Het Belgisch vorstenhuis - Koninklijk Legermuseum

Het Belgisch
vorstenhuis
Educatieve dienst

Inleiding
Dit pedagogisch dossier bestaat uit
twee delen: een informatief gedeelte
voor de leerkracht en een vragenlijst
voor de leerlingen.
Doel
Dit dossier biedt je de gelegenheid om kennis te maken
met onze Belgische vorsten. Ze droegen elk hun steentje
bij aan het uitbouwen van ons land, en verleenden het
een zekere positie binnen Europa en in de wereld.
Gebruiksaanwijzing
Dit dossier kan worden gehanteerd als basismateriaal voor de lessen over de Belgische dynastie in
de klas. Daarnaast kunnen de leerlingen het gebruiken ter voorbereiding van een werkstuk.
Via de vragenlijst kunnen het inzicht en de kennis van de leerlingen worden getest.
Maar daarnaast bereidt dit dossier natuurlijk vooral voor op een bezoek aan het Legermuseum.
Hier kun je immers tal van voorwerpen die herinneren aan de Belgische koningen, hun verwachtingen
en de daden die zij stelden, ontdekken.
In dit dossier overlopen we met u de levens van Leopold I en II, Albert I, Leopold III, Boudewijn en
Albert II. Daarna focussen we op hun militaire politiek, die door de neutrale positie van ons land en
onze betrekking in de twee Wereldoorlogen werd bemoeilijkt. Ook de koloniale dromen van onze
vorsten worden in deze bundel uitvoerig besproken.
In de inkomhal sta je meteen voor de afbeeldingen van de vijf eerste Belgische vorsten, een
geschilderd portret van Leopold I (door Verboeckhoven) en de borstbeelden van zijn opvolgers.
Onze twee eerste koningen komen aan bod in de zaal 'België in de 19de eeuw', terwijl aan koning
Albert I een vitrine is gewijd in de zaal Eerste Wereldoorlog en de figuur van Leopold III de afdeling
'interbellum' wordt belicht.
Hoewel het museum geen collectiestukken die verband houden met koning Boudewijn (met
uitzondering van het koninklijk jacht, de Avila, op de binnenkoer van de Marine-afdeling) en koning
Albert II bezit, zijn beide vorsten volledigheidshalve toch in dit dossier opgenomen.
Leerpistes
Dit dossier is bestemd voor het basisonderwijs en is inpasbaar in de leergebieden Nederlands en
Wereldoriëntatie. Mogelijke pistes:
Koninkrijken in andere beschavingen : Azteken, Mongolen, Inca's, Sultans, Farao's,...
Bekende koningen en koninginnen (in België en de rest van de wereld)
Sociale structuren: monarchie, republiek, dictatuur,...
Macht van de koning in België in vergelijking met andere landen, politieke functies, inhuldigingen,
officiële bezoeken, bijwonen van culturele manifestaties, morele invloed, ...
Rijkdom: dotaties, onderhoud, belastingen.
Bijnamen: zonnekoning, de Drie Koningen, ...
Woordenschat die verband houdt met de koning
Schrijven aan de koning
Karikaturen, affiches, spotprenten, liedjes, boeken rond de koningen
Familiebanden tussen de Europese vorstenhuizen.
Koning Boudewijnstichting: doel, structuur,...
Het Belgisch vorstenhuis

Literatuur
ARONSON, Th., The Coburgs of Belgium. Londen, Cassell, 1969.
CANNUYER, Ch., Belgique est leur nom. 160 ans d’Histoire de notre dynastie
nationale, 1831-1991. Izegem, Illustra, 1991.
DUMONT, G.H., La Dynastie belge. Paris-Bruxelles, Elsevier, 1979.
EMERSON, Barbara, Léopold II, Bruxelles, Collet, 1983.
KERCKVOORDE, Mia, Louise d'Orléans, première reine des Belges, Paris, Duculot,
1989.
KONINCKX, Ch. et LEFEVRE, P., Le Roi Baudouin, une vie, une époque. Bruxelles,
Racine, 1998.
MOLITOR, A., La fonction royale en Belgique. Bruxelles, CRISP, 1979.
STENGERS, J., Léopold III et le gouvernement: les deux politiques belges de 1940,
Bruxelles, Racine, 2002.
VAN DAELE, H., Sire. Een jaar uit het leven van de Belgische Koninklijke Familie.
Tielt, Lannoo, 1985.
VAN DEN WIJNGAERT, M. en BEULLENS, L., België en zijn koningen , monarchie en
macht. Antwerpen-Baarn, Houtekiet, 2000.
"Wij, Koning der Belgen,..." 150 jaar grondwettelijke monarchie. Brussel,
Gemeentekrediet van België, 1991.
Het Belgisch vorstenhuis

Historisch overzicht van de verzameling
De oprichting van het Legermuseum gaat
terug tot 1910. Pas in 1923 verhuist de
verzameling naar het Jubelpark.
De collectie ontstaat uit afgeschreven
materiaal uit het legerdepot van het Ministerie
van Oorlog, talrijke privégiften en aangekochte
of geruilde voorwerpen.
In het jaar 1880 wordt ter ere van vijftig jaar
Belgische onafhankelijkheid een park en een
gebouwencomplex aangelegd op het
voormalige oefenterrein van de burgerwacht:
het huidige Jubelpark.
Als bezieler van dit project wilde koning Leopold II Brussel een indrukwekkende
toegangspoort en een tentoonstellingscomplex bezorgen.
De realisatie van zijn plan verliep echter in stappen.
Pas in 1955 raakte de aanleg van de Jubelpaleizen uiteindelijk rond.
Naar aanleiding van de wereldtentoonstelling was het Legermuseum echter al in
1910 begonnen met het aanleggen van een collectie.
In de loop van de negentiende eeuw was het de gewoonte om in meerdere
Europese steden internationale tentoonstellingen op te zetten die de lof van de
deelnemende landen zongen. Met die bedoeling werden er grote hallen van staal
en glas opgetrokken. In het Legermuseum roepen twee zalen die architectuurstijl
op: de Bordiauhal en de luchtvaarthal.
Na de Eerste Wereldoorlog werden de collecties gevoelig uitgebreid en was er
meer ruimte nodig om ze te huisvesten. In het begin van de jaren ’20 werd de hele
collectie daarom overgebracht naar het Jubelpark, waar koning Albert I op 22 juli
1923 het Museum van het Leger officiëel inhuldigt.
Mettertijd groeide het Museum met zij tijd mee: diverse nieuwe afdelingen
openden hun deuren, de bibliotheek, de archieven en het prentenkabinet werden
beter ontsloten en verder uitgebouwd. In 1972 opende de Vliegtuighal haar
deuren, later gevolgd door tankafdeling, de technische zaal, de marinesectie en
de afdelingen Interbellum en Tweede Wereldoorlog.
Het Museum biedt bovendien een internationale kijk op de militaire, politieke,
sociale en economische context van de twee Wereldoorlogen.
Het Belgisch vorstenhuis

