InZicht herfst 2010 - Talant

U I T G A V E V A N T A L A N T v o o r o u d e r s e n v e r w a n t e n - N U M M E R 3 2 - H E R F S T 2 0 1 0
InZicht
De Rijnreis
van Anne Koopmans
‘Voel je goed!’
voor fitte en
gezonde cliënten
Bezoek aan
de nachtdienst
InZicht 1

3
4
5
6
Kort
Nieuws
Van de Centrale Verwantenraad
Voel je goed!
8
10
10
12
12
De week van Anne Koopmans
Best buddies met studenten
Talant blij met
maatschappelijke stage
Samen verder met Alliade
Veilig de nacht door
Goed gevoel
14
15
15
16
Talant in de aanbieding:
Moaisa
Gerrit: de herfst
Ander nieuws
Tweespraak:
Jelmer en Yasin
Nieuwe website: Moaisa
De website van Moaisa kaarsenmakerij en
mozaïekatelier gaat binnenkort online.
Op de website geeft deze dagbestedingslocatie
in Britsum een indruk van het
uitgebreide assortiment.
De cliënten die bij Moaisa werken, maken op
ambachtelijke wijze de meest uiteenlopende
kaarsen. Verder wordt mozaïek toegepast op
onder meer schalen, spiegels en
vogelhuisjes. De producten worden verkocht
via winkels van onder meer Talant. Ook
verwelkomen de medewerkers graag
klanten in het voormalige schoolgebouw aan
de Greate buorren 5.
Kinderen geven aangepast spelmateriaal cadeau
Dankzij kinderen van basisschool De Jint in Stiens
hebben bewoners van Ieleane 14 in Stiens
aangepast spelmateriaal in huis. Zij hebben naast
een verstandelijke beperking ook een visuele
en/of auditieve beperking.
De kinderen van De Jint hadden de cadeautjes voor
hen gekocht met geld van de tweejaarlijkse
‘Jintedei’ en ze feestelijk overhandigd. Spelmateriaal
voor doven en/of blinden is heel specifiek en is
gericht op zintuiglijke waarneming. De bewoners
zijn er heel blij mee. Zowel De Jint als de
medewerkers en bewoners van Ieleane 14 zijn ook
blij met de contacten die zijn ontstaan.
Iedereen voelt zich graag goed. En wanneer
je fit bent gaat dat een stuk gemakkelijker.
Fit zijn, daar is nog wel het één en ander
aan te verbeteren. In welvarende landen
kampen steeds meer mensen met
overgewicht. Gezond eten en genoeg
bewegen zijn daarom erg belangrijk.
Daarom is het fantastisch dat het project
‘Voel je goed!’ is gestart.
We willen cliënten helpen om tot een
actievere en gezondere leefstijl te komen.
We maken ons er niet makkelijk vanaf: het
is een projectplan voor de komende vier
jaar en het is de bedoeling dat we zelf het
goede voorbeeld geven!
Ook goed slapen draagt bij aan je goed
voelen. In navolging van een aantal ouders
ging een redacteur van InZicht op bezoek
bij één van de nachtposten van Talant.
Van daaruit wordt de nachtsituatie bij veel
cliënten in de gaten gehouden. Zo kunnen
zij, maar ook de ouders met een gerust
gevoel gaan slapen.
Tot slot is wellicht vermeldenswaard dat het
concern, waar Talant al geruime tijd deel
van uitmaakt, een naam heeft gekregen.
In zekere zin vermeldenswaard, omdat voor
u de zorg en ondersteuning vanzelfsprekend
door Talant zal worden uitgevoerd.
Desondanks leek het ons van belang om u
over de nieuwe naam van het concern te
informeren.
Over alle drie de onderwerpen en meer
kunt u lezen in dit herfstnummer van
InZicht.
Erik Kuik,
Raad van Bestuur
Op pagina 14 staat een kortingsbon van
Moaisa in ‘Talant in de aanbieding’.
Eetcafé De Stal
serveert gedichten
Bij Talants eetcafé De Stal in Nieuweschoot
komen behalve maaltijden en drinken, ook
gedichten op tafel. Op de stamtafel ligt een
bundel met werken van Gerard Elfrink, een
cliënt die gedichten schrijft.
Gerard Elfrink woont boven De Stal. Hij
dicht over zware en lichte zaken in het
leven, over gevoelens en observaties.
Medewerkers van De Stal hebben een
aantal gedichten gebundeld. Bezoekers die
het lezen zijn heel enthousiast.
Gulle gever maakt rondvaart cliënten Burgum mogelijk
Een wonderlijke en vooral gulle gift maakte een geslaagd uitstapje mogelijk voor cliënten
en medewerkers van de Freerk Bosgraafstraat 25 in Burgum. Ze hebben woensdagmiddag 8
september een gezellige rondvaart gemaakt van Eernewoude naar Grou. Een huis-aan-huis
collecte was hier de aanleiding toe.
Een ouder van één van de bewoners kwam als collectant bij een man aan de deur en vroeg een
bijdrage voor mensen met een verstandelijke beperking. De ouder kreeg te horen: “Ik geef niet
aan de deur, het geld komt toch nooit op de juiste plaats terecht.” Enige tijd later raakten
ze in de buurtbus in gesprek. Daarop kwam de man bij de ouder aan de deur met
duizend euro, om te verdelen onder de twee broers – de ouder heeft nog
een zoon die bij Talant woont. De bedoeling was om er iets leuks mee
te doen. “En dat hebben we dus gedaan!” zeggen de cliënten
en medewerkers van de Freerk Bosgraafstraat over de
hen toebedeelde helft van het geld. Ze zijn de gulle gever
zeer dankbaar voor de fijne middag. Een medewerker en
een cliënt gaven de middag nog iets extra’s: live muziek met
Ymie op de trekzak en Jennie op de mondharmonica.
Cliënten varen naar IFKS-skûtsjesilen
Foto voorpagina Anne Koopmans ging een week op Rijnreis. Zijn belevenissen kunt u lezen op pagina 8 en 9.
Colofon InZicht is het blad voor ouders en verwanten van cliënten van Talant. Het blad verschijnt vier keer per jaar in een oplage van ongeveer 5000 exemplaren.
Het wordt ook toegestuurd aan relaties van Talant. Talant biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking in Friesland. Hoofd- en eindredactie
Cecile Huitenga Redactieassistente Janneke Fennema Redactiecommissie Tjalling Boonstra, Harm Flootman, Cees van der Struik en Akke van Thes Teksten Cecile
Huitenga (Talant), Ester Mijnheer (Groot Haar + Orth) Fotografie Het Hoge Noorden en medewerkers van Talant Columns Erik Kuik/Jan van Hoek en Gerrit Miedema
Ontwerp/Vormgeving Groot Haar + Orth Druk Thieme Groningen Verzending Montagecentrum Drachten (Talant) Redactie InZicht Talant, Bureau Communicatie,
Postbus 303, 8440 AH Heerenveen, tel. 0513 - 643733, fax 0513 - 643777, e-mail c.huitenga@talant.nl Copyright Voor overname van tekst of foto’s is toestemming nodig
van de redactie.
Ruim 250 cliënten en begeleiders van Talant hebben
de wedstrijden van het IFKS- skûtsjesilen vanaf luxe
Lemster aken meegemaakt, dankzij sponsor Sulis en de
Stichting Vrienden van Talant.
Op verschillende dagen hebben vijftig cliënten en
begeleiders met drie Lemster aken van Sulis het
skûtsjesilen gevolgd. Roel Bergsma (hoofd vervoer
Talant) legde één van de tochten op
foto vast.
Sulis en de Stichting Vrienden van Talant maken dit
uitstapje inmiddels al een aantal jaren mogelijk. Betty
Visser van de Vrienden van Talant:”We treffen het enorm
met een sponsor als Sulis, we zijn hun erg dankbaar. De
cliënten genieten enorm van dit evenement!”
Op de cliëntensite van Talant kunt u een verslag lezen
van cliënten van De Klamp die zijn meegeweest.
www.talant.nl > cliënten
2 InZicht
InZicht 3

vandeCentraleVerwantenraad
Kosten? Voor wie?
