25.12.2014 Views

Uitgave februari 2007 - Thema: Kwaliteit - Sportfondsen

Uitgave februari 2007 - Thema: Kwaliteit - Sportfondsen

Uitgave februari 2007 - Thema: Kwaliteit - Sportfondsen

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

KWARTAALMAGAZINE OVER DE OPTIMALE WAARDE ® VAN SPORTFONDSEN NEDERLAND NV • JAARGANG 3, NR. 1 <strong>februari</strong> <strong>2007</strong><br />

<strong>Kwaliteit</strong><br />

Betrokkenheid<br />

medewerkers<br />

is essentieel!<br />

4<br />

Vastleggen processen<br />

lijkt Allemaal<br />

zo simpel<br />

6<br />

Culemborg wil<br />

overstappen op<br />

zoutelektrolyse<br />

8<br />

Implementatie<br />

van het<br />

INK-model<br />

in Schiedam<br />

10<br />

Veilig & Schoon<br />

Voor ieder<br />

zwembad<br />

een must<br />

12<br />

Inspireren vanuit<br />

eigen werk<br />

en ervaring<br />

14


VOORWOORD<br />

<strong>Kwaliteit</strong> is...<br />

Deze Optimaal staat in het teken van kwaliteit, een woord dat heel<br />

veel verschillende betekenissen heeft. De definitie van de Dikke van<br />

Dale zegt dat kwaliteit een “hoedanigheid, vooral van stoffen en<br />

waren met betrekking tot het gebruik dat ervan gemaakt moet<br />

worden”, is, met als synoniem “deugdelijkheid”. Een andere<br />

definitie van de van Dale is “Eigenschap met betrekking tot<br />

waardering, vooral van personen”. Deze tweede definitie past<br />

goed bij <strong>Sportfondsen</strong>, omdat mensen enerzijds onze kwaliteit<br />

beoordelen, maar ook maken. <strong>Kwaliteit</strong> wordt volgens het INK<br />

Management Model, dat verderop in deze Optimaal wordt toegelicht,<br />

gemaakt en bepaald door verschillende groepen<br />

belanghebbenden. Concreet gaat het dan om klanten, medewerkers,<br />

bestuurders, leveranciers en de maatschappij. Zij vormen samen<br />

een onderling afhankelijke groep, die constant in beweging is en die<br />

een steeds veranderd beeld op kwaliteit heeft. Dit heeft geleid tot<br />

bijvoorbeeld strengere maatstaven voor hygiëne, toegestaan<br />

chloorverbruik, toezicht, enzovoort.<br />

In deze Optimaal wordt in elk artikel kwaliteit weer anders<br />

uitgelegd. De betekenis van kwaliteit is concreet te maken in<br />

termen als veiligheid en duurzaamheid, zo leren we uit het artikel<br />

over Culemborg. In het artikel over Rotterdam Zevenkamp wordt<br />

kwaliteit vertaald in hygiëne (schone toiletten) en de toegankelijkheid<br />

van informatie. Volgens Ferdi van den Berg van Berenschot<br />

heeft kwaliteit alles te maken met dat de juiste mensen de juiste<br />

dingen doen en dit wordt weer ondersteund door<br />

procesmanagement. In Schiedam is kwaliteit de mate waarin de<br />

belofte van een spetterend, gezond, goed en veilig verblijf in de<br />

zwembaden wordt nagekomen. Door middel van het Keurmerk Veilig<br />

& Schoon wordt kwaliteit meetbaar en controleerbaar gemaakt.<br />

<strong>Kwaliteit</strong> is dus nooit objectief, maar krijgt betekenis in de<br />

beoordeling van alle belanghebbenden. De keuze van <strong>Sportfondsen</strong><br />

om voor Optimale Waarde ® past wat dat betreft heel goed in het<br />

INK-denken. Immers, het woord “optimaal” geeft al aan dat het<br />

gaat om iets wat zorgvuldig is afgestemd, dat er gezocht is naar<br />

een balans, en het woord “waarde” is per definitie gerelateerd aan<br />

de betekenis die door mensen wordt toegekend aan producten en<br />

diensten.<br />

<strong>Sportfondsen</strong> Kort Sportf<br />

In <strong>2007</strong> bestaat <strong>Sportfondsen</strong> Rott<br />

en dat wordt<br />

<strong>2007</strong> is voor <strong>Sportfondsen</strong> Rotterdam een bijzonder jaar, want:<br />

Het Oostelijk Zwembad bestaat 75 jaar, <strong>Sportfondsen</strong> Rotterdam<br />

Noord bestaat 70 jaar, Recreatiecentrum Oostervant bestaat 25 jaar,<br />

Recreatiecentrum Zevenkampse Ring bestaat 25 jaar en de Stichting<br />

Samenwerkende Zwembaden Rotterdam, het overkoepelende<br />

samenwerkingsorgaan van de vier <strong>Sportfondsen</strong>accommodaties,<br />

bestaat ook nog eens 5 jaar. Samen dus 200 jaar! Een reden om<br />

feest te vieren!<br />

Ter ere van het 200-jarig bestaan van <strong>Sportfondsen</strong> Rotterdam<br />

zal het jaar <strong>2007</strong> bol staan van spetterende acties voor<br />

bezoekers. Zo kan men in de maanden januari tot en met maart<br />

sparen voor het Grote Zwembadspel, een echt gezelschapspel<br />

met leuke opdrachten. Wie tien keer komt zwemmen ontvangt<br />

het Grote Zwembadspel helemaal GRATIS! In de maanden april<br />

en mei kunnen bezoekers meedoen aan de Zwembad Kennisquiz<br />

en mooie prijzen winnen. Ook aan de kinderen is gedacht. In de<br />

mei- en herfstvakantie organiseren de zwembaden speciale<br />

themaweken voor hen. In de meivakantie kunnen de kinderen<br />

deelnemen aan de activiteiten van de feestweek, een week die in<br />

het teken staat van feest, feest en nog eens feest! In de herfstvakantie<br />

staat het thema Adventure centraal en staan er allerlei<br />

spannende en avontuurlijke acties en spelen op het programma.<br />

Kijk voor meer informatie over het historisch zwemjaar <strong>2007</strong> op:<br />

www.200-jaar.nl<br />

<strong>Kwaliteit</strong> is één van de belangrijkste aandachtsgebieden in mijn<br />

werk. Ik ben samen met mijn collega’s dagelijks bezig om op basis<br />

van de definities, die in onze branche gelden voor kwaliteit,<br />

activiteiten te ontwikkelen die ervoor zorgen dat <strong>Sportfondsen</strong><br />

steeds beter presteert. Of dat nu gaat om het begeleiden van<br />

accommodaties op weg naar Keurmerk Veilig & Schoon, of om het<br />

ontwikkelen van kant-en-klare tevredenheidsonderzoeken die lokaal<br />

gebruikt kunnen worden. Het INK-model is daarbij een prima<br />

leidraad, die gelukkig heel erg concreet te maken is.<br />

Sandra Linders<br />

Bedrijfskundig Adviseur<br />

Strategie, Beleid en <strong>Kwaliteit</strong>


ondsen Kort <strong>Sportfondsen</strong> Kort <strong>Sportfondsen</strong> Kort<br />

erdam 200 jaar<br />

gevierd!<br />

Bierenbroodspot wint<br />

RECRON-prijs ‘Ondernemer<br />

van het jaar 2006’<br />

Kinderen Kankervrij<br />

Om het jubileumjaar extra te benadrukken heeft<br />

<strong>Sportfondsen</strong> Rotterdam besloten ook iets te doen<br />

voor een goed doel. Gekozen is voor KiKa; Kinderen<br />

Kankervrij. Een mooi en nuttig doel, omdat een<br />

organisatie als KiKa ervoor zorgt dat kinderen met<br />

kanker een beter leven krijgen, hetzij door verhoging<br />

van de genezingskans, hetzij door een betere<br />

behandeling of vermindering van bijwerkingen na een<br />

behandeling. Bovendien weet iedereen hoe belangrijk<br />

het is dat kinderen gezond en vrolijk door het leven<br />

kunnen. Daarom organiseert <strong>Sportfondsen</strong> Rotterdam<br />

in <strong>2007</strong> ook voor KiKa een aantal activiteiten,<br />

waaronder zwemmen voor KiKa in september en<br />

sponsorzwemmen voor KiKa met de basisscholen in<br />

november. Tevens zal KiKa het gehele jaar op diverse<br />

communicatie-uitingen terug te vinden zijn. n<br />

Wilt u nu al iets voor KiKa betekenen,<br />

kijk dan op www.kika.nl<br />

De heer L. Bierenbroodspot van de <strong>Sportfondsen</strong> Groep N.V., is winnaar<br />