Leopold I
Van 1815 tot 1830 zijn de Belgische provincies
met de Hollandse verenigd binnen het Koninkrijk
der Nederlanden onder leiding van Willem I van
Oranje.
Alles was er: in het zuiden de industrie (die grote
vooruitgang maakte) en in het noorden een goed
ontwikkelde landbouw.
Maar Willem I, toen het hoofd van het Verenigd
Koninkrijk, pakte de Belgen onhandig aan.
In 1830 komen ze in opstand tegen zijn bewind: een
patriottenleger (allen vrijwilligers) leidt een
"guerilla" tegen het Hollandse leger en verdrijft het
uit Brussel. Een voorlopige rege ring roept de
Belgische onafhankelijkheid uit.
Met de steun van Groot-Brittanië wordt België vrij
spoedig erkend. Het wordt als neutraal bepaald:
een neutraliteit die door vijf mogendheden
(Frankrijk, Groot-Brittanië, Pruisen, Oostenrijk, en
Rusland) wordt gegarandeerd.
Nu moesten er enkel nog een staatshoofd en
natuurlijk ook een staatsvorm worden gevonden.
Zou het een parlementaire monarchie, een absolute
monarchie of een echte republiek worden
Uiteindelijk werd er gekozen voor een monarchie
met een koning aan het hoofd.
De uiteindelijke keuze valt op Leopold van Saksen-Coburg, een Duitse prins,
generaal in het Russische leger tijdens de oorlog tegen Napoleon en
weduwnaar van de Britse kroonprinses. Leopold heeft familiale en politieke
banden met gans Europa: relaties die België ten goede zullen komen. In 1830 had
hij de Griekse kroon al geweigerd en twijfelde hij over het voorstel van België.
Hoewel hij wist was dat alle macht bij het parlement en regering lag, aanvaardde
hij toch de troon.
Leopold I komt aan in De Panne aan de Belgische kust (hier werd
een herdenkingsmonument opgericht) in juli 1831. Op 21 juli legt
hij officiëel de eed af: een datum die werd gekozen voor de
nationale feestdag.
Vanaf zijn aankomst in België moet hij zijn leger leiden in de strijd
tegen de Hollanders, die België niet hebben erkend en zich nog
steeds in het noorden van het land (Antwerpen, Leuven, Hasselt)
ophouden.
Het Belgisch vorstenhuis

Het Belgisch leger was toen zo goed als onbestaande. Leopold I moest dan ook
beroep doen op buitenlanders om de rangen aan te dikken. Een Frans
verkenningsleger onder leiding van maarschalk Gérard, kwam het Belgisch leger
bijstaan. Uiteindelijk dwongen de Fransen de Hollanders om Antwerpen in 1832
te verlaten.
De Fransen kon alleen maar blij zijn met de ontmanteling van een koninkrijk dat
na Napoleons val was opgericht om elke Franse gebiedshonger in te dammen.
Ze stonden dus erg gunstig tegenover het jonge Belgische koninkrijk.
Koning Louis-Philippe, die net als Leopold I in het kielzog van dezelfde
revolutionaire vloed aan de macht kwam, aarzelde niet om zijn dochter,
Louise-Marie, de huwelijksaanzoek van de nieuwe vorst te laten
beantwoorden.
Ondertussen maakte, krachtens het principe van wederzijdse tussenkomst
vastgelegd in de Vierzijdige Alliantie, de Russiche tsaar in 1830 aanstalten
om troepen naar België te zenden om er de revolutie neer te slaan. Maar
op dat moment brak in Warschau (Polen behoorde grotendeels tot het
Russische keizerrijk) een revolutie uit die de tsaar ertoe dwong eerder de
brandhaard in zijn nabijheid te blussen, dan het vuur bij de buren te
doven.
De Poolse revolutie, die in het bloed werd gesmoord, redde bijgevolg de Belgische.
Verschillende Poolse officieren sloegen op de vlucht voor de onderdrukking en
werden door België met open armen ontvangen.
Gedurende een tiental jaren voorzagen ze het Belgisch leger van het noodzakelijk
kader, omdat het officieren ontbeerde. Deze laatsten, voornamelijk Hollanders,
waren de koning van Nederland namelijk trouw gebleven.
Nadat de vrede met het Koninkrijk der Nederlanden in 1839 was gesloten,
wenste Leopold I België internationaal op de kaart te zetten. Hij wilde een
kolonie die het land van gronden en arbeidsgelegenheid voor de armsten kon
voorzien. Deze zou de Belgische industrie bevoorraden met basisgrondstoffen
(metalen) en nieuwe afzetmarkten beschikbaar maken.
Zijn talrijke pogingen mislukten echter. Het zou zijn zoon Leopold II zijn, die deze
droom door de oprichting van Kongo uiteindelijk verwezenlijkte.
Het Belgisch vorstenhuis

Kolonisatiepogingen van Leopold I
Noord Amerika
Rusland
1
China
8
Central Amerika
3
Afrika
6
10
2
5
9
4
Zuid Amerika
7
Australië
- 1. Nederzettingen in het oosten van de Verenigde Staten (de uitbouw van steden
als Bruxelles en Belgium), 1840
- 2. Verkenningstocht in Abessynië (Ethiopie, Oost-Afrika), 1840
- 3. Poging tot uitbouw van een koloniale nederzetting te Sao Tomas in Guatemala,
1841-1850, Centraal Amerika
- 4. Nederzetting in Brazilië, 1844-1875, Zuid Amerika
- 5. Vertegenwoordiging in China, 1844
- 6. Pogingen tot het oprichten van een nederzetting aan de Rio Nunez (aan de
West-Afrikaanse kust, Guinea), 1849-1858
- 7. Nederzetting in Buenos Aires, 1857, Zuid Amerika
- 8. Militaire expeditie naar Mexico, 1864-1867, Centraal Amerika
Ten tijde van Leopold II :
- 9. Poging tot aankoop van de Filippijnen bij de Spanjaarden, 1870-1874
- 10. Verovering van Kongo, 1880
Leopold I en Louise-Marie krijgen vier kinderen: in 1833 prins Louis-Philippe, in
1835 Leopold (II), in 1837 prins Filips en in 1840 prinses Charlotte. Louis-Philippe
sterft één jaar na zijn geboorte.
In 1865 overlijdt Leopold I op 75-jarige leeftijd, vijftien jaar na zijn echtgenote.
Het Belgisch vorstenhuis

