningen, en als ze niet prikkelend genoeg
zijn, zijn er nog volop mogelijkheden voor
discussie!
Wij, als organisatie van het NW-symposium, hebben
de sprekers gevraagd om enkele stellingen
te formuleren over hun visie op duurzaam ondernemen.
Na de lunch zal daarover in groepjes van
hooguit twintig mensen worden gediscussieerd.
Als de stellingen dat toelaten krijgt iedere groep
een eigen thema. Uiteraard zal aan de groepen
worden gevraagd een slotconclusie te formuleren.
In een plenaire afsluiting worden die conclusies
gepresenteerd en is er de mogelijkheid van
gedachten te wisselen met leden van de andere
groepen.
Het begint een traditie te worden om de mensen
die sinds het voorafgaande symposium een diploma
haalden in het zonnetje te zetten. Dat gebeurt
dit jaar aan het eind van het programma en zal
naadloos overgaan in de borrel.
Organisatie: Johan van Rhijn, Pim Martens,
Cobi de Blécourt-Maas, Susan Waltmans, Meggie
Seuren en Cock van der Kaay. Meer informatie
over het NW-symposium vindt u op de webagenda
van de faculteit Natuurwetenschappen:
http://www.ou.nl/eCache/DEF/1/271.html.
Aanmelden kan via: http://www.ou.nl/eCache/
DEF/15/652.html.
Programma
– 09.30-10.00 uur Ontvangst met koffie/thee
– 10.00-10.10 uur Opening door dagvoorzitter
prof. dr. Pim Martens, bijzonder hoogleraar
Duurzame ontwikkeling bij de faculteit
Natuurwetenschappen
– 10.10-10.55 uur Lezing mw. prof. dr. Jacqueline
Cramer, Copernicus Instituut, Universiteit Utrecht
– 10.55-11.15 uur Koffie/thee
– 11.15-12.00 uur Lezing mw. Marga Edens,
voorzitter van de Taskforce MVO van Essent
– 12.00-12.45 uur Lezing drs. Kees Vendrik,
Tweede-Kamerfractie Groen Links
– 12.45-13.45 uur Lunch
– 13.45-15.30 uur Workshop(s)
– 15.30-16.00 uur Huldiging van afgestudeerden
– 16.00-16.30 uur Afsluiting en borrel
Universitair docent Ansje
Löhr gepromoveerd
Vrijdag 9 september jongstleden heeft dr. Ansje
Löhr, werkzaam als universitair docent bij de
faculteit Natuurwetenschappen, met verve haar
dissertatie verdedigd. Dit onder auspiciën van de
faculteit Aard- en Levenswetenschappen aan de
Vrije Universiteit Amsterdam en gefinancierd door
de Stichting voor Wetenschappelijk Onderzoek
van de Tropen (WOTRO).
Ansje studeerde biologie aan de Rijksuniversiteit
Groningen. Haar proefschrift, Ecological effects and
environmental impact of the extremely acidic
Banyupahit-Banyuputih river and the Kawah Ijen
crater lake in Indonesia, geeft onder andere het
onderzoek weer naar de ecologische interacties in
en rondom het extreem zure kratermeer Kawah
Ijen in Oost-Java. Doordat het zure water via de
kraterwanden uit het meer sijpelt en als rivier verder
stroomt, weliswaar verdund met enkele schone
zijrivieren, vormt dit een zeer groot gevaar voor
zowel de landbouw (irrigatie) als voor de ongeveer
50.000 inwoners van het gebied (drinkwater).
Een oplossing voor het probleem zou kunnen zijn,
de stroom zuur water vanuit de krater in de toekomst
om te leiden naar zee. Met financiële ondersteuning
van onder andere de WOTRO, de Nederlandse
ambassade in Jakarta en de Wereldbank zal
verder onderzoek worden verricht. We wensen
Ansje veel succes toe in haar verdere carrière.

29 www.ou.nl/modulair 26 april 2005
29
COLOFON
tentameninfo
studiebegeleiding
Raadpleeg altijd deze rubriek!
In de planning en organisatie van begeleidingsbijeenkomsten
kunnen op een later tijdstip altijd veranderingen of aanvullingen
optreden. Ook kan de standaardbegeleider van een cursus
wijzigen of de bereikbaarheid van een studiebegeleider. Waar
mogelijk zal de studiebegeleider of het studiecentrum u hiervan
op de hoogte stellen. Wijzigingen of aanvullingen op de
begeleidingsinformatie in het Rooster bijeenkomsten groepsbegeleiding
en de studiegids worden in deze rubriek gepubliceerd
en één keer herhaald. Mocht u desondanks een bericht
gemist hebben, raadpleeg dan dezelfde rubriek
‘Studiebegeleiding’ op e-Modulair (www.ou.nl/modulair) alwaar
alle berichten afhankelijk van de actualiteit blijven staan tot
aan de verschijning van een nieuwe versie van genoemde
media. Berichten die nieuw zijn ten opzichte van de vorige
Modulair staan in rood.
Cultuurwetenschappen
Begeleiding
C44112 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen
– Studiecentrum Enschede
In dit studiecentrum worden voor deze cursus geen
begeleidingsbijeenkomsten gehouden. Studenten worden
verwezen naar de bijeenkomsten in de studiecentra Zwolle
of Nijmegen.
– Studiecentrum Den Haag
De bijeenkomsten zijn verplaatst naar: di 20-9, wo 12-10,
di 25-10, di 29-11, di 13-12, di 10-01.
