26.05.2014 Views

Jaarverslag 2007 Sperwer Groep

Jaarverslag 2007 Sperwer Groep

Jaarverslag 2007 Sperwer Groep

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Groei<br />

<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong> <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong>


<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong><br />

Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A. en<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

De Bilt<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

3


Inhoudsopgave<br />

Voorwoord 5<br />

Ondernemingsprofiel 6<br />

Structuur <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> 7<br />

Bestuur, raad van commissarissen, directie 8<br />

Belangrijke cijfers 9<br />

Verslag van de directie<br />

Inleiding 12<br />

Commerciële ontwikkelingen 15<br />

Operationele ontwikkelingen 19<br />

Ontwikkelingen personeel en organisatie 21<br />

Risico en risicobeheersing 21<br />

Financiële gang van zaken 24<br />

Vooruitzichten 36<br />

Verslag van de raad van commissarissen 37<br />

<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong> Coöperatieve Levensmiddelengroothandel “Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A. 40<br />

Geconsolideerde jaarrekening <strong>2007</strong> B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

Geconsolideerde balans 48<br />

Geconsolideerde winst- en verliesrekening 49<br />

Overzicht van kasstromen van de <strong>Groep</strong> 50<br />

Algemene toelichting 51<br />

Toelichting op de geconsolideerde balans 57<br />

Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 66<br />

Enkelvoudige jaarrekening <strong>2007</strong> B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

Vennootschappelijke balans 68<br />

Vennootschappelijke winst- en verliesrekening 68<br />

Toelichting op de vennootschappelijke balans 69<br />

Overzicht deelnemingen 72<br />

Overige gegevens<br />

Statutaire bepalingen inzake de winstbestemming 73<br />

Winstbestemming 73<br />

Bijzondere zeggenschapsrechten 73<br />

Accountantsverklaring 74<br />

Adressen 75<br />

4 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Voorwoord<br />

Groei<br />

PLUS realiseerde in het afgelopen jaar opnieuw<br />

een sterke stijging van de omzet door zowel<br />

een forse autonome groei als door de ombouw<br />

van veel Edah winkels tot PLUS. Tegelijkertijd<br />

werden belangrijke noodzakelijke stappen gezet<br />

in de kwaliteitsverbetering van logistiek en<br />

automatisering. Ook met het oog op commercie en<br />

assortiment was er volop beweging met het lanceren<br />

van consumentencampagnes en de introductie van<br />

het luxe huismerk PLUS Appétit. Ook Spar groeide,<br />

zowel autonoom als door de toevoeging van Attent<br />

en MeerMarkt vanuit Sligro.<br />

Net als voorgaande jaren was onze strategie<br />

gericht op het versterken van het onderscheidend<br />

vermogen, het verbeteren van de efficiency<br />

(zowel binnen de <strong>Groep</strong> als bij de aangesloten<br />

ondernemers) en het vergroten van het draagvlak<br />

door de toevoeging van (nieuwe) winkels.<br />

Zowel voor PLUS als voor Spar heeft het continu<br />

werken aan meer onderscheidend vermogen<br />

ook in <strong>2007</strong> zijn vruchten afgeworpen. Beide<br />

formules realiseerden een goede autonome<br />

omzetontwikkeling. In combinatie met de<br />

omzetgroei als gevolg van de Edah integratie werd<br />

zeer veel gevraagd van de logistieke operatie. Met<br />

de inhuur van tijdelijke extra distributiecapaciteit<br />

is de groei uiteindelijk verwerkt, maar gedurende<br />

het jaar is de logistieke performance zeker niet<br />

altijd optimaal geweest. Bovendien is de beoogde<br />

efficiencyverbetering in <strong>2007</strong> niet gerealiseerd.<br />

Het tekort aan distributiecapaciteit bij PLUS heeft<br />

ertoe geleid dat wij hebben besloten tot uitbreiding<br />

van onze DC’s in Haaksbergen en Ittervoort en tot<br />

verdere vergroting van de capaciteit op het gebied<br />

van versdistributie door middel van het in 2008 te<br />

openen nieuwe Vers DC in Barendrecht.<br />

Spar kende eveneens een enerverend jaar. <strong>Sperwer</strong>,<br />

Sligro en de Spar Coöperatie (voorheen Spar<br />

Detaillisten Vereniging) bereikten overeenstemming<br />

over het toevoegen van de Attent en MeerMarkt<br />

aan de Spar organisatie. In ruil voor de inbreng van<br />

deze omzet en een koopsom in contanten, verwierf<br />

Sligro 45% van de aandelen in Spar. Naast Sligro<br />

zijn de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> (45%) en de Spar Coöperatie<br />

(10%) eveneens aandeelhouder.<br />

Als gevolg van deze overeenkomst is een unieke<br />

onderneming ontstaan, gericht op de kleinere<br />

supermarkten in Nederland en een maximaal<br />

efficiënte backoffice. Daarmee zijn de continuïteit<br />

en winstgevendheid van de Spar formule voor<br />

buurten en kleine woonkernen voor langere tijd<br />

gegarandeerd. Doordat de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> haar<br />

belang in Spar in <strong>2007</strong> heeft teruggebracht tot 45%,<br />

worden de financiële gegevens van Spar en haar<br />

dochtermaatschappijen vanaf 7 oktober <strong>2007</strong> niet<br />

langer opgenomen in de geconsolideerde gegevens<br />

van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong>.<br />

De omzet van PLUS is in <strong>2007</strong> ten opzichte van<br />

2006 met 28,6% gestegen. Over geheel <strong>2007</strong> steeg<br />

de omzet van Spar met 8,9% ten opzichte van 2006.<br />

Door het niet langer consolideren van de omzet<br />

van Spar vanaf 7 oktober <strong>2007</strong> werd de stijging<br />

van de omzet van de <strong>Groep</strong> als geheel enigszins<br />

afgevlakt tot een nog altijd respectabele 19,1% ten<br />

opzichte van 2006. Bovengenoemde ontwikkelingen<br />

geven ons vertrouwen in de toekomst van onze<br />

zelfstandige ondernemers en onze organisatie.<br />

Met de medezeggenschap is in <strong>2007</strong> opnieuw over<br />

een groot aantal veranderingen overleg gevoerd.<br />

We zijn de medezeggenschap erkentelijk voor de<br />

constructieve wijze waarop aan dat overleg inhoud<br />

is gegeven.<br />

Vastgesteld kan worden dat PLUS Retail en Spar<br />

een zeer hectisch jaar achter de rug hebben. Een<br />

speciaal woord van dank is dan ook op zijn plaats<br />

voor al onze medewerkers. Van hen is een meer dan<br />

normale inzet gevraagd en het is mede aan hen te<br />

danken dat er zoveel is gerealiseerd.<br />

De Bilt, 17 maart 2008<br />

drs. J.E. Lagerweij<br />

algemeen directeur<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

5


Ondernemingsprofiel<br />

De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> is een landelijk opererende<br />

groothandelsorganisatie met als doel de bij haar<br />

aangesloten zelfstandige ondernemers in de<br />

levensmiddelenhandel optimaal te ondersteunen.<br />

Behalve de fysieke distributie en levering van<br />

goederen levert zij een breed scala aan diensten,<br />

zoals formule ontwikkeling, category management,<br />

marketing, promoties, winkelautomatisering,<br />

opleidingen, lokale operationele en commerciële<br />

ondersteuning, bouw, verzekeringen, financiering<br />

en administratie. Daarnaast besteedt de organisatie<br />

veel aandacht aan de verwerving en ontwikkeling<br />

van nieuwe vestigingen voor nieuwe ondernemers.<br />

De <strong>Groep</strong> heeft haar activiteiten ondergebracht in<br />

een aantal afzonderlijke werkmaatschappijen die<br />

ieder een eigen winstverantwoordelijkheid hebben.<br />

De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> is opgericht in 1928 en kent een<br />

coöperatieve structuur. Binnen de <strong>Groep</strong> wordt<br />

veel waarde gehecht aan het credo “voor en door<br />

ondernemers”. Vrijwel alle ondernemers zijn lid<br />

van de coöperatie. De activiteiten van de <strong>Sperwer</strong><br />

<strong>Groep</strong> zijn zodanig ingericht, dat per saldo zowel<br />

het resultaat van ondernemers als het resultaat van<br />

de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> wordt geoptimaliseerd.<br />

De 278 bij de organisatie aangesloten PLUS<br />

supermarkten zijn gemiddeld genomen grote<br />

supermarkten. Zij kunnen worden gerekend tot de<br />

top van de Nederlandse supermarkten.<br />

De aan PLUS gerelateerde activiteiten zijn<br />

ondergebracht bij drie regionale groothandels, twee<br />

landelijke distributiecentra voor goederen met een<br />

lage omloopsnelheid, twee landelijk opererende<br />

serviceproviders (één voor de opslag en distributie<br />

van diepvriesgoederen en één voor de opslag en<br />

distributie van AGF en andere koelverse goederen)<br />

en een servicecentrum in De Bilt.<br />

De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> heeft de inkoop samen met een<br />

aantal andere organisaties geconcentreerd binnen<br />

Superunie, een inkooporganisatie die circa 30%<br />

van de markt vertegenwoordigt.<br />

De kracht van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> is gelegen in een<br />

intensieve samenwerking met zowel de<br />

zelfstandige ondernemers als de industrie.<br />

De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> neemt op deze wijze een<br />

geheel eigen plaats in op de Nederlandse<br />

levensmiddelenmarkt.<br />

In haar streven naar groei laat de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

al over een lange reeks van jaren een stijging in<br />

omzet en resultaten zien, die ruim boven de index<br />

van de branche ligt. Naast een bovengemiddelde<br />

autonome omzetgroei, is de onderneming in de<br />

laatste jaren vooral gegroeid door acquisities.<br />

De aangesloten PLUS ondernemers hebben in<br />

<strong>2007</strong> een consumentenomzet gerealiseerd die een<br />

marktaandeel van 6% vertegenwoordigt.<br />

De winkelformule van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong>, te<br />

weten PLUS, is gepositioneerd in het zogenaamde<br />

servicesegment. In dit segment is sprake van<br />

kwalitatief hoogstaande levensmiddelenbedrijven,<br />

waar “value for money” een belangrijk element in<br />

de marketingmix is.<br />

6 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Structuur <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

Groei<br />

Leden-ondernemers<br />

Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

"Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond" U.A.<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

S&S Winkels B.V. 50%<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Assurantiën<br />

PLUS Holding B.V.<br />

Spar Holding B.V. 45%<br />

PLUS Retail B.V.<br />

PLUS Financieringen B.V.<br />

PLUS Vastgoed B.V.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

7


Bestuur, raad van commissarissen, directie<br />

Coöperatieve Levensmiddelengroothandel “Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A.<br />

Bestuur drs. H.H. van Velzen, voorzitter drs. J. de Boer<br />

J. Cornelis H. Hoeve<br />

G. Smit A.P. van Reijen<br />

P.L.J.M. Verbeeten<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

Raad van commissarissen drs. J. de Boer, voorzitter K.L. van den Doel<br />

Mr. R. ter Haar<br />

drs. A.E. Koehoorn<br />

E. Koot P.L.J.M. Verbeeten<br />

Ba E.V.M. Werger<br />

Directie<br />

drs. J.E. Lagerweij<br />

PLUS Holding B.V. drs. J.E. Lagerweij, J.B. de Korte, drs. J.J.M Straathof *<br />

en W. Timmermans, directie<br />

PLUS Retail B.V.<br />

Directie PLUS Holding B.V.<br />

PLUS Vastgoed B.V.<br />

Directie PLUS Holding B.V.<br />

PLUS Financieringen B.V.<br />

Directie PLUS Holding B.V.<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Assurantiën<br />

drs. J.E. Lagerweij en P.J.J. Bevers, directie<br />

* per 1 maart 2008<br />

8 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Belangrijke cijfers<br />

(bedragen x € 1.000)<br />

Groei<br />

Resultaten<br />

<strong>2007</strong>** 2006 2005 2004* 2003<br />

netto groepsomzet 1.574.759 1.322.265 1.218.655 1.220.146 1.187.983<br />

stijging t.o.v. voorgaand jaar in % 19,1 8,5 -0,1 2,7 17,2<br />

resultaat voor bonussen en belastingen 40.268 39.584 35.951 32.558 34.025<br />

in % van de groepsomzet 2,6 3,0 3,0 2,7 2,9<br />

bonussen 22.479 18.503 15.490 15.050 16.807<br />

in % van de groepsomzet 1,4 1,4 1,3 1,2 1,4<br />

nettowinst 22.987 14.049 13.491 10.225 10.069<br />

nettowinst in % gem. eigen vermogen 15,8 11,4 12,3 10,3 11,3<br />

Vermogen<br />

eigen vermogen 160.811 130.613 116.564 104.259 94.033<br />

aansprakelijk vermogen 160.811 133.673 119.313 121.637 113.430<br />

totaal vermogen 400.093 420.422 320.758 329.445 342.444<br />

aansprakelijk vermogen in % totaal vermogen 40,2 31,8 37,2 36,9 33,1<br />

vlottende activa in % kortlopende schulden 107 112 187 164 137<br />

rentedragende schulden (exclusief waarborgsommen)<br />

minus banktegoeden/bedrijfsresultaat<br />

voor afschrijvingen 1,5 2,8 1,1 2,1 2,5<br />

Kasstroom en investeringen<br />

kasstroom uit operationele activiteiten 31.645 16.537 38.454 29.740 9.090<br />

investeringen (netto) -15.200 95.159 367 1.183 39.207<br />

afschrijvingen 23.769 16.737 16.351 18.021 24.438<br />

Aangesloten ondernemers PLUS en Spar<br />

aantal ondernemers (ultimo) PLUS 278 235 213 215 *** 291<br />

aantal ondernemers (ultimo) Spar - 311 319 324 314<br />

aantal m 2 verkoopvloeroppervlakte PLUS 252.959 201.988 170.092 165.741 168.934<br />

aantal m 2 verkoopvloeroppervlakte Spar - 89.198 89.632 88.702 84.300<br />

Aantal medewerk(st)ers met dienstverband<br />

(f.t.e.) gemiddeld (excl. filialen) PLUS 795 718 689 741 741<br />

(f.t.e.) gemiddeld (excl. filialen) Spar 250 306 321 336 338<br />

* 53 weken<br />

** Vanaf 7 oktober <strong>2007</strong> worden de financiële gegevens van Spar Holding BV niet langer in de geconsolideerde financiële gegevens van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> opgenomen.<br />

*** De daling van het aantal PLUS vestigingen in 2004 is vooral het gevolg van het vertrek in dat jaar van de Gastrovino winkels en de overgang van een aantal<br />

kleinere PLUS Supermarkten naar Spar.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

9


10 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


PLUS is volop in beweging om het succes van de formule verder uit te bouwen. De zelfstandige PLUS<br />

ondernemer speelt daarin een cruciale rol. En met hem het lokaal ondernemerschap. Behalve aandacht<br />

voor de winkelvloer en het product, betekent dat ook aandacht voor de lokale gemeenschap.<br />

In <strong>2007</strong> werden - binnen de positionering van PLUS - talloze lokale activiteiten opgezet, zoals de sponsoring<br />

van lokale voetbalclubs en acties rondom het partnership van PLUS met de eredivisie voetbal.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

11


Verslag van de directie<br />

Samenvatting <strong>2007</strong><br />

• Nettowinststijging van € 14 miljoen in 2006 naar<br />

€ 23 miljoen in <strong>2007</strong><br />

• <strong>Sperwer</strong> stoot 45% van haar aandelen in Spar af<br />

aan Sligro, in ruil voor de inbreng van de omzet<br />

van Attent en MeerMarkt in Spar en een bedrag<br />

in contanten<br />

• Financiële gegevens van Spar vanaf 7 oktober<br />

<strong>2007</strong> niet langer meegeconsolideerd in die van<br />

de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

• Autonome groei consumentenomzet PLUS 5,4%<br />

versus een marktgroei van 4,4% en een absolute<br />

groei van 28,6%<br />

• Logistieke herstructurering op koers, dagelijkse<br />

operatie onder druk als gevolg van sterke<br />

omzetgroei<br />

• Start implementatie TOP automatiseringssystemen<br />

• Ombouwoperatie Edah winkels naar PLUS<br />

afgerond<br />

• Groei naar 278 winkels<br />

• Start bouw Vers Distributiecentrum<br />

Inleiding<br />

De forse economische groei in Nederland van<br />

2006 heeft zich voortgezet in <strong>2007</strong>. Uit cijfers van<br />

het CPB blijkt voor <strong>2007</strong> een groei van 3%.<br />

Ondanks deze groei daalde het consumentenvertrouwen<br />

in september fors. Dit beeld veranderde<br />

niet meer in de resterende maanden. Ook voor<br />

2008 verwachten we een afnemend vertrouwen<br />

van de consument in de economie. De sterk<br />

gestegen olie- en grondstofprijzen, een overheid<br />

die regelmatig belastingverhoging invoert, een<br />

aanwakkerende inflatie en de voortdurende<br />

negatieve berichtgeving op de financiële markten<br />

zullen naar verwachting hun effect op de<br />

consumentenbestedingen niet missen. Hoewel<br />

wij niet verwachten dat deze ontwikkeling in de<br />

omzetcijfers zichtbaar zal zijn, zal de groei in de<br />

loop van 2008 toch meer worden veroorzaakt door<br />

stijgende prijzen dan door volumegroei.<br />

Net als in het afgelopen jaar zal het effect daarvan<br />

op de marge-ontwikkeling aanwezig zijn.<br />

Albert Heijn kondigde aan de prijsverhogingen<br />

van de industrie slechts gedeeltelijk te zullen<br />

volgen, om zo de prijsafstand met onder andere<br />

Jumbo te verkleinen. De strijd om het midden<br />

van de markt zal er heviger op worden, zeker met<br />

de wetenschap in het achterhoofd dat er in de<br />

afgelopen drie jaar meer dan 500 supermarkten<br />

van eigenaar zijn verwisseld en dat daarvoor<br />

€ 1,5 miljard is betaald. Die investering kan alleen<br />

worden terugverdiend met meer omzet, ook als<br />

dat marge moet kosten.<br />

<strong>2007</strong> was behalve een uitstekend omzetjaar ook<br />

het jaar van Al Gore. Bij velen groeide het besef<br />

dat de klimaatverandering een onomkeerbaar feit<br />

dreigt te worden als niet snel wordt ingegrepen.<br />

Een jaar ook waarin voedselveiligheid, gezond<br />

voedsel, eko en bio steeds meer belangstelling<br />

ondervonden van de consument, ook in Nederland.<br />

Tevens kwam in <strong>2007</strong> na langdurig onderhandelen<br />

een nieuw verpakkingsconvenant tot stand en<br />

werd met VROM en VNG een nieuwe raamovereenkomst<br />

getekend voor het verpakkingsbeleid.<br />

Met als uitkomst dat er één heffing<br />

komt, die de fiscus gaat innen. Bovendien<br />

zijn er nieuwe afspraken gemaakt over de<br />

bestrijding van zwerfafval en worden er met de<br />

gemeenten afspraken gemaakt over de inzameling<br />

(buiten de winkel) van kunststofverpakkingen.<br />

Ook anderszins was <strong>2007</strong> voor de branche<br />

een belangrijk jaar, gelet op thema’s als<br />

"Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen"<br />

(MVO), "Duurzaamheid" en "Voedselveiligheid".<br />

Om met MVO te beginnen: met het opstellen<br />

van een masterplan “Alcohol en jeugd” werd in<br />

samenwerking met de fabrikanten en horeca een<br />

aantal forse maatregelen aangekondigd.<br />

Deze moeten ertoe leiden dat de verkoop van<br />

alcohol aan jongeren beneden de 16 jaar definitief<br />

wordt teruggedrongen. Aan iets soortgelijks wordt<br />

gewerkt voor de verkoop van tabak.<br />

12 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

De strijd tegen overgewicht had eveneens alle<br />

aandacht. Via het Convenant Overgewicht zijn de<br />

supermarkten betrokken om de “gezonde keuze<br />

gemakkelijker te maken”. In dat kader zijn de<br />

gezondheidslogo’s breed geïntroduceerd op ruim<br />

3000 producten.<br />

De ingrediënten vet, suiker en zout hebben<br />

in deze producten een minder groot aandeel.<br />

Daarnaast heeft het CBL een actieplan “Stimulans<br />

naar Balans” opgesteld, waarvan de onderdelen<br />

voedingswaardedeclaratie, portiegrootte en<br />

aanpassen receptuur om aan gezondheidscriteria<br />

te voldoen, zijn uitgevoerd in <strong>2007</strong>.<br />

Ook het thema “Duurzaamheid” stond hoog op de<br />

agenda. De focus op biologisch wordt daarmee de<br />

komende jaren afgebouwd en maakt plaats voor<br />

duurzaamheid. Supermarkten stellen eisen aan de<br />

voedselkolom, waar duurzaamheid een integraal<br />

onderdeel van zal uitmaken. Zo zijn in <strong>2007</strong><br />

afspraken gemaakt om per 1 januari 2009 alleen<br />

nog vers varkensvlees te verkopen van dieren die<br />

verdoofd zijn gecastreerd. Eveneens per 1 januari<br />

2009 zullen supermarkten alleen nog duurzaam<br />

gekweekte of gevangen vis verkopen. Daarnaast<br />

is een zevenstappenplan “Vis Beter” opgesteld,<br />

waarin tal van maatregelen worden aangekondigd<br />

die ertoe moeten leiden dat bedreigde vissoorten<br />

beter worden beschermd.<br />

Ten slotte voedselveiligheid. De borging van de<br />

voedselveiligheid in de primaire sectoren is een<br />

stap verder gebracht door ook van veehouders te<br />

eisen dat zij werken volgens de normen van<br />

GlobalGAP. De CBL hygiënecode was onderwerp<br />

van gesprek. Het streven is om de nieuwe code<br />

voor de zomer van 2008 door de Minister van VWS<br />

te laten goedkeuren.<br />

In <strong>2007</strong> werd behalve over de borging van voedselveiligheid<br />

ook gesproken over de invoering in<br />

<strong>2007</strong> van de nieuwe Claims-verordening, de<br />

etikettering en de nieuwe controlesystematiek<br />

van de VWA. PLUS was op veel van de hiervoor<br />

genoemde terreinen actief. Al jarenlang neemt<br />

PLUS veel initiatieven die gericht zijn op het<br />

vergroten van de omzet van eko/bio. In de ekotellingen<br />

van Milieudefensie eindigden drie PLUS<br />

supermarkten als nummer één, twee en drie.<br />

Ook als keten bleek PLUS de meeste ekoproducten<br />

in het assortiment te hebben, waarmee<br />

PLUS opnieuw zijn vooraanstaande rol bewijst.<br />

Op andere vlakken zijn in de afgelopen jaren<br />

eveneens stappen gezet, zoals het vierfasenplan<br />

voor de verwerking van afval.<br />

De vier fasen zijn:<br />

1. Papier- en folie verwerking<br />

2. AGF restanten<br />

3. Categorie 3 materialen<br />

4. Resterend afval<br />

Papier- en folie verwerking is in de afgelopen<br />

twee jaar zeer succesvol geïmplementeerd.<br />

Het betekende niet alleen een aanzienlijke<br />

verbetering van de verwerking van deze categorie<br />

afval, maar het leverde de organisatie ook een<br />

aanzienlijk kostenvoordeel op. De resterende<br />

fasen zullen in 2008 worden opgepakt, mogelijk<br />

in samenwerking met een aantal collega’s in de<br />

branche.<br />

Voorts zullen wij de veelheid aan initiatieven<br />

binnen onze organisatie op het gebied van MVO<br />

gaan vertalen in een beleidsplan. Daarin zal op<br />

een meer gestructureerde wijze aan de orde<br />

komen hoe PLUS Retail de juiste balans kan<br />

vinden tussen enerzijds de drie P’s, People (de<br />

menselijke kant van het ondernemen), Planet<br />

(de milieukant van het ondernemen) en Profit<br />

(de economische kant van het ondernemen) en<br />

anderzijds de wensen en belangen van de diverse<br />

stakeholders van <strong>Sperwer</strong>/PLUS Retail. In het<br />

beleidsplan zullen zowel de “quick wins” als de<br />

lange termijn MVO-activiteiten aandacht krijgen.<br />

PLUS stelt zich ten doel maatschappelijk bewust<br />

te handelen. Op lokaal niveau wordt hieraan<br />

inhoud gegeven met een 25-puntenplan voor de<br />

lokale ondernemer. Dat stelt hem in staat in zijn<br />

eigen tempo en met zijn eigen budget activiteiten<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