geworden van de RECRON prijs ‘Ondernemer van het jaar 2006’.<br />

De prijs werd aan hem uitgereikt tijdens het RECRON congres op<br />

7 <strong>februari</strong> in Rotterdam. Bierenbroodspot kreeg de prijs omdat hij met<br />

de <strong>Sportfondsen</strong> Groep N.V. aansprekende resultaten heeft behaald en<br />

de organisatie tevens een duidelijke sociaal-maatschappelijke betekenis<br />

in Nederland heeft. Hij heeft het bedrijf uitgebouwd tot wat het nu is:<br />

een toonaangevend opererende exploitant en dienstverlener in de<br />

sport-, welzijns- en recreatiebranche. In het totaal wordt werkgelegenheid<br />

geboden aan 3200 mensen en heeft het bedrijf rond de 300<br />

sportaccommodaties in beheer. De heer Bierenbroodspot was erg<br />

verheugd met deze belangrijke prijs: ”Het is bijzonder dat een bedrijf<br />

dat zich bezighoudt met ‘urenrecreatie’ in plaats van dag- of<br />

verblijfsrecreatie deze prijs wint. Ik ben zeer blij en wil de jury danken<br />

voor dit besluit.” De prijs ‘Ondernemer van het Jaar’ bestaat uit een<br />

bronzen sculptuur (wisseltrofee) in combinatie met een oorkonde en een<br />

kleinere sculptuur die de winnaar mag behouden. De trofee is een beeld<br />

van de vogel uit het RECRON logo en staat voor de menselijke kant van<br />

de ondernemer. De kandidaten zijn dit jaar aangedragen door RECRONleden,<br />

wat de prijs tot een werkelijke en bijzondere erkenning van<br />

ondernemers voor een bijzondere collega ondernemer maakt.<br />

De jury, bestaande uit Geke Faber, voorzitter RECRON, Hayo Apotheker,<br />

voorzitter Raad van Toezicht RECRON, Tim Bolweg, directeur RECRON,<br />

Diane Nijs, externe deskundige en Henric Bemboom, winnaar van de<br />

titel ‘Ondernemer van het Jaar 2005’, boog zich over de nominaties.<br />

Men beoordeelde de voordrachten op basis van de volgende criteria:<br />

• een bijzondere prestatie door de ondernemer of onderneming<br />

• jarenlang blijk van gedegen kwalitatief ondernemerschap<br />

• de introductie van innovatieve ideeën of producten op het bedrijf<br />

Het doel van de <strong>Sportfondsen</strong> Groep N.V. is op innovatieve wijze via<br />

haar bedrijfsconcepten optimale exploitaties mogelijk (te) maken<br />

waardoor voor de belanghebbenden: de consumenten, de gemeenten,<br />

de verenigingen en het personeel, Optimale Waarde ® ontstaat. n


Klanttevredenheidsonderzoek<br />

bevestigt kwaliteit maar...<br />

Betrokkenheid<br />

medewerkers is<br />

essentieel!<br />

Dachten ze toch bij Recreatiecentrum<br />

Zevenkampse Ring, dat ze er alles aan<br />

gedaan hadden om de ouders van kinderen<br />

die zwemles hadden, optimaal te informeren<br />

over de voortgang, bleek dat de klanten daar<br />

zelf een heel andere mening over hadden.<br />

In het klanttevredenheidsonderzoek (KTO)<br />

dat het Rotterdamse bad in 2006 in samenwerking<br />

met het bureau BB&H had<br />

uitgevoerd, scoorde ‘informatievoorziening<br />

zwemlessen’ slechts een mager 6-je. “Nee,<br />

dat hadden we echt niet verwacht, maar het<br />

is voor ons wel de aanleiding geweest om<br />

het lesscoresysteem van Syxautomations<br />

aan te schaffen, waarbij ouders via internet<br />

kunnen bekijken wat de vorderingen van hun<br />

kind zijn. Op deze manier denken we beter te<br />

kunnen voorzien in de behoefte van de klant.”


Aan het woord is Lucienne van der Graaf, vestigingsmanager van<br />

Zevenkampse Ring. Ze bekent verrast te zijn geweest over<br />

sommige uitkomsten van het klanttevredenheidsonderzoek, met<br />

name over de genoemde informatievoorziening. “Wij organiseren<br />

regelmatig kijkweken en ons hoofd zwemzaken Marieuwe de Boer<br />

is altijd aanwezig bij de zwemlessen om, indien gewenst, ouders<br />

bij te praten over het wel en wee van hun kinderen. Toch bleek dit<br />

niet voldoende te zijn. Dan kun je voor je gevoel wel alles goed<br />

geregeld hebben, maar als je klant dat niet als zodanig ervaart,<br />

zul je daar wél iets mee moeten doen.”<br />

Nog zoiets. “Volgens het KTO stoorde men zich aan de urinelucht<br />

die tijdens de zwemlessen in de toiletten hangt. Nu hebben wij<br />

nota bene permanent een interieurverzorger rondlopen, die ook<br />

de toiletten meer dan regelmatig onder handen neemt. Maar als<br />

kinderen het toilet niet doorspoelen, dan kun je daar niet tegenop<br />

schoonmaken. Aanvankelijk hebben we ouders via nieuwsbrieven<br />

en door hen persoonlijk aan te spreken, gevraagd of ze hun kind<br />

op het hart willen drukken de wc na gebruik door te spoelen.<br />

Dit had echter niet het gewenste effect. Daarom overwegen we<br />

nu, als het financieel haalbaar is, een automatisch<br />

doorspoelsysteem te maken. Natuurlijk zijn dit behoorlijke<br />

investeringen, maar een ouder betaalt ook flink wat geld voor<br />

onze zwemles en dan vinden wij dat kwaliteit - buiten de manier<br />

van zwemlesgeven - voorop moet staan.”<br />

Structuur<br />

Het zijn slechts twee voorbeelden van de concrete acties die bij<br />

Zevenkampse Ring zijn voortgevloeid uit het KTO, dat volgens<br />

Lucienne van der Graaf in grote lijnen eigenlijk best positief was.<br />

“We hebben met de vier baden in 2004 tegelijkertijd het<br />

Keurmerk Veilig & Schoon gehaald. Dat was een belangrijke<br />

kwaliteitstool, maar ik denk dat we er tegenwoordig nog veel<br />

bewuster mee bezig zijn dan destijds. Het keurmerk is voor ons<br />

nog steeds een rode draad als het gaat om de kwaliteit van onze<br />

accommodatie, het houdt je in meerdere opzichten scherp.<br />

Maar het belangrijkste is dat er steeds meer structuur is<br />

gekomen in het kwaliteitsdénken bij de medewerkers. Natuurlijk<br />

hadden we daarvoor ook al wel toezichthouderplannen, risicoinventarisaties,<br />

