diocesane pedagogische begeleidingsdienst - DPB Brugge

DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST 

BRUGGE 

BASISONDERWIJS 

Geachte directeur, 

Via deze brochure biedt Diocesane Pedagogische Begeleiding u 

graag een overzicht aan van mogelijke begeleidingsinterventies 

voor de diverse betrokkenen bij het basisonderwijs. 

Net als vorig jaar blijven we de kant kiezen van de collega‟s die 

volop in de school- en klassenpraktijk staan. We willen hen 

bevestigen in de vele dingen die goed zijn en hen begeleiden in 

hun zoeken naar wat nog beter kan. 

De begeleidingsdienst komt op voor planmatig werken zodat de 

schoolprioriteit voorrang krijgt en er een ordening komt in de 

veelheid van vernieuwingen. 

We willen tussenpersonen zijn om onderwijsmensen samen te 

brengen: leren van en met elkaar! We zijn er van overtuigd dat de 

scholengemeenschappen hiervoor een bijzonder platform zijn. 

Het is onze zorg om als pedagogische begeleidingsdienst niet 

belastend, maar vooral dienstbaar te zijn. Kritische reflectie, 

flexibiliteit feedback, … beschouwen we als signalen vanuit het 

onderwijswerkveld. Het stimuleert ons om de vinger aan de pols te 

houden. Daarom betrekken we de vertegenwoordigers van het 

werkveld bij het beleid van de begeleiding via het ODC. 

Wat aan de basis leeft, brengen we ook op een actieve manier 

aan in de beleidsvergaderingen van onze koepel in de 

Guimardstraat. 

We houden er aan om elk jaar bekend te maken waarvoor 

schoolteams en scholengemeenschappen een beroep kunnen 

doen op de Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst. 

Enerzijds is er een basisaanbod van de dienstverlening door de 

begeleidingsdienst. 

DPB Brugge Basisonderwijs 1 

Begeleidingsbrochure 2007 - 08

Dit is beschreven in de brochure Pedagogische Begeleiding. Deze 

brochure werd eerder aan alle directeurs voorgesteld en blijft 

beschikbaar op het secretariaat. 

U kan trouwens een beroep doen op uw schoolbegeleider om de 

werking van onze dienst aan uw schoolteam voor te stellen. 

Anderzijds is er een keuzeaanbod waarop scholen al of niet 

ingaan. 

Dit vrije aanbod bestaat uit 

• Begeleidingsprioriteiten voor het komende schooljaar of 

vernieuwende ideeën die door de begeleiding worden 

gelanceerd. 

• Een verzekerd aanbod van actuele thema‟s die in een recent 

verleden prioriteiten waren, maar nog verder worden 

geïmplementeerd. 

• Blijvende thematieken die geregeld in de scholen opnieuw 

worden opgepakt en waarin de begeleidingsdienst expertise 

opbouwde. 

De godsdienstinspectie bewandelt in haar begeleidingsopdracht 

sinds september 2006 een welbepaalde piste. Voor godsdienst zijn 

er drie projecten van een vraaggestuurd aanbod waar elke 

school over vier jaar minstens één project uitkiest. 

Deze opsomming is echter niet volledig. 

Mocht er een ander thema aan de orde zijn, aarzel niet om de 

schoolbegeleider te contacteren. 

Achteraan de brochure is de lijst van contactpersonen te vinden. 

De teamleden van de Diocesane Pedagogische 

Begeleidingsdienst en de inspecteurs r.-k.godsdienst BaO Brugge 



1. Basisaanbod 

1.1 Verzekerd aanbod 

- Loopbaanbegeleiding : Opleiding beginnende directeurs : ‘Profs’ 

Directeurs ‘ Profs +’ : 

Van functiebeschrijving tot functioneringsgesprekken 

Inspelen op mijn team, vanuit inzicht in groepsdynamiek 

- Begeleiding van leerplannen en van het ontwikkelingsplan voor de 

Kleuterschool 

- Gelijke OnderwijsKansen : 

- effecten van een kwaliteitsvol GOK-beleid 

- GOK voor beginners 

- Anderstalige kinderen in de basisschool 

- Begeleiding en opvolging bij schooldoorlichting 

- Schoolpastoraal 

- Schoolwerkplan 

- Diocesane en Interdiocesane Proeven 

- Tweedaagse voor directeurs gewoon en buitengewoon basisonderwijs 

- Loopbaanbegeleiding : aanvangsbegeleiding en mentoraat 

aanvangsbegeleiding beginnende leerkrachten 

2. Keuze aanbod 

2.1 Begeleidingsprioriteit 

- Ondersteuning van schoolbesturen 

- Loopbaanbegeleiding : peoplemanagement 

- project : Ronde van het diocees 

Investeren in scholengemeenschappen 

Professionalisering van schoolbesturen 

- Zelfevaluatie en kwaliteitszorg 

- Introductie op de talenbeleidsnota 

- Personeelsbeleid – loopbaanbegeleiding : 

Functiebeschrijving en functioneringsgesprek 

2.2 Vraaggestuurd aanbod 

- Gelijke Onderwijskansen 

- Kleuterwerking 

- Bewegingsopvoeding 

- Combi – klassen 

- Godsdienstonderwijs 

- ICT 

- Kleuterwerking 

- Leren leren 

- Procesbegeleiding 

- Zorgcoördinatie 

3. Contact en Dienstverlening 



Verzekerd aanbod 

Loopbaanbegeleiding : beginnende directeurs : Profs 

Doelgroep 

Beginnende schoolleiders die leiding geven aan een katholieke 

basisschool in het gewoon en buitengewoon basisonderwijs. 

Het aanbod richt zich ook naar vervangers van Codi‟s, die een 

leidinggevende opdracht vervullen. 

Programma en doelstellingen 

Schoolleiders vormen die met meer inzicht in hun werk en in 

zichzelf competenties ontwikkelen om, in een steeds 

veranderende schoolcontext, leiding te kunnen geven en het 

beleidsvoerend vermogen van de school te kunnen vergroten. 

Werkwijze 

In het driejarig traject worden de verschillende inhouden: 

leiderschap, communicatie, tijdsbeheer, pedagogischdidactische 

thema‟s, geïntegreerd in een gestructureerd en 

professioneel aanbod. 

