download pdf - Port of Antwerp

1
Actief
TRENDS IN DE
WERELDECONOMIE
Het Gemeentelijk
Havenbedrijf Antwerpen.
Publiek in doelstelling,
Bedrijf in werking.
De haven van Antwerpen en de andere havens in de Hamburg–Le Havre
range ondergaan in belangrijke mate de invloed van trends in de nationale
en internationale economie. De groei van de wereldeconomie kende
in 2008 een sterke vertraging, vanaf de tweede helft van 2008 werd het
duidelijk dat zich een diepe en langdurige recessie aankondigde. Waar de
wereldeconomie in 2007 nog met 5,2 procent toenam, zakte die in 2008
terug tot 3,4 procent. Een duidelijk gevolg van de financiële crisis en de
hieruit voortvloeiende scherpe terugval van de vraag naar consumptiegoederen.
Dat resulteerde in een aanzienlijke daling van de industriële
productie en de wereldhandel in het laatste kwartaal van 2008.
Waar de voorbije jaren de ‘nieuwe’ economieën de sterkhouders waren
van de wereldwijde economische groei, ontsnapt nu geen enkele regio
aan een groeivertraging. De impact van de crisis vertoont echter grote
regionale verschillen.
In de geïndustrialiseerde landen was er in 2008 een groei van ongeveer
één procent. De Verenigde Staten hadden een stijging van het bbp met
1,1 procent, de eurozone realiseerde 1 procent, terwijl de Japanse economie
kromp met 0,3 procent.
Bij de groeilanden konden vooral China en India sterke resultaten voorleggen.
In 2007 had China een groeicijfer van 13 procent, in 2008 was er
al een serieuze daling maar bedroeg de economische groei toch nog altijd
9 procent. Voor 2009 wordt een toename van 6,7 procent verwacht. Ook
India bezet een belangrijke plaats en kon in 2008 een groeicijfer van
7,3 procent voorleggen.
In 2009 zou de economie van de eurozone sterker krimpen dan die van de
Verenigde Staten. Analisten spreken immers van een daling in de groei
met 2 procent voor de eurozone, 1,6 procent voor de Verenigde Staten en
7 Actief

2,6 procent voor Japan. Er wordt verwacht dat de economie wereldwijd
opnieuw zal aantrekken in 2010.
TRAFIEKEN
De haven van Antwerpen behandelde in 2008 189.389.545 ton goederen,
een toename met 3,5 procent in vergelijking met de bijna 183 miljoen ton
in het uitzonderlijk sterke jaar 2007. Vooral de eerste negen maanden laten
schitterende cijfers zien. Het laatste trimester weerspiegelt duidelijk
de mondiale economische teruggang, al heeft de Antwerpse haven zich
relatief sterk gehouden.
De Antwerp Gateway
op de Linkerscheldeoever.
Containers
De containerbehandeling steeg met 7,2 procent naar 101.362.024 ton.
De haven van Antwerpen ging hiermee voor het eerst over de 100 miljoen
ton. Uitgedrukt in TEU groeide het containerverkeer met exact zes procent
naar 8.663.736 TEU. Ook de trafiek in het Deurganckdok steeg
met 19,3 procent in vergelijking met 2007, of een overslag van ruim
1,8 miljoen TEU.
De eerste drie kwartalen waren bijzonder goed met een groei van 11
procent in de containerbehandeling, in het laatste kwartaal van 2008
ondervond ook de haven van Antwerpen de gevolgen van de wereldwijde
economische crisis. Voornamelijk op de lijnen tussen het Verre Oosten
en Europa was er een opvallende daling in de volumes. Door de daaropvolgende
rationaliseringen bij de rederijen werd een aantal diensten
op Europa geschrapt. Toch blijft de haven van Antwerpen verbonden met
de belangrijke wereldhavens, mede dankzij de sterke positie die ze de
jongste jaren heeft verworven op verschillende vaargebieden in Noorden
Zuid-Amerika, Afrika en Azië.
PCTC-schepen
verzorgen een
wekelijkse dienst
vanuit Antwerpen.
De uitstekende nautische toegankelijkheid, gecombineerd met de diepe
landinwaartse ligging en de uitgebreide hinterlandverbindingen, blijft
een van de grote troeven van de Antwerpse haven. Een studie van het
Waterbouwkundig Laboratorium in Borgerhout over de nautische toegankelijkheid
van de Schelde voor superpostpanamaxschepen was
positief voor de aanloop van schepen met een LOA van 355 meter tot
en met 400 meter. Een performante verkeersbegeleiding is in deze een
belangrijke factor.
