15.11.2012 Views

Duits in de sectoren-handout - Lernen vom Nachbarn

Duits in de sectoren-handout - Lernen vom Nachbarn

Duits in de sectoren-handout - Lernen vom Nachbarn

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

NTR/SchoolTV: “<strong>Duits</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>sectoren</strong>”<br />

(Maja Broekema/Arjan Krijgsman/Kees van Eunen)<br />

Kernpunten<br />

‘Karen <strong>in</strong> Action’ en‘Willi wills wissen’ zijn populaire <strong>Duits</strong> jongerenserie’s van steeds een krap half<br />

uur. Heel bruikbaar dus voor gebruik <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Duits</strong>e les.<br />

De voor het schooljaar 2011-­‐2012 bewerkte zes films zijn – voorzien van <strong>Duits</strong>e on<strong>de</strong>rtitels – <strong>in</strong><br />

<strong>de</strong>cember 2011 door NTR uitgezon<strong>de</strong>n en wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong> maart en april 2012 herhaald. Ze zijn daarnaast<br />

op dvd beschikbaar, met een werkboek, kant en klaar op werkbladniveau gedidactiseerd. Het<br />

materiaal is nadrukkelijk geselecteerd op attractiviteit en relevantie voor leerl<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het<br />

beroepsgeoriënteer<strong>de</strong> vmbo. Het is gerelateerd aan <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> beroeps<strong>sectoren</strong> <strong>in</strong> het vmbo<br />

(han<strong>de</strong>l & economie/techniek/verzorg<strong>in</strong>g/groen) en geschikt vanaf het twee<strong>de</strong> jaar <strong>Duits</strong>. Maar ook<br />

havo-­‐, vwo-­‐ en mbo-­‐leerl<strong>in</strong>gen kunnen er goed mee uit <strong>de</strong> voeten. Elke film kan <strong>in</strong> één lesuur<br />

afgewikkeld wor<strong>de</strong>n. Maar er zijn ook opdrachten beschikbaar voor een twee<strong>de</strong> lesuur of zelfstandig<br />

werken. Een onl<strong>in</strong>e quiz is standaard bij elke film op <strong>de</strong> NTR-­‐website “Eigenwijzer” beschikbaar.<br />

Ter on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>g van leerl<strong>in</strong>gen die moeite hebben met het volgen van <strong>de</strong> tekst is voorzien <strong>in</strong> een<br />

t.o.v. <strong>de</strong> orig<strong>in</strong>eel gesproken tekst verkorte en vereenvoudig<strong>de</strong> <strong>Duits</strong>e on<strong>de</strong>rtitel<strong>in</strong>g.<br />

Doelstell<strong>in</strong>gen van het pakket<br />

Uiteraard is <strong>de</strong> eerste doelstell<strong>in</strong>g van het pakket <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>g en ver<strong>de</strong>re ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>de</strong><br />

luister-­‐ en kijkvaardigheid. Omdat on<strong>de</strong>rzoek heeft uitgewezen dat een uitgebrei<strong>de</strong> verwerk<strong>in</strong>g van<br />

wat leerl<strong>in</strong>gen gehoord en gezien hebben tot een bewustere luisterhoud<strong>in</strong>g kan lei<strong>de</strong>n en daardoor<br />

<strong>de</strong> luistervaardigheid ten goe<strong>de</strong> komt, komen rond <strong>de</strong> aangebo<strong>de</strong>n documentaires ook <strong>de</strong> lees-­‐,<br />

spreek-­‐, en schrijfvaardigheid aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong>. Daarnaast beogen we met <strong>de</strong>ze opzet vorm te geven aan<br />

het <strong>in</strong>zicht, dat het geïntegreerd werken rond alle vier vaardighe<strong>de</strong>n het taalleerproces sterk<br />

on<strong>de</strong>rsteunt. Wat niet betekent dat <strong>de</strong> didactiser<strong>in</strong>gen steeds hetzelf<strong>de</strong> stramien hebben.<br />

Integen<strong>de</strong>el: ze vertonen grote on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>ge verschillen, wat <strong>de</strong> variatie voor <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen groter<br />

maakt en hun motivatie ten goe<strong>de</strong> komt.<br />

Opzet van het materiaal<br />

Het materiaal is steeds zo opgezet dat er zowel één, als ook twee lesuren mee kan wor<strong>de</strong>n gewerkt.<br />

Als men er voor kiest om er één uur mee bezig te zijn, zal men over het algemeen na een <strong>in</strong>lei<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />

opdracht <strong>de</strong> film kunnen tonen, waarna een aantal vragen over <strong>de</strong> film samen met <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen kan<br />

wor<strong>de</strong>n bekeken. Wanneer men langer met het materiaal bezig wil zijn, kan men <strong>in</strong> het twee<strong>de</strong> uur<br />

aan <strong>de</strong> gang met verschillen<strong>de</strong> activiteiten, zoals kle<strong>in</strong>e games, een onl<strong>in</strong>e quiz (die <strong>de</strong>sgewenst ook<br />

als voorkennischeck kan wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong>gezet), schrijfopdrachten en <strong>in</strong>ternetopgaven. De onl<strong>in</strong>e quiz is<br />

standaard bij elke film op <strong>de</strong> NTR-­‐website “Eigenwijzer” beschikbaar.<br />

