BESAFE 31

P708831 | Afgiftekantoor Gent X | Verschijnt 5x per jaar
31 BESAFE
Nieuwsbrief over lokaal
veiligheids- en preventiebeleid
OKTOBER 2014
DOSSIER GAS
Begin dit jaar traden de aanpassingen
aan de GAS-reglementering in werking.
Sommige nieuwigheden geven de
burgemeesters een opvallende nieuwe
rol, bevoegdheid of ademruimte. Besafe
pikte er enkele uit.
4 Aanpassingen in GAS-Wet
geven burgemeesters nieuwe
bevoegdheden
5 Stad Mechelen gebruikt GAS slechts
beperkt in handhavingsbeleid
6 De provincie Namen strijdt samen
met haar gemeenten tegen het
gevoel van straffeloosheid
FOTO © BELGA IMAGE/JONAS ROOSENS
Korpschef Yves
Bogaerts: ‘Vroeger
hadden we te weinig
grip op voertuigen die
hinderlijk of gevaarlijk
geparkeerd waren.’
GAS maakt efficiënter
parkeerbeleid mogelijk
Mechelen was deze zomer de eerste stad in het land die GASboetes
invoerde voor inbreuken tegen stilstaan en parkeren.
‘De wetswijziging die dat mogelijk maakt, kwam er op vraag van
enkele steden en gemeenten, waaronder ook Mechelen’, zegt
Yves Bogaerts, korpschef van de politiezone Mechelen-Willebroek.
‘Het mobiliteitsbeleid en de
verkeersveiligheid zijn meer en
meer materie van de steden en
gemeenten. We stelden daarbij
echter vast dat we te weinig grip
hadden op de voertuigen die
geparkeerd werden op plaatsen
waar dat verboden is. We konden
wel efficiënt optreden tegen
bestuurders die de regels betreffende het betalend
parkeren niet naleefden – daarvoor worden immers
retributies uitgeschreven – maar dat was minder het
geval voor het optreden tegen voertuigen die hinderlijk
of gevaarlijk geparkeerd waren. Voor deze overtredingen
waren we immers afhankelijk van het parket
dat aan de politie quota oplegde voor de processenverbaal
die werden opgesteld voor foutparkeerders.
Wie parkeerde op plaatsen waar dat verboden was,
liep daardoor minder risico dan wie parkeerde aan een
parkeerautomaat zonder te betalen.’
Sinds de regels op 1 juli werden aangepast, kunnen
steden en gemeenten wel een effectief en efficiënt
FOTO © BETTY BEX
parkeerbeleid voeren, maar het levert nog een bijkomend
voordeel op. Yves Bogaerts: ‘De inkomsten van
die boetes vloeien rechtstreeks terug naar de stadskas.
Voor Mechelen ramen we die inkomsten voor dit jaar
op 1,5 miljoen euro. Een heel normale gang van zaken,
want Mechelen heeft de voorbije jaren ook veel geinvesteerd
in camera’s met nummerplaatherkenning,
waarmee we onder andere snel kunnen controleren of
een auto die de autoluwe zone in onze binnenstad binnenrijdt,
daartoe gemachtigd is. Ook die overtredingen
worden nu via de GAS-wet afgehandeld.’
De korpschef schat dat de zone jaarlijks ongeveer
70.000 bijkomende dossiers zal moeten afhandelen
voor overtredingen in de autoluwe zone en foutparkeren.
‘Daarvoor zullen we extra mankracht inzetten’, zo
legt hij uit. ‘Bij het team van de sanctionerend ambtenaar
komt er ook een consulent en een administratief
bediende bij. De consulent zal instaan voor de behandeling
van de bezwaarschriften die de overtreders
kunnen indienen via het antwoordformulier dat – zoals
bij de gewone processen verbaal – samen met de GASboete
aan de overtreders wordt overgemaakt.’
VERDER
IN DIT NUMMER:
2 CO-VERGIFTIGING
10 tips om inwoners online
te informeren
3 VOETBAL
Supportersagressie bij jeugdploegen:
Silence Day roept op
tot stilte langs de zijlijn
7 BEWAKING
Aanpassingen in de
bewakingswet geven
burgemeesters meer ruimte
8 EÉN DAG NIET:
actiedag tegen inbraken
Zet uw gemeente
in de kijker
Hebt u een inventief
veiligheidsplan? Of een boeiend
preventieproject? Of een
interessante case die uw
collega’s kan inspireren?
Laat het ons weten.
Mail uw verhaal naar
besafe@ibz.fgov.be en we
werken het verder uit.
BESAFE 1

ESAFE
CO-vergiftiging
10 tips om uw inwoners
online te informeren
Elk jaar opnieuw worden in ons land meer dan duizend mensen het slachtoffer
van een CO-vergiftiging. Enkele tientallen van hen laten daarbij zelfs het leven.
Het begin van de winterperiode is het ideale moment om de inwoners van uw
gemeente te informeren over de gevaren van deze sluipende moordenaar.
Het is dus ook een goede gelegenheid om te controleren of de informatie op de
website van uw gemeente of de brandweer nog wel up-to-date is.
B
De meeste gemeenten of brandweerkorpsen
hebben op hun website een
plaats waar ze informatie aanbieden
over CO- of koolstofmonoxide-vergiftiging.
