Verpleegkundekatern - VU medisch centrum Amsterdam - VUmc

Top van hetfunctiegebouwverplegingwordt helder■ Wilma MikEr heerst in huis enige verwarringover de naamgevingen daarbij behorende functiewaarderingbinnen de verpleegkundigeberoepsgroep.Om daar een eind aan temaken gaat VUmc het systeemvan fuwavaz volgen, hetsysteem dat in alle umc’swordt gebruikt. Jan Verschuuren,medewerker functiewaarderingen projectleiderfuwavaz en Leo de Haan,zorgmanager en portefeuillehouderverpleegkundigefunctiegebouw lichten de veranderingentoe.Een aantal jaren geleden isbegonnen met functiedifferentiatievoor verpleegkundigen.Onder de beroepsgroepbestond een groot draagvlakvoor zo’n differentiatie. Hiermeewordt verpleegkundigenimmers een carrièreperspectiefgeboden. Hoe ziet hetfunctiegebouw er nu uit? Eengewone zorgeenheid teltassistenten (schaal 4), verpleegkundigen(schaal 7),senior verpleegkundigen(schaal 8a) en teamleiders(schaal 9b). Gespecialiseerdeafdelingen vragen naastgewone verpleegkundigen,vooral gespecialiseerde verpleegkundigen(schaal 8a),seniors (schaal 8b) en teamleiders(schaal 9b). De patiëntengroepenop deze afdelingenhebben immersspecialistische zorg nodig,waarvoor verpleegkundigeneen vervolgopleiding moetenvolgen. De zorgeenhedenwaar intensieve zorg wordtverleend kennen gespecialiseerdverpleegkundigenVerpleegkundeKatern4e jaargang, nummer 36 juli 2006VerpleegkundeKatern is het tweemaandelijkseverpleegkundige blad van het VU medisch centrum.Oplage: 3500. VerpleegkundeKatern wordt gemaakt onderverantwoordelijkheid van de dienst communicatie.Het redactiestatuut staat op intra- en internet.EindredactieMonique Krinkels en Marcel LicherRedactieKris Hemmink, Marga Jaspers, Marieke Kempen, Edith Krab,Anton Lamers, Michelle Mutschelknauss, Willy Schuppert,Jettie Vreugdenhil, Cora VisserFotografieYvonne Compier, Annuska Houtappels, Richelle van der ValkIllustratieMarcel Bakker en Casper GijzenRedactiesecretariaatDienst communicatie VU medisch centrumKamer 0b102. telefoon (020) 4443444, fax (020) 4443450,e-mail: vpk.info@Vumc.nlVormgevingDe OntwerperijDruk:Roto Smeets, UtrechtAdvertentiesAdverteren in het VerpleegkundeKatern is mogelijk.Neem voor meer informatie contact op met hetredactiesecretariaat of kijk op de website.VerspreidingVerpleegkundeKatern wordt grotendeels binnenhet VU medisch centrum verspreid. 500 exemplaren wordenverstuurd aan externe relaties. Een abonnement nemen ophet VerpleegkundeKatern is niet mogelijk.VerpleegkundeKatern op internetwww.VUmc.nl/communicatie/nieuws/vpkILLUSTRATIE MARCEL BAKKERVolgende VerpleegkundeKaternHet volgende VerpleegkundeKatern verschijnt donderdag28 september. Deadline voor kopij is 18 september om12.00 uur.intensieve zorg (schaal 9a),seniors (schaal 9b) en teamleiders(schaal 9b). Een seniorverpleegkundige houdtzich naast de patiëntenzorgniet alleen bezig met de uitvoeringvan projecten rondomkwaliteit en deskundigheidsbevorderingmaar ookmet coördinatie. Verder zijner nog research verpleegkundigen(schaal 9a) en verpleegkundigconsulenten(schaal 9b). De Nurse practitioneris tot nu toe geen formelefunctie binnen VUmc.ColumnBabyhieltjes■ Jet BruinsmaNaamsverwarring“Een mooi functiegebouw”,meent Verschuuren, “met eenaantrekkelijke functieopbouw.Het voordeel is ook datnu 95% van de verpleegkundigenonder deze functiebeschrijvingenvalt. Daarvoorhadden we wel tachtig lossebeschrijvingen. Dat is nietwerkbaar.” Vanwaar dan deverwarring? Die zit hem vooralin de naamgeving van deverpleegkundig consulenten.Een aantal jaren geledenwerd voor deze consulentende term verpleegkundig