SB4 - Gemeente Arnhem

SB4
4.3. Aanbevelingen.
24
De Galgenberg te Arnhem
- Het terrein lijkt prima geschikt voor recreatieve doeleinden (waaronder ook hondensport), te
combineren met bestaande waarden, zoals cultuurhistorische en natuurwaarden.
- Behoud van de ruimtelijke configuratie van het terrein als voormalige militair oefenkamp wordt ten
hoogste aanbevolen. Daarbij vormen de twee schietbanen en het munitiedepot de zichtbare restanten
van de militaire kernactiviteiten. De Galgenberg is in zijn totaliteit als militair complex waardevol,
gezien de bijzondere karakteristiek van het gebied, de verbondenheid met Arnhem als garnizoensstad
en uniciteit in Nederland. Alle onderdelen van het oefenterrein zijn in hun onderlinge, zichtbare
samenhang als militair ensemble behoudenswaardig, al zal nog praktisch naar de bouwkundige staat
en toekomstige gebruiksmogelijkheden van de afzonderlijke objecten moeten worden gekeken.
Het militaire ensemble bestaat onder meer uit:
- De twee schietbanen, waarvan conservering of herstel van de aarden wallen, de
kogelvanger, de waarnemingskuil en de schietbanken wordt aanbevolen. Gezien de
decentrale ligging van de schietbanen op het terrein zijn deze met weinig moeite te behouden.
Daarnaast kunnen de wallen een afscheiding van het terrein naar de omgeving vormen.
Beplanting op de schietbaan, tussen de wallen, zou moeten worden verwijderd.
- Het munitiedepot: de munitiebunkers met aarden wallen en omheining. De gebouwen
hebben individueel of fysiek weinig historische waarde, maar als complex vormen zij een
waardevol historisch ensemble. Een nieuwe, functionele invulling van de gebouwen is aan te
bevelen. Herbouw of verbouw van de munitiebunkers (om aan nieuwe wensen en eisen te
voldoen), behoort ons inziens ook tot de mogelijkheden, mits huidige footprint, omvang en
karakter van de bunkers worden gerespecteerd 21 . Mits zorgvuldig uitgewerkt, is gedeeltelijke
sloop van bunkers denkbaar op voorwaarde dat zowel de omwalling als een deel van het
fysieke bouwmateriaal (minimaal de vloer en een gedeelte van de muren) in situ zichtbaar
bewaard blijven als verwijzing naar het ensemble van munitiebunkers met wallen, poort en
omheining. Behoud van de bestaande gebouwen heeft echter de voorkeur.
- De wegenstructuur op het oefenterrein heeft een praktische oorsprong en diende
hoofdzakelijk ter ontsluiting van het munitiedepot en de overige gebouwen. Als onderdeel van
het militair functioneren wordt opname van het tracé in een toekomstige inrichting
voorgestaan.
- Grenspalen met ‘RG’, die het militaire oefenterrein markeren.
- Door de oorspronkelijke ruimtelijkheid ten tijde van het militaire gebruik (zie de luchtfoto uit 1949) te
herstellen, wordt de samenhang tussen de verschillende onderdelen beter zichtbaar en het ensemble
versterkt. Hierbij kan worden gedacht aan het grotendeels verwijderen van het jonge berkenbos
rondom de resterende open ruimte en het verwijderen van de jonge beplanting in de schietbanen en
op de wallen van het munitiedepot. In dit idee wordt het beukenbos behouden en zou bijvoorbeeld ook
een deel van het berkenbos aan de rand of rond de entree gehandhaafd kunnen worden.
- Buiten het oefenterrein wordt behoud en zorgvuldige omgang met verschillende historische lijnen en
objecten aanbevolen. Wellicht dat de oorspronkelijke uitzichtheuvel van landgoed Waterberg beter
beleefbaar kan worden gemaakt door meer ruimte te scheppen in het (naald)bos. Ook de overige
grenspalen zijn historisch waardevol en behoudenswaardig, zoals de paal bij de leemkuil en de
paaltjes die de ‘Rijksgrond’ markeren rondom de Apeldoornseweg. Een volledig overzicht van de
palen in het gebied behoeft een uitgebreidere inventarisatie.
21 Hiermee wordt niet op latere aanbouwsels gedoeld.