Sommige websites doen dat uitstekend,
maar helaas laten ook heel wat gemeenten
die kans liggen. Wij doorzochten een aantal
websites en trokken er 10 lessen uit.
1
Bied de lezer de basisinformatie, maar
overdonder hem niet met gegevens. Leg uit
wat de oorzaken en symptonen zijn. Voor
meer en gedetailleerde informatie kunt u
doorverwijzen naar centra die zich intensief
met CO-vergiftiging bezighouden of daarover
informeren (zie kadertje). Als u op uw
website de mogelijkheid biedt om door te
klikken naar deze centra, mag u er zeker van
zijn dat de informatie juist en up-to-date is.
2
Zorg ervoor dat de informatie overzichtelijk
en gestructureerd is. U kunt tussentitels
maken in de vorm van een vraag. Zo plaatst
u zich meteen in het standpunt van de
informatiezoeker en helpt u hem om snel de
vragen op te lossen die hij zelf heeft.
3 7
Bied de inwoners van uw gemeente op uw
website de mogelijkheid om een brochure
te downloaden. U kunt de inwoners ook
melden dat ze de brochure kunnen afhalen in
het gemeentehuis. Heel wat personen uit de
doelgroep maken geen of nauwelijks gebruik
van internet. Daarom kunt u uw communicatie
best verspreiden over verschillende kanalen.
4
Beperk uw informatie niet tot het aanbieden
van links. Bezoekers van uw website willen
kant-en-klare informatie. Ze willen niet
de indruk krijgen dat ze alles zelf moeten
uitzoeken.
5
Zorg ervoor dat de link naar meer informatie
rechtstreeks verwijst naar de juiste pagina.
Een link naar de startpagina van het Antigifcentrum,
het Brandwondencentrum of de
plaatselijke brandweer helpt de bezoeker
niet vooruit.
6
Spoort u de inwoners van uw gemeente via
uw website aan om een CO-melder in hun
huis te plaatsen, informeer ze dan meteen
ook dat die niet altijd betrouwbaar zijn:
CO-melders nemen de oorzaak niet weg, ze
geven een vals gevoel van veiligheid omdat
ze de bewoners niet vrijstellen om andere
voorzorgsmaatregelen te nemen. Veel COmelders
voldoen niet aan de kwaliteitsnormen
en ze reageren vaak te traag.
Vermeldt u op uw website de data van een
infodag of de opendeurdag van de brandweer,
verwijder die dan na de infosessie,
of vermeld dat u geregeld infosessies of
opendeurdagen organiseert, maar dat de
volgende data nog niet vastliggen.
Bied de lezer telefoonnummers aan waar
hij verder terecht kan. Maak daarbij een
onderscheid tussen dringende hulpverlening
(100 of 112) en informatie.
9 8
Bied de informatie aan op een aparte
pagina die de gebruiker snel terugvindt.
Meng ze niet met andere informatie.
Controleer elk jaar bij het begin van de herfst
of de informatie nog actueel is: bestaat er
geen recentere versie van de brochure die u
aanbiedt, verwijzen de hyperlinks nog altijd
naar de juiste plaats, zijn de telefoonnummers
en de namen van de contactpersonen
nog juist?
10
CO-controlelijst
brandweer
Andere kanalen
Gebruik naast de website zo veel mogelijk
andere kanalen: het gemeentelijk krantje,
een plaatselijk huis-aan-huisblad, een opendeurdag
van de brandweer, een infostand in
het gemeentehuis of in een volkslokaal, …
Je hebt ongetwijfeld al gehoord van CO-vergiftiging. CO maakt elk jaar dodelijke slachtoffers. CO of
koolstofmonoxide is een giftig en kleurloos gas dat ontstaat bij een slechte of onvolledige verbranding
van kolen, gas, hout, mazout, petroleum,…
Enkel bij elektrische toestellen bestaat er dus geen gevaar voor CO-vergiftiging omdat er geen gebruik
wordt gemaakt van een brandstof.
Je kunt CO niet ruiken, niet proeven, niet zien en niet voelen. Daarom is het zo verraderlijk.
Veel ongevallen worden veroorzaakt door warmwatertoestellen. De helft van de CO-vergiftigingen
gebeurt in de badkamer.
Misschien kan deze controlelijst je helpen om een CO-vergiftiging te voorkomen of om voor jezelf uit te
maken of een gratis CO-meting door de brandweer van Puurs al dan niet is aangewezen. Om een COvergiftiging
te vermijden moeten drie voorwaarden gelijktijdig vervuld worden:
• Voldoende aanvoer verse lucht
• Een veilig toestel
• Een goed trekkende afvoerbuis
Naar welke websites kunt u
op uw infopagina verwijzen?
• Op de website www.speelnietmetvuur.be vindt u
alle informatie en een overzichtelijke leaflet over
CO-vergiftiging.
• Ook de websites www.koolstofmonoxide.be,
www.brandwonden.be en www.antigifcentrum.be
bieden uitstekende informatie.
• U kunt op uw gemeentelijke website ook een link leggen
naar de brochure ‘CO een stille moordenaar in huis’. Ook
die brochure vindt u terug op de website van Besafe
(onder het tabje Publicaties).
Gemeente Puurs
geeft het goede
voorbeeld
De gemeente Puurs biedt op
haar website een handige
controlelijst aan in de vorm
van een stroomschema. Aan
de hand van enkele ja/neevragen
komt de lezer snel en
efficiënt te weten welke risico’s
hij loopt en welke actie hij kan
ondernemen.
