InZicht 2012 herfst - Talant

InZichtUitgave van Talant - jaargang 11 - nummer 40 - herfst 201210JAAR4 Overheid bezuinigtop vervoer6 Raad van Bestuur streeftnaar ideaal10 ‘Wennen aan wonen’tien jaar later12 Reling meet resultaten‘Voel je goed’

4 Van de Centrale Verwantenraad5Jubileumfeest23 novemberin LaweiMet activiteiten en vertier voor zowelmedewerkers als cliënten wil Talantvrijdag 23 november het tienjarigjublieum vieren in de Lawei in Drachten.Onder de noemer ‘Talent van Talant’worden cliënten en medewerkersbovendien uitgenodigd om zelf actiefeen bijdrage aan het feest te leveren.Gedurende het jaar zijn op verschillendelocaties feesten georganiseerd door Talanten zelfs door verwanten. Op het feest van23 november zijn medewerkers en cliëntenvan alle locaties welkom. Er wordt rekeninggehouden met de verschillende mogelijkhedenen beperkingen van de gasten.Cliënten en medewerkers krijgen eenuitnodiging voor het feest of hebben dieinmiddelsontvangen.10JAARNU teverkrijgenbijTalantHet Beeldhorloge is een communicatiehulpmiddelvoor mensen die niet kunnen klokkijkenof die behoefte hebben aan extrastructuur. Op van tevoren ingestelde momentengaat het Beeldhorloge piepen en/oftrillen en wordt een foto of pictogram vande geplande activiteit getoond. Het ideekomt van Ben Bunt, vader van een cliëntvan Talant. Het Beeldhorloge is vervolgensontwikkeld door Timer BV in samenwerkingmet onder meer Talant en RijksuniversiteitGroningen. Talant is er trots op dat hetBeeldhorloge cliënten meer zelfstandigheidkan bieden; er zijn al enthousiaste reacties.Bustour 2012InZicht • herfst 201210 JAARTalant vraagt medewerkers, cliëntenen verwanten griepprik te halenGriepprik goedvoor cliëntenTalant roept medewerkers en cliënten op eengratis griepprik te halen. De prik beschermttegen zelf griep krijgen en beschermt mensenuit de omgeving tegen deze vervelende envoor sommigen zelfs dodelijke ziekte. Als ookfamilieleden die een oproep van hun arts hebbengekregen de prik gaan halen, zijn cliëntennog beter beschermd.De prik beschermt tegen ‘gewone’ en Mexicaanse griep. Van griep kun je flink ziek zijn, metminimaal één week in bed met hoge koorts. Daarna kan het wel drie weken duren voor iemandzich weer fit voelt. Voor mensen met een zwakke gezondheid zoals sommige van onze cliënten,kan griep zeer gevaarlijk zijn.Talant hoopt daarom dat zoveel mogelijk mensen de prik gaan halen. Cliënten en medewerkerskunnen daarvoor in de weken van 5 en 12 november terecht op verschillende locaties:waar en wanneer precies kunt u lezen op de cliëntenwebsite. Sommige cliënten hebben hiervoortoestemming nodig van de wettelijk vertegenwoordiger. Wie een oproep heeft gekregen van dehuisarts, kan natuurlijk ook naar de huisarts gaan. Van de prik wordt iemand overigens niet ziek.Data en locaties staan op www.talant.nl/clienten > agenda.Talant heeft Beeldhorlogesvoor cliëntenKent u iemand die baat kan hebben bij een Beeldhorloge? Behalve zelf aanschaffen,kunnen cliënten ook een Beeldhorloge in bruikleen krijgen van Talant.Gratis in bruikleenCliënten kunnen via Talant gratis een Beeldhorlogein bruikleen krijgen. Ook de maandelijksegebruikerskosten van € 9,95 neemtTalant voor haar voor rekening. Er is weleen indicatie nodig. Hiervoor kan de cliëntterecht bij een logopedist, orthopedagoogof psycholoog van Talant.Beeldhorloge kopenEen cliënt of ouder/verwant kan ook (zonderindicatie) zelf een Beeldhorloge aanschaffen.Een Beeldhorloge kost € 275,-. Daarbijkomen dan nog de maandelijkse gebruikerskostenvan € 9,95. Wie een aanvullendeverzekering heeft bij De Friesland kan hetBeeldhorloge twee maanden op proefkrijgen en een tegemoetkoming van € 50,-tot € 150,- afhankelijk van de vorm vanaanvullende verzekering.Voor meer informatie of bestellen kunt umailen naar: g.herder@talant.nl.Seizoenen, ze komen en gaanAls u dit stukje leest zitten we alweer in de herfst, terwijl ik het schrijf in de nazomer, enkele dagen na de stembusgang.De aanleiding ligt echter in de lente, en wel in het ‘lenteakkoord’ dat dit voorjaar is gesloten tussen een aantal politiekepartijen. Het ‘lenteakkoord’ was nodig omdat er anders een forse achterstand zou zijn ontstaan in het streven van de politiekom het begrotingstekort van ons land tijdig aan te pakken. Tekorten leiden meestal tot korten. In het ‘lenteakkoord’ is datniet anders. En dat korten levert een forse bedreiging op voor het welzijn van onze cliënten, oftewel ons kind, broer of zus.Hoe kom je er achter wat het allemaal precies zal gaan betekenen. Immers, je wilt weten waar je rekening mee moethouden rondom de zorg van je verwant. Welnu, concrete antwoorden op vragen die ik heb gesteld op diverse niveaus hebik nog niet kunnen krijgen. Met concreet bedoel ik een antwoord op vragen zoals ‘Welke maatregelen zijn door de overheidaan de zorgaanbieder opgelegd ?’ en ‘Welke gevolgen heeft dat voor de zorg aan mijn verwant?’De verwachting is dat een regeringsmaatregel direct wordt vertaald naar een uitvoeringsrichtlijn. Het lijkt er echter op datiedereen het nu maar zelf moet uitzoeken. Er is wel een beeld dat er hard gewerkt wordt om te zoeken naar de consequentiesvan de aangekondigde maatregelen. Het ‘lenteakkoord’ is 93 pagina’s lang met niet eens zo ingewikkeld taalgebruik.Slechts vier pagina’s daarvan gaan over maatregelen in de zorgsector en zes regels daarin hebben rechtstreeks te makenmet de gehandicaptenzorg. Ik citeer:Extramuraliseren ZZP 1 - 3 -20Ongedaan maken verhoging ZZP-tarief GHZ(GeHandicaptenZorg) -215Ongedaan maken tariefsverhoging 5% PGB intramuraal -30Verlaging vergoeding vervoerskosten instellingen -150Toekomstbestendiger maken persoonsgebonden budgetten 150Terugdraaien overheveling begeleiding naar de Wmo 80(einde citaat uit het ‘Lenteakkoord’)Een minteken betekent opbrengsten (in miljoenen euro’s), geen minteken betekent uitgaven in de regeringsbegroting.In het document wordt een beknopte uitleg gegeven van de bedoeling van de maatregelen.De inspanningen van Talant richten zich voornamelijk op: de consequenties van de regeling rondom de verlaging van devervoerskosten - dit gaat in op 1 januari 2013 - en de overheveling van de begeleidingsfunctie vanuit de AWBZ vergoedingnaar de WMO-vergoeding. Deze maatregel is voorlopig uitgesteld naar 1 januari 2014.De wijziging in de vervoerskosten blijkt een grote bedreiging te zijn voor het instandhouden van sommige dagbestedingslocaties.Er wordt straks gerekend met een grens van 8 kilometer tussen woonplaats en dagbestedingslocatie welke nogvoor vergoeding in aanmerking komt. De overheveling van de geldstromen vanuit de AWBZ naar de WMO vereisen eenandere werkwijze voor het verkrijgen van de benodigde budgetten. Tevens worden de budgetten door de overheid gekort.Over het gemorrel aan de ZZP tarieven kan ik (nog) geen informatie krijgen.Het is onze bedoeling aan u een signaal af te geven. We hebben gezien dat medewerkers via het intranet op de hoogteworden gehouden. Tevens worden ze betrokken bij het meedenken over oplossingen.Rest mij nog u een fijn winterseizoen toe te wensen waarin we met frisse moed de uitdagingen zullen aangaan.de Centrale VerwantenraadTj. BoonstraInZicht • herfst 2012

67RaadvanBestuurstreeftnaarideaalErik Kuik enWilfred Juurlinksamen verder alsRaad van BestuurDe Raad van Bestuur. Wie zijn ze eigenlijk, watdoen ze, wat drijft hen en wat voor toekomstverwachten ze voor de zorg? De nieuwe samenstellingis een mooi moment om eens te kijkennaar de mens achter de bestuurder; sinds hetvertrek van Jan van Hoek afgelopen voorjaarbestaat de raad nu uit Erik Kuik en WilfredJuurlink.Erik KuikThuis > In Wolvega, drie kinderen.Vrije tijd > Zijn passie is voetbal (tegenwoordig passief):Heerenveen en Groningen. Fietsen (mountainbiken en spinning).Luistert graag muziek (o.a. klassiek) met een koptelefoon op eneen boek of krant op schoot. Is gek op (filmhuis)films. WandelenEerste baantjes > Een week in een slachthuis. “Verschrikkelijk!Had mijn vader geregeld, om te laten ondervinden waaromleren belangrijk is.” Daarna met veel plezier gewerkt bij eengroentenhandel: bestellingen bezorgen bij groentenboeren.Eerste baan > Leraar in dovenonderwijsEerste baan in de zorg > Algemeen directeur doveninstituutGuyotBinnen Alliade > Bestuurder van D.A.G. Friesland (voorloper vanTalant), van Talant en uiteindelijk van Alliade en de dochterstichtingen.Waarom Raad van Bestuur Alliade > “Ik heb gekozen voorde zorgsector omdat ik me wil inzetten voor mensen die hetlastiger hebben. Bestuurder zijn van Alliade is leuk omdat hetcomplex is en je meer toegevoegde waarde hebt dan in dereguliere sector; daar ging alles me te veel vanzelf.”Mooiste ervaring in de zorg > “Ik heb veel mooie ervaringen,van klein tot groot. Zo ben ik heel trots op Alliade en op hoe weervoor staan bij Talant. Het mooiste kleine voorbeeld vind ik onzesupermarkt in Oldeberkoop. Een mooie werkplek in de maatschappij,waar cliënten bovendien iets betekenen voor demaatschappij; zonder hen was deze dorpssupermarkt er nietmeer geweest. Ook vind ik het Kennisplein geweldig, een kennissitevoor medewerkers van Talant, Meriant en Driever’s Dale,met, heel bijzonder, een verbinding naar het digitale ondersteuningsplan.Dat hebben we als Alliade kunnen doen, daar isdie schaal voor nodig. Het is toch maar mooi gelukt met elkaar.”Wilfred JuurlinkThuis > In Hattem, drie kinderen: twee ‘pubers’, één jongvolwasseneVrije tijd > Hardlopen, twee tot drie keer per week en somseen loop, voor de lol. Wandelen. Zingen (gospel). Luistert ookgraag naar muziek, van bijvoorbeeld Trijntje Oosterhuis.En lezen? “Dat probeer ik te doen.”Eerste baantjes > Pompbediende en (vakantiebaan) drollenscheppen in ponypark Slagharen.Eerste baan in de zorg > Wilde vroeger boer worden, maarwerd verpleegkundige in een ziekenhuis.Binnen Alliade > Directeur Talant regio Zuid, sinds juni 2012Raad van Bestuur Alliade en de dochterstichtingen.