– Studiecentrum Rotterdam
De begeleidingsbijeenkomsten komen te vervallen.
Studenten worden verwezen naar de bijeenkomsten in de
studiecentra Den Haag of Breda.
Bereikbaarheid
Dhr. drs. W. Steffelaar: di (in sc Amsterdam) en do
(in sc Alkmaar)14.00-16.00 uur.
Dhr. dr. P. Stokvis: di 16.00-18.00 uur in sc Den Haag.
Informatica
Bereikbaarheid
Mw. dr. A. Counotte: di t/m do 14.00-16.30 uur in sc Zwolle
(telefoon 038-4297610). Het spreekuur op vrijdag is vervallen.
Managementwetenschappen
Bereikbaarheid
Dhr. prof. dr. H. Aardema is bereikbaar via e-mail:
harrie.aardema@ou.nl.
Natuurwetenschappen
Bereikbaarheid
Mw. dr. I. Holtkamp: ma en wo 14.00-17.00 uur in sc Den Haag
Psychologie
Begeleiding
S12112 Inleiding in de psychologie (KMT)
In een aantal studiecentra is voor twee groepen een cyclus
KMT-bijeenkomsten gestart. Vanaf de vierde bijeenkomst
worden deze groepen (1 en 2) samengevoegd en zijn de bij
groep 1 vermelde data van toepassing. Dit betreft de studiecentra:
Amsterdam, Den Haag, Eindhoven, Groningen,
Rotterdam en Utrecht.
S04231 Onderzoekspracticum inleiding psychologische survey
Studiecentrum Den Haag
De derde bijeenkomst van groep 1 is op wo (19.00-21.00 uur)
18-01.
S05251 Onderzoekspracticum inleiding psychologisch
experiment
Studiecentrum Den Haag
De bijeenkomsten worden gehouden op ma en wo
19.00-21.00 uur: ma 13-2, ma 13-3, wo 19-4.
S11121 Inleiding in de arbeids- en organisatiepsychologie
Standaardbegeleider is dhr. dr. A. Brouwers.
S17311 Gespreksvoering
Studiecentrum Antwerpen
Zie de cursussite (bij begeleiding) voor het elektronisch
aanmeldingsformulier.
De bijeenkomsten worden gehouden op di 18.15-21.15 uur en
za 10.00-12.30 uur: di 11-4, za 22-4, di 25-4, di 02-5, di 09-5, di
16-5, di 23-5, di 30-5.
S70311 Patiëntenvoorlichting en chronische ziekten
Standaardbegeleider is mw. dr. C. Bolman
Bereikbaarheid
Mw. drs. I. Stevelmans: ma, di en do tijdens kantooruren in
Heerlen, telefoon 045-5762349; e-mail: inez.stevelmans@ou.nl
Rechtswetenschappen
Begeleiding
– R01152 Basiscursus recht
sc Alkmaar, standaardbegeleider is mw. mr. T. Zwalve.
– R01271 Overeenkomstenrecht
sc Eindhoven en Parkstad Limburg, standaardbegeleider is
dhr. mr. J. Ebbinga.
– R02132 Inleiding privaatrecht
sc Parkstad Limburg, standaardbegeleider is
mw. dr. mr. A. Ernes.
– R10171 Inleiding strafrecht
ps Friesland, standaardbegeleider is dhr. mr. B. Schurink
– R16241 Constitutioneel recht
sc Breda, Eindhoven, Nijmegen, Rotterdam en Utrecht en ps
Zeeland, standaardbegeleider is mw. mr. C. Delnooz.
sc Parkstad Limburg, standaardbegeleider is
dhr. mr. M. van Oosterzee.
– R28221 Rechtsfilosofie
Standaardbegeleider is dhr. prof. dr. mr. B. Sloot.
– R68312 Keuzevak staats- en bestuursrecht 2
Standaardbegeleider voor de optie Capita selecta Ruimtelijke
ordening is dhr. dr. mr. J. Teunissen.
Bereikbaarheid
Mw. mr. H. Feth: di 15.00-16.00 uur, telefoon 020-4823524.
Modulair verschijnt in een oplage van 30.000
exemplaren en wordt uitgegeven door de afdeling
Voorlichting, Service en Informatie van de Open
Universiteit Nederland ISSN 0920-2560. Studenten
en alumni krijgen het blad toegestuurd. Voor personeel
wordt het verspreid via de secretariaten.
Via internet wordt ook een digitale versie van
Modulair aangeboden: www.ou.nl/modulair
Hoofd- en eindredactie
Frans Bogaert
Bureauredactie
Nicolle Delnoy, Romy Ewoldt
Redactiesecretariaat
Nicolle Delnoy
Teksten
Marijke te Hennepe, Fred Meeuwsen, Chester
Bogaardt, Frans Bogaert, Paul Troost, Rikki
Dijksman
Basisontwerp
Judith Schlechtriem
Ontwerp
Vivian Rompelberg
Fotografie
Peter Strelitski (cover), Chris Peeters, Leon
Smeets, The Image House, Marcel van Hoorn
Druk
Alfabase, Alphen aan den Rijn
Papier
Terrapress mat 80gr
Advertenties
Jetvertising
Laan van Zuidhoorn 37
2289 DC Rijswijk
telefoon: 070-3990000
fax: 070-3902488
e-mail: rob@jetvertising.nl
Algemene inlichtingen
Service en informatie
telefoon: 045-5762888
dagelijks van 09.00-16.30 uur
e-mail: info@ou.nl
Redactieraad
Modulair en e-Modulair worden redactioneel
bewaakt binnen de uitgangspunten zoals
geformuleerd door de Redactieraad Modulair.