13


op te starten. Voorbeelden daarvan zijn de<br />

aanschaf van een milieuvriendelijke bezorgauto,<br />

het hergebruik van de energie van de koelingen<br />

voor verwarming, sponsoring van lokale goede<br />

doelen, sponsoring van de Avondvierdaagse,<br />

afgesloten vriezers in nieuwe winkels et cetera.<br />

Ook vanuit de organisatie PLUS Retail wordt, op<br />

nationaal niveau, gestreefd naar maatschappelijk<br />

bewust handelen. Voorbeelden zijn onder meer de<br />

aanschaf van bedrijfwagens, het eko combivervoer<br />

en de concentratie van Vers DC’s, waardoor<br />

energie wordt bespaard.<br />

Daarnaast heeft PLUS een uitgebreid assortiment<br />

verantwoorde producten, met als kenmerken<br />

gezond, eerlijke voeding en biologische producten.<br />

Zo heeft PLUS bijgedragen tot de ontwikkeling van<br />

het "Ik Kies Bewust"-logo en zijn er inmiddels op<br />

de winkelvloer naast circa 270 A-merk producten,<br />

ook circa 290 PLUS huismerkproducten met<br />

het "Ik Kies Bewust"-logo. Tevens is het PLUS<br />

huismerk voorzien van een voedingswijzer met<br />

voor de consument relevante informatie over de<br />

hoeveelheid kilocalorieën, suiker, zout en vetten<br />

per portie van het product.<br />

Veel initiatieven heeft PLUS genomen op het<br />

gebied van eerlijke voeding. Het PLUS huismerk<br />

koffie assortiment voldoet aan de voorwaarden<br />

van Rainforest Alliance. Daarnaast wordt er actief<br />

gewerkt met fairtrade en Max Havelaar producten.<br />

Strategie <strong>Sperwer</strong><br />

<strong>Sperwer</strong> is een bedrijf dat:<br />

• kleine en grote service supermarkten bedient;<br />

• kleine Spar en grote PLUS supermarkten<br />

exploiteert, die eigendom zijn van zelfstandige<br />

ondernemers;<br />

• continuïteit in termen van omzet en resultaat,<br />

zowel voor de zelfstandige ondernemers als voor<br />

de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong>, hoog in het vaandel heeft.<br />

Zoals wij in 2006 reeds aangaven streven wij<br />

ernaar om zowel voor de formule PLUS als de<br />

formule Spar:<br />

• het onderscheidend vermogen te vergroten,<br />

anders dan alleen in prijs (differentiatiestrategie);<br />

• de productiviteit en efficiency substantieel<br />

te verbeteren, zowel bij de detailhandel<br />

als bij de PLUS Retail en Spar organisatie<br />

(efficiencystrategie);<br />

• het aantal winkels substantieel uit te breiden,<br />

waardoor de marktwerking effectiever en de<br />

bedrijfsvoering efficiënter wordt (groeistrategie).<br />

Het afgelopen jaar zijn op de te onderscheiden<br />

terreinen veel activiteiten ontplooid die er<br />

uiteindelijk toe moeten leiden dat aan het<br />

einde van de planperiode 2006-2009 sprake<br />

is van twee gezonde formules met voldoende<br />

weerstandsvermogen om ook de jaren na 2009<br />

met vertrouwen tegemoet te kunnen zien.<br />

Voor zowel PLUS als Spar geldt dat <strong>2007</strong> in<br />

dat opzicht een belangrijk jaar was. Zo vergrootte<br />

PLUS zijn winkelbestand met nog<br />

eens 48 ex-Edah’s, waardoor het totaal aantal<br />

PLUS supermarkten ultimo <strong>2007</strong> uitkwam op<br />

278. Daarmee komt de doelstelling om in de<br />

planperiode minimaal uit te komen op 300 PLUS<br />

supermarkten in zicht.<br />

Met ruim 6% marktaandeel zijn we groot genoeg<br />

om onze formule PLUS op een effectieve manier<br />

onder de aandacht van de consument te brengen.<br />

Hoewel we voor een maximaal scherpe inkoop<br />

iets aan marktaandeel tekortschieten, zorgt ons<br />

lidmaatschap van Superunie ruimschoots voor<br />

compensatie.<br />

Voor Spar geldt eenzelfde redenering. Om die<br />

reden zijn we het afgelopen jaar in gesprek<br />

gegaan met Sligro over de mogelijkheid van een<br />

bundeling van krachten voor de exploitatie van<br />

de in omvang kleine (buurt)supermarkten. Zoals<br />

bekend is daaruit voortgekomen dat Sligro een<br />

belang van 45% in Spar heeft verworven tegen<br />

enerzijds contanten en anderzijds de inbreng<br />

van omzet van vooral MeerMarkt en Attent<br />

in Spar. Hierdoor ontstaat een bundeling van<br />

14 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

kleinere supermarkten onder in eerste instantie<br />

twee formules, die dit marktsegment zeer sterk<br />

kunnen bedienen. De volledig benutte backoffice<br />

organisatie zorgt er vervolgens ook voor dat<br />

de rendementsvooruitzichten voor zowel de<br />

groothandel als de detailhandel in de nieuw<br />

gevormde organisatie in voldoende mate worden<br />

gewaarborgd.<br />

Hoewel het voor de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> betekent dat<br />

het meerderheidsbelang in Spar is omgezet in een<br />

minderheidsbelang (45%) en Spar geen onderdeel<br />

meer uitmaakt van de <strong>Groep</strong>, zijn wij bijzonder<br />

verheugd over voornoemde ontwikkelingen.<br />

Voor de positie van de kleinere zelfstandige<br />

ondernemer is het samengaan van de formules<br />

Spar, MeerMarkt en Attent toe te juichen.<br />

Behoudens de cijfermatige toelichting zal in<br />

dit jaarverslag Spar verder buiten beschouwing<br />

blijven. Wij verwijzen in dit verband naar het<br />

jaarverslag van Spar, dat separaat zal verschijnen.<br />

Commerciële ontwikkelingen PLUS<br />

• Sterke autonome groei: 5,4% PLUS versus<br />

4,4% markt<br />

• Sterke groei in aantal winkels, meters vvo en<br />

omzet per meter vvo<br />

• Opnieuw groot succes voetbalplaatjesactie,<br />

naast perkplanten, knikkeractie en de eredivisie<br />

clubmagneten<br />

• Forse groei PLUS huismerk<br />

• Introductie luxe huismerklijn PLUS Appétit<br />

• Grootste assortiment eko/bio en eerlijke<br />

producten<br />

De commerciële ontwikkelingen van PLUS Retail<br />

zijn net zoals in de voorgaande jaren positief.<br />

De formule PLUS heeft in <strong>2007</strong> een consumentenomzet<br />

laten zien die opnieuw uitstekend was,<br />

hetgeen resulteerde in een autonome groei van<br />

5,4% en een absolute groei van 28,6%.<br />

Daarmee was de autonome groei 1% beter dan wat<br />

de markt met 4,4% in <strong>2007</strong> liet zien. De absolute<br />

groei was vooral het gevolg van het grote aantal<br />

Edah’s dat in <strong>2007</strong> werd omgebouwd naar PLUS.<br />

Zonder de instroom van de oud-Edah winkels komt<br />

de absolute groei van de consumentenomzet in <strong>2007</strong><br />

uit op 6,2%. De absolute groei is, naast de autonome<br />

groei, het resultaat van de uitbreiding met per saldo<br />

43 winkels (11 sluitingen en 54 openingen, waarvan<br />

48 voormalige Edah’s), waardoor het winkelbestand<br />

steeg van 235 winkels ultimo 2006 naar 278<br />

winkels eind <strong>2007</strong> naar in totaal 252.959 m 2 vvo.<br />

Ook dit jaar werd door de aanhoudende prijzenslag<br />

de insturingsmarge zoals die was overeengekomen<br />

met de PLUS ondernemers niet behaald.<br />

PLUS Retail heeft het verschil gecompenseerd met<br />

een bedrag van € 5 miljoen, hetgeen substantieel<br />

meer is dan in 2006, toen kon worden volstaan<br />

met € 3,6 miljoen. Dit is enerzijds te wijten<br />

aan de groei van het aantal winkels, anderzijds<br />

aan het feit dat er in <strong>2007</strong> sprake was van een<br />

groter aantal prijsverlagingen dan in 2006. Dit<br />

in tegenstelling tot het beeld dat consumenten<br />

hiervan hebben.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

15


16 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Elk jaar weer onderscheidt PLUS zich met een reeks van spraakmakende consumentenacties.<br />

In <strong>2007</strong> blies de Krazy Knikkerz-actie het aloude knikkerspel nieuw leven in. PLUS consumenten spaarden<br />

massaal voor knikkers met afbeeldingen van bekende tekenfilmfiguren uit Nickelodeon-tv-series.<br />

In totaal werden meer dan 20 miljoen knikkers weggegeven aan de consument. En op het schoolplein<br />

werd er volop mee geknikkerd. Commercieel gezien leidde de actie tot additionele omzetgroei en extra<br />

primaire klanten.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

17


Enkele kengetallen zijn als volgt:<br />

<strong>2007</strong> 2006 2005 2004 2003<br />

Consumentenomzet<br />

PLUS totaal (in miljoenen) 1.716,1 1.334,4 1.197,6 1.188,2 1.118,3<br />

PLUS marktaandeel 6,0% 4,9% 4,6% 4,5% 4,3%<br />

Kengetallen winkels<br />

aantal winkels 278 235 213 215 291<br />

aantal vvo m 2 252.959 201.988 170.092 165.741 168.934<br />

vloerproductiviteit (€/m 2 /week) 136 141 134 132 128<br />

Groothandelsgoederenomzet<br />

PLUS totaal (in miljoenen) 1.150,8 880,9 792,1 783,4 849,5<br />

Om in een zeer concurrerende markt het succes<br />

van PLUS verder uit te bouwen, zijn er voor de<br />

periode 2006-2008 twee ambitieniveaus vastgesteld:<br />

1. PLUS, de beste verssupermarkt van Nederland;<br />

2. PLUS, de supermarkt die de klant echt centraal<br />

stelt.<br />

Eind 2005 hebben wij als concreet doel gesteld<br />

om in de positioneringsmatrix op de as van de<br />

servicegraad op te schuiven naar “rechts” en op<br />

de prijsas minimaal de positie van eind 2005<br />

(fractioneel onder het gemiddelde) te handhaven.<br />

Simpel vertaald betekent dit dat er meer waarde<br />

moet worden geleverd tegen dezelfde prijs.<br />

Enerzijds door het verbeteren van de verspropositie<br />

en anderzijds door de dagelijkse dingen<br />

gewoon goed te doen (de klant centraal stellen).<br />

Indien hieraan wordt voldaan, kan op lokaal<br />

niveau écht het verschil worden gemaakt met<br />

lokale toevoegingen (lokale assortimenten, lokale<br />

evenementen, prijslijn, et cetera). Het streven<br />

is dus een goede mix van landelijke formuleonderdelen<br />

met lokale toevoegingen, waardoor<br />

lokale marktdominantie wordt gerealiseerd.<br />

Kijken we naar de resultaten dan kunnen we<br />

stellen dat de integrale aanpak in het jaar 2006<br />

positief heeft uitgepakt, zowel kwantitatief als<br />

kwalitatief. In <strong>2007</strong> hebben we veel dingen<br />

tegelijk willen doen, terwijl er gelijktijdig<br />

sprake is van een enorme veranderingsslag<br />

binnen PLUS Retail (ombouw voormalige Edah<br />

supermarkten, backoffice perikelen als logistiek en<br />

automatisering). Een en ander heeft ertoe geleid<br />

dat niet alles naar wens verliep.<br />

Maar overall gezien was <strong>2007</strong> voor PLUS een<br />

uitstekend jaar. Toch heeft het afgelopen jaar<br />

ons ook geleerd dat we structureel aan de basis<br />

moeten blijven werken. Met de introductie van een<br />

specifiek kwaliteitsprogramma gaat PLUS Retail<br />

fors inzetten op het verankeren van kwaliteit in<br />

de organisatie. Tevens zullen we de klant in 2008<br />

verrassen met spectaculaire acties en een krachtig<br />

actie-aanbod. Het communicatie- en mediabeleid<br />

is zo aangepast dat een en ander niet onopgemerkt<br />

aan de klant voorbijgaat.<br />

Het jaar 2008 zal dan ook in het teken staan van<br />

herstel van kwaliteit in functioneren op alle<br />

fronten. Nu de Edah ombouw is afgerond en de<br />

contouren van de logistieke herstructurering meer<br />

en meer zichtbaar worden, kunnen we daar werk<br />

van maken.<br />

18 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

Operationele ontwikkelingen PLUS<br />

• Ombouwoperatie Edah winkels naar PLUS<br />

afgerond<br />

• Mechanisatie in het LDC Middenbeemster<br />

operationeel<br />

• Uitbreiding van het RDC in Haaksbergen<br />

voltooid<br />

• Tijdelijk DC voor semivers assortiment in<br />

Rotterdam<br />

• Uitrol van winkelautomatiseringsmodules<br />

aarzelend van start<br />

In 2006 werden (samen met Sligro) 223 Edah<br />

filialen verworven van Laurus. Daarnaast werden<br />

in 2006 ook zeventien franchisers overgenomen<br />

van Laurus. Eind 2006 waren hiervan reeds<br />

achttien winkels omgebouwd tot PLUS. In <strong>2007</strong><br />

zijn nog eens 48 winkels omgebouwd tot PLUS.<br />

Daarmee kwam het totaal aantal omgebouwde<br />

Edah’s uit op 66. Dat betekende gedurende een<br />

groot aantal maanden de opening van twee<br />

volledig verbouwde Edah winkels per week.<br />

Een geweldige logistieke operatie derhalve voor<br />

de toeleveranciers, de winkelinterieurbouwers,<br />

de afdeling opleiding, personeelszaken, de<br />

marketing medewerkers, de distributiecentra<br />

en andere betrokkenen. Uiteraard moesten de<br />

niet bij Sligro en <strong>Sperwer</strong> te plaatsen winkels<br />

worden verkocht of gesloten. Daarbij stond voorop<br />

de werkgelegenheid van de betrokken Edah<br />

medewerkers zoveel mogelijk te behouden.<br />

Met Sligro hadden wij de gezamenlijke<br />

verantwoordelijkheid om de tijdelijke joint<br />

venture S&S Winkels BV (S&S) operationeel<br />

goed in de lucht te houden. Dit vergde<br />

gedurende het afgelopen jaar veel en intensief<br />

overleg tussen <strong>Sperwer</strong>, Sligro en S&S. Bij de<br />

gefaseerde afbouw van de joint venture waren<br />

ook de ondernemingsraad van S&S en de<br />

vakverenigingen nauw betrokken. Voor zover<br />

medewerkers niet te plaatsen waren in een<br />

gelijkwaardige functie bij <strong>Sperwer</strong> of Sligro, is<br />

gezocht naar vervangende werkgelegenheid<br />

elders, binnen de daartoe in het Sociaal Plan<br />

gestelde kaders. Het was geen gemakkelijke<br />

operatie. Toch kunnen we vaststellen dat de<br />

opbouw en afbouw van de S&S winkelorganisatie,<br />

inclusief de daarbij behorende logistieke<br />

organisatie, volgens planning is verlopen, dat de<br />

ombouw van de Edah winkels succesvol was, dat<br />

voor het merendeel van de overgebleven winkels<br />

een oplossing werd gevonden en dat voor een<br />

zeer groot deel van de Edah medewerkers nieuwe<br />

functies beschikbaar kwamen. Tegelijkertijd kan<br />

worden geconcludeerd dat de nazorg voor een<br />

aantal van de omgebouwde Edah winkels meer<br />

aandacht vraagt dan op voorhand was ingeschat.<br />

Dit zal in 2008 verder worden opgepakt.<br />

Om een verdere efficiency- en effectiviteitsslag te<br />

realiseren, zijn wij in 2005 gestart met de tweede<br />

fase van logistieke herstructurering.<br />

Deze fase behelst achtereenvolgens:<br />

1. de optimalisatie van de fysiek gescheiden<br />

goederenstroom, waarbij bulk DC’s naar<br />

snellopende goederen DC’s worden<br />

omgebouwd, het langzaamlopende goederen<br />

DC (Middenbeemster) wordt vergroot,<br />

omgebouwd en deels gemechaniseerd tot<br />

een DC met alleen nog langzaamlopende<br />

artikelen. Daarnaast wordt er door Groenten<br />

en Fruitbedrijf C. den Hollander B.V.<br />

(dochtermaatschappij van The Greenery UA)<br />

speciaal voor PLUS Retail een nieuw Vers DC<br />

gebouwd waardoor ook semivers en dagvers<br />

aan de versstroom kunnen worden toegevoegd;<br />

2. de ontwikkeling en implementatie van een<br />

bestelsite voor de versstroom, geïntegreerd<br />

binnen de bestelcentrale van PLUS Retail;<br />

3. de ontwikkeling en implementatie van een<br />

nieuw winkelautomatiseringsproject (TOP),<br />

waaronder een goederen- en assortimentsmodule,<br />

inclusief een geautomatiseerde bestelen<br />

orderfunctionaliteit;<br />

4. de vergroting en modernisering van het<br />

Regionaal Distributie Centrum in Haaksbergen;<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

19


5. de (her)inrichting van de logistieke en<br />

beheerorganisatie, zowel centraal als decentraal.<br />

Met de realisering van fase twee wordt niet<br />

alleen een sterk kwalitatieve verbetering in<br />

de uitlevering van goederen gerealiseerd (in<br />

combinatie met korte leadtimes, meer uitlevering<br />

in familygrouping en minder administratieve<br />

handelingen), maar ook opnieuw een forse<br />

productiviteitsverbetering.<br />

Door de overname van de Edah winkels en<br />

doordat de hiervoor geschetste tweede fase van de<br />

logistieke herstructurering nog maar halfweg was,<br />

ontstond er een fors capaciteitsprobleem.<br />

Met andere woorden, de verwerkingscapaciteit in<br />

al onze DC’s, en in het bijzonder de DC’s waar werd<br />

verbouwd, was onvoldoende om de volumegroei<br />

van meer dan 30% op te vangen.<br />

Er zijn tijdelijk DC’s bij gehuurd in Zaandam<br />

(reeds in 2006), ter ondersteuning van het DC in<br />

Middenbeemster, in Rotterdam, ten behoeve van<br />

de opvang van semivers assortiment uit ons DC<br />

in Hendrik-Ido-Ambacht, en er werd (in mindere<br />

mate) extra DC ruimte gehuurd in Ittervoort en<br />

Haaksbergen. Daarnaast moest worden ingegrepen<br />

in het diepvriesmagazijn en in het Vers DC. Al<br />

deze maatregelen hebben ertoe geleid dat het fors<br />

toegenomen volume, ondanks alle verbouwingen<br />

en herstructureringen, toch kon worden verwerkt.<br />

De prijs daarvoor was echter een afgenomen<br />

productiviteit, met name in Middenbeemster, en<br />

een in vergelijking tot voorgaande jaren mindere<br />

kwaliteit van uitlevering van goederen.<br />

Het jaar 2008 zal dan ook in het teken staan van<br />

het realiseren van een aantal verbeteringen en<br />

het afronden van fase twee van de logistieke<br />

herstructurering. Aan deze tweede fase is<br />

inmiddels toegevoegd de uitbreiding van ons RDC<br />

in Ittervoort met 4.500 m 2 .<br />

In vogelvlucht zullen de volgende onderdelen in<br />

2008 worden afgerond:<br />

• het volledig operationeel worden van<br />

het uitgebreide RDC in Haaksbergen en<br />

verbouwde en deels gemechaniseerde DC in<br />

Middenbeemster (begin 2008);<br />

• het opleveren en in gebruik nemen van het<br />

nieuwe Vers DC (naar verwachting voorjaar<br />

2008);<br />

• het opleveren van een aanbouw van het RDC in<br />

Ittervoort (naar verwachting eind 2008).<br />

Daarmee kunnen we vaststellen dat dit deel van<br />

de logistieke herstructurering in 2008 gereed zal<br />

zijn en dat we nadien weer een stabiele distributie<br />

organisatie zullen hebben.<br />

Naast de omvangrijke veranderingen in de logistiek<br />

stond <strong>2007</strong> ook in het teken van het begin van de<br />

uitrol van TOP. Dit is een voor het grootste deel in<br />

eigen beheer ontwikkeld webbased winkelsysteem<br />

ter ondersteuning van alle winkelprocessen. Het<br />

systeem bestaat uit de volgende modules:<br />

• Personeel en Efficiency (P&E)<br />

• Goederen en Assortiment (G&A)<br />

• Financiën en Administratie (F&A)<br />

• Management Informatie Systeem (MIS)<br />

Het TOP systeem is gericht op maximale<br />

efficiency en effectiviteit in de winkels als het<br />

gaat om personeelsbeheersing, urenplanning<br />

en -inzet, automatisch bestellen van goederen,<br />

verwerking van goederenbewegingen en<br />

financiële en administratieve afwikkeling. Het<br />

TOP systeem wordt geïntegreerd met de PLUS<br />

groothandelssystemen.<br />

In <strong>2007</strong> zijn de modules Personeel Beheer en<br />

Personeel en Efficiency uitgerold. Deze uitrol<br />

voldoet nog niet in elk opzicht aan de verwachtingen<br />

die daarover bij ons op voorhand bestonden.<br />

Vooral de onderdelen gebruiksvriendelijkheid en<br />

functionaliteit behoeven nadere aandacht. De pilot<br />

met de module G&A daarentegen voldoet wel aan<br />

de verwachting. De uitrol daarvan begint volgens<br />

de planning in het voorjaar van 2008 en zal naar<br />

verwachting zo’n twee jaar in beslag nemen.<br />

De lange duur van de uitrol wordt niet in<br />

20 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

de laatste plaats veroorzaakt door de grote<br />

veranderingen in de werkorganisatie van de<br />

winkels, die vereist zijn om met een dergelijk<br />

pakket te kunnen werken. Deze veranderingen<br />

worden voorbereid en begeleid door een<br />

omvangrijke (tijdelijke) begeleidingsorganisatie<br />

van 32 f.t.e. en door de eigen buitendienstorganisatie.<br />

De verdere ontwikkeling van F&A en<br />

MIS zal in 2008 en 2009 plaatsvinden. Al met al<br />

verwachten wij in 2010 het complete webbased<br />

winkelsysteem operationeel te hebben.<br />

Ontwikkelingen Personeel en<br />

Organisatie PLUS Retail BV<br />

• Tijdelijke en vaste uitbreidingen in verband met<br />

de groei van de onderneming<br />

• Tijdelijke uitbreiding van het personeelsbestand<br />

in verband met de uitrol van TOP<br />

• Omvangrijk pakket aan opleidingen in de<br />

winkels<br />

Gemiddeld waren er over <strong>2007</strong> binnen PLUS<br />

Retail 795 (f.t.e.) werknemers in dienst. Dat<br />

is een forse groei ten opzichte van het aantal<br />

medewerkers dat gemiddeld over 2006 in dienst<br />

was (718). Dit heeft vooral van doen met de<br />

tijdelijke logistieke voorzieningen die moesten<br />

worden getroffen, de ombouw van de Edah<br />

winkels en met de ontwikkeling en uitrol van<br />

TOP. De laatste activiteit betekende alleen<br />

al in <strong>2007</strong> een (tijdelijke) uitbreiding van het<br />

personeelsbestand met 11 f.t.e. Maar ook andere<br />

onderdelen groeiden fors. Zo moest de bezetting<br />

van de afdeling Detailhandelsadministratie<br />

worden uitgebreid met 6 f.t.e., omdat het bestand<br />

van winkels waarvoor de administratie werd<br />

gevoerd in <strong>2007</strong> opliep van 67 naar 120.<br />

Naar verwachting zal eind 2008 de productiviteit<br />

in onze DC’s weer op het oude niveau zijn.<br />

Voor de gehele organisatie zal de bezetting weer<br />

normatief zijn na de implementatie van TOP.<br />

Hoewel het verzuim in <strong>2007</strong> licht steeg, zijn wij,<br />

zeker gelet op de enorme werkdruk, tevreden<br />

over het niveau ervan.<br />

De opleidingsactiviteiten van PLUS hebben<br />

zich het afgelopen jaar gericht op ex-Edah<br />

medewerkers, versmedewerkers in de PLUS<br />

winkels en al degenen die betrokken zijn bij de<br />

implementatie van TOP. In <strong>2007</strong> hebben 2.631<br />

medewerkers van de PLUS winkels een opleiding<br />

gevolgd, hetgeen een absoluut record is in de<br />

geschiedenis van ons bedrijf.<br />

Juridische herstructurering<br />

Eind <strong>2007</strong> is besloten tot een nieuwe, beperkte,<br />

juridische herstructurering. Doordat Spar<br />

als werkmaatschappij uit de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

is gegaan, is een vereenvoudiging van de<br />

vennootschappelijke structuur een logische<br />

vervolgstap. De voorbereiding daarvan is ter hand<br />

genomen.<br />

Risico en risicobeheersing<br />

Ondanks dat de supermarktbranche in Nederland<br />

beperkt conjunctuurgevoelig is, is er, zoals hiervoor<br />

beschreven, binnen de markt zowel op<br />

landelijk als lokaal niveau sprake van een grote<br />

concurrentieslag. Dit heeft grote verschuivingen<br />

in marktaandelen van de verschillende marktpartijen<br />

tot gevolg. De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> kent geen<br />