Leopold II
L
eopold
II wordt geboren in 1835. Hij is de tweede
zoon van Leopold I en Louise-Marie.
Reeds op achttienjarige leeftijd huwt hij Maria-
Hendrika, aartshertogin van Oostenrijk. Het is een
gearrangeerd huwelijk, zoals de meeste in die tijd.
Maria-Hendrika en Leopold krijgen vier kinderen: één
jongen en drie meisjes. De jongen sterft reeds op tien
jarige leeftijd.
Het is een zware klap voor
Leopold, die hiermee zijn
enige troonopvolger
verliest.
Het grootste deel van de
tijd leven Maria-Hendrika
en Leopold II gescheiden.
Zij woont in Spa, terwijl hij
op het paleis van Laken
verblijft.
In 1865 legt Leopold II de
eed af als tweede Koning
der Belgen.
Leopold II houdt zich bezig met de verdediging van België, dat door ambitieuze
buren (Frankrijk en Duitsland) wordt belaagd. De pu blieke opinie en de regering zijn
ervan overtuigd dat België,
vermits haar neutraliteit wordt
gewaarborgd door de grote
Europese mogendheden, geen
verdedi ging hoeft uit te bouwen
en evenmin een actieve militaire
politiek aan de dag moet leggen.
De vorsten zijn er daarentegen
van overtuigd dat goede
verdedigingsplannen onmisbaar
zijn voor het land, dat zwak staat
tegenover de territoriale
aanspraken van de buren.
Het Belgisch vorstenhuis

Vermits de vijand zowel uit Frankrijk als Duitsland kon komen, was het van
cruciaal belang zowel de de Maasvallei als Luik en Namen te verdedigen.
Antwerpen diende als een nationaal toevluchtsoord in geval de vorst, de regering
en de krijgs macht zich moesten terugtrekken. Dit plan werd ingevoerd door
koning Albert I tijdens de Eerste Wereldoorlog, en daarna opnieuw toegepast
door Leopold III tijdens de WO II. Uiteindelijk trok Albert I zich echter terug achter
de onder water gezette IJzervlakte, terwijl koning Leopold III met zijn soldaten in
krijgs gevangenschap ging.
Koning Leopold II vocht om de verdediging van
België te verzekeren: hij spande zich ook in om
de nieuwe wet op de dienstplicht (één zoon per
gezin) erdoor te krijgen.
Vòòr deze wet kende het leger twee categorieën:
vrijwilligers en de lotelingen die een slecht nummer
trokken.
Het systeem bij lottrekking was zeer onrechtvaardig,
omdat de rijken die een verkeerd lotje trokken een
arme betaalde om de militaire dienst (28 of 54
maanden naargelang het wapen) in hun plaats te
vervullen.
Om de industriële en economische groei van de bevolking te verzekeren, ging
Leopold II op zoek naar nieuwe afzetmarkten en probeerde hij kolonies te
stichten. De vorst was ervan overtuigd dat ook België zo’n kolonie moest hebben.
Dit project bracht de koning, tegen het advies van zijn regeringen in, tot een goed
einde, ondanks de tegenkanting van de publieke opinie.
Kongo werd na verkenning door Stanley door de koning uitgebaat, mede dankzij
de privé-onderneming "l’Association internationale du Congo". De soevereine
Kongo-Staat werd het persoonlijk eigendom van de vorst.
Het Belgisch vorstenhuis

De Belgen ondernamen de verovering van Kongo onder de dekmantel van een
gewapende strijd tegen de Arabische slavendrijvers. Die hadden machtige rijken
uitgebouwd in het hart van Afrika, waar ze in dorpen van tegenstanders of
onderworpenen strooptochten organiseerden om er slaven te gaan halen. Die
werden aan de Portugezen op de Afrikaanse kust doorverkocht, waarna ze naar het
Amerikaanse continent (driehoekshandel) werden verscheept.
De Arabische slavenjagers waren nu eens nuttige bondgenoten, waarvoor men zich
hoedde, dan weer vijanden die de Belgen moesten onderwerpen als ze een kolonie
op diezelfde slavendrijversrijken wilden veroveren.
Al snel kwam Leopold II echter in de problemen: hij maakte grote kosten voor alle
veranderingen die hij in Kongo doorvoerde, en bovendien raakte al snel bekend dat
er zich gruwelijke dingen afspeelden in de kolonie: zwarten moesten slavenarbeid
verrichten en de opbrengsten van ivoor en rubber werden door de Koning gebruikt
om zijn schulden af te betalen. De vorst zag uiteindelijk geen andere uitweg meer
dan Kongo aan België over te dragen. In 1908 werd het een Belgische kolonie.
Nadat de problemen en de moeilijke jaren achter de rug zijn, begint het geld weer
binnen te stromen. De koning gebruikt het om Brussel om te bouwen, omdat het
land volgens hem een waardige hoofdstad behoeft. Al snel is Brussel één grote
bouw werf.
Het aanleggen van boulevards, parken en natuurlijk de veranderingen aan het
Koninklijk paleis staan bovenaan de agenda van de vorst. Onder Leopold II worden
o.a. het Jubelpark, het museum van Tervuren, brede boulevards en de Japanse Toren
gerealiseerd.
Koning Leopold II sterft in 1909.
Het Belgisch vorstenhuis

