CURSUS RENOVATIECOÖRDINATOR - Ondernemersschool

THUISSTUDIE
PROEFHOOFDSTUK
RENOVATIECOÖRDINATOR
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be

Beste student,
Bedankt voor je interesse in onze opleiding renovatiecoördinator!
Op de volgende pagina bieden we je graag een gratis proefles aan van de thuisstudie
renovatiecoördinator. Je vindt hierin de volledige inhoudstafel, één hoofdstuk van de
cursus en een vragenreeks terug. Ook lees je er de manieren waarop je je professionele
docent persoonlijk kan contacteren wanneer je vragen hebt. Door deze gratis proefles kan je
alvorens je in te schrijven al eens rustig bekijken op welke manier en uit welke delen de
cursus is opgebouwd. Daarnaast kom je ook meer te weten over het reilen en zeilen van de
school, de manier waarop je je taken inlevert bij je docent, stage loopt,… Dankzij deze
proefles weet je kortom waar je je aan kan verwachten!
Zou je graag de volledige cursus inkijken alvorens je in te schrijven? Kom dan eens langs in
één van onze vestigingen in Antwerpen, Gent of Hasselt. Onze medewerkers zullen je graag
verder helpen en je inzage geven in een exemplaar van de cursus die je graag wil volgen!
Onze secretariaten zijn gevestigd op volgend adres:
Secretariaat Antwerpen: Frankrijklei 127, 2000 Antwerpen
Secretariaat Gent: Elfjulistraat 39a, 9000 Gent
Secretariaat Hasselt: Simpernelstraat 27, 3511 Kuringen
Op de volgende pagina’s geven we je een voorproefje van de cursus. Hierin vind je:
- De volledige inhoudstafel van de cursus
- Een gratis hoofdstuk uit de cursus
- Een representatieve vragenreeks voor het examen
- Een inschrijvingsformulier en Informatie over de opleiding en de school
2

INHOUDSTAFEL
1 Inleiding
1.1. Tendensen in de Belgische renovatiesector 2012-2025
1.1.1 Wonen in de Belgische steden wordt steeds maar aantrekkelijker
1.1.2 Culturele aantrekkingspool
1.1.3 Evolutie der grondprijzen voor nieuwbouw
1.1.4 Nieuwbouwaannemers zien brood in de renovatie
1.1.5 Meestal is renoveren interessanter dan nieuw bouwen: hoe dit benaderen?
1.1.6 Stedenbouwkundige beperkingen verdwijnen stilaan
1.1.7 Hoe de vrees voor het ‘onverwachte’ te keer gaan?
1.1.8 Hoe de vrees voor lange renovatietijd wegnemen
1.1.9 Onbevangen leren kijken naar ‘bouwvallig’: oog hebben voor de mogelijkheden
1.1.10 Meerwaarde zoeken door herdenken van de indeling naar een eigentijdse
vormgeving
1.1.11 Vooral veel geld spaart door ‘niet doen’
1.1.12 Waar liggen in de komende vijftien jaren de opportuniteiten
1.1.13 Conclusie
1.2. Perspectieven voor renovatieorganisatoren
1.2.1 De explosieve markt van de woningrenovatie en de reconversie
1.2.2 De beste speurhond
1.2.3 De hulp van de professionele vastgoedmakelaar
1.2.4 De inzet van een creatieve renovatiearchitect is een noodzaak
3

1.2.5 De exclusieve samenwerking met een ervaren renovatiecoördinator
1.2.6 Besluit: grote toekomst voor de goed opgeleide renovatiecoördinator (of beter de
renovatieorganisator)
2 De praktijk van de renovatiecoördinator en / of renovatieorganisator
2.1. Inleiding
2.1.1 Korte toelichting
2.1.2 Zeer grote vervallen woningen : denk aan huizen delen
2.1.3 Vele alternatieven: nu nog voor het grijpen
2.1.4 Appartementen uit de jaren zestig van de vorige eeuw
2.1.5 Kantoren, winkels, opslagplaatsen en fabrieken
2.1.5.1 Reconversie van kantoren
2.1.5.2 Het eigentijds kantoor
2.1.5.3 opslagplaatsen en fabrieken
2.1.5.4 Eigentijdse winkels, beleveniscentra
2.1.6 Herbestemming van grote panden
2.1.7 Beschermde monumenten
2.1.8 Stedenbouw is aan herziening toe
2.1.9 Overheid is aan herbestemming toe
2.1.10 Vlaamse Codex Ruimtelijke ordening en Decreet Grond- en Pandenbeleid d.d.
27/03/2009
2.1.11 Vijfentwintig redenen om NU een oud pand te kopen en te renoveren
2.2. De praktijk
2.2.1 Efficiënt zoeken naar een te renoveren pand
4

2.2.2 Intelligente zoekopdracht
2.2.3 De bezoeknotitie
2.2.4 Beschrijving appartement
2.2.5 Het fotografisch geheugen
2.2.6 Het kadastraal inkomen (KI)
2.2.7 De beschikbaarheid
2.2.8 Rationeel vergelijken
2.2.9 Objectiveer
2.2.10 Vergelijkingspunten kritisch onderzoeken
2.2.11 Hoe kopen aan de beste prijs?
2.2.12 Onderhandel met kennis van zaken
2.2.13 Het voorkooprecht
2.2.14 Het bod
2.2.15 De koopovereenkomst
2.2.16 De Vlaamse Code
2.2.17 De notariële akte
2.2.18 De registratierechten
2.2.19 Verlaagde registratierechten, verlaagde btw en vele subsidies: tijdelijke
voordelen
2.2.20 Subsidies bij renovatie en/of restauratie van beschermde gebouwen
2.2.21 Renovatiepremies voor particuliere woningen
2.2.22 Nieuwe voordelen dankzij de renovatieovereenkomst
2.2.23 Meeneembaarheid van de registratierechten
5

2.2.24 Het abattement
2.2.25 Een beknopte overzichtstabel inzake registratierechten in het Vlaams Gewest
2.2.26 Bondige samenvatting van de bepalingen betreffende leningen voor
energiebesparende investeringen van toepassing in het Vlaams Gewest (toestand
februari 2012)
2.2.27 Teruggave van eerder betaalde registratierechten
2.3. Van aankoop tot de opstart van de renovatiewerken
2.3.1 De voorbereidingen
2.3.2 Maak een goed werkplan
2.3.3 Denk goed na over de prioriteiten
2.3.4 Studeren aan het goede concept
2.3.5 Moet alles wel pico bello zijn?
2.3.6 Duurzaam wonen in het eco-huis
2.3.7 D & K
2.3.8 Ikeaans wonen
2.3.9 Minimalistisch wonen
2.3.10 Het strikte minimum, schilderen volstaat
2.3.11 Energiezuinig wonen
2.3.12 Werken in duurzame kantoren/gebouwen
2.3.13 De belangrijkste duurzaamheidsstandaarden
2.3.14 Passief wonen
2.3.15 Wonen met nul energie
2.3.16 Energiebewust isoleren
6

2.3.17 De EPB of Energieprestatieregelgeving
2.3.18 Het Energieprestatiecertificaat (EPC)
2.3.19 De energiewinkel
2.3.20 Beschrijving van de werken
2.3.21 Het plan van de architect
2.3.22 De meetstaat van de architect
2.3.23 adviezen van enkele vakbekwame aannemers
2.3.24 De afbraak- , kap- en bouwvergunning
2.3.30 Geregistreerde aannemers met databank aannemerssteekkaart en -register
2.3.26 Meldingsplicht voor eenvoudige verbouwingen
2.3.27 Een realistisch budget van de kosten
2.3.28 Tabel met globale eenheidsprijzen
2.3.29 Onderhandel met betrouwbare aannemer
2.3.31 Het veiligheidsplan van de werf
2.3.32 Het kwaliteitsplan van de aannemer
2.3.33 De offertevergelijkingen
2.3.34 Eenvoudige overeenkomsten afsluiten
2.3.35 Wees beetje soepel
2.3.36 Een realistische planning, doelgericht en niet zo maar ongeveer
2.3.37 Hoe kan je veel tijd en geld besparen?
2.3.38 Plaatsbeschrijving van de aanpalende panden
2.3.39 Informeer over subsidies en premies
7