specialistgeïntroduceerd. Hetgaat dan om functies zoals dievan hiv-, diabetes-, stoma-,decubitus-verpleegkundige,consulent pcd of lactatiekundige.Dat zou helderheidscheppen, ware het niet datfuwavaz daarna dezelfdeterm introduceerde voor denurse practitioner. Verwarringalom: dezelfde naamvoor verschillende functiesmet verschillende schalen.Vandaar dat VUmc heeftVeiligheid was jarenlang een stiefkind in de gezondheidszorg.Natuurlijk, iedereen doet zijn best voorde patiënt, maar het ging/gaat nogal eens mis. Hoevaak weet niemand: de schattingen van het aantalsterfgevallen als gevolg van medisch handelenlopen sterk uiteen. Over nietdodelijkebijwerkingen en complicatiesis helemaal nietsbekend. De meldingen bij mipenfona-commissies zijn verrevan compleet. Het hoogstegeschatte sterftecijfer, zesduizendper jaar, is maar liefst viermaalzoveel als het laagste, duizend.Alleen al dat grote verschilwekt het vermoeden dat deschatting boterzacht is. Dat klopt. Uitgangspunt zijncijfers uit de Verenigde Staten, waar de zorg heelanders is georganiseerd dan bij ons. Vervolgens is ereen toverformule toegepast om de Amerikaansegetallen om te rekenen naar Nederland. Dit najaarkomen er eindelijk harde cijfers voor Nederlandbeschikbaar.Het begrip veiligheid scoort tegenwoordig hoog.Misschien is dat een van de weinige heilzameeffecten van de marktwerking. Een ziekenhuis kanimmers klanten (en omzet) binnenhalen als het kanaantonen dat het risico op ongelukken laag is. Maardaarvoor moet je natuurlijk eerst weten waar degevaren het grootst zijn. Onveilige situaties moetenbesloten de lijn van fuwavazte volgen. Verpleegkundigspecialisten heten nu ook inVUmc consulenten. Er komteen differentiatie in de verpleegkundigconsulent diezich alleen met patiëntenzorgbezighoudt (schaal 8b) en desenior verpleegkundig consulent(schaal 9b) die daarnaastcoördinerende taken verrichten zich bezighoudt met kwaliteitszorg.BezinnenWat betreft de nurse practitioner- met als nieuwe naamverpleegkundig specialist -volgt VUmc de ontwikkelingenin den lande nauwlettend.De Haan: “Op ditmoment zijn de gedelegeerdetaken uit het medisch domeinwettelijk nog onvoldoendeafgedekt. Vandaar dat het onsniet verstandig lijkt dezefunctie op dit moment teintroduceren in ons huis. Wezijn er echter niet principieelop tegen en willen zorgeenhedenwaar al wel nurse practitionerswerken niet frustreren.De komende tijd zullenwe ons gaan bezinnen op derol die verpleegkundig specialistenzouden kunnen vervullen.Waar kunnen ze wordeningezet? Hoe bed je ze inde organisatie in? En hoe verhoudtdeze functie zich tot dephysician assistent, die takenuit het medisch domein zalgaan verrichten? Vragengenoeg, die om een zorgvuldigebeantwoording vereisen.Het vergt nog wel enige tijdvoordat we dat allemaal helderhebben.”in kaart worden gebracht. Het liefst zonder meteenmet de beschuldigende vinger te wijzen naar dezuster of dokter. Veilig melden, heet zoiets. Veiligvoor de patiënt in de eerste plaats, maar óók veiligvoor de professional. Want als die vermoedt dathij/zij aan de schandpaal wordt genageld als eropenheid van zaken wordt gegeven, houdt-ie zichgedeisd.Onlangs was ik op bezoek in een ziekenhuis waarhet veilig melden zo ongeveer is uitgevonden. Watwordt er gemeld? Heel eenvoudig, alles wat niet tebedoeling was. Een patiënt die een verkeerd medicijndoordat de verpleegkundige de dokter niet goedhad verstaan; iemand die werd aangezien vooriemand anders met dezelfde naam. In de OK lagenniet de goede instrumenten klaar. De remedie issimpel: recept altijd op schrift, naam