calamiteiten-, jaar- en werkplannen, maar met<br />

het keurmerk is er veel meer lijn in gekomen. En ook weten we<br />

nu beter hoe we kwaliteit kunnen creëren, behouden en meten.”<br />

als dienstverlener voor de sport-, welzijns- en recreatiebranche.’<br />

En we vonden dat acties die we doen met betrekking op kwaliteit,<br />

ook gemeten moeten worden.”<br />

Meten is weten<br />

Met als motto ‘meten is weten’ werd het genoemde klant‐<br />

tevredenheidsonderzoek geïnitieerd, waarbij Zevenkampse Ring<br />

een module liet toevoegen waar inhoudelijk dieper werd ingegaan<br />

op een specifiek onderdeel, in dit geval de zwemlessen. Lucienne<br />

van der Graaf, oud-topzwemster en ooit Europees jeugdkampioen<br />

op de 100 en 200 meter schoolslag: “Wij scoorden<br />

met ons KTO gemiddeld een 7,7 en dat is een score waar we<br />

best blij mee zijn. Maar over drie jaar herhalen we het onderzoek<br />

en dan gaan we minimaal voor een 8!” Om het cijfer een paar<br />

tienden op te krikken, zullen met name de medewerkers van<br />

Zevenkampse Ring zich nóg meer bewust moeten zijn van de<br />

essentiële rol die zij spelen om het hoge kwaliteitsniveau vast te<br />

houden of – liever nog – te verbeteren. Van der Graaf: “Je kunt<br />

alles keurig op papier hebben staan, inclusief visies en missies,<br />

maar als kwaliteit niet leeft op de werkvloer, dan zul je nooit het<br />

beoogde niveau halen. Daarom proberen wij onze medewerkers<br />

ook zoveel mogelijk te betrekken bij bijvoorbeeld het Keurmerk<br />

Veilig & Schoon. Zij dienen ook te begrijpen wat dit inhoudelijk<br />

betekent en wat het doel is om het keurmerk te hebben. Gelukkig<br />

hebben we over de betrokkenheid van onze medewerkers weinig<br />

te klagen. Wij hebben met het hele team de uitslag van het KTO<br />

doorgenomen en samen oplossingen bedacht om een aantal<br />

zaken te verbeteren.”<br />

Gezien hun actieve rol na het KTO, verbaasde het Lucienne van<br />

der Graaf des te meer, dat slechts 53 procent van de<br />

medewerkers had deelgenomen aan het medewerkerstevredenheidsonderzoek<br />

(MTO) van de vier samenwerkende zwembaden<br />

en <strong>Sportfondsen</strong> Nederland. “Ook hier scoorde Zevenkampse<br />

Ring best goed met een gemiddelde score van 7,5. Maar de<br />

respons viel me eerlijk gezegd toch een beetje tegen. Ons beleid<br />

is juist, dat medewerkers vóelen dat ook hun mening telt. Als ik<br />

kritisch naar mezelf kijk, dan heb ik dat kennelijk onvoldoende<br />

duidelijk gemaakt. Daarom was een van mijn eerste acties begin<br />

dit jaar, onze medewerkers op de hoogte te brengen van onze<br />

visie, missie, strategie en speerpunten voor de komende jaren<br />

en ons lustrumjaar <strong>2007</strong> in het bijzonder.” n<br />

Lucienne van der Graaf noemt de <strong>Sportfondsen</strong> Monitor, die de<br />

Stichting Samenwerkende Zwembaden Rotterdam (de overkoepelende<br />

organisatie van de vier <strong>Sportfondsen</strong>accommodaties in<br />

de Maasstad) in 2006 heeft gehouden, als een belangrijke<br />

kwaliteitstool om meer structuur in de kwaliteit te realiseren.<br />

Van der Graaf: “Eigenlijk is die structuur daarna pas écht<br />

ontwikkeld. We hebben na die monitoring eerst gezamenlijk een<br />

visie en een missie vastgesteld en hetzelfde geldt voor de wijze<br />

waarop we ons doel willen bereiken. Over één ding waren we het<br />

allemaal eens: ‘De vier <strong>Sportfondsen</strong>baden in Rotterdam moeten<br />

toonaangevende organisaties zijn die zich positief onderscheiden<br />

Lustrumjaar <strong>2007</strong><br />

van de Zevenkampse Ring<br />

In het kader van het 25-jarig bestaan van<br />

Zevenkampse Ring en het – in totaal – 200-jarig<br />

bestaan van de vier gezamenlijke zwembaden in<br />

Rotterdam, zullen er in <strong>2007</strong> diverse jubileumacties<br />

worden georganiseerd.


Vastleggen<br />

processen is<br />

fundament van<br />

organisatie<br />

Als de administratie een factuur<br />

opstelt, dan heeft men bepaalde<br />

gegevens van een afdeling nodig.<br />

Toch gebeurt het in veel organisaties<br />

maar al te vaak, dat die bewuste<br />

gegevens niet op tijd of onvolledig zijn.<br />

Of de ene afdeling denkt dat de andere<br />

afdeling het ‘al gedaan heeft’. Het lijkt<br />

misschien overdreven, maar om dit<br />

soort ‘misverstanden’ te voorkomen,<br />

is het eigenlijk noodzakelijk om alle<br />

processen duidelijk te omschrijven.<br />

Opdat iedereen binnen de organisatie<br />

exact weet wat-ie wel of juist niet hoeft<br />

te doen. Ook <strong>Sportfondsen</strong> Nederland<br />

heeft zichzelf enige tijd terug een<br />

spiegel voorgehouden, met als resultaat<br />

dat momenteel diverse processen in<br />

kaart worden gebracht en procedures<br />

worden omschreven. Ferdi van den<br />

Berg, Managing Consultant van het<br />

onafhankelijk adviesbureau Berenschot,<br />

biedt daarbij de helpende hand.


Het lijkt allemaal<br />

zo simpel...<br />

“<strong>Sportfondsen</strong> Nederland maakt, zoals bekend, gebruik van het<br />

INK-model, dat als het ware een foto van je organisatie maakt.<br />

Het legt bloot waar je staat en wat je nodig hebt om je verder te<br />

ontwikkelen. Bij <strong>Sportfondsen</strong> bleek dat met name het proces‐<br />

management aangepakt moest worden”, aldus Van den Berg, die<br />

via een collega van hem in contact kwam met Sandra Linders<br />

(verantwoordelijk voor kwaliteitsmanagement bij <strong>Sportfondsen</strong><br />

Nederland). Zij praatte de inwoner van Acqoy, al tien jaar als<br />

consultant werkzaam bij Berenschot waar hij tevens kwaliteits‐<br />

manager is, bij over de problematiek bij <strong>Sportfondsen</strong>. “Vaak zijn<br />

het hele basale zaken, waarvan je je afvraagt: ‘Waarom zijn zaken<br />

niet beschreven’ Maar wij hebben inmiddels genoeg bedrijven<br />

doorgelicht om te weten dat iets makkelijker gezegd is dan<br />

gedaan. Eigenlijk kijken we nergens meer van op.”<br />

Werkgroepen<br />

Over de processen bij <strong>Sportfondsen</strong> Nederland zegt Van den Berg:<br />

“Er gaat nog wel eens iets mis en dat wekt irritaties op. Sommige<br />

zaken blijven te lang liggen of het is niet duidelijk wie wat precies doet<br />

op welk moment. Of er bemoeien zich juist weer teveel mensen met<br />

iets waar ze zich eigenlijk helemaal niet mee bezig zouden moeten<br />

houden. Kortom: ook <strong>Sportfondsen</strong> heeft behoefte om haar<br />

processen in kaart te brengen, te standaardiseren en uniformeren,<br />

zeker omdat er een redelijk informele sfeer binnen de organisatie<br />

heerst. Juist dán moet je ervoor zorgen dat je structuur aanbrengt.”<br />

Met ondersteuning van Sandra Linders (“Zij kan bij <strong>Sportfondsen</strong><br />