2.3.40 De btw-wetgeving
2.3.41 De financier
2.3.42 De onafhankelijke financiële adviseur
2.3.43 Het Participatiefonds
2.4. Van opstart tot oplevering
2.4.1 Neem uw taak ernstig: overwaking en coördinatie van alle werfactiviteiten
2.4.2 Meer- en minwerken
2.4.3 Een goede samenwerking met de architect
2.4.4 De goede samenwerking met de veiligheidscoördinator
2.4.5 De goede samenwerking met quantity surveyors, quality controllers, experten van
de dispute board, werf- en/of projectleiders van grote (internationale) renovatiebedrijven. ....
2.4.6 Het post-interventiedossier
2.4.7 Inhoud van een post-interventiedossier
2.4.8 De energiedeskundige en het energieprestatiecertificaat (EPC)
2.4.9 De energiedeskundige en zijn EPB-aangifte/ Het EPC Certificaat
2.4.10 Fiscale voordelen voor energiebesparende investeringen.
2.4.11 Zorg zelf ook voor veilig werken
2.4.12 Oplevering der werken
2.4.13 Keuringsattesten en garantiebewijzen (waarborgbonnen)
2.4.14 Gebruikshandleidingen
2.4.15 Brandverzekering en schatting van de nieuwbouwwaarde
2.4.16 Ongevallenverzekering
2.4.17 Verzekering van burgerlijke aansprakelijkheid
8

2.4.18 Verzekering alle bouwplaatsrisico’s (ABR)
2.4.19 Bezoek van brandweer
2.4.20 Nieuw kadastraal inkomen aanvragen
2.4.21 Aanmelding van de voltooiing der werken
2.4.22 De BTW-aangifte
2.4.23 Aanvragen van premies en subsidies
2.4.24 Aftrekmogelijkheden in de fiscale aangifte
2.4.25 Teruggave van eerder betaalde registratierechten
2.4.26 Schatting van eindwaarde en verkoopwaarde
2.4.27 Verkoop van het pand
2.4.28 Home-staging
2.4.29 Opgave van alle meterstanden aan de publiekenutsmaatschappijen
3 Bouwtechnische kennis
3.1. De ruwbouwconstructie
3.1.1 Draagmuren behouden, binnenruimten opengooien
3.1.2 Stabiliteit
3.1.3 Injectiewerken
3.1.4 Isolatie van de buitenmuren
3.1.5 Isolatie van platte daken
3.1.6 Isolatie van hellende daken
3.1.7 Scheuren in muren
3.1.8 Daken
9

3.1.9 Dakwaterafvoeren
3.1.10 Schouwen
3.1.11 Houtworm
3.1.12 Schimmels en huismijt
3.1.13 Kelders
3.1.14 Ramen en deuren
3.1.15 Stalen raamprofielen
3.1.16 Vlakdakramen
3.1.17 De lichtstraat of lichtkoepel
3.1.18 Rolluiken
3.1.19 Binnenwanden
3.1.20 Muurafwerking
3.1.21 Vloeren
3.1.22 Wandtegels
3.1.23 Plafonds
3.1.24 Trappen
3.1.25 Inbouwkasten
3.1.26 Schilderwerken binnen
3.1.27 Keuken
3.1.28 Energie en de aansluitingen van openbare nutsleidingen
3.1.29 Energiebewust verbouwen en isoleren
3.1.30 De nieuwe EPB eisen inzake ventilatie
10

3.1.31 Elektrische installatie en andere bekabeling
3.1.32 Leidingwater of regenwater
3.1.33 Sanitair
3.1.34 Verwarming
3.1.35 Open haarden en houtkachels
3.1.36 Klimaatregeling
3.1.37 Ventilatie
3.1.38 Ondergrondse afvoeren en putten
3.1.39 Patio
3.1.40 Terrassen
3.1.41 Het balkon
3.1.42 Het groendak: de toekomst
3.1.43 Tuin
3.1.44 Tuinmuren
3.1.45 Buitengevel
3.1.46 Kruidenbakken in plaats van bloembakken
3.1.47 Tuinberging
3.1.48 Tuinserretje
3.1.49 Boomhut
3.1.50 Zwembad
3.1.51 Autobergplaats
3.1.52 Afvallaadkisten
11

4 Bijlagen
4.1. Literatuurlijst
4.2. Bouw- en vastgoedbeurzen
4.3. Nuttige webstekken
4.4. Lijst van renovatiearchitecten
4.5. Symbolen van elektrische installatie en –toestellen
5 Vestiging als zelfstandig renovatie-coördinator of werken in dienstverband
5.1. De zelfstandige renovatieorganisator, renovatiecoördinator
5.1.1 De juiste naam
5.1.2 Een marktonderzoek?
5.1.3 Het beroep en de vooropleidingen
5.1.4 Oprichting van het renovatiebedrijf de N.V. OudBouw
5.1.5 In dienstverband
5.1.6 Stage en praktijk
5.1.7 Starten
5.1.8 Lectuur
5.1.9 Vennootschapsvorm
5.1.10 Balanced scorecard
5.2. Klantenwerving
5.2.5 Drukwerkjes en jou huisstijl
5.2.2 Netwerken
5.2.3 Website
12

5.2.4 Verenigingen
5.2.6 Folder
5.2.7 Bouwwebsites
5.2.8 Aannemerssteekkaarten
5.2.9 Advertenties
5.2.10 Beursdeelname
5.3. Financiën
5.3.1 Eenvoudige boekhouding
5.3.2 Analytische boekhouding
5.3.3 Inkomsten en uitgaven
5.4. De coördinatieovereenkomst met een opdrachtgever
6 Oefeningen (in te zenden naar lesgever)
6.1. met verwijzing naar het hoofdstuk 1
6.2. met verwijzing naar het hoofdstuk 2 deel 2.1
6.3. met verwijzing naar het hoofdstuk 2 deel 2.2
6.4. met verwijzing naar het hoofdstuk 2 deel 2.3
6.5. met verwijzing naar het hoofdstuk 2 deel 2.4
6.6. met verwijzing naar het hoofdstuk 3
6.7. met verwijzing naar het hoofdstuk 5 deel 5.1
13