De goederenbehandelaars blijven investeren in de efficiëntie en performantie
van de Antwerpse containerbehandeling. In december 2008
werden drie gloednieuwe ZPMC-containerkranen geleverd aan de Deurganckdokterminal
van PSA. Dit hoogtechnologisch systeem laat de
parallelle behandeling toe van 2 x 20 voet- en 2 x 40 voet-containers.
DP World creëerde op de Antwerp Gateway (DGD) extra capaciteit door
vijf bijkomende ASC’s (Automatic Stacking Cranes) te plaatsen. Op de
MSC Home Terminal werd geïnvesteerd in nieuwe superpostpanamaxkranen.
De terminal heeft er nu 22 ter beschikking.
Roro
Het roroverkeer kende een minimale daling van 0,3 procent naar
4.427.143 ton. In 2008 werden 343.285 auto’s ingevoerd en 618.388 auto’s
uitgevoerd. Hierdoor nam de totale trafiek toe met 2,3 procent tot
961.673 auto’s.
In augustus nam ICO een nieuwe loods (6000 m²) in gebruik voor de
centralisatie van de ARC-trafiek (American Roll-on Roll-off Carrier). Deze
rederij is gespecialiseerd in het verschepen van inboedels en zet op de
route tussen Europa en de VS vijf PCTC-schepen in met een capaciteit
van 6000 CEU (car equivalent unit). Daarmee biedt ze vanuit Antwerpen
een wekelijkse dienst aan. Op jaarbasis zal ICO 16.000 ton vanpacks,
3000 voertuigen en 7000 personally owned vehicles verschepen.
8 Jaarverslag 2008 9 Actief

Stukgoed
Het conventioneel stukgoed is na een uitstekend 2007 — met een uitzonderlijk
hoge staaltrafiek vanuit Azië — met 14,5 procent gedaald tot
16.938.327 ton. Belangrijkste oorzaak is de afname met 14,5 procent van
de behandeling van staalproducten tot 10.465.953 ton. Ook de overslag
van woudproducten, suiker en graniet ging achteruit. Daar staat tegenover
dat de behandeling van meststoffen, chemicaliën, meel en fruit toenam.
Antwerpen
blijft de grootste
breakbulkhaven
in Europa.
Nieuwe dedicated
mineralenterminal.
Naast DP World (investeringsplan voor vijf jaar) en Wijngaardnatie (eerste
allweatherterminal), investeerde ook ABES in de renovatie van de voorkaai
aan het Vijfde Havendok. Door deze investering van 5 miljoen euro,
een uitbreiding van de kaailengte met 350 meter en een nieuwe Gottwald-kraan
kon ABES zijn productiviteit verder aanzienlijk opdrijven.
MACS Shipping, een van de belangrijkste breakbulkcarriers voor de
Antwerpse haven, sloot een langetermijncontract af met Nova & Hesse-
Noord Natie Stevedoring (NHS) voor de behandeling van de diensten
vanuit Antwerpen naar Zuid-Afrika.
Ook CCNI besliste om zijn diensten op Zuid-Amerika en het Caraïbisch
gebied te verhuizen naar de stukgoedterminal van NHS aan kaai 336.
Het Braziliaanse Votorantim bouwt in Antwerpen zijn Europese hub voor
fruitsap en pulp uit en neemt daarvoor een deel van de terminal van
Westerlund over (Vrasenedok). Er worden ook metalen als aluminium
en zink opgeslagen. Het gaat om een oppervlakte van zeven hectare,
waarvan 2,4 hectare overdekte opslagruimte.
Bulk
De overslag van massagoederen nam toe met vier procent tot 66.662.051
ton, met de behandeling van droge bulk als grootste stijger. Onder meer
Logistiek met
uitgebreide waardetoevoegende
activiteiten.
de tradingactiviteiten en de opstart van een nieuwe dedicated mineralenterminal
(Sea-Invest) aan het Zesde Havendok zorgen voor deze positieve
evolutie. Deze terminal zal als Europese hub fungeren voor Imerys,
wereldleider voor de productie van industriële mineralen.
De behandeling van droog massagoed steeg met 11,6 procent en kwam
uit op 27.345.817 ton. Het vloeibare massagoed daalde licht met 0,7 procent
naar 39.316.234 ton. Met een toename van vier procent laten chemicaliën
andermaal mooie groeicijfers optekenen. Antwerpen consolideert
daarmee zijn positie als distributiehub voor chemische producten.