Leden: voorzitter Koos Baas, ing. (Informatica);
drs. Nanda Boers (Psychologie); Frans Bogaert
(Voorlichting, service en informatie); drs. Dick
Disselkoen (Cultuurwetenschappen); drs. John
Dohmen (Rechtswetenschappen); drs. Nelleke
Eelman (studiecentra/steunpunten); drs. Maaike
Hendriks (OTEC); Bernadette Kop (Ondernemingsraad/Studentenraad);
drs. Max van Luik
(Managementwetenschappen); Natasja Peet
(Marketing en communicatie); Michiel Vergeest
(Natuurwetenschappen)
Redactieadres
Valkenburgerweg 177
Postbus 2960, 6401 DL Heerlen
telefoon: 045-5762670
fax: 045-5762766
e-mail: modulair.redactie@ou.nl,
internet: www.ou.nl/modulair

30 www.ou.nl/modulair 12 oktober 2005
tentameninfo
In deze rubriek staan wijzigingen van tentamendata,
tentamenvorm en toegestane hulpmiddelen
Deze wijzigingen kunnen het gevolg zijn van nieuwe cursussen,
uit roulatie genomen cursussen of cursussen die in/uit
sys zijn gegaan. De aanvullingen en wijzigingen borduren
voort op cursus- en/of tentameninformatie die is opgenomen
in de studiegids en/of de cursussite. De nieuwe informatie
wordt telkens één keer herhaald, dus noteer belangrijke
wijzigingen in uw agenda! Sys-tentamens worden altijd in
het studiecentrum afgenomen. Een aanmelding voor een
sys-tentamen kunt u sturen naar het studiecentrum waar u dit
sys-tentamen wilt afleggen.
Alleen studenten die in het buitenland een sys-tentamen
maken of studenten die behoren tot speciale categorieën
(handicap of detentie) kunnen hun sys-aanmelding sturen
naar de afdeling Tentaminering en certificering in Heerlen.
Hetzelfde geldt voor sys-inzages. Ook de verzoeken tot inzage
moeten worden gezonden naar het studiecentrum waar de
student inzage wil plegen. Deze verzoeken moeten binnen
twee weken na de datum van de voorlopige tentamenuitslag
bij het studiecentrum zijn ontvangen. Verzoeken die na afloop
van deze termijn worden ontvangen, worden niet meer
behandeld. De daadwerkelijke inzage vindt daarna plaats.
Actuele wijzigingen met betrekking tot cursussen worden
tevens vermeld op de cursussite van Studienet. Raadpleegt u
deze site bij twijfel! Heeft u toch nog vragen dan kunt u contact
opnemen met Service en informatie.
Aanmeldtermijnen Reguliere tentamens en
sluitingsdata
De aanmeldtermijnen voor reguliere tentamens zijn langer
dan voor sys-tentamens. U vindt deze op de website studieaanbod.ou.nl/tentamens.htm.
Sluitingsdata van de tentamenperiode:
– 7-11 t/m 9-11-2005, sluitingsdatum 12-10-2005,
– 23-1 t/m 25-1-2006, sluitingsdatum 21-12-2005, Let op: de
sluitingsdatum is 1 week vervroegd i.v.m. de kerstvakantie!
– 10-4 t/m 12-4-2006, sluitingsdatum 15-3-2006,
– 26-6 t/m 28-6-2006, sluitingsdatum 31-5-2006,
– 28-8 t/m 30-8-2006, sluitingsdatum 2-8-2006.
Aantal tentamendagen/-avonden in studiejaar 2005-2006
ongewijzigd
De Commissie voor de examens is in het tentamenrooster van
het nieuwe studiejaar 2005-2006 wederom uitgegaan van
drie tentamenavonden per tentamenronde en heeft besloten
om het aantal van drie tentamenavonden te handhaven. Bij
dit besluit hebben de volgende overwegingen o.a. een rol
gespeeld:
1. Het terugbrengen van het aantal openingsuren van de
studiecentra
2. Het aantal reguliere tentamens per tentamenavond was bij
vijf tentamenavonden laag. Naar verwachting zal het aantal
regulier schriftelijke tentamens nog verder afnemen door het
beperken van het aantal cursussen en door het feit dat steeds
meer cursussen via sys dan wel met een opdracht afgenomen
worden.
3. Er zijn formeel bij de Commissie voor de examens resp.
Service en informatie tot op heden weinig klachten binnengekomen.
Gebleken is dat deze klachten pas tot problemen
leiden als een student voor twee cursussen twee keer zakt.
4. Ook is naar voren gekomen dat de problemen zich voordoen
bij die faculteiten, waar relatief weinig tentamens via sys
getentamineerd worden.
5. De Commissie voor de examens hanteert een hardheidsclausule
voor die studenten die gehinderd worden in hun
studievoortgang door het hanteren van drie tentamenavonden.
Hier wordt per geval nagegaan of er een en zo ja welke
oplossing mogelijk is. Het gaat dan om klachten van studenten
die aantoonbaar in de problemen komen door de teruggang
naar drie tentamenavonden en die dus niet te wijten
zijn aan de eigen planning. Afgesproken is dat deze klachten
via Service en informatie lopen. Daar wordt eerst nagegaan
welke andere mogelijkheden de student kan benutten.
