07.03.2015 Views

2009 Herfstnummer InZicht - Talant

2009 Herfstnummer InZicht - Talant

2009 Herfstnummer InZicht - Talant

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

U I T G A V E V A N T A L A N T - J A A R G A N G 8 - N U M M E R 2 8 - H E R F S T 2 0 0 9<br />

<strong>InZicht</strong><br />

De week van<br />

Tjaltje de Jong<br />

ZZP vraagt flexibel<br />

organiseren<br />

De Swaai bestaat tien jaar<br />

Meer aandacht voor<br />

vrijwilligers<br />

<strong>InZicht</strong>1


3<br />

Kort<br />

8<br />

De week van Tjaltje de Jong<br />

14<br />

<strong>Talant</strong> in de aanbieding: Plateel<br />

4<br />

Nieuws<br />

10<br />

Vervoer goed op weg<br />

14<br />

Gerrit: vervoer<br />

5<br />

Van de Centrale Verwantenraad<br />

11<br />

De Swaai bestaat tien jaar<br />

15<br />

Ander nieuws<br />

6<br />

ZZP vraagt om flexibele zorg<br />

12<br />

Meer aandacht voor vrijwilligers<br />

16<br />

Tweespraak: Annemiek Smulders<br />

en Marianne Overhand<br />

Een warme nazomer?<br />

Op verzoek van de redactie schrijf ik dit<br />

stukje begin augustus, net terug van<br />

vakantie, terwijl het buiten 30 graden is.<br />

Hoewel m’n gedachten afdwalen naar<br />

ijsjes en terrasjes word ik zo ‘gedwongen’<br />

om alweer over de komende periode na<br />

te denken en zo hoort het ook. Op het<br />

moment dat we bezig zijn om gemaakte<br />

afspraken te realiseren is het ook alweer<br />

tijd om na te denken over nieuwe<br />

afspraken.<br />

Dat zien we bijvoorbeeld ook bij de Swaai;<br />

hoewel alle voorzieningen nog maar een<br />

paar jaar geleden afgerond zijn en we<br />

eigenlijk nu alles goed hebben ‘draaien’,<br />

is het alweer zaak om na te denken over<br />

doorontwikkeling. Welke kennis missen we<br />

om behandelingen succesvoller te maken,<br />

hoe kunnen we collega’s in den lande<br />

laten zien wat we doen en bereiken en<br />

welke nieuwe trends dienen zich alweer<br />

aan in de vraag van onze cliënten, waar de<br />

Swaai wellicht mee een antwoord op kan<br />

bedenken. We zien immers in toenemende<br />

mate nieuwe typen vragen op ons<br />

afkomen. We mogen trots zijn op wat we<br />

met elkaar hier hebben opgebouwd en<br />

die trots geeft voldoende zelfvertrouwen<br />

om weer nieuwe vragen mee te gaan<br />

beantwoorden.<br />

Dat zien we ook met het onderzoek<br />

naar slaap-waakstoornissen. Dankzij<br />

initiatieven van medewerkers is hier<br />

aardig succes in behaald, en dit wordt<br />

weer vertaald naar een pilot om te zien of<br />

we die onderzoeksresultaten ook in onze<br />

begeleiding kunnen verwerken.<br />

Mooi is trouwens te zien hoeveel<br />

enthousiasme er is om mee te doen aan<br />

deze pilot.<br />

Ondanks alle aandacht die het nieuwe<br />

functiegebouw van iedereen vraagt,<br />

blijven we ook gewoon doorgaan met<br />

het verbeteren en vernieuwen van de<br />

inhoud van onze ondersteuning. Al deze<br />

activiteiten leiden tot de nodige drukte en<br />

geven ook een warm gevoel; de behoefte<br />

aan een terrasje zal er dan ook in het<br />

najaar nog wel zijn…<br />

Jan van Hoek,<br />

Raad van Bestuur<br />

Foto voorpagina Tjaltje de Jong werkt bij een peuterspeelzaal. Lees meer in ‘De week van Tjaltje de Jong’ op pagina 8 en 9.<br />

Colofon <strong>InZicht</strong> is een uitgave van <strong>Talant</strong>, een organisatie die zorg en ondersteuning biedt aan mensen met een verstandelijke beperking in Friesland. <strong>InZicht</strong> verschijnt<br />

vier keer per jaar in een oplage van ongeveer 9000 exemplaren. Het blad is in eerste instantie bedoeld voor ouders en vewanten van cliënten en wordt ook toegestuurd<br />

aan medewerkers en relaties. Hoofd- en eindredactie Cecile Huitenga Redactieassistente Janneke Fennema Redactiecommissie Tjalling Boonstra, Harm Flootman, Cees<br />

van der Struik en Akke van Thes Teksten Ester Mijnheer/Groot Haar + Orth, Cecile Huitenga, Mariska van Knijff en Martsje Mud Fotografie fotoburo Het Hoge Noorden en<br />

medewerkers van <strong>Talant</strong> Columns Erik Kuik/Jan van Hoek en Gerrit Miedema Ontwerp/Vormgeving Groot Haar + Orth Druk PlantijnCasparie Verzending Montagecentrum<br />

Drachten (<strong>Talant</strong>) Redactie <strong>InZicht</strong> <strong>Talant</strong>, Bureau Communicatie, Postbus 303, 8440 AH Heerenveen, tel. 0513 - 643733, fax 0513 - 643777, e-mail c.huitenga@talant.nl<br />

Copyright Voor overname van tekst of foto’s is toestemming nodig van de redactie.<br />

2<strong>InZicht</strong>


Industriecentrum Gorredijk<br />

bestaat tien jaar<br />

Industriecentrum Gorredijk, een locatie van <strong>Talant</strong>, bestaat tien jaar. Medewerkers, cliënten en<br />

verwanten hebben dat op 3 september gevierd.<br />

Zo’n dertig cliënten verrichten in het industriecentrum aan de Wetterkant in opdracht van bedrijven<br />

montage-, demontage- en inpakwerkzaamheden. Daarnaast is er aan het Kiemke een<br />

shredderafdeling, waar plastic wordt vermalen. Daar werken rond de tien cliënten.<br />

Cliënten <strong>Talant</strong><br />

acteerden in Circus<br />

Mouww<br />

Stichting Circus De Kleine Wereld heeft in juli<br />

met succes de muzikale theatervoorstelling<br />

Circus Mouww gebracht. In deze voorstelling<br />

over een circusfamilie speelden professionele<br />

en amateuracteurs met en zonder beperking,<br />

waaronder cliënten en medewerkers van<br />

<strong>Talant</strong>.<br />

René Bakker, Daniëlle Zoetbrood, Akke Gerlsma,<br />

Jan Jelle Draaisma, Frans Roelof Ketting Olivier,<br />

Afke Grasman, Wietse van der Draai, Gabe<br />

Kuper en Jantsje Afke Gerbrandy waren de<br />

cliënten van <strong>Talant</strong> die zich maandenlang<br />

hebben voorbereid op de vijf vrijwel<br />

uitverkochte voorstellingen in een circustent in<br />

Sneek. Ook Josephina Bakker, Elja van der Meer<br />

en Onno Spreij van <strong>Talant</strong>s belevingstheater<br />

Rakmak hadden een rol. Meer informatie kunt u<br />

vinden op www.circusmouww.nl. Omrop<br />

Fryslân heeft een documentaire gemaakt die<br />

ook op Nederland 2 wordt uitgezonden, op<br />

zondag 11 oktober om 14.00 uur.<br />

Keurmerk voor<br />

kinderboerderij <strong>Talant</strong><br />

<strong>Talant</strong>s kinderboerderij Doniastate in<br />

Stiens heeft in juni het keurmerk Goed<br />

voor Elkaar gekregen van de Stichting<br />

Kinderboerderijen Nederland. Het is de<br />

eerste kinderboerderij in Friesland met deze<br />

erkenning. Dat het ook nog eens om een<br />

kinderboerderij van een zorginstelling gaat,<br />

maakt het extra bijzonder. Het keurmerk<br />

geeft aan dat Doniastate een goede werkplek<br />

is, op een verantwoorde wijze met dieren<br />

omgaat en veilig is voor bezoekers.<br />

Atelier Plateel verhuisd naar Skoatterwâld<br />

<strong>Talant</strong>s atelier Plateel is 17 augustus verhuisd<br />

naar multifunctioneel gebouw De Spil in de<br />

Heerenveense wijk Skoatterwâld.<br />

Het is de tweede verhuizing in korte tijd.<br />

Eerder dit jaar ging Plateel (toen nog met<br />

de naam de Diggel) vanuit Terherne naar<br />

een tijdelijk adres vlakbij ijsstadion Thialf.<br />

Oudercommissie schenkt<br />

kinderen It Kampke een<br />

snoezelkast<br />

Het zomerfeest van <strong>Talant</strong>s kinderdagcentrum<br />

It Kampke in Leeuwarden op<br />

24 juni had een extra feestelijk tintje:<br />

de oudercommissie heeft de kinderen<br />

verblijd met een snoezelkast.<br />

De 4200 euro die nodig waren voor de mobiele<br />

snoezelkast, zijn bij elkaar gebracht door sponsors,<br />

vertelt Jeanette Dol van de oudercommissie. Een<br />

sleutelrol werd daarbij gespeeld door Nynke<br />

Hoogsteen, vriendin van zakenman wijlen Jan<br />

Riedstra. Jeanette Dol had haar eens ontmoet en<br />

zij was behulpzaam door een sponsoraanvraag<br />

Menukaart in braille bij De Stal<br />

Eetcafé De Stal heeft de menukaart aangepast: de te bestellen eet- en<br />

drinkwaren staan er nu ook in braille op. Hiermee wil deze <strong>Talant</strong>locatie<br />