GRATIS PROEFHOOFDSTUK
Hieronder vind je een gratis onderdeel uit de cursus terug. Bepaalde termen of woorden
worden in eerdere hoofdstukken uitgelegd. Dit deel bouwt hierop verder. Heb je je
ingeschreven voor de volledige cursus en heb je toch nog vragen of wens je wat extra
voorbeelden? Dan kan je steeds terecht bij je professionele docent. Tijdens deze opleiding
heb je recht op één jaar gratis begeleiding van je docent via e-mail. Hij antwoordt op al jouw
vragen, zodat je de cursus volledig begrijpt!
HOOFDSTUK 3: Bouwtechnische kennis
Als kandidaat renovatiecoördinator is het aan te raden om onderstaande ‘bouwtechnische
kennis’ die toch heel beknopt is, aan te vullen door bijkomende studie. Bij het Centrum voor
Afstandsonderwijs vind je genoeg aanvullende cursussen. Uiteraard kan je door een
langlopende stage bij een groot renovatiebedrijf veel praktisch kennis toevoegen aan je
theoretische kennis. Maak er werk van!
Een goede aanvulling op wat hier behandeld wordt is de uitgebreide gids uitgegeven door
Verstandig Bouwen en Renoveren, dé onmisbare gids voor elke (ver)bouwer. Zie verder in
onze literatuurlijst. Een echte aanrader en zeer praktisch opgevat.
3.1 De ruwbouwconstructie
3.1.1 Draagmuren behouden, binnenruimten opengooien
De grootste kost- en tijdsbesparing bereik je bij het renoveren door zoveel mogelijk
onaangeroerd te laten. Je moet je steeds de vraag te stellen: “Is deze verbouwing echt
nodig?”, tenzij bij minimale ingrepen. Leer ook kleine onvolmaaktheden aanvaarden. Het
heeft geen zin om van een oud pand een nieuw te maken. Kleine onvolmaaktheden en
schoonheidsfoutjes maken net de charme uit van een oud pand. Het valt zelfs af te wachten
of deze foutjes later, als het pand bemeubeld en ingericht is, wel zichtbaar zullen zijn.
Het grootste werk is al eerder in de cursus aan bod gekomen, namelijk het grondig nadenken
over iedere mogelijke ingreep. Met dit denkwerk bespaar je heel veel tijd en geld. Vertrek
altijd van je basisidee! Wat is je budget? Hoeveel tijd heb je? Wat is het eventuele
nadeel als je niets doet? Met weinig kan je veel bereiken. Gouden tip: Ga selectief te
werk! Laat dus zoveel mogelijk de draagmuren, met kleine fouten en tekortkomingen, intact.
14

Hieraan iets wijzigen kost geld en misschien pleeg je wel roofmoord op de waardevolle
architectuur.
Tweede grote vraag: “Kan je de binnenmuren zonder al te veel problemen weghalen, om zo
grotere aangename ruimten te maken?” Afbraak is namelijk vrij goedkoop, zeker als het gaat
om niet dragende muren. Dankzij het vrijmaken van beklemmende lokalen krijg je een heel
ander gevoel van openheid en ruimte. Kleine hokjes zijn verleden tijd omdat muren,
pleisterwerk, deurtjes, extra verwarmingsradiatoren, stopcontacten, schakelaars allemaal te
veel geld kosten en het bouwproces verlengen. Geldverspilling waar alleen de bankier
vreugde aan beleeft.
15

3.1.2 Stabiliteit
Wanneer er iets mis is met de stabiliteit van het pand, het dak of dergelijke, raadpleeg een
vakman. De grootste waakzaamheid is nodig als het over verzakking van draagmuren
gaat. Misschien is de verzakking oud en heeft deze zich gestabiliseerd. Je kan dan hooguit
overwegen om in de hoeken ankers in te muren te verwerken. Kleine gescheurde
tussenmuren, die geen dragende functie hebben, zijn dus onbelangrijk.
Ook bij verzakkingen van vloeren en terrassen moet er niet te veel gejankt worden. Bij
vloeren moet je wel achterhalen of de oorzaak eventueel een lekkende riolering is. De
oude afvoerleiding kan overbodig zijn door een gewijzigde inplanting? Je kan eventueel de
oude afvoerleiding uitbreken en vervangen. Idem dito voor verzakte terrassen.
3.1.3 Injectiewerken
De meeste oude woningen van vóór 1940, hebben last van opstijgend vocht in de
muren. De toenmalige aangebrachte roofingisolatie tussen fundering en bovenbouw is
meestal verstorven en isoleert niet meer voldoende. De druk van het opstijgend
grondwater laat vochtigheid in de muren binnendringen.
Hoe kan je dat zien? Pleisterwerk brokkelt af, het aangebrachte behangpapier voelt
vochtig aan en is verkleurd. Als de muren op de gelijkvloerse verdieping afgedekt zijn met
houten beslagwerk of andere afdekkingen, dan moet er absoluut een opening gemaakt
worden om de kwaliteit van de muren tot op een hoogte van ongeveer één meter te kunnen
nagaan. Met een vochtigheidsmeter is er zekerheid over al of niet aanwezigheid van
opstijgend vocht.
Mocht er geen opstijgend vocht zijn, dan moet toch nog overwogen worden of je niet best
vandaag ingrijpt, want misschien krijgt het pand er last van over een vijftal jaar en dan
verdubbelt de kost voor behandeling.
Wat te doen met opstijgend vocht? Tot over enkele jaren werd er aanbevolen de muren te
onderkappen. Dit is een zeer dure, tijdrovende en achterhaalde ingreep.
Gespecialiseerde bedrijven (prijzen goed vergelijken -zie richtprijzentabel vooraan in de
cursus) kunnen de muren injecteren met een chemisch middel. Zij geven een garantie
van 10 tot 20 jaar. In de praktijk is deze behandeling goed voor de volgende 30 jaar.
Garantiebewijzen worden afgeleverd, of moeten zeker bij facturatie toegevoegd worden.
16

Bij slechte uitvoering blijkt al na een drietal weken dat er in het pleisterwerk waterkringen
zichtbaar worden. Een betrouwbare en gespecialiseerde aannemer zal vlug toegeven dat
hij een fout gemaakt heeft en zal dit tijdig herstellen, zonder extra kosten.
Nog een tip voor de voorbereiding: vooraleer je injectieboringen laat uitvoeren op een hoogte
van 10 à 15 cm boven het vloerpeil, moet je alle loshangend pleisterwerk verwijderen. Je
kan liever iets te veel wegkappen, zelfs tot op een hoogte van één meter. Dat is een klus die
je door een jobstudent kan laten uitvoeren, hierdoor bespaar je veel geld.
Ongeveer twee tot drie maanden na de injectie, kan het beschadigde pleisterwerk hersteld
worden en moet tussen vloerpeil en pleisterwerk een kleine plint in watervaste cement
worden geplaatst. Dat is zeer belangrijk want anders vervalt de waarborg van de uitgevoerde
injectiewerken. Vocht komt immers terug naar boven langs de niet watervaste
pleisterlaag die in aanraking komt met het grondwater. Zie de instructies van de
gespecialiseerde aannemers die hiervoor waarschuwen.
17