De facturering aan ouders en verwanten voor
kosten die cliënten zelf moeten betalen,
verloopt niet vlekkeloos. Het gaat om
bijvoorbeeld waskosten en kosten voor kleding
en schoenen. Talant werkt aan een oplossing
Bij het innen van de rekeningen voor
kosten die staan beschreven in het
overzicht ‘Voor wie zijn de kosten’, blijkt
een aantal dingen mis te gaan. Ter
illustratie: gewoonlijk krijgen zo’n 1800
cliënten hiervoor een rekening, maar de
laatste tijd hebben we slechts van 300 tot
600 cliënten de bijdragen kunnen
ontvangen. Andere cliënten hebben de
rekening niet ontvangen of de rekening
was niet volgens het kostenoverzicht
zoals dat is afgesproken met de
teamleider.
Cliëntenraad enthousiast
over cursus medezeggenschap
De regiocliëntenraad Noordoost is enthousiast
over een cursus over medezeggenschap die de
raad op 8 en 9 juli heeft gevolgd. De cursus werd
gegeven door het Open Leercentrum Fryslân. Dit
is een onderdeel van Talant dat onder meer
cursussen organiseert voor mensen met een
verstandelijke beperking.
Alex Leegsma, Johanna Venema, Wytze Wouda,
Joan Hansen, Tamara Nijholt en Patrick Pijper
hebben de cursus gevolgd.
Ze hebben voor InZicht beschreven wat ze van de
cursus vonden en wat ze hebben geleerd:
“Luisteren naar elkaar en opkomen voor jezelf en
elkaar.”
Klachtenadviseur als duobaan
Talant heeft sinds 1 september
een tweede klachtenadviseur:
naast Annemarijn Vos nu ook
Sietske van der Weg.
aarbij ouders niet de dupe worden.
Vorig jaar werd Annemarijn Vos aangesteld als
klachtenadviseur, destijds een nieuwe functie
binnen Talant. Om de functie minder kwetsbaar te
maken, is hij nu omgevormd tot een duobaan:
Sietske van der Weg werkt sinds
1 september samen met Annemarijn als
klachtenadviseur. Sietske werkt al geruime tijd voor
Talant. De afgelopen jaren had zij een spilfunctie in
de personeelsbibliotheek.
De klachtenadviseur ondersteunt cliënten en
ouders en verwanten actief en laagdrempelig bij
het kenbaar maken van onvrede en klachten. De
klachtenadviseur behandelt de klachten inhoudelijk
Voor Talant is dat een probleem, omdat we
zo geen vergoeding krijgen voor kosten die
we hebben gemaakt. Voor ouders en
verwanten kan het een probleem zijn,
bijvoorbeeld omdat ze de rekeningen
nodig hebben wegens een PGB. Ook
kunnen we ons voorstellen dat ouders
bang zijn straks ineens veel tegelijk te
moeten betalen. Talant wil dat voorkomen.
Oorzaken en oplossingen
Onderzocht wordt wat de oorzaken zijn,
zodat we het probleem zo snel mogelijk
kunnen oplossen. Gebleken is dat in de
“Ik durf nu duidelijk mijn mening te geven en te
praten binnen de raad.”
“We hebben geleerd wat onze goeie
eigenschappen zijn.”
“We hebben veel rollenspellen gedaan.”
“Dat je op verschillende manieren een gesprek
kunt voeren. Wil je OVERTUIGEN of tot een
OPLOSSING komen.”
“Wat voel je... Hoe voel je je sterk?”
“Om elkaar buiten de vergadering mee te maken
was heel bijzonder: we hebben elkaar beter en op
een andere manier leren kennen.”
“We hopen dat andere cliëntenraden deze cursus
ook gaan volgen, we kunnen het aanraden.”
niet zelf, maar zorgt ervoor dat de klachten op de
juiste plaats en op de juiste manier worden
behandeld. In de behandeling van een klacht heeft
de klachtenadviseur dus vooral een gidsfunctie.
U kunt de klachtenadviseurs bereiken op
0513 - 64 39 10 of klachten@talant.nl. Sietske van
der Weg is aanwezig op maandag en woensdag,
Annemarijn Vos op dinsdag en donderdag.
administratie van Talant verhuizingen en overlijden niet
altijd goed worden doorgevoerd. Ook bij de Stichting
Vermogensbeheer (SVB) gaan er dingen fout met de
administratie, die de SVB uitbesteedt aan IPA-ACON.
De SVB is een stichting waaraan cliënten of hun vertegenwoordigers
het financieel beheer kunnen uitbesteden. Sinds
januari samen 2009 heeft Talant verder
namelijk cliëntgeldenadministratie
opgeheven, wegens mogelijke belangenverstrengeling.
meer Cliënten informatie of hun vertegenwoordigers over die het financieel
beheer niet zelf willen of kunnen doen, kunnen het uit
Zorggroep Alliade vind je op
handen geven aan een curator of bewindvoerder of aan een
stichting www.alliade.nl
als SVB. Overigens stuurt Talant sinds de
opheffing van de cliëntgeldenadministratie geen conceptbegrotingen
meer naar de wettelijk vertegenwoordigers.
Dochters geven
moederstichting naam:
Het concern waar Talant deel van uitmaakt,
heeft sinds 7 oktober een naam: Alliade. Talant
blijft onder deze moederstichting een
zelfstandige organisatie, net als de andere
dochters: Meriant, Driever’s Dale, Zorgkompas
en BaanPlus. Voor cliënten, ouders, verwanten
en medewerkers verandert er weinig.
Formeel vormen de vijf stichtingen al een paar jaar
een concern. Een concern is een organisatie die
bestaat uit verschillende (grote) onderdelen die een
zekere mate van zelfstandigheid behouden: een
onderneming met dochterondernemingen. In
januari 2010 is deze rechtsvorm vastgelegd in
statuten en nu heeft het concern ook een naam
gekregen.
De naam
De naam Alliade geeft associaties met alliantie en
allidade. Een alliantie is een bondgenootschap
tussen mensen of organisaties, waar ze allen
voordeel bij hebben. Een allidade is de wijzer van
de sextant en de octant. Met deze instrumenten
kun je je koers bepalen.
Op pagina 11 kunt u meer lezen over Alliade en
waarom de Raad van Bestuur dubbele gevoelens
heeft bij de aandacht voor het concern.
De laatste maanden is er op veel
verschillende plaatsen een discussie
ontstaan over de vraag wie welke
kosten in de zorg voor zijn rekening
moet nemen. Patiëntenverenigingen,
ouderverenigingen en belangenorganisaties
hebben ‘meldweken’
of willen graag van cliënten weten
welke kosten ze zelf moeten betalen
voor delen van hun zorg.
Ook bij Talant is deze vraag regelmatig
aan de orde. Soms is het zelfs zo
dat de afdeling communicatie door
persvertegenwoordigers vragen
voorgelegd krijgt over kosten die
‘ineens’ betaald moeten worden door
cliënten zelf.
Omdat in de beantwoording van die
vragen soms ook wordt gezegd dat
de Verwantenraad akkoord is gegaan,
lijkt het ons verstandig op deze plaats
nog eens aandacht te schenken aan
dit onderwerp.
Enkele jaren terug is vanuit wet- en
regelgeving duidelijk gemaakt welke
kosten kunnen worden toegerekend
aan ‘zorgkosten’. Deze kosten vallen
daarmee onder de vergoeding uit de
AWBZ en/of het PGB. Talant heeft
deze richtlijn vertaald in een regeling
met de naam ‘Voor wie zijn de
kosten’.
Omdat het om een maatregel gaat
die alle cliënten betreft, wordt
zo’n regeling aan de Centrale
Verwantenraad aangeboden voor
advies. De Centrale Verwantenraad
toetst de regeling op juistheid door de
regels van het ministerie er naast te
houden. Daarnaast wordt ook gekeken
naar de leesbaarheid voor cliënten
en/of hun vertegenwoordigers.
Het gaat tot zover dus over juistheid
van de regeling en niet over de
hoogte van de kosten.
Ruwweg kan gesteld worden dat
bepaalde kosten voor rekening van
de cliënt zijn, als die aantoonbaar
gemaakt zouden worden als die
cliënt geen beperking zou hebben.