in Nieuweschoot de toegankelijkheid vergroten.<br />

Bij Plateel werken rond de veertien mensen<br />

met een verstandelijke beperking en vijf<br />

begeleiders. Zij maken keramiek, kaarsen,<br />

zeep en cadeauartikelen die in het atelier<br />

annex winkel te koop zijn. Ook vinden er<br />

kinderfeestjes en workshops plaats.<br />

Kijk ook op pagina 14, waar Plateel in ‘<strong>Talant</strong><br />

in de aanbieding’ staat.<br />

naar haar contacten door te sturen. Met resultaat.<br />

Vandaar dat de oudercommissie de snoezelkast<br />

de naam Nynke’s Snoezelkast heeft meegegeven.<br />

Het gaat om een mobiel toestel en hij wordt<br />

dan ook regelmatig in een ander lokaal gezet op<br />

een donker plekje. De kinderen maken er graag<br />

gebruik van.<br />

Het idee kwam, in dit Louis Braille-jaar, van Jan Bergsma van De Stal. Het is uitgevoerd met hulp van<br />

patiëntenvereniging Retina Nederland en Proson Sonneheerdt in Ermelo, een arbeidsvoorziening die<br />

teksten kan omzetten naar brailletekst.<br />

<strong>InZicht</strong>2 <strong>InZicht</strong>3


Bijzondere<br />

beweging<br />

Vrijwel dagelijks is op locatie De Wissel in Beetsterzwaag een bijzonder tafereel te aanschouwen. Mienthe Helmhout laat dan twee ponies van<br />

de plaatselijke kinderboerderij uit. Soms bindt hij de twee ponies tegelijk aan zijn rolstoel, een andere keer gaat hij eerst met de ene er op uit<br />

en komt dan later met de andere.<br />

<strong>Talant</strong> start pilot ‘Goed Uitgerust’<br />

<strong>Talant</strong> is gestart met de pilot ‘Goed uitgerust’ om te kijken hoe we de bedtijden<br />

van cliënten beter op hun behoefte kunnen aanpassen. De pilot duurt tot mei 2010.<br />

Soms is het voor jezelf lastig om in te<br />

schatten wanneer je naar bed moet.<br />

Bedtijden voor de ander bepalen, in ons<br />

geval voor cliënten, blijkt al helemaal<br />

lastig. Onderzoek laat dan ook zien dat<br />

veel mensen met een verstandelijke<br />

beperking slecht slapen omdat ze te<br />

vroeg en te lang in bed liggen. Daarom<br />

gaat Kennis- en Onderzoekscentrum<br />

(K&OC) van <strong>Talant</strong> in de pilot ‘Goed<br />

Uitgerust’ samen met woongroepen in<br />

Beetsterzwaag, Dokkum, Stiens en<br />

Surhuisterveen kijken of we de bedtijden<br />

van cliënten (nog) beter kunnen<br />

afstemmen op hun slaapbehoefte. We<br />

willen daarbij nagaan wat het voor de<br />

organisatie betekent als we voor alle<br />

cliënten passende bedtijden organiseren.<br />

In de pilot worden trainingen gegeven<br />

aan medewerkers om hun kennis over<br />

slaap te vergroten. Daarnaast wordt<br />

gekeken welke bedtijden passen bij de<br />

slaapbehoefte van de cliënt. Dit gebeurt<br />

met de Actiwatch, een soort horloge dat<br />

rust en activiteit registreert. Het<br />

Innovatiefonds van De Friesland<br />

Zorgverzekeraar ondersteunt de pilot<br />

met een financiële bijdrage. Eventuele<br />

vragen kunnen gesteld worden aan<br />

projectleider Ali Pit,<br />

a.pit@talant.nl.<br />

<strong>Talant</strong> en GGZ<br />

Friesland trots op<br />

tien jaar de Swaai<br />

De Swaai bestaat in september tien jaar. De Swaai<br />

is een innovatief samenwerkingsverband van<br />

GGZ Friesland en <strong>Talant</strong> voor mensen met een<br />

verstandelijke beperking in combinatie met<br />

psychiatrische problematiek.<br />

Het doel dat beide organisaties voor ogen hadden,<br />

was om mensen met een verstandelijke beperking en<br />

bijkomende psychiatrische problematiek een passende<br />

behandeling te kunnen bieden. Deze mogelijkheid<br />

ontbrak tot dan toe. In de afgelopen tien jaar hebben<br />

beide zorgaanbieders samen nieuwe vakkennis en een<br />

nieuw aanbod opgebouwd waar ze trots op zijn. Het<br />

jubileum wordt onder meer gevierd met een symposium<br />

op 24 september.<br />

Op pagina 10 kunt u meer lezen over de Swaai.<br />

4<strong>InZicht</strong>


vandeCentraleVerwantenraad<br />

Voorbereid op de<br />

Mexicaanse griep<br />

<strong>Talant</strong> en Driever’s Dale hebben zich voorbereid op de<br />

Mexicaanse griep. Het draaiboek ligt klaar. Onze nadruk<br />

ligt op het nemen van preventieve maatregelen, omdat<br />

we natuurlijk zoveel mogelijk willen voorkomen dat<br />

medewerkers en cliënten ziek worden.<br />

Een voorbeeld van preventie is goede handhygiëne.<br />

Medewerkers hebben hier extra aandacht voor. Op de<br />

websites www.talant.nl en www.drieversdale.nl kunt u<br />

een poster vinden met algemene preventietips, die ook<br />

voor u handig kunnen zijn. Vaccineren is eveneens een<br />

belangrijke preventieve maatregel. Daarom zullen we<br />

onze medewerkers en cliënten stimuleren om zich te laten<br />

vaccineren. Zodra we weten voor wie het vaccin beschikbaar<br />

komt, zullen we daar zo snel mogelijk actie op ondernemen.<br />

Het kan voorkomen dat er straks op één of meerdere<br />

locaties sprake is van een griepgolf. Afhankelijk van de<br />

situatie zullen we dan passende maatregelen nemen.<br />

Wanneer dit op een locatie voorkomt waar uw familid of<br />

kind verblijft, wordt u uiteraard door ons geïnformeerd.<br />

Voortgang Cliëntgeldenadministratie<br />

De persoonlijke financiën van de cliënten zijn inmiddels<br />

grotendeels overgedragen aan hun financieel vertegenwoordiger,<br />

nu de afdeling cliëntgeldenadministratie van<br />

<strong>Talant</strong> sinds 1 januari <strong>2009</strong> is opgehouden te bestaan.<br />