3.1.4 Isolatie van de buitenmuren
Steeds meer wordt aanbevolen de oude spouwmuren te injecteren met synthetisch
isolatieschuim. Langs de buitenzijde van de muren worden gaten geboord, zo om de 60 à
90 cm, om het isolatiemateriaal onder hoge druk in te spuiten. De gaten worden zorgvuldig
gedicht. De meeste bedrijven geven een garantie van 25 jaar. Omdat buitenmuren een
groot warmteverlies meebrengen en de prijs voor de behandeling zo rond de 22/25 € per m²
gevel, onder aftrok van ramen en deuren, bedraagt is dit wel een te overwegen investering.
De energieleveranciers geven er een kleine premie bovenop. Werken nog besteld in
2011, uitgevoerd in 2012 geven nog recht op 40 % fiscaal voordeel in de belastingaangifte
inkomsten 2012. Over dit voordeel voor de jaren daarop is nog onduidelijkheid, wegens de
hangende verduidelijkingen van de nieuwe Federale Regering (januari 2012). Het ziet ernaar
uit dat er één premiesysteem komt welke uniform de premie zal bepalen, zowel voor vloer-,
dak-, als muurisolatie, en wellicht in de buurt van 10 à 15 € per m². Nazien dus. Naast de
afscherming van koude is er een nog een bijkomend voordeel: geluidsisolatie. Je moet
overwegen of de muurisolatie rondom het ganse pand nodig is. Dure isolatie aanbrengen in
de buitenslaapkamermuren is niet altijd zinvol omdat daar toch al weinig energie aan
verwarming wordt besteed. Dus goed nakijken met de vakman.
Een bedenking echter: te veel isoleren heeft ook nadelen: je zou wel eens het voordeel van
lichte opwarming in lente en herfst kunnen ontberen in de frissere avonduren. Mijn idee is
deze vorm van isolatie te beperken tot de Noordwest gevel, meer niet. Altijd zuinig zijn!
Steeds meer bekleedt men de Noordwest gevels, of zelfs alle buitengevels met isolerend
materiaal (10/15 cm dikte), die dan verder uitbekleed wordt met een gevelbekleding in
synthetisch materiaal of in hout, wat uiteraard veel mooier is. Kijk eens naar de webstekken
www.isofinish.be of van de grote specialisten Deceuninck, Eternit of Weinerberger. Deze
afwerking kan zeer mooi en effectief zijn. Belangrijk! In veel steden en gemeenten moet
deze bekleding aangevraagd worden als je daarmee het voetpad inneemt en je dus buiten
de oorspronkelijk perceelgrens komt. Toch laten veel gemeenten deze toestand toe. Wees
je er steeds van bewust dat je bij energieleveranciers, maar ook op federaal en gewestelijk
vlak premies kan bekomen.
3.1.5 Isolatie van platte daken
Wanneer de oude plafondbekleding onbestaande is, of moet weggebroken worden gezien de
belabberde toestand, kan je best meteen voor een goede isolatie zorgen.
18

Het warmteverlies langs een plat dak is namelijk zeer groot, het verlies ligt is ongeveer
50% hoger dan langs de muren. Een zeer goede en goedkope oplossing is het laten
inblazen van cellulosevlokken, het milieuvriendelijke 'isofloc'. Meestal is er mogelijkheid om
ongeveer 25 tot 30 cm van dit isolatiemateriaal in te blazen tegen een prijs van ongeveer
50/55 € per m³. Zowel de energieleveranciers (met een premie van ongeveer 5 € per m²),
als de Federale Overheid (met een fiscale aftrekmogelijkheid van 30 %) , komen een flink
stuk tussen in de deze kost. De aannemer moet samen met zijn factuur een attest
afleveren waarin hij de geïsoleerde oppervlakte bevestigt, maar, de behaalde
warmteweerstand of de R-waarde moet opgegeven worden in het attest: meestal in de
buurt van 5 K/W per m². Hoe hoger de waarde hoe hoger de premie. Zie de webstek
www.isoproc.be
3.1.6 Isolatie van hellende daken
De isolatie met de cellulosevlokken kan ook van toepassing zijn voor hellende daken, maar
het is eenvoudiger het hellend dak met rotswoldekens te isoleren. De dekens bestaan in
diktes van 15/20/30 cm en zelfs dikker. Best is meteen deze van 40cm of meer te nemen,
want de plaatsingskost blijft identiek. Ook hier komen overheid en energieleveranciers
tussen met flinke premies en fiscale aftrek in de inkomensaangifte. Bedenk dat de bewoner
energiekosten zal sparen, maar ook dat een mogelijke koper tien/twintig jaar later deze
investering zeer zal appreciëren. De uitgave van vandaag krijg je dus op termijn
terugbetaald onder de vorm van meerwaarde van het pand! Dat wordt maar al te dikwijls
vergeten.
19

Net zoals bij een plat dak moet ook de plaatser de oppervlakte en de R-waarde bevestigen.
Zelfs wanneer de eigenaar van de woning de plaatsing zelf doet krijgt deze zowel van de
energieleverancier als van de Overheid een (iets lagere) premie. Het risico bestaat dat deze
premies in de komende jaren kunnen verlaagd of zelfs geschrapt worden. Raadpleeg
dus altijd officiële webstekken om de meest actuele voorwaarden te kennen.
3.1.7 Scheuren in muren
Scheuren in muren zijn soms ernstig, soms niet. Kijk dus even achter het behangpapier op
het gelijkvloers. Scheuren kunnen wijzen op kleine of grote verzakkingen van het
gebouw. Kleine barsten in het pleisterwerk zijn niet onrustwekkend maar grote, oude
scheuren vragen meer aandacht. Ondervraag de eigenaar of de bewoners en roep er een
vakman bij. Oude zettingen kunnen zich na vele jaren gestabiliseerd hebben. Het komt er op
aan de hellingen van de vloeren van de bovenverdiepingen te beoordelen. Gaat het
over een zware verzakking of over een lichte helling?
20

Recente zettingen met grote scheuren kunnen veroorzaakt zijn door werken in de
aanleunende panden of in de straat zoals zware rioleringswerken. In de buurt van
waterwegen kunnen verstevigingen van de rivierwanden aanleiding geweest zijn tot het
slaan van damwanden met grote trillingen en scheuren in dichtbijgelegen panden. Dat soort
van scheuren kan je op eenvoudige wijze stabiliseren door verankeringen te plaatsen.
Helemaal niet zo een grote uitgave.
Kortom roep een vakman, goed advies kan wijzen op een grote, maar ook op een kleine
kost. Ga zeker altijd, als het om een oude woning gaat, op de zolderverdieping kijken. Vrij
vaak zal daar duidelijk blijken dat de scheuren hun oorzaak vinden in het uiteendrijven
van de voor- en achtergevel door druk van het dak. Daal af naar de onderliggende
verdiepingen om na te kijken of de scheuren ook daar te zien zijn en daal zo verder af naar
het gelijkvloers.
Scheuren die van boven naar beneden helemaal doorlopen wijzen op ernstige
zettingen van de muren. Verankering is in dat geval nodig, maar misschien is deze zetting
van de muren zo ernstig dat het beter was geweest af te zien van aankoop. Makelaars,
verkopers moeten ook wel voelen dat je deskundig bent en het heeft geen zin de prijs
onder druk te zetten, wanneer het pand helemaal niet kan weerhouden blijven tot aankoop.
Zeg gewoon neen, waardeloos. Zo een houding maakt je sterker in een volgend gesprek
met de makelaar.
3.1.8 Daken
Wat verstaan we onder een ‘slecht’ dak? Twee zaken. Vooreerst de draagstructuur van het
dak, of het nu gaat om een hellend of plat dak, speelt geen rol. Oude pannendaken kunnen
zeer veel last hebben van doorhellende draagstructuren. Is het hout nog van goede
kwaliteit, dan hoeft de structuur niet vernieuwd te worden. Is het hout zwaar aangetast door
houtworm, hak dan de knoop door en vernieuw de draagstructuur, minstens plaatselijk
herstellen of sommige dwarsbalken vernieuwen.
21

Maar denk goed na want misschien kan je meteen de oude zolderruimte uitbouwen tot een
nieuwe volwaardige verdieping met een mooie extra slaapruimte. Op die wijze wordt
meerkost meteen gecompenseerd door een grote meerwaarde, want meer bewoonbare
oppervlakte, verhoogt uiteraard de waarde van het pand.
Tweede aspect: gaat het alleen om de slechte staat van de dakpannen? Dat is duidelijk
merkbaar aan de brokkelige toestand aan de onderzijde en meestal zie je vochtplekken door
lekkende pannen. Opgelet, niet verwarren met hier of daar een gebroken of een losgekomen
dakpan waardoor er water binnen sijpelt.
Dakpannen van meer dan 70/80 jaar oud zijn meestal ‘verstorven’, brokkelen uit en
kunnen niet bewaard blijven, vervangen dus. Je kan meteen een water isolerend dubbel
dak plaatsen wat evenals een goede isolatie geeft. Er zijn verschillende soorten dakpannen
gaande van recuperatiedakpannen tot de nieuwe kleidakpannen of de betondakpannen.
Die laatste zijn vrij goedkoop en worden wel eens het ‘sneldek dakpannen’ genoemd.
22