Albert I
Albert I wordt in 1875 geboren. Hij is de
tweede zoon van prins Filip, graaf
van Vlaanderen. Prins Filip is de broer van
Leopold II. Leopold II kreeg een zoon,
Leopold, die jammer genoeg op tienjarige
leeftijd sterft. De koning stelt vervolgens
zijn hoop op zijn neef Boudewijn, de
oudste zoon van de graaf van Vlaanderen.
Maar ook deze jongeman, die zeer graag
gezien is, sterft plotseling op twintigjarige
leeftijd, waarschijnlijk aan een
longontsteking. Zijn broer, de verlegen
Albert, wordt dus de troonopvolger. De
koning kan voor zijn weinig opvallende
neef echter niet veel waardering of
sympathie opbrengen.
Prins Albert doet veel ervaring op
tijdens zijn vele reizen. Op één
ervan leert hij de mooie Elisabeth
kennen: een Beierse hertogin. Op 2
oktober 1900 treedt het paar in het
huwelijk. Ver van al het mondaine
gedoe leiden de prins en de prinses
een sober en huiselijk bestaan,
maar door het overlijden van
Leopold II in 1909, komt daar al
snel verandering in.
Op 28 juni 1914 wordt de kroonprins van Oostenrijk in Sarajevo ver moord. Dit
vormt de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog. België wordt aan het begin
van de oorlog voor een ultimatum gesteld: het laat de Duitse troepen over haar
grondgebied passeren of het wordt ook een vijand van de grootmacht.
Albert I verwerpt het ultimatum en al snel vallen de Duitsers ons land binnen.
België maakt weinig of geen kans tegen het Duitse leger, en al snel vallen
Brussel en Antwerpen in Duitse handen. Maar ondanks het onevenwicht tussen de
twee legers lukt het de Duitsers niet om het klein gebied aan de IJzer te veroveren.
Het Belgisch vorstenhuis

Bij het uitbreken van de oorlog, voert koning Albert
persoonlijk het opperbevel. Het is duidelijk dat de vorst de
teugels zelf in handen wenst te houden en het leger
eigenhandig wil aanvoeren.
De Eerste Wereldoorlog is voor koning Albert een oorlog
die "niet de onze" is. Vier jaar lang is zijn ganse houding
op dit principe gebaseerd. Hij zal het dan ook nooit over
"onze bondgenoten", maar over "onze garanten" hebben.
Om die reden weigert hij ook het Belgische leger onder niet-
Belgisch bevel te plaatsen. De koning tracht het leven van
zijn soldaten ook te sparen en weigert ze in te zetten voor de
talloze nutteloze of prestigieuze aanvallen die zelden een
goeie afloop kennen. Zijn aanwezigheid op het front, zijn
poging om mensenlevens te redden en de inzet van koningin
Elisabeth op sociaal-medisch vlak verhogen het prestige van
de dynastie. De vorst houdt er de eervolle bijnamen "Koning-
Soldaat" en "Koning-Ridder" aan over.
Albert I laat het leven tijdens een val in de bergen van Marche-les-Dames, op 17
februari 1934.
Het Belgisch vorstenhuis

Leopold III
Na de dood van zijn vader zijn meteen
alle ogen gericht op de troonopvolger,
Leopold III, een stille jongeman die net
zoals zijn vader een strenge opvoeding
heeft genoten. Leopold III is in 1901
geboren. Hij heeft één zus, Prinses Marie-
José, en één broer, Prins
Karel.
Leopold III is 25 jaar als hij op
één van zijn reizen in
Stockholm prinses Astrid
ontmoet. Ze is de dochter
van hertog Karel en prin ses
Ingeborg. Al snel weet ze met
haar spontane lach en haar
enthousiasme de harten van
het Belgische volk te
veroveren. Op 4 november
1926 treedt ze met de prins in
het huwelijk. De kinderen volgen elkaar
snel op: Josephine-Charlotte in 1927,
Boudewijn in 1930 en Abert in 1934.
Maar in 1935 slaat het noodlot toe.
Koningin Astrid en de Koning krijgen een
auto-ongeluk in Küssnacht. Leopold III
komt er vanaf met een paar
schrammetjes, maar de koningin sterft.
En nog houdt het slechte nieuws niet op: in Duitsland gebeuren er
verontrus tende dingen. Leopold III wil dat België zich buiten elk conflict houdt.
De vorst roept een
conferentie samen die enkel
bestaat uit de landen die,
zoals België, een neutrale
positie willen behouden
(Nederland, Zweden en
Luxemburg, ...).
Ondanks de pogingen van
de koning stevent
Europa echter regelrecht af
Het Belgisch vorstenhuis

op een nieuwe oorlog. Toch blijft hij erin geloven dat België zijn neutrale positie zal
kunnen behouden.
Maar de Duitsers vallen voor de tweede keer het land binnen. In de vroege ochtend
van vrijdag 10 mei 1940 overschrijden ze, zonder ultimatum of oorlogsverklaring, de
Nederlandse, Belgische en Luxemburgse grens en schenden zo de neutraliteit van
deze landen.
Het Belgisch leger wordt onder de voet gelopen. Het is niet opgewassen tegen het
technologische en tactische overwicht van de Wehrmacht. De Duitsers rukken
razendsnel op en trekken Brussel binnen op 17 mei. Het Belgische leger moet zich
terugtrekken richting kust. De militaire positie wordt steeds onhoudbaarder.
De koning besluit om zich over te geven en brengt de geallieerden hiervan op de
hoogte. De onvoorwaardelijke capitulatie gaat in op 28 mei om 4 uur.
De verstandhouding tussen koning Leopold III en zijn regering is intussen
verslechterd. Op 25 mei 1940 komt het tot een definitieve breuk op het kasteel van
Wijnendale. De ministers dringen er bij de koning op aan om - samen met Groot-
Brittannië en Frankrijk - Duitsland te blijven bestrijden. De koning weigert het
unaniem advies van zijn ministers te volgen en besluit het lot van zijn soldaten te
delen. Hij beschouwt zich als krijgsgevangene en onthoudt zich van elke openlijke
politieke activiteit.
Maar officieus bekommert hij zich wel om het lot van het land en de dynastie. Op 19
november 1940 wordt de vorst door Hitler ontvangen in Berchtesgaden. Dit
onderhoud, zijn breuk met de regering, zijn gereserveerde houding ten opzichte van
het verzet en de geallieerden, de standpunten van zijn entourage, waartoe
voorstanders behoorden van een Nieuwe Orde, zijn plannen om een eigen regering
te vormen en een corporatistische grondwet af te kondigen en als klap op de
vuurpijl zijn tweede huwelijk in 1941 met de niet-adellijke Lilian Baels, zijn
uiteenlopend geïnterpreteerd en hebben de publieke opinie grondig verdeeld.
Uiteindelijk zal deze polemiek, die reeds door een deel van de clandestiene pers
wordt gevoerd, leiden tot de "Ko ningskwestie".
I
n 1944 wordt de koninklijke familie overgebracht naar
Oostenrijk, waar ze op 7 mei 1945 door het Amerikaanse
leger wordt bevrijd. In het licht van de vragen die rijzen bij
zijn houding tijdens de oorlog en de voorwaarden voor zijn
terugkeer, blijft de koning weg uit België en draagt hij de
macht tijdelijk over aan zijn broer Karel, die het regentschap
waarneemt.
Het Belgisch vorstenhuis