Deze kosten worden dus betaald uit
de persoonlijke inkomsten van de
cliënt. Wij noemen een paar soorten
van die kosten, bijvoorbeeld kleding,
beddengoed, inrichting van de eigen
kamer, telefoonkosten, waskosten
e.d. Voor cliënten die min of meer
zelfstandig wonen, is in het algemeen
eenvoudig te bepalen welke kosten
van toepassing zijn. Voor cliënten met
een indicatie ‘verblijf’ en ‘verblijf met
behandeling’ ligt dat even moeilijker.
In die gevallen is veelal sprake van
extra kosten in bovengenoemde
categorieën in verband met de
beperking, en deze vallen dan wél
weer onder de AWBZ-vergoeding.
Deze regels zijn wel duidelijk en de
bijbehorende tarieven worden per cliënt
vastgelegd in het ‘Kostenoverzicht’
dat onverbrekelijk verbonden is met
het ‘Ondersteuningsplan’ en de
‘Zorgovereenkomst’. Deze documenten
behoren jaarlijks met de wettelijk
vertegenwoordiger te worden
besproken voordat ze voor een
akkoordverklaring worden voorgelegd.
Misverstanden over ‘Wie betaalt wat’
zouden dan in theorie niet meer mogen
bestaan.
Namens de Centrale Verwantenraad,
Tjalling Boonstra
4 InZicht
InZicht 5

Talant start project
voor bewegen en gezondheid
Voel je GOED!
Talant wil dat alle cliënten zich goed voelen. Fit, gezond en lekker in
hun vel. Daarom wordt nu een grootscheeps project gestart: ‘Voel je
goed!’. De komende jaren worden cliënten verleid tot gezond eten en
meer bewegen, op zo’n manier dat het lekker en leuk is. De aftrap
was in september met onder meer de nationale traploopweek; voor
Wat overgewicht betreft volgen mensen met
een verstandelijke beperking de trend. Wat
bewegen betreft echter niet. Oftewel: ze zijn
net als anderen steeds vaker te zwaar, maar ze
bewegen minder. Behalve tot overgewicht, kan
te weinig beweging ook leiden tot chronische
aandoeningen. Om het tij te keren, gaat Talant
een projectplan van de stichting Vrienden van
Talant uitvoeren. Onder de titel ‘Voel je goed!’
worden de komende vier jaar allerlei projecten
en activiteiten gestart die cliënten aan een
actievere en gezondere leefstijl moeten helpen.
Er waren al goede initiatieven binnen Talant,
maar dat zijn veelal op zichzelf staande
projecten en ze bereiken niet iedereen. Met
‘Voel je goed!’ komt er Talantbreed aandacht
voor bewegen en gezondheid. Het plan geeft
samenhang tussen initiatieven, de Vrienden
van Talant zetten zich in voor financiering en
het is voor alle cliënten.
‘Voor alle cliënten’. Beter is om te zeggen: voor
iedereen. Het projectplan is namelijk ook
gericht op medewerkers en nog mooier zou
zijn wanneer ook familie en vrienden het plan
steunen. “Ik roep onszelf op om het goede
voorbeeld te geven en actief mee te doen”,
zegt Jan van Hoek van de Raad van Bestuur. Hij
staat zozeer achter het plan, dat hij voorzitter is
de slotactiviteit heeft Talant olympische ambities.
geworden van de stuurgroep voor het
projectplan. Hij ziet dat de leefstijl van veel
collega’s best wat gezonder kan. En dat geldt
ook voor hemzelf. “Ik ben de eerste om toe te
geven dat ik er slordig mee omga. Ik heb een
zittend beroep: ik zit veel achter mijn bureau,
aan de vergadertafel en in de auto en dat vijf,
zes dagen per week. Voor je het weet, komen
beweging en voeding op de tweede plaats.
Iedereen is het ermee eens dat gezond eten en
genoeg bewegen belangrijk is, maar bijna
iedereen heeft wel een reden om het niet te
doen. Met dit project hoop ik dat iedereen een
reden vindt om het wél te doen.”
Het streven is om iedere cliënt in beweging te
krijgen. ‘Strikt genomen is daar in de AWBZ
geen ruimte voor”, geeft Jan aan. “Ook moeten
we respect hebben voor iemands levenswijze
en keuzes. Toch is het wel zaak om oog te
hebben voor de gezondheid en welzijn van
cliënten en hen goed voor te lichten.”
Aftrap
De aftrap van ‘Voel je goed!’ was in september,
met drie activiteiten: de jaarlijkse
wandeltochten van wandelvereniging
Borneroord op 18 september, de SDB
Zorgmarathon voor teams van zorginstellingen
en de nationale traploopweek. Cliënten postten
bij de lift en verwezen medewerkers door naar
de trap, omdat dat gezonder is. Wie een goede
reden had voor de lift, kon bij de cliënten een
indicatie halen.
Deze evenementen passen bij de wens om de
mensen uit de omgeving van de cliënt erbij te
betrekken. Ook is bewust aangehaakt bij
reguliere evenementen: het is de bedoeling om
cliënten zo veel mogelijk mee te laten doen
aan activiteiten van bijvoorbeeld
maatschappelijke organisaties,
buurtverenigingen of sportclubs. “Ze moeten de
deur uit”, zegt Nico de Vries. Hij is de komende
vier jaar projectleider of beter gezegd: het
Open Leercentrum Fryslân (OLF, voorheen
Cursusbureau) waar Nico de Vries leiding aan
geeft, is projectleider. Het OLF en ‘Voel je
goed!’ passen goed bij elkaar, vindt Nico. “De
combinatie cliënt en begeleider en ook familie
en vrienden zijn heel belangrijk. Iemand voelt
zich pas goed als hij wordt gemotiveerd en
ondersteund. Voor het OLF is dat al
gebruikelijke kost, bij veel cursussen hebben
cursisten een leermaatje: een begeleider,
vriend of familie. Dat blijkt een goede greep.
Het verschilt per maatje wat hij of zij kan doen,
maar de grootste waarde is belangstelling.”
De actie tijdens de traploopweken laat ook zien
Een greep
uit de plannen
Het doel van ‘Voel je goed!’ is
gezondheid van lijf en leden,
maar ook dat cliënten lekker in
hun vel zitten, zich goed voelen.
Daarnaast is deelname in de
samenleving een beoogd effect.
Om dat te bereiken omvat ‘Voel
je goed!’ heel verschillende
plannen. Een greep uit het
projectplan: kookworkshops voor
cliënten; een beweeg- en
eetdagboek voor iedere cliënt;
bewegings activiteiten tijdens het
laatste halfuur van dagbesteding;
een wekelijkse sportinstuif met
wijk- of dorpsbewoners; gebruik
maken van sportfaciliteiten van
naschoolse opvang; een Sport
Zapp Card; en sportverenigingen
kennis laten maken met mensen
met een beperking.
De activiteiten horen bij
verschillende fasen in het plan:
- kennis vergroten;
- gezonder eten en meer
bewegen, als het mogelijk is
ook sporten;
- meer deelname aan sport- en
bewegingsactiviteiten in de
buurt;
- meer deelname bij reguliere
sportverenigingen
dat gezond en actief leven geen zware kost
hoeft te zijn, het kan ook lekker en leuk zijn.
Samen een smakelijke maaltijd bereiden
bijvoorbeeld, plezier hebben door even met
vrienden een balletje te trappen of trots zijn
op jezelf omdat je toch uit je stoel bent
gekomen om te wandelen of te sporten.
Dagelijks leven
Een actievere en gezondere leefstijl aanmeten
lukt het beste wanneer het aansluit bij het
dagelijks leven en wanneer de veranderingen
niet te ingrijpend zijn. Nico: “Het begint bij
bewustwording, ook voor begeleiders en
anderen. Is het bijvoorbeeld altijd nodig om de
auto te pakken of kun je samen met cliënten
fietsen of lopen? Dat zal niet altijd gaan, maar
het is goed om erover na te denken.”
In de planbeschrijving staat een twintigtal
activiteiten. Er is nog veel meer te bedenken.
“Het is nog aan het borrelen”, zegt Nico en hij
komt meteen met een paar ideeën. “Je kunt
als cliënt en begeleider beide een stappenteller
nemen. Wie maakt op een dag de meeste
stappen? Of neem als locatie een krantenwijk
of reclamefolders. Dat levert beweging op,
integratie en ook nog een zakcentje!”