Het afronden van de werkzaamheden en het opstarten<br />

van de zak- en kleedgeldregeling hebben volop de<br />

aandacht van de medewerkers.<br />

Reacties van cliënten, verwanten en personeel worden<br />

gebruikt om de uitvoering te verbeteren. Waar nodig<br />

zal <strong>Talant</strong> de cliënten en verwanten ondersteunen in de<br />

overgang. Uw opmerkingen kunt u mailen naar:<br />

persoonlijkefinancien@talant.nl.<br />

Nieuwe klachtenregeling<br />

is vastgesteld<br />

Afspraken<br />

Als uw kind, broer of zus zorg ontvangt<br />

van <strong>Talant</strong> dan hoort daar het één en<br />

ander aan papierwerk bij. Als alles<br />

volgens plan is verlopen dan betekent<br />

het dat uw verwant inmiddels een<br />

ondersteuningsplan heeft dat samen<br />

met u als wettelijk vertegenwoordiger<br />

is vastgesteld. Ook zou er een<br />

zorgovereenkomst moeten liggen en<br />

onlosmakelijk daarmee verbonden heeft<br />

u een kostenoverzicht getekend waarin<br />

voor elke afzonderlijke zorgcategorie de<br />

uurtarieven zijn aangegeven voor het<br />

betreffende jaar. In dit kostenoverzicht<br />

wordt een onderverdeling gemaakt<br />

naar o.a. zorgkosten, woonkosten,<br />

persoonlijke kosten en vervoerskosten.<br />

Zo zou het moeten zijn. De Centrale<br />

Verwantenraad krijgt echter zo nu en<br />

dan signalen waaruit blijkt dat er veel<br />

onbekendheid is met deze documenten.<br />

De Centrale Verwantenraad vindt dat<br />

jammer. We weten dat er bij <strong>Talant</strong> kant<br />

en klare procedures liggen die volgens<br />

ons goed op elkaar aansluiten en deze<br />

zouden moeten leiden tot het maken<br />

van heldere afspraken. Het gebruik van<br />

deze procedures en het maken van<br />

goede afspraken kan veel misverstanden<br />

en onduidelijkheden over zorginhoud en<br />

zorgomvang voorkomen.<br />

In dit verband noemen we het<br />

document ‘Overeenkomst tussen<br />

<strong>Talant</strong> en ……(cliëntnaam)’, oftewel de<br />

eerder genoemde zorgovereenkomst.<br />

Dit document is zodanig vormgegeven<br />

dat het voor de cliënt begrijpelijk is.<br />

In hetzelfde document zijn ook voor<br />

de wettelijk vertegenwoordiger en<br />

de zorgverlener de voorwaarden<br />

waaronder de zorgondersteuning<br />

plaatsvindt duidelijk weergegeven.<br />

Het consequent hanteren van de<br />

procedure waar dit document deel<br />

van uitmaakt, leidt automatisch naar<br />

een ondersteuningsplan en een<br />

kostenoverzicht.<br />

De afspraken die worden vastgelegd,<br />

zijn besproken in een overleg<br />

tussen de cliënt, zijn/haar wettelijk<br />

vertegenwoordiger en medewerkers van<br />

<strong>Talant</strong> waaronder de teamleider (het<br />

vroegere hoofd). Meestal zijn ook de<br />

persoonlijke begeleider(s) van wonen/<br />

dagbesteding/begeleid werken en een<br />

agoog aanwezig bij het overleg.<br />

Soms wordt gedacht, en ook gezegd,<br />

dat het hanteren van de procedure<br />

en het opstellen van de documenten,<br />

zoals boven kort weergegeven, te<br />

veel tijd kost en niet nodig is omdat<br />

er sprake is van ‘zorg in natura’, of<br />

om welke andere reden dan ook.<br />

Deze gedachtegang is niet terecht.<br />

Voor elke cliënt geldt dat er een<br />

ondersteuningsplan, zorgovereenkomst<br />

en een kostenoverzicht dient te zijn. Er<br />

wordt geen onderscheid gemaakt in de<br />

wijze waarop de zorgkosten uitgekeerd<br />

worden en het maakt niet uit of dit via<br />

een PersoonsGebonden Budget of via<br />

‘zorg in natura’ wordt uitbetaald.<br />

De Centrale Verwantenraad vindt het<br />

belangrijk dat deze procedures er zijn<br />

en is van mening dat dit ook gebruikt<br />

moet worden. De procedures zijn niet<br />

voor niets opgesteld. Het lijkt ons<br />

uitermate belangrijk om samen met de<br />

nieuwe benoemde clustermanagers en<br />

teamleiders deze zaken eens op een<br />

rijtje te zetten in het komende jaar.<br />

Tj. Boonstra.<br />

Secretaris Centrale Verwantenraad<br />

Wilt u reageren?<br />

Uw bericht kunt u sturen naar ons<br />

e-mailadres: cvr@talant.nl<br />

De nieuwe klachtenregeling van <strong>Talant</strong> voor<br />

cliënten en hun ouders of verwanten is<br />

vastgesteld. In de regeling staat beschreven<br />

hoe en waar cliënten en ouders/verwanten met<br />

klachten terecht kunnen en hoe <strong>Talant</strong> met de<br />

klachten omgaat.<br />

Wanneer u niet tevreden bent over <strong>Talant</strong>, kunt u dat<br />

natuurlijk bespreken met een begeleider of teamleider.<br />

Wanneer u dat moeilijk vindt of niet tevreden bent over de manier waarop er met<br />

uw klacht wordt omgegaan, kunt u contact opnemen met de klachtenadviseur<br />

van <strong>Talant</strong>: Annemarijn Vos, tel. 0513 – 64 39 10, e-mail a.vos@talant.nl.<br />

De folder ‘Heeft u een klacht?’, gericht op cliënten, wordt binnenkort naar de<br />

contactpersonen en cliëntenraden verstuurd. De folder is dan ook te zien en<br />

downloaden op internet, evenals de volledige klachtenregeling:<br />

www.talant.nl > contact > klachten. Mocht u de folder willen opvragen, dan kan<br />

dat (vanaf eind september) via de receptie van <strong>Talant</strong>, 0513 - 64 38 00.<br />

<strong>InZicht</strong>5


ZZP vraagt verandering bij <strong>Talant</strong><br />

‘Flexibele zorg,<br />

daar gaat het<br />

Nu de eerste maanden na invoering van de nieuwe zorgzwaartebekostiging achter de rug zijn<br />

Zorgzwaartepakket<br />

De financiering van instellingen<br />

in de verpleging en verzorging,<br />

de gehandicapten zorg en de<br />

lang durige geestelijke<br />

gezondheidszorg is veranderd.<br />

Tot <strong>2009</strong> kregen instellingen<br />

voor elke cliënt een gemiddeld<br />

bedrag. Instellingen kregen<br />

hierdoor voor verblijfszorg één<br />

pot met geld die ze zelf<br />

konden verdelen om de zorg<br />

voor cliënten te kunnen<br />

betalen. Dat is vanaf 1 januari<br />

<strong>2009</strong> veranderd met de<br />

invoering van een nieuwe<br />

financiering voor de verblijfszorg:<br />

de zorgzwaartebekostiging.<br />

Dit betekent dat het<br />

bedrag dat <strong>Talant</strong> van de<br />

overheid krijgt, gebaseerd<br />

wordt op de zorgzwaarte van<br />

individuele cliënten. In het<br />

zogenoemde zorgzwaartepakket<br />

(ZZP) staat welke zorg en<br />

begeleiding de cliënt nodig<br />

heeft en mag verwachten. Nog<br />

niet iedere cliënt heeft een ZZP.<br />

Wanneer een indicatie verloopt<br />

of een cliënt een herindicatie<br />

krijgt, krijgt hij bij de nieuwe<br />

indicatie een zorgzwaartepakket<br />

toegekend, waaraan een<br />

budget wordt gekoppeld. <strong>2009</strong><br />

en 2010 worden uitgetrokken<br />

om de nieuwe financiering in<br />

te voeren.<br />

en de eerste cliënten een zorgzwaartepakket hebben, kan <strong>Talant</strong> langzaamaan de balans<br />

opmaken. Jan van Hoek en Erik Kuik, de leden van de Raad van Bestuur, kijken vooruit naar de<br />

veranderingen die er straks mogelijk aankomen. Voor cliënten en ouders lijken de gevolgen<br />

mee te vallen, maar om dat te bewerkstelligen moet <strong>Talant</strong> flexibel organiseren.<br />