“Het is mooi om te blijvenkijken naar mogelijkheden voorontwikkeling van cliënten.”Waarom Raad van Bestuur Alliade > “Om iets te kunnentoevoegen, echt onderscheid te kunnen maken. Ik heb dat alervaren met een aantal dingen die nu zijn ingezet, zoals deontwikkelingen op de Wissel. De veranderingen waar we nuvoorstaan hebben twee kanten: een economische noodzaak,maar ook idealisme: een plek in de maatschappij voor iedereen.”Mooiste ervaring in de zorg > “De herontwikkeling van deWissel in Beetsterzwaag: iets dat onoverbrugbaar lijkt, vlottrekken en zien dat ondanks de weerstand die er eerst was, ernu toch nieuwbouw komt. De invoering van de methodiektriple C, het is mooi om te blijven kijken naar mogelijkhedenvoor ontwikkeling van cliënten. Een cliënt die lang heelgeïsoleerd leefde en nu door gemotiveerde medewerkersbegeleid wordt naar een waardevol bestaan.”Rol van de Raad van bestuurErik: “Weten wat er om ons heen gebeurt en daar invloed op uitoefenen;het creëren van mogelijkheden en zorgen dat het financieelkan; de organisatie in balans houden, zoveel mogelijk ‘overheidsresistent’zijn.”Wilfred: “En ook het afstemmen van de organisatie op de visie enmissie, het bewaken van de visie en missie, de organisaties op koershouden.”Erik: “En ervoor zorgen dat alle geledingen een plek hebben.We moeten ook afwegingen en keuzes maken als nog niet alles isuitgekristalliseerd. Er zijn altijd tegenstrijdige belangen, bestuurderis dan ook niet altijd de meest populaire rol.”Verbinding met praktijkVia onder meer de medezeggenschapsorganen, bezoeken aan locatiesen gesprekken met cliënten, ouders/verwanten en medewerkers,houden Erik Kuik en Wilfred Juurlink verbinding met de praktijk.“We zijn zelf ook jaren medewerker geweest en hebben veelcontact gehad met ouders en cliënten. Daardoor weet je wat erspeelt en ken je de emoties.”IdeaalErik: “In een ideale situatie is er wat mij betreft zoveel mogelijkkleinschalige zorg, met voor zoveel mogelijk mensen een plek in demaatschappij. Specialistische zorg moet mogelijk blijven voor wiedat nodig is. Verder blijft er dan een gesplitst dagritme wat betreftwonen en werken. Ook zou de invloed, de rol van verwantenmoeten toenemen.”Wilfred sluit zich daar bij aan en vult aan: “De invloed van cliëntenvind ik ook heel belangrijk. Mijn ideaal is verder om het maximaleuit mensen te halen. Belangrijk daarbij is een goed netwerk, goedeprofessionele zorg en de houding van medewerkers.”ToekomstErik: “We willen als Alliade bij de besten gaan horen op het gebiedvan zorg, als werkgever en op het gebied van financiën.”Wilfred: “Met de politieke ontwikkelingen en vanuit onze visie enmissie zal de focus in de zorg en ondersteuning anders komen teliggen. We moeten, nog meer dan al gebeurt, iedereen in staatstellen zoveel mogelijk zelf te doen, met ondersteuning vanuit onsen vanuit ieders netwerk; de rol van mantelzorgers en vrijwilligersis heel wezenlijk. We moeten ook helpen dat netwerk uit te breidenen in de buurt goed afstemmen met andere partijen, zoals welzijnsorganisaties.De ondersteuning zal kleinschaliger worden en individueler,met meer thuiszorg. Zo zal er in de ouderenzorg in de toekomstmeer kleinschalig wonen komen, plus daarnaast een aantal specialistischecentra voor complexe zorgvragen zoals bij dementie.”“hoe mensen gewend zijn te leven,willen ze in stand houden als zeeen zorgvraag krijgen”Erik: “De wensen veranderen: hoe mensen gewend zijn te leven,willen ze in stand houden als ze een zorgvraag krijgen. Dat kan alsze een deel uit eigen portemonnee betalen. Dan zullen we verschillenmoeten accepteren. Ik denk niet dat we hier Sun Cities zullen krijgen,maar wel wat in die richting.”Erik: “Talant blijft bestaan, maar zal er over een jaar of zes, zevenheel anders uitzien. Het aandeel AWBZ-zorg zal kleiner worden en deWMO-zorg willen we, wel binnen Alliade, apart organiseren. Met deWMO zal een deel van de gehandicaptenzorg in het welzijnsdomeinkomen. Een kleiner aandeel AWBZ zal voor Talant betekenen dat wemeer vanuit de doelgroep en minder regionaal moeten redeneren.”Wilfred: “Dat de zorg goedkoper en efficiënter georganiseerd moetworden, zullen we merken. Maar op de lange termijn is betaalbarezorg in ieders belang. Zo kunnen we de zorg toegankelijk houden.De weg er naartoe zullen we in goede dialoog voorbereiden metcliënten, hun vertegenwoordigers, medewerkers en overheden/financiers.”Eigen zorgwensen voor de toekomstErik: “Ik zou zo lang mogelijk zelfstandig willen wonen.”Wilfred: “Ik zou ook zo lang mogelijk thuis willen wonen, maar metgelijkgestemden wonen lijkt me ook prima.”InZicht • herfst 2012 InZicht • herfst 2012