Onder de noemer ‘Voel je goed!’ kunnen ook
eigen initiatieven van cliënten, ouders en
medewerkers vallen. Jan van Hoek haalt het
project op De Reling aan, waarover in het
vorige nummer van InZicht is geschreven. Op
deze woonlocatie in Heerenveen heeft een
voedingsdeskundige moeder het roer weten
om te krijgen: ze heeft de bewoners en
begeleiders enthousiast gekregen voor gezond
koken en eten en voor meer bewegen.
Dergelijke initiatieven kunnen anderen op
ideeën brengen, zodat ‘Voel je goed’ als een
sneeuwbal door de organisatie kan gaan.
Special Olympics
Het laatste plan van het project is de favoriet
van Jan van Hoek: de Special Olympics
Nationale Spelen. “Het zou fantastisch zijn als
het lukt om dit grote sportfestijn in 2014 naar
Friesland te halen, ter afsluiting van het
vierjarige project.” Een alternatief is de
regionale variant van deze spelen.
Tegen die tijd heeft ‘Voel je goed!’ hopelijk
zoveel draagkracht gekregen, dat de inzet voor
een gezonde en actieve leefstijl ook doorgaat
nadat het project is gestopt. Of nog liever, dat
het dan heel normaal is. Jan heeft er
vertrouwen in. “Ze zeggen vaak: meedoen is
belangrijker dan winnen. Maar in dit geval vind
ik: meedoen ís winnen.”
6 InZicht
InZicht 7

Naam Anne Koopmans Woonplaats Heerenveen Woont Begeleid zelfstandig
Vrije tijd Anne mag graag vissen.
De week van Anne Koopmans
Dinsdag
Om 12.00 uur legt de boot aan in Koblenz. ’s Middags
luieren. Vanwege het erg warme weer is dat het enige
juiste om te doen, Anne heeft geen trek in de
busexcursie. Er is ook veel te zien vanaf de boot op de
kade, zoals je soms heerlijk op een terrasje naar
langslopende mensen kunt kijken.
18.30 Diner. Daarna een stukje lopen. Het weer is wat
afgekoeld, het is wat beter te doen nu. Om 22.00 uur
vindt Anne het welletjes en zoekt zijn hut op.
Drukte in de sluizen zorgt
voor vertraging.
Woensdag
10.00 Koffie. Het is vandaag wel heel erg heet en Anne
pakt weer zijn strandstoel en doet een dutje.
12.30 Tijdens de lunch legt de boot aan in Cochum.
Prachtig stadje, maar naar het centrum is
het nog een flink eindje lopen in die
warmte. Gelukkig laat de bemanning een
treintje komen dat hen er naartoe brengt.
In het centrum geeft een thermometer 40 graden aan….
Toch leuk winkelen in die smalle, gezellige straatjes
en een terrasje pakken. Anne is opgetogen over zijn
inkopen.
18.30 Tijdens een plotseling opkomend heftig
noodweer, nuttigen ze het diner.
Na die enorme bui koelt het heerlijk af. Anne houdt het
uit tot 22.30 uur, lekker met wat drankjes op het dek, en
gaat dan heerlijk pitten.
Zaterdag
Maandag
Anne Koopmans en Attie de Jong zijn samen op Rijnreis geweest
Even een dutje aan dek.
Donderdag
De boot is inmiddels onderweg naar
Keulen. Een flinke tocht door een
schitterende wereld vol bergen met
daarop de mooiste kasteeltjes en overal
wijngaarden. Anne verzucht: “Het lijkt
wel een film!” Drie sluizen geven
onverwacht uren vertraging. De middag gebruiken ze voor
een opknapbeurt. Lekker douchen, scheren en
nagelknippen.
18.30 Ze komen nu pas aan in Keulen. Jammer, ze kunnen
de Dom niet meer bezichtigen en de winkels zijn dicht.
Dan maar een stukje lopen langs de kade, het is weer
heerlijk weer. Na een koel drankje om 22.15 uur naar bed.
Een Rijnreis was een grote wens van Anne, maar hij wilde
niet met allemaal vreemden gaan. Hij bedacht dat Attie
misschien mee zou willen. Zij was jaren zijn begeleidster
geweest en zit nu in de VUT. En zo is het gekomen!
Om 14.30 uur worden Anne en Attie in Arnhem
‘ingescheept’ op de Brillant. Toen Anne ’s ochtends werd
gehaald, straalde hij van plezier. Ze hebben elk een hut met
wc en douche. De boot vaart richting Wesel, de eerste stop.
Zondag
8.00 Anne wordt langzaam gewekt door Attie, die met een
kop koffie bij zijn bed staat. Langzaam wakker worden,
wassen, scheren, aankleden en dan naar het dek voor een
peukje. Intussen vaart de boot alweer.
9.00 Er kan van 08.00 - 09.15 uur ontbeten worden. Nog
net op tijd dus. Om 10.00 uur gaat de bel voor de koffie.
Anne ligt heerlijk op het dek in een strandstoel in de
schaduw, want het is erg heet vandaag.
12.30 Aantreden voor de lunch. Intussen meert de boot af
in Düsseldorf.
18.30 Een heerlijk uitgebreid diner. De eetzaal is geheel
getooid in het oranje en Anne heeft zijn “Hup Holland”
t-shirt aan. Daarna wordt er voetbal gekeken, de finale!
8.30 Vandaag een half uurtje later gewekt. Het is gister
laat geworden, vandaar. Jammer dat Nederland verloor.
10.00 Koffie, lekker op het dek. Anne ligt te soezelen in
een luie strandstoel en wordt dan opgeschrikt door kreten
van Attie. Die baalt als een stekker want in één vingerknip
verwijdert ze per ongeluk alle gemaakte foto’s!! Ook de
foto’s gemaakt tijdens de voetbalwedstrijd, die op een groot
scherm bekeken werd door bijna alle gasten en allen in het
oranje getooid! Wat vreselijk jammer, zoiets
komt nooit weer voor!
12.30 Tijdens de lunch meert de boot aan in
Konigswinter. Onderweg worden we nog
opgeschrikt door een hevige bui met hagel,
regen en flinke windstoten, waarbij de
strandstoelen op het dek alle kanten uit
vliegen. De dag verloopt verder rustig
vanwege de warmte.
Zaterdag
Vrijdag
Ze varen wat later uit dan anders, omdat het
maar een kort stukje is naar Rees. Toch zal
het vaarschema in de loop van de dag nog
aangepast worden.
15.00 Aankomst in Rees. Een leuk klein
stadje met een leuke kade. Allerlei beeldjes
vallen op. Mooi voor foto’s met Anne in de
hoofdrol. Ze pakken nog een terrasje en
7.00 Vervroegd en voor de laatste keer het ochtendritueel.
Alle koffers staan klaar en het afscheid nemen onder
elkaar en met medepassagiers is begonnen. De man van
8 InZicht InZicht 89
De Brillant op de Rijn.
“Het lijkt wel een film!”
Een bijzonder beeld in Rees.
tekst en kleine foto’s Attie de Jong.
bestellen een kop koffie. Ze kijken verbaasd: ze krijgen elk
een kan koffie waaruit ze drie kopjes koffie kunnen
schenken.
17.30 uur: Er is een gezamenlijke cocktail en dan het
Captains diner, maar … ook een mededeling dat ze moeten
doorvaren naar Arnhem om water te tanken … ’s Avonds,
al varend, is er een feestavond met live muziek als
afscheid. Het is Anne wat te druk en daarom zitten Anne
en Attie op het dek en kunnen daar ook de muziek horen.
Al met al een gezellige afsluiting.
Attie staat al te wachten op de kade en na het ontbijt is de
reis ten einde. Rond 10.30 uur stapt Anne de drempel
over in zijn eigen huisje. Blij weer thuis te zijn, maar erg
genoten van de Rijnreis.

Talant blij met maatschappelijke stage
Al is het nog niet verplicht, ook dit schooljaar kunnen leerlingen uit het voorgezet
onderwijs een maatschappelijke stage doen. Talant ziet de leerlingen graag weer komen.