Online inschrijven via de website van de DPB Brugge, met de link 

op http://www.dpbbrugge.be/basis/ 

datum Zie overzicht brochure Profs of St.- Canisius sept. „07 

uur Zie overzicht brochure Profs of St.- Canisius sept. „07 

locatie DPB Baron Ruzettelaan 296 - Assebroek Brugge 




Loopbaanbegeleiding: directeurs: Profs + 

Van functiebeschrijvingen tot functioneringsgesprekken 

Doelgroep 

Directeurs die op dit moment niet participeren in de Profsopleiding 

voor beginnende directeurs. 


Functiebeschrijvingen en functioneringsgesprekken worden vanaf 

1 september 2007 ingevoerd in de basisschool. In 2009 zal men er 

de evaluatie van de personeelsleden aan koppelen. 

In deze vormingsreeks leren directeurs omgaan met 

(geïndividualiseerde) functiebeschrijvingen. Tevens leren directeurs 

functioneringsgesprekken te voeren met het oog op de 

professionele loopbaanbegeleiding van leraren en de 

kwaliteitsbevordering van de school. 

Werkwijze 

Deze vormingssessie van het VSKO omvat twee volledige dagen 

geleid door Jan Verschaeve. 

Voor verdere informatie en inschrijvingsmodaliteiten: 

www.nascholing.be 

datum 09 oktober 2007 en 22 januari 2008 

uur 

9.30 uur tot 16.30 uur 

locatie DPB Baron Ruzettelaan 296 Assebroek Brugge 




Loopbaanbegeleiding: directeurs: Profs + 

Inspelen op mijn team, vanuit inzicht in groepsdynamiek 

Doelgroep 

Directeurs met minimum 4 jaar ervaring. 


In deze vorming willen we directeurs ondersteunen in de zoektocht 

om het contact en de verbondenheid in het team te herstellen en 

om terug een constructieve communicatie op gang te brengen 

waarbij de teamleden leren omgaan met het anders zijn van de 

andere. 

Verschillende inzichten uit de groepsdynamica en de praktische 

consequenties hiervan voor de leidinggevende, bieden 

kapstokken en handvatten om het team te helpen zich hier 

doorheen te loodsen. 

Zicht krijgen op de eigen gevoeligheden om staande te blijven en 

te onderscheiden wat u wel moet aanpakken en wat u beter bij 

de andere laat. 

Werkwijze 

Deze vormingssessie van het VSKO omvat 4 sessies geleid door Luc 

Peeters. De deelnemers worden uitgenodigd om actief te 

participeren. Er wordt gewerkt met oefeningen en cases uit de 

eigen schoolpraktijk. 

Voor verdere informatie en inschrijvingsmodaliteiten: 

www.nascholing.be 




Begeleiding van leerplannen en 

het ontwikkelingsplan voor de kleuterschool 

Doelgroep 

Directeur en leerkrachtenteam 


De Diocesane Pedagogische Begeleiding staat in voor de 

introductie van nieuwe leerplannen, uitgegeven door het 

VVKBaO. 

Voor de implementatie van deze leerplannen zet zij een 

schoolspecifieke begeleiding op. 

Het “Ontwikkelingsplan” is het basisdocument voor de 

kleuterschool. Deze methodiek voor goed kleuteronderwijs bevat 

de toegangspoorten voor de verschillende leerplannen. 

Werkwijze 

- ISB 

- Schoolcontacten 

- Trajectbegeleiding op maat van de school 




Gelijke onderwijskansen : 

effecten van een kwaliteitsvol GOK-beleid 

Doelgroep 

Directeur, zorgcoördinator , GOK-verantwoordelijke, leden van het 

zorgteam 


De ondersteuning en de begeleiding van het Gelijke 

Onderwijskansenbeleid blijft hoog op de agenda van de 

Diocesane Begeleidingsdienst staan. Dit schooljaar is het 3 de jaar 

van de GOK-cyclus. We nemen de gelegenheid om de conclusies 

en de bijsturingen uit de GOK-zelfevaluatie onder de loep te 

nemen. In dit derde cyclusjaar zoeken we naar de effecten op 

school, bij het team en bij de kinderen van het gevoerde GOKbeleid. 

We zoeken op waar een papieren plan een vertaalslag 

kreeg naar een gedragen en levendig beleid rond gelijke kansen. 

We blikken vooruit op het lopende schooljaar waarin we de 

controleronde voorbereiden. 

Werkwijze 

Onderwijswerkplaats 

Specifiek uitnodiging volgt op de DPB- website 

inschrijven noodzakelijk met strikte inschrijvingsprocedure 

locatie DPB Baron Ruzettelaan 296 - Assebroek Brugge 

groepsgrootte max. 40 ( 2 teamleden per sessie ) 

contact ludo.boey@vsko.be 




Gelijke onderwijskansen : GOK voor beginners 

Doelgroep 

Directeur, zorgcoördinator , GOKverantwoordelijke, leden van het 

zorgteam die in een GOK-beleid stappen . 


Dit schooljaar doorlopen teams het derde jaar van de GOKcyclus. 

Dat neemt echter niet weg dat er zich binnen het team 

nieuwkomers aandienen. Het is goed dat we samen met hen op 

het spoor komen van het denken over gelijke kansen en 

kansarmoede. 

De Diocesane Begeleidingsdienst is een partner om dit proces te 

ondersteunen. Voeling krijgen met de problematiek is een 

bijzondere voorwaarde om een beleid verder uit te bouwen. 

Daarom organiseren we „instap-momenten‟ waarop sensibilisering 

en bewustwording centraal staan. Ook om de decretale 

spelregels gaan we niet heen. 

Werkwijze 


Specifiek uitnodiging volgt op de DPB- website 


locatie 

DPB Baron Ruzettelaan 296 - Assebroek Brugge 




Anderstalige kinderen in de basisschool 

Doelgroep 

Onthaalleerkrachten en leerkrachten basisonderwijs met 

anderstalige kinderen in de klas 


De Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst wil een 

gespreksforum bieden aan leerkrachten uit de basisschool die 

anderstalige kinderen in de klas hebben. Daarbij denken we niet 

enkel aan de anderstalige nieuwkomers in de ATN- of 

onthaalklassen, maar ook de leerkrachten die enkele 

anderstaligen in de reguliere klas hebben. 

Dit platform wil een markt zijn voor werkervaringen. We brengen 

ervaren leerkrachten en voorzichtige beginners samen. We 

kunnen er verhalen delen en inzichten toetsen, documenten 

uitwisselen. 