LOGISTIEK
Een van de grote troeven van de Antwerpse haven zijn de uitstekende
verbindingen naar het hinterland. In een straal van maximaal één kilometer
heeft men al een aansluiting op de Europese autowegen.
Voor het spoor ligt de main hub in het havengebied zelf. In 2008 werden
de werken opgestart voor extra spoorterminals en een nieuwe spoortunnel.
Samen met het verhogen en verbreden van de bruggen over het
Albertkanaal moet dit het marktaandeel van het spoor en de binnenvaart
naar het hinterland nog versterken.
Door de prima logistieke verbindingen en de ruim 400 Europese distributiecentra
rond de haven is Antwerpen een ideaal centrum om primaire
en vooral secundaire distributieactiviteiten te ontplooien. Hierin spelen
next-day services een zeer grote rol. In de haven zelf zijn er niet minder
dan 530 hectare overdekte opslagplaatsen ter beschikking.
Een belangrijke speler is de groep Katoen Natie, die bijna een kwart van
de totale opslagfaciliteiten voor zijn rekening neemt. Zij zijn een wereldspeler
in opslag en distributie maar verzorgen evengoed waardetoevoegende
activiteiten als opzakken, verbulken, opslag en distributie tot bij
10 Jaarverslag 2008 11 Actief

INDUSTRIE IN DE ANTWERPSE HAVEN
De privébedrijven in de haven investeerden fors in nieuwe technologieën
en uitbreiding van het potentieel, zo ook de industriële bedrijven met de
chemische industrie op kop. Enkele voorbeelden.
Evonik Degussa Antwerpen is wereldmarktleider in chemische specialiteiten
en bouwt een nieuwe productie-installatie voor isobuteen. Deze zal
een capaciteit van 110.000 ton hebben en gaat eind 2010 in productie.
De Duitse chemiegroep Lanxess investeert 10 miljoen euro in een nieuw
productieproces in zijn vestiging in de Antwerpse haven. De afdeling
rubberchemicaliën fungeert als kenniscentrum voor rubberchemie en
met de investering wil Lanxess de concurrentiepositie van deze Vlaamse
vestiging versterken.
De projectpartners AGT, Air Liquide, Air Products, Fluxys en Vitol
Terminals leggen onder de naam ‘Antwerpen-Co-Lay’ ongeveer 40 km
pijpleiding aan over een traject van elf kilometer, parallel aan de Scheldelaan.
De privébedrijven
investeerden fors
in technologie en
uitbreiding van het
potentieel.
de klant. In 2008 investeerde de groep in verschillende magazijnruimten
in Loghidden City, wat de capaciteit sterk heeft opgevoerd.
Een andere voorname speler is Nova Natie, dat net als Katoen Natie het
hele scala aan logistieke producten verzorgt. Een nieuwe investering van
11 miljoen euro in koel- en diepvriescapaciteit zorgt voor nieuwe perspectieven
vlakbij het Deurganckdok. Een eerdere investering in de distributie
van kledij gebeurde ‘at risk’, maar in de loop van 2008 was al ruim
de helft van de capaciteit opgevuld met nieuwe contracten.
Antwerpen speelt voorts een vooraanstaande rol in de opslag en distributie
van koffie en cacao. Een groot aantal spelers (Molenberg Natie,
Vollers, Unicontrol Commodities, Tabak Natie, Wilmarsdonk en Pacorini)
zijn hier actief. Ook zij hebben het voorbije jaar geïnvesteerd in opslag en
verwerkingscapaciteit.
ZEESCHEPEN
Het aantal zeeschepen daalde met 1,7 procent naar 16.406. Daar staat
wel tegenover dat de brutotonnenmaat met 2,6 procent is gegroeid naar
296.400.489.
ITC Rubis Terminal Antwerp, een joint venture tussen Rubis en Mitsui &
Co, neemt midden 2009 een nieuwe terminal in gebruik voor de opslag
en behandeling van vloeibare chemische bulkgoederen. In een eerste
fase wordt een bijkomende capaciteit van 110.000 m³ gerealiseerd. De
afgewerkte jetty moet op termijn zes oceaantankers en kust- en binnenschepen
tegelijkertijd kunnen behandelen. In de loop van 2008 startte
ook de bouw van de eerste 22 tanks. Deze moeten gebruiksklaar zijn
tegen medio 2010.
