Bijencahier 2010

langer sprake van hoge sterftecijfers, maar niet zo
massaal over het hele continent. Het ene jaar veel
sterfte in de ene regio of het ene land, een ander
jaar weer elders.
Is bijenhouderij echt een
‘oude-mannenhobby’
Aan het eind van de winter
wacht de imker op de eerste poep
len op scherp gezet. En dergelijke berichten zijn
sinds het begin van dit millennium een jaarlijks
terugkerend fenomeen. Elk voorjaar opnieuw
schrikken imkers van volken die in de afgelopen
winter zijn verdwenen of gestorven. De geschrokken
imker trekt aan de bel, en regionale, landelijke
en internationale pers besteden aandacht aan het
mysterieuze verdwijnen van de bijen. Het leidt
zelfs tot vragen in de
Tweede Kamer, het
Europarlement en de
Amerikaanse senaat.
De enorme sterfte
van bijenvolken in de
Verenigde Staten in
2006 en 2007 zorgde voor bijzonder grote ophef,
vooral ook omdat het bijna overal in het land
optrad. Onderzoekers in de VS beschreven de
verdwijning van bijen daar als een nieuw fenomeen
onder de noemer CCD. In Europa was al
Wachten op de eerste poep
Als het goed is, zorgt een imker in het najaar voor
voldoende reservevoer voor zijn bijenvolk, in de
vorm van suiker of honing. Dan mag hij ervan
uitgaan dat het volk de winter overleeft en dat
in het voorjaar, zodra de weersomstandigheden
gunstig worden, de bijen weer actief worden. Het
signaal voor de bijen is de buitentemperatuur. Als
die overdag boven de tien graden komt vliegen
ze uit. Meestal is de eerste keer op een mooie dag
in februari. In sommige zachte winters vliegen
ze ook al wel eerder. Bij die eerste uitvlucht in
het voorjaar moeten de bijen heel nodig poepen,
ze hebben dat maanden moeten ophouden. Je
mag blij zijn als dat niet op ‘maandag – wasdag’
gebeurt, want de was kan linea recta terug de
machine in. Op verschillende plaatsen in het land
zijn in het verleden zelfs rechtszaken aangespannen
om bijenstallen uit de buurt van woonwijken
te krijgen.
Een goede imker voelt aan wanneer de dag van
de eerste vlucht is aangebroken en riskeert graag
poep in zijn haar: hij wil weten hoe het er voor
staat: vliegen en poepen wel alle volken Als dan
een deel van de kasten geen in- en uitvliegende
bijen laat zien is er wat mis. De imker doet zo’n
kast open en ontdekt dan soms dat de kast bijna
helemaal leeg is, zonder bijen maar vaak nog wel
met raten vol suiker. Het volk is letterlijk verdwenen.
Het kan ook gebeuren dat ze niet zijn verdwenen,
maar allemaal op een bult dood onderin de
kast liggen. Dat laatste gebeurt meestal in landen
met lange, strenge winters. Het kan ook na een
relatief strenge Hollandse winter gebeuren.
Normaal hangen bijen in de winter met z’n allen
in een warme tros bij elkaar. Hoe kouder, hoe dich-
66
kwartaal 4 december 2010 bijen