Overzicht van <strong>de</strong> titels<br />

Karen <strong>in</strong> Action<br />

Wie gießt man große Glocken?<br />

Karen is <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze aflever<strong>in</strong>g te gast bij klokkengieterij Perner <strong>in</strong> het Zuidduitse Passau. Ze wil graag<br />

weten hoe grote kerkklokken gegoten wor<strong>de</strong>n. Dat krijgt ze te zien. Haar gids is Rudolf Perner, die <strong>de</strong><br />

eeuwenou<strong>de</strong> gieterij leidt. Stap voor stap krijgt Karen te zien hoe e.e.a. <strong>in</strong> z’n werk gaat. Ook helpt ze<br />

zelf mee.<br />

De gieterij produceert niet alleen kerkklokken. Ook <strong>de</strong> torenklok van <strong>de</strong> Passauer dom bijvoorbeeld<br />

wordt door het bedrijf on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n. Vanzelfsprekend gaat Karen mee <strong>de</strong> toren op om <strong>de</strong> wijzers van<br />

<strong>de</strong> klok te smeren. Kortom: volop actie voor Karen.<br />

Hand aufs Herz<br />

- 1 -


Jongeren <strong>de</strong>nken bij het begrip ‘hart’ meestal aan verliefd zijn en hartklopp<strong>in</strong>gen daarvan krijgen. In<br />

<strong>de</strong>ze aflever<strong>in</strong>g gaat het echter vooral over het levensbelang van ons hart. Hoe werkt <strong>de</strong> motor van<br />

ons lijf eigenlijk? Om daar achter te komen gaat Karen naar het <strong>Duits</strong>e Hartcentrum <strong>in</strong> München.<br />

Want <strong>de</strong> artsen daar weten er alles van.<br />

Chef-­‐arts dr. Hager laat haar <strong>de</strong> geheimen van het elektrocardiogram (ECG) zien. Waarbij Karen het<br />

hele ziekenhuis lopend, rennend en fietsend doorgejaagd wordt en haar hartslag steeds weer wordt<br />

opgemeten.<br />

Vervolgens gaat ze naar <strong>de</strong> tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g van veelbeloven<strong>de</strong> jonge voetballers van <strong>de</strong> FC Bayern. Het<br />

laatste beetje luie zweet wordt er daar door tra<strong>in</strong>er Andi met een paar uitgezochte oefen<strong>in</strong>gen bij<br />

haar uitgeperst.<br />

K<strong>in</strong><strong>de</strong>rcardioloog dr. Siaplaouras vertelt Karen over <strong>de</strong> vele uitdrukk<strong>in</strong>gen rond het hart en <strong>in</strong><br />

hoeverre het hart van iemand breken met het orgaan zelf te doen heeft.<br />

Tenslotte spreekt Karen nog met <strong>de</strong> 10-­‐jarige Suna. Die heeft een aangeboren hartafwijk<strong>in</strong>g en wordt<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> hartpoli gecontroleerd. Tijd voor Karen om nog een paar d<strong>in</strong>gen te vragen die ze op het hart<br />

heeft.<br />

Willi wills wissen<br />

Wer kauft das Kaufhaus aus?<br />

Willi is <strong>in</strong> het KaDeWe <strong>in</strong> Berlijn, het Kaufhaus Des Westens, het grootste warenhuis op het Europese<br />

vasteland. Voordat <strong>de</strong> klanten komen zijn <strong>de</strong> 2400 personeelsle<strong>de</strong>n al vol <strong>in</strong> actie, al om 6 uur ‘s<br />

morgens. Willi maakt het mee <strong>in</strong> verschillen<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen en moet zelf ook helpen. Waarbij <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>licatessenaf<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g wel heel erg verlokkend is. Om 9 uur gaat <strong>de</strong> zaak open en moet alles klaar zijn.<br />

Willi gaat ook z’n verkoopkunsten beproeven, en wel als kled<strong>in</strong>gverkoper. Z’n coach is <strong>de</strong> bebaar<strong>de</strong><br />

meneer Hille.<br />

W<strong>in</strong>keldiefstal komt ook <strong>in</strong> het KaDeWe voor, tot Willi’s verbaz<strong>in</strong>g veel vaker dan hij dacht. Dus<br />

maakt hij kennis met wat men er allemaal tegen probeert te doen.<br />

Ondanks <strong>de</strong> w<strong>in</strong>keldieven zijn <strong>de</strong> kassa’s ‚s avonds behoorlijk gevuld. Hoe vol ze zijn krijgt Willi aan<br />

het slot van <strong>de</strong> film te zien.<br />

Was unternimmt e<strong>in</strong> Unternehmer?<br />

Willi gaat het <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze film bij wijze van experiment met welgeteld 500 euro en 1 cent proberen als<br />

zelfstandig on<strong>de</strong>rnemer: hij beg<strong>in</strong>t een bedrijfje <strong>in</strong> ‘Gummibärchen’, een gelief<strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>rlekkernij. Zo<br />

wil hij er achter komen wat je als on<strong>de</strong>rnemer allemaal moet doen om succes te hebben. Tips en<br />