valutarisico’s en gezien de huidige balansstructuur<br />

en wijze van financiering slechts beperkte<br />

renterisico’s.<br />

Ten aanzien van de voedselveiligheid voldoet de<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> aan de wettelijk gestelde eisen<br />

voor de traceerbaarheid van producten en de<br />

voorziening van productinformatie. Ook heeft de<br />

voedselveiligheid in de PLUS supermarkten grote<br />

aandacht. In <strong>2007</strong> is een programma gestart om de<br />

juiste koeltemperaturen in de winkels te borgen.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

21


22 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Veel vernieuwing was er op het gebied van convenience. Diverse segmenten kant-en-klaarmaaltijden van<br />

het PLUS merk werden aanzienlijk uitgebreid. Alles van een goede kwaliteit voor een scherpe prijs.<br />

Zo komt zelfs de student die makkelijk, lekker én goedkoop wil eten, bij PLUS aan zijn trekken. Voor de<br />

consument die gemak wil, maar tegelijkertijd ook luxe en goede kwaliteit, introduceerde PLUS eind <strong>2007</strong><br />

PLUS Appétit. Deze luxe huismerklijn biedt een zeer onderscheidend assortiment verwenproducten die<br />

over het algemeen snel en gemakkelijk te bereiden zijn.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

23


Risicobeheersings- en controlesystemen<br />

Naast risicobeheersing in het algemeen heeft de<br />

directie aandacht voor risicobeheersing bij de vele<br />

veranderingen die de organisatie ondergaat en<br />

de financiële risico’s die daarmee zijn gemoeid.<br />

Voor <strong>2007</strong>, maar ook 2008, gaat het hier specifiek<br />

om de ombouw en integratie van de voormalige<br />

Edah winkels, de logistieke herstructurering<br />

(waaronder de mechanisatie van het LDC<br />

Middenbeemster en de ingebruikname van een<br />

nieuw versdistributiecentrum in 2008) en de<br />

realisatie van het TOP project.<br />

Voor al deze projecten zijn multidisciplinaire<br />

projectorganisaties opgezet met voldoende<br />

capaciteit en kwaliteit, voorgezeten door of<br />

rapporterend aan de directie. Verder zijn<br />

gedegen planningen opgesteld en wordt zowel<br />

de inhoudelijke als financiële voortgang regulier<br />

gerapporteerd. Daar waar nodig vindt overleg<br />

en afstemming plaats met externe specialisten,<br />

leveranciers en onze ondernemers.<br />

In <strong>2007</strong> was het op een aantal terreinen<br />

nadrukkelijk merkbaar dat er personeelsschaarste<br />

op de arbeidsmarkt is ontstaan. In reactie hierop<br />

hebben wij de recruteringsinspanningen verhoogd<br />

en getracht mogelijk nieuwe vacatures eerder te<br />

identificeren en uit te zetten.<br />

Ten aanzien van riscicobeheersings- en controlesystemen<br />

zijn in <strong>2007</strong> wederom diverse verbeteractiviteiten<br />

uitgevoerd. Treffende voorbeelden<br />

hiervan zijn de administratieve verwerking van<br />

lastdragers, het opzetten en implementeren van<br />

uitbestedingsprocedures en het monitoren van<br />

out-of-stock in onze distributiecentra en winkels.<br />

In het licht van verbetering van de corporate<br />

governance is in <strong>2007</strong> een aanzet gemaakt<br />

tot verbeterde documentatie, vastlegging en<br />

archivering van besluiten van de directie en raad<br />

van commissarissen, evenals het bewaken van de<br />

geldende besluitvormingsprocedures. Hiervoor is<br />

een aparte functionaris aangenomen.<br />

Ten slotte is er in overleg met de raad van<br />

commissarissen een opzet gemaakt voor de<br />

inrichting van de Internal Audit functie binnen<br />

de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong>. Deze zal in 2008 worden<br />

gerealiseerd.<br />

Behalve intern wordt de werking van de<br />

administratieve organisatie en interne controle<br />

getoetst door de externe accountant in het kader<br />

van de controle op de jaarrekening.<br />

De uitkomsten daarvan worden met de directie<br />

en buiten de aanwezigheid van de directie met de<br />

raad van commissarissen besproken.<br />

Door het geheel van bestaande en nieuwe<br />

maatregelen zijn wij van mening dat de interne<br />

risicobeheersings- en controlesystemen een<br />

redelijke mate van zekerheid geven dat de<br />

financiële verslaglegging geen onjuistheden van<br />

materieel belang bevat en dat deze systemen in<br />

het verslagjaar naar behoren hebben gewerkt.<br />

Tevens hebben wij geen indicatie dat deze<br />

systemen in het lopende jaar niet naar behoren<br />

zullen werken.<br />

Financiële gang van zaken<br />

Resultaten<br />

• De resultaten van Spar Holding B.V. en haar<br />

dochtermaatschappijen worden vanaf oktober <strong>2007</strong><br />

niet langer meegeconsolideerd<br />

• Forse omzetstijging door instroom oud-Edah<br />

winkels en goede autonome groei<br />

• Het bruto-omzetresultaat stijgt sterk door<br />

de hogere omzet en eenmalig hogere<br />

leveranciersbonussen<br />

• Het hogere bruto-omzetresultaat is voor een<br />

belangrijk deel ongedaan gemaakt door hogere<br />

verkoopkosten en hogere amortisatielasten. Deze<br />

hogere lasten zijn voornamelijk tijdelijk dan wel<br />

incidenteel van aard en houden voor een deel<br />

verband met aanlooplasten van de omgebouwde<br />

Edah winkels<br />

• Financiële baten en lasten negatief beïnvloed door<br />

24 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

hogere duurzame waardeverminderingen financiële vaste activa van € 4,1 miljoen<br />

• Lage belastingdruk door verlaging van tarieven van de vennootschapsbelasting, eenmalige belastingbate van<br />

€ 2,1 miljoen<br />

• Onder het resultaat deelnemingen is begrepen de fiscaal onbelaste boekwinst behaald bij verkoop aandelen<br />

Spar van € 8,2 miljoen. Tegenover deze boekwinst staat een eenmalige afboeking van in het verleden betaalde<br />

goodwill van € 1,3 miljoen welke is begrepen onder de amortisatie immaterïele vaste activa<br />

• Nettowinststijging van 63,6%, zonder boekwinst aandelen Spar en eenmalige belastingbate blijft de nettowinst<br />

0,9% achter op de nettowinst over 2006<br />

• Rendement op eigen vermogen 15,8%<br />

De resultaten van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> kunnen verkort als volgt worden weergegeven (bedragen x € 1.000):<br />

<strong>2007</strong> 2006 Toename In % van de omzet<br />

in % <strong>2007</strong> 2006<br />

netto-omzet 1.574.759 1.322.265 19,1 100,0 100,0<br />

bruto-omzetresultaat 161.334 121.130 33,2 10,2 9,2<br />

verkoopkosten 63.140 38.334 64,7 4,0 2,9<br />

algemene beheerskosten 37.579 34.443 9,1 2,4 2,6<br />

kosten 100.719 72.777 38,4 6,4 5,5<br />

EBITA (voor bonus) 60.615 48.353 25,4 3,8 3,7<br />

amortisatie immateriële vaste activa 15.384 8.173 88,2 1,0 0,6<br />

bedrijfsresultaat voor bonussen 45.231 40.180 12,6 2,9 3,0<br />

financiële baten en lasten -4.963 -596 732,7 -0,3 0,0<br />

resultaat voor bonussen en belastingen 40.268 39.584 1,7 2,6 3,0<br />

bonussen 22.479 18.503 21,5 1,4 1,4<br />

resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening<br />

voor belastingen 17.789 21.081 -15,6 1,1 1,6<br />

belastingen -3.021 -6.354 -52,5 -0,2 -0,5<br />

resultaat deelneming 8.848 - - 0,6 0,0<br />

resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening<br />

na belastingen 23.616 14.727 60,4 1,5 1,1<br />

aandeel van derden -629 -678 -7,2 0,0 -0,1<br />

nettowinst 22.987 14.049 63,6 1,5 1,1<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

25


De geconsolideerde netto-omzet steeg met 19,1%<br />

van € 1.322,3 miljoen over 2006 tot € 1.574,8<br />

miljoen over <strong>2007</strong>. Vanaf oktober <strong>2007</strong> worden<br />

de resultaten van Spar Holding B.V. niet<br />

langer geconsolideerd met die van de <strong>Sperwer</strong><br />

<strong>Groep</strong> omdat het belang in Spar begin oktober<br />

<strong>2007</strong> is teruggebracht tot 45%, hierdoor is de<br />

omzetstijging afgevlakt. Zonder het wegvallen<br />

van de omzet van Spar in het najaar van <strong>2007</strong><br />

zou de omzetstijging voor de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> zijn<br />

uitgekomen op 26%.<br />

De in 2006 en <strong>2007</strong> overgekomen voormalige<br />

Edah winkels droegen voor € 262 miljoen bij aan<br />

de omzetgroei, ofwel voor 19,8%.<br />

Zonder deze acquisitie-omzet en zonder de Spar<br />

omzet bedraagt de omzetgroei in <strong>2007</strong> 6,3%.<br />

1800<br />

1600<br />

1400<br />

<strong>Groep</strong>somzet<br />

1200<br />

Omzetaandeel <strong>2007</strong><br />

1000<br />

800<br />

600<br />

74,0% 16,2%<br />

400<br />

2003 2004 2005 2006 <strong>2007</strong><br />

9,9%<br />

goederenomzet PLUS<br />

goederenomzet Spar<br />

distributiefee, diensten en huren<br />

Omzetaandeel 2006<br />

De autonome groei van de consumentenomzet<br />

van de PLUS formule kwam over <strong>2007</strong> uit op<br />

5,4%, de absolute groei van de consumentenomzet<br />

kwam uit op 28,6%. Zonder de instroom<br />

van de Edah winkels bedroeg de absolute groei<br />

van de consumentenomzet 6,2%.<br />

Landelijk bedroeg de groei van de consumentenomzet<br />

4,4% (Nielsen index).<br />

67,2% 24,0%<br />

Consumentenomzet<br />

8,9%<br />

goederenomzet PLUS<br />

goederenomzet Spar<br />

distributiefee, diensten en huren<br />

1800<br />

1600<br />

1400<br />

1200<br />

1000<br />

800<br />

600<br />

6,5%<br />

6,0%<br />

5,5%<br />

5,0%<br />

4,5%<br />

4,0%<br />

400<br />

2003 2004 2005 2006 <strong>2007</strong><br />

consumentenomzet<br />

marktaandeel<br />

3,5%<br />

26 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

Op de omzet is een bedrag van € 5 miljoen (v.j.<br />

€ 3,6 miljoen) in mindering gebracht op de aan<br />

ondernemers uitgekeerde compensaties. Dit in<br />

verband met het niet geheel realiseren van met<br />

ondernemers overeengekomen insturingsmarges<br />

(mede door prijsverlagingen in de markt en<br />

het niet volledig aan de consument kunnen<br />

doorberekenen van de effecten van gestegen<br />

grondstofprijzen).<br />

Bruto-omzetresultaat<br />

Het bruto-omzetresultaat verbeterde in <strong>2007</strong> met<br />

€ 40,2 miljoen tot € 161,3 miljoen.<br />

Deze verbetering is niet alleen het gevolg van de<br />

hogere omzet in <strong>2007</strong>, maar ook van een relatieve<br />

verbetering van de brutomarge. De relatieve<br />

brutomarge steeg van 9,2% over 2006 tot 10,2%<br />

over <strong>2007</strong>.<br />

De belangrijkste redenen van deze<br />

margeverbetering zijn:<br />

• een nauwkeuriger inschatting van de per<br />

balansdatum te ontvangen leveranciersbonussen<br />

leidde tot eenmalig hogere leveranciersbonussen<br />

in <strong>2007</strong> van circa € 7 miljoen, in procenten van<br />

de omzet is dit 0,44%;<br />

• een stijging van het aandeel van diensten in<br />

de totale omzet met een hogere marge dan<br />

goederenleveranties (margemix);<br />

• het niet langer consolideren van de resultaten<br />

van Spar vanaf het vierde kwartaal van <strong>2007</strong><br />

leidde eveneens tot een beperkte verschuiving<br />

in de margemix.<br />

Op het bruto-omzetresultaat zijn de direct<br />

toerekenbare distributiekosten in mindering<br />

gebracht. Deze bleven in <strong>2007</strong> relatief gelijk aan<br />

2006. Bij de PLUS DC’s was – evenals in 2006 –<br />

sprake van een verbetering van de productiviteit<br />

ten opzichte van het vorig jaar. Dit positieve effect<br />

werd echter teniet gedaan door hogere kosten<br />

als gevolg van de tijdelijke inhuur van extra<br />

distributiecapaciteit e.d.<br />

Kosten<br />

Verkoopkosten<br />

De verkoopkosten stegen in <strong>2007</strong> met € 24,8<br />

miljoen tot € 63,1 miljoen. In procenten van de<br />

netto-omzet kwamen de verkoopkosten uit op<br />

4,0% (v.j. 2,9%). Hieraan ligt een aantal oorzaken<br />

ten grondslag, deels tijdelijk of incidenteel van<br />

aard. De belangrijkste zijn:<br />

• in <strong>2007</strong> is sprake van een hoger aantal<br />

vestigingspunten die tijdelijk als filiaal worden<br />

geëxploiteerd. Dit betreft veelal oud-Edah<br />

vestigingen die na ombouw tot PLUS nog niet<br />

zijn verkocht aan een zelfstandige ondernemer.<br />

De exploitatielasten van de filialen worden<br />

onder de verkoopkosten verantwoord. Door het<br />

hogere aantal filialen stegen de verkoopkosten<br />

met € 7,6 miljoen;<br />

• de kosten voor de verwerving van nieuwe<br />

vestigingspunten en kosten die verband houden<br />

met de aan- en verkoop van vestigingspunten<br />

stegen ten opzichte van 2006 met € 5,9 miljoen;<br />

• onder de verkoopkosten van <strong>2007</strong> en 2006 zijn<br />

eenmalige aanlooplasten met betrekking tot de<br />

van Edah overgekomen winkels begrepen. Deze<br />

vielen in <strong>2007</strong> circa € 2 miljoen hoger uit dan in<br />

2006;<br />

• hogere kosten voor commerciële activiteiten<br />

(ondersteuning van de detailhandel, tv-reclames<br />

e.d.) tot een bedrag van circa € 3,7 miljoen;<br />

• hogere voorzieningen voor risico’s van oninbare<br />

vorderingen en risico’s verband houdend met de<br />

financiering van ondernemingen tot een bedrag<br />

van € 4,6 miljoen.<br />

Algemene beheerskosten<br />

De algemene beheerskosten stegen in <strong>2007</strong> met<br />

€ 3,1 miljoen tot € 36,9 miljoen. In procenten van<br />

de netto-omzet lieten de algemene beheerskosten<br />

een daling zien van 2,6% over 2006 tot 2,4% over<br />

<strong>2007</strong>. Deze relatieve daling is vooral het gevolg<br />

van de omzetstijging in <strong>2007</strong> terwijl de onder de<br />

algemene beheerskosten verantwoorde kosten<br />

deels vast van aard zijn.<br />

De absolute stijging van de algemene beheers-<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

27


28 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


De omzetmotor van de PLUS supermarkten draaide op volle toeren tijdens de populaire eredivisie voetbalplaatjesactie,<br />

die voor de tweede keer werd gehouden en nog succesvoller was dan in 2006. Jong en oud<br />

winkelde bij PLUS om het prachtige spelersalbum met 266 voetbalkaartjes vol te krijgen. Aan het eind van<br />

de actie vonden in diverse eredivisiestadions ruilbeurzen plaats, die goed werden bezocht. Elke consument<br />

kreeg zo de gelegenheid de verzameling compleet te maken. In totaal werden ruim 24 miljoen voetbalplaatjes<br />

aan de consument verstrekt, 5 miljoen meer dan het jaar daarvoor.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

29


kosten ad € 3.1 miljoen houdt voor een belangrijk<br />

deel verband met hogere (implementatie)kosten<br />

van het winkelautomatiseringssysteem TOP.<br />

Amortisatie immateriële vaste activa<br />

De amortisatielasten van immateriële vaste activa<br />

(goodwill, leveringsrechten en software) stegen<br />

met € 7,2 miljoen, van € 8,2 miljoen over 2006 tot<br />

€ 15,4 miljoen over <strong>2007</strong>.<br />

Onder de amortisatielasten over <strong>2007</strong> is verantwoord<br />

de extra afschrijving ad € 1,3 miljoen op<br />

in het verleden voor de aandelen Spar betaalde<br />

goodwill. Deze extra afschrijving houdt verband<br />

met de verkoop in <strong>2007</strong> door <strong>Sperwer</strong> van een<br />

deel van de aandelen in Spar aan Sligro Food<br />

Group en aan de ondernemersvereniging Spar<br />

Coöperatie.<br />

Daarnaast is onder de amortisatielasten begrepen<br />

een bedrag van € 3,6 miljoen (v.j. € 1,5 miljoen)<br />

aan duurzame waardeverminderingen. Deze<br />

waardeverminderingen van leveringsrechten<br />

hebben betrekking op afgestoten of gesloten<br />

vestigingspunten, alsmede op vestigingspunten<br />

met achterblijvende omzet. Zonder deze effecten<br />

is sprake van een stijging van de afschrijving op<br />

immateriële vaste activa van € 3,8 miljoen die<br />

vooral verband houdt met de in 2006 en <strong>2007</strong><br />

overgekomen ex-Edah winkels.<br />

Bedrijfsresultaat<br />

De hiervoor beschreven ontwikkelingen leidden<br />

per saldo tot een stijging van het bedrijfsresultaat -<br />

vóór bonussen - met € 5,1 miljoen of 12,6% tot<br />

€ 45,2 miljoen.<br />

Financiële baten en lasten<br />

De financiële baten en lasten stegen van een<br />

netto last van € 0,6 miljoen over 2006 tot een<br />

netto last van € 5 miljoen over <strong>2007</strong>.<br />

De samenstelling van de financiële baten en<br />

lasten is als volgt (x € 1 miljoen):<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