Werkwijze 

onderwijswerkplaats 

Specifieke uitnodiging volgt op de DPB- website 


datum 

locatie 

contact 

Nog te bepalen 

DPB Baron Ruzettelaan 296 - Assebroek Brugge 

ludo.boey@vsko.be 




Begeleiding en opvolging bij schooldoorlichting 

Doelgroep 

Schoolbestuur, directeur en teamleden 


Een schooldoorlichting valt onder de bevoegdheid van de 

gemeenschapsinspectie. Dit gegeven is een belangrijke 

momentopname van het functioneren van de school. Het is 

daarom nodig dat de doorlichting in een passende en rustige 

sfeer kan verlopen. 

Voor en tijdens de doorlichting wil de diocesane pedagogische 

begeleidingsdienst klankbord zijn voor vragen die leven bij de 

directeur en/of het team. 

Na het gesprek met de gemeenschapsinspectie stuurt de school 

het officiële verslag in tweevoud door naar de begeleidingsdienst. 

Samen met de schoolbegeleider wordt het rapport 

doorgenomen. 

Na dit overleg kan de begeleidingsdienst, op vraag van de 

school, ondersteuning bieden. Dat kan gebeuren met een 

inhoudelijke inbreng, door hulp en begeleiding te bieden bij het 

opmaken van stappenplannen en in de aanpak van actiepunten. 

Bij een negatief verslag moet de school of het schoolbestuur de 

Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst raadplegen. Omdat 

de ondersteuning bij doorlichting niet behoort tot het 

schoolwerkplan, wordt hiervoor een minimale 

begeleidingsovereenkomst afgesloten. 

Werkwijze 

- persoonlijk contact: directeur 

- schoolcontact: directeur / kernteam / beleidsondersteuner 




Schoolpastoraal 

Doelgroep 

Directeur, beleidsmedewerkers, teamleden (kleuteronderwijzers, 

onderwijzers, leermeesters), zorgteam. 


Ook dit jaar neemt de diocesane pedagogische 

begeleidingsdienst het initiatief om de beleving van de eigen 

identiteit van de katholieke basisschool en de werking van de 

pastoraal op school (met haar vier pijlers) te ondersteunen. 

Twee begeleiders schoolpastoraal kunnen directies en 

schoolteams ondersteunen in hun eigen proces van ontwikkeling, 

visie en uitwerking van de eigen identiteit en de pastoraal op basis 

van het Opvoedingsproject van het Katholiek Basisonderwijs. 

Hiervoor zijn diverse ondersteunende werkinstrumenten, kijkwijzers 

en trajecten ter beschikking. Deze worden, indien gewenst, 

geconcretiseerd in een schooleigen werken stappenplan. Dit 

alles wil uitzicht bieden op vragen als: Is er voldoende verankering 

van de pastorale zorg in het dagelijks schoolleven? Hoe kan een 

pastoraal dragende groep zich herbronnen of een voltallig team 

nieuwe inspiratie opdoen? Hoe maken we een haalbaar 

pastoraal prioriteitenplan maken? 

De schoolbegeleiders hebben bij hun schoolbezoek een 

bijzondere aandacht voor de concrete pastorale werking. 

De godsdienstinspecteurs nemen naast hun begeleiding voor het 

vak godsdienst, de schoolpastoraal ter harte door deze mee te 

stimuleren en te ondersteunen. 

De diocesane werkgroep WePaBa ondersteunt bovengaande 

werking en organiseert zelf pastorale vormingsdagen, initiatieven 

en projecten voor leerkrachten. Zo is er de dag van 

schoolpastoraal op woensdagnamiddag 27 februari 2008. 




Schoolwerkplan 

Doelgroep 

Directeur, beleidsmedewerkers, teamleden 


De Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst ondersteunt de 

ontwikkeling van het Schoolwerkplan als middel om de eigen visie 

op school en onderwijs te realiseren en te concretiseren. 

Het Schoolwerkplan ondersteunt het continue proces dat gericht is 

op verbetering en vernieuwing. 

De pedagogische begeleiding kan een klankbord, een kritische 

vriend, een informator, een medewerker, … zijn bij het 

voorbereiden, plannen, uitvoeren en evalueren van de 

schoolprioriteiten. 

Het verhogen van de autonomie van de school en haar 

beleidsvoerend vermogen zijn bijzondere aandachtspunten bij 

elke vorm van begeleiding. 

Voor een begeleidingsinterventie, die niet direct te situeren is 

binnen het SWP, wordt een formele begeleidingsovereenkomst 

gemaakt. Dit kan ook gebeuren op vraag van het schoolbestuur. 

Werkwijze 

- persoonlijk contact 

- schoolcontact: directie / kernteam / beleidsondersteuner 

Trajectbegeleiding blijkt meestal efficiënter te werken dan „losse 

tussenkomsten‟ ; vooral wanneer deze laatste niet zijn ingebed in 

een ruimere planning. Voor dringende interventies wordt een 

schriftelijke overeenkomst gemaakt. 




Diocesane en interdiocesane proeven 

Doelgroep 

Directeur en leerkrachten lagere school 


De Diocesane Pedagogische Begeleiding plaatst de diocesane 

proeven binnen de kwaliteitszorg van de scholen. Ze hebben een 

summatief karakter en bieden hulp om de onderwijspraktijk (zowel op 

klas- als op schoolniveau) op de getoetste leergebieden bij te sturen. 

Van het eerste tot het vijfde leerjaar worden alle systematische 

leerplandoelen bevraagd, genormeerd en in een database 

opgenomen. Door van de database gebruik te maken, kunnen 

scholen eigen toetsen ontwikkelen. 

Voor de leerlingen van het zesde leerjaar ontwikkelt het VVKBaO de 

interdiocesane proeven Nederlands en wiskunde. 

Werkwijze 

Diocesane proeven 

Dit schooljaar komen de volgende domeinen aan bod : voor 

Nederlands (schrijven en spreken), voor wiskunde (bewerkingen en 

getallenkennis). 

Elke school van het bisdom neemt deel aan de proeven en bestelt het 

aantal in januari. Bij de afname volgt het team de instructies die bij de 

proef horen. De afnameperiode wordt meegedeeld in het Sint.- 

Canisiusblad. 