Er wordt beslist tot een volksraadpleging
over de vraag of de koning terug mag
regeren. Hoewel het resultaat positief
uitdraait, blijft het land verdeeld.
Leopold III voelt zich dan ook verplicht
om de fakkel door te geven aan zijn
zoon. Hij doet vrijwillig afstand van de
troon en roept de bevolking op om zich
rond Boudewijn te verenigen en de
eenheid in het land weer te herstellen.
Na zijn troonsafstand houdt de Leopold III zich enkel nog bezig met zijn drie grootste
passies: reizen, filmen en golf spelen. Hij houdt zich op de achtergrond tot aan zijn
dood in 1983.
Het Belgisch vorstenhuis

Boudewijn I
Boudewijn heeft een zeer tragische
jeugd gehad. Zijn moeder, koningin
Astrid, komt bij een auto-ongeluk in
Zwitserland om het leven, hij maakt de
Tweede Wereldoorlog mee en speelt één
van de hoofdrollen in de grootste crisis
die ons land heeft gekend: de troonsafstand
van zijn vader Leopold III.
Boudewijn, die hierdoor op jonge leef tijd
aan de macht komt, bestijgt onvoorbereid
de troon, terwijl de Koningskwestie de
positie van de koning aanzienlijk heeft
verzwakt. De politieke partijen hebben
het vacuum ingevuld dat tot stand kwam
door de afwezigheid en de zwakte van de
koning. Bij gebrek aan ervaring oefent de
jonge Boudewijn in de jaren ’50 nauwelijks
invloed uit op het binnenlands beleid. Zijn
aandacht gaat voornamelijk uit naar de
kolonie. In 1955 onderneemt hij een
triomfantelijke reis naar Kongo, waar men
de ‘Droeve Koning’ voor het eerst
ontspannen ziet lachen.
Onder zijn regering verwerft Kongo
uiteindelijk de onafhankelijkheid, zij het
in bloedige omstandigheden: de moord
op Lumumba, de leider van de
onafhankelijkheidsbeweging; de muiterij van het Kongolese leger; het bloedbad
onder de Europeanen; de machtsgreep van Mobutu.
In 1960 trouwt Boudewijn met doña
Fabiola de Mora y Aragon. Het paar blijft
kinderloos.
Vanaf de jaren ’60 krijgt Boudewijn –
dankzij de opgedane ervaring, zijn
huwelijk en de afstand tot zijn vader
Leopold, die niet meer op het paleis in
Laken woont – meer zelfvertrouwen en
drukt hij makkelij ker zijn stempel op het
binnenlandse politieke leven. Toch
blijven zijn macht en invloed beperkt:
Het Belgisch vorstenhuis

hij geeft advies, maar het is de regering die – steunend op haar parlementaire
meerderheid – de beslissingen neemt.
Boudewijn zorgt er mee voor dat zijn land lid wordt van de NAVO. Ook is België
onder zijn bewind in 1957 de oprichter van een ‘Europese Gemeenschap’ (de
toenmalige EEG).
In het België dat tijdens zijn koninschap tot een federale staat is omgevormd,
heeft Boudewijn zichzelf ook geprofileerd als een symbool van nationale eenheid,
het laatste bindmiddel tussen de gemeenschappen.
In 1990, wanneer de koning op basis van zijn geloofsovertuigingen weigert een
wet te ondertekenen die abortus wil liberaliseren, verklaart de regering hem
gedurende 48 uur "in de onmogelijkheid om te regeren". Hoewel sommige
waarnemers zware kritiek hebben op de houding van de koning, blijft zijn
populariteit ondanks deze politieke goocheltoer onaangetast.
Boudewijn overlijdt tijdens een verblijf in Spanje, op
31 juli 1993. De dood van de vorst jaagt een golf van
emotie door het land. Dagen- en nachtenlang staan
duizenden in de rij voor het paleis om een laatste
groet te brengen aan het stoffelijk overschot.
Het Belgisch vorstenhuis

Albert II
Bij het overlijden dacht
men meteen aan prins
Filip om de troon te
bestijgen, maar totaal
onverwacht werd Albert II
naar voor geschoven.
Albert II werd op 6 juni 1934
geboren. Op 2 juli 1959
trouwt hij met Paola Ruffo
di Calabria. Samen krijgen
ze drie kinderen: Filip, de
oudste zoon, geboren in
1960 (in december 1999
huwt hij met Mathilde d’Udekem d’Acoz),
Astrid, in 1962 geboren en getrouwd
met Aartshertog Lorenz, en prins Laurent
(die in 2003 met Claire Coombs huwt).
Al sinds het einde van de jaren vijftig toonde prins Albert, onder meer in de Senaat,
een bijzondere belangstelling voor de Belgische handel. In 1962 was hij aangesteld
tot erevoorzitter van de Belgische Dienst voor Buitenlandse Handel. Plichtsbewust
en met kennis van zaken reisde de prins de wereld rond, aan het hoofd van een
hondertal officiële handelsmissies. Ook als koning blijft hij zich voornamelijk
bekommeren om de problemen op het vlak van economie en handel.
Op 9 augustus 1993 legt Albert II voor de Verenigde Kamers de grondwettelijke eed
af als zesde Koning der Belgen.
De vele politieke crisissen die België aan het begin van de 21e eeuw doormaakt,
tonen aan dat de vorst toch nog een belangrijke scheidsrechtersrol kan spelen in
een land dat almaar meer wordt gefederaliseerd en waar het koningsschap steeds
meer in vraag wordt gesteld.
Het Belgisch vorstenhuis