rentebaten 5,3 4,0<br />

rentelasten -5,8 -4,7<br />

duurzame<br />

waardevermindering<br />

financiële vaste activa -4,5 0,1<br />

-5,0 -0,6<br />

De rentebaten stegen in <strong>2007</strong> met name door een<br />

hoger bedrag aan uitstaande leningen verstrekt<br />

door PLUS Financieringen. Het hogere volume<br />

aan uitstaande leningen komt vooral door aan<br />

kopers van voormalige Edah winkels verstrekte<br />

leningen. In het derde kwartaal van 2006 heeft<br />

een herfinanciering plaatsgevonden in verband<br />

met de aankoop van de Edah winkels. De hierdoor<br />

ontstane hogere rentelasten werkten door in <strong>2007</strong>.<br />

Hiertegenover staat een daling van de rentelasten<br />

in <strong>2007</strong> door de verkoop van ex-Edah filialen<br />

aan PLUS ondernemers en aan derden. Het<br />

terugbrengen van het belang in Spar naar 45%<br />

werd voorafgegaan door een dividenduitkering<br />

door Spar. Het van Spar ontvangen dividend<br />

en de opbrengst van de verkochte aandelen in<br />

Spar leidden in het vierde kwartaal van <strong>2007</strong><br />

eveneens tot een daling van de rentelasten. Per<br />

saldo stegen de rentelasten met € 1,1 miljoen<br />

tot € 5,8 miljoen over <strong>2007</strong>. Onder de financiële<br />

lasten worden mede verantwoord de duurzame<br />

waardeverminderingen van financiële vaste<br />

activa. In <strong>2007</strong> is uit dien hoofde een last van<br />

€ 4,5 miljoen opgenomen tegenover een bate in<br />

2006 van € 0,1 miljoen. De hogere last ad<br />

€ 4,6 miljoen heeft vooral betrekking op getroffen<br />

voorzieningen op aan kopers van voormalige<br />

Edah winkels verstrekte financieringen.<br />

Bonussen<br />

Het resultaat voor bonussen en belastingen<br />

steeg per saldo met € 0,7 miljoen, van € 39,6<br />

miljoen over 2006 tot € 40,3 miljoen over <strong>2007</strong>.<br />

Hiervan werd € 22,5 miljoen (v.j. € 18,5 miljoen)<br />

30 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

aan de PLUS ondernemers uitgekeerd als<br />

afnamebonus. Voor 2006 werd de afnamebonus<br />

eenmalig verhoogd vastgesteld op 2,15% van de<br />

goederenafname, voor <strong>2007</strong> is de afnamebonus<br />

vastgesteld op 2% van de goederenafname.<br />

Uitgedrukt in het resultaat vóór afnamebonussen<br />

en belastingen bedraagt de bonusuitkering aan<br />

ondernemers in <strong>2007</strong> 55,8% (v.j. 46,7%).<br />

Belastingen<br />

De belastingdruk - de belastingen uitgedrukt in<br />

een percentage van de winst voor belastingen -<br />

kwam in <strong>2007</strong> uit op 17,0% tegenover 30,1% in<br />

2006. Deze daling van de belastingdruk is met<br />

name het gevolg van:<br />

• de verlaging van het tarief van de<br />

vennootschapsbelasting van 29,6% over 2006<br />

naar 25,5% over <strong>2007</strong>;<br />

• een eenmalige belastingbate van € 2,1 miljoen,<br />

hetgeen de belastingdruk met 12% verlichtte;<br />

• verminderd met een hogere belastingdruk door<br />

hogere afschrijving van fiscaal niet aftrekbare<br />

goodwill.<br />

De belastingdruk kwam in 2006 boven het<br />

nominale tarief van de vennootschapsbelasting<br />

uit door fiscaal niet aftrekbare afschrijving van<br />

goodwill.<br />

Resultaat deelnemingen<br />

Over <strong>2007</strong> is een resultaat deelnemingen<br />

verantwoord van € 8,8 miljoen. Hiervan heeft<br />

€ 0,6 miljoen betrekking op het vanaf 7 oktober<br />

<strong>2007</strong> niet langer geconsolideerde resultaat van Spar<br />

en € 8,2 miljoen op de fiscaal onbelaste boekwinst<br />

behaald bij de verkoop van een deel van de<br />

aandelen in Spar aan Sligro Food Group en aan de<br />

ondernemersvereniging Spar Coöperatie. <strong>Sperwer</strong><br />

heeft, in verband met dit afgestoten aandelenbelang,<br />

in <strong>2007</strong> een extra afschrijving op de in het verleden<br />

voor Spar betaalde goodwill ten laste van het resultaat<br />

gebracht van € 1,3 miljoen. Dit bedrag is verantwoord<br />

onder de amortisatielasten. Deze last is fiscaal<br />

niet aftrekbaar. Per saldo is sprake van een fiscaal<br />

onbelaste boekwinst van € 6,9 miljoen.<br />

Nettowinst<br />

Uiteindelijk nam de nettowinst toe met 63,6% tot<br />

€ 23 miljoen, in procenten van het gemiddeld<br />

eigen vermogen komt de nettowinst uit op 15,8%<br />

(v.j. 11,4%).<br />

17<br />

16<br />

15<br />

14<br />

13<br />

12<br />

11<br />

10<br />

9<br />

8<br />

2004 2005 2006 <strong>2007</strong><br />

Kasstromen en financiering<br />

• Verdere verbetering van de financiële positie<br />

• Sterke stijging van de operationele kasstroom<br />

• Vlotte verkoop van oud-Edah winkels in <strong>2007</strong><br />

• Terugbrengen van het belang in Spar tot 45%<br />

leidt tot verruiming van de financiële positie<br />

• Beperkte herfinanciering in het najaar van <strong>2007</strong><br />

• Er is - evenals in 2006 - fors geïnvesteerd<br />

in logistieke herstructurering en in nieuwe<br />

winkelsystemen<br />

• De solvabiliteit verbeterde van 31,8% eind 2006<br />

tot 40,2% eind <strong>2007</strong><br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

31


Hieronder volgt een verkort overzicht van de kasstromen en enige andere kengetallen (bedragen x € 1.000):<br />

<strong>2007</strong> 2006 mutatie<br />

nettowinst, afschrijvingen en amortisatie 38.537 31.464 7.073<br />

veranderingen in werkkapitaal en voorzieningen -6.892 -14.927 8.035<br />

kasstroom uit operationele activiteiten 31.645 16.537 15.108<br />

kasstroom uit investeringsactiviteiten 15.200 -95.159 110.359<br />

kasstroom uit financieringsactiviteiten -59.701 66.128 -125.829<br />

saldo kasstromen -12.856 -12.494 -362<br />

groepsvermogen in % van totaal vermogen 40,2 31,8 8,4<br />

rentedragende schulden/EBITDA 1,5 2,8 -1,3<br />

vlottende activa in % van de vlottende passiva 107,1 112,0 -4,9<br />

Operationele kasstroom<br />

De operationele kasstroom is in <strong>2007</strong> toegenomen<br />

met € 15,1 miljoen tot € 31,6 miljoen. Dit is aanmerkelijk<br />

hoger dan de stijging van het bedrijfsresultaat.<br />

De stijging van het bedrijfsresultaat is<br />

in <strong>2007</strong> gematigd door ten laste van het resultaat<br />

komende hogere afschrijvings- en voorzieningslasten<br />

dan in 2006. Deze lasten zijn<br />

niet het gevolg van uitgaven in <strong>2007</strong>, waardoor<br />

de groei van de operationele kasstroom in <strong>2007</strong><br />

hoger is dan de groei van het bedrijfsresultaat.<br />

Het werkkapitaal is in <strong>2007</strong> met € 29,4 miljoen<br />

gestegen. Tegenover het hogere werkkapitaal staat<br />

een stijging van de voorzieningen met € 22,7<br />

miljoen. Per saldo leidden beide posten tot een<br />

verlaging van de operationele kasstroom in<br />

<strong>2007</strong> met € 6,7 miljoen. De stijging van het<br />

werkkapitaal is vooral het gevolg van het hogere<br />

omzetvolume door de instroom van de voormalige<br />

Edah winkels. Tevens leidt een gewijzigde<br />

schattingsmethode van de te ontvangen<br />

leveranciersbonussen tot een hogere vordering<br />

ultimo <strong>2007</strong> van circa € 7 miljoen. Aan de stijging<br />

van de voorzieningen liggen met name hogere<br />

verplichtingen uit hoofde van garantiestellingen<br />

en hogere uitgestelde belastingverplichtingen ten<br />

grondslag.<br />

Kasstroom uit investeringsactiviteiten<br />

Was er in 2006 per saldo sprake van investeringen<br />

ad € 95,2 miljoen, in <strong>2007</strong> is per saldo sprake<br />

van desinvesteringen ad € 15,2 miljoen, een<br />

verschil van € 110,4 miljoen. Deze omslag houdt<br />

vooral verband met de verkoop in <strong>2007</strong> van -<br />

in belangrijke mate in 2006 betaalde - ex-Edah<br />

winkels aan zelfstandig ondernemers en met het<br />

terugbrengen van het belang in Spar in <strong>2007</strong> tot 45%.<br />

miljoenen<br />

120<br />

100<br />

80<br />

60<br />

40<br />

20<br />

0<br />

-20<br />

-40<br />

Investeringen versus cash flow<br />

2003 2004 2005 2006 <strong>2007</strong><br />

investeringen<br />

cash flow<br />

afschrijvingen<br />

investeringen (% van groepsomzet)<br />

8%<br />

7%<br />

6%<br />

5%<br />

4%<br />

3%<br />

2%<br />

1%<br />

0%<br />

-1%<br />

-2%<br />

32 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

De investeringen in <strong>2007</strong> in voormalige Edah<br />

winkels verminderd met ontvangen bedragen bij<br />

de doorverkoop leverden in <strong>2007</strong> per saldo een<br />

inkomende kasstroom op van € 19,4 miljoen.<br />

Hiertegenover staat een investering van € 6,8<br />

miljoen in leveringsrechten met betrekking tot<br />

overige vestigingspunten. Daarnaast is onder<br />

de investeringen in immateriële vaste activa<br />

begrepen een investering van € 2 miljoen in het<br />

winkelautomatiseringssysteem TOP.<br />

In materiële vaste activa werd in <strong>2007</strong> per saldo<br />

een bedrag van € 14,1 miljoen geïnvesteerd,<br />

hiervan heeft € 3,7 miljoen betrekking op de<br />

uitbreiding en mechanisatie van het landelijk<br />

distributiecentrum te Middenbeemster. Het<br />

restant ad € 10,4 miljoen betreft investeringen in<br />

filialen en winkelpanden alsmede vervangingsinvesteringen.<br />

Bij de financiële vaste activa is er in <strong>2007</strong> per<br />

saldo sprake van een desinvestering van € 16,5<br />

miljoen. Enerzijds werd geïnvesteerd in door<br />

vooral aan kopers van voormalige Edah winkels<br />

verstrekte financieringen, anderzijds kwamen er<br />

geldmiddelen beschikbaar door de verkoop van<br />

aandelen in Spar en een daaraan voorafgaande<br />

dividenduitkering door Spar.<br />

Kasstroom uit financieringsactiviteiten<br />

Gedurende de tijd dat <strong>Sperwer</strong> meerderheidsaandeelhouder<br />

was van Spar, was de bancaire<br />

financiering van Spar begrepen in een door<br />

<strong>Sperwer</strong> met een syndicaat van banken<br />

overeengekomen financieringsarrangement.<br />

Doordat <strong>Sperwer</strong> in <strong>2007</strong> haar belang terugbracht<br />

tot 45% en Sligro een belang van 45% verwierf<br />

in Spar, is Spar in <strong>2007</strong> uit dit overkoepelende<br />

financieringsarrangement getreden en zelfstandig<br />

bancair gefinancierd.<br />

De bij de herpositionering van Spar vrijkomende<br />

middelen verruimden de financiële positie<br />

van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong>. Daarnaast ontstond in<br />

<strong>2007</strong> ook financieringsruimte door de positieve<br />

operationele kasstroom en de vlotte verkoop<br />

van voormalige Edah winkels. Dit alles bij elkaar<br />

gaf aanleiding tot een beperkte herfinanciering<br />

van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> in <strong>2007</strong>. Hierbij is ervoor<br />

gekozen om langlopende kredietfaciliteiten af te<br />

lossen en voor de externe bancaire financiering<br />

gebruik te maken van kortlopende faciliteiten.<br />

De herfinanciering resulteerde in de volgende<br />

kasstroom uit financieringsactiviteiten:<br />

aflossing hypothecaire lening -69.475<br />

af: hogere overige langlopende schulden 3.704<br />

verlaging langlopende schulden -65.771<br />

opgenomen kortlopend bankkrediet 6.070<br />

kasstroom uit financieringsactiviteiten -59.701<br />

Een overzicht van de kredietfaciliteiten per 31<br />

december <strong>2007</strong> is als volgt:<br />

Limiet Opgenomen Krediet<br />

ruimte<br />

rekening-courant 60.000 6.070 53.930<br />

kasgeldleningen 60.000 60.000 -<br />

kortlopend krediet 120.000 66.070 53.930<br />

Over de opgenomen kredieten wordt een variabele<br />

rente berekend op basis van het euribor tarief<br />

verhoogd met een opslag. Ter afdekking van<br />

het renterisico zijn per 31 december <strong>2007</strong>, voor<br />

een bedrag van € 30 miljoen, schulden met<br />

een variabele rente via een intrest rate swap<br />

omgezet naar vastrentende schulden (3,72%<br />

per jaar exclusief opslag). Dit voor een termijn<br />

tot 1 oktober 2008. De banken hebben aan de<br />

kredietfaciliteiten voorwaarden verbonden in de<br />

vorm van schuld- en rentedekkingsratio’s. Op de<br />

balansdatum wordt ruimschoots voldaan aan de<br />

gestelde ratio’s.<br />

Solvabiliteit<br />

Vooral de verkoop van voormalige Edah winkels<br />

en het terugbrengen van het belang in Spar tot<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

33


34 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Als eerste supermarktorganisatie ontwikkelde PLUS een babyloyaliteitsprogramma dat nog steeds zeer<br />

succesvol is. Bij de geboorte van een baby bezorgt de PLUS ondernemer persoonlijk een verrassingspakket<br />

aan de kersverse ouders. Jaarlijks worden duizenden pakketten weggegeven.<br />

In <strong>2007</strong> kreeg dit babyloyaliteitsprogramma een extra impuls met de ontwikkeling van een nieuw, eigentijds<br />

pakket, de Kiekeboebox. Opnieuw een toonbeeld van het onderscheidend vermogen van PLUS.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

35


45% leidden in <strong>2007</strong> tot een verlaging van het<br />

balanstotaal met 4,8% tot € 400 miljoen.<br />

De solvabiliteit - groepsvermogen in een percentage<br />

van het balanstotaal - steeg van 31,8% ultimo<br />

2006 tot 40,2% ultimo <strong>2007</strong>. De verhouding<br />

tussen de netto rentedragende schulden, exclusief<br />

waarborgsommen, en de EBITDA daalde van 2,8<br />

ultimo 2006 tot 1,5 ultimo <strong>2007</strong>.<br />

miljoenen<br />

450<br />

400<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

Aansprakelijk vermogen in % totaalvermogen<br />

2003 2004 2005 2006 <strong>2007</strong><br />

aansprakelijk vermogen totaal vermogen in %<br />

40%<br />

38%<br />

36%<br />

34%<br />

32%<br />

30%<br />

28%<br />

26%<br />

Met de afsluiting van <strong>2007</strong> kunnen we vaststellen<br />

dat we een aantal van onze strategische<br />

doelstellingen hebben gerealiseerd.<br />

Voor de kleinere winkels hebben we meer<br />

continuïteit kunnen creëren door de samenvoeging<br />

van Spar, Meermarkt en Attentmarkt.<br />

Daarmee zijn de fundamenten gelegd voor een<br />

gezonde verdere groei.<br />

In financieel opzicht hebben we met PLUS<br />

Retail een uitstekend jaar achter de rug.<br />

Daarmee is tevens de basis gelegd voor verdere<br />

schaalvergroting in de komende jaren.<br />

Onze belangrijkste doelstellingen voor 2008 zijn<br />

het afronden van de logistieke herstructurering,<br />

een beheerste uitrol van de vernieuwde winkelautomatisering<br />

en het vergroten van onze<br />

commerciële slagkracht. Met deze activiteiten<br />

gaan belangrijke investeringen gepaard.<br />

Deze kunnen naar verwachting in belangrijke<br />

mate uit eigen middelen worden gefinancierd.<br />

De turbulentie in de markt, waar in 2008 sprake<br />

van zal zijn, de onzekerheid over de ontwikkeling<br />

van de economie en het daarmee samenhangend<br />

consumentenvertrouwen, maken het niet<br />

mogelijk om uitspraken te doen over de omzet- en<br />

resultaatontwikkeling van ons bedrijf in 2008.<br />

De Bilt, 17 maart 2008<br />

drs. J.E. Lagerweij<br />

algemeen directeur<br />

Winstverdeling<br />

De directie heeft voorgesteld de nettowinst over<br />

<strong>2007</strong> groot € 22.987 (v.j. € 14.049) geheel toe te<br />

voegen aan de reserves.<br />

Vooruitzichten<br />

36 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Verslag van de raad van commissarissen<br />

Groei<br />

Aan het bestuur van de Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A.<br />

<strong>Jaarverslag</strong><br />

Hierbij bieden wij u het jaarverslag aan van<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding dat door de directie is<br />

opgesteld en waarin de jaarrekening over<br />

<strong>2007</strong> is opgenomen. De jaarrekening is<br />

gecontroleerd door Ernst & Young Accountants.<br />

De goedkeurende verklaring van de accountant is<br />

opgenomen op pagina 74 van dit verslag.<br />

Het jaarverslag is met de directie besproken in<br />

aanwezigheid van de accountant. Ook heeft de<br />

raad van commissarissen over het verslag en<br />

over het in <strong>2007</strong> gevoerde beleid gediscussieerd<br />

met de accountant buiten de aanwezigheid van<br />

de directie. Deze discussies en de inhoud van het<br />

verslag en de jaarrekening hebben de raad ervan<br />

overtuigd dat het jaarverslag een goede basis<br />

vormt voor de verantwoording die de raad aflegt<br />

met betrekking tot het gehouden toezicht. Wij<br />

stellen u voor de jaarrekening inclusief het daarin<br />

opgenomen voorstel tot winstbestemming goed te<br />

keuren, de directie décharge te verlenen voor het<br />

gevoerde beleid en de raad van commissarissen<br />

décharge te verlenen voor het gevoerde toezicht<br />

op dat beleid, over het afgelopen boekjaar.<br />

Wijzigingen in de raad van commissarissen<br />

Er hebben zich in <strong>2007</strong> geen wijzigingen<br />

voorgedaan in de personele samenstelling van de<br />

raad van commissarissen.<br />

Resultaat en strategie<br />

De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> heeft in het verslagjaar een<br />

nettowinst behaald van € 23 miljoen euro.<br />

Vergeleken met 2006 betekende dat een stijging<br />

van 63,6%. Deze stijging is mede veroorzaakt<br />

door de bijzondere bate van € 6,9 miljoen als<br />

gevolg van de verkoop van aandelen Spar en door<br />

een eenmalige belastingbate van € 2,1 miljoen,<br />

alsmede door de verdere verlaging van het<br />

tarief voor vennootschapsbelasting. Zou worden<br />

afgezien van deze bijzondere bate en de lagere<br />

belastingdruk, dan was het resultaat ongeveer<br />

gelijk aan dat van het jaar daarvoor.<br />

Net als vorig jaar dient bij de beoordeling van het<br />

resultaat in aanmerking genomen te worden dat<br />

aan leden-ondernemers, naast de gebruikelijke<br />

bonus van 2% over de groothandelsomzet,<br />

ofwel € 22,5 miljoen, ook nog € 5 miljoen<br />

(v.j. € 3,6 miljoen) als extra ondersteuning ter<br />

compensatie van de margedruk als gevolg van de<br />

prijsontwikkeling in de markt wordt uitgekeerd.<br />

De omzet steeg in <strong>2007</strong> met € 252,5 miljoen<br />

naar € 1.574,8 miljoen. Dit is een stijging van<br />

19,1% ten opzichte van 2006. Deze stijging werd<br />

vooral gerealiseerd dankzij de ombouw van 66<br />

Edah vestigingen naar PLUS in 2006 en <strong>2007</strong>,<br />

maar ook door een sterke autonome groei van<br />

de bestaande PLUS supermarkten van 5,4%.<br />

Daarmee lag de autonome groei 1% boven het<br />

gemiddelde in de markt, hetgeen tot tevredenheid<br />

stemt. Op groepsniveau viel echter de Spar<br />

omzet weg in de maanden oktober, november<br />

en december, omdat <strong>Sperwer</strong> vanaf dat moment<br />

geen meerderheidsbelang meer had in Spar.<br />

Ook moet in overweging worden genomen het<br />

feit dat alle aanloopkosten van de integratie van<br />

de Edah winkels in het resultaat zijn verwerkt,<br />

en dat tijdelijk extra logistieke voorzieningen<br />

vereist waren om de volumegroei van 35% in de<br />

distributiecentra adequaat te kunnen verwerken.<br />

Alles bij elkaar nemend, is de raad verheugd<br />

over het gerealiseerde resultaat en de versterking<br />

van de solvabiliteit van de onderneming. De<br />

raad heeft de directie gecomplimenteerd met de<br />

bereikte resultaten.<br />

PLUS<br />

Zowel op commercieel terrein, op IT-gebied, als<br />

in de logistiek is in <strong>2007</strong> weer een aantal stappen<br />

gezet die de organisatie naar de toekomst toe een<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

37


steviger fundament moet geven.<br />

Deze stappen liggen in lijn met het eerder<br />

vastgestelde driejarenplan. De raad is er zich<br />

van bewust dat het gelijktijdig werken aan de<br />

integratie van de overgenomen Edah winkels<br />

binnen de organisatie, alsmede het realiseren van<br />

voornoemd driejarenplan, veel heeft gevraagd<br />

van management en medewerkers. De druk op<br />

met name de kwaliteit van het functioneren<br />

van de “business as usual” was het afgelopen<br />

jaar voelbaar en om die reden meerdere malen<br />

onderwerp van gesprek in de raad.<br />

De raad heeft er overigens alle vertrouwen in<br />

dat het hoge kwaliteitsniveau, waarvan in de<br />

distributie en de IT in het verleden sprake was, in<br />

2008 weer zal worden gehaald.<br />

Spar<br />

Met het samengaan van de MeerMarkt- en<br />

Attentformules van Sligro met die van Spar, is<br />

een stevige basis gelegd voor de uitbouw van<br />

het kleine supermarkt/buurtwinkel concept in<br />

Nederland. De raad is dan ook zeer verheugd dat<br />

de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> en Sligro daarover medio <strong>2007</strong><br />

tot overeenstemming zijn gekomen.<br />

Het gevolg van deze ontwikkeling is wel dat Spar<br />

als zelfstandig bedrijf verder zal gaan, waarin<br />

<strong>Sperwer</strong> overigens een 45% belang houdt.<br />

Voor de jaarrekening van <strong>2007</strong> betekent dit dat<br />

de financiële gegevens van Spar vanaf oktober<br />

<strong>2007</strong> niet langer worden geconsolideerd met die<br />

van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong>. Met deze deal is Spar in<br />

dit segment van de markt een speler van formaat<br />

geworden, met een zeer goed geoutilleerde backoffice.<br />

In combinatie met een verdere uitbouw van het<br />

“Spar Express” initiatief, de zeer voortvarende<br />

ontwikkeling van de Spar winkels die zijn<br />

omgebouwd naar Champions League niveau,<br />

heeft de raad er alle vertrouwen in dat Spar<br />

als formule in Nederland een goede toekomst<br />

tegemoet gaat.<br />

Het zelfstandig ondernemerschap<br />

De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> is een organisatie van en<br />

voor de zelfstandige supermarktondernemers<br />

in Nederland. De organisatie beschouwt het als<br />

haar taak om de zelfstandige ondernemers in de<br />

levensmiddelenhandel zodanig te faciliteren, dat<br />

zij de toekomst in eigen hand (kunnen) houden.<br />

In die zin is de raad verheugd over de<br />

totstandkoming van de schaalvergroting van Spar<br />

en die van PLUS Retail. Daarmee is opnieuw een<br />

aantal belangrijke stappen gezet voor wat betreft<br />

de realisering van onze missie.<br />

Toezicht<br />

In het verslagjaar vergaderde de raad regulier<br />

zeven keer, waarvan twee keer in aanwezigheid<br />

van het bestuur van de Coöperatieve Bond.<br />

Eenmaal heeft de vergadering deels in besloten<br />

vorm plaatsgevonden (buiten aanwezigheid van<br />

de directie). Daarnaast werd zowel plenair als in<br />

kleiner verband door een aantal commissarissen<br />

meerdere malen extra overleg gevoerd met de<br />

directie over Spar en het voornemen om Spar te<br />

integreren met de MeerMarkt- en Attentformules<br />

van Sligro. Tijdens de vergaderingen werd aan de<br />

hand van door de directie verstrekte (financiële)<br />

informatie de gang van zaken in de branche en in<br />

de eigen organisatie gevolgd en besproken. Veel<br />

aandacht vroegen de hiervoor reeds genoemde<br />

punten. Daarnaast kwamen onder meer aan de<br />

orde het functioneren van de directie, haar salaris<br />

en pensioen, de controle en beheerssystemen<br />

waarmee de <strong>Sperwer</strong> organisatie werkt, het<br />

functioneren van de overlegstructuren met<br />

de leden-ondernemers (klankbordgroepen) op<br />

de verschillende functionele gebieden en de<br />

ondernemingsraad.<br />

De raad is verheugd de arbeidsovereenkomst met<br />

de heer Lagerweij tot 1 januari 2010 te hebben<br />

verlengd. Tevens kreeg het opvolgingsvraagstuk<br />

van de directie van PLUS Retail in meer brede zin<br />

aandacht.<br />

Doordat de voorzitter van de raad van<br />

commissarissen participeert in de bestuursver-<br />

38 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

gaderingen van de ondernemers, doordat onze<br />

raad een aantal ondernemers-commissarissen<br />

in zijn midden heeft en doordat de outsidecommissarissen<br />

er een gewoonte van maken<br />

om elk jaar een aantal winkels te bezoeken en<br />

met de ondernemers te overleggen, proberen we<br />

te bereiken dat ons toezicht een goed praktisch<br />

gehalte bezit.<br />

Dank aan de medewerkers<br />

Ook in <strong>2007</strong> is de wereld van de levensmiddelendetailhandel<br />

zeer hectisch geweest. Door alle<br />

veranderingen die zijn opgetreden, hebben<br />

mensen zich pro-actief moeten opstellen en<br />

hebben ze zich vaak ook extra moeten inspannen<br />

en aanpassen. Dit geldt niet in de laatste plaats<br />

voor de directie en medewerkers van de <strong>Sperwer</strong><br />

<strong>Groep</strong> en haar winkelformules.<br />

Daarom wil de raad van commissarissen op deze<br />

plaats de directie en alle medewerkers bedanken<br />

voor hun inzet en samenwerking in het afgelopen<br />

jaar.<br />

De Bilt, 17 maart 2008<br />

drs. J. de Boer<br />

voorzitter<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

39


<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong> Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond ” U.A.<br />