Gaat het om een plat dak met oud bitumen bekleed? Bitumen 35 jaar geleden geplaatst is
meestal niet meer te redden. Je kan wel overwegen of een extra laag boven op de
bestaande volstaat, maar dat is meestal niet aan te bevelen. Een ingrijpende vernieuwing
van de dakbedekking laat je best uitvoeren met EPDM rubber dakbedekking.
Ook hier geldt dat je misschien een verdieping hoger kan bouwen en dan moet het oude dak
in ieder geval weg. Misschien is de onderstructuur wel nog goed en moet alleen de oude
roofing vervangen worden. Maak er meteen gebruik van om op de onderlaag een OSB
houten plaat te plaatsen en een goede nieuwe koude/warmte isolatie aan te brengen, plaats
daar bovenop het nieuwe bitumen of een EPDM rubberlaag om het gekende warmteverlies
te beperken. Deze oplossing is vrij goedkoop en energiebesparend.
Is een oud strodak te redden? Ja, meestal wel voor zover er alleen enkele lokale
zwakke plekken te bespeuren vallen. Roep een gespecialiseerd dakwerker: hij kan vlug
een goede raming geven. De grote isolerende kwaliteit van dit type dakbedekking is vandaag
de dag een pluspunt.
23

Een gouden raad: hak bij twijfel de knoop door. Een twijfelachtige dakkwaliteit in stand
houden, kan je over vijf of tien jaar voor zeer grote uitgaven stellen. Beter nu grondig
aanpakken en meerwaarde opbouwen, in plaats van halve tussenoplossingen nemen die
vandaag de kosten beperken, maar over enkele jaren voor extra grote uitgaven zorgen. Een
richtprijs voor vervanging van de draagstructuur is vrij moeilijk te geven, omdat te veel
factoren de finale prijs zullen bepalen: makkelijke of moeilijk afbraak, hoogte van het pand,
draagbreedte/lengte van de nieuwe structuur, aard van gebruikt materiaal van de nieuwe
draagstructuur: beton, gebakken potten, staal, hout of prefab elementen met ingebouwde
isolatie, enz. raadpleeg vlug een gespecialiseerd bedrijf.
Wanneer je je dak volledig vernieuwt vraag je best een offerte aan bij drie of vier
aannemers. Prijzen kunnen ernstig schommelen, de kwaliteit ook. Het blijft wel een zware
uitgave, dus neem de moeite om navraag te doen over competitieve dakwerkers in de buurt
of van verder af. Dakwerkers in grote steden zijn veel duurder in vergelijking met
concurrenten die 20/30 km buiten de stad gevestigd zijn, waar er heel wat minder werk is.
Goede dakwerkers hebben de goede gewoonte om snel te werken in kleine ploegen van
drie/vier man.
Kies nooit een alleenstaande dakwerker! Als hij ziek is, heb je grote problemen, de
planning komt dan in moeilijkheden. Het pand staat dan enkele dagen, misschien zelfs
enkele weken zonder dak.
3.1.9 Dakwaterafvoeren
Als de kwaliteit van de dakwaterafvoeren twijfelachtig of slecht is, dan vernieuw je deze
best. Als de kwaliteit nog aanvaardbaar is, zonder lekken, dan kan je de ingreep uitstellen.
Dat is een groot verschil met het dak. Dakwaterafvoeren vernieuwen is een activiteit aan de
buitenzijde, los van alle andere zaken, zodat uitstel met enkele jaren altijd mag overwogen
worden. Als het gaat het om afvoeren binnenin de woning, bijvoorbeeld op de
zolderverdieping, die in slechte staat zijn, dan moet daarover eerder tot vervanging beslist
worden. Lekken zijn dramatisch, dus maak er korte metten mee! Zinken afvoeren houden
slechts 20 tot 25 jaren stand. Beter is pvc afvoeren en nog goedkoper ook!
24

3.1.10 Schouwen
De slechte toestand van de schouwen uitstekend boven het dak wordt soms over het hoofd
gezien. De eerste vraag die je jezelf moet stellen is of de instandhouding van die
schouwen wel noodzakelijk is, want de nieuwe gaswandketels zullen hun
verbrandingsgassen in een gesloten circuit naar buiten afvoeren door de buitenmuur, zodat
de oude schouw niet meer nodig is. Conclusie: schouw, zeker het deel boven het dak
afbreken.
Binnen schouwen kunnen soms nog in goede staat zijn maar nemen meestal veel ruimte in.
Wanneer de functie van een schouw overbodig is geworden, is ons advies om de schouw
weg te breken. Er komt ruimte vrij en de kost is niet onoverkomelijk. Indien echter genoeg
binnenruimte beschikbaar en de staat aanvaardbaar is, doe je best niets. Later kan een
kleine bibliotheek bijvoorbeeld rond de schouw gebouwd worden, zodat het ruimteverlies
minimaal is en de aanvankelijk geplande uitgave van afbraak vervalt.
Het kan ook zijn dat er een gemeenschappelijke schouw is, dat is een afvoerschouw
gedeeld met aanpalende woning. Als je die schouw wil behouden en verstevigen, dan is
het sterk aangeraden contact op te nemen met de buur om in gezamenlijk akkoord de
consolidatiekosten te delen. Dus op voorhand alles goed bespreken, keuze van aannemer
enz., zodat er later geen discussie is.
3.1.11 Houtworm
Houtworm is meestal geen drama, als de aantasting van oude balken óf lokaal óf gering is.
Lokale aantasting kan je met een chemisch bestrijdingsmiddel behandelen. Helemaal
geen zware kostenpost. Erger wordt het wanneer de houtworm de stevigheid van de balken
in het gedrang brengt. Er kan overwogen worden om, na behandeling, de verzwakte ligger
met enkele zijdelings aangebrachte planken te verstevigen. Bekijk met een schrijnwerker
of vervanging van enkele liggers kan overwogen worden, zo niet moet misschien de ganse
dakstructuur eruit. Drama? Misschien helemaal niet wanneer dit de kans biedt om een extra
verdieping uit te bouwen. In de onderhandelingen met de verkoper heb jij, of jou
opdrachtgever wellicht het nadeel van de houtworm goed uitgespeeld.
25

3.1.12 Schimmels en huismijt
Huismijt is een gevaarlijk diertje, precies zijdeworm in een cocon. De oorzaak ligt bij slecht
onderhoud van het pand en wijst op vocht en warmte. Die combinatie is gevaarlijk.
Behandeling is (wettelijk) verplicht, uiteraard ook absoluut noodzakelijk. In principe moet
huismijt gemeld worden aan de gezondheidsdiensten van de stad of gemeente. Met een
goede chemische behandeling, echt specialistenwerk, is alles vlug vergeten. De
kostprijs hangt af van de hoeveelheid aangetaste oppervlakten. Gewone schimmels zijn
eenvoudig te bestrijden, ook terug best door een gespecialiseerd bedrijf, maar een
jobstudent die beetje handig is kan het ook aan mits de juiste instructies te volgen die op de
verpakking vermeld staan en uiteraard tijdens de bestrijding een stofmasker dragen.
3.1.13 Kelders
Wanneer de waterdichtheid van de kelder twijfelachtig is, kan je best even te rade te
gaan bij de buren. Bepaalde stadsdelen kunnen in de periode november/april regelmatig last
krijgen van hoog waterpeil, zodat alleen in die maanden de kelders gaan lekken, terwijl je
misschien in het droog seizoen op speurtocht was.
26