Ineos Oxide nam een bijzonder initiatief door braakliggende en niet
vergunbare terreinen ter beschikking te stellen van bedrijven die ondersteunend
zijn voor de chemische sector. Talke bouwt er 30.000 m² klasse
I-magazijnen voor de opslag van chemische producten. Het logistiek
bedrijf Van Moer heeft er een ADR-containerterminal en neemt een terrein
in van 168.800 m². Het bouwde ook een tankcleaninginstallatie die
operationeel is sinds maart 2008. De groep is bijzonder complementair
en verzorgt zowel transport, opslag, overslag, cleaning als repair. Ook
de tweede constructiefase is ondertussen opgestart. Verder bouwen ook
Sika, bECO2 en Messer nieuwe activiteiten uit op de site van Ineos Oxide.
Op een terrein van 30.000 m² zet Messer een nieuwe fabriek voor het
afvullen van industriële gassen. Tot slot bouwt Prodac, actief in de
staalsector, 66.000 m² magazijnen.
CONCURRENTIEPOSITIE
In de Hamburg–Le Havre range had de Antwerpse haven in 2008 voor het
totale goederenverkeer een marktaandeel van 16,8 procent. Antwerpen is
daarmee de tweede Europese haven na Rotterdam (37,4 procent) en voor
Hamburg (met 12,5 procent).
12 Jaarverslag 2008 13 Actief

Voor het conventioneel stukgoed stond Antwerpen in 2008 op nummer
één met een marktaandeel van ongeveer 34 procent, gevolgd door Bremen
(19,5 procent), Rotterdam (15,7 procent) en Amsterdam (10,4 procent).
Antwerpen is de derde containerhaven na Rotterdam en Hamburg, maar
wist zijn positie de voorbije jaren te versterken. Terwijl Antwerpen in
1990 net geen 16 procent van de containertrafiek in de range behandelde,
is dat in 2008 opgelopen tot 21,66 procent.
Een performante
sleepdienst staat in
voor de begeleiding
van de schepen.
De haven van
Antwerpen zet in
op duurzaam hinterlandtransport.
vervoersmodi te stimuleren. In 2008 werd er ongeveer 90 miljoen ton aanen
afgevoerd per binnenschip, terwijl de trein goed was voor 25 miljoen
ton. Het ging daarbij zowel om industriële als maritieme goederen.
TOEGEVOEGDE WAARDE
EN WERKGELEGENHEID
Volgens het meest recente rapport van de Nationale Bank (editie 2008,
cijfers 2006) is de haven van Antwerpen goed voor een directe toegevoegde
waarde van 9.159,7 miljoen euro. Over een periode van zes jaar
(2001 – 2006) is dit een stijging met 5,7 procent. Als men rekening houdt
met de indirecte effecten realiseert de haven een totale toegevoegde
waarde van 18.761 miljoen euro.
De Antwerpse haven creëert 64.449 directe arbeidsplaatsen (voltijdse
equivalenten), een stijging van 2,0 procent tegenover 2005. Als men ook
rekening houdt met de indirect gecreëerde werkgelegenheid, is de haven
van Antwerpen goed voor 170.100 voltijdse equivalenten. Na een sterk
eerste halfjaar steeg het aantal gewerkte taken in 2008 met 2,8 procent
naar 1.800.087. In 2007 lag dat aantal op 1.750.491.
HINTERLANDTRANSPORT
Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen streeft een duurzaam hinterlandtransport
na, door zoveel mogelijk de binnenvaart en het spoor als
Bij de maritieme goederen springt vooral het containertransport in het
oog, de belangrijkste groeimarkt in het afgelopen decennium. Hier worden
er belangrijke inspanningen geleverd om tot een meer evenwichtige
modale mix te komen. Nu wordt nog bijna 60 procent van alle containers
over de weg vervoerd, maar de jongste jaren groeide de binnenvaart met
zo’n 3 à 5 procent ten aanzien van het wegvervoer. Het aandeel van de
binnenvaart in het containervervoer bedraagt nu meer dan 33 procent,
terwijl dat van het spoorvervoer ongeveer 10 procent is.
Het streefdoel van het GHA is een toename van de binnenvaart tot
40 procent en een stijging van het spooraandeel tot 20 procent. Toch zal
het wegtransport ook in de toekomst een belangrijke vervoersmodus
blijven en dit door het grote volume containers met een lokale herkomst
of bestemming.
