Natuurbeheerplan provincie Utrecht 2011

Natuurbeheerplan provincie Utrecht 2011
2 Beleidskader
Het natuurbeheerplan is gebaseerd op de huidige ecologische inzichten. Het plan is afgestemd op het
natuur- en landschapsbeleid van de diverse overheden (Europese Unie, rijk en provincie) en met het
vigerende integrale beleid in het landelijke gebied voor water, milieu en ruimtelijke ordening.
2.1 Rijksbeleid en Europees beleid
Het doel van het natuur- en landschapsbeheer is het behoud en de verbetering van de natuur- en
landschapskwaliteit. Een belangrijke partner voor de provincie in het realiseren van het natuurbeleid is
de rijksoverheid. Richtinggevend voor het nationale natuurbeleid zijn de internationale doelstellingen
van het Biodiversiteitsverdrag, de Millennium Development Goals en het beleid van de Europese
Unie. Het kabinet zet zich in om het verlies aan biodiversiteit een halt toe te roepen en bij te dragen
aan de millenniumdoelen per 2010. Het wil er tevens voor zorgen dat er in 2020 duurzame condities
zijn voor het voortbestaan van alle soorten en populaties die in 1982 van nature in Nederland
voorkwamen.
Onderdeel van het natuurbeleid vormen ook de inspanningen voor de verbetering van milieu en
platteland door middel van agrarisch natuurbeheer. Nederland maakt daarbij gebruik van de doelen die
in het Europese Plattelandsontwikkelingprogramma (POP2) zijn opgenomen. Een doel is het verhogen
van duurzaam gebruik van landbouwgrond. Beheerders van landbouwgrond worden gestimuleerd om
hun land zodanig te beheren dat natuur, milieu, landschap en klimaat er baat bij hebben.
Nota Ruimte en EHS
Belangrijk instrument voor de realisatie van de biodiversiteitdoelstellingen is de Ecologische
Hoofdstructuur (EHS). De EHS is een netwerk van bestaande en nieuwe natuurgebieden, agrarische
beheergebieden en verbindingszones. Hierbinnen kan de uitwisseling van soorten optimaal
plaatsvinden en wordt de biodiversiteit verbeterd. De landelijke doelstellingen voor de EHS zijn
verder uitgewerkt in het Natuurbeleidsplan (2000), de Nota Natuur voor mensen, mensen voor natuur
(2000) en in de Nota Ruimte (2004).
Elke provincie heeft van het rijk een taakstelling meegekregen om voor 2018 een hoeveelheid nieuwe
natuur te realiseren en de huidige natuur te behouden. Om de doelstellingen te kunnen bereiken
worden natuurgebieden veiliggesteld door middel van wetgeving, verwerving, inrichting en beheer en
worden sommige landbouwgronden natuurvriendelijk beheerd. De EHS bestaat uit bestaande
natuurgebieden (zoals duinen, heiden, bossen, landgoederen), nieuwe natuur op landbouwgrond en
agrarische gebieden die zodanig beheerd worden dat er natuurwaarden zijn alsmede ecologische
verbindingszones.
In de rijksnota ‘Natuur voor mensen, mensen voor natuur’ is beleid uitgewerkt voor versterking van de
Ecologische Hoofdstructuur met zeven ‘robuuste ecologische verbindingen’. Robuuste ecologische
verbindingen zijn extra brede ecologische verbindingszones die grote natuurkernen aan elkaar
koppelen. Gewone ecologische verbindingszones blijken voor verschillende soorten effectief te zijn.
Voor een grote groep soorten is echter meer nodig dan enkel een verbinding op locaal niveau. Het gaat
hierbij vooral om soorten die minder mobiel zijn. Voor deze soorten zou een verbinding tussen twee
leefgebieden ook zelf als een leefgebied moeten functioneren. Daarnaast zijn er soorten die wel mobiel
zijn, maar die behoefte hebben aan grote stapstenen, die als rustgebied kunnen functioneren. Om de
biodiversiteit in Nederland te behouden is het dus noodzakelijk om verbindingen te realiseren die
leefgebieden met elkaar verbinden: robuuste verbindingszones. Drie robuuste verbindingen verlopen
voor een deel door Utrecht:
1. Veluwe - Utrechtse Heuvelrug
2. Natte As (Groene Ruggengraat)
3. Nieuwe Hollandse Waterlinie
Het Rijk heeft verder in de Nota Ruimte de Nationale Landschappen aangewezen en de
kernkwaliteiten beschreven. Nationale Landschappen zijn Nederlandse landschappen die
9