Controlelijst
1. Gebruik je uitsluitend elektrische verwarmingstoestellen of warmwaterboilers ?
Indien “Ja” hoef je de lijst niet verder te overlopen
2. Laat je de motor van je wagen warmdraaien in een gesloten garage?
De uitlaatgassen van voertuigen bevatten veel CO. Laat NOOIT de motor van je
wagen draaien in een gesloten garage.
3. Gebruik je een bijverwarmingstoestel op petroleum of gas?
4. Gebruik je een open haard?
Indien je “Ja” hebt geantwoord: verplaatsbare bijverwarmingstoestellen op gas of
petroleum veroorzaken veel ongevallen in beperkte ruimten omdat ze niet voorzien
zijn van een afvoer van verbrandingsgassen naar buiten toe. Laat deze toestellen
maximaal één uur branden. Nadien moet je de kamer zeker verluchten. Gebruik ze
NOOIT als hoofdverwarming. Gebruik beter elektrische bijverwarming.
Indien “Ja” dan is er risico op CO-vergiftiging als:
• De treksleutel in de schoorsteen (bijna) dicht ligt
• De schoorsteen onvoldoende trek heeft
• De brandstof (bv. hout) niet voldoende droog of ongepast is
• De schoorsteen niet regelmatig wordt gereinigd
• Er geen extra aanvoer van buitenlucht is voorzien
2
BESAFE

ESAFE
Voetbalgeweld
Jonge voetballers vinden het vast
fijn als hun ouders hen komen
aanmoedigen, maar niet alle
supporters roepen alleen hun
eigen ploeg toe. Langs de zijlijn
zijn er even veel beledigingen
en scheldpartijen te horen en
die zijn niet altijd even fraai.
Voetballers, scheidsrechters
en trainers moeten het daarbij
ontgelden. Silence Day roept de
supporters op om te zwijgen.
FOTO © BETTY BEX
Silence Day roept op
tot stilte langs de zijlijn
VC Groot Dilbeek pakte het probleem
vorig jaar aan met een opmerkelijk
initiatief: een Silence Day met absolute
stilte langs de zijlijn. Ouders, supporters,
trainers en afgevaardigden kregen de
opdracht om gewoon te zwijgen. ‘Dat is een
heel vreemd zicht en geluid, als je alleen de
spelers hoort roepen’, zegt Peter Hellinck,
algemeen sportief manager van VC Groot
Dilbeek en initiatiefnemer van de actie vorig
jaar. ‘Maar je kunt het soms extreme geweld
en de verbale agressie langs het veld alleen
maar tegengaan met een even extreme
tegenmaatregel. Elk weekend hadden we
een incident met de scheidsrechter, om nog
maar te zwijgen van de verwensingen en
de belediging aan het adres van de jonge
voetballers of zelfs het fysieke geweld op en
naast het veld.’
Gemeenten kunnen
hun clubs een fair playcharter
voorleggen”
Peter Hellinckx, VC Groot Dilbeek
Belgische Voetbalbond. Maar ook de gemeentebesturen
kunnen hier een belangrijke rol in
spelen. ‘Gemeentebesturen kunnen een fair
play-charter uitwerken dat alle sportclubs in
hun gemeente moeten hanteren. Niet alleen
voetbalclubs kampen met het probleem, ook
de andere sportclubs krijgen ermee te maken’,
zegt Peter Hellinckx.
Daarnaast kunnen gemeenten de clubs ook
nog op andere manieren ondersteunen. Peter
Hellinckx: ‘Die steun hoeft zeker niet altijd
financieel te zijn, maar kan ook logistiek of
immaterieel zijn. Sportclubs hebben dikwijls
niet de knowhow om correct te communiceren
met hun leden of supporters. Allochtonen
hebben bijvoorbeeld een andere cultuur,
onze communicatie bereikt hen dikwijls niet
omdat we die cultuur niet voldoende kennen.
Dat vergt dus andere manieren van communiceren,
waarvoor de kleine sportclubs niet
de nodige kennis en middelen hebben. Hoe
communiceer je bijvoorbeeld met anderstaligen
wanneer je wettelijk verplicht bent om
het Nederlands of het Frans als voertaal te
gebruiken? Gemeentebesturen kunnen daarin
zeker een belangrijke rol spelen en ondersteuning
in bieden.’
Silence Day vindt plaats tijdens het weekend
vóór 11 november. Die keuze is niet toevallig,
Silence Day streeft naar een wapenstilstand
op en rond de voetbalvelden.
Succesvol
Dat de actie geslaagd was, bleek al meteen.
Uit een rondvraag onmiddellijk na de wedstrijden
en uit een enquête even later bleek
dat de spelers vragende partij waren om die
actie meerdere keren per jaar te herhalen.
Het initiatief bleek niet alleen de druk van
de schouders van de jonge spelers weg te
nemen, het was meteen ook een moment van
bezinning. ‘En het had ook een opvoedende
rol’, zegt Peter Hellinckx, ‘want de jonge spelers
van vandaag zijn de ouders die morgen
langs de zijlijn zullen supporteren voor hun
eigen kinderen.’