Interdiocesane proeven 

Inschrijven kan uitsluitend via CiBaO voor 31 januari 2008. Er dient 

betaald te worden per deelnemende leerling. 

De afname gebeurt in juni 2008. 

Voor het vierde leerjaar biedt VVKBaO online ook proeven aan. 




Tweedaagse voor directeurs 

gewoon en buitengewoon basisonderwijs 

Doelgroep 

Directeurs gewoon en buitengewoon basisonderwijs 


Doorgaand op „draagkracht/draaglast‟, het thema van het 

schooljaar 2006 – 2007, gaan we op zoek naar de krachtbronnen 

en kenmerken van een eigentijdse leiderschapsstijl. De idee 

‘bezield en bezielend leiderschap’ staat centraal. 

De teneur van deze editie van de tweedaagse ligt bij de 

ontmoeting van collega‟s rond getuigenissen van mensen die 

werken vanuit een specifieke visie en hierin de „drive‟ vinden om 

medewerkers te motiveren. 

We proberen ook na te gaan of we als „onderwijsmanagers‟ iets 

kunnen leren van de bezieling van collega‟s uit de bedrijfswereld. 

De voorbereidende werkgroep bouwt rond deze ideeën een 

boeiend aanbod op. De informele contacten zijn natuurlijk een 

integrerend deel van de tweedaagse. 

Werkwijze 

Vanuit een algemeen referaat worden zoveel mogelijk 

verschillende verwerkingsmogelijkheden aangeboden. Klemtoon 

ligt op praktijkverhalen die getransfereerd worden naar het eigen 

werkveld en op het aanreiken van technieken en werkwijzen. 

datum do 17 en vr 18 april 2008 

locatie Duinse Polders Blankenberge 

Uitnodiging volgt. 

Inschrijving via DPB - website 




Loopbaanbegeleiding : 

Aanvangsbegeleiding en mentoraat 

Doelgroep 

Mentoren 


Scholen(gemeenschappen) van het basisonderwijs krijgen 

middelen om het mentoraat van beginnende leerkrachten op te 

nemen. Naast het vormingsluik dat het Eekhoutcentrum aanbiedt, 

ziet de Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst ook de 

opdracht om alle mentoren ,ook wie deze vormingscyclus niet 

doorloopt, in hun opdracht te ondersteunen. 

Alle mentoren kunnen vanzelfsprekend een beroep doen op de 

vraaggestuurde en schoolnabije ondersteuning van de 

begeleidingsdienst. 

Werkwijze 


Dit platform wil een markt zijn voor werkervaringen. We kunnen er 

verhalen delen en inzichten toetsen, documenten uitwisselen. 

Specifieke uitnodiging volgt op de DPB- website 


datum Do 27 september 2007 

uur 

9 – 16.00 uur 

locatie DPB Baron Ruzettelaan 296 – Assebroek Brugge 

contact ludo.boey@vsko.be 




Loopbaanbegeleiding : 

Aanvangsbegeleiding beginnende leerkrachten 

Doelgroep 

Beginnende leerkrachten 


Naast het uitwisselen van hun eerste loopbaanervaringen maken 

beginnende leerkrachten kennis met de diocesane begeleidingsdienst. 

Gedurende drie woensdagnamiddagen (één per trimester) wordt 

d.m.v. diverse werkvormen dieper ingegaan op wat beginnende 

collega‟s bezighoudt. 

Werkwijze 

Begeleidingstraject van 3 halve dagen 

datum 

uur 

locatie 

wo 24 oktober 2007 Welkomdag : ontmoeting 

14 – 16.45 uur 

Regionaal – zie uitnodiging 

datum wo 5 maart 2008 Groenhovedag : 

pastoraal en godsdienstonderricht 

uur 

14 – 17 uur 

locatie Diocesaan centrum Groenhove - Torhout 

datum 

uur 

locatie 

wo 21 mei 2008 Terugkomdag : reflectie 

14 – 16.45 uur 

Regionaal – zie uitnodiging 

Persoonlijke uitnodiging volgt 

Inschrijving voor elke sessie via DPB-website noodzakelijk 



egeleidingsprioriteit 

Ondersteuning van schoolbesturen 

Doelgroep 

Schoolbesturen 


Om als school en scholengemeenschap een samenhangend 

beleid te kunnen voeren, zijn krachtige schoolbesturen een must. 

De diocesane begeleiding wil investeren in de vorming en 

ondersteuning ervan. 

Deze vernieuwde vorm van ondersteuning is gegroeid vanuit de 

thematiek “draaglast en draagkracht” (tweedaagse directies BaO 

maart 2007). 

Er zijn drie initiatieven naast het prioriteitenproject „ronde van het 

diocees‟ (zie pagina …) 

ondersteuning bij selectie en aanwerving van adjunct-) directeurs: 

* vormingssessie met handleiding „leidraad bij sollicitaties‟ voor 

die schoolbesturen die met een vacature geconfronteerd worden 

* groep van externe adviseurs die de kandidaten voor de 

sollicitatiegesprekken screenen. 

kompas voor beginnende schoolbestuurleden: 

infosessie(s) rond diverse deelaspecten van de nieuwe functie 

voor alle schoolbestuurleden: 

jaarlijkse informatieavond rond onderwijsactualiteit 

Werkwijze 

Wij brengen onze voorzitters van de schoolbesturen op de hoogte 

van onze initiatieven en werkwijze via een aparte folder. 



Begeleidingsprioriteit 

Loopbaanbegeleiding : peoplemanagement 

Doelgroep 

(Directeurs *), beleidsmedewerkers, onderwijzend en 

ondersteunend personeel 


In het tweede deel van het jaar komt er een aanbod rond 

„peoplemanagement‟: werken in een team, leiding nemen én 

geven, conflicthantering, omgaan met mentale druk, agogische 

vaardigheden, coachingstechnieken … 

Dit aanbod richt zich vooral naar personeelsleden die een 

beleidsverantwoordelijke functie hebben of ambiëren. 

* Directeurs in functie hebben meestal reeds één of meerdere 

themata binnen de PROFS-opleiding gevolgd. Ze blijven evenwel 

welkom op één of meerdere sessies. 