De hofhouding
Burgerlijk Huis
Militair Huis
Departement van de
Grootmaarschalk
Kabinet van de Koning
Civiele Lijst
Hoofd van het
militair Huis
Grootmaarschalk
Ceremoniemeester
(protocol, officiële
bezoeken)
Commandant van de
Paleizen
Secretaris van de
koningin
Economisch
adviseur
Hoofd van het Kabinet
2 Adjunct-Kabinetchefs
Twee raadsleden
Vijf secretarissen
(politieke activiteiten van
de koning, betrekkingen
met de regering,
informatiedienstvan het
Paleis)
Beheerder van de
Civiele Lijst
Eén penningmeester
Eén bediende
(beheer van de civiele lijst,
onderhoud van de
koninklijke gebouwen,
beheer van het
personeel van het paleis
Tien Vleugel adjudanten
(zij vertegenwoordigen de
koning op sommige
zendingen)
Zes officieren
ordonnansen
(ten dienste van de koning
en de koningin)
Daarnaast zijn er nog de Hofarts en de Hofaalmoezenier.
Naar:
Ch. Cannuyer, Belgique est leur nom. 160 ans d'Histoire de notre dynastie nationale, 1831-1991.
Izegem, Illustra, 1991, p.65.
H. Van Daele, Sire. Een jaar uit het leven van de Belgische Koninklijke Familie. Tielt, Lannoo,
1985, p.VII.
Het Belgisch vorstenhuis

Vragenlijst voor de leerlingen
HET BELGISCH VORSTENHUIS IN HET KONINKLIJK LEGERMUSEUM
Leopold I
Dit is een portret van Leopold I. In 1830
werd hij de eerste koning der Belgen.
En 1830 kwam België in opstand tegen
de Nederlanden en werd het, dankzij
een vrijwilligersleger, onafhankelijk.
Leopold I stond aan het hoofd van
dit vrijwilligersleger.
Een oorlogsvrijwilliger is (omcirkel
het goede antwoord):
✏ een soldaat die tegen zijn wil
ingelijfd wordt
✏ een soldaat die dienst neemt
zonder daartoe gedwongen te zijn
Je ziet verschillende vrijwilligers in
de vitrines.
Wat voor uniform dragen ze
Gebruik kleurpotloden om de eerste Belgische vlag te
kleuren.
Kijk goed naar het schilderij om je niet te vergissen!
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

In 1831 werd de nieuwe Belgische vlag goedgekeurd. Ze is sindsdien niet meer
veranderd. Wat was er anders dan voordien
Waarom werd de eerste vlag niet behouden
Tegenwoordig heeft één van onze buurlanden nog steeds een vlag die veel
gelijkenissen vertoont met de eerste Belgische vlag.
Om welk land gaat het
In het museum vind je verschillende voorstellingen van Leopold I. Bekijk ze
aandachtig. Hoe wordt de koning meestal afgebeeld (omcirkel het goede
antwoord):
✏ met een kroon op zijn hoofd
✏ in uniform
✏ in de tuin met het hele gezin
Een "dubbelportret" is een speciaal portret.
We noemen het een "dubbelportret" omdat:
✏ de koning er twee keer op afgebeeld is
✏ het door twee verschillende schilders is gemaakt
✏ het de koning en de koningin allebei voorstelt
De koning is ook de opperbevelhebber van het leger.
Als Leopold I aankomt in België, neemt hij meteen de leiding over het Belgisch
leger om te strijden tegen: (omcirkel het goede antwoord)
✏ De Nederlanden
✏ Frankrijk
✏ Duitsland
In dezelfde zaal tref je ook het veldbed van de koning aan.
In welke omstandigheden maakte hij daar gebruik
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Het jonge België beschikt nog niet over een machtig leger: welke landen vraagt
het om bijstand
Eerste land:
Aanwijzing: er wordt stokbrood gegeten
Tweede land
Aanwijzing: de hoofdstad is Warschau
Nadat er vrede met Nederland is gesloten, probeert Leopold I een kolonie te
stichten. Een kolonie is (omcirkel het goede antwoord):
✏ een land dat marmeren zuilen maakt voor een ander land
✏ een land dat vakantie kampen organiseert voor een ander land
✏ een land dat door een ander land als wingewest wordt bestuurd
Op de wereldkaart zijn sommige landen ingekleurd. Het zijn landen waar België
een kolonie trachtte te stichten.
Omcirkel in de volgende lijst de namen van de landen die op de kaart zijn
ingekleurd.
Opgelet! Er staan meer landen op de lijst dan er zijn ingekleurd op de kaart.
✏ Mexico
✏ Marokko
✏ Het oosten van de
Verenigde Staten
✏ Italië
✏ Abyssinië
(het huidige Ethiopië)
✏ Santo Tomas (in Guatemala)
✏ de Zuidpool
✏ Brazilië
✏ Japan
✏ Guinea
✏ Buenos Aires (in Argentinië)
✏ Kongo
Noord Amerika
1
8
3
Central Amerika
Zuid Amerika
7
4
Afrika
6
10
2
Rusland
China
5
9
Australië
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Leopold II
Leopold II is de zoon van Leopold I.
Leopold II wil een leger uitbouwen om België
beter te verdedigen, omdat het land door twee
andere landen wordt bedreigd.
Het gaat om (omcirkel het goede antwoord):
✏ Frankrijk en Duitsland
✏ Groot-Brittannië en Nederland
✏ Mexico en Turkije
Op de kaart zie je dat sommige Belgische steden zijn versterkt. Weet je waarom
men een stad versterkt
Welke steden kiest men bij voorkeur als vesting
(Hier zijn meerdere antwoorden mogelijk)
✏ Vooral steden met een burcht
✏ Vooral steden in de buurt van de grens
✏ Vooral steden met minstens 20.000 inwoners
✏ vooral steden waar een grote rivier doorheen loopt die een natuurlijke
barrière vormt
Brugge
Antwerpen
Gent
De Schelde
Brussel
Leuven
Luik
Bergen
Namen
De Maas
Forten
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