Uitzondering op besluit inzake zakrekenmachines
Alle typen zakrekenmachines zijn op tentamens toegestaan.
Dit betekent dat het onderscheid in programmeerbare en
niet-programmeerbare zakrekenmachines is vervallen.
Inmiddels is gebleken dat bij een aantal cursussen de tentaminering
nog niet aan dit besluit is aangepast. Daarom is
besloten om voor de volgende cursussen een uitzondering te
maken en uitsluitend geen programmeerbare zakrekenmachine
toe te staan totdat de tentamens zijn aangepast en dit in
Modulair of anderszins medegedeeld is. Omdat het merendeel
van de studenten wellicht reeds beschikt over een niet-programmeerbare
zakrekenmachine (in de cursus geadviseerd)
verwacht de Commissie voor de examens op dit punt geen
problemen.
De uitzondering geldt voor de cursussen:
E08121 Wiskunde in (het) bedrijf 1
T07121 Discrete wiskunde A
T08121 Continue wiskunde 1
T33121 Discrete wiskunde B
Tentamendata uitlopende cursussen
Met klem adviseren wij studenten kennis te nemen van de
nadere informatie omtrent cursussen die uit het onderwijsaanbod
zijn genomen (dan wel gereviseerd) en waarvan de
laatste tentamenmogelijkheid plaatsvindt in het academisch
jaar 2005-2006. Deze vindt u achterin de studiegids onder het
hoofdstuk Tentamendata uitlopende cursussen en niet in
Modulair. Alleen aanvullingen hierop worden vermeld in de
rubriek van de Commissie voor de examens in Modulair.Deze
informatie vindt u ook op Studienet.
Cultuurwetenschappen
C44121 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen, deel 1
Sinds 1 november 2004 in sys. Dit betekent dat u zich sinds
1 november kunt aanmelden voor een sys-tentamen.
C45121 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen, deel 2
In tegenstelling tot eerdere meldingen wordt deze cursus ook
in het academisch jaar 2005-2006 getentamineerd.
C44112 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen
In de studiegids 2005-2006 zijn onjuiste tentamendata
gepubliceerd voor deze cursus. Op pagina 33 staat genoemd
dat de data 18 november 2005, 24 januari, 11 april, 27 juni en
28 augustus 2006 zijn. Dat is niet juist. De juiste data zijn:
8 november 2005 en 29 augustus 2006. De overige data zijn
correct.
Managementwetenschappen
B22321 Kwaliteitsmanagement
Sinds 1 juni 2005 in sys.
E34112 Economie voor niet-economen
Er is een extra tentamen gepland op 23 januari 2006.
Natuurwetenschappen
N06211 Fysiologie, adaptatie en milieu
Sinds 1 augustus 2005 is het tentamen een open-boektentamen.
Met andere woorden m.i.v. die datum mag u tijdens
het tentamen naast een zakrekenmachine gebruikmaken van
willekeurig welk cursusmateriaal van de Open Universiteit
Nederland (desgewenst voorzien van aantekeningen en
opmerkingen), en dat men ander dan OUNL-materiaal mag
meenemen zoals losse aantekeningen en samenvattingen.
U moet er rekening mee houden dat de antwoorden op de
tentamenvragen in overeenstemming moeten zijn met de
inhoud van de OUNL-cursus die getentamineerd wordt.
N13311 Modern biotechnology in food production
De laatste tentamenmogelijkheid voor deze cursus stond
gepland voor 8 november 2005. Deze mogelijkheid is komen
te vervallen. Het tentamen wordt per direct mondeling afgenomen.
U maakt hiertoe zelf een afspraak met de examinator
van de cursus. De laatste mogelijkheid om het mondeling
tentamen af te leggen is donderdag 15 december 2005.
Psychologie
S13111 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse
Sinds juni 2005 is het tentamen een open-boektentamen.
Met andere woorden m.i.v. van het tentamen van 27 juni 2005
mag u tijdens het tentamen naast een zakrekenmachine en
de SPSS-uitdraai gebruikmaken van willekeurig welk cursusmateriaal
van de Open Universiteit Nederland (desgewenst
voorzien van aantekeningen en opmerkingen), en dat men
ander dan OUNL-materiaal mag meenemen zoals losse aantekeningen
en samenvattingen. U moet er rekening mee
houden dat de antwoorden op de tentamenvragen in overeenstemming
moeten zijn met de inhoud van de OUNLcursus
die getentamineerd wordt.

www.ou.nl/modulair 12 26 oktober april 2005
31
COLOFON
studiebegeleiding
Sys-tentamentijden studiecentra
Sys-tentamentijden studiecentra
Nederland
Studiecentrum Alkmaar
telefoon alg.: 072-5155114
di 18.00-21.00 uur, wo 14.00-17.00 uur,
do 18.00-21.00 uur, za 09.30-12.30 uur.
Studiecentrum Amsterdam
telefoon alg.: 020-5788411, telefoon sys:
020-5788429, ma 18.30-21.30 uur,
di 14.00-17.00/18.30-21.30 uur,
do 14.00-17.00 (elke week)/18.30-21.30 uur
(even weken), za 10.00-13.00 uur.
Studiecentrum Breda
telefoon alg.: 076-5711608, ma 18.00-21.00
uur, do 13.30-16.30/18.00-21.00 uur,
za 10.00-13.00 uur (oneven weken).
Studiecentrum Den Haag
telefoon: 070-3614701, ma 17.30-20.30 uur,
di 14.30-17.30 uur, wo 17.30-20.30 uur,
do 14.30-17.30 uur, za 09.30-12.30 uur.