Charter
VC Groot Dilbeek werkte het initiatief vorig
jaar helemaal op eigen houtje uit. Dit jaar
wordt het initiatief ondersteund en mee uitgewerkt
door de Vlaamse Voetbalfederatie en de
FOTO © BETTY BEX
Wat kunt u doen?
Roep de voetbalclubs in uw gemeente op om deel te
nemen aan de actie. Bespreek samen met hen hoe ze
die actie best uitwerken:
- Bij de thuismatch die voorafgaat aan de Silence Day,
kan het clubbestuur de supporters via flyers op de
hoogte brengen van de actie.
- Geef de clubs bij het uitwerken van deze actie
logistieke ondersteuning: niet alle clubs hebben de
middelen om zelf flyers te kopiëren.
- Vertegenwoordigers van de club kunnen tijdens
de actiedag een symbolische rode kaart geven
aan supporters die zich toch niet houden aan de
afspraken.
- Werk samen met de clubs van uw gemeente een
fair play-charter uit.
- De actie wordt mee ondersteund door Football+
Foundation. U kunt meer informatie aanvragen via
info@fplusf.be.
BESAFE 3

ESAFE
dossier GAS
Bedenkingen na negen maanden nieuwe GAS-Wet
Aanpassingen in de GAS-Wet
geven burgemeesters nieuwe
bevoegdheden
Begin dit jaar traden de aanpassingen aan de GAS-reglementering in werking. Sommige
nieuwigheden geven de burgemeesters een opvallende nieuwe rol, bevoegdheid of
ademruimte. Besafe pikte er enkele uit.
Plaatsverbod
Burgemeesters kunnen burgers verbieden
om zich te vertonen in een bepaald gebied.
De burgemeester moet de betrokkene wel
eerst verwittigen en hij kan hem ook geen
algemeen plaatsverbod opleggen dat geldt
voor het hele grondgebied van de gemeente.
Het plaatsverbod kan niet worden opgelegd
voor de eigen woning of voor de omgeving
waar de betrokkene werkt of school loopt.
Het is de burgemeester die het verbod oplegt,
maar het college moet die beslissing wel
bevestigen. De verplichting om de betrokkene
vooraf te verwittigen geldt niet wanneer het
plaatsverbod wordt opgelegd met het oog op
de ordehandhaving.
Burgemeesters moeten er rekening mee houden
dat het plaatsverbod een maatregel is en
geen sanctie. Dat heeft belangrijke gevolgen.
Zo moet het plaatsverbod niet worden opgenomen
in het gemeentelijk reglement, zoals
dat met de inbreuken die gesanctioneerd
worden met GAS-sancties wel het geval is.
Het plaatsverbod is immers al voorzien in artikel
134sexies van de Nieuwe Gemeentewet.
Het plaatsverbod zelf is dus een maatregel
maar de overtreding ervan kan wel leiden
tot de oplegging van een gemeentelijke administratieve
geldboete. ‘Dat een GAS-boete
kan worden opgelegd voor de overtreding
van een plaatsverbod, is bepaald in de nieuwe
GAS-wet, maar we raden de gemeenten aan
om deze inbreuk ook nog eens in het gemeentelijk
reglement zelf op te nemen’, zegt Ann De
Backer, juriste bij de FOD Binnenlandse Zaken.
We raden de gemeenten
aan om het plaatsverbod
ook op te nemen in hun
gemeentelijk reglement.”
Ann De Backer,
juriste bij de FOD Binnenlandse Zaken
Stilstaan en parkeren
Gemeenten kunnen voortaan ook efficiënter
optreden tegen de overtredingen op de
nieuw toegevoegde bevoegdheden ‘stilstaan
en parkeren’. ‘Die bevoegdheden werden op
vraag van sommige gemeenten aan de GAS-
Wet toegevoegd,’ zegt Ann De Backer. ‘Veel
steden en gemeenten stelden immers vast dat
De lijst van inbreuken stilstaan en parkeren
die kunnen aangepakt worden met een
GAS-boete, werd vastgelegd in het Koninklijk
Besluit van 9 maart 2014 betreffende de
gemeentelijke administratieve sancties voor de
overtredingen betreffende het stilstaan en het
parkeren en voor de overtredingen betreffende
de verkeersborden C3 en F 103, vastgesteld
met automatisch werkende toestellen
(BS 20 juni 2014).
In een omzendbrief van 22 juli 2014 geven de
toenmalig bevoegde minister van Binnenlandse
Zaken, de minister belast met Grote Steden
en de staatsecretaris voor Leefmilieu, Energie
en Mobiliteit uitleg bij de nieuwe regelgeving
aangaande de gemeentelijke administratieve
sancties.
ze geen greep hadden op de voertuigen die
geparkeerd werden op plaatsen waar dat verboden
is. Door de invoering van het GAS-systeem
voor het stilstaan en parkeren zullen de
steden en gemeenten voortaan een effectief
en efficiënt parkeerbeleid kunnen invoeren
dat de doorstroming van het verkeer en de
veiligheid en de leefbaarheid van iedereen ten
goede moet komen.’
Sommige regels en procedures die bij de
afhandeling van deze GAS-overtreding horen,
zijn geïnspireerd op de huidige regels die
van toepassing zijn in de verkeerswetgeving,
zoals de aansprakelijkheid van de houder
van de nummerplaat en de toepassing van
het systeem van onmiddellijke inning voor
buitenlandse overtreders. De GAS-wet zelf
voorziet ook in een specifieke procedure voor
de afhandeling van deze inbreuken.