heel goed de vinger op de zere plek leggen!”) ging Ferdi van den<br />

Berg begin 2006 voortvarend aan de slag. Hij zegt: “Sandra is bij<br />

alle afdelingshoofden en managers langs geweest om te inventariseren<br />

welke processen het belangrijkst zijn. Van de inkoop tot de<br />

klachtenafhandeling en van de totstandkoming van beleidsplannen<br />

en het opstellen van begrotingen tot voorraadbeheer en facturering.<br />

De prioriteiten zijn per afdeling verschillend, maar het principe is<br />

hetzelfde: aan elk product hangt een proces en daar zijn weer<br />

verschillende mensen bij betrokken. Vervolgens hebben we per<br />

proces een werkgroep geformeerd. Een mooi voorbeeld is, dat in<br />

een werkgroep duidelijk werd, dat sommige buitendienstmedewerkers<br />

maar liefst 80 procent van hun tijd ‘binnen’ doorbrachten<br />

met administratieve bezigheden. Dat kan natuurlijk niet!”<br />

Sturingsinformatie<br />

“In de werkgroepen zijn we alle producten stap voor stap gaan<br />

ontleden. Hoe komen ze tot stand Wat is het proces erachter en<br />

wat zijn de kritische factoren En – ook heel belangrijk – welke<br />

kwaliteitseisen stel je per stap Zo ben je in feite, samen met de<br />

mensen die er dagelijks mee te maken hebben, bezig om alle<br />

processen – één voor één – te modelleren. De werkgroep biedt<br />

mensen houvast en geeft hen inzicht in welke gegevens ze nodig<br />

hebben, maar óók wat anderen van hen nodig hebben.<br />

En nogmaals: kijk per stap waar en waarom het eventueel mis kan<br />

gaan. Moet je bijvoorbeeld rekening houden met deadlines Als je<br />

een jaarverslag maakt dat in maart klaar moet zijn, moet je daar in<br />

december al mee beginnen en niet eind <strong>februari</strong>. Dit soort<br />

termijnen moet je ook duidelijk in beeld hebben. Hetzelfde geldt<br />

voor gegevens die derden, bijvoorbeeld vestigingsmanagers of<br />

gemeenten, moeten aanleveren. Ook dat moet je allemaal in kaart<br />

brengen.” “Dat het allemaal zo simpel klinkt! Ja, dat hebben we<br />

vaker gehoord. En in principe ís het ook niet zo moeilijk, maar toch<br />

gaan de meeste organisaties maar gewoon door waar ze mee<br />

bezig zijn, zonder zich af te vragen of ze hun processen kunnen<br />

verbeteren en daarmee dus uiteindelijk tijd én geld kunnen<br />

besparen”, aldus Van den Berg.“Het is meer een set van<br />

processen met bijbehorende kwaliteitseisen en prestatieindicatoren.<br />

Het geeft de afdelingshoofden en later het managementteam<br />

en de directie sturingsinformatie, waarmee ze sneller<br />

en adequater kunnen reageren. Op zo’n manier ontwikkel je je als<br />

organisatie ook sneller.”<br />

Doeners<br />

Binnenkort starten Ferdi van den Berg en Sandra Linders met de<br />

‘tweede ronde’ processen, waaronder de klachtenafhandeling.<br />

“Hoe gaat <strong>Sportfondsen</strong> daar mee om Wat doen we ermee en wat<br />

leren we ervan” aldus Van den Berg, die vol lof is over de manier<br />

waarop het management met zijn adviezen omgaat. “Ik heb ook wel<br />

eens bij bedrijven meegemaakt dat men continu de hakken in het<br />

zand zet, maar daar is bij <strong>Sportfondsen</strong> geen sprake van.<br />

Integendeel, men staat er heel erg open voor om aan dit proces<br />

mee te werken. Wat ik wel heb gemerkt, is dat deze organisatie<br />

vooral uit doeners bestaat. Daar is op zich niks mis mee, maar<br />

dan is het wel moeilijker om in processen te denken en structuur<br />

aan te brengen. De waan van de dag regeert nog te vaak. Gelukkig<br />

zit Sandra Linders er bovenop om mensen weer ‘even wakker te<br />

schudden’.” De beschreven processen zullen uiteindelijk worden<br />

opgenomen in het kwaliteitshandboek van <strong>Sportfondsen</strong> Nederland.<br />

Van den Berg: “Vaak zie je dat procesmanagement zich langzaam<br />

als een olievlek door de hele organisatie verspreidt. Bij <strong>Sportfondsen</strong><br />

gaat men met de meeste processen direct aan de slag<br />

om zaken te verbeteren, zonder te wachten op een formeel<br />

moment waarop iets geïmplementeerd moet worden. Dat is<br />

prima natuurlijk, maar we moeten met elkaar wel data afspreken<br />

waarop bepaalde zaken hoe dan ook geregeld zijn. Want: het<br />

vastleggen van je processen is het fundament van je onderneming.<br />

Daar bovenop kun je weer verder bouwen.” n


Het had maar weinig gescheeld of het bassin van <strong>Sportfondsen</strong>bad De Meer in<br />

Culemborg was eind 2002 compleet leeggelopen. “Er was een stukje leiding van de<br />

zwembadwaterzuivering doorgesleten en daardoor liep de machinekamer vol. Binnen<br />

anderhalf uur was het water in het bad al 20 centimeter gezakt”, weet manager<br />

Ria Houkes zich nog te herinneren. Een telefoontje naar Chris van Veluwen bood<br />

uitkomst. De producthouder Technisch Management van <strong>Sportfondsen</strong> Nederland<br />

zette Houkes op het spoor van Polypla, een installatiebedrijf uit Kesteren met veel<br />

ervaring in de zwembadbranche. “Polypla is dag en nacht bezig geweest om de<br />

schade te herstellen, zij hebben ons toch voor een kleine ramp behoed.” Polypla is<br />

inmiddels de huisinstallateur van De Meer. Een van de eerste klussen was het<br />

(preventief) vervangen van het leidingwerk in de badomloop.<br />

Culemborg wil overstappen op<br />

Die maatregel was volgens technisch adviseur annex coördinator<br />

Henk Meijer absoluut noodzakelijk om soortgelijke – of nog<br />

grotere - calamiteiten in de toekomst te voorkomen. Hij zegt:<br />

“Het bad dateert van 1977 en zo oud waren ook de leidingen.<br />

Dat waren nog allemaal witte pvc-buizen, terwijl er tegenwoordig<br />

alleen nog maar de grijze, veel sterkere buizen worden gebruikt.<br />

Na de lekkage hebben we besloten het complete leidingstelsel te<br />

vervangen, eerst (in 2003) in de technische ruimte en twee jaar<br />

later in de badomloop. Zo’n 400 meter in totaal, variërend in<br />

diameter van 9 tot 25 centimeter. En passant hebben we de<br />

leidingloop geoptimaliseerd. De bereikbaarheid is nu aanmerkelijk<br />

verbeterd”, aldus Meijer, al vijf jaar werkzaam als technisch<br />

coördinator bij de afdeling Bouw & Techniek van <strong>Sportfondsen</strong><br />

Nederland. In die hoedanigheid begeleidt hij een groot aantal<br />

<strong>Sportfondsen</strong>baden op technisch gebied, waaronder Culemborg.<br />

“Ik heb in elk zwembad regelmatig regulier technisch overleg met<br />

de betrokken manager en de technische dienst of technisch<br />

medewerker. Gemiddeld ga ik bij elke locatie zo’n zes tot elf keer<br />

per jaar langs.” Ria Houkes is maar wat blij met de technische<br />

ondersteuning die ze van <strong>Sportfondsen</strong> en met name Henk Meijer<br />