goe<strong>de</strong> raad krijgt hij van Herbert Me<strong>de</strong>rer, <strong>de</strong> chef van <strong>de</strong> Gummibärchen-­‐fabriek <strong>in</strong> Fürth. Na een<br />

rondleid<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong> fabriek gaat Willi aan <strong>de</strong> slag. Zo’n eigen zaak is niet zo simpel. Je moet bijvoorbeeld<br />

een slim plan hebben. Willi komt uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk op het i<strong>de</strong>e Gummibonbons <strong>in</strong> W-­‐vorm te gaan<br />

verkopen. Maar al gauw is <strong>de</strong> kassa leeg.<br />

Dus gaat Willi naar <strong>de</strong> bank om een zakelijk krediet te regelen. Dat lukt hem ook. Gummibärchen-­‐<br />

chef Me<strong>de</strong>rer biedt aan <strong>de</strong> W-­‐bonbons voor ’n zacht prijsje te produceren, op voorwaar<strong>de</strong> dat ‘ie<br />

mee<strong>de</strong>elt <strong>in</strong> <strong>de</strong> w<strong>in</strong>st. Blijft nog een leuke verpakk<strong>in</strong>g en ’n pakken<strong>de</strong> reclamespot en Willi’s bedrijfje<br />

kan van start gaan …<br />

Mit welcher Formel geht’s zum Rennen?<br />

Deze aflever<strong>in</strong>g speelt op <strong>de</strong> Norisr<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Nürnberg. Daar v<strong>in</strong>dt een race-­‐weekend plaats en Willi wil<br />

weten hoe je eigenlijk autocoureur wordt en hoe het is om zo’n supersnel racemonster te besturen.<br />

Om te beg<strong>in</strong>nen praat Willi met het opkomen<strong>de</strong> talent Max Wissel en z’n ou<strong>de</strong>rs die ‘m helpen. Met<br />

z’n racelicentie mag <strong>de</strong> pas 16-­‐jarige Max maar liefst 220 km/uur rij<strong>de</strong>n maar naar z’n werk op z’n<br />

brommer hoogstens 60.<br />

Willi mag even <strong>in</strong> <strong>de</strong> blauwwitte racewagen van Max, maar dan moet Max aan een kwalificatieron<strong>de</strong><br />

beg<strong>in</strong>nen om straks bij <strong>de</strong> race een zo goed mogelijke startpositie te krijgen.<br />

Intussen spreekt Willi met <strong>de</strong> raceleid<strong>in</strong>g en hoort alles over het circuit, tij<strong>de</strong>n, vlaggen en EHBO.<br />

- 2 -


In <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> kwalificatieron<strong>de</strong> rijdt Sebastian Vettel die <strong>in</strong>tussen groot aan het wor<strong>de</strong>n is <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

formule 1 en al sneller gere<strong>de</strong>n heeft dan Michael Schumacher.<br />

Net als <strong>de</strong>ze twee is ook Max begonnen met karten. En dat kan Willi ook: <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> dag rijdt hij<br />

tegen Sebastian Vettel. Het licht wordt groen en …. vroemmmmmmmmm.<br />

Wer ist beim Hund <strong>de</strong>r Herr im Haus?<br />

Willi <strong>in</strong> ie<strong>de</strong>r geval niet. Zelfs een nest welpen heeft hij niet eens on<strong>de</strong>r controle. Met <strong>de</strong> kle<strong>in</strong>e<br />

vierpoters is hij on<strong>de</strong>rweg naar <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>nschool „Hot Dogs“ <strong>in</strong> Sauerlach bij München. Daar leert hij<br />

<strong>de</strong> eerste beg<strong>in</strong>selen van het tra<strong>in</strong>en van hon<strong>de</strong>n, bijvoorbeeld hoe je ze “zit!” bijbrengt.<br />

Een paar kilometer ver<strong>de</strong>r v<strong>in</strong>dt net een hon<strong>de</strong>ndressuurwedstrijd plaats, het Beierse<br />

kampioenschap, aan <strong>de</strong> Ammersee. Willi begeleidt Verena, met haar hond G<strong>in</strong>ger kampioen <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

jeugdklasse tot 15 jaar.<br />

Willi mag het ook even proberen maar brengt er niets van terecht tot groot plezier van <strong>de</strong><br />

toeschouwers. Verena en G<strong>in</strong>ger laten zien hoe het wél moet en verlengen hun titel.<br />

In het Münchense dierenasiel hoort Willi vervolgens van hon<strong>de</strong>nkenner Karl-­‐He<strong>in</strong>z hoe hon<strong>de</strong>n <strong>in</strong> het<br />

asiel terecht komen.<br />

Spannend wordt het voor Willi bij het redd<strong>in</strong>gshon<strong>de</strong>nteam Starnberg. Bij een oefen<strong>in</strong>g moet hij voor<br />

slachtoffer spelen. De labrador Paul v<strong>in</strong>dt hem prompt. Ook Pancho, een an<strong>de</strong>re redd<strong>in</strong>gshond blijkt<br />

een prima neus te hebben: hij wordt getra<strong>in</strong>d als “mantrailer” en kan sporen kilometers lang volgen.<br />

Willi is zwaar on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> <strong>in</strong>druk: Wow, …eh… waf!<br />