Protocolakkoord
Duidelijke afspraken zijn belangrijk. Gemeenten
moeten de GAS-inbreuken waartegen ze willen
optreden opnemen in hun gemeentelijk reglement.
Daar komt bij dat ze best ook een protocolakkoord
afsluiten met de Procureur des Konings.
Het protocolakkoord kan enkel betrekking hebben
op de gemengde inbreuken. Het is facultatief,
behalve voor wat betreft de inbreuken betreffende
het stilstaan en parkeren en de overtredingen
betreffende de bepalingen van de verkeersborden
C3 en F103. In dat geval is het akkoord verplicht.
In het akkoord kunnen ook praktische overeenkomsten
worden opgenomen, zoals de
termijnen waarbinnen een partner de andere
moet informeren. Indien er geen overeenkomst is,
voorziet de wet een specifieke regeling, zodat er
geen twijfel hoeft te ontstaan over een of andere
onduidelijkheid.
Het protocolakkoord moet ook als bijlage worden
toegevoegd aan het gemeentelijk reglement en
moet worden bekendgemaakt op de internetsite
van de gemeente en/of een affiche waarop
vermeld staat waar de protocoltekst kan worden
geraadpleegd.
Een model van protocolakkoord werd gevoegd bij
het Koninklijk Besluit van 21 december 2013
(KB Protocolakkoord).
FOTO © BETTY BEX
4
BESAFE

‘We willen vooral
responsabiliseren’
BESAFE
dossier GAS
Stad Mechelen gebruikt GAS slechts beperkt in
handhavingsbeleid
Iedereen kent het verhaal: een minderjarige eet een broodje op de trappen van een
kerk in Mechelen en krijgt daarvoor een GAS-boete. De pers smeerde het voorval
breed uit, waardoor het al snel de symboolstatus voor alle absurde GAS-regels kreeg.
‘Het vreemde is echter dat het verhaal helemaal niet klopt’, zegt Bart Passemiers,
sanctionerend ambtenaar van de Stad Mechelen. ‘Mechelen heeft helemaal geen GASboetes
voor minderjarigen.’
FOTO © STAD MECHELEN
Bart Passemiers:
‘We kiezen eerst voor
dialoog, preventie en
waarschuwing.’
Hoe pakt de stad
Mechelen de overlast
dan aan?
Bart Passemiers: ‘De
GAS-reglementering
is voor ons een negatief
verhaal, terwijl
wij het positief willen
brengen. Wij willen
vooral responsabiliseren.
Daarom
werkten we een
eigen programma
uit, dat we NERO
noemden. Dat staat
voor Normstelling En
Responsabilisering
naar aanleiding van
Overlast.’
Hoe ziet dat NERO-project er concreet uit?
Bart Passemiers: ‘Een minderjarige die een
overtreding begaat of overlast veroorzaakt,
krijgt altijd eerst een formele schriftelijke waarschuwing.
De politie brengt de ouders daarvan
via een brief op de hoogte. Indien de overtreder
binnen het jaar opnieuw een overtreding
begaat, wordt hij met de combi overgebracht
naar het commissariaat. Daarvoor wordt hem
een combitaks van 100 euro aangerekend.
Tegelijkertijd worden de ouders van de jongere
uitgenodigd om hem te komen ophalen. Wanneer
ze daarop ingaan, volgt een gesprek met
de medewerkers van het regieteam. Als dat gesprek
en het verdere traject gunstig verlopen,
vervalt de combitaks. En dat werkt: van de 114
dossiers die we in 2012 afhandelden, waren er
slechts 11 waarbij de combitaks betaald werd.
Dat waren allemaal gevallen waarbij de ouders
niet kwamen opdagen.’
Geldt dat voor alle overtredingen?
Bart Passemiers: ‘In het geval van lichte
strafrechtelijke feiten zoals winkeldiefstal,
fietsdiefstal, beschadigingen, … krijgt de
overtreder geen waarschuwing en starten we
de NERO-procedure onmiddellijk op.’
Sinds begin dit jaar is de nieuwe GAS-wet
van kracht. Hoe heeft de stad Mechelen dat
aangepakt?
Bart Passemiers: ‘Begin vorig jaar zijn we al
gestart met de oprichting van een ad hocwerkgroep
met vertegenwoordigers van alle
fracties. Die werkgroep vergaderde zes keer, er
waren ook hoorzittingen met de jeugdraad en
de kinderrechtencommissaris. We nodigden
ook de oprichters uit van een facebookgroep
die kritiek had op de werking van de politie en
een humanere aanpak vroeg.
Daarna volgde een grondige doorlichting van
de algemeen bestuurlijke politieverordening
(ABP).We namen alle artikels in dat reglement
een voor een aandachtig onder de loep. Daar
stonden immers nog zaken in die dateerden
van vóór de invoering van de GAS-reglementering.
Heel wat artikels, zoals het verbod om
dode dieren op het ijs te gooien of je auto te
wassen op een ander perceel dan het jouwe,
werden afgeschaft.
Andere artikels hebben we verfijnd. Om
de discussie over het deponeren van eigen
Richtlijn voor de politie: wanneer pv opstellen?