krijgt. “Laten we eerlijk zijn: we weten er natuurlijk wel iets van,<br />

maar het is ondoenlijk om van alle technische zaken echt álles af<br />

te weten. Natuurlijk doen we het dagelijks onderhoud zelf en de<br />

meeste storingen weten we ook nog wel op te lossen, maar voor<br />

onderhoudsplannen op de (middel)lange termijn, energiebeheer,<br />

wet- en regelgeving, arbo-zaken en ga zo maar door, is het wel<br />

heel prettig dat we altijd terug kunnen vallen op iemand met<br />

verstand van zaken.”<br />

Oude chloortank<br />

Houkes, woonachtig in Tiel, is sinds 1999 manager van het<br />

<strong>Sportfondsen</strong>bad in Culemborg, daarvoor was ze jarenlang hoofd


zoutelektrolyse<br />

zwemzaken en bedrijfsleider van een zwembad in Westervoort.<br />

In Culemborg mag ze bepaald niet klagen over de bezoekersaantallen.<br />

Het bad wordt zeer intensief gebruikt, met alleen al<br />

zes zwemverenigingen, en 140.000 tot 160.000 bezoekers per<br />

jaar! Vanuit het oogpunt van veiligheid voor zowel bezoekers,<br />

personeel, omwonenden en milieu, in combinatie met de Ecowijk<br />

waar De Meer ‘tegenaan hangt’, is door Houkes c.s. besloten<br />

over te stappen op een systeem van zoutelektrolyse om chloor<br />

op te wekken.<br />

Henk Meijer, vanzelfsprekend betrokken bij de keuze, geeft<br />

nadere tekst en uitleg: “In het meerjarenonderhoudsplan van de<br />

gemeente (sinds 1 januari 2006 weer volledig eigenaar van het<br />

bad, red.) stond voor <strong>2007</strong> de vervanging van een oude<br />

chloortank in de planning. Omdat die tank vorig jaar lek raakte,<br />

moesten we versneld een voorstel voor vervanging maken.<br />

Aangezien we in Culemborg al langer aan het praten waren over<br />

zoutelektrolyse, hebben we de gemeente gevraagd het besluit<br />

hierover naar voren te halen.”<br />

Minder risico’s<br />

De resultaten van een onderzoek naar de toepassing en de<br />

veiligheid, in 2006 uitgevoerd door een stagiair, bevestigden<br />

alleen maar de voordelen van zoutelektrolyse ten opzichte van het<br />

gebruik van ‘gewoon’ chloor. Meijer: “Het binnenklimaat wordt<br />

aanzienlijk verbeterd. Er hangt simpelweg minder chloor in de lucht<br />

en dat is uiteraard voor bezoekers én medewerkers een stuk<br />

prettiger. Daarnaast hoef je geen chloor meer op te slaan, dus de<br />

risico’s van een tank met 2.600 liter chloor in een drukke woonwijk,<br />

met alle regelgeving eromheen, zijn weg. Hetzelfde geldt voor<br />

het transport. Kortom: er kán eigenlijk niemand op tegen zijn.<br />

”Het voorstel dat Henk Meijer, namens <strong>Sportfondsen</strong>bad De Meer,<br />

deed om traditioneel chloor te vervangen door zoutelektrolyse,<br />

werd unaniem door de Raad van Beheer ondersteund en ook het<br />

College van B&W zei volmondig ‘ja’. Het geld voor de investering<br />

wordt vanuit de reservering voor het groot onderhoud gehaald.<br />

Die investering is – volgens Meijer – fors en in feite niet terug te<br />

verdienen. “Dat is ook de reden dat zoutelektrolyse in veel baden<br />

nog niet wordt toegepast, maar ik verwacht dat we straks geen<br />

keus meer hebben en dat elk bad middels wet- en regelgeving<br />

gewoon wordt verplicht om een systeem van zoutelektrolyse te<br />

installeren.”<br />

Ria Houkes tot slot: “We praten over een afschrijvingsbedrag<br />

van zo’n 6.000 euro per jaar. Ik neem aan dat de gemeente het<br />

dat wel waard vindt, als de veiligheid van circa 150.000<br />

bezoekers daarmee aanzienlijk verbetert. Het is gewoon een<br />

investering in veiligheid én kwaliteit, zowel voor de gebruikers en<br />

het personeel als de omwonenden!” n


In de vorige uitgave van <strong>Sportfondsen</strong><br />

Optimaal heeft u al kunnen lezen over de<br />

unieke samenwerking die er in Schiedam<br />

is ontstaan, tussen het (door de gemeente<br />

geëxploiteerde) Zwembad Zuid en<br />

<strong>Sportfondsen</strong>bad Groenoord (geëxploiteerd<br />

door <strong>Sportfondsen</strong>-Schiedam B.V.).<br />

Arjan van Oostenbrugge is manager van<br />

beide baden en onder zijn leiding is er een<br />

bloeiende uitwisseling van personeel,<br />

activiteiten en diensten tot stand gekomen.<br />

De volgende stap in organisatieontwikkeling<br />

is de (gezamenlijke) implementatie van het<br />

INK-managementmodel.<br />

De implementatie van het<br />

INK-model in Schiedam<br />

“Wij beloven onze klanten een spetterend, gezond, goed en veilig<br />

verblijf in onze zwembaden. Wij willen deze belofte nakomen<br />

door iedere medewerker aan te spreken op ondernemerschap en<br />

systematisch werken aan kwaliteit volgens het INK-model.<br />

Op 12 januari hebben we tijdens een inspirerende themadag<br />

‘kwaliteit & ondernemerschap’ voor onze coördinatoren de<br />

aftrap gegeven voor de nieuwe werkwijze”, zo vertelt Arjan van<br />

Oostenbrugge, die medio 2006 Wynand Korsten tot<br />

‘kwaliteitsmedewerker’ benoemde. Van Oostenbrugge: “Bij een<br />

kwaliteitsonderzoek in april 2006 scoorden we gemiddeld een<br />

7,6. Wij willen op alle fronten minstens een 8 scoren.<br />

Die ambitie hebben we op 12 januari nadrukkelijk uitgesproken<br />

en daarnaast hebben we uitgelegd hóe we dit willen bereiken.<br />

Daarbij volgen we het INK-model, waarbij Wynand de vinger aan<br />

de pols gaat houden of we ook nakomen wat we met elkaar<br />

hebben afgesproken. Daartoe zal er iedere zes weken periodiek<br />

overleg plaatsvinden met alle coördinatoren van allebei de<br />

baden.”<br />

Attitude<br />

Wynand Korsten (26) is al sinds 1999 in dienst als<br />

toezichthouder in Sport- en Recreatiebad Groenoord, in eerste<br />

instantie als bijbaantje buiten (middelbare) schooltijd, maar<br />

later in vaste dienst. Toezichthouden doet hij nog steeds en<br />

daarnaast is Korsten, die in augustus tevens zijn studie HBO-<br />

MER (Management Economie en Recht) afrondde, secretaris<br />

van de OR. En voordat hij tot kwaliteitsmedewerker werd<br />

benoemd, zat de Schiedammer ook al drie jaar in de werkgroep<br />

Keurmerk Veilig & Schoon. Hij vertelt: “Wij werken zowel in<br />

Groenoord als Zwembad Zuid met coördinatoren die<br />

verantwoordelijk zijn voor één of meerdere taken, bijvoorbeeld<br />

zwemlessen, recreatief of seniorenfit, maar ook de horeca, de<br />

10


eceptie, enzovoort. Iedere coördinator kan zelfstandig of op<br />

aangeven van de manager, medewerkers om zich heen<br />

verzamelen om de taken uit te voeren. Periodiek vindt er<br />

overleg plaats tussen de manager en de coördinatoren, die<br />

tevens actief bijdragen aan kwaliteitszorg. Dat is ook de reden<br />

waarom we op 12 januari alle coördinatoren door middel van<br />

workshops hebben ingewijd in het werken volgens het INKkwaliteitssysteem.<br />

Als de coördinatoren weten en vóelen wat<br />

de bedoeling is, dan kunnen zij dat op hun beurt weer verder<br />

uitdragen naar hun teams.”<br />

“Je zou kunnen zeggen dat ons kwaliteitssysteem als ‘toolbox’<br />

dient voor de coördinator als ondernemer om een goed product<br />

te leveren”, vervolgt Korsten. “Daarin past bijvoorbeeld de<br />

periodieke meting van klanttevredenheid als kwaliteitsinstrument.<br />

Maar ook het sturen op cijfers door met productie-overzichten<br />

per coördinator te werken.” Marleen Brouwer van Boa Organisatie<br />

Advies, door Arjan van Oostenbrugge omschreven als ‘de aanjager<br />

van buitenaf’, vult aan: “<strong>Kwaliteit</strong> en ondernemerschap is ook een<br />