II Eer<strong>de</strong>re series <strong>Duits</strong> bij NTR<br />

‘Willi wills wissen’ is voor docenten die met NTR-­‐materiaal werken geen onbeken<strong>de</strong>: al eer<strong>de</strong>r<br />

wer<strong>de</strong>n er aflever<strong>in</strong>gen van bewerkt en uitgezon<strong>de</strong>n, die met een opdrachtenboekje beschikbaar<br />

zijn. Meer <strong>in</strong>formatie hierover en <strong>de</strong> nodige achtergron<strong>de</strong>n en quizzes v<strong>in</strong>dt u op<br />

www.schooltv.nl/eigenwijzer/project/2274460/willi-­‐wills-­‐wissen/2274466/home.<br />

“37 Grad” is een nog steeds door het ZDF uitgezon<strong>de</strong>n documentaireserie voor (jong)volwassenen<br />

en erg geschikt voor <strong>in</strong>zet <strong>in</strong> <strong>de</strong> bovenbouw havo/vwo. Door NTR zijn enkele jaren achtereen<br />

aflever<strong>in</strong>gen hiervan bewerkt, uitgezon<strong>de</strong>n en van opdrachten voorzien. Met name <strong>de</strong> film over<br />

‘Mobb<strong>in</strong>g’ heeft daarbij opzien gebaard. Op Eigenwijzer v<strong>in</strong>dt u <strong>de</strong> nodige <strong>in</strong>formatie over ’37 Grad”:<br />

www.schooltv.nl/eigenwijzer/project/2274460/willi-­‐wills-­‐wissen/2274466/home.<br />

III Eigenwijzer<br />

De schooltv-­‐site Eigenwijzer bevat niet alleen <strong>in</strong>fo over <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> NTR-­‐filmseries voor <strong>Duits</strong> en<br />

an<strong>de</strong>re vakken maar heeft ook een hele aardige zoekfunctie. Typ <strong>in</strong> het zoekveld rechtsboven maar<br />

eens ‘<strong>Duits</strong>land’ <strong>in</strong> als zoekbegrip. Er verschijnen dan tal van bronnen die stuk voor stuk <strong>de</strong> moeite<br />

waard zijn voor uw leerl<strong>in</strong>gen: www.schooltv.nl/eigenwijzer.<br />

IV SchoolTV-­‐beeldbank<br />

Op <strong>de</strong> site van SchoolTV-­‐beeldbank staan meer dan 2800 korte clips over heel veel verschillen<strong>de</strong><br />

on<strong>de</strong>rwerpen. Leuk voor <strong>in</strong> <strong>de</strong> les of een spreekbeurt! Tik <strong>in</strong> een zoekvenster gewoon Ne<strong>de</strong>rlands,<br />

Engels, Frans of <strong>Duits</strong> <strong>in</strong> en er volgt een hele lijst met vaak <strong>de</strong> nodige attractieve verrass<strong>in</strong>gen! Er kan<br />

ook per schooltype op vakgebied wor<strong>de</strong>n gezocht. Dat kunnen leerl<strong>in</strong>gen heel goed zelf doen.<br />

Daarnaast is er een docentenrubriek: SchoolTV-­‐beeldbank Plus. Naast educatieve clips staan hier ook<br />

quizzes, werkbla<strong>de</strong>n etc. over heel veel verschillen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwerpen. U v<strong>in</strong>dt ze met <strong>de</strong> zoekfunctie of<br />

het vakkenmenu. Zie www.schooltv.nl/beeldbank.<br />

V Teleblik: bronnen voor het on<strong>de</strong>rwijs<br />

Teleblik gaat ver<strong>de</strong>r dan <strong>de</strong> beeldbank. Het is eveneens een gratis website voor docenten en<br />

leerl<strong>in</strong>gen. De site bevat duizen<strong>de</strong>n uren actuele en historische televisie-uitzend<strong>in</strong>gen; ook voor het<br />

vak <strong>Duits</strong>. De vi<strong>de</strong>o’s zijn snel en gemakkelijk te doorzoeken en af te spelen. Bovendien kunt u met <strong>de</strong><br />

digitale snijmach<strong>in</strong>e zelf fragmenten uit programma’s snij<strong>de</strong>n of eenvoudige montages maken.<br />

- 3 -


Zie www.teleblik.nl.<br />

VI Onl<strong>in</strong>e NTR-­‐talencursussen<br />

NTR biedt op http://vrijetijdtv.ntr.nl/course/view.php?id=25 <strong>in</strong>tussen maar liefst zeven gratis onl<strong>in</strong>e<br />

talencursussen aan: Ch<strong>in</strong>ees, <strong>Duits</strong>, Frans, Italiaans, Portugees, Spaans en Turks. Elke cursus bestaat<br />

uit 10 hoofdstukken, die elk weer 3 situatieve blokken tellen. Elk apart blok is een sequens van<br />

<strong>in</strong>foteksten, luistermateriaal, verwerk<strong>in</strong>gsopdrachten, grammatica-­‐ en idioomtra<strong>in</strong><strong>in</strong>g, gelar<strong>de</strong>erd<br />

met blokjes kennis van land en volk. Al met al dus een fikse hoeveelheid materiaal: maar liefst 30<br />

units. Waarbij alle antwoor<strong>de</strong>n onl<strong>in</strong>e gecorrigeerd wor<strong>de</strong>n. De cursussen zijn <strong>de</strong>els als start bedoeld,<br />

