Praktijkinformatie Gezond Werken Werkhouding.pdf - Risico-monitor.nl

Wat doe je als je werk te laag is
Statische belasting: werkhouding en werkhoogte
Werken in moeilijke houdingen: onderschat het niet!
Belasting door werkhouding komt veel voor en de risico’s op overbelasting hierdoor worden onderschat.
Voorbeeld 1
Voorbeeld 2
Voorbeeld 3
Het kan lastig zijn om je collega’s van deze risico’s te overtuigen, juist omdat het lijkt alsof ze niets
belastends doen: ze staan toch gewoon Toch is de kans op klachten op termijn net zo groot als op
klachten door bijvoorbeeld zwaar tillen. Naarmate je vaker en langduriger in moeilijke houdingen
werkt, neemt de kans op klachten toe. Als vuistregel geldt dat je niet langer dan ongeveer een minuut
aangesloten met een meer dan 30° gebogen of gedraaide romp of nek moet werken. Je moet dus niet
alleen letten op tillen, maar ook op je werkhouding. In deze folder vind je tips en informatie over deze
‘verborgen oorzaak’ van klachten.
Afwisselen is het motto
Mensen wisselen hun werkhouding veel te weinig af. Je kunt hier iets aan te doen door
ervoor te zorgen dat iemand de werkhouding even onderbreekt. Zo komt hij niet over die
ene minuut heen en wisselt zijn houding af. En dat is hier het motto: afwisselen, afwisselen
en nog eens afwisselen!
Micropauzes én ‘gewone’ pauzes
Voorbeeld 1
Als je werk te laag is, zorg dan dat het
hoger komt of ga zelf in een spreidstand
staan. Dan zak je zelf en werk je toch
op een goede werkhoogte. Wissel deze
houding wel regelmatig af.
Voorbeeld 2
Als je werk te laag is, zorg dan voor
goede hulpmiddelen. Haal verder de taak
dichtbij en werk recht voor je.
Wanneer je een klein kind helpt met
jas aantrekken of veters strikken of
wanneer je iets belangrijks wilt zeggen,
heb je al snel de neiging om te bukken
en om gebukt te blijven staan. Dit is zeer
belastend voor je rug. Het is veel prettiger
voor jezelf en voor het kind om op gelijke
hoogte te zijn. Tip: Ga zitten op een hoge
stoel en laat het kind voor je staan of laat
het kind ook zitten.
Voorbeeld 3
Als je werk te laag is en het niet omhoog
kan, zorg er dan voor dat je werkmateriaal
geschikt is om ontspannen te werken.
Kniel of buk niet onnodig. Professioneel
schoonmaakmateriaal heeft in lengte
instelbare stelen.
Voor de preventiemedewerker:
Geef feedback. Loop met je collega’s mee, werk samen op en geef ze op een opbouwende
manier feedback over hun werktechniek en houdingen waarin ze werken. Oude gewoontes
zijn vaak zo ingesleten dat het moeite kost om die veranderen. Doe dit stap voor stap.
Ook het nemen van micropauzes is heel goed. Dit zijn eigenlijk meer kleine onderbrekingen
dan echte pauzes. Door een micropauze te nemen, komt de bloedsomloop weer even goed
op gang en ontspannen de spieren zich. Vergeet daarnaast ook de gewone pauzes niet.
Als mensen alsmaar doorgaan, bouwt de spierspanning zich steeds verder op en wordt
ontspannen steeds moeilijker.
Verbeter de werkhoogte en werkhouding
Aan de ‘30 graden regel’ kun je werken door de werkhoogte en werkhouding te verbeteren.
Om dit te doen, moet je allereerst weten dat dé goede werkhoogte niet bestaat. De juiste
hoogte is afhankelijk van wat je aan het doen bent. Bij kleine handelingen, waarbij je geen
kracht hoeft te zetten en goed moet kunnen zien wat je doet, is het plaatje boven vaak het
handigst. Als je verder moet reiken en dingen moet pakken en weer weg moet zetten, is het
middenplaatje slimmer, anders zijn veel mensen geneigd om met opgetrokken schouders
werken. Ten slotte laat ook het plaatje onder een werkhoogte zien die goed kan zijn:
bijvoorbeeld als je iets pakt en wegzet dat groot en licht is. Wissel verder de werkhoogte
af als dat kan of ga er eens een poosje bij zitten. Veel mensen hebben er moeite mee om
even te gaan zitten tijdens hun werkzaamheden. Het werkt echter wel beter. Help ze daarom
over die drempel heen en zorg voor goede zitmogelijkheden.

Gezond werken
Let op de stand van je voeten
Met de stand van je voeten kun je je werkhouding ook verbeteren. Met een
spreidstand sta je stabiel en kun je ook een beetje zakken, waardoor je zelf
als het ware kleiner wordt. Maar ook het middelste plaatje kan slim zijn.
Je stapt met een voet dichterbij, waardoor je houding verbetert. Door goed
om iets heen te gaan staan (onderste plaatje), kun je ook datgene waar je
mee bezig bent dichtbij je houden en een goede en liefst symmetrische
werkhouding handhaven.
Werkhouding
Werk niet scheef
Werk verder altijd goed recht voor je en niet scheef. Is dat wel het
geval, stap dan naar links of naar rechts of haal je werk dichterbij.
Goed
Fout
Voorkom opgetrokken schouders
Soms denken mensen dat ze met een goede werkhoogte
werken, maar trekken dan wel hun schouders op. Dit geeft
aan dat ze toch te hoog werken.
Fout
Goed
Gezond Werken: begin ermee op de werkvloer
Wie aandacht wil besteden aan arborisico s, begint daarmee op de werkvloer. Dat klinkt logisch
en dat is het ook. Want met een aandachtsfunctionaris in het team wordt het voorkomen van
lichamelijke en psychische overbelasting een vast onderdeel van het dagelijks werk.
De afgelopen jaren is gebleken dat preventie op de werkvloer wérkt. Een groot aantal organisaties
heeft successen geboekt door ergocoaches en RSI-consulenten aan te stellen. Zij houden
zich bezig met lichamelijke belasting. Als deeltaak binnen hun gewone werk zijn ze dan de
praktische assistenten van de preventiemedewerker.
www.fcbwjk.nl
Colofon
Tekst
LOCOmotion
Publicatienummer
2005.0109
Bestellen
Deze uitgave kunt u te bestellen bij FCB, e-mail post@fcbwjk.nl onder vermelding van ‘Praktijkinformatie Gezond Werken:
Werkhouding’. Deze uitgave is ook als pdf te downloaden vanaf www.fcbwjk.nl
Voor meer informatie
FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken
Koningin Wilhelminalaan 3
3527 LA Utrecht
T 030 298 53 50
E post@fcbwjk.nl
I www.fcbwjk.nl
Deze uitgave is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. Noch de schrijvers, noch de uitgever stellen zich echter
aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of onvolkomenheden in deze uitgave.
Ondanks de informatie in deze uitgave zal altijd de officiële gebruiksaanwijzing van hulpmiddelen gevolgd moeten
worden en zodoende voorrang moeten krijgen boven de informatie in deze uitgave.
• Werken in moeilijke houdingen
• Micropauzes en gewone pauzes
• Verbeter de werkhoogte en werkhouding