Provinciaal steunpunt Drenthe
telefoon: 0591-853265, di 14.00-17.00/
18.00-21.00 uur, wo 14.00-17.00/18.00-
21.00 uur, do 09.30-12.30 uur,
vr 09.30-12.30 uur.
Studiecentrum Eindhoven
telefoon: 040-2472901, di 13.30-16.30 uur,
do 18.15-21.15 uur, za 09.15-12.15 uur.
Let op: in tegenstelling tot eerdere berichten
blijft de sys-sessie op donderdagavond
gehandhaafd.
Studiecentrum Enschede
telefoon: 053-4871680, do 18.30-21.30 uur,
vr 09.30-12.30.
Provinciaal steunpunt Friesland
telefoon: 058-2159019
wo 18.00-21.00 uur,
do 14.00-17.00/18.00-21.00 uur,
za 09.30-12.30 uur.
Studiecentrum Groningen
telefoon: 050-3138300, di 18.30-21.30 uur,
do 14.30-17.30 uur, za 10.30-13.30 uur.
Studiecentrum Parkstad Limburg Nederland Vervolg Afgestudeerden Studiecentrum Enschede p32
Vrij woStudiecentrum Zwolle
telefoon: 045-5762100, di 13.30-16.30/
telefoon: 053-4871680
telefoon alg.: 038-4658333
mw. M.C.F.M. Mollee (mr.), Vianen,
18.30-21.30 uur, wo 13.30-16.30/ Studiecentrum Alkmaar
do 18.30-21.30 uur,
dhr. R.
telefoon
J.M. van
sys:
Amelsfort
038-4654635
(drs.), Nuenen,
Scriptie: Wet verbetering Poortwachter.
vrije wetenschappelijke opleiding
18.30-21.30 uur, vr 09.30-12.30 uur. telefoon alg.: 072-5155114 De onrechtmatigheid vr 09.30-12.30. van (een beroep op)
Management,
wo 14.00-17.00/19.00-22.00
informatie en technologie,
uur,
di 18.00-21.00 uur,
artikel 34A lid 2 WAO.
Afstudeeropdracht: za 10.00-13.00 Integrating uur. services
Studiecentrum Rotterdam wo 14.00-17.00 uur,
Provinciaal steunpunt Friesland
into Business-to-Business ‘product’portal.
dhr. M. Mooij (mr.), St. Maartensvlotbrug,
telefoon: 010-2771480, ma 18.00-21.00 do 18.00-21.00 uur, uur, Scriptie: Onrechtmatig telefoon: verkregen 058-2159019 bewijs in
dhr. E. Vlaanderen
van Kempen (drs.), Utrecht, vrije
di 18.00-21.00 uur, wo 14.00-17.00 za uur, 9.30-12.30 uur.
het bestuursrecht.
wo
In
18.00-21.00
welke gevallen
uur,
dient
wetenschappelijke opleiding
onrechtmatig verkregen bewijs uitgesloten
te worden in bestuurs(straf )rechtelijke
do 14.00-17.00 uur, za 09.00-12.00 uur
do 14.00-17.00/18.00-21.00 uur,
Management,
Studiecentrum
informatie
Antwerpen
en technologie,
Afstudeeropdracht: Kennismanagement
(oneven weken).
Studiecentrum Amsterdam procedures? za 09.30-12.30 uur.
bij EPN.
telefoon:
Beroepsorganisatie
032-204771
en Community
telefoon alg.: 020-5788411
of Practice? di 13.00-16.00 uur,
dhr. F. van de Nadort (mr.), Beilen,
Studiecentrum Utrecht
telefoon sys: 020-5788429
Scriptie: Robotic
Studiecentrum
Warefare. Biedt
Groningen
het
wo 09.30-12.30 uur,
dhr. J.A. Rijksen (drs.), Bilthoven, vrije
telefoon: 030-2511827, ma 14.00-17.00/ ma 18.30-21.30 uur, Humanitair oorlogsrecht telefoon: 050-3138300
nog voldoende
wetenschappelijke
do 18.00-21.00
opleiding
uur.
Management,
informatie en technologie,
18.30-21.30 uur, di 14.00-17.00 uur, di 14.00-17.00/18.30-21.30
bescherming?
uur, di 18.30-21.30 uur,
do 14.00-17.00/18.30-21.30 uur, do 18.30-21.30 uur (even weken), do 14.30-17.30 uur,
Afstudeeropdracht:
Studiecentrum
Criteria
Brussel
voor allocatie
dhr. E.C. Nederlof (mr.), Amsterdam,
van software ontwikkelwerkzaamheden.
vr 09.30-12.30 uur.
vr 10.30-13.30 uur, Scriptie: Disclaimers za 10.30-13.30 in octrooiconclusies.
uur.
telefoon 026-292439
za 10.00-13.0 0 uur.
Voorwaarden voor de toepassing van
dhr. R.H. do Schutte 13.00-16.00 (drs.), uur. Kampen, vrije
disclaimers in octrooiconclusies.
Provinciaal steunpunt Zeeland
Studiecentrum Nijmegen
wetenschappelijke opleiding Management,
informatie en technologie,
telefoon: 0118-489714, vr 09.00-12.00 Studiecentrum uur. Breda dhr. W. Nijkamp telefoon: (mr.), Almelo, 024-3612000
Afstudeeropdracht:
Studiecentrum
Transparantie
Diepenbeek
bij
telefoon alg.: 076-5711608
Scriptie: Na de procedure
di 18.30-21.30
ex art.
uur,
7:685 BW:
B/CICT telefoon: een onderzoek 011-268162 naar groepsbesluitvorming
Over en uit?