Verslag van het bestuur<br />

Aan de leden van de Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A.<br />

Hierbij bieden wij u het jaarverslag aan van<br />

de Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A. dat is<br />

opgesteld door het bestuur en waarin de<br />

jaarrekening over <strong>2007</strong> is opgenomen. De<br />

jaarrekening is gecontroleerd door Ernst & Young<br />

Accountants. De goedkeurende verklaring van de<br />

accountant is opgenomen op pagina 47 van dit<br />

verslag.<br />

Wij stellen u voor de jaarrekening inclusief het<br />

daarin opgenomen voorstel tot winstbestemming<br />

vast te stellen en het bestuur décharge te<br />

verlenen voor het gevoerde beleid. Daarnaast<br />

stellen wij u voor om het bestuur goedkeuring<br />

te verlenen om – onder gebruikmaking van het<br />

stemrecht verbonden aan de door de Coöperatie<br />

gehouden prioriteitsaandelen in het kapitaal<br />

van PLUS Retail B.V. – het besluit van de directie<br />

van PLUS Retail B.V., tot uitkering van 2% bonus<br />

over de afname <strong>2007</strong> aan haar afnemers, goed te<br />

keuren.<br />

Het bestuur van de Coöperatie heeft in <strong>2007</strong> vier<br />

keer plenair vergaderd. Daarnaast is met enige<br />

regelmaat tussentijds overleg gevoerd met de<br />

directie over Spar en ontwikkelingen in de markt.<br />

Naast onderwerpen als resultaatontwikkeling<br />

van de <strong>Groep</strong>, resultaatontwikkeling van de<br />

detailhandel, opvolging van de directie, de samenwerkingsovereenkomst<br />

en het conditiestelsel,<br />

heeft het bestuur ruimschoots aandacht<br />

besteed aan de strategie van de Coöperatie in<br />

de komende jaren. Daarbij zijn de gewenste<br />

formule ontwikkeling, logistieke organisatie,<br />

automatisering en schaalgrootte aan de orde<br />

gesteld.<br />

Naast deze meer strategische onderwerpen, is<br />

de voortgang van de Edah-migratie behandeld,<br />

alsmede het terugbrengen van het 90% belang in<br />

Spar naar een 45% belang, om daarmee Spar in<br />

staat te stellen verder te kunnen groeien in aantal<br />

winkels.<br />

Jaarlijks geeft het bestuur opdracht aan de<br />

accountant tot controle van de juiste toepassing<br />

van het door PLUS Retail B.V. gehanteerde<br />

conditiestelsel. In verband met de groei van<br />

het aantal ondernemers, het toenemende<br />

aantal leveranciers en gelet op het belang van<br />

een goede toepassing van het conditiestelsel<br />

voor de PLUS ondernemers, heeft het bestuur<br />

besloten het onderzoek met ingang van <strong>2007</strong><br />

uit te breiden. In haar vergaderingen heeft het<br />

bestuur regelmatig stilgestaan bij operationele<br />

problemen die zich in <strong>2007</strong> voordeden op het<br />

gebied van logistiek en automatisering. Ook<br />

werd stilgestaan bij de logistieke herstructurering<br />

binnen PLUS Retail B.V. en de ontwikkeling van<br />

het winkelautomatiseringssysteem TOP.<br />

Naar aanleiding van een uitgebreide evaluatiesessie<br />

in het tweede halfjaar van 2006 heeft<br />

het bestuur samen met de directie in <strong>2007</strong><br />

een gedeeltelijke herstructurering van de<br />

inspraakorganen doorgevoerd. Zo zijn de<br />

klankbordgroepen logistiek en operations<br />

samengevoegd om slagvaardiger te kunnen<br />

functioneren. Door een betere spreiding van de<br />

agenda en een samenvatting van de verslagen<br />

van de klankbordgroepen en besturen is tevens<br />

gewerkt aan een breder bereik, draagvlak en<br />

inspraak onder ondernemers.<br />

In <strong>2007</strong> trad de heer E.J. de Witt af als lid van het<br />

bestuur van de Coöperatie. Wij zijn de heer<br />

40 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

De Witt erkentelijk voor zijn bijdrage aan het<br />

bestuur in de afgelopen jaren. In de ontstane<br />

vacature werd voorzien door de benoeming van<br />

de heer H. Hoeve als lid van het bestuur.<br />

Over <strong>2007</strong> behaalde de Coöperatie een nettowinst<br />

van € 23 miljoen (v.j.€ 14,1 miljoen).<br />

Dit resultaat betreft nagenoeg geheel het aandeel<br />

in het resultaat van de 100% dochtermaatschappij<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding. Voor nader inzicht in de<br />

door B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding behaalde resultaten<br />

wordt kortheidshalve verwezen naar het elders in<br />

dit jaarverslag van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> opgenomen<br />

directieverslag en jaarrekening van B.V. <strong>Sperwer</strong><br />

Holding.<br />

Het bestuur bedankt de directie, medewerkers<br />

en raad van commissarissen van B.V. <strong>Sperwer</strong><br />

Holding voor hun inzet in het afgelopen jaar.<br />

De Bilt, 17 maart 2008<br />

drs. H.H.van Velzen<br />

voorzitter<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

41


42 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Keer op keer weet PLUS met onderscheidende acties de gevoelige snaar bij de consument te raken.<br />

De Super Sjoelers bijvoorbeeld, de actie die PLUS in samenwerking met Nickelodeon organiseerde.<br />

Kleine en grote consumenten spaarden enthousiast voor sjoelstenen met afbeeldingen van tekenfilmfiguren<br />

uit de populaire Nickelodeon tv-series. Tijdens de actie, die in de Sinterklaastijd plaatsvond,<br />

maakte Endemol Nederland unieke tv-opnames van "Ontbijtpiet", die de wens van dertien PLUS<br />

consumentjes in vervulling liet gaan.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

43


Jaarrekening <strong>2007</strong> Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A.<br />

Balans per 29 december <strong>2007</strong>, na winstbestemming<br />

(bedragen x € 1.000)<br />

Vaste activa<br />

pagina 29 december <strong>2007</strong> 30 december 2006<br />

Financiële vaste activa 45<br />

deelneming B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding 160.811 130.613<br />

deelneming PLUS Retail B.V. 2 2<br />

160.813 130.615<br />

Liquide middelen<br />

219 181<br />

Eigen vermogen 45<br />

161.032 130.796<br />

wettelijke reserve 15.990 -<br />

overige reserve 144.951 130.700<br />

160.941 130.700<br />

Langlopende schulden 46 78 82<br />

Kortlopende schulden 13 14<br />

161.032 130.796<br />

Winst- en verliesrekening over <strong>2007</strong><br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

resultaat deelneming 22.987 14.049<br />

overige baten en lasten 46 55 46<br />

Resultaat voor belastingen<br />

23.042 14.095<br />

belastingen 12 13<br />

Nettowinst 23.030 14.082<br />

44 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

Algemene toelichting<br />

Statutair valt het boekjaar samen met het<br />

kalenderjaar. De feitelijke afsluiting van<br />

het boekjaar vindt plaats op basis van de<br />

internationale weeknummering en wel op de<br />

laatste zaterdag van het boekjaar, dit jaar derhalve<br />

op 29 december <strong>2007</strong>.<br />

Waarderingsgrondslagen<br />

De jaarrekening van de vereniging<br />

wordt opgesteld op basis van historische<br />

aanschafwaarden. Voor zover niet anders is<br />

vermeld zijn de activa en de passiva daarbij<br />

opgenomen tegen nominale waarde.<br />

Toelichting op de balans<br />

(bedragen x € 1.000)<br />

Financiële vaste activa<br />

Deelnemingen zijn gewaardeerd tegen (het<br />

aandeel in) de nettovermogenswaarde.<br />

Deelneming B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding 160.811<br />

(v.j. 130.613)<br />

Dit betreft een 100% dochtermaatschappij, die is<br />

gewaardeerd op de nettovermogenswaarde.<br />

De mutaties in het verslagjaar kunnen als volgt<br />

worden weergegeven:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

stand begin boekjaar 130.613 116.564<br />

rechtstreekse<br />

vermogensmutatie 7.211 -<br />

resultaat deelneming 22.987 14.049<br />

stand einde boekjaar 160.811 130.613<br />

De rechtstreekse vermogensmutatie van B.V.<br />

<strong>Sperwer</strong> Holding ad 7.211 heeft betrekking op<br />

haar aandeel in de door haar 45% deelneming in<br />

Spar Holding B.V. in <strong>2007</strong> verkregen agio op<br />

geëmitteerde aandelen. Ingevolge de Nederlandse<br />

regelgeving omtrent de jaarverslaggeving dient<br />

deze rechtstreekse vermogensmutatie zowel door<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding als door de Coöperatie te<br />

worden toegevoegd aan de wettelijke reserve.<br />

Deelneming PLUS Retail B.V. 2 (v.j. 2)<br />

Dit betreft een deelneming van 1% in het<br />

kapitaal van PLUS Retail B.V., waarin in 2004<br />

vijf prioriteitsaandelen zijn verkregen. Aan<br />

de prioriteitsaandelen zijn bijzondere rechten<br />

verbonden. Artikel 10 lid 6 van de statuten van<br />

de Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A. bepaalt<br />

hieromtrent: “Indien de coöperatie houder is van<br />

één of meer prioriteitsaandelen in het kapitaal<br />

van de besloten vennootschap met beperkte<br />

aansprakelijkheid: PLUS Retail B.V., met statutaire<br />

zetel te De Bilt, behoeft het hoofdbestuur de<br />

goedkeuring van de algemene vergadering voor<br />

besluiten tot het uitoefenen van stemrecht op die<br />

aandelen, terzake van besluiten tot:<br />

a. het vaststellen en wijzigen van algemene<br />

leveringsvoorwaarden en betalingscondities;<br />

b. het vaststellen van de hoogte van de aan de<br />

afnemers toe te stane bonussen.”<br />

Wettelijke reserve 15.990 (v.j. nihil)<br />

Deze reserve is gevormd voor ingehouden<br />

winsten van direct of indirect gehouden<br />

deelnemingen waarvan de uitkering niet zonder<br />

beperking kan worden bewerkstelligd alsmede<br />

voor rechtstreekse mutaties in het eigen<br />

vermogen van deze deelnemingen.<br />

De reserve muteerde als volgt:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

stand begin boekjaar - -<br />

bij: overboeking van overige reserve 8.139 -<br />

bij: rechtstreekse<br />

vermogensmutatie deelneming 7.211 -<br />

bij: volgens winstbestemming 640 -<br />

stand einde boekjaar 15.990 -<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

45


Toelichting op de winst- en<br />

verliesrekening (bedragen x € 1.000)<br />

Overige reserve 144.951 (v.j. 130.700)<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

stand begin boekjaar 130.700 116.618<br />

af: overboeking naar<br />

wettelijke reserve -8.139 -<br />

bij: volgens winstbestemming 22.390 14.082<br />

stand einde boekjaar 144.951 130.700<br />

Overige baten en lasten 55 (v.j. 46)<br />

De overige baten en lasten bestaan uit:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

contributie leden 56 50<br />

rente baten 7 5<br />

rente participatiebewijzen leden -8 -9<br />

55 46<br />

Langlopende schulden 78 (v.j. 82)<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

stand begin boekjaar 82 86<br />

af: inname -4 -4<br />

stand einde boekjaar 78 82<br />

Als onderdeel van de Juridische Herstructurering<br />

<strong>Sperwer</strong> zijn de preferente aandelen die door<br />

de leden-ondernemers werden gehouden in het<br />

kapitaal van de <strong>Sperwer</strong> groothandels, door de<br />

betreffende groothandels in 2004 ingekocht.<br />

Daarvoor in de plaats zijn er door de Coöperatieve<br />

Levensmiddelengroothandel “Nederlands<br />

<strong>Sperwer</strong>verbond” U.A. aan de betreffende PLUS<br />

leden-ondernemers participaties uitgegeven met<br />

een nominale waarde van €453,78 elk. Over de<br />

nominale waarde van deze participaties wordt<br />

jaarlijks een rente vergoed van 10%.<br />

De participaties kunnen slechts gehouden worden<br />

door op 1 januari 2004 aanwezige PLUS leden<br />

van de Coöperatieve Bond. Bij het beëindigen<br />

van het lidmaatschap vervallen de door deze<br />

participatiehouder gehouden participaties.<br />

Terugbetaling vindt alsdan plaats tegen de<br />

nominale waarde van de participaties.<br />

De Bilt, 17 maart 2008<br />

Het bestuur,<br />

drs. H.H. van Velzen, voorzitter<br />

drs. J. de Boer<br />

J. Cornelis<br />

H. Hoeve A.P. van Reijen<br />

G. Smit P.L.J.M. Verbeeten<br />

Overige gegevens<br />

Statutaire bepalingen inzake de winstbestemming<br />

Artikel 14 lid 1 van de statuten luidt:<br />

“De Algemene Vergadering beslist welke<br />

bestemming aan het batig saldo, blijkende uit de<br />

vastgestelde jaarrekening, wordt gegeven.”<br />

Winstbestemming<br />

Voorgesteld wordt de winst over <strong>2007</strong> groot 23.030<br />

als volgt te bestemmen:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

toevoeging aan de wettelijke reserve 640 -<br />

toevoeging aan de algemene reserve 22.390 14.082<br />

23.030 14.082<br />

Aansprakelijkheid leden<br />

Artikel 29 van de statuten bepaalt hieromtrent:<br />

“Iedere verplichting van de leden of oud-leden van<br />

de coöperatie om in een bij de ontbinding van de<br />

coöperatie blijkend tekort bij te dragen is uitgesloten.”<br />

46 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

Aan het bestuur en de leden van de Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A.<br />

Accountantsverklaring<br />

Verklaring betreffende de jaarrekening<br />

Wij hebben de in dit verslag opgenomen<br />

jaarrekening <strong>2007</strong> van Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond”<br />

U.A. te De Bilt bestaande uit de balans per<br />

29 december <strong>2007</strong> en de winst-en-verliesrekening<br />

over <strong>2007</strong> met de toelichting gecontroleerd.<br />

Verantwoordelijkheid van het bestuur<br />

Het bestuur van de Coöperatie is verantwoordelijk<br />

voor het opmaken van de jaarrekening die het<br />

vermogen en het resultaat getrouw dient weer<br />

te geven, alsmede voor het opstellen van het<br />

jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel<br />

9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat<br />

onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand<br />

houden van een intern beheersingssysteem relevant<br />

voor het opmaken van en getrouw weergeven<br />

in de jaarrekening van vermogen en resultaat,<br />

zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel<br />

belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het<br />

kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen<br />

voor financiële verslaggeving en het maken van<br />

schattingen die onder de gegeven omstandigheden<br />

redelijk zijn.<br />

Verantwoordelijkheid van de accountant<br />

Onze verantwoordelijkheid is het geven van<br />

een oordeel over de jaarrekening op basis van<br />

onze controle. Wij hebben onze controle verricht<br />

in overeenstemming met Nederlands recht.<br />

Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen<br />

aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij<br />

gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te<br />

voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt<br />

verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen<br />

van materieel belang bevat. Een controle omvat<br />

het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging<br />

van controle-informatie over de bedragen en de<br />

toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de<br />

uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de<br />

professionele oordeelsvorming van de accountant,<br />

waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s<br />

van afwijkingen van materieel belang als<br />

gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling<br />

neemt de accountant in aanmerking het voor<br />

het opmaken van en getrouw weergeven in de<br />

jaarrekening van vermogen en resultaat relevante<br />

interne beheersingssysteem, teneinde een<br />

verantwoorde keuze te kunnen maken van de<br />

controlewerkzaamheden die onder de gegeven<br />

omstandigheden adequaat zijn maar die niet<br />

tot doel hebben een oordeel te geven over de<br />

effectiviteit van het interne beheersings-systeem<br />

van de vennootschap. Tevens omvat een controle<br />

onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid<br />

van de toegepaste grondslagen voor financiële<br />

verslaggeving en van de redelijkheid van<br />

schattingen die het bestuur van de coöperatie heeft<br />

gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele<br />

beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening<br />

dat de door ons verkregen controle-informatie<br />

voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.<br />

Oordeel<br />

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw<br />

beeld van de grootte en de samenstelling van het<br />

vermogen van Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A. per 29<br />

december <strong>2007</strong> en van het resultaat over <strong>2007</strong> in<br />

overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.<br />

Verklaring betreffende andere wettelijke<br />

voorschriften<br />

Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge<br />

artikel 2:393 lid 5 onder e BW melden wij dat het<br />

jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen,<br />

verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in<br />

artikel 2:391 lid 4 BW.<br />

Utrecht, 17 maart 2008<br />

Ernst & Young Accountants<br />

namens deze<br />

w.g. J.W.M. Korver RA<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

47


Geconsolideerde jaarrekening <strong>2007</strong> B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

Geconsolideerde balans per 29 december <strong>2007</strong>, na winstbestemming<br />

(bedragen x € 1.000)<br />

Activa<br />

pagina 29 december <strong>2007</strong> 30 december 2006<br />

Vaste activa<br />

immateriële vaste activa 57 76.618 108.087<br />

materiële vaste activa 58 98.680 96.284<br />

financiële vaste activa 59 47.567 27.927<br />

222.865 232.298<br />

Vlottende activa<br />

voorraden 60 46.928 51.106<br />

vorderingen 60 129.438 123.300<br />

liquide middelen 60 862 13.718<br />

177.228 188.124<br />

400.093 420.422<br />

Passiva<br />

<strong>Groep</strong>svermogen 61 160.811 133.673<br />

Voorzieningen 61 39.508 18.625<br />

Langlopende schulden 62 34.368 100.139<br />

Kortlopende schulden 63 165.406 167.985<br />

400.093 420.422<br />

48 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

Geconsolideerde winst- en verliesrekening over <strong>2007</strong><br />

(bedragen x € 1.000)<br />

pagina <strong>2007</strong> 2006<br />

netto-omzet 66 1.574.759 1.322.265<br />

kostprijs van de omzet 1.413.425 1.201.135<br />

bruto-omzetresultaat 161.334 121.130<br />

verkoopkosten 63.140 38.334<br />

algemene beheerskosten 37.579 34.443<br />

100.719 72.777<br />

bedrijfsresultaat vóór amortisatie<br />

van immateriële vaste activa en bonussen 60.615 48.353<br />

amortisatie immateriële vaste activa 67 15.384 8.173<br />

bedrijfsresultaat vóór bonussen 45.231 40.180<br />

financiële baten en lasten 67 -4.963 -596<br />

resultaat voor bonussen en belastingen 40.268 39.584<br />

bonussen 22.479 18.503<br />

resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening<br />

voor belastingen 17.789 21.081<br />

belastingen -3.021 -6.354<br />

resultaat deelneming 8.848 -<br />

resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening<br />

na belastingen 23.616 14.727<br />

aandeel van derden -629 -678<br />

nettowinst 22.987 14.049<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

49


Overzicht van kasstromen van de <strong>Groep</strong> over <strong>2007</strong><br />

(bedragen x € 1.000)<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

Kasstroom uit operationele activiteiten<br />

resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening<br />

na belastingen 23.616 14.727<br />

af: resultaat deelnemingen -8.848 -<br />

14.768 14.727<br />

afschrijvingen en waardeveranderingen 23.769 16.737<br />

veranderingen in werkkapitaal:<br />

- voorraden -4.234 -7.868<br />

- vorderingen -34.113 -25.868<br />

- kortlopende schulden, exclusief bankkrediet 8.945 18.559<br />

-29.402 -15.177<br />

mutaties in voorzieningen 22.705 617<br />

-6.697 -14.560<br />

kasstroom uit bedrijfsuitoefening 31.840 16.904<br />

dividend aan minderheidsaandeelhouders -195 -367<br />

31.645 16.537<br />

Kasstroom uit investeringsactiviteiten<br />

investeringen immateriële vaste activa -35.346 -96.425<br />

investeringen materiële vaste activa -24.069 -22.743<br />

desinvesteringen immateriële vaste activa 48.132 21.706<br />

desinvesteringen materiële vaste activa 9.986 3.618<br />

desinvesteringen in financiële vaste activa 16.497 -1.315<br />

15.200 -95.159<br />

Kasstroom uit financieringsactiviteiten<br />

langlopende schulden (per saldo) -65.771 6.128<br />

kortlopend bankkrediet 6.070 60.000<br />

-59.701 66.128<br />

Saldo kasstromen -12.856 -12.494<br />

liquide middelen begin boekjaar 13.718 26.212<br />

liquide middelen einde boekjaar 862 13.718<br />

Mutatie liquide middelen<br />

-12.856 -12.494<br />

50 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Algemene toelichting<br />