8 Erwin Brouwer9NaamErwin BrouwerWoonplaatsDamwoudestap naar Dokkum; even wat drinken en naar een winkel waar ze miniatuurauto’shebben. Die verzamel ik. Eén woensdag in het jaar is heel speciaalvoor mij. Dat is de woensdag als in Franeker de PC wordt gekaatst, daar gaWerk/dagbestedingik al jaren met mijn ouders heen.Maandag, woensdag envrijdag bij Carwash Easterheiin Burgum. Op dinsdag endonderdag bij Prodak Archiefvernietigingin Burgum.DonderdagVandaag ben ik weer bij Prodak aan het werk. Vanavond ga ik in Dokkumbij DoDaDo voetbaltrainen. Als we thuiskomen nog even wat drinken en tvkijken en dan naar bed.Vrije tijdIk ben sportief en groot fanvan PSV. Verder verzamel ikalles wat met Elvis Presley temaken heeft. Dit jaar heb iksamen met mijn zus en tweenichtjes de Slachtemarathongelopen. Het was wel ver.Ik ben er best wel trots op datik het gehaald heb, omdat ikniet erg veel getraind had.Ik had maar één klein blaartje.Erwin Brouwerin de Carwash.Auto’s wassenvindt hij mooi werken hij heeft eengoed contactmet de klanten.VrijdagIk ga met de taxi naar de Carwash. Ik hoop dat er vandaag veel auto’sgewassen moeten worden. Als ik thuiskom drink ik eerst een kopje koffie.Daarna ga ik naar autobedrijf Postma in Damwoude, soms mag ik daarhelpen in de garage. ’s Avonds ruim ik mijn kamer op en kijk ik tv met eencola berenburg. Zo af en toe ga ik een weekend met mijn ouders naarTerschelling, mijn zus Ingrid woont daar met haar man Ronnie en mijntwee neefjes Mike en Tim, dat vind ik helemaal geweldig.ZaterdagEerst slaap ik lekker uit. Dan ga ik naar het winkelcentrum om een paarErwin liep de Slachtemarathon met v.l.n.r. zus Ingriden nichtjes Tineke en Sity.MaandagOm 7.00 uur wekt de leiding mij. Vandaag werk ik bij de Carwash.Hier begin ik om 8:30 uur met een lekker bakje koffie. Zodra erklanten komen spuit ik met een hogedrukspuit de auto helemaalnat en schoon. Alle modder, vliegjes en ander vuil haal ik met eenborstel van de auto’s. De klanten kunnen ook betalen bij mij, ik kannamelijk goed met de kassa omgaan. Tussendoor bied ik de wachtendeklanten een lekker vers bakje koffie of thee aan en maak ik eenpraatje met ze. Door de jaren heen heb ik hier veel sociale contactenopgebouwd. Ook mijn familie laat hier de auto wassen. Als het kwartover vier is brengt de taxi mij weer thuis. Hier drink ik eerst eenterug. Om 12:00 uur eten we gezellig met z’n allen een broodje.’s Middags sta ik eerst bij de lopende band. Op deze band legen wede volle containers met behulp van een kiepkantelaar, zodat weplastic, karton, paperclips, elastiekjes en andere materialen, dieniet door de machine mogen, kunnen scheiden van het papier.Na de koffiepauze ga ik achter een papierversnipperaar staan.De machine maakt van het papier onleesbare snippers, die in eengrote container geperst worden. Om kwart over vier haalt de taximij op. Vanavond heb ik een dvd van Elvis gekeken.boodschappen en om even met iedereen te kletsen en naar mijn oudersom een kopje koffie. ’s Avonds luister ik muziek of kijk ik tv. Ik gaop zaterdag meestal niet zo heel vroeg naar bed.ZondagVandaag weer uitslapen. Na het eten ga ik op zondag altijd naar mijnouders, even computeren en een hapje en drankje. Als ik weer thuiskomgaan we met z’n allen eten waarna ik nog een tijdje op mijn kamer metvan alles bezig ben. Ik leg alvast mijn werkkleren klaar, want morgen isweer een gewone werkdag.Zijn ouders mogen dan als ‘oprjochte Friezen’voor Heerenveen zijn, Erwin is P SV-fan.kopje koffie en vertel ik over mijn werkdag. Na het eten ga ik bijDoDaDo zwemmen in het Tolhuisbad. Dit is het zwembad in Dokkum.DinsdagVandaag werk ik bij Prodak Archiefvernietiging. Als ik om 8:30 uurvrolijk en opgewekt de kantine binnenstap neem ik eerst een bakjekoffie samen met mijn collega’s. Om ongeveer 8:45 uur help ik dechauffeur met het inladen van de lege containers voor de klanten.Daarna ga ik samen met een collega en de chauffeur de weg op.We gaan langs verschillende klanten om containers om te ruilen.De volle containers halen we op en we zetten een lege containerWoensdagAls ik ‘s middags na een dag werken bij de Carwash weer thuis kombreng ik eerst de vuilcontainers terug bij de huisjes. Daarna ga ikeen bakje koffie doen en om 16.30 uur komt mijn begeleider enhebben we samen een gesprekje. Als er zaken zijn die mij dwarszitten bespreek ik dat met hem, maar ook leuke dingen besprekenwe, zoals laatst het bezoek dat ik met mijn ouders en twee neefjesgebracht heb aan het truckstarfestival in Assen. Daarna ga ik metde andere bewoners en iemand van de leiding eten. Ik heb corvee.Na de maaltijd gaat iemand van de leiding met mij op mijn kamerlezen. Ook ga ik wel eens met mijn begeleider een middagje opErwin Brouwer was 17 september te zien in ‘Hea!’ vanOmrop Fryslan, dat op bezoek was bij Carwash Easterhei.Kijk op www.youtube.com/user/TalantWebredactie.Het item start bij 4:57.Erwin in een antieke auto bij automobiel bedrijfPostma in Damwoude.Erwin tussen Spaanse kaatsers. Ze werden derde bijHet WK-kaatsen in Franeker. Door 25 jaren vakantie inSpanje, zijn de Spanjaarden favoriet.InZicht • herfst 2012InZicht • 2012