In één van de vitrines is de vulpen van Leopold II te tentoongesteld.
Met deze vulpen ondertekende de koning
een belangrijke wet die de dienstplicht wijzigde.
Kan je uitleggen wat ‘dienstplicht’ precies inhoudt
Misschien heeft je grootvader zijn dienstplicht nog
moeten vervullen. En jij Zul jij ook in
het leger moeten
JA
NEEN
Wat staat er in deze wet (omcirkel het goede antwoord):
Als er oorlog uitbreekt:
(1) moeten alle inwoners gaan vechten
(2) moet in elk gezin moet één zoon de dienstplicht vervullen
(3) kunnen ook vrouwen dienst nemen in het leger
Vervolledig de volgende zinnen:
In …………schenkt Leopold II België een kolonie in Afrika, namelijk ………………….
Het land in kwestie werd eerder reeds uitgebreid bezocht door de journalist
…………………
De Belgen moeten er vechten tegen …………………………. die de inwoners van het
land als ………………………………. verkopen aan de Portugezen.
Met het geld dat de kolonie in het laatje brengt - dankzij ivoor en rubber - laat
Leopold II grote gebouwen optrekken om Brussel te verfraaien. Wedden dat je
er een paar kunt noemen
Omcirkel in de onderstaande lijst de gebouwen die werden opgetrokken in
opdracht van Leopold II:
PUIRREJUBELPARKTERRASSTEPTRAS
ATOMIUMRATISHISTORIAMEMMENR
ATOURMIMORGANNESATIONEMMEN
MUSEUMVANTERVURENTRAMINONE
AUEIFFELTORENDEENSINEENATIVEA
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Albert I
Albert I is de neef van Leopold II.
In sommige gevallen gaat het ko ningschap
niet over van vader op zoon:
✏ omdat de zoon van de koning overleden is
✏ omdat de zoon van de koning te slechte
punten kreeg op school
✏ omdat de koning alleen dochters heeft
✏ omdat de zoon van de koning liever een
ander beroep zou uitoefenen
De regering van Albert I wordt gekenmerkt
door de Eerste Wereld oorlog. Bijna alle landen die aan de oorlog deelnamen,
hebben een vitrine in ons Museum. Loop door de zalen, zoek vijf verschillende
landen en noteer ze hier.
1
2
3
4
5
Duid ze vervolgens
ook aan op de
kaart.
NORVEGE
NOORWEGEN Stockholm
Mer Baltique
SUEDE
Mer du Nord
Oostzee
ZWEDEN
Noordzee
DANEMARK
DENEMARKEN
GRANDE-BRETAGNE
GROOT BRITTANNIË
London
Den Haag PAYS-BAS
Berlin
NEDERLANDEN
Bruxelles
Brussel
ALLEMAGNE
DUITSLAND
BELGIQUE
BELGIË
RUSSIE
RUSLAND
Moscou
Océan Atlantique
Atlantische Oceaan
Paris
FRANCE
FRANKRIJK
Berne
Wien
Budapest
SUISSE
ZWITSERLAND
AUTRICHE-HONGRIE
OOSTERIJK-HONGARIJE
PORTUGAL
Lisboa
Madrid
ESPAGNE
SPANJE
Mer Méditerranée
Middellandse Zee
BALEARES
BALEAREN
ITALIE
ITALIË
CORSE
CORSICA
SARDAIGNE
SARDINIË
Roma
ROUMANIE
ROEMENIË
Belgrade
Sarajevo
Bucarest
SERBIE
SERVIË
Sofia
MONTENEGRO
BULGARIE
BULGARIJE
Tirana
ALBANIE
ALBANIË
GRECE
GRIEKENLAND
Mer Noire
Zwarte Zee
Constantinople
TURQUIE
TURKIJE
SICILE
SICILIË
Athènes
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Tijdens de oorlog biedt België verzet tegen Duitsland.
Wat betekent "verzet" eigenlijk
✏ dat een land de aanval van een ander land met een oorlogsverklaring
beantwoordt
✏ dat een land zo machtig is dat het alle andere landen overheerst
✏ dat de koning het leger van zijn land wil afschaffen
Bekijk de kaart van België tijdens de Eerste Wereldoorlog. Slechts een klein
gedeelte van België is niet bezet.
Hoe heet deze streek
MER DU NORD
NOORZEE
KNOKKE
SCHELDE
PAYS-BAS
NEDERLANDEN
OOSTENDE
BRUGGE
9/10/14
ZELZATE
ANTWERPEN
10/10/14
LIER
DE PANNE
NIEUWPOORT
DIKSMUIDE
IJZER
IEPER
LEIE
KORTRIJK
ESCAUT
GENT
9/10/14
SCHELDE
DENDERMONDE
MECHELEN
LEUVEN
BRUXELLES
BRUSSEL
20/8/14
AARSCHOT
HALEN
12/8/14
ST-TRUIDEN
TONGEREN
ALLEMAGNE
DUITSLAND
MAASTRICHT
AACHEN
VISE
LYS
ARMENTIERES
TOURNAI
NIVELLES
NAMUR
22/8/14
MEUSE
LIEGE
5-16/8/14
FRANCE
FRANKRIJK
MONS
23/8/14
SAMBRE
CHARLEROI
ANDENNE
DINANT
16/8/14 PRISE DE LA VILLE PAR LES ALLEMANDS
VAL VAN DE STAD
MEUSE
NEUFCHATEAU
LUXEMBOURG
LUXEMBURG
PLACES FORTES - VERSTERKE PLAATSEN
MASSACRES ET DESTRUCTIONS PAR LES ARMEES ALLEMANDES
PLUNDERINGEN EN WREEDHEDEN BEGAAN DOOR DE DUITSERS
LUXEMBOURG
LIGNE DE FRONT - FRONTLIJN 20/8/1914
LONGWY
LIGNE DE FRONT - FRONTLIJN 27/9 - 6/10/1914
LIGNE DE FRONT - FRONTLIJN OCT/OKT - NOV 1914
INTEGRATION A LA BELGIQUE APRES 1918 - "DOOR BELGIE NA 1918 GEANNEXEERD"
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Vul de volgende zin aan:
Tijdens de oorlog neemt koning Albert I het opperbevel van het
…………………………………… op zich.
Gedurende de ganse oorlog probeert hij zijn……………………………… zoveel
mogelijk te beschermen en zoveel mogelijk mensenlevens te redden door niet
deel te nemen aan de grote aanvallen van de ……………………………….
Albert I was zeer geliefd bij de Belgen. Daarom gaven ze hem de bijnaam
" ……………………………………".
De koningin …………………………………………… bleef met de koning in het nietbezette
deel van België (in De Panne), en waakte over de gezondheid van de
soldaten die ze bezocht in de ……………………………………………
Koning Albert was heel sportief: in verschillende Europese gebergten doet hij
aan ……………………….…………………….……………………….
Hij sterft tijdens een ……………………………………… in ……………………………………………….,
in de buurt van Namen.
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Leopold III
Leopold III, zoon van koning ………….............……, trouwde
met de Zweedse prinses ……………………. Ze was heel erg
………………… bij de Belgen. Helaas kwam ze op jonge leeftijd
om het leven, bij een ……………………-ongeval in Zwitserland.
De regering van Leopold III wordt gekenmerkt door de Tweede Wereld oorlog.
Kun je zeggen of wat volgt waar of niet waar is
✏ Frankrijk en Groot-Brittanië verklaren de oorlog aan Hitler
✏ de Amerikanen helpen de Duitsers
✏ Duitsland valt België binnen
✏ de Belgische soldaten worden gevangen gezet in Duitsland
✏ de Tweede Wereldoorlog eindigt in 1949