Groei<br />

Algemeen<br />

Statutair valt het boekjaar samen met het kalenderjaar.<br />

De feitelijke afsluiting van het boekjaar<br />

vindt plaats op basis van de internationale weeknummering<br />

en wel op de laatste zaterdag van het<br />

boekjaar, dit jaar derhalve op 29 december <strong>2007</strong>.<br />

Consolidatie<br />

De consolidatie omvat de financiële gegevens van<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding en van die ondernemingen<br />

waarin de vennootschap direct of indirect overwegende<br />

zeggenschap heeft.<br />

De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen<br />

worden voor 100% opgenomen in de consolidatie<br />

vanaf het moment dat deze zeggenschap<br />

ontstaat, tot het moment dat deze eindigt. Het<br />

aandeel van derden in het groepsvermogen en de<br />

groepswinst is vermeld onder aandeel van derden.<br />

De geformuleerde grondslagen hebben betrekking<br />

op de jaarrekening als geheel en daarmee tevens<br />

op de geconsolideerde jaarrekening, die daarvan<br />

een onderdeel uitmaakt.<br />

In de consolidatie zijn betrokken de jaarrekening<br />

van de vennootschap alsmede die van de<br />

volgende deelnemingen:<br />

PLUS Holding B.V., De Bilt (100%)<br />

PLUS Retail B.V., De Bilt (100%)<br />

PLUS Vastgoed B.V., De Bilt (100%)<br />

PLUS Financieringen B.V., De Bilt (100%)<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Assurantiën, De Bilt (100%)<br />

Ultimo 2006 bezat de vennootschap een 88,34%<br />

belang in het kapitaal van Spar Holding B.V., te<br />

Zevenbergen, en haar dochtermaatschappijen.<br />

Per 6 oktober <strong>2007</strong> is dit belang teruggebracht<br />

tot 45%. Om deze reden zijn de resultaten van<br />

Spar Holding B.V. en haar dochtermaatschappijen<br />

behaald in de periode 1 januari <strong>2007</strong> tot en met 6<br />

oktober <strong>2007</strong> opgenomen in de geconsolideerde<br />

winst- en verliesrekening over <strong>2007</strong> van de<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong>. Vanaf 7 oktober <strong>2007</strong> worden de<br />

financiële gegevens van Spar Holding B.V. niet<br />

langer in de consolidatie opgenomen en wordt het<br />

45% belang in de resultaten van Spar in de winsten<br />

verliesrekening verantwoord als “resultaat<br />

deelneming”. Het 45% belang in het kapitaal van<br />

Spar Holding B.V. wordt in de balans verantwoord<br />

onder de deelnemingen.<br />

De hiervoor genoemde groepsmaatschappijen<br />

evenals de deelneming Spar Holding B.V. worden<br />

aangemerkt als verbonden partij. Transacties<br />

tussen groepsmaatschappijen worden in de<br />

consolidatie geëlimineerd. Deelnemingen van<br />

te verwaarlozen betekenis blijven buiten de<br />

consolidatie.<br />

Aangezien de financiële gegevens van de<br />

jaarrekening van B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding zijn<br />

verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening<br />

is bij het opstellen van de vennootschappelijke<br />

winst- en verliesrekening gebruikgemaakt van de<br />

vrijstelling conform artikel 2:402 BW.<br />

Grondslagen kasstroomoverzicht<br />

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens<br />

de indirecte methode. De betaalde koopsom<br />

(onder aftrek van verkregen geldmiddelen)<br />

van verworven deelnemingen is opgenomen<br />

onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten.<br />

Ontvangen bedragen voor afgestoten belangen<br />

in deelnemingen worden eveneens onder<br />

de kasstroom uit investeringsactiviteiten<br />

verantwoord. In het verslagjaar heeft de <strong>Sperwer</strong><br />

<strong>Groep</strong> een deel van haar aandelenbelang in<br />

Spar Holding B.V. te Zevenbergen afgestoten.<br />

Aan deze verkoop ging een dividenduitkering<br />

door Spar vooraf. Beide opbrengsten zijn in<br />

het overzicht van kasstromen verantwoord<br />

onder de “desinvesteringen in financiële vaste<br />

activa” als onderdeel van de kasstroom uit<br />

investeringsactiviteiten.<br />

Nadere toelichting omtrent de transacties inzake<br />

het terugbrengen van het belang in Spar tot 45%<br />

is in dit jaarverslag opgenomen in het voorwoord,<br />

het verslag van de directie en in de toelichting<br />

op de vennootschappelijke balans en winst- en<br />

verliesrekening.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

51


Waarderingsgrondslagen<br />

Overige vermeldingen<br />

De afnemers van de PLUS groothandels zijn<br />

tevens lid van de Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond“ U.A.,<br />

houdster van alle aandelen in het kapitaal van<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding. Diverse vorderingen<br />

op en schulden aan de afnemers van de PLUS<br />

groothandels zijn tevens vorderingen op en<br />

schulden aan de leden van de Coöperatie. Daar<br />

deze vorderingen en schulden zijn ontstaan in<br />

het normale handelsverkeer, zijn deze niet steeds<br />

afzonderlijk vermeld.<br />

Algemeen<br />

De jaarrekening van de vennootschap wordt opgesteld<br />

op basis van historische aanschafwaarden en<br />

in overeenstemming met in Nederland algemeen<br />

aanvaarde grondslagen voor de financiële verslaglegging.<br />

Voorzover niet anders is vermeld zijn de<br />

activa en de passiva daarbij opgenomen tegen<br />

nominale waarde.<br />

Schattingen<br />

Bij de toepassing van de grondslagen en regels<br />

voor het opstellen van de jaarrekening vormt de<br />

leiding van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> zich verschillende<br />

oordelen en maakt schattingen die essentieel<br />

kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen<br />

bedragen. Indien het voor het geven van het in<br />

artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk<br />

is, is de aard van deze beoordelingen en<br />

schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen<br />

opgenomen bij de toelichting op de<br />

betreffende jaarrekeningposten. In <strong>2007</strong> heeft een<br />

wijziging plaatsgevonden met betrekking tot de<br />

inschatting van ultimo boekjaar van leveranciers<br />

te ontvangen bonussen. Dit betreft in het bijzonder<br />

de situaties waarin sprake is van staffelbonussen.<br />

De schattingswijziging heeft in <strong>2007</strong> geleid tot<br />

eenmalig hogere leveranciersbonussen - onderdeel<br />

van het bruto-omzetresultaat - van € 7 miljoen.<br />

Vergelijking met voorgaand jaar<br />

Tot en met 2006 werd de boekwaarde van gekochte<br />

en zelf ontwikkelde software in de balans van de<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> verantwoord onder de materiële<br />

vaste activa. Met ingang van <strong>2007</strong> vind de<br />

presentatie plaats onder de immateriële vaste<br />

activa. Naast deze wijziging heeft een aantal<br />

herrubriceringen van ondergeschikte betekenis<br />

plaatsgevonden, deze hebben geen invloed op het<br />

vermogen en het resultaat. De vergelijkende cijfers<br />

over 2006 zijn dienovereenkomstig aangepast.<br />

Immateriële vaste activa<br />

• Goodwill - Leveringsrechten<br />

Onder dit hoofd worden verantwoord de betaalde<br />

52 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

bedragen voor de verwerving of verlenging van<br />

het recht tot levering van goederen en diensten<br />

aan bij de vennootschap aangesloten zelfstandige<br />

ondernemers, vastgelegd in een zogenaamde<br />

"samenwerkingsovereenkomst". De goodwill<br />

wordt gewaardeerd tegen aanschafwaarde verminderd<br />

met lineair berekende afschrijvingen<br />

over een periode van 10 jaar, of zoveel korter<br />

als de looptijd van een individueel afgesloten<br />

samenwerkingsovereenkomst. Indien sprake is van<br />

duurzame bijzondere waardevermindering, vindt<br />

afwaardering plaats tot lagere bedrijfswaarden.<br />

• Goodwill – Deelnemingen en filialen<br />

Goodwill vormt het verschil tussen de<br />

verwervingskosten van ondernemingen en<br />

de nettovermogenswaarde daarvan, berekend<br />

tegen de door de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> gehanteerde<br />

grondslagen. Daarnaast wordt onder dit hoofd<br />

verantwoord de betaalde goodwill bij aankoop<br />

van filialen. Goodwill wordt lineair afgeschreven<br />

over een periode van 10 jaar. Indien sprake is van<br />

duurzame bijzondere waardevermindering, vindt<br />

afwaardering plaats tot lagere bedrijfswaarden.<br />

• Software<br />

Gekochte softwarelicenties worden gewaardeerd<br />

tegen aanschafwaarde verminderd met afschrijvingen,<br />

gebaseerd op de geschatte economische<br />

levensduur. De uitgaven voor zelf vervaardigde<br />

software worden geactiveerd indien het waarschijnlijk<br />

is dat economische voordelen zullen<br />

worden behaald en de kosten betrouwbaar<br />

kunnen worden vastgesteld. Uitgaven samenhangend<br />

met de implementatie van software,<br />

onderhoud van softwareprogramma’s en uitgaven<br />

van onderzoek worden verantwoord in de winsten<br />

verliesrekening.<br />

Materiële vaste activa<br />

De materiële vaste activa worden gewaardeerd<br />

tegen aanschafwaarde verminderd met<br />

afschrijvingen, gebaseerd op de geschatte<br />

economische levensduur met uitzondering van de<br />

grond, waarop niet wordt afgeschreven.<br />

De afschrijvingen worden naar tijdsgelang<br />

volgens de lineaire methode vanaf het moment<br />

van ingebruikneming van het actief berekend<br />

over de aanschafwaarde. Aan onroerend goed<br />

in uitvoering wordt, vanaf het moment van<br />

aanvang van de bouw tot het moment van<br />

ingebruikneming of realisatie van de bouw,<br />

bouwrente toegerekend. Waar nodig worden extra<br />

afschrijvingen verricht tot lagere bedrijfswaarden<br />

c.q. opbrengstwaarden.<br />

Financiële vaste activa<br />

Deelnemingen in groepsmaatschappijen en<br />

overige deelnemingen waarin invloed van<br />

betekenis kan worden uitgeoefend worden<br />

gewaardeerd tegen het (aandeel in) de<br />

nettovermogenswaarde. Invloed van betekenis<br />

wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te<br />

zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer<br />

van de stemrechten.<br />

Minderheidsdeelnemingen in (commanditaire)<br />

samenwerkingsvormen met leden-ondernemers<br />

alsmede in inkoop- en marketingorganisaties<br />

zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs,<br />

tenzij verwacht wordt dat van een duurzame<br />

waardevermindering sprake is.<br />

De onder dit hoofd opgenomen vorderingen<br />

worden gewaardeerd tegen nominale waarde<br />

verminderd met noodzakelijk geachte<br />

voorzieningen.<br />

Tevens worden onder dit hoofd langlopende<br />

latente belastingvorderingen verantwoord (zie<br />

belastingen).<br />

Voorraden<br />

• Projecten in ontwikkeling<br />

In een aantal gevallen worden (nieuwe)<br />

vestigingspunten ontwikkeld voor eigen rekening<br />

en risico. Met betrekking tot deze projecten is<br />

nog geen beslissing genomen of deze duurzaam<br />

aan de bedrijfsuitoefening verbonden zullen<br />

blijven, dan wel dat deze worden ondergebracht<br />

bij derden. De projecten in ontwikkeling worden<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

53


gewaardeerd tegen de aanschafkosten en de<br />

overige rechtstreeks toerekenbare kosten. Aan<br />

de projecten wordt betaalde rente toegerekend<br />

gedurende de looptijd van het project. Op de<br />

projecten wordt winst naar rato van de voortgang<br />

van het project verantwoord voor zover de<br />

projecten in opdracht van derden worden<br />

uitgevoerd en de winst voldoende betrouwbaar<br />

is in te schatten. Een voorziening voor eventueel<br />

te verwachten verliezen wordt rechtstreeks in<br />

mindering gebracht op de waardering van het<br />

project.<br />

• Handelsgoederen<br />

De voorraden handelsgoederen zijn gewaardeerd<br />

tegen de laatst bekende inkoopprijzen.<br />

Deze waarderingswijze kan leiden tot<br />

ongerealiseerde prijsstijgingen. Gezien de hoge<br />

omloopsnelheid van de voorraden is deze invloed<br />

van te verwaarlozen betekenis op de resultaten.<br />

Vorderingen<br />

De vorderingen worden opgenomen onder aftrek<br />

van een voorziening voor mogelijke oninbaarheid,<br />

welke individueel wordt bepaald. Met de Sligro<br />

Food Group is in 2006 een joint venture, S&S<br />

Winkels B.V., aangegaan ter verwerving van<br />

223 Edah filialen van Laurus. Ultimo <strong>2007</strong><br />

zijn nagenoeg alle filialen ondergebracht bij<br />

beide partners of afgestoten aan derden. Naar<br />

verwachting zal S&S Winkels B.V. in 2008 worden<br />

ontbonden. Doordat de samenwerking met Sligro<br />

Food Group kortlopend van aard is, wordt het<br />

belang in S&S Winkels B.V. in de balans per 29<br />

december <strong>2007</strong> - evenals per 30 december 2006 -<br />

gepresenteerd onder de vorderingen.<br />

Voorzieningen<br />

• Toegezegde pensioenregelingen onder RJ 271<br />

Bij toepassing van RJ 271 dienen pensioenregelingen<br />

te worden gekwalificeerd als<br />

toegezegde bijdrageregelingen of toegezegde<br />

pensioenregelingen. Voor de toegezegde<br />

bijdrageregelingen geldt dat de onderneming<br />

geen aanvullende bijdragen is verschuldigd als<br />

er sprake is van een tekort bij het betreffende<br />

(bedrijfstak)pensioenfonds. Het (actuariële)<br />

risico, inclusief beleggingsrisico ligt niet bij de<br />

onderneming. Bij toegezegde pensioenregelingen<br />

is dit wel het geval. Om deze reden worden<br />

in geval van toegezegde bijdrageregelingen de<br />

pensioenlasten verantwoord op basis van de af te<br />

dragen premies.<br />

Binnen de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> bestaat een aantal<br />

pensioenregelingen dat samenhangt met<br />

verschillende CAO’s voor medewerkers<br />

werkzaam in de verschillende distributiecentra<br />

en het hoofdkantoor en voor medewerkers<br />

werkzaam in eigen winkelfilialen. Deze<br />

pensioenregelingen - voor zover ondergebracht<br />

bij bedrijfspensioenfondsen - worden in het<br />

kader van RJ 271 beschouwd als toegezegde<br />

bijdrageregelingen. Voor deze regelingen is geen<br />

waardering van de pensioenverplichtingen en<br />

beleggingen nodig op basis van RJ 271.<br />

Daarnaast kent de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> in totaal 18<br />

(v.j. 11) pensioenregelingen die in het kader van<br />

RJ 271 als toegezegde pensioenregelingen worden<br />

beschouwd. De regelingen zijn voor een deel<br />

ondergebracht bij het ondernemingspensioenfonds<br />

“Stichting Pensioenfonds Open Huis” en voor<br />

een deel bij verzekeringsmaatschappijen. Deze<br />

regelingen hebben betrekking op geïndexeerde<br />

(pré)pensioenmiddelloonregelingen, individuele<br />

pensioenregelingen en jubileumregelingen.<br />

De indexatie van opgebouwde pensioenaanspraken<br />

is voorwaardelijk van aard - jaarlijks<br />

dient hiertoe door het bestuur van Stichting<br />

Pensioenfonds Open Huis een besluit te worden<br />

genomen - doch in beginsel volgt de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

voor de actieve werknemers het indexatiebeleid<br />

van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de<br />

Groothandel in Levensmiddelen. Voor de inactieve<br />

deelnemers geldt dit eveneens, echter met dien<br />

verstande dat indexatie eerst plaatsvindt indien<br />

sprake is van een bepaald dekkingsoverschot<br />

binnen Stichting Pensioenfonds Open Huis.<br />

54 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

De voorzieningen, beleggingen en kosten van de<br />

regelingen worden op actuariële wijze voor iedere<br />

regeling afzonderlijk bepaald, voor zover de op de<br />

regeling betrekking hebbende voorzieningen en<br />

beleggingen separeerbaar zijn.<br />

De voorziening voor pensioenverplichtingen is<br />

het saldo van de volgende posten:<br />

• de contante waarde van de toegekende<br />

pensioenaanspraken, plus of min;<br />

• de op balansdatum nog niet verwerkte<br />

actuariële resultaten, min;<br />

• de aan volgende boekjaren toe te rekenen lasten<br />

over verstreken diensttijd, min;<br />

• de reële waarde van de fondsbeleggingen.<br />

Voor de bepaling van de contante waarde van<br />

toegekende pensioenaanspraken en de lasten over<br />

verstreken diensttijd wordt de actuariële methode<br />

Projected Unit Credit Method toegepast.<br />

Als dit saldo negatief uitkomt is sprake van een<br />

actiefpost. Op grond van de financieringsovereenkomst<br />

met Stichting Pensioenfonds<br />

Open Huis, dan wel op grond van met<br />

verzekeringsmaatschappijen gesloten overeenkomsten,<br />

kan door de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> geen<br />

terugbetaling of verlaging van toekomstige<br />

bijdragen worden afgedwongen. Om deze reden<br />

wordt de actiefpost ten hoogste gewaardeerd<br />

op het totaalbedrag van cumulatieve niet<br />

verantwoorde actuariële verliezen.<br />

Actuariële resultaten worden verwerkt in de<br />

winst- en verliesrekening indien en voor zover<br />

het bedrag van de cumulatieve nog niet in het<br />

resultaat verwerkte actuariële resultaten aan het<br />

begin van het boekjaar groter is dan het hoogste<br />

bedrag van 10% van de contante waarde van<br />

toegekende aanspraken en van 10% van de reële<br />

waarde van de fondsbeleggingen. Deze winsten of<br />

verliezen worden toegerekend aan de verwachte<br />

gemiddelde resterende arbeidsduur van de<br />

werknemers die aan de regelingen deelnemen.<br />

De belangrijkste actuariële uitgangspunten<br />

die worden gebruikt bij het vaststellen van de<br />

pensioenverplichtingen zijn als volgt:<br />

Ultimo Ultimo<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

disconteringsvoet 5,20% 4,30%<br />

algemene salarisstijging 1,50% 1,50%<br />

prijsinflatie 2,00% 2,00%<br />

verwacht rendement op beleggingen 5,20% 5,00%<br />

indexatie actieven 1,00% 1,00%<br />

indexatie inactieven 0,00% 0,00%<br />

overlevingstabel GBMV GBMV<br />

2000-2005 1995-2000<br />

Daarnaast wordt rekening gehouden met ontslagen<br />

arbeidsongeschiktheidskansen en met<br />

jubileumregelingen.<br />

• Overige pensioenverplichtingen<br />

Naast de hiervoor genoemde toegezegde bijdrage<br />

pensioenregelingen en toegezegde pensioenregelingen<br />

bestaat nog een aantal individuele<br />

pensioentoezeggingen waarvan de voorzieningen<br />

deels op actuariële wijze zijn bepaald.<br />

• Belastingen<br />

Voor het verschil tussen de bedrijfseconomische<br />

en de fiscale waardering van een aantal posten<br />

voortvloeiende latente belastingverplichtingen<br />

wordt een voorziening opgenomen,<br />

gewaardeerd tegen het geldende tarief voor de<br />

vennootschapsbelasting (zie belastingen).<br />

• Overige<br />

Hieronder zijn opgenomen een voorziening voor<br />

groot onderhoud aan gebouwen om deze lasten<br />

gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren,<br />

een voorziening voor risico’s met betrekking<br />

tot afgegeven garanties en zekerheden, een<br />

voorziening voor risico’s terzake van lopende<br />

huurverplichtingen en een voorziening voor<br />

saneringskosten van gesloten of aan derden<br />

verkochte vestigingspunten.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

55


Zegelverplichtingen<br />

Zegelverplichtingen worden onder de kortlopende<br />

schulden opgenomen voor de nominale waarde van<br />

de uitgegeven zegels onder aftrek van de uitkering<br />

op ingeleverde zegels, alsmede onder aftrek van een<br />

vast percentage van de over enig jaar uitgegeven<br />

zegels. Dit percentage wordt bepaald op basis van<br />

ervaringscijfers uit het verleden.<br />

Grondslagen voor de bepaling van het resultaat<br />

Het resultaat wordt als gerealiseerd beschouwd<br />

op het moment van levering van goederen of<br />

verrichten van diensten. Verliezen worden<br />

genomen zodra zij voorzienbaar zijn.<br />

Netto-omzet en kostprijs van de omzet<br />

Onder de netto-omzet wordt verstaan de in het<br />

verslagjaar aan derden in rekening gebrachte<br />

bedragen voor de levering van goederen en<br />

diensten, alsmede in rekening gebrachte<br />

bedragen voor de verhuur van onroerend goed,<br />

exclusief omzetbelasting. In het kader van haar<br />

dienstverlening treedt de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> onder<br />

meer op als intermediair tussen leveranciers van<br />

goederen en diensten, anders dan handelsgoederen<br />

en één of meer afnemers van de <strong>Groep</strong>. In<br />

deze gevallen wordt uitsluitend de met deze<br />

dienstverlening verband houdende vergoeding<br />

in de resultatenrekening verantwoord. Onder de<br />

kostprijs van de omzet wordt verstaan de direct aan<br />

de geleverde goederen en diensten toe te rekenen<br />

inkoopwaarde, op basis van een waardering van<br />

de voorraden tegen de laatst bekende inkoopprijs,<br />

alsmede de direct aan de omzet toe te rekenen<br />

overige kosten.<br />

Afschrijvingen<br />

De afschrijvingen worden berekend op basis<br />

van de historische aanschafwaarden van de (im)<br />

materiële vaste activa met inachtneming van de<br />

geschatte economische levensduur. Waar nodig<br />

worden extra afschrijvingen verricht tot lagere<br />

bedrijfswaarden c.q. opbrengstwaarden.<br />

Bonussen<br />

De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> kent voor haar afnemers,<br />

met uitzondering van de afnemers van Spar,<br />

een bonusregeling. De hoogte van de bonus<br />

hangt mede af van de hoogte van de behaalde<br />

operationele resultaten. Jaarlijks wordt door<br />

de directie een bonusuitkering aan de ledenondernemers<br />

vastgesteld. Deze vaststelling<br />

behoeft de goedkeuring van het bestuur en van de<br />

Algemene Ledenvergadering van de Coöperatieve<br />

Levensmiddelengroothandel “Nederlands<br />

<strong>Sperwer</strong>verbond” U.A. Gelet op het specifieke<br />

karakter van de bonusuitkering wordt deze door<br />

de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> als een afzonderlijke post in de<br />

winst- en verliesrekening verantwoord. Hiermee<br />

wordt afgeweken van het, op grond van artikel<br />

2:363 lid 6 BW, uitgevaardigde Besluit Modellen<br />

Jaarrekening. In dezen beroept de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

zich op artikel 2:362 lid 4 BW waarin aangegeven<br />

wordt dat van de voorschriften afgeweken moet<br />

worden indien het te verschaffen inzicht dit vereist.<br />

Belastingen<br />

De belastingen over de winst worden berekend<br />

over het bedrijfseconomisch resultaat naar de<br />

geldende bepalingen en tarieven. Door tijdelijke<br />

verschillen tussen de commerciële en fiscale<br />

waardering van activa en passiva ontstaan<br />

latente belastingvorderingen en -verplichtingen.<br />

Belastinglatenties worden tegen nominale<br />

waarde en tegen het geldende tarief voor de<br />

vennootschapsbelasting gewaardeerd. Per fiscale<br />

eenheid vindt voor zover mogelijk saldering<br />

plaats van latente belastingvorderingen en<br />

-verplichtingen. Na saldering resterende latente<br />

belastingvorderingen met een langlopend<br />

karakter, worden in de balans opgenomen onder<br />

de financiële vaste activa. Resterende latente<br />

belastingvorderingen met een kortlopend<br />

karakter worden onder de vorderingen<br />

opgenomen. Na saldering resterende latente<br />

belastingverplichtingen worden opgenomen<br />

onder de voorzieningen.<br />

56 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Toelichting op de geconsolideerde balans<br />