Bij een verandering van financiering is het lastig<br />

in te schatten wat de precieze gevolgen voor<br />

cliënten zullen zijn. Vooral als nog niet alle<br />

tarieven zijn vastgesteld. Maar nu, nadat de<br />

eerste maanden van de zorgzwaartebekostiging<br />

achter de rug zijn, is er wel meer over te zeggen.<br />

Erik: “De cliëntgebonden financiering is op zich<br />

een positieve ontwikkeling. Cliënten krijgen<br />

immers de zorg die volgens indicatie bij hen past;<br />

zorg op maat. Die gedachte ondersteunen we<br />

volledig, maar of het ook altijd gaat werken is<br />

nog maar de vraag. Immers, uiteindelijk gaat het<br />

om de beschikbare middelen bij het ZZP.”<br />

Welke gevolgen zijn ongunstig?<br />

Jan: “Door de zorgzwaartepakketten (ZZP’s) krijgt de<br />

organisatie per saldo niet méér geld, de budgetten<br />

blijven landelijk gelijk. Cliënten krijgen na een<br />

indicatie bijvoorbeeld een ZZP VG-7 (intensieve zorg<br />

en ondersteuning) waar meer geld beschikbaar voor<br />

komt. Maar aangezien er landelijk niet méér geld te<br />

verdelen is, moet dat ergens anders vandaan<br />

worden gehaald. En dus zullen cliënten met lichtere<br />

zorgvragen in verhouding minder geld krijgen dan<br />

voorheen. De financiering is voor sommige cliënten<br />

wel vaker ontoereikend geweest, maar nu de<br />

budgetten per cliënt zijn vastgesteld, is het<br />

solidariteitsbeginsel lastiger geworden. We konden,<br />

doordat we één pot geld kregen, gemakkelijker zelf<br />

geld verdelen. Nu er per cliënt een budget is, gaat<br />

dat minder gemakkelijk. De nieuwe financiering<br />

heeft consequenties die de komende tijd steeds<br />

duidelijker zullen worden.”<br />

Wat zijn die consequenties?<br />

Erik: “De gevolgen zijn nog niet helemaal helder.<br />

Maar ik zal een voorbeeld geven. In een<br />

kleinschalige voorziening wonen acht cliënten.<br />

Twee daarvan hebben intensievere begeleiding<br />

nodig, de anderen niet. In het ZZP is precies<br />

vastgelegd welke zorg en begeleiding per cliënt<br />

nodig is én welk gekwalificeerd personeel deze<br />

zorg moet leveren. Dat kan dus per cliënt flink<br />

verschillen. Hierdoor zul je veel flexibeler moeten<br />

omgaan met de inzet van onze medewerkers.<br />

Niet het team is leidend, maar de zorgzwaarte<br />

van de cliënt. Heeft een cliënt een lagere<br />

indicatie, dan is er dus ook minder hoog<br />

gekwalificeerd personeel nodig. En wat doe je als<br />

een cliënt ziek wordt en extra zorg nodig heeft?<br />

We gaan natuurlijk niet wachten op een indicatie,<br />

maar leveren die zorg meteen. De vraag is<br />

vervolgens hoe we dat financieel dekken.”<br />

Betekent dit het einde van<br />

kleinschalige voorzieningen?<br />

Jan: “Nee, absoluut niet! Maar we zullen op een<br />

andere manier naar kleinschaligheid moeten<br />

kijken. De voorzieningen moeten meer<br />

toegespitst zijn op de individuele zorgvraag.<br />

Kleinschalig werken krijgt nu een ander<br />

uitgangspunt: voor wie, welke zorg is nodig, wat<br />

kost het en wat is de meest kleinschalige manier<br />

waarop we dat kunnen organiseren? Dit betekent<br />

dat we wonen opnieuw gaan definiëren. Niet de<br />

grootte van de voorziening is leidend, maar de<br />

zorgvraag. Hoe dit er straks uit gaat zien, is nog<br />

6<strong>InZicht</strong>


om’<br />

niet bekend. Als er keuzes moeten worden gemaakt,<br />

zullen we dat altijd in overleg met ouders, cliënten en<br />

de medezeggenschap doen.”<br />

Wat betekent dit voor de teams?<br />

Erik: “We zijn al een tijd bezig met aanpassingen in<br />

het functie- en salarisgebouw. We hebben een groot<br />

aantal functies teruggebracht naar een overzichtelijk<br />

geheel, waardoor we de inzet van personeel beter<br />

kunnen organiseren. Dit is een zorgvuldig en<br />

langlopend traject, wat overigens los staat van de<br />

invoering van de zorgzwaartebekostiging. Maar deze<br />

verandering kan mogelijk wel helpen in het flexibeler<br />

inzetten van medewerkers op locaties.”<br />

Moeten we ons zorgen maken?<br />

Erik: “Er is zeker geen reden tot paniek. We garanderen<br />

continuïteit in zorg voor al onze cliënten. Dat doen we<br />

al veertig jaar. Het betekent alleen wel dat we straks<br />

goed moeten kijken hoe we onze organisatie gaan<br />

inrichten en we zullen ook keuzes moeten maken.<br />

Waar we ons wel zorgen over maken, en met ons de<br />

branchevereniging, is de zorg voor kind en gezin. De<br />

tarieven zijn al jaren niet voldoende, maar dat konden<br />

we met interne solidariteit oplossen. Dat wordt nu<br />

lastiger. Om onze kwaliteit van zorg te kunnen<br />

waarborgen is er gewoon extra geld nodig. Daar<br />

maken we ons, samen met de branchevereniging, ook<br />

hard voor richting Den Haag. We zijn druk aan het<br />

lobbyen. Het gaat in dit geval om keuzes vanuit de<br />

overheid. De overheid erkent het probleem en heeft<br />

gezegd dat er in 2011 een oplossing komt. Maar daar<br />

hebben we nu natuurlijk weinig aan. Dat betekent dat<br />

we onze budgetten zullen moeten blijven<br />

herverdelen. In 2010 zullen we er ongeveer drie<br />

miljoen op achteruit gaan: ongeveer twee miljoen<br />

door de invoering van de ZZP’s en één miljoen door<br />

het zorginkoopbeleid van het zorgkantoor. Op ons<br />

totaal budget is dat op te dissen, maar het moet wel<br />

ergens vandaan komen. Daar buigen we ons nu over.”<br />

Is er iets te zeggen over de veranderingen<br />

die eraan zitten te komen?<br />

Jan: “Het komt erop neer dat we flexibeler moeten<br />

worden. Flexibelere inzet van personeel, en flexibelere<br />

zorg per locatie. Daar gaan we beleid op maken. In<br />

2010 zullen we ons moeten buigen over de locaties:<br />

welke veranderingen zijn nodig? En hoe gaan we zo<br />

flexibel mogelijk werken om op de steeds<br />

veranderende zorgvraag in te spelen? De zorg staat<br />

nooit stil en wij als organisatie ook niet. Maar we gaan<br />

zeker niet over één nacht ijs. We willen zorgvuldig<br />

omgaan met veranderingen en dat ook in goed overleg<br />

met onze achterban doen. Hier hebben we een paar<br />

jaar voor nodig. Onze instelling is dat we altijd kijken<br />

naar de mogelijkheden. En financiering is nu eenmaal<br />

belangrijk in de zorg. We gebruiken de huidige situatie<br />

om onze visie op zorg eens goed onder de loep te<br />

nemen en klaar te maken voor de toekomst. Hierbij<br />

gaan we uit van de best mogelijke zorg voor onze<br />

cliënten én ons personeel. Daar staan we voor.”<br />

Erik: “Kort samengevat gaat het nu om twee<br />

belangrijke veranderingen. De roostering van<br />

medewerkers moet worden aangepast op de ZZP’s en<br />

hier en daar zal het voortbestaan van een kleinere<br />

locatie ter discussie komen te staan.”<br />

<strong>InZicht</strong>6 <strong>InZicht</strong>7


Naam: Tjaltje de Jong Woonplaats: Hoornsterzwaag Tjaltje woont: Samen met broers en zussen<br />

Werk/dagbesteding: Begeleid werken <strong>Talant</strong> bij peuterspeelzaal ‘Nijntje’ te Oosterwolde en<br />

dagbesteding bij locatie ‘de Verkleedkoffer’ van <strong>Talant</strong> te Wolvega Vrije tijd: Kaarten maken, TV kijken<br />

en honden uitlaten<br />

...In de Verkleed koffer<br />

werk ik in de winkel.<br />

Maandag<br />

Na het opstaan en ontbijt ga ik mij klaarmaken voor vertrek.<br />

Op maandag ga ik begeleid werken. Ik ga met de taxi naar<br />

Peuterspeelzaal ‘Nijntje’ in Oosterwolde om daar de<br />

peuterleidsters te helpen met de opvang van de kinderen. Ik<br />

werk op twee groepen met verschillende kinderen en leidsters.<br />

Voor de kinderen, maar ook wel voor de ouders van de kinderen<br />

ben ik dan juf Tjaltje. Ik werk mee aan de voorbereiding van<br />

activiteiten voor de kinderen en het bedenken van werkjes.<br />

Ik vind het leuk om met de kinderen te spelen en ze te helpen.<br />

Bijvoorbeeld met puzzelen. Ook help ik de kinderen om naar<br />

het toilet te gaan. Als we buiten gaan spelen help ik de<br />

kinderen om hun jasjes aan te doen en als de kinderen naar<br />

huis gaan ga ik vegen en afwassen. Om 15.30 uur ga ik weer<br />

naar huis.<br />

Dinsdag<br />

Op dinsdag vertrek ik ’s morgens met de taxi om naar ‘de<br />

Verkleedkoffer’ van <strong>Talant</strong> in Wolvega te gaan. In ‘de<br />

Verkleedkoffer’ maken we kleding om te verhuren. Er is een<br />

atelier en een winkelgedeelte. Dinsdags heb ik winkeldienst<br />

en tussendoor doe ik dan de was en breng de schone kleding<br />

naar de winkel. In de winkel moet alle kleding netjes<br />

schoon en op orde aan de rekken hangen. Zo kunnen de<br />

klanten zien wat er is en hoe het eruitziet. Naast kleding<br />

zijn er nog allemaal andere feestartikelen in de winkel te<br />

huur en te koop.<br />

8<strong>InZicht</strong><br />

...In de peuterspeelzaa<br />

werken met kleine kinder<br />

erg leuk om te doen.


De week van Tjaltje de Jong<br />

Woensdag<br />

Op woensdag ben ik ook in ‘de Verkleedkoffer’ maar dan<br />

werk ik achter de naaimachine. Ik werk dan mee om<br />

kleding voor de verhuur te maken. Er wordt meestal<br />

kleding gemaakt met een bepaald thema zoals<br />

bijvoorbeeld carnaval, een sprookje, een bepaald beroep,<br />

kleding uit een bepaalde tijd of een dierenpak. Zo heb ik<br />

zelf al eens kleding voor een clown gemaakt en ben nu<br />

bezig met het maken van kabouterhoedjes. We hebben<br />

ook wel eens iets speciaal op bestelling gemaakt.<br />

Donderdag<br />

Op donderdag vertrek ik weer naar Oosterwolde om bij<br />

peuterspeelzaal ‘Nijntje’ te gaan werken. Ik werk daar sinds<br />

vorig jaar oktober al meer dan 20 jaar! De peuterspeelzaal<br />

heeft er toen voor gezorgd dat dit in de krant kwam met<br />

een foto erbij. Dat vond ik erg leuk. Ik vind het werken met<br />

kleine kinderen nog steeds erg leuk om te doen.<br />

Ik heb daar ook leuke collega’s en vind het er erg<br />

gezellig. Ik maak van alles mee met de kinderen en heb<br />

ondertussen al veel ervaring opgedaan. Ik hoop dat ik er<br />

nog lang met plezier naartoe kan gaan.<br />

Vrijdag<br />

Op vrijdag ben ik weer in Wolvega in ‘de Verkleedkoffer’.<br />

’s Morgens heb ik winkeldienst en ’s middags werk ik met<br />

de naaimachine. Dit vind ik ook leuk om te doen. In de<br />

winkel kom ik allerlei verschillende mensen tegen en die<br />

probeer ik zo goed mogelijk te helpen.<br />

De klanten zijn meestal vrolijk als ze in de winkel zijn om<br />

iets te huren. Ik vraag meestal ook even hoe ze het gehad<br />

hebben als ze de kleding weer terug komen brengen.<br />

Om 15.00 uur ga ik weer naar huis.<br />

...en ook achter de<br />

naaimachine.<br />

Zaterdag<br />

Op zaterdag ben ik vrij maar ik ben geen ‘uitslaper’.<br />

Ik help dan ook mee in de huishouding en verzorg de<br />

dieren. We hebben een paard die Rossa heet en vier<br />

kleine honden. Die heten Pollie, Sabina, Wendie en<br />

Zorro. Ik vindt het leuk om de honden uit te laten.<br />

Ook hebben we nog marmotten, vogels, konijnen, kippen<br />

en geiten maar die hebben we maar geen namen<br />

gegeven.<br />

Zondag<br />

Op zondag doe ik rustig aan.<br />

Ik moet natuurlijk wel helpen de dieren te verzorgen<br />

maar dat doe ik graag. Ik ben een echte dierenliefhebster.<br />

Verder ben ik op zondag ook wel met mijn hobby’s bezig<br />

zoals kaarten maken, wandelen en fietsen of lekker op<br />

mijn gemak aan het tv-kijken.<br />

l. Ik vind het<br />

en nog steeds<br />

Tekst: Tjaltje de Jong en begeleider Andries van der Wal<br />

Foto’s: het Hoge Noorden en Nadine de Ruiter<br />

<strong>InZicht</strong>8 <strong>InZicht</strong>9


Cliëntenvervoer goed op weg<br />

Het is u vast niet ontgaan: het cliëntenvervoer van <strong>Talant</strong> is veranderd. Aanleiding voor deze verandering was dat<br />