<strong>de</strong>els als opfriss<strong>in</strong>g, bijvoorbeeld voor wie naar één van <strong>de</strong> betrokken lan<strong>de</strong>n op vakantie gaat. De<br />

thema’s richten zich dui<strong>de</strong>lijk op toeristen. Het ERK-­‐niveau ligt op A2 met soms een uitstapje naar B1,<br />

zeker bij het materiaal voor Frans en <strong>Duits</strong>. Voor leerl<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> bijvoorbeeld het examenjaar vmbo<br />

biedt <strong>de</strong> cursus een prachtige mogelijkheid om <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rbouwstof nog eens te herhalen. Gezien het<br />

feit dat vrijwel elke leerl<strong>in</strong>g ook thuis het <strong>in</strong>ternet op kan, is <strong>de</strong> toegankelijkheid ook al geen<br />

probleem.<br />

Kortom: vraag niet hoe het kan, maar profiteer er van!<br />

VII Directe l<strong>in</strong>ks<br />

-­‐ Voor het totaal beschikbare NTR-­‐materiaal <strong>Duits</strong> zie<br />

www.schooltv.nl/eigenwijzer/2199654/duits.<br />

-­‐ Meer weten over “Dsuits <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>sectoren</strong>”? Ga naar<br />

www.schooltv.nl/docent/project/3295185/duits-­‐voor-­‐<strong>de</strong>-­‐<strong>sectoren</strong>/3295277/aflever<strong>in</strong>gen.<br />

-­‐ Ga voor bestell<strong>in</strong>gen van “<strong>Duits</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>sectoren</strong>” naar<br />

http://www.primawebshop.nl/yfront/project/teleac/P0172/page.jsf (kopieerbaar<br />

lesmateriaal: € 17,50; dvd met alle films: € 32,50.<br />

VIII Lesmateriaal uit “<strong>Duits</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>sectoren</strong>”<br />

Karen <strong>in</strong> Action<br />

Hand aufs Herz<br />

Vóór het kijken<br />

1) Probeer <strong>de</strong> juiste betekenis bij <strong>de</strong> <strong>Duits</strong>e z<strong>in</strong>nen te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n.<br />

1. Er hat e<strong>in</strong> kaltes Herz. a. Zij is zwanger.<br />

2. Er hat se<strong>in</strong> Herz verschenkt. b. Das is me veel waard.<br />

3. Dort hat sie ihr Herz verloren. c. Hij heeft geen gevoel.<br />

4. Das liegt mir am Herzen. d. Hij heeft iets op zijn hart.<br />

5. Er hat etwas auf <strong>de</strong>m Herzen. e. Hij is verliefd gewor<strong>de</strong>n.<br />

6. Sie trägt e<strong>in</strong> K<strong>in</strong>d unter <strong>de</strong>m Herzen. f. Daar heeft zij haar hart verloren.<br />

1 ............. 4 ..................<br />

2 ............. 5 .................<br />

3 .............. 6 .................<br />

2) Kijk naar <strong>de</strong> trui op het plaatje en schrijf op wat <strong>de</strong> 'tekst' betekent.<br />

.................................................................................................................<br />

Tij<strong>de</strong>ns het kijken<br />

Let op: Voor elke vraag staat aangegeven of je het antwoord kunt v<strong>in</strong><strong>de</strong>n door te luisteren (�) of<br />

door te kijken (�).<br />

- 4 -


1) Kijk en luister naar 'Hand aufs Herz' en beantwoord <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> vragen.<br />

1 �� Hoe groot is een hart ongeveer?<br />

a) Zo groot als twee han<strong>de</strong>n<br />

b) Zo groot als een vuist<br />

c) Ongeveer vijf centimeter hoog<br />

2. �Wat betekent het Griekse woord 'Kardio'?<br />

a) Hart<br />

b) Electriciteit<br />

c) Hartmet<strong>in</strong>g<br />

3. �Wat kun je zeggen over hartslag en polsslag?<br />

a) De hartslag is sneller dan <strong>de</strong> polsslag.<br />

b) De polsslag is sneller dan <strong>de</strong> hartslag.<br />

c) Ze zijn allebei even snel.<br />

4. �� Wat is <strong>de</strong> hartslag van een walvis?<br />

a) 35 slagen per m<strong>in</strong>uut<br />

b) 60 slagen per m<strong>in</strong>uut<br />

c) 16 slagen per m<strong>in</strong>uut<br />

5. �� Wat is <strong>de</strong> hartslag van een muis?<br />

a) 160 slagen per m<strong>in</strong>uut<br />

b) 600 slagen per m<strong>in</strong>uut<br />

c) 60 slagen per m<strong>in</strong>uut<br />

6. �� Wat gebeurt er <strong>in</strong> je longen met je bloed?<br />

a) Daar wordt <strong>de</strong> zuurstof er uit gehaald.<br />

b) Daar wordt <strong>de</strong> zuurstof er <strong>in</strong> gebracht.<br />