Studiecentrum Zwolle
telefoon sys: 076-5715288
wo 18.30-21.30 uur,
wo
en
13.30-16.30
inzet van
uur,
ICT.
telefoon alg.: 038-4658333, wo 14.00- ma 18.00-21.00 uur, dhr. J. Roersma (mr.), do 18.30-21.30 Emmen, uur,
dhr. P.M.W.
za 9.30-12.30
Snijders
uur.
(drs.), Maarheze, vrije
17.00/19.00-22.00 uur, za 10.00-13.00 do 13.30-16.30/18.00-21.00 uur.
Scriptie:
uur
Uitbreiding
vr 09.30-12.30
van het fenomeen
uur.
wetenschappelijke Geen sys-tentamens opleiding Management,
za 26-3
“bestuursrechtelijke boete”. Door wie wilt u
Let op: sinds 8 juli gevestigd op een za 10.00-13.00 uur (oneven
en
informatie
za 7-5-2005.
en technologie,
bekeurd worden bij een kleine ergernis in
Afstudeeropdracht: Een weg naar een
andere locatie.
weken).
uw omgeving, door Studiecentrum de politie of Parkstad door een Limburg
volwaardig geïntegreerd managementinformatiesysteem.
Studiecentrum Gent
bevoegd bestuursorgaan?
telefoon: 045-5762100
Vlaanderen
Studiecentrum Den Haag
mw. H. Tasma (mr.),
di 13.30-16.30/18.30-21.30
Burgum,
uur, telefoon: 09-2648564
mw. E.C. Stemvers- de Jong (drs.), Almere-
Studiecentrum Antwerpen telefoon: 070-3614701Scriptie: De Wet wo Victoria: 13.30-16.30/18.30-21.30 Een Pyrrusoverwinning?
Een
uur
Buiten,
ma
vrije
18.00-21.00
wetenschappelijke
uur,
opleiding
telefoon: 032-204771, di 13.00-16.00 ma uur, 17.30-20.30 uur,
vr 09.30-12.30
verhandeling
uur.
over het
Personeelsmanagement,
wo 13.30-16.30 uur,
juridisch gehalte van de Wet Victoria
wo 09.30-12.30 uur, do 18.00-21.00 di uur. 14.30-17.30 uur,
Empirisch
vr 09.30-12.30
afstudeeronderzoek/Scriptie:
c.q. artikel 174a Gemeentewet.
uur
Het psychologisch contract: zoals het was,
wo 17.30-20.30 uur,
Studiecentrum Rotterdam
is en wordt.
Geen sys-tentamens op vrij 18-3
Studiecentrum Brussel
do 14.30-17.30 uur,
dhr. E. van der Velde
telefoon:
(mr.),
010-2771480.
Oegstgeest,
en ma 28-3 en vrij 6-5-2005.
Scriptie: Bescherming van personeel bij
telefoon 026-292439, do 13.00-16.00 za 09.30-12.30 uur. uur.
ma 18.00-21.00 uur,
dhr. M. Vossenberg (drs.),‘s-Gravenhage,
overgang van de onderneming.
vrije wetenschappelijke opleiding
di 18.00-21.00 uur,
Management,
Studiecentrum
informatie
Kortrijk
en technologie,
Studiecentrum Diepenbeek Provinciaal steunpunt
mw.
Drenthe
B.J.M. Welkers
wo
(mr.),
14.00-17.00
Beverwijk,
uur,
Afstudeeropdracht: telefoon: 056-246139 Methodische
Scriptie: De Wet Klachtrecht Cliënten
telefoon: 011-268162, wo 13.30-16.30 telefoon: uur, 0591-853265
Zorgsector. Zijn
do
de
14.00-17.00
fundamentele
uur,
Kwaliteitstoetsing
rechten
di 18.15-21.15
van
uur.
een IT-beheer
omgeving.
za 09.30-12.30 uur.
di 14.00-17.00 /18.00-21.00 van de uur, patiënt bij za de 09.00-12.00 klachtenbehandeling
uur (oneven
wo 14.00-17.00/18.00-21.00
gewaarborgd?
uur, weken).
Studiecentrum Leuven
Studiecentrum Gent
do 14.00-17.00 /18.00-21.00
mw. T.A.
uur,
Willems-Dijkstra (mr.), Maarssen,
telefoon: 016-327737
telefoon: 09-2648564, ma 18.00-21.00 vr 09.30-12.30 uur, uur. Scriptie: De onmiddellijke Studiecentrum werking Utrecht van de
*In Modulair
do 18.00-21.00
1 werd de
uur.
naam van dhr.
wo 13.30-16.30 uur, vr 09.30-12.30 uur.
wet Werk en Bijstand.“Kan
telefoon: 030-2511827
de onmiddellijke
werking op gespannen voet komen te
Wygman verkeerd vermeld. Ter rectificatie
Geen sys-tentamens op ma 31 oktober, Studiecentrum Eindhoven
staan met het verbod
ma 14.00-17.00/18.30-21.30
van terugwerkende
uur,
hebben
In alle
wij de
studiecentra
scriptie opnieuw
géén
opgenomen
met de juiste vermelding.
wo 2 en vr 11 november. telefoon: 040-2472901kracht?
di 14.00-17.00 uur,
sys-tentamens tijdens feestdagen.
di 13.30-16.30 uur,
do 14.00-17.00/18.30-21.30 uur,
Studiecentrum Kortrijk
do 18.15-21.15 uur,
vr 9.30-12.30 uur.
telefoon: 056-246139, di 18.15-21.15 za uur. 09.15-12.15 uur.