Werkwijze 

modulair aanbod (niet verplicht de volledige reeks te volgen) 

datum woensdagnamiddagen (vanaf januari 2008) 

locatie DPB Brugge – Kulak Kortrijk 




Project: Ronde van het diocees 

Investeren in scholengemeenschappen 

Professionalisering van schoolbesturen 

Doelgroep 

Coördinerende directeurs en directeurs 

Schoolbesturen 


Het doel van dit aanbod vertrekt vanuit de vijf pijlers van OKB; een 

scholengemeenschap verzamelt immers scholen met eenzelfde 

opvoedingsconcept. Met het oog op het verhogen van het beleidsvoerend 

vermogen moet een scholengemeenschap ondersteunend zijn voor de 

individuele school. We gaan na wat bepalend is voor de realisatie hiervan. 

Dit project is gegroeid vanuit de thematieken 

“afstemmen op kwaliteit‟ (tweedaagse directies BaO – maart 2006) en 

“draaglast en draagkracht” (tweedaagse directies BaO – maart 2007). 

In het eerste deel staan we stil bij de mogelijkheden om in 

scholengemeenschappen te investeren. De invalshoeken zijn divers: 

aanwending van stimulipunten, optimaal zorgkader, taakdifferentiatie (het 

matrixmodel), samenwerkingsverbanden tussen schoolbesturen, 

toenadering tot SO … 

In een tweede deel maken we in samenwerking met VIMKO (Verbond 

Inrichtende Machten Katholiek Onderwijs) kennis met de vormingssessie 

„teamspirit‟ of „samen verantwoordelijk‟. Hierin komen aan bod: juridische 

verhoudingen schoolbesturen – scholengemeenschap, 

loopbaanbegeleiding (selectie, aanwerving, functiebeschrijvingen, 

functioneringsgesprek, evaluatie), professionalisering … 

Werkwijze 

Het samenbrengen van de genoemde partners gebeurt in elk van de 13 

ODR‟s. De werkvormen in het eerste deel moeten het uitwisselen van 

ervaringen en mogelijke evoluties mogelijk maken. Het ligt ook in de 

bedoeling om via een platform kennis te maken met scholengemeenschappen 

die een traject van maximaal engagement willen aanvatten met 

de DPB. 

Dit tweede luik is louter informatief. De aanwezige leden van de 

schoolbesturen vernemen daar ook de andere initiatieven. 




Zelfevaluatie en kwaliteitszorg 

Doelgroep 

Directeur en/of beleidsmedewerker 


Zelfevaluatie als systematische vorm van reflectie is een peiler van 

het beleidsvoerend vermogen van de school. 

De Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst onderstreept 

zelfevaluatie als een kwaliteitsindicator. 

Op de ISB onderzoeken we condities, voorwaarden en indicatoren 

voor en kwaliteitsvolle zelfevaluatie en hebben we het over 

instrumenten, methodes en middelen om zelfevaluaties toe te 

passen. 

Werkwijze 

ISB 

Datum wo 13 februari 2008 : ODR 9 

vr 15 februari 2008 : ODR 10 en 11 

wo 20 februari 2008 : ODR 12 en 13 

wo 27 februari 2008 : ODR 3 en 7 

vr 29 februari 2008 : ODR 5, 6 en 8 

vr 07 maart 2008 : ODR 1en 2 

wo 12 maart 2008 : ODR 4 

uur en locatie: zie St.-Canisius september 2007. 



egeleidingsprioriteit 

I ntroductie op de talenbeleidsnota 

‘ De lat hoog voor talen in iedere school. 

Goed voor de sterken, sterk voor de zwakken. ’ 

Doelgroep 

Direct e ur 


De Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst organis eert een 

inleidende ISB over de talenbeleidsnota van minister Frank 

Vandenbroucke . Tijdens deze bijscholing wordt een geleide 

wandeling gemaakt doorheen de ze nota. Het is de bedoeling dat 

de direct ies door deze informatieve vergadering op de hoogte 

geraken van de inhoud van de negen beleidsthema‟s die de 

minister vooropstelt. Deze zullen immers het theoretisch kader 

vormen waarbinnen , in de toekomst , praktijkgericht zal worden 

gewerkt. 

Werkwijze 

Informatieve vergadering 

datum 05 oktober 2007: ODR 3 en 7 

10 oktober 2007: ODR 1 en 2 



18 oktober 2007: ODR 9 

24 oktober 2007: ODR 5, 6 en 8 

uur en locatie: zie St. - Canisius september 2007. 

Uitnodiging volgt en inschrijven via de DPB - website noodzakelijk. 




Personeelsbeleid - loopbaanbegeleiding : 

Functiebeschrijving en functioneringsgesprek 

Doelgroep 

Leidinggevenden en medewerkers 


Waar het gaat over de optimalisering van het functioneren van 

directies, beleidsmedewerkers en leerkrachten kan de Diocesane 

Pedagogische Begeleidingsdienst om inbreng en ondersteuning 

gevraagd worden. 

Deze inbreng en ondersteuning kan bestaan uit: 

- het geven van adviezen bij het ontwikkelen van 

schoolspecifieke functiebeschrijvingen zodat deze een 

meerwaarde betekenen voor de kwaliteitsverbetering van 

zowel de medewerker als voor de organisatie. 

- het vaardig maken van de leidinggevende en/of de 

medewerkers in het houden van functioneringsgesprekken 

waarbij leidinggevende en medewerker gezamenlijk zoeken 

naar elementen om het functioneren binnen de organisatie 

te optimaliseren waarbij de kwaliteitsverbetering zowel geldt 

voor de medewerker zelf als voor de organisatie. 

Werkwijze 

Adviseren en begeleiden 



Vraaggestuurd aanbod 

Gelijke onderwijskansen (GOK) 

Doelgroep 

Directeur, zorgcoördinator, GOK-verantwoordelijke, leden van een 

zorgteam 


Het is een decretaal beschreven gegeven dat elke basisschool 

werk maakt van een gelijke onderwijskansenbeleid. 

Heel wat schoolteams kregen daarvoor extra middelen. 

Een aantal bouwen op een andere manier dit beleid uit. 

De Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst ondersteunt alle 

scholen die dit beleid vorm geven. 

De insteek voor deze ondersteuning zijn de, binnen het decreet 

beschreven, thema‟s of clusters. 

Begeleidingsinitiatieven kunnen ook opgezet worden op voorzet 

van „veel gestelde vragen‟ door schoolteams. 