c) Daar wordt het bloed schoongemaakt.<br />

7. � Hoeveel liter bloed pompt het bloed op een dag door het lichaam?<br />

a) 72 liter<br />

b) 7200 liter<br />

c) 720 liter<br />

8. �� Bij welke voetbalverenig<strong>in</strong>g speelt Matthias Schwarz?<br />

a) Schalke 04<br />

b) Borussia Dortmund<br />

c) Bayern München<br />

9. � Waarom is <strong>de</strong> hartslag van Kar<strong>in</strong> zo veel hoger dan die van Matthias?<br />

a) Die is bij vrouwen altijd hoger dan bij mannen.<br />

b) Matthias is beter getra<strong>in</strong>d.<br />

c) Kar<strong>in</strong> had heel slecht geslapen.<br />

10. � Hoe v<strong>in</strong>dt Matthias conditietra<strong>in</strong><strong>in</strong>g?<br />

a) Hij doet liever oefen<strong>in</strong>gen met een bal.<br />

b) Dat v<strong>in</strong>dt hij leuker dan oefen<strong>in</strong>gen met een bal.<br />

c) Hij v<strong>in</strong>dt conditietra<strong>in</strong><strong>in</strong>g en oefen<strong>in</strong>gen met een bal even leuk.<br />

- 5 -


11. � Waardoor gaat het hart niet alleen sneller kloppen als je je <strong>in</strong>spant?<br />

a) Soms gaat je hart vanzelf sneller kloppen.<br />

b) Soms reageert je hart op teveel eten en dr<strong>in</strong>ken.<br />

12. �Hoe veel k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren wor<strong>de</strong>n er per jaar <strong>in</strong> <strong>Duits</strong>land met een hartafwijk<strong>in</strong>g geboren?<br />

a) 600<br />

b) 60000<br />

c) 6000<br />

Na het kijken<br />

1) Lees <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> tekst en beantwoord <strong>de</strong> vragen.<br />

Herztransplantation<br />

Bei e<strong>in</strong>er Herztransplantation bekommt e<strong>in</strong> herzkranker Patient e<strong>in</strong> gesun<strong>de</strong>s Herz von e<strong>in</strong>em<br />

an<strong>de</strong>ren Menschen.<br />

Im Jahr 2008 wur<strong>de</strong>n <strong>in</strong> Deutschland 382 Herztransplantationen <strong>in</strong> 24 Kl<strong>in</strong>iken durchgeführt. Im<br />

gleichen Jahr wur<strong>de</strong>n 719 Patienten neu zur Transplantation angemel<strong>de</strong>t. Patienten auf <strong>de</strong>r<br />

Warteliste müssen mit e<strong>in</strong>er Wartezeit von sechs bis zwölf Monaten rechnen.<br />

1. Hoeveel harttransplantaties waren er <strong>in</strong> <strong>Duits</strong>land <strong>in</strong> 2008?<br />

a) 24 b) 382 c) 719<br />

2. Hoe veel mensen kwamen er <strong>in</strong> 2008 op <strong>de</strong> wachtlijst voor een transplantatie terecht?<br />

..............................................................................................................................................<br />

3. Hoe lang moeten <strong>de</strong>ze mensen op een nieuw hart wachten?<br />

a) 6 maan<strong>de</strong>n b) 12 maan<strong>de</strong>n c) tussen 6 en 12 maan<strong>de</strong>n<br />

Exra<br />

1) Lees <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> songtekst van Rammste<strong>in</strong>. Bekijk en beluister <strong>de</strong> groep, bijvoorbeeld op<br />

YouTube. Beantwoord daarna <strong>de</strong> vragen.<br />

Herzeleid<br />

Bewahret e<strong>in</strong>an<strong>de</strong>r vor Herzeleid<br />

<strong>de</strong>nn kurz ist die Zeit die ihr beisammen seid<br />

Denn wenn euch auch viele Jahre vere<strong>in</strong>en<br />

e<strong>in</strong>st wer<strong>de</strong>n sie wie M<strong>in</strong>uten euch sche<strong>in</strong>en<br />

Bewahret e<strong>in</strong>an<strong>de</strong>r vor <strong>de</strong>r Zweisamkeit<br />

1 Hoe zou je <strong>de</strong>ze tekst kunnen samenvatten?<br />

a. Wees aardig voor elkaar, want <strong>de</strong> tijd die je samen hebt, lijkt altijd te kort.<br />

b. Ga liever maar niet van een an<strong>de</strong>r hou<strong>de</strong>n, want vaak loopt het verkeerd af.<br />

2. Welk niet echt bestaand woord wordt <strong>in</strong> <strong>de</strong> tekst gebruikt?<br />

...........................................................................<br />

3. Hoe zou je dat <strong>in</strong> het Ne<strong>de</strong>rlands vertalen?<br />

...........................................................................<br />

2) Be<strong>de</strong>nk samen met je buurman/-­‐vrouw een passen<strong>de</strong> <strong>Duits</strong>e z<strong>in</strong> bij <strong>de</strong> teken<strong>in</strong>g.<br />

