BDO nieuwsbrief nr 2 2013

6 SOCIAL LAW
2013 nieuwsbrief nr.2
Social LAW NEWS
Strijd tegen tewerkstelling
illegale derdelanders opgevoerd
De wet van 11 februari 2013 voert strengere maatregelen en
sancties in voor (Belgische en buitenlandse) werkgevers die
illegaal verblijvende onderdanen van derde landen in België
tewerkstellen. Deze komen dus bovenop de al bestaande reglementering
inzake arbeidsvergunningen en arbeidskaarten.
Een illegaal verblijvende werknemer is de vreemdeling (die in
beginsel geen beroep kan doen op het vrij verkeer van personen)
die niet voldoet aan de voorwaarden voor toegang tot en verblijf
op het Belgische grondgebied.
De nieuwe werkgeversverplichtingen zijn als volgt:
• Voorafgaande controle of de werknemer een geldige
verblijfstitel heeft;
• Het bijhouden van een afschrift of de gegevens van de
verblijfsdocumenten voor de hele duur van tewerkstelling
zodat dit ter beschikking kan worden gesteld aan de
inspectiediensten;
• Een aangifte doen van de aanvang en beëindiging van de
tewerkstelling (Dimona of Limosa meldingsplicht).
De illegaal tewerkgestelde werknemer heeft recht op hetzelfde
loon als een wettelijke tewerkgestelde werknemer in een
vergelijkbare functie waarbij een minimum tewerkstelling . van
3 maanden wordt verondersteld. De werkgever is ook belastingen
en sociale zekerheidsbijdragen (met inbegrip van eventuele
boetes) verschuldigd en staat in voor de kosten van de verzending
van het nog verschuldigde loon naar het buitenland. De
wet voert een stelsel van hoofdelijke aansprakelijkheid in voor
de kosten van repatriëring en de forfaitaire vergoeding voor
de kosten van huisvesting, verblijf en gezondheidszorg alsook
een hoofdelijke (keten)aansprakelijkheid voor de loonschulden.
Deze laatste aansprakelijkheid geldt zowel ten aanzien van de
opdrachtgever als de hoofdaannemer en de onderaannemer(s)
doch onder verschillende voorwaarden. Het niet naleven van
deze nieuwe wetgeving wordt bestraft met een gevangenisstraf
van 3 tot 6 maanden en/of een strafrechtelijke geldboete van
3.600 tot 36.000 EUR per werknemer of een administratieve
geldboete van 1.800 tot 18.000 EUR per werknemer. Hiernaast
kan ook een exploitatie- of beroepsverbod of een bedrijfssluiting
van één maand tot 3 jaar worden opgelegd. De aannemer/onderaannemer
kan aan de zware sancties en aansprakelijkheden
ontkomen indien men in het bezit is van een schriftelijke verklaring
waarin de (onder)aannemer bevestigt dat hij geen illegale
werknemers tewerkstelt en niet op de hoogte was of werd
gesteld van de illegale tewerkstelling. Het is aan te raden om
hieromtrent de nodige clausules op te nemen in de aannemingsovereenkomsten.
Deze maatregelen en sancties zijn in werking
getreden op 4 maart 2013.
De sociale ruling is een feit
Sinds 3 maart 2013 kan de ‘Administratieve Commissie ter
regeling van de arbeidsrelatie’ (Administratieve Commissie) zich,
in het kader van de Arbeidsrelaties wet, uitspreken over de aard
van de arbeidsrelatie: een zelfstandige samenwerking of een
arbeidsovereenkomst. Voor bestaande arbeidsrelaties kunnen
partijen op gezamenlijk verzoek een aanvraag indienen tot eind
2013. Na deze datum kunnen partijen enkel nog een beoordeling
vragen indien de desbetreffende sector specifieke criteria betreffende
de arbeidsrelaties uitvaardigt en dit binnen 1 jaar. Wanneer
het een nieuwe arbeidsrelatie of de start van een zelfstandige
activiteit betreft, kan de aanvraag gebeuren op initiatief van één
enkele partij. De aanvragen worden ingediend bij de Administratieve
Commissie binnen een termijn van 1 jaar na de aanvang
van de arbeidsrelatie of zelfstandige activiteit. Een zelfstandige
kan zich ook richten tot het sociaal verzekeringsfonds. De partij
die in het verleden al een beslissing ontving, kan steeds een
nieuwe bekomen. De aanvraag tot een sociale ruling kan enkel
worden ingediend op voorwaarde dat er geen enkel officeel
onderzoek loopt noch de arbeidsrechtbank zich reeds heeft
uitgesproken. De beslissingen van de Administratieve Commissie
worden genomen binnen de drie maanden. Beroep aantekenen is
mogelijk tot één maand na de kennisgeving van de beslissingen.
Zoniet, wordt de beslissing definitief. De beslissingen zijn 3 jaar
geldig en bindend voor de RSZ, RSVZ, FOD WASO, FOD Sociale
Zekerheid en de sociaalverzekeringsfondsen. Deze instellingen
blijven echter gemachtigd over te gaan tot controle van de feiten
en elementen die tot deze beslissing hebben geleid.
Het eenheidsstatuut: is er nog evolutie
8 juli 2013 – D-day voor het eenheidsstatuut - nadert. Tot op
heden zijn vakbonden en werkgevers nog niet tot een gezamenlijk
akkoord gekomen om de discriminatie tussen arbeiders en
bedienden op te heffen. De ongelijkheid tussen arbeiders en
bedienden dateert reeds van bij het ontstaan van de sociale wetgeving
en leidt al tientallen jaren tot discussies tussen de sociale
partners. Het is pas door een arrest van het Grondwettelijk Hof in
2011 dat aan de wetgever wordt opgelegd om de ongrondwettelijke
situatie en met name het verschil in behandeling betreffende
de opzeggingstermijnen en de carensdag te beëindigen. De
regering was aan zet maar heeft op vrijdag 7 juni door middel
van een lijst van 12 vragen de bal weer in het kamp van de sociale
partners gelegd. Op basis van de antwoorden hierop zou tegen
21 juni een concreet voorstel moeten geformuleerd worden.
Het onderscheid tussen arbeiders en bedienden gaat veel verder
dan de opzeggingstermijn en de carensdag. Denk maar aan de
jaarlijkse vakantie, het willekeurig ontstlag, de economische
werkloosheid, de proefperiode, de loonbetaling, het gewaarborgd
loon bij ziekte…Er is een strekking die van mening is dat het
Grondwettelijk Hof in feite een stuk verder wil gaan en ook deze
verschilpunten aangepakt wil zien. … Uit de 12 vragen blijkt dat
de regering zich hier in ieder geval bewust van is.
Katleen Engelen
katleen.engelen@bdo.be
Eveline Naudts
Eveline.naudts@bdo.be
BDO Juridische Adviseurs