HAVENBEVEILIGING
Op Europees niveau regelt Verordening EG 725/2004 de verbetering van
de beveiliging van schepen en havenfaciliteiten (ISPS), terwijl Richtlijn
2005/65 EG betrekking heeft op het verhogen van de veiligheid van de
havens. De Antwerpse haven telt 78 havenfaciliteiten die door de federale
overheid gecertificeerd zijn als ISPS-faciliteit. Deze inkrimping van 90
(2007) naar 78 ISPS-faciliteiten heeft voornamelijk te maken met consolidatie
van bepaalde terminals en de afname van het aantal wachtkaaien.
Het team van de Havenkapiteindienst/Security (HKD/SEC) staat niet alleen
in voor de opvolging en implementatie van de verordening en de richtlijn,
maar fungeert ook als een operationele havenbeveiligingsorganisatie.
Het team werd in 2008 versterkt met twee controleurs havenbeveiliging.
14 Jaarverslag 2008 15 Actief

‘Cooperative Shield’:
havenbeveiliging is
een prioriteit.
In maart 2008 inspecteerde een team van het Directoraat-generaal Transport
en Energie van de Europese Commissie drie havenfaciliteiten uit de
petrochemische sector. Het eindrapport vermeldde geen tekortkomingen.
Aansluitend startte HKD/SEC de tweede periodieke auditcampagne,
deels gecombineerd met inspecties door de nationale autoriteit.
Hierbij werd het voorbereidende werk gedaan voor de vernieuwing
van 64 certificaten in 2009.
Om de bedrijven bij te staan in de uitvoering van de verplichte kwartaalen
jaarlijkse oefeningen werd het ‘Handboek ISPS oefeningen’ samengesteld.
Dit is ondertussen ter beschikking op de website van het
Gemeentelijk Havenbedrijf.
De eerste grootschalige oefening rond havenbeveiliging, Cooperative
Shield, vond plaats in oktober 2008. De federale politie, de lokale politie,
defensie, de provincie en de stad, het Lokaal Comité voor Maritieme Beveiliging
en het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen werkten hiervoor
intensief samen. In november organiseerde HKD/SEC voor de PFSO’s een
informatiemiddag over oefeningen, incidentmelding en havenbeveiliging.
16 Jaarverslag 2008

2
Toekomstgericht
Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen blijft samen met de overheid
en de privépartners investeren in de toekomst. Deze toekomstige ontwikkelingen
kaderen in een meerjarenplan dat gericht is op duurzaamheid en
een evenwichtige balans tussen economie en ecologie, met aandacht voor
mens en ruimte. Het overzicht van de projecten is niet exhaustief maar
laat enkele van de grotere projecten de revue passeren.
NIEUW HAVENHUIS
In het Havenhuis aan de Entrepotkaai is er een acuut gebrek aan werkruimte.
Daarom verkoos de raad van bestuur van het Havenbedrijf om
op de site van de technische dienst aan kaai 63 een nieuw Havenhuis te
bouwen met integratie van het bestaande Hansagebouw.
Een Havenhuis
voor de toekomst:
ambitieus en vooruitstrevend.
21 Toekomstgericht

Na een Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester werd het ontwerp
van Zaha Hadid Architects uit Londen weerhouden. Het ontwerp komt
tegemoet aan enkele belangrijke basisvereisten. Zo integreert het de
technische en administratieve diensten, wordt het oude Hansagebouw
integraal opgenomen in de nieuwbouw en krijgen de havengemeenschap
en de stad Antwerpen een nieuw iconisch gebouw. De geraamde bouwkost
bedraagt 31,5 miljoen euro exclusief BTW en erelonen. Het gebouw
zal in 2013 afgewerkt zijn.
UITBOUW DEURGANCKDOK
Na de voltooiing van de derde en laatste baggerfase is sinds 2008 de
volledige kaaimuurlengte aan de oost- en westzijde van het dok ter
beschikking. De plaats van de einddijk zal pas worden weggebaggerd
na de voltooiing van de tweede sluis op Linkeroever.
RENOVATIE DELWAIDEDOK
Het ACC zal 12 miljoen euro kosten en wordt gefinancierd door de Vlaamse
overheid en het GHA. Voor de bouw van dit centrum wordt gewerkt
met een Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester. Bij oplevering, voorzien
in 2013, zal dit ACC dienst doen als een internationaal referentiepunt
voor de maritieme kennisregio Vlaanderen en Flanders Port Area.