…………………………………………………………………………………………<br />

- 6 -


…………………………………………………………………………………………<br />

Willi wills wissen<br />

Wer kauft das Kaufhaus aus?<br />

Na het kijken<br />

1) Je kunt <strong>in</strong> veel warenhuizen een zogenaamd ‘Etagenplan’ v<strong>in</strong><strong>de</strong>n, meestal bij <strong>de</strong> roltrappen. Daar<br />

staan alle af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen op en waar ze precies zijn.<br />

Bekijk het on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> ‘Etagenplan’ van Galeria Kaufhof Alexan<strong>de</strong>rplatz <strong>in</strong> Berlijn eens.<br />

Er staan heel wat woor<strong>de</strong>n bij die je niet kent. Maar toch ook heel veel waar je wel iets van kan<br />

maken. Want meestal weet je meer dan je zelf <strong>de</strong>nkt.<br />

On<strong>de</strong>rstreep alles wat je snapt.<br />

GALERIA home<br />

Bil<strong>de</strong>rrahmen | Heimtextilien | Gard<strong>in</strong>en | Bettwaren<br />

| Kurzwaren | Elektrogeräte | Rund um die Küche |<br />

Rund um <strong>de</strong>n ge<strong>de</strong>ckten Tisch<br />

Partner<br />

Restaurant DINEA | Friseursalon<br />

GALERIA SPORTS<br />

Ba<strong>de</strong>mo<strong>de</strong>n | Golf | Sportbekleidung | Sportschuhe |<br />

Sportartikel<br />

Dessous-Welt<br />

Dessous | Tag- und Nachtwäsche<br />

K<strong>in</strong><strong>de</strong>r-Welt<br />

K<strong>in</strong><strong>de</strong>rmo<strong>de</strong> | K<strong>in</strong><strong>de</strong>rschuhe | Spielwaren<br />

Schreibwaren und Bücher-Welt<br />

Bücher | Bürobedarf | Ranzen<br />

GALERIA SPIELEN<br />

Spielwaren | Elektronik<br />

Damen-Welt<br />

Damenschuhe<br />

Junge Mo<strong>de</strong>-Welt<br />

Junge Mo<strong>de</strong> Herren<br />

Herren-Welt<br />

Herrenkonfektion | Herrenartikel | Herrenwäsche |<br />

Herrenschuhe<br />

Schuh-Welt<br />

Damenschuhe | Herrenschuhe | Freizeitschuhe<br />

GALERIA TRAVEL<br />

Reise- und Bus<strong>in</strong>essgepäck<br />

Damen-Welt<br />

Damen-Mo<strong>de</strong> | Trachtenmo<strong>de</strong><br />

Junge Mo<strong>de</strong>-Welt<br />

Junge Mo<strong>de</strong> Damen<br />

Partner<br />

Ticketshop<br />

GALERIA TRAVEL<br />

Kle<strong>in</strong>le<strong>de</strong>rwaren<br />

Welt <strong>de</strong>r schönen D<strong>in</strong>ge<br />

Sonnenbrillen | Mo<strong>de</strong>-Accessoires | Parfümerie |<br />

Pflege | Kosmetik | Uhren | Schmuck |<br />

Damentaschen | Strümpfe | Mo<strong>de</strong>schmuck |<br />

Schirme<br />

GALERIA gourmet<br />

Süßwaren | Fe<strong>in</strong>kost: Lust auf Genuss<br />

- 7 -


Wist je veel<br />

woor<strong>de</strong>n thuis te<br />

brengen? Hoe goed was je? Omcirkel:<br />

Stel je voor, dat je een dief bent.<br />

Op welke verdiep<strong>in</strong>g zou je je dan het liefst laten<br />

<strong>in</strong>sluiten? Waarom?<br />

……………………………………………………………….<br />

En welke 5 artikelen zou je dan <strong>in</strong> ie<strong>de</strong>r geval meenemen? Schrijf ze op <strong>in</strong> het <strong>Duits</strong> en Ne<strong>de</strong>rlands.<br />

Gebruik een woor<strong>de</strong>nboek.<br />

Je hebt alleen een schooltas bij je Je bent met een grote koffer gekomen<br />

Willi wills wissen<br />

Mit welcher Formel geht’s zum Rennen?<br />

Vóór het kijken<br />

Formule 1, maar ook formule 3, is <strong>de</strong> naam voor spectaculaire racesport. Je hebt vast wel eens een<br />

wedstrijd of een stukje ervan op tv gezien. Of misschien zelfs wel <strong>in</strong> het echt.<br />

1) Zoek <strong>de</strong> namen van <strong>de</strong> teams bij <strong>de</strong> plaatjes.<br />

A B C<br />

1. Red Bull, foto ........<br />

2. Ferrari, foto .......<br />

3. Renault, foto ......<br />

2) Ken je ook <strong>de</strong> bekendste<br />

racers? Probeer <strong>de</strong> juiste naam maar bij <strong>de</strong> foto's hier te zetten.<br />

A B C<br />

1. Sebastian Vettel foto ...................<br />

2. Michael Schuhmacher foto ...................<br />

3. Fernando Alonso foto ...................<br />

- 8 -


TOEGIFT<br />

De serie “neune<strong>in</strong>halb” -­‐ handleid<strong>in</strong>g voor kijken en luisteren <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Duits</strong>e les<br />