De politie van Mechelen kreeg
van de stad als richtlijn om alleen
een pv op te maken wanneer
een of meerdere artikels van het
politiereglement overtreden
worden én er daardoor duidelijk
overlast is. Wildplassen tegen
een boom of in een berm buiten
de stadskern zien we wel als een
overtreding maar niet als overlast,
terwijl wildplassen tegen het
stadhuis of een huis wel overlast
is. Bij andere overtredingen
kiezen we eerst voor dialoog, preventie
en waarschuwing. Zo gaan
we ook systematisch na wat de
stad zelf kan doen en zoeken we
een oplossing voor structurele
huishoudelijk afval in openbare vuilbakken te
vermijden, hebben we huisvuil omschreven als
‘recipiënt met huishoudelijk afval of de inhoud
ervan’, omdat we merkten dat sluikstorters
zich verscholen achter het feit dat ze hun vuilzakje
hadden ‘leeggekieperd’ en niet hadden
‘weggegooid’. Zo konden we vermijden dat
iemand gesanctioneerd werd wanneer hij het
klokhuis van een appel weggooide.
Daarnaast hebben we er ook op gelet dat het
politiereglement kindvriendelijker werd. Spelen
in de openbare ruimte is in Mechelen altijd toegelaten,
behalve wanneer de manier van spelen
een gevaar vormt voor de openbare orde.’
Wat valt er nu in Mechelen onder de regels
van de GAS?
Bart Passemiers: ‘We voeren een beperkt handhavingsbeleid.
Er wordt alleen nog een onmiddellijk
GAS-pv opgemaakt voor een beperkte
lijst van feiten: bij diefstal, vandalisme, het
vervuilen van de openbare ruimte, wildplassen,
fout parkeren, inname en herstel van de openbare
ruimte en bij het onrechtmatig betreden
van het openbaar domein. Dat laatste voerden
we in omdat we merkten dat jongeren over de
omheining van het recreatiedomein De Nekker
kropen, om zo de inkomprijs te ontlopen. Ook
boomcars en nachtlawaai staan op die lijst,
maar daarvoor geven we de overtreder eerst
een waarschuwing.’
problemen. Omdat we merkten
dat er aan de skatepiste veel problemen
met wildplassen waren,
hebben we bekeken om daar
een openbaar toilet te plaatsen.
Soms is de oplossing echt wel
eenvoudig.
BESAFE 5

ESAFE
dossier GAS
B
‘Wij willen het gevoel van
straffeloosheid tegengaan’
Provincie Namen en het partnerschap met de gemeenten
In de provincie Namen hebben 31 van de 38 gemeenten een partnerschap met het
Bureau des Amendes administratives (Kantoor voor Administratieve Sancties) dat door
de provincieraad in 2005 werd opgericht. Daardoor worden alle processen-verbaal die
de politieagenten en ambtenaren uit die gemeenten opmaken voor overlast in hun
zones, afgehandeld door de provinciale sanctionerende ambtenaren en hun team.
6
de wet van 13 mei 1999 zijn
de gemeenten gemachtigd om de
‘Sinds
inbreuken op het algemeen politiereglement
met administratieve sancties te
bestraffen’, verduidelijkt Delphine Wattiez,
sanctionerend ambtenaar van de provincie
Namen. ‘Het is geen wettelijke verplichting.
Daarom hebben sommige gemeenten van
onze provincie besloten om geen beroep te
doen op dit systeem. Andere hebben administratieve
boetes in hun algemeen politiereglement
opgenomen en vertrouwen de
afhandeling ervan gewoon toe aan hun eigen
gemeentelijke sanctionerende ambtenaren.’
Aanzienlijke werklast
De beteugeling van sluikstorten, geluidsoverlast,
loslopende honden en tal van andere
inbreuken op de openbare rust vertegenwoordigen
evenwel een aanzienlijke werklast.
Een taak waar de gemeenten niet altijd tegen
opgewassen zijn. Voor de burgemeesters is
het ook niet vanzelfsprekend om tegelijk rechter
en partij te zijn door enerzijds de bevolking
te verdedigen maar ze anderzijds te bestraffen.
Dat is zeker de reden waarom zoveel
gemeenten ervoor hebben gekozen om met
de provincie een overeenkomst te sluiten.
Het is niet vanzelfsprekend
om tegelijk
rechter en partij te zijn.”
De voordelen van een dergelijke stap zijn
overduidelijk. ‘Door een beroep te doen op
de diensten van de provincie kan de taak van
de gemeente worden verlicht, terwijl de efficiëntie
van het werk wordt geoptimaliseerd.
Door onze totale onafhankelijkheid kunnen
wij de nodige afstand bewaren en objectief
handelen: wij kennen de overtreders niet
en dreigen niet achteraf hun pad te kruisen.
Voorts is bij ons onpartijdigheid gewaarborgd.
BESAFE
Delphine Wattiez,
sanctionerend ambtenaar
van de provincie Namen
Uiteraard garanderen wij eveneens homogeniteit
in onze beslissingen, vermits we op
dezelfde wijze optreden ten aanzien van alle
burgers. Daar komt nog bij dat wij de kosten
voor de zware procedures voor de gemeenten
verminderen. Ten slotte begeleiden wij de
gemeenten bij de uitvoering van de administratieve
boetes,’ aldus nog Delphine Wattiez.