In het vorige schooljaar maakten leerlingen uit
Drachten een snoezelschilderij voor cliënten in
Beetsterzwaag. In Stiens hebben scholieren
cliënten geholpen met cursussen en activiteiten
als wandelen en een Sinterklaasfeest. Ook in
Leeuwarden bij dagbestedingslocatie
Middelséhiem gingen scholieren er met cliënten
op uit; ze gingen samen wandelen, fietsen of
boodschappen doen. Er zijn meer voorbeelden
van geslaagde maatschappelijke stages, zowel
met groepjes als één-op-één. “Toch kun je
merken dat het beeld dat scholieren hebben van
gehandicaptenzorg vooraf niet heel positief is”,
vertelt Thea van der Kallen, vrijwilligers- en
stagecoördinator bij Talant. “Verschillende
locaties hebben vacatures geplaatst waar niets
Vrienden zijn belangrijk, maar niet
vanzelfsprekend voor mensen met een
verstandelijke beperking. Best Buddies brengt
daarom - in 42 landen - studenten en mensen
met een (licht) verstandelijke beperking bij
elkaar. In Friesland gebeurt dat vanuit de
Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en sinds
dit studiejaar ook vanuit Stenden Hogeschool
in Leeuwarden. Daarnaast zijn er contacten
met ROC Friese Poort in Drachten. Zo kan het
project zich misschien verder uitbreiden over
Friesland.
Samen bepalen
Het vorige studiejaar zijn er in Talants regio
Noordwest tien cliënten aan studenten
gekoppeld. De mensen met een beperking
moeten tussen de 18 en 35 jaar zijn. Best
op is gekomen. Als scholieren hier eenmaal zijn,
zijn ze echter heel enthousiast.” Mond-totmondreclame
kan misschien helpen. Verder is
het belangrijk om dingen aan te bieden die leuk
zijn en niet te ingewikkeld.
Verplicht
Friesland heeft meegedaan met een pilot, één
van de twintig in Nederland. Onder meer scholen,
zorg- en welzijnsorganisaties, gemeenten en
vrijwilligersorganisaties hebben zo ervaring
kunnen opdoen voordat de maatschappelijke
stage verplicht is. Dat is vanaf schooljaar
2011/2012, voor alle nieuwe leerlingen van het
voortgezet onderwijs: 48 uren voor leerlingen van
het VMBO, 60 uren voor HAVO- en 72 uren voor
Best buddies met studenten
buddies hebben gedurende een jaar minstens
eens per week contact via bijvoorbeeld
telefoon, e-mail, msn of brief. Minstens twee
keer per maand ondernemen ze samen iets.
Dat kan van alles zijn, bijvoorbeeld ergens
wat drinken, voetballen, vissen of naar de
bioscoop. Ze bepalen samen wat ze gaan doen
en wanneer.
Nieuwe wereld
Voor de cliënten van Talant die meedoen, gaat
er een nieuwe wereld open. Ze hebben een
maatje om mee te shoppen, uit te gaan of
zomaar even te sms-en. Voor studenten heel
normaal, voor mensen met een beperking
vaak bijzonder. Ze komen op nieuwe plekken
en ontmoeten via hun buddie vaak nog meer
mensen. Ook organiseert Best Buddies
VWO-leerlingen. Thea: “We hebben gemerkt dat
goede begeleiding heel belangrijk is. Ook
hebben we geleerd dat het niet handig is
wanneer leerlingen rechtstreeks bellen of
langskomen. We zijn daarom erg blij met de
website www.keiindemaatschappij.nl.” Op deze
site kunnen organisaties aanvragen plaatsen en
leerlingen kunnen kijken of er iets geschikts bij
staat.
Voor een ander
Een beroepsgerichte stage is bedoeld als
oriëntatie op de arbeidsmarkt en doen jongeren
voor zichzelf. Een maatschappelijke stage is een
oriëntatie op de samenleving en doen jongeren
voor een ander. De hoop is dat ze later
vrijwilligerswerk blijven doen. Toch hoopt Talant
dat een maatschappelijke stage jongeren ook
enthousiast kan maken voor een opleiding en
werk in de gehandicaptenzorg. “We hebben hen
later nodig.”
Het internationale project ‘Best Buddies’ in Friesland wordt voortgezet en uitgebreid. Daardoor kunnen
meer mensen met een verstandelijke beperking gekoppeld worden aan een student. Ze gaan een
vriendschap aan voor een jaar en soms komt er meer uit voort.
gezamenlijke activiteiten voor de koppels.
Dat kan onverwachte bij-effecten opleveren:
Jelmer Poortema en Tom Altena, beide cliënt
van Talant, besloten samen op vakantie te
gaan. En dat terwijl Jelmer ook al zo’n geluk
had met zijn buddie, student Yasin Gözmen.
Yasin en Jelmer zijn inmiddels geen buddies
meer, maar vrienden. Studenten-buddies
krijgen er weliswaar stagepunten voor, maar
noemen het contact voor hen net zo goed een
verrijking als voor hun buddies.
Het verhaal van Jelmer en Yasin kunt u lezen in
‘Tweespraak’ op de achterpagina van InZicht.
Meer informatie www.bestbuddies.nl of Thea
van de Kallen, stage- en vrijwilligerscoördinator
bij Talant, tel. 06 - 22 93 82 83, e-mail
t.vd.kallen@talant.nl.
Naam moet helderheid geven
Samen verder met
Een naam, een logo, aandacht … Alliade lijkt misschien groot
nieuws. Toch is het voornamelijk een bevestiging van een situatie
die al een poos bestaat: vijf stichtingen die samen een concern
vormen. Alliade wil als moederstichting de dochters niet
overvleugelen. Door een naam en toch even ruchtbaarheid te
geven, wil de Raad van Bestuur juist een helder zicht geven op
het concern én op de dochterstichtingen.
“Het is eigenlijk heel saai”, stelt Jan van Hoek
met een lach. Samen met Erik Kuik vormt hij
de Raad van Bestuur van Alliade en van de
vijf dochterstichtingen: Talant, Meriant,
Driever’s Dale, Zorgkompas en BaanPlus. Jan
van Hoek doelt erop dat de naam ‘zorggroep
Alliade’ weliswaar nieuw is, maar dat het
verder vooral een juridische aangelegenheid
is die zich bij de notaris heeft afgespeeld.
Daar is in januari van dit jaar de al bestaande
praktijk vastgelegd dat de vijf stichtingen een
concern vormen. De dochterstichtingen
kregen een (toen nog naamloze)
moederstichting. Er is in eerste instantie
weinig bekendheid gegeven aan het concern.
De reden daarvoor is dat de vijf dochters het
belangrijkst zijn en niet de moederstichting,
die zelf geen zorg verleent. Inmiddels staat
ook de naam van de moederstichting in de
boeken en is de naam op 7 oktober
bekendgemaakt. Waarom toch deze
aandacht?
Helderheid
Erik Kuik geeft aan dat de aandacht een
dilemma is. “Voor ons als bestuur is het niet
zo gewichtig, we gaan door zoals we bezig
waren. Ook vanuit cliënten, ouders en
medewerkers bekeken is het slechts
achtergrond, het concern is vooral een
bestuurlijke kwestie. Tegelijk willen we
duidelijk maken hoe het zit, maar daarmee
krijgt het concern een belangrijker
uitstraling.”
Gekozen is voor ‘duidelijk maken hoe het zit’.
Veel mensen bleken het concern namelijk
Talant te gaan noemen. Gemakshalve - Talant
is de grootste dochterstichting – of omdat ze
denken dat Talant de baas is. Erik: “Zo leek
Talant het gezicht te worden. Daarom vonden
we het verstandig om er écht een concern
van te maken, met een moederstichting.
Hiermee willen we helder maken dat er een
duidelijke bestuurlijke structuur is en dat alle
stichtingen even belangrijk zijn.”
De tweekoppige Raad van Bestuur is het
bestuur van zorggroep Alliade en van de
afzonderlijke stichtingen en er is één Raad
van Toezicht. In de moederstichting wordt het
beleid ontwikkeld dat het hele concern
aangaat. Daarnaast hebben de stichtingen
hun eigen beleid. Jan van Hoek: “Iets dat bij
Talant wordt afgesproken, hoeft niet
automatisch ook voor Meriant te gelden.”
Een andere reden voor meer bekendheid en
een naam, is om in bepaalde situaties
gezamenlijk naar buiten te kunnen treden,
zoals in contacten met het zorgkantoor.
Verder is het ook bínnen de organisaties
duidelijker, omdat er ondersteunende
diensten zijn die voor alle stichtingen
werken. De afdeling voor vastgoed
bijvoorbeeld, communicatie en de staf.