<strong>Talant</strong> het vervoer duidelijker, logischer en mogelijk goedkoper wilde organiseren. Sinds een aantal maanden<br />

heeft <strong>Talant</strong> dan ook een centraal meldpunt Vervoer. Cliënten, ouders/verwanten en begeleiders kunnen door te<br />

bellen met 0512- 38 45 70 een ritopdracht melden, een wijziging doorgeven of een vraag over het vervoer<br />

stellen. De afdeling Vervoer regelt en coördineert vervolgens al het woon-werkvervoer voor cliënten.<br />

De telefoon staat roodgloeiend op het kantoor<br />

van de afdeling Vervoer in Beetsterzwaag. Er<br />

wordt druk getypt en op het computerscherm<br />

is een wirwar aan kleuren, tijdstippen en ritten<br />

te zien. Bij het meldpunt komen dagelijks veel<br />

telefoontjes en mailtjes binnen over het<br />

vervoer van cliënten naar wonen en werk of<br />

dagbesteding. De planners van de afdeling<br />

hebben het er maar druk mee: elke dag<br />

worden zo’n 3000 ritten uitgevoerd door heel<br />

Friesland. Dat betekent dat er dagelijks zo’n<br />

200 tot 250 taxi’s en bussen ingezet worden<br />

om cliënten te vervoeren naar de verschillende<br />

dagbestedings- en woonlocaties. “Al met al<br />

een hele organisatie. Vooral tussen 7.00 uur en<br />

10.00 uur ‘s ochtends is het erg hectisch”,<br />

vertelt Roel Bergsma, hoofd Vervoer van<br />

<strong>Talant</strong>. “We proberen uiteraard het vervoer van<br />

alle cliënten zo goed en veilig mogelijk te<br />

regelen en maken hiervoor gebruik van een<br />

professioneel plannings systeem”, vervolgt hij<br />

zijn verhaal. In dit systeem staan onder andere<br />

alle ritten, bestemmingen, routes, tijden en<br />

afspraken die met de vervoerder gemaakt zijn.<br />

Ook alle cliënten die gebruik maken van het<br />

woon-werkvervoer staan hierin geregistreerd.<br />

“Met behulp van dit systeem kunnen we<br />

bijvoorbeeld ritten beter combineren,<br />

waardoor de capaciteit van de busjes beter<br />

benut wordt. Ook houden we overzicht over<br />

het totale vervoersaanbod”, geeft Roel aan.<br />

“Een voordeel is ook dat de klant één<br />

aanspreekpunt heeft en wij de contacten met<br />

de vervoerder voor onze rekening nemen. Op<br />

deze manier nemen we de mensen ook een<br />

stukje zorg uit handen en kijken we altijd naar<br />

de meest optimale vervoersmogelijkheid voor<br />

onze cliënten.”<br />

Beperkt aantal vervoerders<br />

Voorheen deed <strong>Talant</strong> zaken met zo’n vijftien<br />

vervoerders. Dit aantal en het feit dat<br />

cliënten, ouders/verwanten en medewerkers<br />

zelf contact op konden nemen met een<br />

vervoerder, maakte het vervoer onoverzichtelijk<br />

en duur. Nu heeft <strong>Talant</strong> voor het vervoer<br />

contracten afgesloten met een beperkt<br />

aantal vervoerders: taxi Oenema voor regio<br />

Noordoost en regio Zuid en taxi Witteveen<br />

voor de regio Noordwest. <strong>Talant</strong> heeft met<br />

deze vervoerders duidelijke afspraken<br />

gemaakt over onder meer de ophaaltijden,<br />

de melding van klachten en de<br />

klachtenregistratie. Daarnaast heeft <strong>Talant</strong> in<br />

de regio Noordoost ook nog een aantal<br />

eigen taxibussen, die bijvoorbeeld ook<br />

ingezet kunnen worden voor een dagje uit.<br />

Wel wennen<br />

“Het nieuwe systeem en de nieuwe<br />

werkwijze is voor alle partijen wel wennen<br />

geweest”, erkent Roel Bergsma. En hoewel<br />

de afdeling Vervoer haar uiterste best doet,<br />

gaat er ook weleens wat mis. De taxi kan te<br />

laat komen of een wijziging staat niet goed in<br />

het systeem. Ook is in sommige gevallen de<br />

route veranderd of krijgen cliënten te maken<br />

met een andere chauffeur. De afdeling doet er<br />

alles aan om problemen zo goed mogelijk op<br />

te lossen. “Laat dus ook vooral van u horen als<br />

u vindt dat het vervoer beter kan”, zegt Roel.<br />

“Want alleen dan kunnen wij als afdeling de<br />

kwaliteit van het vervoer borgen en het<br />

vervoer voor de cliënten zo goed en prettig<br />

mogelijk laten verlopen.”<br />

Gerrit Miedema schrijft in zijn column op<br />

pagina 14 over vervoer.<br />

Bereikbaarheid afdeling Vervoer<br />

De afdeling Vervoer is van maandag t/m vrijdag tussen<br />

7.00 uur en 17.30 uur bereikbaar op telefoonnummer:<br />

0512 - 38 45 70. En per mail: c.vervoer@talant.nl.<br />

Klachten over het vervoer kunt u vanaf 1 oktober <strong>2009</strong><br />

ook per mail doorgeven: klachtenvervoer@talant.nl.<br />

Cliënten of hun begeleiders kunnen alleen in de<br />

avonduren en in de weekenden zelf met een vervoerder<br />

contact opnemen, voor vervoer naar bijvoorbeeld<br />

vrijetijdsbesteding. De afdeling Vervoer is dan namelijk<br />

(in ieder geval voorlopig) niet telefonisch bereikbaar,<br />

maar alvast een e-mailbericht sturen kan natuurlijk wel.<br />

<strong>Talant</strong> heeft ongeveer twintig eigen busjes.<br />

Daarnaast zijn er contracten met slechts twee<br />

vervoersbedrijven. Met dit kleine aantal en<br />

een centraal meldpunt is het cliëntenvervoer<br />

overzichtelijker geworden.<br />

10<strong>InZicht</strong>


Een unieke samenwerking. Zo staat de Swaai landelijk bekend. Waar organisaties vaak naar elkaar<br />

kijken als er een oplossing gezocht moet worden, hebben <strong>Talant</strong> en GGZ Friesland de handen tien<br />

jaar geleden ineen geslagen. En zijn ze daadwerkelijk met een aanbod gekomen voor mensen<br />

met een verstandelijke beperking én psychiatrische problematiek. “We versterken elkaar.”<br />

De kliniek in Beetsterzwaag is één van de voorzieningen die<br />

GGZ Friesland en <strong>Talant</strong> de afgelopen tien jaar hebben opgebouwd.<br />