‘Vanuit praktisch oogpunt hebben wij een
zicht op het geheel en kunnen wij lijsten met
gegevens van de overtreders voor heel de
provincie kruisen, zodat eventuele recidivisten
gemakkelijk kunnen worden geïdentificeerd.
Overigens is de taak van sanctionerend
ambtenaar een volwaardige functie. Wij zijn
deskundig in deze materie die voortdurend
complexer wordt. Om de parketten te ontlasten
en de overbelasting van de rechtbanken te
verminderen, kent de wet ons immers steeds
meer bevoegdheden toe.’
Sancties ten dienste van de
gemeenten
Uiteraard blijft elke gemeente baas over haar
politiereglement en vaardigt zij haar eigen
bepalingen uit. Een artikel in het gemeentereglement
over wildkamperen langs de
Maas heeft bijvoorbeeld alleen maar zin voor
de gemeenten waar de rivier door stroomt.
Op het terrein blijft ook de gemeentelijke
autonomie bestaan: de vaststellende ambtenaren
en politieagenten handelen volgens
de richtlijnen van hun korpsoversten en de
lokale mandatarissen om nu eens de voorrang
te geven aan preventie en dan weer aan
beteugeling. Wanneer een pv eenmaal is opgemaakt
en doorgegeven aan de dienst voor
administratieve boetes, is het deze laatste die
zich met alles bezighoudt. Delphine Wattiez:
‘Wij beheren het hele procedurele luik, de volledige
analyse van de dossiers, de brieven van
de overtreders, de verhoren, de bemiddelingsprocedure,
de contacten met de magistraten
van het Parket voor bepaalde inbreuken, de
besluitvorming, de controle op de uitvoering,
de beroepsdossiers enz. Wij staan eveneens
in voor de opleiding van de politieagenten en
vaststellende ambtenaren, met name bij het in
werking treden van nieuwe wetten.’
Sensibliseren
Delphine Wattiez twijfelt er niet aan: de administratieve
boetes zijn een buitengewoon instrument.
‘We verzekeren de openbare rust, de
veiligheid, de gezondheid en het welzijn van
de burgers. Door de opvolging te verzekeren
gaan wij in tegen het gevoel van straffeloosheid
in hoofde van de pleger en bevorderen
we de motivatie bij de politieagenten en vaststellende
ambtenaren.’ De doelstelling van dit
systeem is overduidelijk: een bewustwording
en mentaliteitsverandering bewerkstelligen.
‘Onze taak is de bevolking te sensibiliseren.
Te oordelen aan de houding van de overtreder
wanneer hij op het verhoor verschijnt, denk
ik dat het systeem echt werkt. Het aantal
recidives is trouwens uiterst gering, een uitzondering
niet te na gesproken. En het aantal
ingestelde beroepen is miniem.’
Meest voorkomende
overtredingen in Namen
zwerfafval 66%
loslopende honden 13%
lawaai 10%
niet-onderhouden terreinen 4%
sluitingsuren cafés 3%
afvalverbranding 3%
zwemverbod 1%
FOTO ©123RF

ESAFE
Bewaking
Bewakingswet geeft
burgemeesters meer ruimte
Burgemeesters hebben voortaan ook inspraak bij de bewaking bij discotheken
en gemeenten kunnen ook private bewakingsdiensten inzetten bij de organisatie
van evenementen waarvan ze mede-organisator zijn. Dat zijn twee opvallende
vernieuwingen die zijn ingevoerd door de aanpassing van de zogenaamde
Bewakingswet.
Het was een veelgehoorde klacht: politiemensen kunnen zich niet meer
op hun kerntaken concentreren omdat ze te veel andere taken krijgen
toebedeeld. Om aan die roep tegemoet te komen, heeft de wetgever
de bevoegdheden en de bewegingsvrijheid van de bewakingsondernemingen
sterk uitgebreid.
Industrieterreinen
Tot begin dit jaar mochten bewakingsfirma’s die werden ingezet op
industrieterreinen alleen individuele bedrijven bewaken. Door de aanpassing
in de wet krijgen ze voortaan de mogelijkheid om toezicht te houden
in meerdere bedrijven of op de hele industriezone. Ze mogen ook de
toegang ontzeggen aan personen die niet in die zone thuishoren.
De bevoegdheid beperkt zich wel tot industriezones waar zich geen
andere bewoonde panden
bevinden dan deze die
verbonden zijn met de daar
gevestigde ondernemingen.
Gemeenten die dit in de
industriezones op hun
grondgebied willen toelaten,
moeten dat wel uitdrukkelijk
opnemen in hun politiereglement.
Dancings
Burgemeesters hebben voortaan ook inspraak bij de bewaking van
dancings en discotheken. De vorige versie van de Bewakingswet voorzag
dat de Koning bepaalde inrichtingen kon verplichten om bewaking
te organiseren. Maar omdat dat systeem te complex was, heeft de wet
een soepelere procedure vastgelegd. Voortaan kan de burgemeester
beslissen dat de dansgelegenheden in zijn gemeente bewaakt moeten
worden door bewakingsagenten.