(bedragen x € 1.000)<br />

Groei<br />

Vaste activa<br />

Immateriële vaste activa 76.618 (v.j. 108.087)<br />

De mutaties in het verslagjaar kunnen als volgt worden weergegeven:<br />

Goodwill Vooruit- Software In uitvoering Totaal Totaal<br />

Leverings- Deelnemingen betalingen <strong>2007</strong> 2006<br />

rechten en filialen<br />

historische uitgaafprijzen 62.426 17.144 49.566 4.139 1.659 134.934 64.162<br />

cumulatieve afschrijvingen<br />

en waardeverminderingen 20.012 5.278 - 1.557 - 26.847 22.621<br />

stand begin boekjaar 42.414 11.866 49.566 2.582 1.659 108.087 41.541<br />

mutaties<br />

investeringen 6.812 1.701 23.797 1.033 2.003 35.346 96.425<br />

desinvesteringen -172 -4.794 -43.166 - - -48.132 -21.706<br />

overboekingen 29.185 1.012 -30.197 - - - -<br />

deconsolidatie Spar -3.299 - - - - -3.299 -<br />

afschrijvingen en<br />

waardeverminderingen -11.615 -2.798 - -971 - -15.384 -8.173<br />

saldo mutaties 20.911 -4.879 -49.566 62 2.003 -31.469 66.546<br />

historische uitgaafprijzen 89.982 14.820 - 5.171 3.662 113.635 134.934<br />

cumulatieve afschrijvingen<br />

en waardeverminderingen 26.657 7.833 - 2.527 - 37.017 26.847<br />

stand einde boekjaar 63.325 6.987 - 2.644 3.662 76.618 108.087<br />

De betaalde bedragen voor leveringsrechten en<br />

goodwill worden in 10 jaar lineair afgeschreven.<br />

Onder de afschrijvingen en waardeverminderingen<br />

is in <strong>2007</strong> een bedrag ad 4.919 (v.j. 1.486) begrepen<br />

aan duurzame waardeverminderingen. Hiervan<br />

heeft 1.286 betrekking op een extra afschrijving<br />

op in het verleden voor de aandelen Spar betaalde<br />

goodwill. Deze extra afschrijving houdt verband met<br />

de verkoop in <strong>2007</strong> door <strong>Sperwer</strong> van een deel van<br />

de aandelen in Spar aan Sligro Food Group en aan<br />

de ondernemersvereniging Spar Coöperatie. Het<br />

meerdere ad 3.633 (v.j. 1.486) heeft betrekking op<br />

duurzame waardeverminderingen van leveringsrechten.<br />

De afschrijvingen en de duurzame waardeverminderingen<br />

worden in de winst- en verliesrekening<br />

verantwoord onder de amortisatie<br />

immateriële vaste activa.<br />

De post “Vooruitbetalingen” (ad 49.566 per 30<br />

december 2006) heeft betrekking op (vooruit)<br />

betaalde bedragen in 2006 voor de verwerving van<br />

ex-Edah filialen alsmede voor de overkomst van<br />

Edah franchisers naar PLUS. Ook in <strong>2007</strong> zijn oud-<br />

Edah filialen via S&S Winkels B.V. overgekomen<br />

naar PLUS. De winkels zijn na ombouw tot PLUS<br />

doorverkocht aan zelfstandige ondernemers dan<br />

wel afgestoten aan derden. Op de betaalde bedragen<br />

zijn de verkoopopbrengsten in mindering gebracht<br />

alsmede de bedragen overgeboekt naar de leveringsrechten.<br />

Software wordt in een termijn van vijf jaar<br />

lineair afgeschreven.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

57


Materiële vaste activa 98.680 (v.j. 96.284)<br />

De mutaties in het verslagjaar kunnen als volgt worden weergegeven:<br />

Bedrijfs- Andere Vaste Totaal Totaal<br />

gebouwen vaste bedrijfs- <strong>2007</strong> 2006<br />

en bedrijfs- middelen<br />

terreinen middelen in uitvoering<br />

historische uitgaafprijzen 112.131 35.246 11.009 158.386 141.591<br />

cumulatieve afschrijvingen en<br />

waardeverminderingen 38.439 23.137 526 62.102 55.868<br />

stand begin boekjaar 73.692 12.109 10.483 96.284 85.723<br />

mutaties<br />

investeringen 8.727 10.482 4.860 24.069 22.743<br />

desinvesteringen -4.421 -5.250 -315 -9.986 -3.618<br />

overboekingen 2.009 5.400 -7.409 - -<br />

deconsolidatie Spar -1.783 -1.592 73 -3.302 -<br />

afschrijvingen en waardeverminderingen<br />

-3.902 -4.481 -2 -8.385 -8.564<br />

saldo mutaties 630 4.559 -2.793 2.396 10.561<br />

historische uitgaafprijzen 114.307 37.353 8.833 160.493 158.385<br />

cumulatieve afschrijvingen en<br />

waardeverminderingen 39.985 20.685 1.143 61.813 62.101<br />

stand einde boekjaar 74.322 16.668 7.690 98.680 96.284<br />

De toegepaste afschrijvingspercentages zijn:<br />

• bedrijfsgebouwen en bouwkundige<br />

voorzieningen 3-10%<br />

• andere vaste bedrijfsmiddelen 10-33%<br />

Onder de bedrijfsgebouwen en -terreinen<br />

zijn begrepen groothandelspanden en aan<br />

ondernemers verhuurde winkelpanden.<br />

De actuele waarde van de gezamenlijke<br />

bedrijfsgebouwen en -terreinen bedraagt circa<br />

€ 115 miljoen. Hierbij is de actuele waarde van<br />

de groothandelspanden gebaseerd op de extern<br />

getaxeerde onderhandse verkoopwaarde en<br />

de actuele waarde van de winkelpanden op de<br />

gekapitaliseerde huuropbrengsten.<br />

58 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

Financiële vaste activa 47.567 (v.j. 27.927)<br />

De mutaties in het verslagjaar kunnen als volgt worden weergegeven:<br />

Niet Vorderingen Belasting Totaal Totaal<br />

geconsolideerde latenties <strong>2007</strong> 2006<br />

deelnemingen<br />

stand begin boekjaar 3.635 22.311 1.981 27.927 26.612<br />

mutaties in de boekwaarde<br />

acquisities 39 - - 39 34<br />

verstrekkingen 952 27.997 - 28.949 8.697<br />

aflossingen -317 -14.018 - -14.335 -7.412<br />

deconsolidatie Spar 15.182 -5.065 -819 9.298 -<br />

resultaat 668 -4.859 -120 -4.311 -4<br />

saldo mutaties 16.524 4.055 -939 19.640 1.315<br />

stand einde boekjaar 20.159 26.366 1.042 47.567 27.927<br />

Onder de niet geconsolideerde deelnemingen<br />

is ultimo <strong>2007</strong> begrepen het 45% belang in de<br />

aandelen van Spar Holding B.V. te Zevenbergen.<br />

Daar het belang in Spar per 6 oktober <strong>2007</strong> is<br />

teruggebracht tot 45% (ultimo 2006 was dit<br />

88,34%) wordt Spar vanaf 7 oktober <strong>2007</strong> niet<br />

langer in de consolidatie betrokken. De overige<br />

hieronder opgenomen deelnemingen betreffen<br />

vooral kapitaaldeelnamen in winkelbedrijven<br />

waaraan geen of slechts een beperkte zeggenschap<br />

is verbonden. Voor zover aan deze deelnemingen<br />

risico’s zijn verbonden, zijn daarvoor<br />

de noodzakelijk geachte voorzieningen getroffen.<br />

Daarnaast is onder dit hoofd verantwoord het<br />

aandeel in het ledenkapitaal van de Coöperatieve<br />

Inkoopvereniging Superunie B.A. te Beesd.<br />

Onder vorderingen worden voornamelijk verstaan<br />

rentedragende leningen verstrekt aan ledenondernemers.<br />

Hiervan dient contractueel in<br />

2008 een bedrag van circa € 4,3 miljoen (v.j. € 3,5<br />

miljoen) te worden afgelost.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

59


Vlottende activa<br />

Voorraden 46.928 (v.j. 51.106)<br />

De voorraden kunnen als volgt worden<br />

gespecificeerd:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

projecten in ontwikkeling 21.527 16.377<br />

handelsgoederen 25.401 34.729<br />

stand einde boekjaar 46.928 51.106<br />

Onder de voorraden zijn opgenomen projecten in<br />

ontwikkeling, met betrekking tot deze projecten<br />

is nog geen beslissing genomen of deze duurzaam<br />

aan de bedrijfsuitoefening verbonden zullen<br />

blijven, dan wel of deze worden ondergebracht bij<br />

derden.<br />

De voorraden bestaan verder uit bij de levensmiddelengroothandels<br />

en filialen aanwezige<br />

handelsgoederen.<br />

€ 6,6 miljoen verband met een hogere aanspraak<br />

op leveranciersbonussen en voor € 8,1 miljoen<br />

met een hoger bedrag aan terug te ontvangen<br />

vennootschapsbelasting.<br />

De vorderingen daalden door het niet langer<br />

consolideren van Spar.<br />

Liquide middelen 862 (v.j. 13.718)<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

banktegoeden in rekening-courant - 12.548<br />

overige liquide middelen 862 1.170<br />

stand einde boekjaar 862 13.718<br />

De liquide middelen staan ter vrije beschikking.<br />

Vorderingen 129.438 (v.j. 123.300)<br />

De vorderingen kunnen als volgt worden<br />

gespecificeerd:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

handelsdebiteuren 73.264 77.509<br />

belang in S&S Winkels B.V. 50 50<br />

overige vorderingen 56.124 45.741<br />

stand einde boekjaar 129.438 123.300<br />

De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> en de Sligro Food Group<br />

houden beide een 50% belang in het kapitaal<br />

van de joint venture S&S Winkels B.V. Het 50%<br />

belang wordt gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs.<br />

Naar verwachting zal de joint venture in de loop<br />

van 2008 worden ontbonden. De stijging van de<br />

overige vorderingen houdt voor een bedrag van<br />

60 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

<strong>Groep</strong>svermogen 160.811 (v.j. 133.673)<br />

Het groepsvermogen muteerde als volgt:<br />

Eigen vermogen Minderheidsbelang <strong>Groep</strong>svermogen<br />

stand begin boekjaar 130.613 3.060 133.673<br />

winst <strong>2007</strong> 22.987 629 23.616<br />

dividenduitkering - -195 -195<br />

deconsolidatie Spar - -3.074 -3.074<br />

overige mutaties 7.211 -420 6.791<br />

stand einde boekjaar 160.811 - 160.811<br />

Voor een nadere toelichting op het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke<br />

balans.<br />

Totaalresultaat rechtspersonen<br />

Een overzicht van het totaalresultaat van de rechtspersoon is als volgt: <strong>2007</strong> 2006<br />

nettowinst 22.987 14.049<br />

aandeel in rechtstreekse vermogensmutatie deelneming Spar door agio op geplaatste aandelen 7.211 -<br />

30.198 14.049<br />

Voorzieningen 39.508 (v.j. 18.625)<br />

Het verloop van de voorzieningen kan als volgt worden gespecificeerd:<br />

Stand Dotatie/ Ont- Deconsolidatie Stand<br />

eind 2006 vrijval trekkingen Spar eind <strong>2007</strong><br />

pensioenen:<br />

voor toegezegde pensioenregelingen onder RJ 271 1.136 2.290 -2.562 -696 168<br />

overige pensioentoezeggingen 1.195 375 -375 -659 536<br />

2.331 2.665 -2.937 -1.355 704<br />

belastingen 2.024 8.696 - - 10.720<br />

garantiestellingen 10.628 16.429 -4.900 -95 22.062<br />

groot onderhoud 2.200 423 -133 - 2.490<br />

overige voorzieningen 1.442 3.345 -883 -372 3.532<br />

14.270 20.197 -5.916 -467 28.084<br />

18.625 31.558 -8.853 -1.822 39.508<br />

Van de voorzieningen heeft een bedrag van ruim € 15 miljoen een kortlopend karakter, het restant van de<br />

voorzieningen is overwegend langlopend van aard.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

61


De pensioenverplichting onder RJ 271 is als volgt bepaald:<br />

<strong>2007</strong> 2006 Mutatie<br />

contante waarde pensioenaanspraken 44.864 51.141 -6.277<br />

reële waarde fondsbeleggingen 48.025 50.565 -2.540<br />

-3.161 576 -3.737<br />

niet te activeren pensioenaanspraak i.v.m. art. RJ 271.321, sub 2 4.285 1.511 2.774<br />

nog niet verwerkte actuariële winsten en verliezen -956 -951 -5<br />

stand per balansdatum 168 1.136 -968<br />

Voorziening garantiestellingen<br />

De voorziening voor verstrekte zekerheden en<br />

garanties is getroffen voor risico’s die verband<br />

houden met de financiering van derden en/of<br />

daarvoor verstrekte zekerheden of garanties.<br />

Tevens zijn onder dit hoofd voorzieningen<br />

opgenomen voor risico’s verband houdend met<br />

aan kopers van vestigingspunten gegarandeerde<br />

koopsommen bij eventuele toekomstige terugkoop<br />

van het vestigingspunt. De stijging van deze<br />

voorziening is vooral het gevolg van de in <strong>2007</strong> in<br />

exploitatie genomen oud-Edah winkels.<br />

Overige voorzieningen<br />

Ultimo <strong>2007</strong> zijn hier vooral voorzieningen voor<br />

saneringskosten met betrekking tot gesloten<br />

of afgestoten voormalig Edah winkels onder<br />

begrepen. Eind 2006 zijn hieronder voorzieningen<br />

voor reorganisaties bij PLUS en Spar alsmede een<br />

voorziening voor juridische geschillen opgenomen.<br />

Langlopende schulden 34.368 (v.j. 100.139)<br />

De langlopende schulden betreffen:<br />

Kredietinstellingen<br />

De onder dit hoofd eind 2006 opgenomen hypothecaire<br />

lening is in <strong>2007</strong>, in het kader van een<br />

herfinanciering, geheel afgelost.<br />

Waarborgsommen<br />

De waarborgsommen bestaan uit schulden<br />

aan leden-ondernemers. De waarborgsommen<br />

dienen op grond van de Algemene Leveringsen<br />

Betalingsvoorwaarden als zekerheid voor alle<br />

lopende vorderingen op de betreffende ledenondernemers.<br />

De leden-ondernemers dienen een waarborgsom<br />

op te bouwen ter grootte van tweemaal de<br />

gemiddelde weekafname bij de groothandel.<br />

In <strong>2007</strong> werd op de waarborgsommen een<br />

gemiddelde rente vergoed van 4,10% (v.j. 3,25%).<br />

Overige langlopende schulden<br />

De overige langlopende schulden hebben in het<br />

algemeen een resterende looptijd tussen één en<br />

vijf jaar en dragen een rente van gemiddeld 4%<br />

(v.j. 3,3%).<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

kredietinstellingen - 69.475<br />

waarborgsommen 30.480 27.090<br />

overige 3.888 3.574<br />

stand einde boekjaar 34.368 100.139<br />

62 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

Kortlopende schulden 165.406 (v.j. 167.985)<br />

Hieronder zijn opgenomen:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

kredietinstellingen 66.070 60.000<br />

handelscrediteuren 36.321 46.767<br />

zegelverplichtingen 10.015 7.489<br />

belastingen en sociale lasten 2.864 1.522<br />

bonussen aan leden-ondernemers<br />

en overige uitkeringen 25.054 25.980<br />

overige schulden 25.082 26.227<br />

stand einde boekjaar 165.406 167.985<br />

Kredietfaciliteiten en zekerheden<br />

• Kredietfaciliteiten<br />

Per balansdatum beschikt de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> - bij<br />

een consortium van banken - over kortlopende<br />

kredietfaciliteiten van € 120 miljoen.<br />

Een overzicht is als volgt:<br />

Limiet Opge- Krediet<br />

nomen ruimte<br />

rekening-courant 60.000 6.070 53.930<br />

kasgeldleningen 60.000 60.000 -<br />

kortlopend krediet 120.000 66.070 53.930<br />

De rekening-courant faciliteit is dagelijks opzegbaar.<br />

De kasgeldleningen faciliteit heeft een<br />

revolverend karakter en een looptijd tot 1 juli 2012.<br />

Zowel over opgenomen krediet in rekeningcourant<br />

als over opgenomen kasgeldleningen is<br />

een variabele rente verschuldigd op basis van het<br />

euribortarief verhoogd met een variabele opslag.<br />

De hoogte van de opslag is afhankelijk van de<br />

verhouding tussen rentedragende schulden,<br />

exclusief waarborgsommen en verminderd met<br />

aanwezige liquide middelen, en het resultaat<br />

uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen<br />

verhoogd met amortisatie immateriële vaste<br />

activa en aan leden-ondernemers in rekening<br />

gebrachte rente.<br />

Per balansdatum bedroeg de over de opgenomen<br />

kasgeldleningen verschuldigde rente 5,01% per<br />

jaar. Van de opgenomen lang- en kortlopende<br />

bancaire kredieten is een bedrag van € 30 miljoen<br />

voor een periode tot 1 oktober 2008 via een<br />

interest rate swap omgezet in een vastrentende<br />

financiering tegen 4,12% per jaar.<br />

Per balansdatum is de reële waarde van de swap<br />

nagenoeg nihil.<br />

• Gestelde zekerheden<br />

Als zekerheid voor deze verstrekte<br />

kredietfaciliteiten zijn winkelpanden tot een<br />

executiewaarde van € 60 miljoen hypothecair<br />

verbonden en heeft (stille) verpanding van<br />

alle kortlopende vorderingen op afnemers<br />

plaatsgevonden.<br />

De faciliteiten bevatten de gebruikelijke clausules<br />

ten aanzien van positieve en negatieve pledge,<br />

cross default en pari passu. De <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

dient te voldoen aan een aantal ratio’s met<br />

betrekking tot schulddekking (rentedragende<br />

schulden exclusief waarborgsommen en<br />

verminderd met aanwezige liquide middelen/<br />

bedrijfsresultaat voor afschrijvingen verhoogd met<br />

van leden-ondernemers ontvangen rentebaten) en<br />

rentedekking (bedrijfsresultaat voor amortisatie<br />

immateriële vaste activa en verhoogd met van<br />

leden-ondernemers ontvangen rentebaten/<br />

rentelasten). Per balansdatum voldoet de <strong>Sperwer</strong><br />

<strong>Groep</strong> aan de gestelde ratio’s.<br />

Daarnaast zijn met de banken beperkingen<br />

overeengekomen met betrekking tot door<br />

de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> te verstrekken garanties,<br />

borgstellingen, aansprakelijkheden en acquisities.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

63


Niet in de balans opgenomen verplichtingen<br />

Een overzicht van de niet in de balans opgenomen verplichtingen per balansdatum is als volgt:<br />

< 1 jaar > 1 < 5 jaar > 5 jaar Totaal Totaal<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

investeringen 9.405 7.680 - 17.085 42.501<br />

huurverplichtingen 39.697 132.544 79.384 251.625 227.729<br />

leaseverplichtingen en onderhoud 2.160 2.982 27 5.169 7.269<br />

overige langlopende verplichtingen 3.458 6.512 4.500 14.470 14.125<br />

totaal 54.720 149.718 83.911 288.349 291.624<br />

garanties 5.387 31.974 115.886 153.247 93.728<br />

Investeringsverplichtingen<br />

De investeringsverplichtingen hebben voornamelijk<br />

betrekking op de aankoop van onroerend goed,<br />

en investeringen in informatiesystemen. Eind 2006<br />

waren hieronder ook investeringsverplichtingen<br />

met betrekking tot de ontwikkeling van vestigingspunten<br />

en de ombouw van Edah winkels tot PLUS<br />

winkels begrepen.<br />

Huur, lease– en onderhoudsverplichtingen<br />

Door de vennootschap zijn verplichtingen<br />

aangegaan voor de huur van winkelpanden,<br />

waartegenover rechten staan voor vrijwel gelijke<br />

bedragen, uit hoofde van het doorverhuren van de<br />

betreffende panden aan ondernemers.<br />

Voor huurcontracten met een onbepaalde looptijd<br />

wordt uitsluitend de verschuldigde huur voor het<br />

komende jaar in het overzicht opgenomen, dit in<br />

verband met de wettelijke bepaalde opzegtermijn<br />

van één jaar welke voor dergelijke huurcontracten<br />

geldt.<br />

Van het totaalbedrag aan huurverplichtingen<br />

heeft, ultimo <strong>2007</strong>, een bedrag van € 8 miljoen<br />

(v.j. € 5,9 miljoen) een voorwaardelijk karakter.<br />

Het betreft hier veelal met projectontwikkelaars<br />

overeengekomen huren voor nog op te leveren<br />

winkelpanden.<br />

De stijging van de totale huurverplichtingen met<br />

€ 23,9 miljoen tot € 251,6 miljoen ultimo <strong>2007</strong><br />

is vooral het gevolg van de van Laurus in <strong>2007</strong><br />

overgenomen huurcontracten terzake van Edah<br />

winkelpanden. Daartegenover staat een daling<br />

van de huurverplichtingen door het niet langer<br />

consolideren van de huurverplichtingen van Spar.<br />

Overige verplichtingen<br />

Door PLUS Retail B.V. is een langlopend contract<br />

gesloten met een logistieke dienstverlener<br />

omtrent het voorraadbeheer en de logistieke<br />

activiteiten van AGF en koelverse goederen.<br />

Gedurende de looptijd van het contract garandeert<br />

PLUS Retail de logistieke dienstverlener een<br />

overeengekomen normresultaat van € 1,5 miljoen<br />

per jaar op deze activiteiten.<br />

Garanties<br />

Ten behoeve van de financiering van de bedrijven<br />

van leden-ondernemers worden door de <strong>Sperwer</strong><br />

<strong>Groep</strong> aan bankiersgaranties, verklaringen voor<br />

de terugkoop van voorraden, inventaris en andere<br />

vaste activa, alsmede borgtochtverklaringen<br />

met betrekking tot bouwkundige voorzieningen<br />

afgegeven. Het obligo uit hoofde van deze<br />

verklaringen bedroeg 153.247 (v.j. 93.728).<br />

64 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

Aan een aantal ondernemers is een terugkoopgarantie<br />

verstrekt terzake van door hen betaalde<br />

goodwill bij de aankoop van hun bedrijf.<br />

Voor zover op deze verplichtingen risico’s worden<br />

gelopen, die niet worden opgevangen door de<br />

waarde van de (terug) te kopen activa, zijn<br />

daarvoor voorzieningen getroffen.<br />

Als zekerheid voor het nakomen van verplichtingen<br />

jegens derden zijn door de bank garanties,<br />

voor rekening en risico van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong>,<br />

verstrekt tot een bedrag van 405 (v.j. 828).<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