Als de kelder echt droog is gedurende het ganse jaar, is dit een pluspunt. Heeft de kelder
echter last van indringend vocht, dan is een goede kelderdichting aan de orde. Alleen
een gespecialiseerd bedrijf brengt dit voor elkaar en meestal nog aan een vrij lage prijs (zie
richtprijzen hogerop) Het volstaat de vloer met een waterdichte cement laag van 2 à 3 cm
af te dekken. De muren kan je met eenzelfde waterdichte cement laag laten uitbekleden
tot op een hoogte van ongeveer één meter, maar zeur niet over iets meer en volg het
oordeel van de vakman.
Uiteraard kan je ook overwegen, vooral wanneer de kelderhoogte zeer beperkt is, om
gewoon de kelder met afbraakmateriaal op te vullen. Dat is een goedkope oplossing,
mede door het feit dat je hierdoor ook bespaart op containerkosten voor afvoer van afbraak
van muren, vloeren, enz. Even erop wijzen dat je bij het opvullen van de kelder met
afbraakmateriaal uitsluitend steenslag of pleisterafval mag gebruiken. Zeker geen hout of
pvc want dit zou op termijn aanleiding geven tot vergassing, daardoor komt het
keldergewelf onder druk te staan. Miserie, dat moet ik je zeker niet uitleggen. Dus
opvulmateriaal goed laten sorteren. Na het storten van het afbraakmateriaal voeg je een heel
vloeibare cement toe.
Toch is het nuttig om nog even na te denken over een goed gebruik van de kelder. Het is
soms mogelijk om er een kleine zitruimte of tv-hoek van te maken. Bekijk ook grondig de
kwaliteit van de bestaande keldertrap. Als die onbruikbaar is, dan is de aanschaf en
installatie van een goedkope standaardtrap (te vinden in alle doe-het-zelf zaken) voor een
klein prijsje noodzakelijk. Zie onze tabel met richtprijzen hogerop.
3.1.14 Ramen en deuren
Panden met houten raamwerk van meer dan 60 of 70 jaar oud zijn aan grondig nazicht
toe. Maar wellicht heb je ook overwogen om bepaalde raam- of deuropeningen te wijzigen.
Je wilt immers meer licht, andere indeling, bijbouwen, afbreken, en zo verder. Wees
aandachtig bij de aanpak van vernieuwing van oud raamschrijnwerk. Bij renovatie moet goed
gezocht worden naar nieuwe mogelijkheden om veel meer licht in de woning binnen te
brengen. Soms kunnen overbodige (kleine) raamopeningen ook vervallen, idem dito met
deuren. De vervanging van raam- en deurschrijnwerk komt dus bij een renovatie veelvuldig
voor en grondig nadenken is aan de orde. Ook wanneer een architect is aangesteld is het
aangewezen zijn concept op dit vlak toch heel grondig, eventueel samen met jouw
opdrachtgever, te bekijken. Door de juiste innoverende ingrepen kan er een grote
meerwaarde ontstaan, uiteraard steeds met oog op een redelijk renovatiebudget.
27

De overweging of je dit gaat doen in hout, pvc, staal of in aluminium kan je uitstellen tot
wanneer de definitieve offertes binnen zijn. Aluminium is duurder dan hout en pvc, maar
de prijzen van die twee laatste materialen zijn zo labiel dat hier geen vuistregel kan gesteld
worden, mede ook door de grote kwaliteitsverschillen en de grote verschillen naar gelang de
gekozen houtsoort. Als je voor hout kiest moet je er over waken dat het op ecologisch
verantwoorde wijze werd gekapt en verhandeld, zie hiervoor de webstek van Fairtrade hout
www.fair-timber.be.
Maak gebruik van ons document in bijlage hieronder ‘Beschrijving van ramen en deuren’ om
een goede prijsaanvraag op te maken. Let er op dat de ramen ook voldoen aan de
wetgeving betreffende klimaat- en vochtbehandeling. De ramen moeten dus altijd
voorzien zijn van permanent doorlatende verluchtingsroostertjes, ja altijd.
Hoe eenvoudiger de indeling van ramen en deuren, hoe lager de prijs. Beperk
opengaande vleugels tot het minimum, ook omdat je zo altijd meer licht laat binnenstromen,
iedere indeling verstoort en beperkt de hoeveelheid lichtinval. Vergis je niet: dit maakt vlug
een verschil van 10 % uit. Denk ook na over de mogelijkheid van openvallende ramen en
specificeer dit in de beschrijving. Verwaarloosbare meerkost, welgekomen meerwaarde!
Uiteraard is dubbel isolerend glas de huidige norm en steeds meer is driedubbel isolerend
glas qua prijs vrij competitief. Dus aanvragen en vergelijken. Zorg dat de isolatiewaarde
minimaal 1,1 K is. Beter is nog lager om energieverlies te beperken. Bij verkoop van het
pand zal dit als een pluspunt aanzien worden. In het schema van de beschrijving ook
aangeven of de aannemer de oude ramen moet wegnemen en van de werf moet afvoeren of
niet. Bepaalde ramen of deuren die door de ruwbouwaannemer uitgebroken werden, kunnen
dan ook door hem mee afgevoerd: kleine tip om geld te sparen.
In de gotische kerken werden alle glasramen gewoon in de muren ingemetseld, ze
houden al een paar honderd jaar stand. Dus kijk na waar ramen nodig zijn die niet hoeven
open te gaan. In een dergelijk geval kan je isolerende glasramen laten maken, zonder
houten of pvc kader en het raam gewoon in de muren inwerken. Als het raam door een
vallende ster of ander hemellichaam zou stuk geraken, dan moet inderdaad alles uitgekapt
worden. Grote kost, maar dat is theorie. Voordeel: meer licht en ongeveer de helft
goedkoper in vergelijking met een ingekaderd opendraaiend raam. Een besparende tip
waarvan vele architecten huiveren, nochtans eenvoudig en goedkoop! Kan in vele gevallen
prima oplossing zijn. Sterk aanbevolen en het oogt nog stuk leuker ook.
28

3.1.15 Stalen raamprofielen
De oude stalen raamprofielen worden nog gemaakt, maar niet door industriële raamprofiel
fabrikanten, alleen op maat in kleinere constructiewerkplaatsen. Zeer duur handwerk en
met het grote nadeel dat ze niet voorzien zijn van isolatiekamers zoals bij de industrieel
vervaardigde profielen in aluminium of pvc. Onbetaalbaar, met slechte isolatiewaarde,
echte koudebruggen.
Ze worden bijna uitsluitend, meestal onder druk van stedenbouwkundige verplichtingen,
nog gebruikt bij renovatie en/of restauratie van beschermde historisch waardevolle
gebouwen zoals kerken, kloosters, maar ook soms van oude industriepanden. Echt niet aan
te bevelen, behalve uit esthetisch oogpunt. Bij wijze van benadering: ongeveer driemaal zo
duur als aluminium standaard raamprofielen en vijfmaal duurder in vergelijking met
goede pvc profielramen.
3.1.16 Vlakdakramen
Wordt de oude donkere zolderruimte een slaapruimte of een klein kantoortje, plaats dan
simpelweg enkele vlakdakramen. Het aanbod is zeer ruim en in vele standaardmaten
leverbaar. Zelfs in doe-het-zelf-zaken is er een groot aanbod voor handen, maar meestal is
de kwaliteit bedenkelijk. Kijk goed en vraag advies aan een dakwerker. Naar mijn ervaring is
het best voor het wereldbekende Velux te kiezen. Zeer groot aanbod met alle mogelijke
afmetingen, verschillende klapstanden en met al of niet ingebouwde binnen- of buiten
zonnewering. De perfectie, ietsje duurder, maar sterk aanbevolen. Zie onze tabel
‘richtprijzen’.
29