kwestie van attitude. De medewerkers moeten als ware ambassadeurs<br />

van hun organisatie de waarden van de baden uitdragen.<br />

De mensen moeten oog hebben voor wat er op hun gebied<br />

gebeurt, ook in de directe regio van Schiedam.<br />

Kijk wat je kunt met nieuwe trends en thema’s in bijvoorbeeld<br />

aquarobic of – spinning en maak er een plan op!”<br />

superbelangrijk. Zoals Arjan al heeft aangegeven, willen wij van<br />

die 7,6 eind <strong>2007</strong> een 8 maken.<br />

"Soms zit het ‘m in hele praktische zaken, zoals de temperatuur<br />

van het badwater. Klanten gaven in ons tevredenheidsonderzoek<br />

van april 2006 aan dat zij graag het water in Groenoord wat<br />

warmer willen hebben, nou, daar is – los van de energiekosten –<br />

natuurlijk relatief eenvoudig iets aan te doen.”<br />

En Brouwer: “Het wordt een heel ander verhaal als het gaat om<br />

de zogenaamde ‘zachte’ factoren: hoe staan toezichthouders<br />

langs de badrand Stellen ze de zwemmers op hun gemak<br />

Voelen bezoekers zich prettig en veilig Hoe is onze service<br />

Om dit soort zaken te verbeteren moet feitelijk iedere<br />

Warmer water<br />

“Sommige mensen denken: als we ‘kwaliteit’ tijdens een<br />

vergadering of overleg op de agenda zetten, dan doen we er ook<br />

iets aan. Maar het gaat veel verder, het is een werkwijze, een<br />

manier van denken die je eigenlijk tot in ieder haarvat moet laten<br />

doordringen. Werken aan kwaliteit en kwaliteitsmanagement<br />

moet een vaste plek krijgen in iedere organisatie én vooral in de<br />

hoofden van de medewerkers!” aldus Brouwer, die al negen jaar<br />

aan Groenoord is verbonden als adviseur, aanvankelijk vooral op<br />

het gebied van PR en marketingcommunicatie, maar gaandeweg<br />

ook meer en meer op strategie en beleid.<br />

Groenoord en Zwembad Zuid zijn een van de eerste<br />

‘<strong>Sportfondsen</strong>’-baden waar het INK-model ook daadwerkelijk<br />

operationeel is. Marleen Brouwer: “We hebben op 12 januari<br />

voor alle aandachtsgebieden van het INK-model concrete<br />

prestaties benoemd. Het model is een prima kapstok om met<br />

elkaar periodiek te toetsen of die targets ook daadwerkelijk<br />

worden gehaald.” Wynand Korsten: “Het was wel grappig, dat<br />

verschillende mensen zeiden dat we ‘al die dingen toch allang<br />

deden’. Dat klopt in zekere zin wel, want we werkten bijvoorbeeld<br />

al met klant- en medewerkerstevredenheidsonderzoeken.<br />

Maar met behulp van het INK-model krijgen mensen simpelweg<br />

meer inzicht in wat, waarom en wanneer we iets doen. We zijn<br />

nu gewoon meer gestructureerd en meer bewust met kwaliteit<br />

bezig. De coördinatoren zien ook het nut er wel van in, zeker als<br />

we de koppeling maken naar hun dagelijks werk. Dan gaat het<br />

ook meer leven!” Korsten: “De mening van onze klanten blijft<br />

Wynand Korsten, toezichthouder in Sport- en<br />

Recreatiebad Groenoord.<br />

Marleen Brouwer van Boa Organisatie Advies.<br />

11


Hij is min of meer bij toeval in de ‘zwembadwereld’ gerold, maar Theo Appelhof heeft<br />

er geen spijt van dat hij in 2003 Lout Bierenbroodspot is opgevolgd als voorzitter van<br />

de Stichting Zwembadkeur, verantwoordelijk voor de introductie en ontwikkeling van<br />

het Keurmerk Veilig & Schoon. “Mijn wens is dat een zwembad met het keurmerk<br />

dezelfde uitstraling krijgt als een ANWB-camping. Mensen die daar gaan kamperen,<br />

weten dat het met zaken als kwaliteit, veiligheid en hygiëne wel goed zit.”<br />

