COLUMN Dr. ir. Martijntje Smits is ingenieur en techniek - filosoof en werkt als senior onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Ze wordt gefascineerd door de gevolgen van nieuwe wetenschap en technologie voor de samen leving. IN DIT NUMMER: 08 Onze nationale held Vond astronaut André Kuipers het niet eng om de ruimte in te gaan? ‘Angsten kun je in bedwang houden door te trainen.’ De stille helden Stel: je bent een klassieke held uit de Griekse tijd – ver voor Christus – en je bent zojuist neergedaald in een Nederlandse winkelstraat anno <strong>2014</strong>. Met ware zelfverachting was je destijds bereid om te vechten voor een gemeenschappelijk goed, voor een grote zaak, voor een visie, ondertussen het ongeloof om je heen trotserend. Voor de gelegenheid heb je je een beetje verdiept in de ins en outs van de technologische cultuur. Ongelofelijk, denk je: overal zie je licht, snelheid, communicatie op afstand, bescherming tegen kou, honger en onheil, mensen in blakende gezondheid. Een bovenmenselijke prestatie. Wie hebben dat voor elkaar gekregen? Bij de ingang van de boekhandel vraag je: ‘Hebt u ook iets over hedendaagse uitblinkers?’ Hoog opgestapeld liggen daar de biografieën van Sven Kramer, Badr Hari, Barbie, Steve Jobs, Dennis Bergkamp, W.F. Hermans en Gerard Heineken. Twee geslaagde topsporters, twee geslaagde ondernemers, een schrijver, een schurk en een modepop. Je denkt: merkwaardig. Zijn dit de iconen van deze tijd? In deze omgeving, die volledig door technologie wordt beheerst, vallen technologieën (en hun makers) blijkbaar pas op zodra er iets stuk gaat. Dan is er een stroomstoring, een file, een ziekenhuisbacterie, een gifschandaal, een megadatalek. En dan heb je geen helden, maar zondebokken. De makers en bewakers van het elektriciteits net, de systeembeheerders, de ontwerpers van zorgrobots, hogesnelheidslijnen, biosensoren en smart grids, de strijders voor zonnecollectoren en energiebesparing, de recyclers, waterzuiveraars en dijkbeheerders: waar is hun biografie? Zie je in de etalage van de boekhandel alleen de waan van de dag en zijn de echte helden backstage? Misschien hebben de grote, moedige technische projecten van deze eeuw geen persoonlijke gezichten. Voltrekken ze zich als de goede werken van monniken: in stilte. Je neemt je voor om over een paar jaar terug te komen. 10 16 22 28 Schouderklopje Uit onderzoek blijkt: medewerkers die waardering krijgen, zijn gelukkiger. Een onderscheiding of prijs is natuurlijk de ultieme erkenning voor je werk. To the rescue Nederland heeft dringend technische superhelden nodig. Talenten zijn er volop, alleen koesteren we ze niet genoeg, stelt dr. Erik Matser. Meten is weten Terberg Machines ontwikkelde een toets, die meet of de kennis van zijn medewerkers nog op peil is. Zo houdt het bedrijf de snelle technologische veranderingen prima bij. Held te Staphorst In Staphorst is Anja Bosch een echte local hero. Als directeur loodste zij metaal bedrijf Stameta met succes de economische crisis door. Lees wat haar geheim is. En verder... 4 Eerst 15 Dialoog 24 Onderwijs 26 Hoe werkt... 34 Nieuws van OOM 37 Regiomanagers METAALJOURNAAL ZOMER <strong>2014</strong> | 3