Een vuistregel: voorzie ongeveer één vierkante meter vlakdakraam voor een
vloeroppervlakte van acht tot tien vierkante meter. Een kleine kost voor een hoge
meerwaarde van de oude zolderruimte die nu een gezellig lees-, studie- of slaapkamer
wordt.
3.1.17 De lichtstraat of lichtkoepel
De lichtstraat is een glazen raamconstructie in platte daken, meestal van linker- naar
rechtermuur of soms ook in de langsrichting waardoor zenitaal licht wordt opgevangen.
Alle ramenfabrikanten kunnen dit maken. De lichtstraat is dus ideaal wanneer er geen licht
door zijmuren of achtergevel kan gevangen worden. Het is een alternatieve oplossing ter
vervanging van een lichtkoepel. De lichtstraat is langer dan een koepel en kan vrij smal zijn.
De vlakke glazen ramen zijn minstens dubbelwandig en brengen echt prachtlicht in de
woning.
30

De lichtkoepel biedt soms voordelen omdat die in standaardmaten geproduceerd wordt, vrij
goedkoop is, bijna altijd dubbelwandig en zeer makkelijk te plaatsen. Bijkomend
voordeel van de koepel: meestal openklappend voor goede verluchting en
probleemloos in zake waterdichtheid.
De lichtstraat met openklappend luik kan op dit vlak wel tot gebrek aan waterdichtheid leiden.
Zie zowel voor lichtstraten als lichtkoepels onze tabel ‘richtprijzen’
3.1.18 Rolluiken
Terug van nooit weggeweest! Naast hun afschermende functie in de zomer (onze planeet
is aan het opwarmen), is hun isolerende opdracht in de winter steeds meer welkom. Naast
de goedkope enkelwandige is het aanbod verruimd naar dubbelwandige PVC-lamellen
met holle kamers. Of nog mooier, aluminium lamellen gevuld met polyurethaanschuim,
met nog betere warmte/koude- en geluidsisolatie. Als ze bovendien ook nog inbraak
beveiligend zijn, dan kon je in 2011, mits te voldoen aan een aantal bepalingen, een
belastingaftrek in rekening brengen met een maximum van 500 €. Raadpleeg voor de
huidige regeling de websites van de verschillende overheden.
3.1.19 Binnenwanden
Kijk eerst goed na of een binnenwand wel nodig is om een afscheiding te maken. De
grootste besparingen komen van het niet doen, geen wanden, geen indeling. Niet alleen uit
het oogpunt van kostenbesparing, maar ook omdat open ruimten veel aangenamer wonen
betekenen. Indelingen hebben zoveel negatieve gevolgen, zoals aanbrengen van deuren en
plinten, beperking van de lichtinval, afzonderlijke elektrische verlichting en verwarming,
schakelaars, stopcontacten, enz. De beste optie is dus geen wanden, geen afscheidingen,
hoera voor de loftsfeer.
Kies je toch voor deze optie, plaats dan eenvoudige wanden in gipsplaat of een ander
goedkoop materiaal. Misschien kan ook een glaswand overwogen worden, in
doorschijnend of mat melkglas. Het volstaat om die tot op ooghoogte te voorzien wat meteen
goedkoper uitvalt, zonder te veel nadelen. Een goedkope variant is ook het afschermen van
twee ruimtes ( bijvoorbeeld de traphelling) door MDF-houtplaten.
Even laten opmerken dat gipswanden (Gyproc) ter afscherming van de badkamer aan de
binnenzijde wel in waterbestendige platen (groene kleur) moeten afgewerkt worden.
Deze kosten iets meer maar zijn bestand tegen vocht. Op die wanden kunnen zo nodig,
zonder verdere voorbereidende behandeling, de wandtegels gekleefd worden.
31

Zie in de bijlage ‘richtprijzen’. Het ‘schema gipsplaten muren en plafonds’ is bruikbaar als
bijlage van de prijsaanvragen en later ook als bijlage bij de overeenkomst met de betreffende
aannemer.
In lofts worden bestaande muren meestal ruw gehouden, even gezandstraald. Zijn er te
veel verschillende steensoorten door vroegere verbouwingen, overweeg dan een
eenvoudige bekleding met grenenhout of met een linnendoek gespannen op een
houten raam. Innovatief renoveren. Een niet onaardige oplossing die heel jong, eigentijds
en economisch is: de muren pleisteren tot op een hoogte van bvb 1,80 meter en daarboven
tot aan het plafond de ruwe muren (misschien netjes gezandstraald) bloot houden.
3.1.20 Muurafwerking
De kost voor het herstellen van muren kan je van begin af aan best indijken door zoveel
mogelijk overbodige muren, vooral wanneer niet dragend, gewoon neer te halen. Blijkt
dat je toch enkele muren in stand moet houden, kijk dan goed uit hoe met minimale ingrepen
mogelijke scheuren of onvolmaaktheden weggewerkt kunnen worden. Kleine scheuren in
het pleisterwerk kan je gewoon opvoegen.
32

Grotere scheuren misschien ook, tenzij het om scheuren gaat veroorzaakt door ernstige
grondverzakkingen of door eerder uitgevoerde trilling veroorzakende werken in de buurt, die
zullen dan eerst moeten verankerd worden. Pas daarna heeft bijwerking van het
pleisterwerk zin. Iets grotere scheuren, meer dan drie millimeter breed, moet je met
kleefstrip afdekken en pas daarna dicht plamuren of pleisteren. Wanneer je er voor kiest
om de oude muur met structuurbehang af te werken, dan hoeven kleine scheuren niet
gedicht want het structuurbehang vervult die functie. Zie in de bijlage ‘richtprijzen’ voor
mogelijke kosten van nieuw pleisterwerk en voor het plaatsen van structuurbehang. Is het
oude pleisterwerk in goede staat, maar wat oneffen, behoud dit dan. Deur- en
raamopeningen hoef je aan de hoeken niet met hoeklatten te verstevigen, goedkoper
is gewoon afronden, meer niet. Je kunt met weinig heel veel!
33

Vragenreeks
Op het einde van elk hoofdstuk (of na enkele hoofdstukken) vind je oefeningen die je thuis
kan maken. Je kan deze gedurende één jaar (via e-mail) naar jouw persoonlijke docent
sturen. Hij zal deze oefeningen dan verbeteren en je vervolgens feedback bezorgen. Door
het maken van deze oefeningen ben je beter voorbereid op de vragen van het examen!
1. Wat te doen bij opstijgend vocht?
------------------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. Hoe isoleer je het best een plat dak?
------------------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. Wat zijn de nadelen van te veel isoleren?
------------------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. Ik heb een zolder van 126 m 2 , hoeveel m 2 vlakdakraam heb ik dan nodig?
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5.Waarom worden er bijna geen stalen raamprofielen meer gebruikt?
------------------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
34

6. Bij indringend vocht in de kelder is er een goedkope oplossing mogelijk. Welke?
Waar moet je op letten?
------------------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7. Welke argumenten zou je, na het lezen van dit hoofdstuk, allemaal kunnen aanhalen
om bij aankoop van een pand de waarde ervan naar beneden te halen?
------------------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8. Ik wil mijn slaapkamer renoveren, maar na het verwijderen van het behang zie ik een
grote scheur in één van de draagmuren. Op wat wijst dit en wat kan ik er aan doen?
------------------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
35

