BDO nieuwsbrief nr 2 2013

4 ACCOUNTING
2013 nieuwsbrief nr.2
De geconsolideerde rapportering:
het boordinstrument bij uitstek
De opmaak van een geconsolideerde jaarrekening en een
dito jaarverslag wordt wettelijk geregeld. Het is echter
belangrijk dat het financiëel management de consolidatie
niet alleen beschouwt als een administratieve plicht,
maar als een substantieel instrument om inzicht te krijgen in de
economische realiteit van een groep vennootschappen.
Het toepassingsgebied
van de consolidatieplicht...
Het Wetboek Vennootschappen schrijft voor dat elke
moedervennootschap naast haar statutaire jaarrekening
ook nog een geconsolideerde jaarrekening en een
jaarverslag over deze geconsolideerde jaarrekening dient
op te stellen indien zij, alleen of gezamenlijk, één of meer
dochterondernemingen controleert.
Deze controle ontstaat wanneer een (moeder)vennootschap
een beslissende invloed kan uitoefenen op (i) de aanstelling
van de meerderheid van bestuurders of zaakvoerders of (ii)
de oriëntatie van het beleid van een andere (dochter)vennootschap.
Deze controle kan zowel in rechte (bv. bij bezit
van meer dan 50% van de stemgerechtigde aandelen) als in
feite (bv. wanneer men zowel op de laatste als voorlaatste
algemene vergadering de meerderheid van de vertegenwoordigde
stemgerechtigde aandelen had) ontstaan en kan
exclusief of samen met één of meerdere niet verbonden
ondernemingen worden uitgeoefend.
De consolidatieplicht geldt evenzeer voor ondernemingen
die in een consortium met elkaar verbonden zijn. Dit betekent
dat er tussen de ondernemingen geen moeder-dochter
band aanwezig is, maar dat de ondernemingen onder één
centrale leiding staan. Dit wordt bijvoorbeeld onweerlegbaar
vermoed waneer hun bestuursorganen voor het merendeel
bestaan uit dezelfde personen. Elk van de vennootschappen
die het consortium vormen, wordt als een consoliderende
vennootschap aanzien.
... kent enkele uitsluitingen
en vrijstellingen...
Op de regel dat de cijfers van elke dochteronderneming in
het geconsolideerde geheel moeten worden opgenomen
bestaan een aantal uitzonderingen. Zo bestaan een aantal
uitzonderingen van praktische aard wanneer de betreffende
dochteronderneming van te verwaarlozen betekenis is, de
dochteronderneming in vereffening is of nog de aandelen
in de dochtervennootschap uitsluitend met het oog op een
latere vervreemding worden aangehouden (binnen de 12
maanden na aanschaf).
Verder is er de bepaling dat een dochterbedrijf buiten
de consolidatie kan worden gehouden indien zij zodanig
uiteenlopende activiteiten uitoefent dat haar opname in de
geconsolideerde cijfers het getrouwe beeld van het geheel
zou schaden.
Het gebruik van deze uitsluitingen moet worden gemotiveerd
in de toelichting van de geconsolideerde jaarrekening.
Naast voornoemde uitsluitingen zijn er ook enkele
vrijstellingen op de wettelijke consolidatieplicht. Deze
kunnen in twee categoriën worden onderverdeeld, m.n. :
(i) Een vrijstelling om redenen van subconsolidatie:
Dit is van toepassing wanneer de consoliderende vennootschap
zelf ook nog een dochtervennootschap is
van een moedervennootschap. Op dit tussenliggende
niveau hoeft dan geen geconsolideerde jaarrekening
te worden neergelegd mits een aantal voorwaarden
worden voldaan (zie hiervoor art. 113 W. Venn.).
(ii) Een vrijstelling voor kleine groepen:
een vennootschap samen met haar dochtervennootschap(pen),
of vennootschappen die samen een consortium
uitmaken, worden geacht een kleine groep te
vormen indien deze vennootschappen, op geconsolideerde
basis, twee jaar lang niet meer dan één van de
volgende criteria overschrijden : jaaromzet excl. btw
29,2 miljoen EUR, balanstotaal 14,6 miljoen EUR of een
jaargemiddeld personeelsbestand ad 250.
...maar blijft desalniettemin een
uitgelezen beleidsinstrument.
Naarmate de economische realiteit van de groep de
juridische entiteit van de moeder overstijgt is het
belangrijk dat het financieel management de consolidatie
niet alleen aanziet als een wettelijke plicht maar als een
boordinstrument om zicht te krijgen op de economische
realiteit van de groep. Een instrument dat toelaat de groep
van vennootschappen als groep te leiden en te sturen in de
richting van de voorgestelde doelen.
Net daarom maken meer en meer “kleine” groepen, die dus
buiten de consolidatieplicht vallen, toch een consolidatieoefening.
Denk daarbij aan situaties bestaande uit één of
een beperkt aantal operationele vennootschappen met een
patrimoniumvennootschap en eventueel een holding. Steeds
vaker gebeurt dit ook op vraag van de banken die op die
manier een duidelijk zicht willen krijgen op de totale schuldpositie
en terugbetalingscapaciteit van de groep.
Voor deze categorie van consoliderende vennootschappen
heeft BDO Accountants recentelijk een tool gemaakt die
toelaat om op een eenvoudige manier een beeld te krijgen
van de financiële resultaten van een groep vennootschappen
(maximum 15 bedrijven). Uw BDO-contactpersoon kan u er
vast meer over vertellen.
Dirk Vandendaele
dirk.vandendaele@bdo.be
BDO Accountants