FOTO © BETTY BEX
FOTO © BETTY BEX
Overheidsevenementen
Ook het verbod om private bewakingsdiensten in te schakelen bij
evenementen op de openbare weg en waarvan gemeenten of andere
overheden mede-organisator waren, is afgeschaft. Gemeenten kunnen
voortaan dus wel een beroep doen op private bewakingsondernemingen
bij de organisatie van culturele, folkloristische of sportieve
evenementen. Nieuw is ook dat firma’s voortaan kunnen worden ingehuurd
voor de bewaking van evenementen van commerciële aard, zoals
kerstmarkten, braderieën en rommelmarkten.
Stations en
luchthavens
Privébewaking op ‘de voor het
FOTO © BETTY BEX
publiek toegankelijke plaatsen die
behoren tot de infrastructuur van
openbare vervoersmaatschappijen
of luchthavens’ kon eerder
al. Maar alleen wanneer het
optreden van de bewakingsagenten
geen verwarring meebracht
met de activiteiten van agenten
van de openbare macht. Daarnaast moesten deze bewakingsdiensten
daarvoor de toestemming hebben van de minister van Binnenlandse
Zaken’. Die strikte voorwaarden zijn sinds kort verdwenen.
Voortaan zijn systematische controles mogelijk in luchthavens, havens
en stations, ‘in het kader van grenscontroles of toegangscontroles tot
plaatsen die om veiligheidsredenen beschermd moeten worden, op
basis van de Europese regelgeving of een bijzondere wetgeving’.
FOTO © BETTY BEX
info
Wet van 13 januari 2014 tot wijziging van de wet van 10 april 1990 tot
regeling van de private en bijzondere veiligheid, BS 23 januari 2014.
De wet treedt in werking op 2 februari 2014.
BESAFE 7

ESAFE
pagina 8
Actie ‘1 dag niet’ maakt burger waakzaam
Eén dag
zonder inbraken
Elke burger kan meehelpen om het hoge aantal
woninginbraken terug te dringen. Dat was het
uitgangspunt van ‘1 dag niet’, een campagne die
eind vorig jaar voor het eerst gelanceerd werd in
Nederland. Op 11 december 2014 komt er niet
alleen een vervolg, de actiedag breidt onder impuls
van de Provincie Limburg ook uit naar Belgische
steden en gemeenten.
Het aantal woninginbraken is in de afgelopen jaren sterk gestegen.
Vorig jaar registreerden onze politiediensten meer dan 75.000 feiten.
Dat betekent dus dat honderdduizenden mensen in ons land vorig
jaar rechtstreeks met het fenomeen in aanraking kwamen. Daarom is
inbraakpreventie en waakzaamheid van cruciaal belang.
Wat burgers daarbij niet altijd beseffen, is dat ze zelf een belangrijke
rol kunnen spelen. Door er bijvoorbeeld op te letten dat alle ramen en
deuren op slot zijn als ze hun huis verlaten. Maar ook door een extra
wandeling te maken met de hond en op straat op verdachte personen
of voertuigen te letten. Ze kunnen bovendien hun woning gratis laten
controleren door een diefstalpreventieadviseur.
Wat kunt u doen?
• Gebruik al uw communicatiemiddelen om de actiedag ‘1 dag niet’ bekend
te maken: website, Twitter, Facebook, flyers, infoblad, … U kunt daarbij
de website www.1dagniet.be promoten en gebruikmaken van flyers
en affiches die elektronisch beschikbaar zijn. Via de provincie kunt u ook
buttons aanvragen om uit te delen. Om de dag aan te kondigen wordt een
animatiefilm gemaakt.
• Denk na over de acties die uw gemeente of politiezone op 11 december kan
organiseren en stimuleer burgers om eraan mee te doen.
FOTO © SHUTTERSTOCK
Succesvol in Nederland
Op 11 december 2013 sloegen enthousiaste burgers in Nederland de
handen in elkaar om het land één dag inbraakvrij te houden. De actie
‘1dag niet’ was een succes. Verschillende gemeenten die deelnamen,
stelden een afname in het aantal inbraken vast. In sommige gemeenten
bleef de teller zelfs op 0 staan. Daarom komt er dit jaar een vervolg op
11 december. Ook de Belgische provincies en de FOD Binnenlandse
Zaken willen de actiedag steunen en promoten.
Alle burgers, gemeenten, politiezones in ons land worden daarom opgeroepen
deel te nemen aan ‘1 dag niet’. Dat kan voor een aanzienlijke
afname zorgen in het aantal woninginbraken, zowel op 11 december als
op andere dagen. De actiedag is bovendien een ideale gelegenheid om
de vele bestaande initiatieven extra in de kijker te zetten en te steunen.
Denk daarbij aan de vele buurtinformatienetwerken die de laatste jaren
opgericht zijn.
i
Meer info: www.1dagniet.be
Colofon
Abonnement en redactieadres: FOD Binnenlandse Zaken, Algemene Directie Veiligheid en Preventie, Ann Cossement, Waterloolaan 76, 1000 Brussel,
ann.cossement@ibz.fgov.be, 02 557 33 05 Verantwoordelijke uitgever: Philippe Willekens, directeur-generaal Veiligheid en Preventie, Waterloolaan 76,
1000 Brussel Teksten en realisatie: Wolters Kluwer (Tom Depla, Catherine Goffaux, Aline Guebels, Johan Papen) Fotografie: Betty Bex
Redactieraad: Caroline Atas, Ann Cossement, Heidi Deridder, Randy Maenhout, Johan Meulders, Astrid Nève, Anneleen Van Cauwenberge www.besafe.be