10 1110JAARBert Huizenga en Johnny Janse stonden tien jaar geledenin InZicht, aan het begin van het project‘Toeleiden naar wonen’. Bert woont inmiddels bij Talant.‘Wennen aan wonen’tien jaar laterGewend aan wonenVond het interview tien jaar geleden plaats in een kantoorgebouwvan Talant in Burgum, nu zitten Bert Huizenga, zijn ouders Jaap enGrietje Huizenga en begeleider van het eerste uur Henny Nuwoltaan de keukentafel van de Talmasingel 129. Inmiddels is Bert zekergewend aan wonen: samen met vijf anderen woont hij sinds 2009in dit dubbele huis in Burgum.Bert is er op zijn plek. De overgang vanuit het ouderlijk huis was ookgeen probleem, vertelt Bert. Ondanks dat hij langzaam en met enigemoeite spreekt, kan hij zich goed uitdrukken. “In 2009 zijn we hiergestart met wonen. Ik was er al aan gewend, door het logeren.”Want zo is het begonnen: met logeren. Henny Nuwolt was er vanafhet begin bij betrokken. “Het ging om jonge mensen die nog bij hunouders woonden. De ouders vonden dat deze kinderen, net zoalsJaap en Bert Huizenga, Henny Nuwolt en Grietje Huizenga bij Bert thuis.Tien jaar geleden stond Bert Huizenga in InZicht. Hij stond op het punt om te gaan‘wennen aan wonen’, een project voor jonge mensen die nog bij hun ouders woonden.Hoe is het nu? En zijn Bert en ook zijn ouders inmiddels gewend?hun andere kinderen, op een gegeven moment ook het huis uitmoesten kunnen gaan. De insteek van het project ‘Toeleiden naarwonen’ zoals het officieel heette, was daarom kijken wat iemandnodig heeft en met wie iemand zou willen wonen. In verschillendesamenstellingen logeerden verschillende mensen op verschillendedagen aan de Talmasingel 24a. Ook maakten de cliënten gezamenlijkeuitstapjes.” “Het mooie van jullie”, zegt moeder Grietje tegenHenny, “is dat wij wel eens even kwamen, maar jullie zagen hetgeheel.” En zo zagen de begeleiders dat het allemaal gezelschapsmensenwaren en dat het eigenlijk prima klikte tussen alle logees.Besloten werd daarom dat Talant voor deze mensen een woonvormzou starten. Het werd gerealiseerd aan de Talmasingel 129 in Burgum.In een dubbel, deels doorgebroken huis, heeft ieder zijn eigen kamermet een eigen badkamer en er zijn een gezamenlijke woonkameren woonkeuken en een klein kantoor.RuimteDoor het logeren was al duidelijk wat Bert, die spastisch is, nodigheeft aan zorg en ondersteuning. Net zo belangrijk was om te wetenwat hij verder nodig heeft om prettig te wonen. “Een ruime kamerwaar al mijn spullen in passen’, zegt Bert over zijn woonwensen.Hij laat zijn kamer zien. Ruimte heeft hij vooral nodig om zich, metrollator, voort te kunnen bewegen en hij ontvangt graag bezoek opzijn eigen kamer. Aan de wand hangen foto’s van de mensen dievoor hem belangrijk zijn. Zoals zijn ouders, zijn kleine neefje Feddeen nichtje Noëlle die graag bij hem op schoot zit, andere familieleden,vrienden, zijn vriendin die ook aan de Talmasingel 129 woonten Lia die hem leerde lezen. “Lezen is zijn toegang tot de wereld.”Een prominente plek is er voor zijn muziekinstallatie en zijn computerdie voor Bert veel waarde hebben. Op een toetsenbord met aanpassingenkan hij, met één vinger, typen. Zo kan hij bijvoorbeeld hetinternet op en onderhoudt hij contacten via e-mail. Verder valt dehometrainer op. Daarop probeert hij dagelijks tien minuten te fietsen.“Naast zwemmen en paardrijden heeft hij deze beweging nodigom zijn spieren soepel te houden”, vertelt Berts moeder. “Als hij telang stilzit, wordt hij zo stijf als een plank.”Bert heeft een eigen badkamer, net als alle bewoners. Berts vaderheeft daarbij een grote rol gespeeld. In het dubbele huis zatenoorspronkelijk twee badkamers. Vanuit ervaring in zijn werk heeftJaap Huizenga gerekend en getekend, om binnen het budget en debeschikbare ruimte voor iedereen eigen sanitair mogelijk te maken.“Ik heb toen advies gegeven en het was natuurlijk aan Talant om tebeslissen.” Zo gaat het ook met andere dingen: Berts ouders en ook deandere ouders zijn heel betrokken. Even een klusje doen bijvoorbeeldis geen probleem. Ook op andere vlakken geven ze hun inbreng,maar ze vinden ook dat ze bepaalde zaken aan Talant moetenoverlaten. Daar moet je steeds een balans in zoeken, geeft ookHenny aan. Berts vader: “Laatst was Bert ziek. Normaal trek je datnaar je toe. Nu dachten we: laat hem eerst maar hier blijven enkijken hoe het gaat.”LoslatenLoslaten is best moeilijk, maar de begeleiders en groep maken heteen stuk makkelijker. “We hebben het zo met jullie getroffen”, zegtGrietje Huizenga tegen Henny. Zij is destijds, vanuit het logeren, doorde ouders gevraagd de nieuwe woonvorm mee op te zetten.De andere medewerkers zijn aangenomen met ouders in de sollicitatiecommissie.