65


Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening<br />

(bedragen x € 1.000)<br />

Netto-omzet 1.574.759 (v.j. 1.322.265)<br />

Deze omzet is als volgt opgebouwd:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

goederen 1.419.410 1.205.110<br />

distributiefee 85.038 68.467<br />

groothandelsomzet 1.504.448 1.273.577<br />

diensten 26.486 15.912<br />

huren 43.825 32.776<br />

1.574.759 1.322.265<br />

Personeelskosten 72.371 (v.j. 59.334)<br />

De personeelskosten zijn verantwoord onder kostprijs<br />

van de omzet, verkoopkosten en algemene<br />

beheerskosten. Dit bedrag is als volgt samengesteld:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

salarissen 44.256 39.793<br />

sociale lasten 5.654 5.260<br />

pensioenlasten 3.967 3.566<br />

overige personeelskosten 18.494 10.715<br />

72.371 59.334<br />

Het gemiddeld aantal medewerkers<br />

(f.t.e., exclusief inleenkrachten) is als volgt:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

PLUS 1.053 862<br />

Spar 250 306<br />

1.303 1.168<br />

De daling van de gemiddelde personeelsbezetting<br />

van Spar is vooral het gevolg van het niet langer<br />

opnemen van de personeelsbezetting van Spar<br />

vanaf 7 oktober <strong>2007</strong> in de geconsolideerde<br />

personeelsbezetting.<br />

De pensioenlasten kunnen als volgt worden<br />

gespecificeerd:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

pensioenlast toegezegde<br />

pensioenregelingen:<br />

toename van de toegezegde<br />

pensioenaanspraken 2.157 2.444<br />

rente over de<br />

uitkeringsverplichtingen 2.129 2.005<br />

verwacht rendement op de<br />

fondsbeleggingen -2.519 -2.675<br />

verwerkte actuariële winsten<br />

of verliezen -1.862 3.086<br />

ingehouden premies<br />

werknemers -711 -626<br />

lasten over verstreken diensttijd 138 628<br />

inperkingen van de regelingen - -371<br />

mutatie als gevolg van toepassing<br />

art. RJ 271.321, sub 2 2.790 -2.992<br />

administratiekosten 168 -<br />

2.290 1.499<br />

premies toegezegde<br />

bijdrageregelingen 848 1.386<br />

overige (incidentele)<br />

pensioenlasten 829 681<br />

3.967 3.566<br />

werkelijk rendement op<br />

fondsbeleggingen -1.190 -1.574<br />

filialen 258 144<br />

dc's 719 784<br />

hoofdkantoor 326 240<br />

1.303 1.168<br />

De lasten over verstreken diensttijd in 2006<br />

ad € 0,6 miljoen hebben vooral betrekking<br />

op de invoering van een overgangsregeling<br />

pensioenen in verband met het aanpassen van<br />

66 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

pensioenregelingen – per 1 januari 2006 – aan de<br />

wettelijke bepalingen inzake Vervroegde Uittreding<br />

(VUT), prépensioen en levensloopregeling.<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding kent één statutair directeur,<br />

om deze reden worden geen beloningen<br />

bestuurders vermeld. De vergoeding aan<br />

commissarissen bedroeg 124 (v.j. 123).<br />

De stijging van de post overige personeelskosten<br />

houdt vooral verband met de extra inhuur van<br />

inleenkrachten bij PLUS. Extra medewerkers<br />

werden vooral ingehuurd in verband met de<br />

ombouw van voormalige Edah winkels tot PLUS,<br />

het winkelautomatiseringsproject TOP en voor de<br />

logistieke operatie.<br />

Afschrijvingen 23.769 (v.j. 16.737)<br />

Dit bedrag is als volgt samengesteld:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

amortisatie goodwill<br />

leveringsrechten 11.615 6.851<br />

amortisatie goodwill<br />

deelnemingen 2.798 1.322<br />

software 971 -<br />

amortisatie immateriële<br />

vaste activa 15.384 8.173<br />

afschrijvingen materiële<br />

vaste activa 8.385 8.564<br />

23.769 16.737<br />

Onder de amortisatie leveringsrechten is in <strong>2007</strong><br />

voor 3.633 (v.j. 1.486) begrepen aan duurzame<br />

waardeverminderingen. Onder de amortisatie<br />

goodwill deelnemingen over <strong>2007</strong> is een extra<br />

afschrijving van 1.286 op de in het verleden voor<br />

de aandelen Spar betaalde goodwill verantwoord.<br />

De afschrijvingen op materiële vaste activa<br />

zijn verantwoord onder kostprijs van de omzet,<br />

verkoopkosten en algemene beheerskosten.<br />

De amortisatie op immateriële vaste activa is<br />

apart opgenomen in de winst- en verliesrekening.<br />

Saldo der financiële baten en lasten -4.963<br />

(v.j. –596)<br />

De financiële baten en lasten bestaan uit:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

Baten<br />

opbrengst van vorderingen die<br />

tot de vaste activa behoren 2.376 1.534<br />

rentebaten 2.921 2.456<br />

5.297 3.990<br />

Lasten<br />

rentelasten -5.797 -4.685<br />

duurzame waardevermindering<br />

financiële vaste activa -4.463 99<br />

-4.963 -596<br />

Op de rentelasten is een bedrag<br />

aan geactiveerde bouwrente in<br />

mindering gebracht van 239 173<br />

Resultaten deelneming<br />

Hieronder is opgenomen:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

aandeel in resultaat niet<br />

geconsolideerde deelnemingen 640 -<br />

boekwinst verkoop deelnemingen 8.208 -<br />

8.848 -<br />

Belastingen<br />

Uitgedrukt in een percentage van het resultaat<br />

voor belastingen bedraagt de belasting naar de<br />

winst 17,3% (v.j. 30,1%). De vermindering van de<br />

belastingdruk in <strong>2007</strong> wordt vooral veroorzaakt<br />

door een eenmalige belastingbate van € 2,1 miljoen<br />

en de fiscaal onbelaste boekwinst behaald bij de<br />

verkoop van aandelen Spar. Daarnaast is het tarief<br />

van de vennootschapsbelasting verlaagd van 29,6%<br />

over 2006 naar 25,5% over <strong>2007</strong>.<br />

De belastingdruk kwam in 2006 door fiscaal niet<br />

aftrekbare afschrijving van goodwill boven het<br />

nominale tarief van de vennootschapsbelasting uit.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

67


Enkelvoudige jaarrekening <strong>2007</strong> B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

Vennootschappelijke balans per 29 december <strong>2007</strong>, na winstbestemming<br />

(bedragen x € 1.000)<br />

Activa<br />

pagina 29 december <strong>2007</strong> 30 december 2006<br />

Vaste activa<br />

immateriële vaste activa 69 4.251 5.289<br />

financiële vaste activa 69 116.267 175.866<br />

120.518 181.155<br />

Vlottende activa<br />

vorderingen 70 14.682 2.073<br />

liquide middelen 95.032 12.172<br />

109.714 14.245<br />

Passiva<br />

230.232 195.400<br />

Eigen vermogen 70<br />

geplaatst kapitaal 227 227<br />

agio 1.490 1.490<br />

wettelijke reserve 15.990 -<br />

overige reserve 143.104 128.896<br />

160.811 130.613<br />

Voorzieningen 70 8.790 -<br />

Kortlopende schulden 70<br />

60.631 64.787<br />

230.232 195.400<br />

Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over <strong>2007</strong><br />

(bedragen x € 1.000)<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

resultaat deelnemingen 14.279 15.421<br />

overige baten en lasten na belastingen 71 8.708 -1.372<br />

nettowinst 22.987 14.049<br />

68 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

Toelichting op de vennootschappelijke balans<br />

(bedragen x € 1.000)<br />

Algemeen<br />

Voor de waarderingsgrondslagen en de grondslagen voor de resultaatbepaling wordt verwezen naar de<br />

toelichting op de geconsolideerde jaarrekening.<br />

Immateriële vaste activa 4.251 (v.j. 5.289)<br />

Dit betreft goodwill op deelnemingen.<br />

De mutaties in het verslagjaar kunnen als volgt worden weergegeven: <strong>2007</strong> 2006<br />

historische uitgaafprijzen 10.205 10.205<br />

cumulatieve afschrijvingen 4.916 3.873<br />

stand begin boekjaar 5.289 6.332<br />

mutaties<br />

investeringen 1.406 -<br />

afschrijvingen -2.444 -1.043<br />

saldo mutaties -1.038 -1.043<br />

historische uitgaafprijzen 11.611 10.205<br />

cumulatieve afschrijvingen 7.360 4.916<br />

stand einde boekjaar 4.251 5.289<br />

Financiële vaste activa 116.267 (v.j. 175.866)<br />

Het verloop is als volgt:<br />

<strong>Groep</strong>smaatschappijen Overige Belasting- Totaal Totaal<br />

Deelnemingen Vorderingen deelneming latenties <strong>2007</strong> 2006<br />

stand begin boekjaar 112.414 61.225 1.065 1.162 175.866 103.960<br />

mutaties in de boekwaarde<br />

aankopen 338 - 94 - 432 60.046<br />

verkopen -2.292 - - - -2.292 -<br />

rechtstreekse vermogensmutatie<br />

deelneming 7.211 - - - 7.211 -<br />

aflossingen - -61.225 - - -61.225 -1.750<br />

dividend -17.965 - - - -17.965 -<br />

overboeking -15.397 - 15.397 - - -<br />

resultaat 13.639 - 640 - 14.279 15.782<br />

overige mutaties 81 - - -120 -39 -2.172<br />

saldo mutaties -14.385 -61.225 16.131 -120 -59.599 71.906<br />

stand einde boekjaar 98.029 - 17.196 1.042 116.267 175.866<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

69


Onder de overige deelnemingen is ultimo <strong>2007</strong><br />

begrepen het 45% belang in de aandelen van Spar<br />

Holding B.V. te Zevenbergen. Daar het belang in<br />

Spar per 6 oktober <strong>2007</strong> is teruggebracht tot 45%<br />

(ultimo 2006 was dit 88,34%) wordt Spar vanaf 7<br />

oktober <strong>2007</strong> niet langer als groepsmaatschappij<br />

aangemerkt en niet langer in de consolidatie<br />

betrokken.<br />

Daarnaast is onder dit hoofd verantwoord het<br />

aandeel in het ledenkapitaal van de Coöperatieve<br />

Inkoopvereniging Superunie B.A. te Beesd.<br />

Vorderingen 14.682 (v.j. 2.073)<br />

De vorderingen kunnen als volgt worden<br />

gespecificeerd:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

vennootschapsbelasting 10.726 1.895<br />

groepsmaatschappijen 3.021 -<br />

overige 935 178<br />

stand einde boekjaar 14.682 2.073<br />

Het verloop van de reserve is als volgt:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

stand begin boekjaar - -<br />

bij: overboeking van<br />

overige reserve 8.139 -<br />

bij: rechtstreekse<br />

vermogensmutatie deelneming 7.211 -<br />

bij: volgens winstbestemming 640 -<br />

stand einde boekjaar 15.990 -<br />

Overige reserve 143.104 (v.j. 128.896)<br />

Het verloop van de reserve is als volgt:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

stand begin boekjaar 128.896 114.847<br />

af: overboeking naar<br />

wettelijke reserve -8.139 -<br />

bij: volgens winstbestemming 22.347 14.049<br />

Geplaatst kapitaal 227 (v.j. 227)<br />

Geplaatst en volgestort zijn 500 gewone aandelen<br />

van € 453,78 nominaal per aandeel. De aandelen<br />

worden gehouden door de Coöperatieve<br />

Levensmiddelengroothandel “Nederlands<br />

<strong>Sperwer</strong>verbond” U.A.<br />

Agio 1.490 (v.j. 1.490)<br />

Dit betreft het bedrag waarmee het bij uitgifte op<br />

de aandelen van de vennootschap gestorte bedrag<br />

de nominale waarde overschreed.<br />

Wettelijke reserve 15.990 (v.j. nihil)<br />

Deze reserve is gevormd voor ingehouden<br />

winsten van direct of indirect gehouden<br />

deelnemingen waarvan de uitkering niet zonder<br />

beperking kan worden bewerkstelligd alsmede<br />

voor rechtstreekse mutaties in het eigen<br />

vermogen van deze deelnemingen.<br />

stand einde boekjaar 143.104 128.896<br />

Voorzieningen 8.790 (v.j. nihil)<br />

Dit betreft een voorziening voor uitgestelde<br />

belastingverplichtingen.<br />

Kortlopende schulden 60.631 (v.j. 64.787)<br />

Hieronder zijn opgenomen:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

kredietinstellingen 60.000 60.000<br />

groepsmaatschappijen - 3.992<br />

overige 631 795<br />

stand einde boekjaar 60.631 64.787<br />

70 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Groei<br />

De schuld aan kredietinstellingen betreft<br />

opgenomen kortlopende kasgeldleningen. Voor<br />

een nadere toelichting op kredietfaciliteiten en<br />

gestelde zekerheden wordt verwezen naar de<br />

toelichting op de geconsolideerde balans.<br />

Overige baten en lasten 8.708 (v.j. -1.372)<br />

De overige baten en lasten bestaan uit:<br />

<strong>2007</strong> 2006<br />

boekwinst verkoop aandelen Spar 8.208 -<br />

overige baten na belastingen 500 -1.372<br />

8.708 -1.372<br />

Hoofdelijke aansprakelijkheid belastingen<br />

Alle in de consolidatie betrokken vennootschappen<br />

van de <strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong> vormen voor<br />

de heffing van vennootschapsbelasting en<br />

omzetbelasting een fiscale eenheid en zijn<br />

hoofdelijk aansprakelijk voor elkaars schulden uit<br />

hoofde van vennootschapsbelasting respectievelijk<br />

omzetbelasting.<br />

Artikel 2:403 BW<br />

Voor de uit rechtshandelingen van de<br />

meegeconsolideerde groepsmaatschappijen<br />

voortvloeiende verplichtingen zijn verklaringen<br />

van hoofdelijke aansprakelijkheid (zoals bedoeld<br />

in artikel 2:403 BW) gedeponeerd.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

71


Overzicht deelnemingen<br />

De rechtstreeks door B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding gehouden deelnemingen zijn:<br />

Volledig geconsolideerd<br />

PLUS Holding B.V., De Bilt (100%)<br />

PLUS Retail B.V., De Bilt (100%)<br />

PLUS Vastgoed B.V., De Bilt (100%)<br />

PLUS Financieringen B.V., De Bilt (100%)<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Assurantiën, De Bilt (100%)<br />

Overige deelneming, gewaardeerd op nettovermogenswaarde<br />

Spar Holding B.V., Zevenbergen (45%)<br />

Deelnemingen van te verwaarlozen betekenis voor het wettelijk vereiste inzicht zijn niet in dit overzicht<br />

opgenomen.<br />

De Bilt, 17 maart 2008<br />

De Raad van Commissarissen<br />

De Directie<br />

drs. J. de Boer, voorzitter<br />

K.L. van den Doel<br />

Mr. R. ter Haar<br />

drs. A.E. Koehoorn<br />

E. Koot<br />

P.L.J.M. Verbeeten<br />

Ba E.V.M. Werger<br />

drs. J.E. Lagerweij, algemeen directeur<br />

72 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Overige gegevens<br />

Groei<br />

Statutaire bepalingen inzake de winstbestemming<br />

Artikel 36 van de statuten luidt:<br />

1. De winst staat ter beschikking van de algemene<br />

vergadering.<br />

2. Uitkeringen kunnen slechts plaats hebben tot<br />

ten hoogste het uitkeerbare deel van het eigen<br />

vermogen.<br />

3. Uitkering van de winst geschiedt na de<br />

vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt<br />

dat zij geoorloofd is.<br />

4. De algemene vergadering kan, met<br />

inachtneming van het dienaangaande in lid 2<br />

bepaalde, besluiten tot uitkering van interimdividend<br />

en tot uitkeringen ten laste van een<br />

reserve.<br />

5. De vordering van de aandeelhouder tot<br />

uitkering van dividend vervalt door een<br />

tijdsverloop van vijf jaren.<br />

Winstbestemming<br />

Voorgesteld wordt de nettowinst over <strong>2007</strong><br />

ad 22.987 toe te voegen aan de reserves.<br />

Van de winst dient een bedrag van 640 te worden<br />

toegevoegd aan de wettelijke reserve. Voorgesteld<br />

wordt het restant ad 22.347 toe te voegen aan de<br />

overige reserve.<br />

Bijzondere zeggenschapsrechten<br />

De Coöperatieve Levensmiddelengroothandel<br />

“Nederlands <strong>Sperwer</strong>verbond” U.A. is houder<br />

van vijf prioriteitsaandelen in het kapitaal van de<br />

besloten vennootschap PLUS Retail B.V.<br />

Aan deze prioriteitsaandelen is stemrecht<br />

verbonden tot het nemen van besluiten tot:<br />

a. het vaststellen en wijzigen van algemene<br />

leveringsvoorwaarden en betalingscondities;<br />

b. het vaststellen van de hoogte van de aan de<br />

afnemers te verstrekken bonussen.<br />

Voor besluiten tot het uitoefenen van stemrecht<br />

op die aandelen behoeft het bestuur de goedkeuring<br />

van de algemene vergadering van de<br />

Coöperatieve Bond.<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

73


Aan de directie en raad van commissarissen van B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

Accountantsverklaring<br />

Verklaring betreffende de jaarrekening<br />

Wij hebben de in dit verslag opgenomen<br />

jaarrekening <strong>2007</strong> van B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

te De Bilt bestaande uit de geconsolideerde en<br />

enkelvoudige balans per 29 december <strong>2007</strong> en<br />

de geconsolideerde en enkelvoudige winst-enverliesrekening<br />

over <strong>2007</strong> met de toelichting<br />

gecontroleerd.<br />

Verantwoordelijkheid van de directie<br />

De directie van de vennootschap is verantwoordelijk<br />

voor het opmaken van de jaarrekening<br />

die het vermogen en het resultaat getrouw dient<br />

weer te geven, alsmede voor het opstellen van<br />

het jaarverslag, beide in overeenstemming met<br />

Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid<br />

omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in<br />

stand houden van een intern beheersingssysteem<br />

relevant voor het opmaken van en getrouw<br />

weergeven in de jaarrekening van vermogen en<br />

resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van<br />

materieel belang als gevolg van fraude of fouten<br />

bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare<br />

grondslagen voor financiële verslaggeving en het<br />

maken van schattingen die onder de gegeven<br />

omstandigheden redelijk zijn.<br />

Verantwoordelijkheid van de accountant<br />

Onze verantwoordelijkheid is het geven van<br />

een oordeel over de jaarrekening op basis van<br />

onze controle. Wij hebben onze controle verricht<br />

in overeenstemming met Nederlands recht.<br />

Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen<br />

aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn<br />

wij gehouden onze controle zodanig te plannen<br />

en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid<br />

wordt verkregen dat de jaarrekening geen<br />

afwijkingen van materieel belang bevat. Een<br />

controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden<br />

ter verkrijging van controle-informatie over de<br />

bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening.<br />

De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is<br />

afhankelijk van de professionele oordeelsvorming<br />

van de accountant, waaronder begrepen zijn<br />

beoordeling van de risico’s van afwijkingen van<br />

materieel belang als gevolg van fraude of fouten.<br />

In die beoordeling neemt de accountant in<br />

aanmerking het voor het opmaken van en getrouw<br />

weergeven in de jaarrekening van vermogen en<br />

resultaat relevante interne beheersingssysteem,<br />

teneinde een verantwoorde keuze te kunnen<br />

maken van de controlewerkzaamheden die onder<br />

de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar<br />

die niet tot doel hebben een oordeel te geven over<br />

de effectiviteit van het interne beheersingssysteem<br />

van de vennootschap. Tevens omvat een controle<br />

onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid<br />

van de toegepaste grondslagen voor financiële<br />

verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen<br />

die de directie van de vennootschap heeft<br />

gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele<br />

beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening<br />

dat de door ons verkregen controle-informatie<br />

voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.<br />

Oordeel<br />

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een<br />

getrouw beeld van de grootte en de samenstelling<br />

van het vermogen van B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding per 29<br />

december <strong>2007</strong> en van het resultaat over <strong>2007</strong> in<br />

overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.<br />

Verklaring betreffende andere wettelijke<br />

voorschriften<br />

Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge<br />

artikel 2:393 lid 5 onder e BW melden wij dat het<br />

jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen,<br />

verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in<br />

artikel 2:391 lid 4 BW.<br />

Utrecht, 17 maart 2008<br />

Ernst & Young Accountants<br />

namens deze<br />

w.g. J.W.M. Korver RA<br />

74 <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2007</strong>


Adressen<br />

Groei<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

Centrale organisatie:<br />

Utrechtseweg 340<br />

3731 GD De Bilt<br />

Postbus 21<br />

3730 AA De Bilt<br />

Telefoon 030 - 2219211<br />

Telefax 030 - 2202074<br />

E-mail: directie@sperwer.nl<br />

www.sperwer.nl<br />

www.plusretail.nl<br />

www.plussupermarkt.nl<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Holding<br />

PLUS Holding B.V.<br />

PLUS Retail B.V.<br />

PLUS Vastgoed B.V.<br />

PLUS Financieringen B.V.<br />

B.V. <strong>Sperwer</strong> Assurantiën<br />

Spar Holding B.V.<br />

Tradeboulevard 2G<br />

4761 RL Zevenbergen<br />

Postbus 147<br />

4760 AC Zevenbergen<br />

Telefoon 0168 - 357900<br />

Telefax 0168 - 357999<br />

www.spar.nl<br />

Groothandelsbedrijven:<br />

PLUS Retail B.V. | Oost<br />

Industriestraat 67<br />

7482 EW Haaksbergen<br />

Postbus 80<br />

7480 AB Haaksbergen<br />

Telefoon 053 - 5731400<br />

Telefax 053 - 5731408<br />

E-mail: directie@oost.plusretail.nl<br />

PLUS Retail B.V. | Zuid<br />

Afrikastraat 10<br />

6014 CG Ittervoort<br />

Postbus 3722<br />

6014 ZG Ittervoort<br />

Telefoon 0475 - 567900<br />

Telefax 0475 - 565187<br />

E-mail: directie@zuid.plusretail.nl<br />

PLUS Retail B.V. | West<br />

Nijverheidsweg 61<br />

3341 LJ Hendrik-Ido-Ambacht<br />

Postbus 100<br />

3340 AC Hendrik-Ido-Ambacht<br />

Telefoon 078 - 6841414<br />

Telefax 078 - 6819618<br />

E-mail: directie@west.plusretail.nl<br />

Landelijk distributiecentrum:<br />

PLUS Retail B.V. | Beemster<br />

Insulindeweg 1<br />

1462 MJ Middenbeemster<br />

Telefoon 0299 - 689455<br />

Telefax 0299 - 683730<br />

E-mail: directie@beemster.plusretail.nl<br />

<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

75


<strong>Sperwer</strong> <strong>Groep</strong><br />

Utrechtseweg 340<br />

3731 GD De Bilt<br />

Postbus 21<br />

3730 AA De Bilt<br />

Telefoon 030 - 2219211<br />

Telefax 030 - 2202074<br />

www.sperwer.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!