Werkwijze 

- themagerichte onderwijswerkplaats op initiatief van de 

begeleidingsdienst 

- themagerichte onderwijswerkplaats op aangeven van 

schoolteams 

- onderwijswerkplaatsen vraaggestuurd door schoolteams, 

kernteams, netwerken binnen scholengemeenschappen 

contact 


begeleidingsinitiatieven worden ruim verspreid met een 

uitnodiging op de DPB-website. 

Inschrijven vooraf noodzakelijk met strikte inschrijfprocedure 




Kinderverzorgsters in de kleuterschool 

Doelgroep 

Kinderverzorgsters 


De diocesane begeleidingsdienst wil ingaan op de vragen die 

leven bij veel kinderverzorgsters. 

Wat is de rol van de kinderverzorgster in het klasgebeuren ? 

Wat is haar kerntaak ? Wat neemt ze beter niet op zich ? 

Er is ook nood aan het uitwisselen van ervaringen. De 

begeleidingsdienst wil hiervoor een forum bieden. 

Werkwijze 

Onderwijswerkplaats. 

Het aantal onderwijswerkplaatsen zal afhangen van het aantal 

inschrijvingen. De coördinatie gebeurt door de pedagogische 

begeleiders. 

Geïnteresseerde kinderverzorgsters mailen hun naam en 

e-mailadres door naar erna.plaisier@vsko.be 

datum Donderdag 18 oktober 2007 

uur 

9 - 12 uur 

locatie Dpb Baron Ruzettelaan 296 Assebroek Brugge 

groepsgrootte 20 




Kleuterleidsters bij de peutergroep 

Doelgroep 

Directeurs, kleuterleidsters met peuters in de klas 


Op vraag van de kleuterleidsters die bij peuters staan wil de 

pedagogische begeleidingsdienst voor deze groep een aanbod 

geven . 

We bieden kansen om ervaringen en informatie door te geven 

aan elkaar. We proberen samen te zoeken naar mogelijke 

antwoorden op de gestelde vragen. 

Werkwijze 

Onderwijswerkplaats. 

Het programma en de inhoud worden bepaald aan de hand van 

de ingestuurde vragen en suggesties. 

De kleuterleidsters sturen vooraf hun vragen, suggesties door naar 

marieanne.vercruysse@vsko.be en dit voor 20 januari 2008. 

datum Donderdag 21 februari 2008 

uur 

08.45 - 11.45 uur 

locatie DPB Baron Ruzettelaan 296 Assebroek Brugge 

groepsgrootte Maximum 40 deelnemers 

materiaal Verrijkend materiaal voor de collega‟s 




Kleuterwerking 

Doelgroep 

Kleuterwerkgroep: directeur of kleuteronderwijzer van elke ODR 


Dit schooljaar ondersteunt de Diocesane Pedagogische 

Begeleidingsdienst het implementeren van het werkplan 

godsdienst. 

Hoe integreren we ons godsdienstaanbod bij het uitwerken van 

onze BC‟s? 

Werkwijze 

De kleuterkern organiseert een input rond het werkplan godsdienst 

vanuit de godsdienstinspectie. 

De volgende twee bijeenkomsten worden later, in overleg met de 

leden, vastgelegd. 

Hoe kunnen we onze BC‟s levensbeschouwelijk verrijken vanuit de 

componenten voor levensbeschouwelijke groei? 

We nemen onze map van alternatieve BC‟s terug onder de loep 

en zoeken hoe we ons godsdienstaanbod nog kunnen verdiepen 

en verfijnen. 

De vier ervaringssituaties blijven het uitgangspunt van onze 

kleuterwerking, ook voor het stimuleren van de godsdienstige en 

morele ontwikkeling. 

De leden van de kleuterwerkgroep zorgen daarna voor de 

verdere doorstroming naar de verschillende scholen van de 

scholengemeenschap. 

datum Wo 7 november 07 

uur 

14 – 16 uur 


groepsgrootte 40 personen 




Bewegingsopvoeding 

Doelgroep 

Leermeesters bewegingsopvoeding in het basisonderwijs 


1. Informeren: kans tot uitwisselen en doorgeven van specifieke 

informatie voor leerkrachten bewegingsopvoeding. 

2. Overleggen: als groep inbreng doen binnen de algemene 

ontwikkeling van de bewegingsopvoeding in het 

basisonderwijs. 

3. Stimuleren: het efficiënt benutten van de aanwezige 

expertise op de werkvloer (intern) en/of zoeken naar zinvolle 

meerwaarde (extern) met betrekking tot de praktijk. 

Werkwijze 

1. Per regio wordt één afgevaardigde van de leerkrachten 

bewegingsopvoeding opgenomen in de stuurgroep: vragen 

vanuit de regio kunnen via deze afgevaardigde op de 

agenda van de stuurgroep geplaatst worden. 

2. De stuurgroep vertrekt vanuit de doelstellingen om een 

aanbod voor alle leermeesters uit te werken. 

Dag van de bewegingsopvoeding - maandag 14 januari 2008 

Het Vademecum Bewegingsopvoeding wordt voorgesteld en 

geconcretiseerd. Uitnodiging volgt via het Eekhoutcentrum. 

datum ma 10september 07 ma 21 januari 08 ma 14 april 08 

uur 

17.30 – 19.30 uur 


contact Johan Van Hulle, coördinator 

johan.vanhulle@vsko.be of de hoofdbegeleider BaO 




Combiklassen 

Doelgroep 

Leerkrachten uit een graadsklas, combiklas, 1-2-3 klas, 4-5-6 klas 


Op geregelde tijdstippen komt deze doelgroep leerkrachten 

samen om ervaringen uit te wisselen, te leren van elkaar, samen 

antwoorden te vinden op de complexe opdracht van een 

combileerkracht. 

Werkwijze 


Een bijeenkomst gaat telkens door bij een onthalende leerkracht 

van een combiklas. Het programma, de inhouden en de data 

worden samen vooraf bepaald door de deelnemende 

leerkrachten. De coördinatie gebeurt door een pedagogisch 

begeleider. 

De uitnodiging voor elke bijeenkomst is een aantal weken vooraf 

te lezen op de website www.dpbbrugge.be/basis/. 

Geïnteresseerde leerkrachten schrijven zich via de bovenstaande 

website in. 

datum 1 wo 17 oktober 2007 

uur 

14. 00 - 16.30 uur 

locatie zie website 

Andere data worden door de deelnemers later vastgelegd. 