✏ De Duitsers bezetten Kongo
✏ de Belgische piloten en mariniers vechten mee met het Britse
leger
✏ Koning Leopold III verblijft als krijgsgevangene in zijn kasteel in
Laken
✏ De koning gaat tijdens de oorlog een tweede huwelijk aan
waar/niet waar
waar/niet waar
waar/niet waar
waar/niet waar
waar/niet waar
waar/niet waar
waar/niet waar
waar/niet waar
waar/niet waar
Na de oorlog krijgt de koning een hoop kritiek. België raakt
verdeeld in twee kampen: voor of tegen de koning. Er volgen een aantal gewelddadige
betogingen. Dit noemen we (duidt het goeie antwoord aan):
✏ Het Eindoffensief
✏ Het Grote Keerpunt
✏ De Koningskwestie
✏ De Exodus
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Boudewijn
Gewoonlijk wordt een koning pas vervangen bij zijn
dood. Dat heet dan troonsopvolging. Maar Leopold III
doet in 1951 troonsafstand.
Weet je wat dat betekent
(omcirkel het goede antwoord):
✏ de koning geeft als het ware zijn ontslag
✏ de koning sterft zonder dat hij een opvolger heeft
aangeduid
Boudewijn wordt koning in ……………… Hij is dan nog
jong en onervaren, want amper ………………jaar oud.
Tijdens de eerste jaren van zijn regering krijgt de koning te kampen met een
grote crisis in Kongo. Wat gebeurt er rond die tijd in de Belgische kolonie
✏ Congo wordt onafhankelijk
✏ De pest maakt duizenden doden
✏ Nederland valt Congo aan
Onder de regering van Boudewijn I wordt België een federaal land.
Weet je wat dat betekent
✏ België wordt verdeeld in gewesten en gemeenschappen
✏ De gewesten en gemeenschappen krijgen meer beslissingsmacht
✏ België maakt deel uit van een ander land
✏ België wordt verdeeld in 2 nieuwe, onafhankelijke landen
Koning Boudewijn overlijdt op 31 juli 1993. Waar liggen de Belgische koningen
begraven (duidt het goede antwoord aan):
✏ in de Basiliek van het Heilig Hart in Brussel
✏ in de crypte van de Kathedraal van Laken
✏ in de Notre-Dame kathedraal in Parijs
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Albert II
Wat is de verwantschap tussen Albert II en Boudewijn
Weet je welke andere koning de macht eveneens niet
heeft overgedragen aan zijn zoon
Ja,
Albert II heeft drie kinderen: 2 zonen, …………………………… en ……………………………
en 1 dochter, ………………………………
In principe is het …………………………… die Albert II zal opvolgen.
Heb je goed opgelet tijdens je bezoek aan het museum en bij het
beantwoorden van de vragen Dan weet je ongetwijfeld alles over het leven
van koning Boudewijn en koning Albert II en kan je deze tekst zonder
probleem aanvullen!
Koning Boudewijn werd geboren in ………………als zoon van ………………………… en
…………………………….
Op dertigjarige leeftijd trouwde hij met de Spaanse edelvrouw…………………………
Tijdens zijn regering werd ………………………, de Belgische kolonie, onafhankelijk.
Na zijn overlijden in ……………………… werd hij begraven in …………………………
Er moest een troonopvolger worden gevonden, want Boudewijn had geen
……………………….
Uiteindelijk werd Albert II, de …………………. van Boudewijn, de nieuwe koning.
Albert II is getrouwd met een Italiaanse prinses,…………………………….
Samen hebben ze drie kinderen. In 1999 stond prins ……………………… volop in
de belangstelling vanwege zijn huwelijk met een jonge en charmante Belgische
aristocrate, ………………………. Als oudste ……………… van de koning is hij de
………………………………….
Hij wordt met andere woorden onze volgende ……………….
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Nog een paar laatste vragen...
Kun je de volgende raadsels oplossen
Wie ben ik
Mijn land van herkomst heeft Berlijn als hoofdstad.
Ik ben 75 jaar oud geworden en had vier kinderen.
Tijdens mijn regering moest ik ten strijd trekken tegen de Nederlanders.
Mijn zoon, die ook koning werd, had dezelfde naam als ik.
Als ik daar nog aan toevoeg dat ik de eerste koning der Belgen was, dan weet
je ongetwijfeld wie ik ben:
Ik ben: ……………………………………………….
Wat ben ik
Ik duurde 5 jaar.
Verschillende landen zijn mij begonnen als reactie tegen Hitler.
De toenmalige koning was Leopold III.
Ik ben de tweede gebeurtenis in mijn soort.
Als ik daar nog aan toevoeg dat ik begon in 1940, dan weet je het vast wel...
Ik ben: ……………………………………………….
Welk land ben ik
Ik ben een land.
De Belgen zijn in 1880 op mijn grondgebied aangekomen.
Ik beschik over natuurlijke rijkdommen waarvoor België belangstelling had.
Heel wat voorwerpen afkomstig van mijn grondgebied worden tentoongesteld
in het museum van Tervuren.
Als ik zeg dat ik een Afrikaans land ben, weet je misschien welk land ik ben
Ik ben: ……………………………………………….
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Leg het verband tussen de per sonages en de gebeurtenissen
Leopold I
werd koning in 1993
Leopold II
Albert I
regeerde tijdens de Eerste Wereldoorlog
Leopold III
Boudewijn
trouwde met Mathilde d’Udekem d’Acoz
Albert II
Prins Filip
had geen kinderen
heeft het Jubelpark laten bouwen
bewerkstelligde de vrede met Nederland
trad af ten gunste van zijn zoon
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis

Een kleine woordenschatoefening…
Verbindt het woord
met de juiste definitie
verdedigingsmuur rond een stad
Monarchie
Kolonie
Vestingwal
Geallieerd land
land dat met een ander land verbonden is
door een verdrag dat het ertoe verplicht
om hulp te bieden in geval van oorlog
land dat door een ander land wordt
gebruikt als wingewest
staat geleid door een koning
In België is het staatshoofd een ko ning.
Met de volgende termen worden ook staatshoofden aangeduid.
Probeer telkens een voorbeeld te geven en een grondgebied te noemen
waarover ze hebben geregeerd.
Koning
Keizer
Albert II
België
Dictator
President
Vragenlijst voor de leerlingen
Het Belgisch vorstenhuis