<strong>Talant</strong> en GGZ Friesland versterken elkaar al<br />

tien jaar binnen de Swaai<br />

Wat tien jaar geleden begon met een<br />

polikliniek, is uitgegroeid tot een volwaardig<br />

behandelcentrum voor mensen van jong tot<br />

oud met een verstandelijke beperking en<br />

bijkomende psychiatrische problematiek. De<br />

Swaai bestaat uit een polikliniek, een<br />

deeltijd- en dagbehandeling, een kliniek en<br />

ambulante hulpverlening. Martin van den<br />

Berg, psychiater en directeur behandelzaken<br />

van de Swaai, en Bauke Haakma, directeur<br />

Specialistische Functies en Kind & Gezin van<br />

<strong>Talant</strong>, zijn trots op wat de samenwerking<br />

heeft opgeleverd. Martin: “Mensen met een<br />

verstandelijke beperking zijn kwetsbaarder<br />

voor psychiatrische problematiek en hebben<br />

hier dan ook vaker dan gemiddeld mee te<br />

maken. Depressies, angststoornissen,<br />

dwanghandelingen en ADHD zijn hier enkele<br />

voorbeelden van. De GGZ had een aanbod<br />

dat niet aansloot bij deze doelgroep en<br />

<strong>Talant</strong> had geen specialisten op het gebied<br />

van de psychiatrie. In de Swaai versterken<br />

we elkaar en kunnen we cliënten de juiste<br />

behandeling en begeleiding bieden.”<br />

De hoofdlocaties van de Swaai zijn gevestigd<br />

op de Wissel in Beetsterzwaag<br />

(volwassenen) en Drachten (kinderen en<br />

jeugd).<br />

Specialisten<br />

De Swaai heeft medewerkers van GGZ<br />

Friesland en van <strong>Talant</strong> in dienst, zoals<br />

therapeuten, psychiaters, psychologen,<br />

orthopedagogen, (sociaalpsychiatrisch)<br />

verpleegkundigen en maatschappelijk<br />

werkers. Bauke: “De begeleiders van <strong>Talant</strong><br />

leren van GGZ-medewerkers op signalen te<br />

letten die kunnen wijzen op psychiatrische<br />

problematiek en de GGZ-medewerkers leren<br />

bijvoorbeeld manieren om te communiceren<br />

met de doelgroep. Deze kennisoverdracht is<br />

heel waardevol en we kunnen nu echt<br />

spreken van een specialistisch multidisciplinair<br />

team.”<br />

Omdat alle cliënten met een IQ tot 75<br />

welkom zijn, zijn gesprekstherapieën lang<br />

niet altijd mogelijk. De medewerkers maken<br />

daarom gebruik van onder andere creatieve<br />

therapie en bewegingstherapie. Maar de<br />

behandeling is vooral gericht op de<br />

activiteiten in het dagelijks leven.<br />

Inspanning afwisselen met ontspanning,<br />

structuur en veel aandacht voor non-verbale<br />

communicatie.<br />

Gerichte behandeling<br />

Bauke: “We hebben een gezamenlijke visie<br />

op hoe we met onze cliënten omgaan. En<br />

ook daarin hebben we de afgelopen tien<br />

jaar veel van elkaar geleerd.”<br />

Een voorbeeld: sommige cliënten<br />

vertoonden regelmatig problematisch<br />

gedrag, waarvan vaak werd gedacht dat dat<br />

er nu eenmaal bij hoorde en wat verder<br />

weinig aandacht kreeg. Nu wordt opvallend<br />

gedrag altijd onderzocht. Soms komt dit<br />

gedrag voort uit bijvoorbeeld verveling,<br />

maar na onderzoek van een psychiater<br />

wordt soms ook duidelijk dat er toch sprake<br />

is van psychiatrische problematiek. Daar is<br />

nu binnen <strong>Talant</strong> veel meer aandacht voor.<br />

Martin: “In de beginjaren dempten we de<br />

onrust met medicatie, maar door de kennis<br />

die we nu hebben, kunnen we veel meer<br />

kijken naar de oorzaak en een gerichtere<br />

behandeling bieden.”<br />

De psychiaters en psychologen gebruiken<br />

video-opnamen om gedrag te analyseren.<br />

Maar ze hebben ook veel overleg met de<br />

begeleiders. “We kijken gezamenlijk naar<br />

het probleem”, zegt Martin. “Als cliënten<br />

weer rust krijgen dankzij de juiste medicatie<br />

en/of begeleiding en behandeling, gaat het<br />

dagelijks functioneren vaak beter.”<br />

Handvatten<br />

Lang niet alle cliënten met een<br />

verstandelijke beperking en psychiatrische<br />

problematiek hoeven opgenomen te worden<br />

in de kliniek. “We willen zo veel mogelijk<br />

cliënten in hun vaste woonsituatie<br />

begeleiden en behandelen”, zegt Martin.<br />

“Juist door ambulante hulpverlening op<br />

locatie en door vaste begeleiders<br />

handvatten te geven hoe ze om kunnen<br />

gaan met psychiatrische problematiek,<br />

kunnen we met elkaar de zorg verbeteren.<br />

Binnen de Swaai loopt het naar tevredenheid,<br />

maar we willen ons de komende<br />

periode meer richten op deskundigheidsbevordering<br />

in de gehandicaptenzorg.<br />

Uiteindelijk moet elke cliënt op de voor hem<br />

of haar juiste plek de beste zorg krijgen.<br />

Ook als er psychiatrische problemen zijn.”<br />

<strong>InZicht</strong>10 <strong>InZicht</strong>11


Stage- en vrijwilligerscoördinatoren:<br />

vrijwilligers maken leven leuker<br />

Meer aandacht<br />

voor vrijwilligers<br />

Vrijwilligers zijn belangrijk voor mensen met een verstandelijke beperking en worden<br />

zelfs steeds belangrijker. Daarom maakt <strong>Talant</strong> er meer werk van. Zo is er nu voor elk<br />

van de drie regio’s een vrijwilligerscoördinator, om meer voor cliënten en vrijwilligers<br />

te kunnen betekenen.<br />

Je houdt van rijden in een auto. Wat<br />

kan iemand die je meeneemt voor<br />

een ritje je dan blij maken. Of je<br />

maakt graag een wandeling, maar als<br />

de begeleider meegaat, moeten je<br />

huisgenoten ook mee en die willen<br />

dat juist niet. Gelukkig kun je elke<br />

week mee met een wandelgroep. En<br />

zo zijn er veel cliënten die hulp nodig<br />

hebben om leuke dingen te doen.<br />

“Vrijwilligers kunnen echt iets<br />

betekenen voor onze cliënten, ze zijn<br />

heel belangrijk”, zeggen <strong>Talant</strong>s drie<br />

vrijwilligerscoördinatoren Thea van der<br />

Kallen, Bea Klopstra en Rieneke<br />

Bekkema dan ook. Om precies te zijn<br />

heten ze stage- en vrijwilligerscoördinatoren;<br />

op de stages komen we<br />

verderop in dit verhaal terug. Door<br />

bijvoorbeeld de aanscherping van de<br />

AWBZ hebben begeleiders tot hun spijt<br />

steeds minder tijd voor de leuke<br />

dingen. Thea van der kallen:<br />

“Vrijwilligers zijn daarom steeds<br />

belangrijker en er zijn er steeds meer<br />

nodig.” Het gaat vaak om dingen waar<br />

medewerkers niet aan toekomen.<br />

“Met iemand fietsen bijvoorbeeld,<br />

zwemmen of naar een voetbalwedstrijd.”<br />

Vrijwilligers kunnen mensen<br />

met een verstandelijke beperking de<br />

extra’s geven die het leven leuker<br />

maken. Ook komen mensen met een<br />

beperking zo op een andere manier<br />

met andere mensen in aanraking en<br />

zorgt het voor een verbreding van<br />

iemands netwerk.<br />

De coördinatoren zijn enthousiast over<br />

de nieuwe opzet: voorheen was er<br />

een vrijwilligersconsulent voor heel<br />

<strong>Talant</strong>, nu is er een coördinator per<br />

regio. Zo zitten ze dichterbij en kunnen<br />

ze meer doen. Behalve registratie van<br />

vrijwilligers en overzicht houden op de<br />

‘vacatures’, brengen ze ook vrijwilligers<br />

en cliënten of locaties bij elkaar.<br />

Bea Klopstra: “Als locaties vrijwilligers<br />

zoeken, kunnen ze vacatures<br />

doorgeven en dan plaatsen wij ze<br />

bijvoorbeeld op de website van een<br />

vrijwilligerscentrale.” “Of een<br />

vrijwilliger meldt zich bij ons aan en<br />

dan kijken we na een oriënterend<br />

gesprek voor wie die persoon iets zou<br />

kunnen betekenen”, vult Rieneke<br />

Bekkema aan. Zo doen de coördinatoren<br />

het voorbereidende werk; de<br />

uiteindelijke ‘match’ vindt plaats op<br />

een locatie zelf. Thea: “En aanmelden<br />

bij een locatie blijft ook gewoon<br />

mogelijk.”<br />

Vrijwilligers zijn er in vele gedaanten.<br />

Jong en oud, met veel tijd of minder,<br />

met een groepje vrijwilligers of alleen,<br />

voor één cliënt of meer. De één<br />

zwemt met een cliënt, helpt op een<br />

kinderboerderij of komt regelmatig op<br />

bezoek, een ander neemt iemand<br />

mee de stad in, zorgt voor koffie in<br />

een ontmoetingsruimte of leidt een<br />

bijbelclub voor mensen met een<br />

verstandelijke beperking. Niet<br />

iedereen is officieel vrijwilliger of wil<br />

vrijwilliger heten. Thea: “Je kunt ook<br />

vrienden of goede buren zijn.”<br />

Rieneke: “Bij een vrijwilliger gaat het<br />

om iets structureels, je maakt<br />

afspraken. Het is dus niet helemaal<br />

vrijblijvend.” Bea: “Maar hoe hard we<br />

hen ook nodig hebben, het is niet de<br />

bedoeling dat ze beroepskrachten<br />

vervangen.” <strong>Talant</strong> streeft ernaar alle<br />

vrijwilligers te registreren. Bea: “Het<br />

dilemma is dat niet iedereen dat wil,<br />

omdat dan de spontaniteit eraf kan<br />

gaan. Zo is er een familie die wekelijks<br />

op een locatie komt. De ene keer<br />

komen ze met twee personen, dan<br />

12<strong>InZicht</strong>


<strong>Talant</strong> heeft het organiseren van stages en vrijwilligerswerk anders<br />

opgezet. Stagecoördinator Bert Jansma (achteraan) werkt <strong>Talant</strong>breed.<br />