HERAANLEG KAAIEN WILLEMDOK
EN BONAPARTEDOK
De nieuw aangelegde kaaien rond het Willem- en Bonapartedok werden
in 2008 officieel ingehuldigd. Bestrating met kasseien en blauwe hardsteen,
zitbanken met zicht op de jachthaven en boompartijen karakteriseren
de nieuw aangelegde open ruimte. De werken verliepen in fases.
De heraanleg van de Entrepotkaai startte in januari 2007. Aansluitend
werd de Godefriduskaai met de Zeevaartstraat gerenoveerd. In 2007 en
2008 pakte men vervolgens de Sint-Laureiskaai en de Sint-Aldegondiskaai
aan. De aannemer voerde de laatste werken uit in juni 2008. De uiteindelijke
kostprijs van de heraanleg bedraagt ruim 4,5 miljoen euro.
Inhuldiging van de
nieuwe toren aan
de Kallosluis in
aanwezigheid van
minister-president
Kris Peeters.
De MSC Home Terminal fungeert als Europese draaischijf voor de diensten
van de Mediterranean Shipping Company (MSC) en beslaat de volledige
zuidkant van het dok. Met een nieuwe renovatie aan de noordzijde
werd een extra kaaimuur van 440 meter gerealiseerd, toegankelijk voor
postpanamaxcontainerschepen van 8.000 TEU en meer. De werken werden
afgerond in 2008. Er werden ook twee nieuwe superpostpanamaxkranen
in dienst genomen, zodat ook de nieuwste containerschepen
kunnen worden behandeld.
De heraangelegde
kaaien: de oude
havenbuurt leeft.
WERKEN VAN CAUWELAERTSLUIS
In 2008 startten de werken aan de Van Cauwelaertsluis. Na deze eerste
fase zal de binnenvaartsluis eind 2009 ook effectief buiten dienst worden
gesteld voor een periode van 13 maanden. De betrokken diensten bereiden
een communicatie- en verkeersbegeleidingsplan voor om de gevolgen
voor de binnenvaart tot een minimum te beperken.
ANTWERP COORDINATION CENTER
Met de bouw van een nieuw Antwerp Coordination Center (ACC) wil het
GHA samen met alle andere betrokkenen een gecentraliseerde scheepvaartbegeleiding
uitbouwen. Op de gezamenlijke werkvloer zullen 30
specialisten zorgen voor een veilige en vlotte verkeersafwikkeling van en
naar Antwerpen en op de Schelde. Het gaat daarbij om de diensten van
de Vlaamse overheid (voornamelijk scheepvaartbegeleiding en loodswezen),
het Havenbedrijf Antwerpen en enkele direct betrokken partijen.
Bovendien wordt in dit gebouw ook een algemeen crisiscentrum voor het
havengebied Antwerpen gehuisvest. Het nieuwe complex komt achter
dienstgebouw A bij de Zandvliet- en Berendrechtsluis.
22 Jaarverslag 2008 23 Toekomstgericht

WIFI ANTWERPPORT
Het Gemeentelijk Havenbedrijf stelde eind 2008 zijn nieuwe draadloze
netwerk WiFi ANTWERPPORT ter beschikking van klanten in het volledige
dokkencomplex van de Antwerpse haven. Het aantal eigen vaartuigen
dat hiervan gebruik zal maken, wordt in 2009 fors uitgebreid. Vooral
de sleepboten en de baggerschepen komen hiervoor in aanmerking. De
belangstelling voor WiFi ANTWERPPORT groeit en een extra informatiecampagne
in 2009 moet zoveel mogelijk klanten informeren over de
mogelijkheden en voordelen van dit netwerk.
UITBOUW WINDMOLENPARK
WiFi ANTWERPPORT:
gratis surfen op het
water.
RADARS EN CAMERA’S
In de vier Vlaamse zeehavens voert de Vlaamse overheid VTS-investeringsprojecten
uit. Deze projecten garanderen een perfecte afstemming
en uitwisselbaarheid tussen de bestaande apparatuur van de overheid en
deze die binnen de havengebieden wordt gebruikt. In het havengebied
werden in opdracht van de Vlaamse overheid en het Havenbedrijf zes
radars gebouwd. Daarnaast werden ook camera’s geïnstalleerd voor een
nog betere begeleiding van de scheepvaart. Vier camera’s zijn operationeel
en de komende twee jaar is er een uitbreiding voorzien naar vier
radarsites met telkens twee camera’s. Eén site met twee camera’s aan
de Kallosluis (Linkeroever) is in opbouw.