Wat Appelhof betreft mag het keurmerk dan ook best wat<br />

meer ‘zichtbaar’ zijn in de baden. “Eerst was er alleen het<br />

bekende schildje met het Keurmerk Veilig & Schoon, later<br />

hebben we daar nog een certificaat op naam aan toegevoegd,<br />

maar als het aan mij ligt zou het nog veel duidelijker moeten<br />

zijn dat een zwembad het keurmerk heeft. Bezoekers moeten<br />

gewoon vóelen: dit is een zwembad dat haar zaakjes op orde<br />

heeft, waar het schoon is en waar je veilig kunt verblijven.<br />

Daarnaast is het ook voor de medewerkers zelf goed om te<br />

weten, dat ze er van tevoren alles aan hebben gedaan om<br />

eventuele ongelukken of incidenten te voorkomen.” De inwoner<br />

van Beuningen was tot zijn pensioen directeur van de Voedsel en<br />

Waren Autoriteit (VWA) in Eindhoven (voorheen de Keuringsdienst<br />

van Waren).<br />

Sinds 1975 was hij werkzaam bij de keuringsdienst, waarvan<br />

de laatste 20 jaar als directeur. Gezien zijn schat aan<br />

ervaring met kwaliteitssystemen was het eigenlijk niet zo<br />

vreemd dat Bierenbroodspot uitgerekend bij Appelhof<br />

uitkwam in zijn zoektocht naar een opvolger.<br />

Appelhof: “In 1986 werd ik directeur van de VWA-vestiging<br />

regionale Keuringsdienst van waren in Nijmegen. Mijn<br />

voorganger zat in de Raad van Bestuur van het plaatselijke<br />

<strong>Sportfondsen</strong>bad en de gemeente vond het eigenlijk wel<br />

prettig als ik ook zijn nevenfunctie bleef bekleden.<br />

Zo heb ik ook Lout Bierenbroodspot leren kennen en voor ik<br />

het wist was ik ook voorzitter van de Werkgeversvereniging<br />

Badinrichtingen en Zwembaden (WVBZ, red.).”<br />

12


Veilig & Schoon<br />

Voor ieder zwembad een must<br />

Het hébben van een<br />

kwaliteitssysteem is al<br />

een verbetering<br />

voor elke organisatie.<br />

Begrip<br />

Terug naar de Stichting Zwembadkeur, die na de millenniumwisseling<br />

in het leven werd geroepen door een aantal belangengroepen<br />

in de zwembadwereld, in casu de Vereniging Sport &<br />

Gemeenten (voorheen LC), de RECRON en <strong>Sportfondsen</strong><br />

Nederland. Appelhof: “Veel zwembaden deden wel ‘iets’ aan<br />

kwaliteit, maar er zat weinig structuur in en er werd op dit gebied<br />

ook niet of nauwelijks samengewerkt. Iedereen probeerde min of<br />

meer zelf het wiel uit te vinden. Bovendien kwamen zwembaden in<br />

die periode veelvuldig negatief in het nieuws door relletjes en<br />

incidenten. Om het kwaliteitsniveau én het imago van de totale<br />

branche omhoog te krikken, is de stichting opgericht en het idee<br />

voor het keurmerk geboren. Het streven was een standaardkwaliteitssysteem<br />

te ontwikkelen, waarbij alle medewerkers<br />

weten wat ze wanneer moeten doen, vooral bij calamiteiten.<br />

De nadruk ligt vooral op het bevorderen van de veiligheid.”<br />

alle inspanningen. Als je een opleiding volgt, wil je aan het eind<br />

van de rit toch ook je diploma hebben! Datzelfde geldt voor het<br />

Keurmerk Veilig & Schoon. Het moet voor het publiek herkenbaar<br />

zijn als een bewijs van kwaliteit, maar óók voor bijvoorbeeld<br />

toezichthouders van de provincie.”<br />

Keurmerk+<br />

“Wij proberen momenteel als stichting met de provincies tot<br />

overeenstemming te komen over de mate van toezicht. Met de<br />

VWA zijn wij al in de slag om een afspraak te maken, dat<br />

bedrijven die over een deugdelijk keurmerk van ons beschikken,<br />

minder toezicht nodig hebben. Zo’n zelfde afspraak willen we<br />

proberen te bewerkstelligen voor zwembaden met het Keurmerk<br />

Veilig & Schoon. Dat kan alleen maar als je een sterk keurmerk<br />

hebt en de provincie ook voldoende vertrouwen heeft in het<br />

zelfregulerend vermogen van de branche. Op zich staan de<br />

provincies niet onwelwillend tegenover ons voorstel, het past ook<br />

wel in de lijn van de terugtredende overheid, maar zelf moeten<br />

we ervoor zorgen dat ons keurmerk sterker wordt. Hoe<br />

Ik denk dat we nog meer zelf moeten controleren of men in de<br />

baden ook daadwerkelijk werkt zoals het op papier staat.<br />

Oftewel: een kwaliteitssysteem is mooi, maar functioneert het<br />

ook in de praktijk”<br />

Overigens wil Theo Appelhof zwembaden ervan bewust maken,<br />

dat het hébben van het keurmerk geen reden is om achterover<br />

te gaan leunen. “Door de alsmaar veranderende wet- en<br />

regelgeving, moet je continu met kwaliteitsverbetering bezig zijn.<br />

Zwembaden die het keurmerk al hebben, zouden eigenlijk alweer<br />

moeten streven naar een hoger kwaliteitsniveau. Hierdoor<br />

denken wij ook aan de invoering van het Keurmerk+, dat<br />

gekoppeld wordt aan het opleidingsniveau van de betreffende<br />

zwembadmanager.”<br />

Ruim drie jaar later constateert Theo Appelhof tot zijn genoegen,<br />

dat het Keurmerk Veilig & Schoon inmiddels een begrip is<br />

geworden en dat er al meer dan 100 zwemaccommodaties<br />

beschikken over een kwaliteitssysteem dat goed is voor hét<br />

schildje. “Het hébben van een kwaliteitssysteem is al een<br />

verbetering voor elke organisatie. Daarmee gaat de kwaliteit hoe<br />

dan ook vooruit. Je krijgt aanvankelijk wel met de nodige<br />

rompslomp te maken, maar als het plan er eenmaal is, dan geeft<br />

dat de medewerkers altijd een enorm goed gevoel en een<br />

houvast in het dagelijks werk. Daarom vind ik het zo belangrijk<br />

dat het ook zichtbaar wordt gemaakt, alleen al als beloning voor<br />

Appelhof is vol lof over de leidende rol die <strong>Sportfondsen</strong> Nederland<br />

vanaf het begin van de stichting heeft vervuld. Toch slaakt hij ook<br />

een kleine kritische noot. "Er zijn 41 <strong>Sportfondsen</strong>accommodaties<br />

met het Keurmerk Veilig & Schoon. Hoewel ik me realiseer dat<br />

<strong>Sportfondsen</strong> hiermee koploper is, zouden het er wat mij betreft<br />

nog wel meer mogen zijn. Wie weet staat er inmiddels alweer een<br />

aantal in de startblokken. En soms zijn er ook externe of onvoorziene<br />

omstandigheden, zoals gemeentelijke vergunningstrajecten,<br />

waardoor het verkrijgen van het keurmerk wat langer op zich laat<br />

wachten. Hoe dan ook: wij gaan onverminderd door om het<br />

keurmerk te promoten!” n www.zwembadkeur.nl<br />

13


Inspireren vanuit eigen werk en<br />

“Een klant is een mens met gevoel en emotie en niet een getal, gegeven of statistische<br />

factor. Hetzelfde geldt voor de medewerker: hij is een mens, een bron van inspiratie.<br />

Erkenning van de een, begint bij erkenning van de ander. Uw medewerker is immers de<br />

sleutel naar uw klant, uw klant is als het goed is de motivator van uw medewerker.”<br />

Zo begint de tekst op de achterkant van het boek ‘<strong>Kwaliteit</strong> van klantrelaties’ van<br />

Don A.G. Scheers, voormalig directeur van BB&H Adviesgroep en in die hoedanigheid een<br />

aantal jaren (strategisch) adviseur van <strong>Sportfondsen</strong> Nederland.<br />

Don Scheers is als gastdocent verbonden aan de Newport<br />

University (USA), de Spinoza University, is vele jaren<br />

(gast)docent aan de TU Delft en Erasmus Universiteit geweest<br />

en is auteur van vele artikelen en circa twaalf boeken, waaronder<br />

dus ‘<strong>Kwaliteit</strong> van klantrelaties’, maar bijvoorbeeld ook ‘Dobberen<br />

en denken’ over veranderingsprocessen. Scheers adviseerde<br />

BB&H Adviesgroep en organisaties bij het ontwikkelen en<br />

implementeren van klantgerichte strategieën met nieuwe en<br />

succesvolle serviceconcepten, kwaliteitsontwikkeling en verandermanagement.<br />

Wegens een handicap maakt hij niet langer<br />

deel uit van de directie van BB&H Adviesgroep, maar hij volgt de<br />

ontwikkelingen bij ‘zijn’ <strong>Sportfondsen</strong> Nederland (“Een mooie club<br />

mensen!”) nog altijd op de voet. Sterker nog: als hij het over<br />

<strong>Sportfondsen</strong> heeft, dan praat Scheers in termen van ‘we’ en<br />

‘ons’. “Ik vind het – ook nu nog aan de zijlijn – mooi om te zien<br />

hoe <strong>Sportfondsen</strong> verder aan het professionaliseren is.”<br />

Veranderen<br />

"Veranderen is een continu proces, dat moet je niet willen<br />

tegenhouden. Je moet er juist van genieten.” Het is een van de<br />

stokpaardjes van Don Scheers. Het lichaam van de mens<br />

verandert zijn hele leven lang. Datzelfde geldt voor de relatie die<br />

bedrijven hebben met hun klanten. Men moet zich er steeds van<br />

bewust zijn, dat zowel de eigen organisatie als de klant zelf en<br />

dus ook de onderlinge relatie aan veranderingen onderhevig is.<br />

"Voor <strong>Sportfondsen</strong> is het belangrijk om telkens te weten: met<br />

welke klant hebben we te maken Met de gemeente Met een<br />

vereniging Een bezoeker Of met een klant van een klant<br />

Bijvoorbeeld een lid van een vereniging. Al die verschillende klanten<br />

hebben weer hun eigen specifieke wensen en eisen en belangen.<br />

Daar moet je rekening mee houden. Met andere woorden:<br />

kruip in de huid van je klant, bekijk je eigen organisatie door zijn of<br />

haar bril! En ervaar een klacht van een klant als een cadeau!”<br />

Scheers is een aanhanger van het INK-managementmodel, waar<br />

ook <strong>Sportfondsen</strong> inmiddels mee werkt. “Ik vind het eigenlijk<br />

meer een denk- dan een managementmodel, maar als je het<br />

consequent toepast, is het heel erg bruikbaar om je organisatie<br />

te (be)sturen. Belangrijk is om in elke fase de klant te allen tijde<br />

centraal te stellen. Het model begint sowieso vanuit leiderschap.<br />

Waar staan we als organisatie en waar willen we naartoe<br />

Wat is dan onze strategie en ons beleid om dat te bereiken<br />

En wat betekent dat vervolgens voor het management van onze<br />

medewerkers en het management van onze middelen.<br />

Deze aandachtsvelden – die in het INK-model aan de ‘linkerkant’<br />

staan – hebben allemaal te maken met het zoeken naar kwaliteit.”<br />

Resultaten<br />

“Vervolgens gaan ‘we’ werken aan (het verbeteren van die) kwaliteit<br />

via het management van de processen. Daar is <strong>Sportfondsen</strong> op<br />