Godsdienst in het kleuteronderwijs 

Doelgroep 

Kleuteronderwijzers, directeur 


Met het werkplan godsdienst beoogt deze vorming een zinvolle 

integratie van het godsdienstaanbod binnen de 

belangstellingscentra die aansluiten bij de leefwereld van de 

kleuters. 

Hoe werken we de componenten van levensbeschouwelijke en 

religieuze groei uit binnen een belangstellingscentrum met 

impulsen vanuit de ervaring, vanuit de geloofstaal en vanuit 

rituelen en symbolen? 

Hoe kunnen we ons aanbod zinvol plannen en ook evalueren? 

Hoe kunnen nieuwe handleidingen, prentenboeken en ander 

materiaal zinvol in ons godsdienstaanbod worden geïntegreerd? 

Hierbij sluiten we nauw aan met het ontwikkelingsplan en zoeken 

we naar gevarieerde activiteiten binnen de vier ervaringssituaties. 

Werkwijze 

Voor godsdienst komen er drie projecten van een vraaggestuurd 

aanbod waar elke school over vier jaar minstens één project uit 

kiest. Het drievoudig aanbod startte op 1 januari 2007. 

De school kiest (eventueel in overleg met een andere school uit 

de scholengemeenschap) dit vraaggestuurd aanbod voor het 

team (op een pedagogische studiedag of twee 

personeelsvergaderingen). Met de eigen inspecteur-adviseur 

godsdienst spreekt de school af rond datum, uur en locatie. 




Leerproces voor godsdienst 

Doelgroep 

Leerkrachten 1 ste tot 6 de leerjaar, directeur 


Het leerplan r.-k. godsdienst werkt met een basisschema in drie 

fasen: 

1. verkennen en aanknopingspunten zoeken (assimilatie) 

2. verdiepen en confronteren (accommodatie) 

3. verwerken en integreren (integratie). 

Het begeleidingsaanbod wil een heel uitgebreide waaier 

werkvormen aanbieden bij dit leerproces voor het vak godsdienst 

in deze drie fasen. 

Werkwijze 












Evalueren voor godsdienst 

Doelgroep 

Leerkrachten 1 ste tot 6 de leerjaar, directeur 


Het leerplan r.-k. godsdienst maakt een onderscheid tussen de 

evaluatie van de leerling en van de leerkracht. 

De evaluatie van de leerling is tweevoudig: 

evaluatie van de waarneembare prestaties (productevaluatie), 

én evaluatie van het proces dat leerlingen doormaken om tot die 

prestaties te komen (procesevaluatie). 

De evaluatie van de leerkracht betreft het pedagogischdidactisch 

handelen, dat de levensbeschouwelijke groei bij de 

leerlingen wil bevorderen. 

Het begeleidingsaanbod wil aan de hand van oefeningen en 

concretiseringen voor leerkrachten de bedoeling van evaluatie, 

de principes bij evaluatie en de soorten evaluaties scherp stellen. 

Dit geheel kan uitmonden in enkele evaluatiemodellen en 

instrumenten die inspirerend kunnen werken tijdens de zoektocht 

naar een schooleigen manier van evalueren en rapporteren. 

Dit aanbod „evalueren voor godsdienst‟ kan de school maar 

programmeren ná het aanbod „leerproces voor godsdienst‟. 

Werkwijze 












ICT 

Doelgroep 

ICT-coördinatoren 


De Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst wil ondersteuning 

bieden bij de implementatie van ICT in alle basisscholen van ons 

Diocees via de coördinatie door de stuurgroep ICT. 

ICT-coördinatoren uit de verschillende ODR‟s vinden elkaar op dit 

forum. 

De stuurgroep behandelt op regelmatige basis de vragen, 

ervaringen, initiatieven en werkpunten die uit het eigen netwerk 

komen als binnen de stuurgroep leven. De stuurgroep komt drie 

keer per jaar samen. 

Tevens geeft de stuurgroep een impuls om het netwerk binnen 

ieder ODR krachtig uit te bouwen. 

Werkwijze 

- Stuurgroep 

- Regionale netwerken 

datum 27 september 2007, 19 februari 2008, 23 mei 2008 

uur 

9 – 11.30 uur 

locatie Nog te bepalen 

contact philip.catteeuw@vsko.be 




Leren leren 

Doelgroep 

Directeur, beleidsmedewerker, leerkracht, kernteam, schoolteam 


Op vraag van de directeur ondersteunt de Diocesane 

Pedagogische Begeleidingsdienst scholen in het systematisch 

nastreven van de leergebiedoverschrijdende doelen „leren leren‟ 

- door een planning te helpen opstellen om aan dit project te 

werken; 

- door het helpen uitbouwen van een visie en een leerlijn „leren 

Leren‟ op de school; 

- door het helpen integreren van een leerlijn‟ leren leren‟. 

Werkwijze 

Gevolggevend aan de vraag van de school: 

- een persoonlijk contact 

- een schoolcontact 

- een trajectbegeleiding op maat van de school. 




Procesbegeleiding 

Doelgroep 

Directeur, kernteam en/of schoolteam 


Waar de vraag gesteld wordt, kan de pedagogische 

begeleidingsdienst de zelfevaluatie of reflectie van scholen 

ondersteunen door een eigen inbreng of door materialen aan te 

reiken. 

Bij de uitwerking van acties streeft de Diocesane Pedagogische 

Begeleidingsdienst een procesmatige benadering na. 

Dit veronderstelt prioriteitenkeuze en een planmatige en 

systematische aanpak. 

Werkwijze 

- vraaggestuurd schoolcontact met de schoolbegeleider 

- trajectbegeleiding op maat van de school 




Zorgcoördinatie 

Doelgroep 

Directeur, zorgcoördinator, leden van het zorgteam 


Brede zorg is en blijft een leidmotief in ons onderwijs. 

Onze Opdrachtsverklaring beschrijft onomwonden deze taak. 

Scholen en scholengemeenschappen bouwen met een grote 

toewijding een zorgbeleid uit. 

De middelen zorgcoördinatie, lestijden GOK, organieke lestijden 

voor taakleerkracht en ambulante middelen die een school kan 

investeren, bieden kansen om een degelijk zorgbeleid vorm te 

geven. 

De Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst wil het zorgbeleid 

blijvend onder de aandacht brengen. Ze biedt ondersteuning om 

een zorgbeleid op maat van de school of de 

scholengemeenschap samen op te zetten. 