Samen sterk
Tot zover over de naam en de bekendheid.
Waarom was een concern ook alweer nodig?
Jan: “We zijn de afgelopen tien jaar veel
samenwerkingsprojecten aangegaan tussen
gehandicaptenzorg, ouderenzorg,
orthopedagogische zorg en thuiszorg. We
hadden ook kunnen zeggen: we gaan
fuseren. Dat hebben we niet gedaan, omdat
de stichtingen verschillende doelgroepen
hebben. We willen de stichtingen niet
vermengen. Daarom zijn het steeds alleen
bestuurlijke fusies geweest. Achteraf bekeken
is de bestuurlijke fusie tussen Talant en
Driever’s Dale de eerste stap naar dit concern
geweest.” Een concern maakt onderling
samenwerken gezamenlijke projecten met
andere partijen eenvoudiger. Daarnaast heeft
het concern een sterkere
onderhandelingspositie bij onder meer
zorgkantoren of inkoop. Ook afgezien daarvan
staan de stichtingen als concern sterker in
deze financieel onzekere tijden. Erik:
“Inhoudelijk kunnen de stichtingen er ook
voordeel bij hebben. Bij Talant kunnen we
bijvoorbeeld iets leren van hoe Meriant de
specialistische ondersteuning heeft
georganiseerd, zoals artsen, paramedici en
psychologen: die zijn ook goed toegankelijk
voor mensen die niet in een verpleeghuis van
Meriant verblijven.”
Bescheidenheid
Bij de moederstichting worden de Raad van
Bestuur en hun secretariaat, de secretarissen,
de concernstaf, het Kennis- en
Onderzoekscentrum en de klachtenadviseurs
ondergebracht. Met de centrale
medezeggenschapsraden wordt nog bekeken
hoe de medezeggenschap op concernniveau
geregeld wordt. De naam Alliade wordt
gebruikt wanneer het gaat om
overkoepelende en gezamenlijke zaken en
deels door de ondersteunende diensten.
Verder blijven de stichtingen op de voorgrond
die de zorg en ondersteuning verlenen:
Talant, Meriant, Driever’s Dale, Baanplus en
Zorgkompas. “Er past ons bescheidenheid”,
zegt Jan over het concern. “Het gaat om de
klant.”
10 InZicht
InZicht 10 11

Veilig de nacht door
Nachtzorg vanachter een beeldscherm, is dat veilig? Een aantal ouders wilde met
eigen ogen zien hoe het werkt. Ze gingen op bezoek bij de wachtpost in
Beetsterzwaag. De redactie volgde hun voorbeeld en sprak medewerkers op de
wachtpost in Drachten. Zij blijven wakker, zodat cliënten, ouders en medewerkers
met een gerust hart kunnen slapen.
Nachtmedewerkers Peter Kros, Gerda van Leeuwen, Joke
Melenberg en hoofd nachtzorg Jaap Veenstra zijn wat eerder
naar de wachtpost in Drachten gekomen, op locatie De Velden.
Nog even en dan waakt de nachtdienst weer over een paar
honderd mensen. Een wakkere wacht of een nachtmedewerker
die regelmatig gaat kijken, zal veel ouders een veilig gevoel
geven. Een wakkere wacht in de woning komt echter steeds
minder voor en op Talants drie grote locaties is de nachtdienst
al jaren geleden afgestapt van de nachtelijke rondes. In
Beetsterzwaag, Drachten en Stiens waken nachtmedewerkers
vanachter een beeldscherm en sturen een collega naar een
cliënt wanneer er iets aan de hand is. Ze houden vanaf deze
wachtposten ook cliënten in de gaten van locaties in de nabije
of wat verdere omgeving.
Ouders op bezoek
“Er zijn hier in Drachten ook wel ouders komen kijken”, reageert
Gerda op het bezoek van ouders aan de wachtpost in Beetsterzwaag.
“Ze dachten van tevoren: ‘ojee, er is niemand meer op de
afdeling, dat komt op zijn kop verkeerd.’ Ze vinden het een
onveilig idee en zijn bang dat wanneer er iets is, het te lang duurt
voor er iemand komt.” Joke: “Het is angst voor het onbekende.”
Gerda: “Als je laat zien hoe het werkt, zijn ze enthousiast.”
Gerda van Leeuwen, Joke Melenberg en Peter Kros op hun post in Drachten.
In de wachtpost in Drachten staat een rij computers opgesteld.
Per dienst werken zes mensen. Twee medewerkers houden de
beeldschermen in de gaten, de andere vier staan paraat om
naar cliënten te gaan wanneer dat nodig is en schrijven
rapportages, zoals de overdracht naar de dagdienst. Ze lossen
elkaar af en zitten zo maximaal drie keer een uur achter het
beeldscherm. De meeste cliënten die op het systeem zijn
aangesloten, hebben op hun kamer een microfoontje,
sommige hebben ook een deurmelder of een bewegingsmelder,
een enkeling heeft cameratoezicht. Dit hangt af van de
situatie van de cliënt en van de afspraken met de ouders of
verwanten. Het computersysteem geeft de geluiden of andere
meldingen door en geeft daarbij voorrang aan afwijkende
geluiden. Als er verschillende afwijkende dingen tegelijk
gebeuren, ‘onthoudt’ het systeem het en geeft het geluid zo
snel mogelijk alsnog door. Je kunt geluiden ook nog eens
naluisteren. Joke: “Van alle cliënten staan beschrijvingen in de
computer en ook welke geluiden ze eventueel maken.” Gerda:
“Er is bijvoorbeeld een man die gaat fluiten wanneer hij
gespannen is.” Door hun ervaring kunnen de medewerkers
goed filteren en beoordelen of er iemand naar een cliënt
gestuurd moet worden. Op locatie De Velden zijn dat hun vier
directe collega’s, op locaties verderop is dat een slaapwacht of
soms een wakkere wacht. Er zijn ook cliënten die niet
automatisch worden uitgeluisterd, maar met een knop contact
kunnen maken met de nachtdienst. Verder fungeert de
nachtdienst als achterwacht voor een aantal BZW-cliënten;
andere BZW-cliënten kunnen bijvoorbeeld een slaapwacht
bellen.
Meer rust
De nachtdienst werkt al een poos met het systeem, dat
ook steeds verbeterd wordt; de drie wachtposten van
Talant werken nu grotendeels met eenzelfde onlangs
vernieuwd systeem. “Het was destijds een grote omslag,
voor ons, voor de dagdienst en voor ouders”, vertelt Peter.
“Het motto is tegenwoordig ‘de nacht is om te slapen’.
Voorheen gingen we drie keer per nacht bij iedereen kijken
en eventueel verschonen. Nu komen we bij de ene cliënt
minder vaak en bij de andere vaker, afhankelijk van wat
nodig is.” Gerda: “Voor de zorg is deze manier van werken
een verbetering. We horen meer, de cliënten krijgen meer
rust en ook de slaapwachten kunnen rustiger slapen.”
Aandacht
Talant besteedt aandacht aan het beter en veiliger maken
van de nachtzorg. Dat blijkt ook uit de aanstelling van
Jaap Veenstra enkele jaren geleden als Talantbreed hoofd
‘nachtzorg en zorg met behulp van domotica’. Voorheen
deden de hoofden wonen de nachtdienst erbij. Binnenkort
komen er ook in de regio’s leidinggevenden voor de
nachtdienst. Zij zitten dichter bij de locaties en de
medewerkers en zo kan Jaap zich meer toeleggen op
verdere ontwikkelingen. Overigens kunnen risico’s niet
volledig worden uitgesloten, hoeveel je ook verbetert. Jaap:
“Honderd procent veiligheid gaat niet lukken. Dan moet je
er naast gaan zitten, maar zelfs dan krijg je geen honderd
procent. Wat we doen, is het zo veilig mogelijk maken.”
Nuttige technologie in de zorg
Vader Flip Kwant:
‘Het bezoek heeft me gerustgesteld’
Flip Kwant wilde graag zien hoe en door wie er
’s nachts over zijn dochter wordt gewaakt.
Samen met een aantal andere leden van de
lokale verwantenraad van Beetsterzwaag, heeft
hij in Beetsterzwaag een bezoek gebracht aan
de nachtdienst.