“Eigenlijk zouden er ook cliënten in moeten”,bedenkt Henny zich. Hoe dan ook zijn de ouders en cliënten blij metde begeleiders. Het is wederzijds, wat wel blijkt uit het feit datHenny tien jaar later nog steeds hier werkt. Grietje Huizenga:“En de bewoners zijn een prachtige groep. Natuurlijk is er wel eenswat.” Henny: “Ja, het is niet alleen rozengeur en maneschijn.”Problemen en ergernissen worden besproken tijdens het huiskameroverleg.Bert hecht bijvoorbeeld behalve aan gezelligheid, ook aanrust en privacy. Hij kan er ook niet tegen wanneer mensen ruziehebben. Tijdens het overleg worden ook praktische zaken besproken,zoals het eten. Bert: “We maken een menulijst, wat we eten dieweek. De booschappen bestellen we en die komen dinsdags.”Henny: “We koken hier zelf en eten samen. Een aantal cliëntenvindt het heel leuk om te helpen met koken.”“Loslaten is best moeilijk, maar debegeleiders en groep maken heteen stuk makkelijker.”Hoe tevreden Berts ouders ook zijn, ze zijn ook kritisch. Ze haddenbewust voor Talant gekozen, omdat Talant in Burgum zowel dagbestedingals wonen aanbiedt - Bert werkt bij archiefvernietigingProdak, het liefst vernietigt hij cd’s. Het was voor cliënten, oudersen begeleiders frustrerend dat het lang duurde voor de nieuwewoonvorm daadwerkelijk betrokken kon worden. “Het was eenstroperig proces”, zegt Berts vader. Een aantal wisselingen van dewacht bij managers en teamleiders deed daar geen goed aan.Sommige cliënten zagen zich genoodzaakt ergens anders te gaanwonen, zoals Johnny Janse. Hij stond tien jaar geleden samen metBert op de foto in InZicht, maar is uiteindelijk naar de J.P. van deBentstichting gegaan. Ze hebben overigens nog een goed contact:Bert en Johnny komen over en weer bij elkaar op bezoek. “Talant zoueen aantal dingen ter harte moeten nemen. Geef ouders handvattenom een plek voor hun kind te vinden; zorg voor niet teveelpersoneelswisselingen; en het moet niet te lang duren”, zeggenGrietje en Jaap Huizenga. “Toch staan we er nog steeds achter”,zeggen ze over de opzet van ‘Wennen aan wonen’.De wereld is groterWaar de familie Huizenga en de begeleiders elkaar ook in kunnenvinden, is het belang van een sociaal netwerk. Het is goed om tebedenken dat het voor beide partijen iets moet opleveren, merktHenny daarbij op. “Wij hebben Bert altijd overal mee naartoegenomen”, zegt Grietje Huizenga. Zo is hun netwerk deels ook Bertsnetwerk. Ze verwachten dat ook Talant aandacht besteedt aan hethelpen uitbreiden en instandhouden van iemands netwerk. GrietjeHuizenga: “Bert doet altijd al veel zelf, hij maakt makkelijk contacten hij onderhoudt het ook”. “Ik lees de Leeuwarder Courant met eenoudere vrouw, die woont hier vlakbij in de flat”, geeft Bert als voorbeeldvan contacten die er zijn in de buurt. “Ze gooit hem hier in debrievenbus of ik haal hem op.” Het gesprek dat inmiddels in de achtertuinplaatsvindt, wordt even onderbroken: een buurman komt voorbijop de fiets en maakt een praatje. Henny: “We proberen hier altijdhet sociale te stimuleren. De wereld is groter dan deze woning.”Het verhaal van tien jaar geleden staat opwww.talant.nl > Over Talant > Tijdschrift InZicht.InZicht • herfst 2012 InZicht • herfst 2012

12Reling heeft meetbare resultaten…De ogen en oren van Talant Accountteams WMO van start13Al voor de start van Talants leefstijlproject‘Voel je goed!’ was woonlocatieDe Reling in Heerenveenbezig met het inslaan van eennieuwe weg: gezonder eten enmeer bewegen. Wat voor invloedhet heeft op het gewicht van debewoners, is vanaf het begin regelmatiggemeten. Benieuwd naar deresultaten ging InZicht er, na eeneerder interview voor InZicht zomer2010, nog eens op bezoek.“Het gaat niet alleen om afvallen”, nuanceertteamleider Aukje de Vries het wegen vancliënten. Een bewoner die de huiskamerbinnenkomt illustreert dat direct: hij moetjuist aankomen. Waar anderen moet wordenuitgelegd wat ze beter kunnen laten staan,moet deze bewoner voortdurend. wordengestimuleerd meer te eten en ook meervette producten dan zijn huisgenoten. Diebegrijpen dat best. Aukje de Vries doelt ermet haar opmerking ook op dat het er uiteindelijkom gaat dat je door gezond etenen genoeg bewegen, je ook beter vóelt.