Provinciaal steunpunt Zeeland
Studiecentrum Leuven
telefoon: 0118-489714
telefoon: 016-327737, do 18.00-21.00 uur.
vr 09.00-12.00 uur.
Studiecentrum Nijmegen
telefoon: 024-3612000, di 18.30-21.30 uur,
wo 18.30-21.30 uur, do 18.30-21.30 uur,
vr 09.30-12.30 uur.
In alle studiecentra géén sys-tentamens
tijdens feestdagen.

afgestudeerden
Cultuurwetenschappen
Wo bacheloropleiding Algemene
cultuurwetenschappen
Managementwetenschappen
Wo-masteropleiding Strategy and
Afstudeeropdracht: Effectief
gebruik van informatie. Een onderzoek
naar het samenspel tussen
Mensen, IT en Informatiemanagement
binnen ABN AMRO Bank NV.
Natuurwetenschappen
Wo masteropleiding Milieu-natuurwetenschappen
mw. C.E. Hulscher (drs.), Brielle,
Empirisch afstudeeronderzoek/
scriptie: Positieve Emoties en
Actieve Coping: Verklarende
Factoren voor Succesvol Coachen?
dhr. M. Hoogerwerf (BSc), Ede
Wo-opleiding Algemene cultuurwetenschappen
dhr. A. Bakker (drs.), Briltil
Scriptie: Tussen socialistisch realisme
en menselijke bewogenheid.
Marxisme en schrijverschap bij
Theun de Vries.
dhr. W.J. Stuijvenberg (drs.)
Amersfoort
Scriptie: Schaepman versus Kuyper.
De kunstvisies van twee emancipatoren
vergeleken.
mw. P.M. Tromp (drs.) Goorn
Scriptie: Jan Emmens en de regels
van de kunst. De receptie van zijn
kunsttheoretische interpretaties.
Informatica
Wo bacheloropleiding Technische
informatica
dhr. J.E. de Graeve (BSc), Deinze,
België, technische afstudeerrichting
mw. H.W. Sangers (BSc),‘s-
Gravenhage, technische afstudeerrichting
Wo masteropleiding Technical
informatics
dhr. C.L.J. Cornelis (MSc), Halle,
België
Afstudeeropdracht: Vergelijkende
studie van modelgebaseerde software
engineering methodologieën
in een architectuurgeoriënteerd
ontwerp.
Organization
mw. E.S.M.G. Driessen-Kaelen
(MSc), Heerlen,
Afstudeeropdracht: Veranderde
Weerstand. Een literatuuronderzoek
naar het begrip ‘weerstand’
bij organisatieverandering zoals
gehanteerd in recente literatuur
over verandermanagement, als
basis om interventies te bepalen
voor het omgaan met weerstand.
dhr. B.H.M. Lubbers (MSc), Ooij,
Afstudeeropdracht: Een Vergelijking
van Meetinstrumenten voor
het Verandervermogen in Organisaties.
Wo-opleiding Bedrijfswetenschappen
dhr. N.M. Lourens, Buitenpost,
marketing en logistiek (drs.)
Afstudeeropdracht: Relatiemarketing
als middel bij innovatiestimulering?
Relatiemarketing
en het stimuleren van innovatie bij
het Midden- en Kleinbedrijf.
mw. W.M. van Mil,‘s-Gravenhage,
marketing en logistiek (drs.)
Afstudeeropdracht: Klantloyaliteit
en internet.
dhr. L.T. Tomson,‘s-Gravenhage,
strategie en organisatie (drs.)
Afstudeeropdracht: Verandercapaciteit.
De bepaling van de verandercapaciteit
van organisaties.
mw. P.A.C.M. Verhoeven, Capelle
aan den IJssel, bedrijfsprocessen
en informatietechnologie (drs.)
Studiebegeleider cultuurwetenschappen, drs. Ria de Oude-de Wolf (foto
rechts), overhandigt op locatie – restaurant Het Paradijs te Enschede – de
bul aan drs. Marga Mulder voor haar doctoraalscriptie over de, op de roman
Turks Fruit van Jan Wolkers gebaseerde gelijknamige film. Voor Ria was het
de laatste officiële handeling; zij gaat namelijk met pensioen.
mw. A.M.P. van der Winden,
Geldrop, overheidsmanagement
(drs.)
Afstudeeropdracht:Werk in
Uitvoering! Risicomanagement van
de wegbeheerder.
dhr. N.R. Woerdman, Groningen,
strategie en organisatie (drs.)
Afstudeeropdracht: Organisatiecultuur
en kennismanagement:
verkenning van een relatie.
dhr. M.B.L.E. Wygman*, Amersfoort,
marketing en logistiek (drs.)
Afstudeeropdracht: Military Supply
Chains. A study to the possibilities
of a conceptual management
model.
mw. M. van Zwienen, Leerdam,
marketing en logistiek (drs.)
Afstudeeropdracht: The Usefulness
of the Branding Constellation:
Two Brand Name Cases.
Wo-opleiding Bestuurskunde
dhr. T. van Kraaij, Bemmel (drs.)