Inleid<strong>in</strong>g<br />

Het toenemend gebruik van <strong>in</strong>ternet en smartboards zorgt er voor dat het steeds gemakkelijker<br />

wordt om ook niet direct op het on<strong>de</strong>rwijs toegesne<strong>de</strong>n materiaal <strong>in</strong> <strong>de</strong> klas te gebruiken.<br />

Een goed voorbeeld daarvan is ‘neune<strong>in</strong>halb’, een jeugdjournaal-­‐achtig programma rond één actueel<br />

thema van <strong>de</strong> ARD.<br />

Neune<strong>in</strong>halb<br />

Neune<strong>in</strong>halb wordt elke zaterdagochtend uitgezon<strong>de</strong>n via <strong>de</strong> ARD. Elke aflever<strong>in</strong>g duurt 9,5 m<strong>in</strong>uten.<br />

S<strong>in</strong>ds 2007 zijn alle uitzend<strong>in</strong>gen ook als vi<strong>de</strong>o te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n op het <strong>in</strong>ternet: via <strong>de</strong> zoekwoor<strong>de</strong>n<br />

‘neune<strong>in</strong>halb’ en ‘archiv’ of rechtstreeks op http://neune<strong>in</strong>halb.wdr.<strong>de</strong>/sendungen/<strong>in</strong><strong>de</strong>x.php5.<br />

Voorbeel<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> doelgroep vmbo-­‐leerl<strong>in</strong>gen<br />

Sector Economie: K<strong>in</strong><strong>de</strong>rarmut (04.10.2008) en unsere Firma (16.07.2011)<br />

Sector Techniek: Erf<strong>in</strong><strong>de</strong>rbörse (05.04.2008) en Electro-­‐Autos (21.05.2011)<br />

Sector Zorg: Weg mit <strong>de</strong>m Speck (06.06.2009)<br />

Sector Groen: Massentierhaltung (02.07.2011)<br />

Elke uitzend<strong>in</strong>g wordt toegelicht met een korte omschrijv<strong>in</strong>g.<br />

Bij <strong>de</strong> uitzend<strong>in</strong>g van 2 juli 2011 met <strong>de</strong> titel ‘Massentierhaltung – e<strong>in</strong> Huhn für 2,35 Euro?’<br />

staat bijvoorbeeld <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> beschrijv<strong>in</strong>g:<br />

Viele Menschen essen gerne Hähnchenfleisch. Ob gegrillt, im Salat o<strong>de</strong>r auf <strong>de</strong>m Burger. Dabei soll<br />

das Hähnchen möglichst billig und gut se<strong>in</strong>. Im Supermarkt kostet e<strong>in</strong> tief gefrorenes Hähnchen<br />

2,35 €. Im Biola<strong>de</strong>n ist es aber pro Kilo mehr als fünfmal so teuer. Warum s<strong>in</strong>d die Preise so<br />

unterschiedlich? Um das heraus zu f<strong>in</strong><strong>de</strong>n, besucht Johannes <strong>in</strong> dieser Woche zwei Hühnerhöfe: E<strong>in</strong>en<br />

Bio-­‐Hof und e<strong>in</strong>en Großbetrieb. Wo <strong>de</strong>r Unterschied ist? Wie Hühner <strong>in</strong> Massentierhaltung leben und<br />

was du tun kannst, um die Situation <strong>de</strong>r Hühner zu verbessern? All das siehst du <strong>in</strong> dieser Folge von<br />

neune<strong>in</strong>halb.<br />

Didactisch mo<strong>de</strong>l: een voorbeeld<br />

1. Zoek een passen<strong>de</strong> aflever<strong>in</strong>g uit.<br />

2. Zorg er voor dat <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen zich kunnen <strong>in</strong>leven <strong>in</strong> het on<strong>de</strong>rwerp: aan <strong>de</strong> hand van een<br />

actuele gebeurtenis, een krantenbericht of met behulp van een woordsp<strong>in</strong>.<br />

Laat eventueel vooraf ‘moeilijke’ <strong>Duits</strong>e woor<strong>de</strong>n en hun Ne<strong>de</strong>rlandse betekenis bij elkaar<br />

zoeken.<br />

3. Lees <strong>de</strong> <strong>Duits</strong>e toelicht<strong>in</strong>g samen met <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen. Laat hen aanteken<strong>in</strong>gen maken of<br />

woor<strong>de</strong>n die zij herkennen on<strong>de</strong>rstrepen.<br />

4. Door mid<strong>de</strong>l van uitwissel<strong>in</strong>g met me<strong>de</strong>leerl<strong>in</strong>gen kunnen zij mogelijk een samenvatt<strong>in</strong>g<br />

geven. Wat valt op? Kennen wij dat <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland ook?<br />

5. Vertoon het filmpje.<br />

6. Enkele mogelijk opdrachten aan <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen:<br />

-­‐ antwoord geven op gerichte (w-­‐)vragen: wie, wat, waarom, hoe?<br />

-­‐ verschil aangeven met <strong>de</strong> zelf ervaren realiteit<br />

-­‐ welke woor<strong>de</strong>n kwamen bekend voor? Betekenis?<br />

-­‐ geef je eigen men<strong>in</strong>g over dit on<strong>de</strong>rwerp.<br />

- 9 -

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!