‘Voel je goed, voel je beter’, zeggen ze opde Reling dan ook.In samenwerking met een moeder (tevensvoedingsdeskundige) is een paar jaar geledeneen plan opgesteld voor een verantwoordvoedingsbeleid op de locatie. De medewerkershebben workshops gevolgd, dekeuken is ingericht om weer zelf te kunnenkoken (geen diepvriesmaaltijden meer) ensamen met studenten van sportopleidingCIOS is aandacht geschonken aan beweging.Ook is een van de medewerkers als aandachtfunctionarisverantwoordelijk geworden voorvoeding en beweging. De inmiddels opgedanekennis en ervaring worden de komende tijdverder verspreid in Heerenveen: ook eenaantal andere locaties gaat aan de slag methet voedings- en bewegingsbeleid van DeReling.ResultaatRegelmatig is het gewicht van de cliëntenvan De Reling gemeten: zes bewoners metovergewicht zijn aanmerkelijk afgevallen entwee cliënten met overgewicht zijn aangekomendoordat ze door blessures minderkonden bewegen. Een mooi reslutaat, maarAukje wil verder. De ervaring leert dat hetbelangrijk is om te blijven doorgaan: zodraiemand stopt met gezond eten en bewegen,komt hij of zij weer aan. Andere belangrijkeingrediënten voor succes zijn gemotiveerdemedewerkers, medewerkers die zelf ookweten/leren wat gezond is en werken metweekmenu’s en recepten. Dan staat er nietvijf keer per week pasta op tafel en is duidelijkwat bijvoorbeeld met Griekse saladewordt bedoeld.Het gaat met vallen en opstaan. Voor zowelcliënten als begeleiders is het soms bestmoeilijk om de nieuwe leefstijl te blijvenvolgen. Er moest in het begin weerstandworden overwonnen en soms nog steeds,ook bij begeleiders. Eigen mislukte afvalpogingenof eigen keus van cliënten bijvoorbeeld,kunnen in de weg staan. “Als cliëntenovergewicht hebben, moet je je dat alsbegeleider aantrekken”, stelt Aukje echter.“Mensen met een beperking kunnen nietover alles goed zelf beslissen, soms moet jehet voor hen doen. Dat kan in een 24-uurssetting.Bij ambulante zorg is het veel moeilijkerom ander gedrag te bewerkstelligen:je moet de cliënt dan overtuigen, envervolgens moet de cliënt het zelf dóen.”Wat het bij het specifieke voedingsbeleidvan de Reling mogelijk extra lastig maakt,is dat het voor sommigen nogal alternatiefis, met bijvoorbeeld tegenwoordig ongebruikelijkegerechten als linzen. Een voormaligebewoner is evenwel misschien eenbeter bewijs dat de nieuwe gewoonten nuthebben dan de weegschaal. “Toen hijverhuisde, zei hij: ‘Dan ben ik tenminstevan dat vieze eten van De Reling af.’Maar in de nieuwe woning kwam hij weeraan en daar heeft hij last van, hij voeldezich hier beter. Laatst zei hij daarom dat hijwel weer terug wilde naar de linzen vanDe Reling!”De Reling stond eerder in InZicht. U kunt hetartikel lezen in InZicht zomer 2012, pagina10 en 11. Kijk op www.talant.nl > overTalant > tijdschrift InZicht.De ogen en oren van Talant, zo zou je het beste deWMO-accountteams kunnen omschrijven die het veldingaan om contacten te onderhouden en verstevigenmet de gemeenten over de WMO (Wet MaatschappelijkeOndersteuning). In september zijn de teams aande slag gegaan. De WMO-accountteams maken deeluit van Talants voorbereiding op de WMO.De teams spelen een belangrijke rol bij het in kaart brengen vanwensen en behoeften van gemeenten. Ook denken zij mee overoplossingen voor WMO-vraagstukken of de ontwikkeling van nieuweproducten. Ze zijn niet ingedeeld volgens de bestaande regio’s vanTalant, maar zijn gekoppeld aan de clusters van gemeenten die samenoptrekken in de WMO en mogelijk ook gezamenlijk gaan aanbesteden.In totaal zijn er acht clusters. De teamleden zijn gekozen opbasis van relaties die ze nu al hebben met gemeenten; met ambtenarenof wethouders. Bij de overgang van onder meer begeleidingHet Lente-akkoord staat los van de WMO(Wet maatschappelijke ondersteuning) enbehelst een aantal maatregelen om hetbegrotingstekort van de overheid terug tedringen. Bezuinigingen op vervoer van ennaar dagbesteding is daar één van. Het komtneer op een halvering van Talants vervoersgeldvoor cliënten met een vervoersindicatievanuit de AWBZ. “In de media is het beeldgeschetst dat mensen daardoor niet meernaar dagbesteding kunnen. Zo zal het bijTalant niet zijn”, zegt Roel Bergsma. Al zal debezuiniging heus merkbaar zijn, Talant wilhet zo organiseren dat cliënten zoveelmogelijk naar hun huidige dagbestedingkunnen blijven gaan.Pakket van oplossingenEr wordt momenteel gekeken naar een pakketvan verschillende oplossingen. Dagbestedingslocatiessluiten is niet direct aan deorde. Er wordt eerst gekeken naar andereoplossingen. Aanpassing van de tijden vandagbesteding bijvoorbeeld, zodat meergecombineerd kan worden met vervoer vanverschillende locaties; combineren met vervoervan cliënten van collega-organisaties;en gebruik maken van de Plusbus. Dit is eenen dagbesteding naar de WMO, naar verwachting per 1 januari 2014,zal de vraag van de gemeenten leidend zijn. Waar het aanbod vanTalant past bij (een deel van) de vraag van de gemeenten is dat heelmooi meegenomen. Maar er zullen ook veel nieuwe producten envormen van begeleiding ontwikkeld moeten worden. Om dat goedte kunnen doen is de inbreng van de teams van groot belang.Langdurige