“Mijn dochter heeft een ernstige meervoudige
beperking. Ze woonde eerst aan d e Freulesingel,
in hetzelfde gebouw als de nachtpost. Sinds
twee jaar woont ze aan ’t Rond, ook in
Beetsterzwaag. Dit is een op zichzelf staande
unit waar ’s nachts geen personeel direct in de
buurt is; ze wordt op afstand uitgeluisterd.” Om
te zeggen dat Flip Kwant en zijn vrouw er
slapeloze nachten van hadden is wat overdreven,
maar ze moesten erg aan het idee wennen en
Afhankelijk van hun zorgzwaartepakket, krijgen cliënten nachtzorg. Dat kan
een slaapwacht of soms een wakkere wacht zijn, al dan niet in combinatie
met een wachtpost. De drie wachtposten van Talant bedienen in totaal bijna
negenhonderd cliënten.
Nachtdienst Drachten De Velden 200 cliënten, elders in Drachten 40,
Burgum 60, Damwoude 19, Kollum 75.
Nachtdienst Beetsterzwaag Beetsterzwaag 180, Gorredijk 12, Wolvega
24, Oosterwolde 45, Ureterp 7, Heerenveen 47.
Nachtdienst Stiens 174.
Er is ruimte voor meer cliënten, vooral vanuit Stiens, zegt Jaap Veenstra. Hij
is hoofd nachtzorg voor heel Talant en ook hoofd zorg met behulp van
domotica. Domotica betekent woonhuisautomatisering. Jaap denkt dat we
veel meer gebruik kunnen maken van de wachtposten en andere
technologie in de zorg, binnen én buiten Talant. “We kunnen de
wachtposten ook overdag of eerder op de avond gebruiken, bijvoorbeeld
voor cliënten die ziek zijn. En thuiszorgorganisatie Zorgkompas heeft
gevraagd of ze ons systeem kunnen gebruiken voor personenalarmering.”
Technologie in de zorg houdt ook heel andere toepassingen in. We hebben
al de Actiwatch, het Beeldhorloge en Zorg in beeld. Ook zou het mogelijk
zijn om gordijnen op afstand te openen en sluiten, om maar iets te noemen.
Technologie kan de zorg efficiënter maken en dat kan van pas komen
wanneer we in de toekomst te maken krijgen met personeelskrapte.
“Techniek in de zorg moet wel nut hebben”, zegt Jaap. “De techniek moet
niet gaan om de techniek, maar om de mensen.”
het gaf toch een onrustig gevoel. Ze wilden
daarom graag eens komen kijken.
“De medewerkers van de dagdienst bouwen een
relatie op met de cliënten en je kent hen als
ouders ook persoonlijk. Dat is bij de medewerkers
van de nachtdienst anders. Het was daarom goed
om hen te ontmoeten. Mijn indruk is dat ze
professioneel zijn en erg gemotiveerd. Het
systeem ziet er ook heel professioneel uit, vooral
het nieuwe. Het bezoek heeft me dan ook wel
gerustgesteld. Wat ik ook daarvoor al fijn vond, is
dat we het telefoonnummer van de nachtdienst
hebben. Als onze dochter ziek is of niet lekker in
haar vel zit, kunnen we bellen.”
Rondes of uitluisteren
Als hij zou kunnen kiezen tussen het
uitluistersysteem en de rondes die vroeger
werden gedaan, gaat zijn voorkeur gevoelsmatig
uit naar de rondes. “Die geven een veilig gevoel.
Maar je maakt de mensen wel wakker. En ik
denk ook wel dat ze gelijk hebben, dat het
uitluistersysteem veiliger is. Na een ronde loop
je weg en nu is het continu.” Wat hij wel een
punt van discussie vindt, is de overdracht van de
dag- naar de nachtdienst en andersom. Die is
handgeschreven. “Ik zou het liever per e-mail
zien. Dan kun je de overdracht ook cc naar
iemand anders sturen die je wilt informeren,
bijvoorbeeld de teamleider of een arts. Gelukkig
vinden ze dat zelf ook.”
Wat hij het belangrijkst vindt aan nachtzorg? “Dat
je als ouders gerust kunt slapen, omdat je het
gevoel hebt dat je kind in vertrouwde handen is.”
12 InZicht InZicht 13

Kerstboomkaarsjes
Deze bon is in te leveren bij:
Bascule Peperstraat 1, Sneek
Singelier Langebuorren 31, Stiens
De Snipel Grote Breedstraat 44, Dokkum
Partoer St. Martiniplantsoen 43, Franeker
De Rode Pimpernel Houtlaan 14, Drachten
en natuurlijk bij Moaisa Grutte Buorren 5, Britsum
Wat
Wie
Moaisa kaarsenmakerij & mozaïekatelier. De kaarsen, schalen,
dienbladen, spiegels, lijsten en meer worden verkocht via
verschillende winkels. Ook relatiegeschenken zijn mogelijk.
Er werken vijftien cliënten en vier begeleiders.
in set of los
verpakt:
25%
korting
Talant in de aanbieding
Maak Vrienden van Talant goed
doel van Sponsor Bingo Loterij
Speelt u mee in de Sponsor Bingo Loterij of wilt u dat
gaan doen? De helft van de inleg gaat naar een goed
doel. U kunt de stichting Vrienden van Talant aangeven
als het goede doel waarvoor u speelt.
De stichting besteedt het geld aan cliënten van Talant.
Voorheen was Talant één van de goede doelen van de
Sponsor Bingo Loterij. Dat is overgegaan op stichting
Vrienden van Talant.
Op de website www.sponsorbingoloterij.nl kunt u uw keus
voor stichting Vrienden van Talant (nr. 9198) doorgeven.
Het kan ook per telefoon: 0900 - 300 1400.
Opzeggen kan schriftelijk op ieder gewenst moment,
de Sponsor Bingo Loterij hanteert geen opzegtermijn.
Deelnemers moeten minimaal 18 jaar oud zijn. Een lot
kost € 2,05 per week. De inleg is maandelijks bij
4 Bingo-zondagen € 8,20, bij 5 Bingo-zondagen
€ 10,25.
Meer informatie op
www.sponsorbingoloterij.nl.
andernieuws
Waar
Greate buorren 5, 9055 MT, Britsum (vlakbij Stiens)
tel. 058- 2575634, e-mail Moaisa@Talant.nl
website www.moaisa.nl binnenkort online
Geld Sponsor Bingo Loterij voor boeken
Wanneer maandag t/m donderdag van 9.00 tot 16.00 uur
vrijdags in de oneven weken van 9.00 tot 16.00 uur
* Geldig t/m 31 december 2010 tegen inlevering van deze bon.
Met geld uit de Sponsor Bingo Loterij hebben de Vrienden van Talant boeken
betaald voor oudere cliënten met dementie.
De locatie G.J. straat in Stiens heeft de boeken kunnen kopen voor de oudere bewoners met dementie. Het doel is om zoveel
mogelijk materiaal te verzamelen uit de tijd van toen, zodat de cliënten zich vertrouwd voelen in de tijd van vroeger. Meestal
krijgt het geld van de Sponsor Bingo Loterij een individuele bestemming, maar voor deze cliënten is een uitzondering gemaakt.
De herfst
Afgezien van geld van de Sponsor Bingo Loterij, zijn bijdragen van de Vrienden van Talant bedoeld voor meerdere cliënten.
Stichting Vrienden van Talant vervult wensen voor mensen met een verstandelijke beperking. Het gaat hierbij om extra’s die het
leven beter en leuker maken en die zonder financiële hulp niet mogelijk zijn.
Gerrit
De zomer nadert haar einde. We komen in de herfst
terecht. Ik ga schrijven over de veranderingen in de
natuur, wat je kunt doen in de herfst en over het
herfstfeest wat gevierd wordt bij de Antroposofen.
We hebben een mooie zomer gehad. Deze zomer kende
warme dagen, maar ook wel wat koude dagen.
Sommige mensen genoten van de zomer anderen
vonden het soms te warm en wisten niet wat te doen.
Voor diegene die de zomer niet leuk vinden, heb ik goed
nieuws: het wordt weer herfst! Dat is te zien aan de
veranderingen van het weer en in de natuur. De eikels
vallen al uit de bomen en de bladeren krijgen andere
kleuren van geel tot diep rood. Dit vind ik wel mooi.