Drie stage- en vrijwilligerscoördinatoren werken elk in een regio.<br />

Vooraan v.l.n.r. Thea van der Kallen (Noordwest), Rieneke Bekkema (Zuid)<br />

en Bea Klopstra (Noordoost).<br />

eens met zijn vieren. Als je gaat<br />

vragen wanneer ze precies komen en<br />

met hoeveel, willen ze misschien niet<br />

meer.” Er zitten echter veel voordelen<br />

aan registreren, wat rechtstreeks bij de<br />

coördinator van de regio kan of via de<br />

locatie. <strong>Talant</strong> kan dan een onkostenvergoeding<br />

bieden, de vrijwilliger is<br />

WA-verzekerd en ontvangt elk<br />

kwartaal <strong>InZicht</strong>. Ook zijn vrijwilligers<br />

dan bereikbaar als <strong>Talant</strong> iets wil<br />

toesturen of iets voor hen wil<br />

organiseren.<br />

De coördinatoren vinden namelijk dat<br />

vrijwilligers over het algemeen meer<br />

aandacht verdienen. Ze denken daarom<br />

aan onder meer het organiseren van<br />

informatieve bijeenkomsten, voor wie<br />

daar behoefte aan heeft, bijvoorbeeld<br />

over bepaalde aandoeningen. Rieneke:<br />

“Sommige vrijwilligers zijn onzeker of<br />

ze het wel goed doen.” Wat dat betreft<br />

hebben medewerkers ook een grote<br />

rol en die verschilt nu nogal per locatie.<br />

De vrijwilligerscoördinatoren willen<br />

locaties helpen op een bewuste manier<br />

met vrijwilligers om te gaan.<br />

“Vrijwilligers moeten zich welkom<br />

voelen.”<br />

De stage- en vrijwilligerscoördinatoren<br />

zijn bereikbaar op:<br />

Rieneke Bekkema (regio Zuid),<br />

tel. 0513 - 64 38 44, e-mail r.bekkema@talant.nl<br />

Thea van der Kallen (regio Noordwest), tel.<br />

06 - 22 93 82 83, e-mail t.vd.kallen@talant.nl<br />

Bea Klopstra (regio Noordoost),<br />

tel. 0511 - 45 74 36, e-mail b.klopstra@talant.nl<br />

Stagecoördinator Bert Jansma: 0513 - 64 38 14,<br />

e-mail b.jansma@talant.nl.<br />

U kunt ook informatie vinden op<br />

www.talant.nl > Werken bij <strong>Talant</strong> ><br />

‘Vrijwilligers’ of ‘Opleidingen en stages’.<br />

Investeren in stages<br />

Naast vrijwilligerscoördinatoren zijn Thea van der<br />

Kallen, Bea Klopstra en Rieneke Bekkema ook<br />

stagecoördinatoren voor hun regio. Ze nemen<br />

daarmee stagecoördinator Bert Jansma werk uit<br />

handen, die zo kan toekomen aan beleid. Stagiairs<br />

komen in de regio’s nu binnen bij Thea, Rieneke<br />

of Bea en zij zorgen voor het koppelen van de<br />

stagiairs en locaties. Bert kan zich nu beter richten<br />

op zaken als de aansluiting van school op praktijk,<br />

de begeleiding van stagiairs vanuit <strong>Talant</strong> en de<br />

samenwerking met kenniscentra.<br />

In het beroepsonderwijs neemt de praktijk en<br />

daarmee de zogenoemde praktijkleerplaatsen een<br />

belangrijker plaats in. Het is wel zaak dat zowel<br />

stagiairs als <strong>Talant</strong> goed weten waar ze precies<br />

mee bezig zijn. Bert: “Een stagiair draait niet meer<br />

gewoon mee. Je moet helder hebben wat een<br />

stagiair wil ‘halen’ en wat een <strong>Talant</strong>locatie kan<br />

bieden. Van daaruit kan de werkbegeleider<br />

coachen.” Bert geeft aan dat het belangrijk is om<br />

te investeren in stagiairs en in de werkbegeleiding<br />

vanuit <strong>Talant</strong>. “We hebben het over toekomstige<br />

beroepskrachten en we dragen zo bij aan goed<br />

onderwijs.”<br />

De tendens is dat niet alle stageplekken bezet<br />

zijn. Bert: “Dat komt vooral doordat we veel<br />

plekken aanbieden en ook doordat de bekendheid<br />

van de gehandicaptenzorg vaak niet zo groot is bij<br />

de studenten of ze er een onjuist beeld van<br />

hebben.” De bedoeling is om in het eerste jaar<br />

van de MBO- en HBO-opleidingen meer aandacht<br />

te besteden aan gehandicaptenzorg. Ook een stap<br />

ervoor kan helpen: “We moeten de boer op bij het<br />

VMBO”, zegt Bert. Verder zou het nieuwe<br />

fenomeen van de maatschappelijke stage de<br />

gehandicaptenzorg in de kaart kunnen spelen.<br />

Maatschappelijke<br />

stages bij <strong>Talant</strong><br />

De maatschappelijke stage houdt het midden tussen<br />

stage en vrijwilligerswerk. Vanaf 2011 moeten alle<br />

leerlingen in het voortgezet onderwijs (VMBO, HAVO<br />

en VWO) zo’n stage of stages doen van in totaal 72<br />

uur. Veel scholen zijn er al mee bezig, zo ook in<br />

Friesland en ook hier ligt een taak voor <strong>Talant</strong>s<br />

stage- en vrijwilligers coördinatoren. Het doel van<br />

deze stage is jongeren te laten ervaren dat het leuk<br />

is om iets voor een ander te doen en zo<br />

maatschappelijke betrokkenheid te vergroten. Ook<br />

brengt het hen in aanraking met vrijwilligerswerk.<br />

Thea van der Kallen: “Voor <strong>Talant</strong> is het ook een<br />

kans om jongeren te enthousiasmeren voor het<br />

vak.” Het zal een hele klus zijn om de duizenden<br />

leerlingen die een stageplek zoeken en de<br />

organisaties die plekken bieden, bij elkaar te<br />

brengen. De bedoeling is om dat centraal te doen,<br />

via de website www.keiindemaatschappij.nl.<br />

Rieneke, Bea en Thea zetten vacatures vanuit<br />

<strong>Talant</strong> op de website. Bea: “Het moet wel iets leuks<br />

zijn, anders komen de leerlingen niet.” Bert: “Het<br />

kan gaan om structurele dingen, maar ook om<br />

bijvoorbeeld leerlingen die een sportdag voor<br />

cliënten willen organiseren, die helpen bij het<br />

organiseren van een feest of iets anders leuks met<br />

cliënten willen doen. Locaties hebben er werk van,<br />

maar kunnen er ook iets aan hebben.”<br />

<strong>InZicht</strong>13


<strong>Talant</strong> in de aanbieding<br />

Tegen inlevering van deze bon krijgt u<br />

10% korting<br />

op het gehele assortiment<br />

geldig tot en met november <strong>2009</strong><br />

Locatie<br />

Wat<br />

Wie<br />

Plateel<br />

Atelier van <strong>Talant</strong>. De medewerkers maken keramiek,<br />

kaarsen, zeep en cadeauartikelen zoals geboortesetjes,<br />

jubileumbordjes en sfeerlampen voor binnen en buiten.<br />

Al deze artikelen zijn in het atelier annex winkel te<br />

koop. Ook voor kinderfeestjes en workshops kunt u<br />

terecht bij Plateel.<br />

Bij Plateel werken veertien mensen met een<br />

verstandelijke beperking en vijf begeleiders.<br />

Waar In het Multifunctioneel Centrum de Spil, Schoterplein 26<br />

in Skoatterwald te Heerenveen, tel. 0513 – 68 11 87<br />

Wanneer Maandag t/m vrijdag van 09.00 uur – 16.00 uur<br />

Het vervoer<br />

Gerrit<br />

Ik maak gebruik van verschillende vervoermiddelen.<br />

Ik ben vrij zelfstandig en vrij mobiel. Woensdag maak<br />

ik gebruik van het openbaar vervoer, en reis naar het<br />

kantoor in Heerenveen voor mijn werk. Op donderdag<br />

maak ik gebruik van een kleiner busje van Oenema, dan<br />

stap ik bij de Stripe in Oosterwolde op en ga met Stoffel<br />

mee naar het Friesland College in Heerenveen.<br />

Op de terugweg reis ik met Gradus weer terug naar<br />

Oosterwolde. Gradus zet me dan af bij het Kremlin. In het<br />

verleden maakte ik ook gebruik van het vervoer naar het<br />

toenmalige dvo in Drogeham. Dat was in 1984. We<br />

werden toen door de Javo opgehaald met een grote bus,<br />

die bus gebruikten we ook als we op werkweek gingen.<br />

In 1988 maakten we niet meer zo veel gebruik van de<br />

taxibusjes, omdat we in De Jister in Burgum kwamen.<br />

Dan konden we vanaf de Twisken het Gvt waar ik<br />

woonde zo naartoe lopen. In de vakanties maak ik wel<br />

gebruik van andere busjes die je naar de bestemming<br />

brengt. Het is ook belangrijk als de chauffeur van het<br />

busje leuk is naar de mensen toe. Ik heb in het verleden<br />

wel meegemaakt dat een chauffeur niet leuk was. Dat<br />

was op het dagcentrum in Burgum. Hij haalde ons ook<br />

wel op voor de dinsdagavondclub op het Kiehool. Dan<br />

was hij weleens boos en dat vond ik niet leuk. Ik weet<br />

wel: je moet je aan de regels van het busje houden, altijd<br />

de riemen vast en niet roken in de bus (ik rook ook niet).<br />

Ik doe ook altijd de gordel om als ik met het busje naar<br />

school ga. Onze docente heeft ook een bus. Als we er<br />

eens op uit gaan met de klas, dan gaan we met het<br />

busje. We gaan wel naar turfstekermarkt of naar Wies (zo<br />

heet onze docente) haar huis. Zoals eind van het<br />

schooljaar of als we cadeautjes gaan kopen voor<br />

Sinterklaas, dan hebben we de bus ook nodig. Wat voor<br />

vervoersmiddel ik nooit in geweest ben, dat is een<br />

moeilijke vraag. Ik ben bijna overal in geweest zoals de<br />

trein, de bus en het vliegtuig. Daarnaast de tram en de<br />

metro. Welk vervoersmiddel ik het liefst gebruik is de<br />

trein, die gaat lekker snel. Van de trein maak ik gebruik<br />

als ik naar een vriendin ga in Den Haag. Volgend jaar<br />

hoop ik weer van het vliegtuig gebruik te maken, want<br />

dan wil ik weer naar de USA toe. Dit regelen we dan via<br />

Jan Smit waar ik dit jaar ook mee ben geweest naar<br />

Disneyland Parijs. Dan moeten we ook iemand regelen<br />

die met mij mee wil naar de USA. Hier moeten we dit<br />

jaar al mee beginnen. En als ik met het vliegtuig ga, dan<br />

moet ik ook weer langs de dokter voor de<br />

evenwichstoornissen. Het kan meevallen, als ik maar met<br />

één iemand mee ga in plaats van met een groep. Dan wil<br />

ik ook reizen door Amerika en dingen bezoeken. Dit is het<br />

zo’n beetje wat ik over het vervoer weet te vertellen.<br />

14<strong>InZicht</strong><br />

Gerrit Miedema werkt bij <strong>Talant</strong>s cadeauwinkel It Hûs 49 in Gorredijk en een ochtend per week bij<br />

Bureau Communicatie. Hij schrijft ook columns voor de website van <strong>Talant</strong>, www.talant.nl.