relatie behoudenTalant wil het liefst de langdurige relatie met haar cliënten behoudenen alle mogelijke zorg blijven aanbieden. Of dat ook lukt, hangt uiteindelijkaf van de gemeenten en of Talant erin slaagt met een goeden passend aanbod aan producten en begeleiding te komen waargemeenten voor hun burgers gebruik van willen maken. Dat voorelkaar krijgen begint met een goede relatie met de gemeenten, henlaten zien wat er uiteindelijk komt kijken bij goede begeleiding ommensen die zorg nodig hebben, te ondersteunen bij een goed enzinvol leven. Talant denkt daar veel in te kunnen bieden. De accountteamsspelen een sleutelrol in het zichtbaar maken van wat Talantkan bieden en in het verkrijgen en behouden van de positie alsdeskundig en specialistische zorgverlener.Talant moet vervoer anders organiserenwegens halvering budgetTalant kijkt naar mogelijkheden voor goedkoper cliëntenvervoer: vanafjanuari 2013 moet Talant wegens het ‘Lente-akkoord’ rondkomen metde helft aan budget voor cliëntenvervoer. “Geen paniek”, zegt hoofdVervoer Roel Bergsma. “We proberen het vervoer slimmer te organiseren,op zo’n manier dat cliënten er zo weinig mogelijk last van hebben.”soort openbaar vervoer van deur tot deur,met vrijwillige chauffeurs. Hoe en wat preciesmoet nog worden besloten. Ouders enverwanten worden hierover geïnformeerd.Het zal eerst gaan om voorlopige oplossingen.Talant verwacht niet al per 1 januari2013 het vervoer zodanig anders te organiserendat direct aan de benodigde bezuinigingkan worden voldaan. Talant kan zich ditals grote zorgaanbieder met enige financiëlereserve veroorloven en zo is er ook tijd omer zorgvuldig naar te kijken. Toekomstigemaatregelen wegens de (voorlopig uitgestelde)WMO geven wellicht ook richtingaan wijzigingen in vervoer; door de WMOzullen er naar verwachting veranderingenkomen in de dagbesteding van een deel vande cliënten. In 2012 en 2013 kijkt Talantdaarom wat er verder nodig en mogelijk isom de vervoerskosten terug te brengen naarhet beschikbare budget.InZicht • herfst 2012InZicht • herfst 2012

16In Tweespraak vertellen twee mensen over hun band.Mail of bel voor aanmeldingen c.huitenga@talant.nl, 0513 - 64 37 29.Annie Vries en Rita de Jong,met kleindochter Emma.“Je hoort er helemaal bij”“Als ik bij de Stipe kom, gaat mijn hart open”, zegt Rita de Jong (57). Drieëndertig jaar geleden schreef ze zich in alsgastgezin bij de Stipe, een dagbestedingslocatie in Bolsward. Ze weet nog goed dat Annie de Vries (61) voor de eerstekeer bij haar kwam. Inmiddels hoort Annie er helemaal bij. Ze hebben een bijzondere klik.“Toen Annie voor de eerste keer bij mij kwam, zat mijn tweededochter Jildau in de maxi-cosi. Nu heeft mijn dochter een kleintje:Emma. Emma is vier maanden. Elke dinsdag pas ik op haar. Emmareageert ook zo leuk op Annie, heeft hele verhalen”, vertelt deenthousiaste Rita. Om de veertien dagen haalt Rita Annie op bij deStipe. Al drieëndertig jaar lang. “Ik was op de open dag van de Stipeen heb me toen aangemeld als gastgezin. Zelf heb ik ook in de zorggewerkt tot ik ging trouwen. Redelijk snel daarna kreeg ik mijneerste dochter. Daarom dacht ik ‘Weet je wat, ik schrijf me in, danben ik toch nog verbonden met het werk’.”Terwijl Rita openhartig vertelt en Annie zo nu en dan bevestigendlacht en ja zegt, gaat de deurbel. Beide dames worden verrast meteen bloemetje van de Stipe. Omdat ze al zo lang, zo’n bijzondererelatie hebben. Maar ook omdat de Stipe blij is met Rita’s inzet.Wanneer Rita hen weer uitlaat, zegt Annie verlegen “lieve pop”,duidend op Rita. Even later schuift ook dochter Nynke aan. Rita praatvoluit: “Annie heeft van alles meegemaakt in ons gezin. Ik bengescheiden, kreeg een nieuwe partner en later nog twee kinderen.Je hoort er helemaal bij, nou Annie?” Annie bevestigt dit en lacht.“Nu is het weer helemaal anders”, gaat Rita verder. “Ik pas nu voorde derde keer dinsdags op Emma. Annie heeft Emma wel eenseven op schoot of wiegt haar in de kinderwagen in slaap. Ze gaater zo lief mee om.” Als Emma even later een huilmomentje heeft,wordt Annie wat zenuwachtig. Ze vindt het maar zielig en wil dat zehaar flesje snel krijgt. Daarom staat ze op en helpt een handje mee.Annie is graag bezig. “Je houdt niet van stilzitten, hè Annie?”vraagt Rita haar. “Nee”, klinkt het duidelijk. Rita: “Ze helpt me metverschillende dingen, zoals aardappel schillen, stofzuigen, wassenen was ophangen. Maar natuurlijk drinken we ook gezellig koffieen gaat Annie ook regelmatig mee als ik bij mijn vriendinnen koffiedrink.” Opnieuw gaat de deurbel. Deze keer is het de fotograaf.Een tikkeltje nerveus poseren Annie en Rita voor de fotograaf.Om Emma aan het lachen te brengen zingen de vrouwen poesjemiauw. Annie laat zich nu volop horen. Ze zingt luidkeels mee.En Emma, die schatert het uit.InZicht • herfst 2012