Er is ook een liedje over de herfst wat de kinderen
vroeger zongen: ‘Herfst, herfst, wat heb je te koop?
Duizend kilo bladen op een hoop’. Dat klopt wel aardig,
omdat in de herfst ook de bladeren van de bomen
vallen. Wat je alleen in de herfst kunt doen is bladeren
zoeken en eikels en kastanjes. Dat doen kleine kinderen
vaak. Ik heb dit vroeger ook wel gedaan toen ik klein
was. Dan gingen we met de groep van het kindertehuis
naar de Prinsentuin om daar bladeren te zoeken. Ook
gingen we wel naar Tietjerk naar het bos van Ypey. Dit
was wel leuk. Het minder leuke aan de herfst is dat het
heel hard kan waaien en stormen. En dat het heel erg
kan regenen. Wat je niet meer kunt doen in de herfst is
in de korte broek lopen. Een paar jaar terug kon dat wel.
Toen was ik bij mijn vrienden Rinus en Debora. Het leek
toen wel voorjaar. De eenden die daar liepen hadden
jonge kuikens en ik kon nog een t-shirt aan. Toen leek
het wel zomer. Dat was wel bijzonder. Wat voor soort
seizoenstype ik ben? Ik geloof meer een voorjaarstype,
want ik hou niet zo van dat extreme herfstweer. Geef mij
maar voorjaar met lekkere temperaturen en het zonnetje
wat schijnt. Het hoeft ook niet te warm te zijn, want
daar hou ik ook niet van.
Als laatste wil ik nog iets schrijven over een typisch
herfstfeest. Op 29 september vieren de Antroposofen de
dag van de heilige Sint Michael, de aartsengel van de
herfst. Hij streed tegen de draak. Op deze dag worden
veel liederen gezongen en wordt er een oogstfeest
gehouden. Dit betekent dat in een grote moestuin de
groentes worden geoogst. Die groentes worden
vervolgens op een tafel gelegd. Op deze tafel liggen ook
kalebassen, zonnebloempitten en de geoogste groenten.
Dit heet een oogsttafel. De groentes worden natuurlijk
wel opgegeten, want anders bederven ze. Dit was mijn
verhaal over de herfst.
Kijk voor meer informatie over de Vrienden van Talant op www.vriendenvantalant.nl.
Samen Doe Dag 16 oktober in Joure
‘Ga je mee? Gaan we samen!’ is het
thema van de Samen-Doe-Dag op
zaterdag 16 oktober in de Oerdracht in
Joure. Deze dag is bedoeld voor
mensen met een verstandelijke
beperking en voor andere
belangstellenden.
Bijzonder Welkom: gids met bijzondere adressen
De dag wordt georganiseerd door de stichting Kerken en Mensen met een
Verstandelijke Handicap Noord Nederland. Met spel, muziek en kunst willen
de organisatoren de deelnemers laten ervaren dat je samen meer kunt
bereiken en dat het leuker is. Er is een onder meer een optreden van Talants
belevingstheater Rakmak, een Samen Doe Markt en activiteiten als zingen, kleien
en drummen. De dag wordt afgesloten met een viering.
Meer informatie en aanmelding bij Wilma Altena, tel. 0561 – 61 62 16 (na 18.00 uur).
Er is een bijzondere gids uitgekomen: Bijzonder Welkom. Hierin staan zeshonderd adressen in Nederland die een bezoekje
waard zijn, op het gebied van horeca, kunst, winkels, boerderijen, vrije tijd en dienstverlening. Deze bedrijven zijn des te
meer bijzonder, omdat er mensen met een beperking werken. Ook locaties van Talant staan erin.
De bedrijven staan ook op de website www.bijzonderwelkom.nl. Via deze site kunt u tevens de gids bestellen.
14 InZicht
Gerrit Miedema werkt bij dagbesteding De Brink in Oosterwolde en een ochtend per week bij Bureau
Communicatie. Hij schrijft ook columns voor www.talant.nl.
InZicht15

“We kunnen over alles praten”
Een buurman en een buurvrouw, een cliënt en een begeleider, een
moeder en dochter... in Tweespraak vertellen twee mensen wat zij met
elkaar hebben. Wilt u met zijn tweeën in Tweespraak of weet u iemand
anders? Mail of bel c.huitenga@talant.nl, 0513 - 64 37 29.
Jelmer Poortema
en Yasin Gözmen
Jelmer Poortema (28) en NHL-student Yasin
Gözmen (22) hebben elkaar via het project
Best Buddies leren kennen. Maar wat
begon als een project, is uitgegroeid tot een
bijzondere vriendschap. Ze zien elkaar een
paar keer per week en bellen geregeld.
“De klik was er meteen en daardoor is het
contact een beetje uit de hand gelopen”,
lacht Yasin. ”We hebben veel aan elkaar.”
Jelmer had bij zijn persoonlijk begeleider Elly aangegeven dat hij graag
een kameraad wilde. Hij woont in een appartement op de locatie
Waterkers in Sneek, waar hij af en toe gezelschap miste. Yasin doet de
studie Maatschappelijk werk en dienstverlening. Hij meldde zich voor
stagepunten als vrijwilliger bij Best Buddies, een project vanuit de NHL
(Noordelijke Hogeschool Leeuwarden). Jelmer en Yasin werden aan
elkaar gekoppeld en in september 2009 maakten ze kennis met elkaar.
Jelmer: “We houden allebei van voetbal, uitgaan, muziek en auto’s.
Dus het klikte meteen.”
Yasin: “Jelmer heeft wel vierhonderd cd’s, dus we luisteren vaak naar
muziek. Vooral naar de Beatles en de Rolling Stones. We wonen vlakbij
elkaar, dus ik kan zo lopend naar hem toe. En hij komt ook wel bij mij
thuis. Ik woon nog bij mijn ouders. Hij eet hier wel eens mee en we
kijken soms met mijn vader naar voetbal op televisie. Af en toe speelt
Jelmer bij ons op de piano.”
Jelmer: “Maar ik vind het ook heel leuk om hier in café De Walrus te
zitten. Dan drink ik een biertje en Yasin wat fris. Hij is moslim en drinkt
niet. Soms vind ik dat wel jammer, maar dat hoort bij zijn geloof.”
Yasin: “Het grappige is dat ik in het begin meer vooroordelen had dan hij.
Ik was bang dat Jelmer een stugge Fries zou zijn, waar je weinig lol
mee kan hebben. Nou, dat blijkt onterecht! Door wat Jelmer heeft
meegemaakt had ik het niet vreemd gevonden als hij vooroordelen
tegenover moslims zou hebben.”
De broer van Jelmer is in 2008 omgekomen in Afghanistan. Hier werkte
hij als militair en door een vreselijke vergissing is hij door eigen vuur
beschoten en ter plekke overleden.
Jelmer: “Mijn broer vocht tegen de Taliban. Ik ben erg trots op hem. Maar
uiteindelijk levert oorlog niks op. Ik vind het stom dat mensen voor hun
geloof gaan vechten. Praten is veel beter. Ik vind het fijn om met Yasin
over mijn broer te praten, maar ook over zijn geloof en waar hij voor
staat. Niet elke moslim is gewelddadig, ook al denken mensen dat soms.
Yasin en ik houden allebei niet van oorlog.”
Yasin: “Het is best bijzonder, onze band. Ik ben blij dat Jelmer over zijn
broer praat. Dat helpt hem. Maar eigenlijk kunnen we over alles praten.
Soms wijs ik Jelmer op zijn drinkgedrag. Hij kan best wel snel een paar
biertjes opdrinken. Of energiedrankjes. Maar doordat hij ADHD heeft, valt
dat niet altijd goed. Daar zeg ik dan wat van. Gelukkig krijgen we daar
geen ruzie door.”
Jelmer: “Nee joh, dat mag je best zeggen. Ik heb soms geen rem, dus kan
een ander dat maar beter voor je in de gaten houden. Ik ben nog nooit
boos op jou geweest.”
Yasin:“Doordat onze band zo bijzonder is, voelde het niet meer goed om
onder het project Best Buddies te vallen. Dan krijgt het zo’n stempel.
Vandaar dat we hiermee gestopt zijn. We zijn geen project, we zijn
gewoon goede vrienden. Punt.”
16 InZicht