GRENSINSPECTIEPOST LINKEROEVER
In de buurt van het Deurganckdok bouwt en financiert het Gemeentelijk
Havenbedrijf Antwerpen een nieuwe grensinspectiepost van waaruit
verschillende federale overheidsdiensten de groeiende goederenstroom
op de Linkerscheldeoever zullen controleren. De douane, de scheepvaartpolitie
en het Federale Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
(FAVV) krijgen met dit volwaardig keurcentrum een vaste uitvalsbasis.
De douane krijgt twee tunnels ter beschikking voor het scannen
van verdachte containerladingen, terwijl de Scheepvaartpolitie er haar
Waaslandhavenpost in onderbrengt. Deze grensinspectie gaat open in
2009. De nieuwe gebouwen hebben een prijskaartje van 10,7 miljoen euro.
Groene energie
voor een duurzame
haven.
Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen werkte ook in 2008 verder
aan de projecten rond alternatieve en groene energie. Er werd veel voorbereidend
werk verricht voor de bouw van 38 windmolens. Vier turbines
werden in 2008 opgeleverd. Het aantal concessieovereenkomsten steeg
naar 19.
AMORAS EN DE ONDERWATERBODEM
In de haven van Antwerpen moet jaarlijks een grote hoeveelheid onderhoudsbaggerspecie
worden verwijderd. Het GHA werkt actief mee met
de Vlaamse Commissie Integraal Waterbeleid aan de ontwikkeling van
kwaliteitsdoelstellingen voor de onderwaterbodem in de havendokken
en de sanering van die onderwaterbodem.
Enkele projecten rond de verwerking en berging van de onderhoudsbaggerspecie
komen op kruissnelheid, waaronder Amoras (Antwerpse
Mechanische Ontwatering, Recyclage en Applicaties van Slib). Het
Amorasproject omvat de bouw en de exploitatie van een fabriek voor
de mechanische ontwatering van onderhoudsbaggerspecie met kamerfilterpersen.
De installatie moet in 2011 gebruiksklaar zijn. Het Vlaams
Gewest leverde een vergunning af voor de aanleg van onderwatercellen
in het Churchilldok, zodat de periode tot 2011 kan worden overbrugd,
en gaf toestemming voor een bijkomende cel.
Andere projecten
De werken die een definitieve oplossing moesten bieden voor de verzakkingen
aan de Europaterminal werden in 2008 beëindigd. Tegelijk liet
het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen de fenders vervangen voor een
bedrag van 2,3 miljoen euro en vernieuwde PSA HNN de kaaiverharding.
24 Jaarverslag 2008 25 Toekomstgericht

THE SCHELDT LEFT BANK CORPORATION
CONCESSIEBELEID
Concessies en patrimoniumbeleid
Na de bevestiging door de raad van bestuur (3 juli 2007) van de concessies
als hoeksteen van het globale havenbeleid, werd duidelijk dat een
herziening van de Algemene Voorwaarden zich opdrong. Ook de Europese
Commissie nam een aantal principes aan die conflictueus waren met
de bestaande voorwaarden.
In 2008 bereidde het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen deze herziening
verder voor. Er werden constructieve gesprekken gevoerd met de
verschillende belangenverenigingen in de haven (KVBG, ABAS, VOKA
en Alfaport) om tot een modern en aangepast concessiebeleid te komen.
Het uiteindelijk document zorgt voor een evenwicht tussen de belangen
van de publieke overheden en de private partners.
Er werden ook nieuwe havengronden verworven die medio 2009 ter
beschikking worden gesteld via een brede bevragingsprocedure. De site
situeert zich in het hart van de haven en is zowel via de weg als het spoor
ontsloten.
Met de Limburgse partijen werd de ‘Visienota Logistiek Antwerpen–
Limburg’ ondertekend om in 2009 te komen tot een samenwerkingsovereenkomst
met de verschillende betrokken partijen waaronder de
POM Limburg, LPL, Limburgse gemeenten, LRM en De Scheepvaart.
Ook het voorland wordt verkend op projecten die kunnen bijdragen tot
de verdere economische ontwikkeling van de haven. Afhankelijk van de
opportuniteiten en na grondige analyse zullen mogelijk nieuwe projecten
worden opgezet.