dit moment ook mee bezig door alle werkprocessen te beschrijven.<br />

De tweede fase hierin is de hele cyclus van planning en controle<br />

en als derde ga je volgens een vastgestelde methodiek van<br />

beoordelings- en functioneringsgesprekken elke keer weer al die<br />

processen nader onder de loep nemen. Overigens is het wel heel<br />

erg belangrijk dat de verschillende accommodaties ook dingen<br />

sámen doen en van elkaar leren. Laat zien wat je goed doet, daar<br />

hebben je collega’s ook wat aan!” Don Scheers snapt dat men bij<br />

<strong>Sportfondsen</strong> de klant met ‘beleving’ aan zich wil binden.<br />

Toch moet men zich ook blijven focussen op concrete resultaten,<br />

zoals het behalen van een zwemdiploma, gezond worden/blijven of<br />

ontstressen. “Dat zijn allemaal resultaatdoelen waarom mensen<br />

gaan zwemmen. In het INK-model staat dit min of meer<br />

14


ervaring<br />

(aan de rechterkant van het schema op deze pagina)<br />

omschreven in het ‘resultaatgebied’. In eerste instantie ga<br />

je zoeken naar kwaliteit, daarna ga je eraan werken om het<br />

te verbeteren en vervolgens moet je het bewaken. Daarin<br />

kun je drie doelgroepen onderscheiden. Allereerst de medewerkers:<br />

als die het naar hun zin hebben bij <strong>Sportfondsen</strong>,<br />

zijn ze gemotiveerder om ook de klanten een paar leuke uren<br />

in het bad te verzorgen. Vandaar dat het belangrijk is om<br />

geregeld medewerkerstevredenheidsonderzoeken te<br />

houden. Hetzelfde geldt uiteraard voor klanttevredenheidsonderzoeken.<br />

Dat is in feite nu de achteruitkijkspiegel voor<br />

<strong>Sportfondsen</strong>. De komende jaren zullen we die veelvuldig<br />

gaan afnemen, om nóg scherper te krijgen wat onze klanten<br />

willen en ook vooral waaróm ze iets willen! Op die manier<br />

kun je die achteruitkijkspiegel ombuigen om in de toekomst<br />

te kijken en tijdig in te spelen op wat klanten willen.”<br />

Leuk<br />

Naast de medewerkers en de klanten & leveranciers vormt de<br />

maatschappij het derde aandachtsveld in het resultaatgebied<br />

van het INK-model. Scheers daarover: “Als bedrijf heb je ook<br />

een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Hoe gaan we om<br />

met het gebruik van water en energie Met kinderopvang En<br />

hoe zorgen we ervoor dat ouderen fit en gezond blijven én bij<br />

ons en passant ook op sociaal gebied aan hun trekken komen<br />

Hiervoor kun je allerlei concepten ontwikkelen. <strong>Sportfondsen</strong><br />

zou naar mijn mening sowieso meer in concepten moeten<br />

denken en minder in water.” Helemaal uiterst rechts van het<br />

INK-model staan het bestuur en de financiers. Per slot van<br />

rekening moeten zij op de hoogte worden gehouden van de<br />

(eind)resultaten. “En vervolgens begint het hele proces van<br />

het zoeken, werken en bewaken van kwaliteit weer opnieuw”,<br />

zegt Scheers. “Het INK-model moet je in je organisatie<br />

verankeren om je bedrijfsdoelstellingen te realiseren, maar<br />

daarna moet je weer verder durven kijken. Als je met dit<br />

soort processen aan de gang gaat, dan móet je willen<br />

veranderen, verbeteren en vernieuwen. Telkens weer. Dat<br />

maakt het werk ook boeiend en interessant voor iedereen.<br />

Veranderen geeft ook energie, nieuw elan. Ik zie wel eens<br />

organisaties die zitten te worstelen met allerlei complexe<br />

managementtools en dan denk ik: ‘Laat gaan, zorg dat het<br />

weer leuk wordt!” Daarom wil hij tot slot <strong>Sportfondsen</strong> nog<br />

een handreiking geven als het gaat om het INK-model:<br />

“Je moet het niet té theoretisch benaderen of teveel in<br />

fasen denken. Gebruik het vooral als een hulpmiddel in de<br />

dagelijkse praktijk! Een model is maar een model, de<br />

werkelijkheid is vaak net een tikkeltje anders.” n<br />

15


<strong>Sportfondsen</strong> Kort <strong>Sportfondsen</strong> Kort Sportfond<br />

Sport- en Recreatiebad Groenoord<br />

categoriewinnaar<br />

speciale training<br />

‘ongewenst gedrag’<br />

De jury beloont de speciale training ‘ongewenst gedrag’ die<br />

seizoenskrachten krijgen voor en tijdens het werk. Tot categoriewinnaars<br />

zijn uitgeroepen Camping Ter Spegelt uit Eersel (10 tot<br />

26 medewerkers) en Sport- en Recreatiebad Groenoord uit<br />

Schiedam (meer dan 26 medewerkers).<br />

De Keep-it-Cool awards zijn door zangeres en ijsdans-ster Maud<br />

uitgereikt op de Splashure, Sport en Recreatech <strong>2007</strong> in Ahoy.<br />

De winnaars winnen een uitje naar de ijsbar in Amsterdam<br />

De categorieprijs voor Sport- en Recreatiebad Groenoord uit<br />

Schiedam is toe te schrijven aan de speciale aandacht die wordt<br />

besteed aan jonge, minder ervaren toezichthouders. De jongeren<br />

worden extra getraind en ieder jaar getest op zwemvaardigheid,<br />

conditie, reddingswerk, maar ook EHBO en omgaan met agressie.<br />

Aan het einde van het seizoen vindt er een evaluatie plaats tussen<br />

het bedrijf, de jongeren en het opleidingsinstituut. De jury beloont<br />

de effectiviteit van de aanpak. “Jongeren staan veel zelfverzekerder<br />

op de werkvloer. Het aantal incidenten met agressie is enorm<br />

afgenomen en politie-interventie komt zelfs bijna niet meer voor.<br />

Gasten zijn meer tevreden door de ‘rust’ in het zwembad, het<br />

imago van het zwembad is eveneens verbeterd, ook in de ogen<br />

van de medewerkers zelf. Zij zitten daardoor lekkerder in hun<br />

vel”, aldus de jury en de Branchebegeleidingscommissie van het<br />

Arboplusconvenant Recreatie. n<br />

<strong>Sportfondsen</strong> Hof van Twente<br />

in goede handen<br />

Sinds 1 januari exploiteert <strong>Sportfondsen</strong> Hof van Twente de<br />

zwembaden De Vijf Heuvels in Markelo en zwembad De<br />

Whee in Goor. Samenvoeging van de zwembaden was een<br />

logisch gevolg van 1 jaar intensieve samenwerking. In 2006<br />

is er een goede samenwerking tussen de gemeente Hof van<br />

Twente en <strong>Sportfondsen</strong> Nederland tot stand gekomen.<br />

De gemeente had al in een eerder stadium goede<br />

ervaringen opgedaan met het toenmalige <strong>Sportfondsen</strong><br />

Goor. <strong>Sportfondsen</strong> neemt voor de gemeente de rompslomp<br />

weg en beperkt het financiële risico door haar expertise.<br />

Jarenlange ervaring staat garant voor hoogwaardig beheer,<br />

die door de collectiviteit goed betaalbaar blijft. De Optimale<br />

Waarde ® voor de gemeente is tevreden burgers, geen<br />

financiële verrassingen, versterking van de sociaalmaatschappelijke<br />

taak, professionele aanpak en profijt van<br />

collectiviteit. <strong>Sportfondsen</strong> Hof van Twente zet haar<br />

diensten en producten in en draagt zorg voor een optimale<br />

exploitatie voor beide zwembaden. n<br />

<strong>Sportfondsen</strong> Optimaal is een uitgave van: <strong>Sportfondsen</strong> Nederland NV<br />

Postjesweg 175. Postbus 90367, 1006 BJ Amsterdam, Telefoon: 020 3550 555<br />

Fax: 020 3550 666, E-mail: info@sportfondsen.nl www.sportfondsen.nl<br />

Concept, ontwerp en productie: The KEY Agency, Amsterdam n Interviews: Hans Nieuwenburg n Fotografie: Wim Hollemans<br />

Eindredactie: Martine Krop<br />

16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!