Ketenanalyse: meer dan levenscyclusanalyse alleen

3 Levenscyclusanalyse (LCA)
3.1 LCA als instrument voor milieubescherming
In het kader van de pijler milieubescherming - als één van de drie pijlers van
duurzame ontwikkeling - zijn een aantal methoden en procedures van belang:
Door middel van monitoring kunnen concentraties van stoffen in het milieu
worden gemeten.
Stofstroomanalyse (substance flow analysis, SFA) en materiaalstroomanalyse
(material flow analysis, MFA) zijn methoden waarmee de
stromen van een bepaalde stof of een bepaald materiaal door het
milieusysteem en het economisch systeem kunnen worden gekwantificeerd
en in kaart gebracht.
Met een mineralenbalans kan worden aangegeven hoeveel nutriënten een
bepaald gebied binnenkomen en verlaten.
Een milieueffectrapportage (MER) geeft een overzicht van de lokale
milieueffecten die verwacht worden op te zullen treden door de bouw of
uitbreiding van bijvoorbeeld een fabriek.
Met behulp van risicoanalyse (milieurisicoanalyse of environmental risk
assessment, ERA, en humane risicoanalyse of human risk assessment, HRA)
kan worden geanalyseerd of de concentraties van schadelijke stoffen in het
milieu risico’s opleveren voor ecosystemen of de mens.
Levenscyclusanalyse (LCA) is een methode waarmee de milieueffecten van
een product gekwantificeerd kunnen worden.
Omdat LCA een brede analytische methode is, waarmee zowel de
hele levenscyclus als het gehele spectrum aan milieueffecten op een
overzichtelijke manier in beeld kan worden gebracht, staat vooral deze
methode flink in de politieke belangstelling.
3.2 LCA in het kort
Bij het toetsen van duurzaamheid is het binnen elk van de drie pijlers van
belang dat er geen belangrijke zaken buiten beschouwing worden gelaten. Bij
het toetsen van de milieuaspecten van een product of activiteit is het
bijvoorbeeld van belang dat de gehele levenscyclus in de beoordeling wordt
betrokken, en dat alle typen milieueffecten in beschouwing worden genomen.
In het kader hiervan heeft de levenscyclusanalyse van producten (LCA) brede
erkenning gekregen (zie bijvoorbeeld Guinée et al., 2002). LCA is een
methode waarmee de milieueffecten van een product kunnen worden
gekwantificeerd. Daarbij worden de milieueffecten gescoord op een aantal
effectcategorieën, zoals klimaatverandering, verzuring, vermesting en
uitputting van fossiele brandstoffen. Alle belangrijke processen die deel
uitmaken van een product worden daarbij in beschouwing genomen: van de
productie van grondstoffen via de productie en het gebruik van het product
zelf tot en met de afvalverwerking na afdanking van het product. De mate
waarin een behaalde hoeveelheid product verantwoordelijk kan worden
gesteld voor de milieueffecten van al die processen wordt precies berekend,
zodat voor ieder proces een effectscore kan worden bepaald voor iedere
effectcategorie. Per effectcategorie worden de effectscores gesommeerd over
alle processen van de levenscyclus. Het resultaat is een zogenaamd
23 November 2010 2.214.1 – Ketenanalyse: meer dan levenscyclusanalyse alleen