Markconsultatie Ontwikkelingszone Saeftinghe
Met het oog op de verdere uitbreiding van de Antwerpse haven op
Linkeroever werd de marktconsultatie voor de Ontwikkelingszone
Saeftinghe in oktober 2008 opgestart. Met dit initiatief wilden het
Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en de Maatschappij Linkerschelde-oever
in eerste instantie peilen naar de interesse van marktpartijen
om zich te vestigen in dit gebied van ca. 1.073 hectare. In de
consultatie werd bij een 1000-tal bedrijven wereldwijd gepolst naar de
belangstelling voor de exploitatie van een getijdendok voor containerbehandeling
en de interesse in industriële en logistieke projecten.
Aan het Deurganckdok op de Linkerscheldeoever zijn de concessies verder
ingevuld. Zo beschikte de Antwerp Gatewayterminal van DP World
aan de oostzijde van het containergetijdendok op het einde van 2008 over
een concessie met een oppervlakte van ca. 1.251.595 m². Aan de westzijde
van het dok heeft het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen de volledige
concessie van PSA HNN met een oppervlakte van ongeveer 1.997.064 m²
ter beschikking gesteld van de concessionaris.
Energiebeleid
In 2008 werd een multidisciplinaire werkgroep ‘Energie’ opgericht om
verschillende energieprojecten te beoordelen en nieuwe opportuniteiten
te evalueren. Een aantal investeerders bood zich aan om in het havengebied
steenkool- en gascentrales te bouwen en een netwerk voor zonneenergie
op te richten. Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen werkte
ook verder aan zijn projecten rond alternatieve en groene energie.
Achter- en voorland
Het directiecomité en de raad van bestuur van het Gemeentelijk Havenbedrijf
Antwerpen keurde op 13 oktober 2008 het voorstel tot achterlandbeleid
van het projectteam voor- en achterland goed. In deze strategische
nota pleit het team voor de versterking van de maritieme, industriële en
logistieke positie van de haven van Antwerpen, de nodige ruimte voor
nieuwe bedrijven en een toename van de modal split. Deze paper was de
basis voor een rondvraag bij de private ondernemingen. Uit de reacties
bleek eens te meer dat private bedrijven zich meer en meer bewust
worden van het belang van een achterlandbeleid.
Ontwikkelingszone
Saeftinghe: de haven
van Antwerpen blijft
vooruitkijken.
Broaden
your horizon
Looking for space to grow? The Port of Antwerp’s
Saeftinghe Development Area and a possible
tidal dock will offer rarely seen opportunities for
growth with a surface area of some 2500 acres.
Drawing on the superior location, facilities, expertise
and productivity of the Port of Antwerp,
the Saeftinghe Development Area will further
strengthen Antwerp’s position as one of the
largest, most efficient ports in Europe. Expressions
of interest are now being accepted for a
wide range of maritime, logistics and industrial
projects. Submissions for the initial market
consultation are due on 31 January 2009.
www.portofantwerp.com/sda
2500 acres
in the heart
of Europe
Looking for space to grow? The Port of Antwerp’s Saeftinghe
Development Area and a possible tidal dock will offer rarely seen
opportunities for growth for a wide range of maritime, logistics and
industrial projects. Drawing on the superior location and infrastructure
of the Port of Antwerp, the Saeftinghe Development Area will
further strengthen Antwerp’s position as one of the largest, most
efficient ports in Europe. Do not miss this opportunity. Submissions
for the initial market consultation are due on 31 January 2009.
www.portofantwerp.com/sda
THE SCHELDT LEFT BANK CORPORATION
26 Jaarverslag 2008 27 Toekomstgericht

3
Bereikbaar
DE HAVEN EN HAAR
MARITIEME TOEGANKELIJKHEID
Scheldeverdieping
De derde verdieping van de Westerschelde garandeert een getijdenonafhankelijke
vaart voor schepen met een diepgang tot 13,10 meter. Binnen
tijvensters kunnen schepen tot 16,20 meter de haven van Antwerpen
probleemloos bereiken. Hiervoor moet op elf plaatsen — de zogenaamde
drempels — worden gebaggerd, in het hele gebied vanaf Vlissingen tot
500 meter voorbij het Deurganckdok. Toegankelijkheid, natuurlijkheid
en veiligheid zijn de drie pijlers waarop de Scheldeverdieping rust.
De werken moeten eind 2009 zijn afgerond.
Toegankelijkheid,
natuurlijkheid en
veiligheid. Het baggerbedrijf
kent zijn
Schelde.
31 Bereikbaar