Notariskantoren geven korting aan vrienden <strong>Talant</strong><br />

Een aantal notariskantoren geeft een korting van € 150,- op het tarief (het<br />

minimum tarief bedraagt € 175,-) voor het laten opmaken van een testament<br />

(nalatenschap) als onder andere Stichting Vrienden van <strong>Talant</strong> als begunstigde<br />

is opgenomen. Tevens geldt de korting bij het passeren van een notariële akte waarin een schenking is geregeld in<br />

de vorm van een jaarlijkse periodieke uitkering. Deze vorm van schenken is voor de schenker fiscaal aantrekkelijk.<br />

De in de akte opgenomen periode is minimaal vijf jaar en eindigt bij overlijden.<br />

Kijk voor de notariskantoren op www.vriendenvantalant.nl of informeer bij secretaresse Betty Visser, tel. 0513 - 64 38 39.<br />

andernieuws<br />

Laat cliënten winnen bij SponsorBingoLoterij<br />

Doet u mee of gaat u meedoen aan de SponsorBingoLoterij?<br />

Laat dan cliënten van <strong>Talant</strong> automatisch in de prijzen vallen.<br />

De SponsorBingoLoterij begunstigt goede doelen, clubs en<br />

verenigingen, waaronder <strong>Talant</strong>. Wie meedoet met de loterij,<br />

kan zijn lot ten goede laten komen aan <strong>Talant</strong>. Dat levert<br />

€ 4,25 per lot op en is bestemd voor bijzondere wensen of<br />

noden van cliënten waar ergens anders geen geld voor te<br />

vinden is. Bijvoorbeeld nieuwe kleding voor een bijzondere<br />

gelegenheid, voor een kind waarvan de ouders in een<br />

schuldregeling zitten. Of een sportabonnement voor een jaar<br />

voor iemand die daar wel talent, maar geen geld voor heeft.<br />

Speelt u al mee, dan kunt u uw lot naar <strong>Talant</strong> omzetten. Gaat<br />

u meedoen, geef dan meteen aan dat u meespeelt voor<br />

<strong>Talant</strong>. Vertel het ook door aan vrienden en familie. Informatie<br />

staat op www.sponsorbingoloterij.nl, onder ‘lot omzetten’ of<br />

onder ‘koop hier loten’. <strong>Talant</strong> kunt u aanklikken onder clubs<br />

en verenigingen.<br />

Feest wegens tien jaar Inloopavond<br />

Al tien jaar wordt bij <strong>Talant</strong>s Eetcafe De Stal in Nieuweschoot<br />

elke maand een inloopavond voor cliënten georganiseerd<br />

door cliënten, vrijwilligers en stagiairs. Om dat te vieren is<br />

er op 28 september een groot feest in het kantoorgebouw<br />

van <strong>Talant</strong> aan de Trambaan 10 in Heerenveen.<br />

Het duurt van 18.30 uur tot ongeveer 21.00 uur. Met belevingstheater<br />

Rakmak, Piter Wilkens en muziek door Dansschool De Jong uit<br />

Heerenveen. De gehele avond wordt mede mogelijk gemaakt<br />

door Stichting Westerein. Opgeven kan bij Marjon Nijhuis:<br />

m.nijhuis@talant.nl. (De vaste bezoekers krijgen voorrang).<br />

Geprokkeld met succes<br />

Al heeft het niet de Gouden Prokkel opgeleverd, het prokkelfestijn in de Leeuwarder wijk Bilgaard was zaterdag 13 juni een<br />

succes. In het hele land werden deze prikkelende ontmoetingen georganiseerd tussen mensen met en zonder beperking,<br />

tijdens de Verstandelijk gehandicapten 2daagse op 12 en 13 juni.<br />

In Leeuwarden waren medewerkers van <strong>Talant</strong> mede-organisatoren van de onder meer muzikale, sportieve en creatieve activiteiten in<br />

het winkelcentrum en op nabijgelegen schoolpleinen. Het evenement kreeg één van de tien nominaties voor de Gouden Prokkel, die<br />

staatssecretaris Jetta Kleinsma op 26 juni echter heeft uitgereikt aan de Prokkelstage in Nijmegen. Niettemin gaf de jury lof. Volgend jaar<br />

wordt opnieuw een prokkelfestijn in Leeuwarden gehouden. Hoewel de organisatoren de bereidheid vanuit de maatschappij een groot<br />

succes noemden, hopen ze wel volgend jaar meer cliënten die willen meedoen, ook daadwerkelijk daar te krijgen met hulp van<br />

bijvoorbeeld familie, vrijwilligers of begeleiders. Iedere persoon, bedrijf of organisatie wordt uitgenodigd prokkels te organiseren,<br />

wat van alles kan betekenen. Meer informatie staat op www.prokkel.nl.<br />

Contactmiddag ouders van overleden kinderen<br />

Voor ouders van overleden kinderen met een verstandelijke beperking organiseren MEE Friesland en <strong>Talant</strong> een contactmiddag op 14 november.<br />

Het gaat om ouders wiens kinderen één tot vier jaar geleden zijn overleden. Soms wordt het verlies van een kind met een verstandelijke<br />

beperking door anderen niet of moeilijk begrepen. Ook is er niet altijd gelegenheid om stil te staan bij de herinneringen.<br />

De contactmiddag is van 14.00 tot 16.00 uur bij MEE in Heerenveen. Wie er naartoe wil of anderen kent die belangstelling hebben, kan een<br />

uitnodigingsbrief ontvangen. Ook voor vragen kunt u terecht bij t.radema@meefriesland.nl of a.klomp-hogeterp@talant.nl.<br />

<strong>InZicht</strong>15


“Wij zijn tevreden met elkaar!”<br />

Een buurman en een buurvrouw, een cliënt en een begeleider, een<br />

moeder en dochter... in Tweespraak vertellen twee mensen wat zij met<br />

elkaar hebben. Wilt u met zijn tweeën in Tweespraak of weet u iemand<br />

anders? Mail of bel c.huitenga@talant.nl, 0513 - 64 37 29.<br />

Annemiek Smulders en<br />

Marianne Overhand<br />

Annemiek Smulders (56) is eigenlijk<br />

gewoon aan komen waaien. Ze was in de<br />

WAO terechtgekomen maar wilde erg graag<br />

nog iets doen. Ze schildert zelf en is bekend<br />

met de zorg. Zodoende was Kunstgroep en<br />

Uitleen Atteljee in Leeuwarden een logische<br />

plek om zich als vrijwilliger te melden. Ze<br />

was welkom. Annemiek werkt al weer een<br />

aantal jaren iedere dinsdag met Marianne<br />

Overhand (54) die kunstenaar is bij Atteljee.<br />

Marianne woont in een woonvorm in<br />

Harlingen en werkt behalve bij Atteljee<br />

ook bij Partoer in Franeker.<br />

Annemiek: “We hebben elkaar hier op het Atteljee ontmoet. Jij was<br />

eerst op proef.”<br />

Marianne: “Wat deed ik ook allemaal weer?”<br />

Annemiek: “Je was aan het oefenen, uitproberen. Je deed verschillende<br />

dingen.”<br />

Marianne: “O ja, schilderen en knippen en plakken. Later ging ik op<br />

doek werken.”<br />

Annemiek: “Ik probeer jou handreikingen te geven. Bijvoorbeeld over<br />

het materiaal.”<br />

Marianne: “Jij geeft me uitleg over het schilderen, over de kwast en het<br />

mengen van kleuren.”<br />

Annemiek: “Ik wil je graag aan ideeën helpen.”<br />

Marianne: “Dat vind ik leuk.”<br />

Annemiek: “Soms plak ik stukken af omdat je er anders steeds weer<br />

overheen schildert.”<br />

Marianne: “Jij zegt soms: dit is zo mooi, daar moet je niet meer<br />

aankomen. Dat helpt mij wel”.<br />

Annemiek: “Jij schildert heel snel, dan ga je maar door. Daar zeg ik wel<br />

eens iets van.”<br />

Marianne: “Ik kan er wel tegen. Dat komt omdat je een lieve vrouw<br />

bent. Je lacht altijd.”<br />

Annemiek: “Ik geniet ervan om te zien hoe jij je deze jaren hebt<br />

ontwikkeld.”<br />

Marianne: “Dat klopt. Ik maak steeds betere schilderijen. Daar heb jij<br />

me dus bij geholpen. Wat heb jij aan mij?”<br />

Annemiek: “In ieder geval gezelligheid. En ik vind het prachtig om te<br />

zien dat er een mooi schilderij ontstaat. Je bent goed! Je<br />

hebt duidelijk een voorkeur voor bepaalde onderwerpen.<br />

Marianne: “Bloemen, bomen en vlinders. Maar ik ben nu met vissen<br />

bezig. Ik heb een eigen stijl.”<br />

Annemiek: “Ook qua tempo.”<br />

Marianne: “Ja, ik doe vlug, vlug, vlug.”<br />

Annemiek: “Het hoeven echt niet altijd mooie schilderijen te worden.<br />

Je schildert ook wel lekker voor de oefening, om te<br />

ontdekken. Dan laat ik je gaan!”<br />

Marianne: “Het is ook de bedoeling dat je mij dan laat gaan. Dat is het<br />

mooiste.”<br />

Annemiek: “Ben jij tevreden met mij? Ik wel met jou.”<br />

Marianne: “Ja, het bevalt me goed met jou.”<br />

16<strong>InZicht</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!