Werkwijze 

De begeleidingsdienst ondersteunt vraaggestuurd kernteams en 

netwerken binnen schoolteams en scholengemeenschappen. 



Bisschoppelijk vicaris voor het onderwijs 

De Hr. Filip DEBRUYNE 

Ontmijnerslaan 4 

8200 Sint-Andries 

Directeur D.P.B. 

De Hr. Stefaan MISSCHAERT 

Baron Ruzettelaan 296 

8310 Assebroek 

Hoofdbegeleider BaO 

De Hr. Didier FINET 

Pareloesterlaan 32 

8400 Oostende 

Hoofdbegeleider BuLO & BuSO 

De Hr. Toon DUCATTEEUW 

Karmeldreef 5 

8790 Waregem 

Coördinator BaO / Pedag. BL. ODR 9 

Mevr. Ria DELAERE 

Gentstraat 108 A 

8770 Ingelmunster 

Inspecteur-adviseur Rooms-Katholieke Godsdienst 

Coördinator / ODR 3 

De Hr. Jos DE MUYNCK 

Oliebaan 7 

8000 Brugge 

BuLO / ODR 1-2 

De Hr. Marc VAN EENOO 

Marktstraat 90 

8530 Harelbeke 

ODR 4-5-6-7-8 

Mevr. Sabien LAGRAIN 

Beekstraat 11 

8800 Roeselare 

ODR 9-10-11-12-13 

De Hr. Francis DE WESTELINCK 

Kapelhoekstraat 3 

8800 Beveren-Roeselare 

050 38 91 38 

bisdom 050 33 59 05 

filip.debruyne@kerknet.be 

050 37 26 75 050 35 45 08 

stefaan.misschaert@vsko.be 

DPB 050 37 26 75 

DPB 050 35 45 08 

didier.finet@vsko.be 

0495 89 96 76 056 61 46 16 

toon.ducatteeuw@vsko.be 

051 30 04 64 

ria.delaere@vsko.be 

050 34 57 82 

jos.demuynck@sip.be 

056 73 70 75 

marc.vaneenoo@kerknet.be 

051 22 27 71 

sabienlagrain@scarlet.be 

051 74 82 71 

francis.dewestelinck@sip.be 



Pedagogische begeleiders 

ODR 1 - 2 

De Hr. Pieter BLONDELLE 

Nieuwenhovelaan 27 

8020 Oostkamp 

ODR 3 - 7 

De Hr. Stefaan CASIER 

Vredelaan 34 

8820 Torhout 

ODR 4 / GOK 

De Hr. Ludo BOEY 

Zuiderakker 24a 


ODR 5 - 6 

De Hr. Philip CATTEEUW 

Izegrimstraat 32 

8900 Ieper 

ODR 8 

Mevr. Erna PLAISIER 

Moerestraat 28 

8680 Koekelare 

ODR 10 - 11 

Mevr. Marleen DESMET 

Olmenlaan 21 

9870 Zulte 

ODR 12 - 13 

De Hr. Luc DECOENE 

Gladioolstraat 5 

8880 Ledegem 

Pedag. BL. kleuter 

Mevr. Marie Anne VERCRUYSSE 

Kwartelstraat 21 

8400 Oostende 

Scholengemeenschappen 

De Hr. Karl VANHUYSE 

Koornzakstraat 23 

8760 Meulebeke 

Begeleider BuLO 

De Hr. Geert BUFFEL 

Jagersstraat 7 

8200 Sint-Michiels 

- 050 82 44 94 

pieter.blondelle@vsko.be 

050 21 50 90 

stefaan.casier@vsko.be 

050 36 16 28 


057 20 91 02 

philip.catteeuw@vsko.be 

051 58 96 35 

erna.plaisier@vsko.be 

09 388 90 25 

marleen.desmet@vsko.be 

056 50 16 73 

luc.decoene@vsko.be 

059 80 87 38 

marieanne.vercruysse@vsko.be 

051 20 59 14 

karl.vanhuyse@vsko.be 

050 38 18 35 

geert.buffel@vsko.be 



Begeleider schoolpastoraal 

De Hr. Rik DEPRE 

Zuidstraat 27 

8800 Roeselare 

Begeleider schoolpastoraal 

De Hr. Hugo PIETERS 

Sint kristoffelstraat 12 


051 26 47 11 of 051 27 27 81 

rik.depre@vsko.be 

050 37 66 42 

hugo.pieters@vsko.be 

Secretariaat DPB 



Mevr. Ingrid JOST 

is aanwezig op 

maandag – dinsdag – 

donderdag 

Mevr. Christina BALCAEN 

is alle dagen aanwezig 

Medewerker „Profs‟ 

De Hr. Jacques DEPRINCE 



Open elke werkdag 

050 37 26 75 050 35 45 08 

basis@dpbbrugge.be (basis) 

dpb@dpbbrugge.be (alg.) 

050 82 43 41 050 82 43 41 

0479 37 88 09 

JACQUES.DEPRINCE@pandora.be 

Website 

Sint-Canisiusblad 

Tweemaandelijks tijdschrift voor 

christelijke opvoeding en onderwijs in 

de lagere en kleuterscholen van het 

bisdom Brugge 

Maandelijkse mededelingen 

van de hoofdbegeleider 

www.dpbbrugge.be 

Verantwoordelijke uitgever 

De Hr. G. De Luycker 

Sparrentuin 43 

8793 St.-Eloois-Vijve 

via e-mail in de mailbus van de school 



DPB Secundair onderwijs 



Eekhoutcentrum 

E. Sabbelaan 53 

8500 Kortrijk 

VVKBaO 

Guimardstraat 1 

1040 Brussel 

050 37 26 75 050 35 45 08 

dpb@dpbbrugge.be 

056 24 61 82 056 24 69 98 

eekhout.centrum@kuleuvenkortrijk.be 

Contacten zie VVKBaO -site 

De DPB-initiatieven worden aangekondigd op de website 

www.dpbbrugge.be 

Inschrijven kan enkel via deze website. 

Je ontvangt een elektronische bevestiging. 

Inschrijvingen worden op de datum van de vermelde 

inschrijfstop afgesloten. 

Het is onnodig je aan te melden op de locatie als je niet 

ingeschreven bent.

diocesane pedagogische begeleidingsdienst - DPB Brugge

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?