Afstudeeropdracht: Intergemeentelijke
samenwerking op het
gebied van werk en inkomen: een
kans of een bedreiging voor kleine
gemeenten?
dhr. J.M.L.R. Schutgens, Landgraaf
(drs.)
Afstudeeropdracht: Integraal
management bij gemeenten. Feit
of fictie? Lessen voor de toekomst.
Wo-opleiding Economie
dhr. W.H. Scholtens, Utrecht,
bedrijfseconomie: administratief
management (drs.)
Afstudeeropdracht: Prestatieindicatoren
bij logistiek van de
IgloMora groep.
dhr. J.D. Vegter, Veendam, bedrijfseconomie:
administratief management
(drs.)
Afstudeeropdracht: Adequate en
effectieve interne risicobeheersing
en -controle in de Nederlandse
corporate code.
dhr. G.J. van Weeghel, Zwolle,
bedrijfseconomie: administratief
mw. M.L.E. Noest-Biemans (MSc),
Vlaardingen
Afstudeeropdracht: Ecotoxicologische
effecten van lokale industriële
emissies.
dhr. W.C. de Vries, (MSc), Vught
Afstudeeropdracht: Productiekennisgeving
Wet Milieugevaarlijke
Stoffen als model voor het
inschatten van gezondheidsrisico’s.
Wo-opleiding Milieu- natuurwetenschappen
dhr. C.J. Buitendijk (drs.), Breda,
natuurwetenschappelijke
afstudeerrichting.
Afstudeeropdracht: Risico-evaluatie
van opslagplaatsen van gevaarlijke
stoffen in emballage.
Psychologie
Wo-bacheloropleiding Psychologie
mw. G.L.E. Kersten (BSc), Heerlen,
afstudeerrichting gezondheidspsychologie.
mw. S. Visser-Grootenhuis (BSc),
Beverwijk, afstudeerrichting
arbeids- en organisatiepsychologie
Wo-opleiding Psychologie, afstudeerrichting
arbeids- en organisatiepsychologie.
mw. A. ten Brinke (drs), Meppel,
Empirisch afstudeeronderzoek/
scriptie:Burnout bij Groepsleid(st)ers
van Medisch Kindertehuizen:
De Rol van Ervaren
Agressief Gedrag, Waargenomen
Self-efficacy en Copinggedrag.
mw. T.B.M. Meijer (drs.), Arnhem,
Empirisch afstudeeronderzoek/
scriptie: Werken met een Roeping,
word je daar gelukkig van? Een
onderzoek naar de meetbaarheid
van roeping en naar de effecten
van roeping op het arbeidsgerelateerd
welbevinden bij het Leger
des Heils Stichting Welzijns- en
Gezondheidszorg.
Wo-opleiding Psychologie, afstudeerrichting
gezondheidspsychologie
mw. M.J.M. van Wonderen (drs.),
Haarlem, Empirisch afstudeeronderzoek/scriptie:
Positieve
Emoties en Actieve Coping:
Verklarende Factoren voor
Succesvol Coachen?
Rechtswetenschappen
Wo-opleiding Nederlands recht
dhr. H.J.M. Beumer (mr.), Zwolle,
Scriptie: De handhaafbaarheid van
de zorgplichtbepaling in de Wet
bodembescherming.
dhr. E.W. Bosch (mr.),‘s-Gravenhage,
Scriptie: De zorgplicht van de
werkgever ter voorkoming van
arbeidsongevallen in het kader van
artt. 7:658 & 7:611 BW
mw. J.L.M. van Dijk-Vermeulen
(mr.), Maarheeze,
Scriptie: Van strafrecht naar
bestuursrecht: Artikel 30 wet aansprakelijkheidsverzekering
motorrijtuigen
onder het regime van de
wet administratiefrechtelijke handhaving
verkeersvoorschriften.
mw. N.A.E. Eijssen (mr.), Kalkar,
Duitsland,
Scriptie: Evenementen op de openbare
weg. Voer voor juristen.
mw. G.H. Faber (mr.), Zandhuizen,
Scriptie: Het collegiaal bestuur en
de gekozen burgemeester.
dhr. E. de Jong (mr.), Almkerk,
Scriptie: Onvoorziene omstandigheden
bij aannemingsovereenkomsten.
mw. A.P. Leenstra (mr.), Brummen,
Scriptie: Bestuursrechtelijke handhaving.
Wat gaat vooraf aan de
beschikking?
dhr. H. Lems (mr.), Zuidland,
Scriptie: Rechtsvorderingen rond
de schenking aan het goede doel!
dhr. J.P. Lodder (mr.), Rotterdam,
Scriptie: BTW-compensatieregelingen
voor de overheid binnen het
systeem van de BTW, toegepast bij
het Ministerie van Defensie?
management (drs.)
Afstudeeropdracht: Meting van
‘Intangibles’. Een evaluatief onderzoek
naar het toepassen van
prestatie-indicatoren bij het bereiken
van klantloyaliteit binnen een
aantal ondernemingen met een
intern callcenter.
mw. J.A. Akkerman (drs.),
Rotterdam, Empirisch afstudeeronderzoek/scriptie:
De invloed van
Haptotherapie op de Copingstijl
van Werknemers met Nek- en
Schouderklachten.
mw. G.M. Middelhuis (mr.),
Enschede,
Scriptie: Een extra slot op de deur.
Het belang bij doorprocederen van
vreemdelingen voor een betere
verblijfstitel.
Lees verder op pagina 31
5005200