Handleiding bij de opleiding
Hoe kan ik huistaken inzenden?
Bij elk hoofdstuk in de cursus zal je oefeningen en huistaken vinden. De oplossingen zijn
vaak terug te vinden op de studentenpagina. Je kan deze taken ook steeds doorsturen naar
je persoonlijke docent via e-mail of met de post. Deze zal je taken dan verbeteren en je er
feedback op geven. Uiteraard kan je je docent ook steeds via e-mail contacteren als je
vragen hebt in verband met de cursus!
Hieronder vind je de mogelijkheden om je huistaken naar je docent te sturen:
A. Huistaken versturen via e-mail:
1. Zodra je één of meerdere huistaken hebt afgewerkt, kan je deze via e-mail doorsturen
naar het e-mailadres van je docent.
2. Vermeld duidelijk je naam, voornaam en studentennummer.
B. Huistaken versturen via de post:
1. Zodra je één of meerdere huistaken hebt afgewerkt, kan je deze ook opsturen via de post.
2. Je stuurt best een kopie van je werk op, zodat je het origineel zelf kan bewaren.
3. Stuur altijd een lege retourenveloppe mee met je huistaken. Voorzie deze enveloppe van
voldoende postzegels en schrijf je adres erop. Zorg ervoor dat je je enveloppe voldoende
gefrankeerd hebt, zodat je docent je taken gemakkelijk naar jou kan terugsturen.
4. Stuur je huistaken naar: Ondernemersschool, Frankrijklei 127, 2000 Antwerpen
36

Hoe kan ik inloggen op mijn persoonlijke studentenpagina?
Inloggen op de studentenpagina is heel eenvoudig. Je surft naar www.studentenpagina.be
in de titelbalk bovenaan. Je komt terecht op volgende pagina:
JOUW LOGIN:
studentxx
JOUW PASWOORD:
xxxxxxx
Vervolgens wordt er een login en een paswoord gevraagd. Bij login typ je studentxx’ in. Het
paswoord is xxxxxx’. Let er wel op dat je enkel kleine letters gebruikt en dat je alles aan
elkaar typt. Klik vervolgens op het vakje ‘enter’.
Opgelet: deze informatie wordt regelmatig geüpdatet. Je kan dus best regelmatig een kijkje
nemen op deze studentenpagina.
Hoe kan ik mijn examen afleggen?
Als je heel de cursus hebt doorgenomen en alle huistaken hebt doorgestuurd, kan je examen
afleggen. Alle inschrijvingsdocumenten kan je verkrijgen via de school. Je kan telefonisch
een afspraak maken op het nummer 03/292.33.30.
Hoe kan ik stage doen?
Om de praktijk onder de knie te krijgen, kan je stage doen bij jou in de buurt. Deze stage is
volledig vrijblijvend, maar wordt wel sterk aangeraden. Het is een goede referentie om later
professioneel aan de slag te gaan en praktijkervaring op te doen. Dit stagecontract vraag je
aan bij het centrale secretariaat in Antwerpen.
37

Ben je overtuigd van de professionele kwaliteit van onze cursus? Dan kan je je inschrijven via
onderstaand inschrijvingsformulier.
INSCHRIJVINGSFORMULIER RENOVATIECOORDINATOR
Firmanaam en BTW-nummer
Naam
Voornaam
Straat + huisnummer
Postcode + gemeente / stad
Telefoon
GSM
E-mailadres 1
Geboortedatum
Heeft u reeds les bij ons gevolgd?
JA / NEE – CURSUS:
Wenst u een factuur?
JA / NEE
Handtekening
Gelieve het cursusgeld te storten op rekeningnummer 001-5806085-32 van CVA, Frankrijklei 127 te
2000 Antwerpen met vermelding van je naam + naam thuisstudie + je adres. Je inschrijving is pas
definitief geldig nadat je het inschrijvingsgeld met de juiste vermeldingen hebt overgeschreven. Bij
annulatie of stopzetting van de opleiding wordt het inschrijvingsgeld niet terugbetaald. Meer
inlichtingen kan je verkrijgen via e-mail op info@centrumvoorafstandsonderwijs.be, op de website
www.centrumvoorafstandsonderwijs.be of op het nummer 03/292.33.30. Bij ondertekening van het
inschrijvingsformulier verklaar je akkoord te gaan met onze algemene voorwaarden.
38

Waarom kiezen voor Centrum Voor Afstandsonderwijs (CVA)?
CVA is een erkende opleidingsverstrekker
• CVA is erkend opleidingsverstrekker van de overheid. Zo ben je zeker van de
kwaliteit en kan je van subsidies genieten.
• CVA heeft het ISO 9001-2000 certificaat. Dit is een onafhankelijk kwaliteitslabel
dat na een grondige audit aan onze school werd toegekend. Zowel ons
cursusmateriaal als de docenten en de secretariaatswerking kregen een positieve
beoordeling. Regelmatige controles garanderen de kwaliteit volgens de laatste
normen.
• CVA is erkend door een groot aantal beroepsfederaties.
CVA staat voor professionalisme en kwaliteit
• Al onze opleidingen en cursussen worden ontwikkeld en geschreven door
zelfstandige specialisten met jarenlange beroepservaring.
• Wij garanderen een maximaal contact tussen studenten en docenten.
• CVA wil jouw carrière zo ver mogelijk op weg helpen. Daarom bieden wij onze
thuisstudenten ook de mogelijkheid om privélessen of workshops te volgen.
CVA staat voor klantvriendelijkheid en flexibiliteit
• Je bepaalt zelf wanneer je aan je nieuwe toekomst werkt. Je kan onze opleiding
starten en de cursus instuderen wanneer het voor jou het beste uitkomt.
• Je kan een gratis hoofdstuk op onze website downloaden. Op deze manier krijg
je een beter beeld van de specifieke opleiding. Deze eerste hoofdstukken helpen
je bij het maken van de juiste studiekeuze.
• Bovendien kan je de cursus die je interesse wekt voor aanvang van de thuisstudie
eens rustig komen inkijken op één van onze secretariaten.
• Indien je twijfels of vragen hebt, ben je ook steeds welkom op ons secretariaat
voor een vrijblijvend, adviserend gesprek.
39

CVA houdt de financiële drempel zo laag mogelijk
• Voor het examen worden geen extra kosten aangerekend. Bovendien krijg je
een onbeperkt aantal herkansingen indien je de eerste keer niet slaagt. Ook
voor deze herkansingen moet je niet extra betalen.
• CVA zorgt ervoor dat de thuiscursussen zo voordelig mogelijk zijn voor de student
door ze op een economische manier te laten drukken zonder dat ze iets van hun
kwaliteit en duidelijke structuur verliezen.
CVA heeft een sterke reputatie
• Binnen de branche van afstandsleren heeft onze school een sterke reputatie
uitgebouwd. Onze diploma’s zijn hierdoor een mooi visitekaartje, waarmee je bij
je cliënten of toekomstige werkgever meteen een positieve indruk maakt.
• Veel afgestudeerde studenten startten reeds hun eigen succesvolle zaak door
het volgen van een thuiscursus bij ons. Kijk eens rond in je omgeving en je kent
vast en zeker wel iemand die bij ons een opleiding heeft gevolgd!
40

Deze cursus wordt uitgegeven door:
Centrum Voor Afstandsonderwijs, onderdeel van de Ondernemersschool
Frankrijklei 127 – 2000 Antwerpen
Telefoon: 03.292.33.30
Mail: info@thuisstudie.be
Ondernemingsnummer: 0811.009.080
Erkenningsnummer: DV.0107588
Copyright
© Centrum Voor Afstandsonderwijs, Frankrijklei 127, 2000 Antwerpen
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een
geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij
elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.
Ondanks al de aan de samenstelling van de tekst bestede zorg, kan noch de auteur, noch de uitgever
aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige fout die in
deze uitgave zou kunnen voorkomen.
41