controleren,instrumentenlijstje afwerken.Maar het belangrijkste effect was dat letten op veiligheidvanzelfsprekend werd, ook als er geen ongelukwas gebeurd. Het mooiste voorbeeld vond ik debabyhieltjes. Door het verwarmen van de hakjes,voor het bloedprikken, liepen de couveusebabieskans op een brandblaar en dus op infectie.De neonatoloog liet me trots een nieuw apparaatzien voor het verwarmen van een gel waarmee dehieltjes worden ingewreven. Oververhitting kanniet meer. Zo simpel kan veiligheid zijn.Jet Bruinsma is journalist. Zij schrijft al jaren over de gezondheidszorg;vroeger als redacteur van De Volkskrant, tegenwoordig als freelancer .MAC nieuwsMateriaaladviescommissies(MAC’s) in het VU medisch centrumbeheren een artikelassortiment datbreed gebruikt wordt. Er wordtgelet op een optimaal gebruik voormedewerker en patiënt, op de kostenen op de logistiek.Lopende projecten1) Inventarisatie fase:- medicinale verneveling (MAC MV)- standaardiseren pakket kathetersen toebehoren (MAC MV)- vervanging plano bedden (MACbedden)- aanbesteden infuusvloeistoffen(MAC MV)- invoeren textiel budgetbewakingmodule(MAC textiel)2) Specificatie fase:- vervanging diathermie apparatuur(MAC MV)- bepalen nieuwe standaard voorinfuuspaal (MAC MV)3) Marktonderzoek:- vervanging voedingspompen(MAC voeding)- europees aanbesteden pakketverbanden/gazen/pleisters (MACMV)4) Test fase:- pakket incontinentie materiaal(MAC MV)- nieuwe standaard postoel (MACMV)- vervanging trolley matrassen(MAC bedden)5) Implementatie fase:- evaluatie drukmeetsysteem (MACMV)- aanbesteden pakket drinkvoedingen,sondevoeding en zuigelingenvoeding(MAC voeding)- vervanging kinder- en peutermatras(MAC bedden)- vervanging zuurstofcilinders enhouders door mobicielen (MACMV)6) Evaluatie fase:- vervanging van de clinirest(plus)systemen door de primo (MACbedden)- duo matras (MAC bedden)- nieuwe standaard witte plasticwasgoedzak (MAC textiel)- vervanging standaard laken oppoli MDL (mac textiel)- invoering nieuwe naalden enspuiten (MAC MV)7) Afgehandeld- nieuw model zitweegschaal (MACMV)Probleemstellingen en kleinezaken- te kleine kussenslopen waardoorkussens niet comfortabel zijn voorkinderen (MAC bedden)- uitbreiding assortiment tilhulpmiddelenmet een glijmat voorpersonen boven de 150 kg.Klachten of informatieKlachten over materialen kunt udoorgeven aan de operationeleinkoop. Vermeld bij de klacht ookhet artikelnummer en het batchnummer.Voor vragen, opmerkingen, suggestiesvoor de diverse MateriaalAdvies Commissies kunt u terechtbij Anita Klein Gunnewiek. Email:ama.kleingunnewiek@vumc.nl, tel:42941 en bij coördinator materiaalbeleidGerard Zwerver. Email:g.zwerver@vumc.nl, tel: 42956Bezoek onze website!Op intranet / commissies / mac zijnachtergronden en nieuwe informatiete vinden over alle materiaaladvies commissies en de overigeprojecten.2VerpleegkundeKatern – 6 juli 2006

Amstel Academie springt in op scholingsvragen uit de praktijk■ Wilma MikTrots toont Mary Wiersema deverschillende ruimtes in de spiksplinternieuweAmstel Academie.De high tech skillslabs, de computerzaal,lesruimtes van uiteenlopendformaat, de futuristisch ogendecollegezaal, het documentatiecentrum.Alles ademt de sfeer vaneen modern opleidingscentrum.Wiersema is opleidingsadviseur bijde sectie bij- en nascholing van deAmstel Academie en vertelt hoe eennieuwe opleiding tot stand komt.Er komt heel wat kijken bij het opzettenvan een actueel opleidingsaanbod.De sectie bij- en nascholingstreeft ernaar zoveel mogelijk verschillendedoelgroepen uit degezondheidszorg te bedienen en datleidt tot een omvangrijk en gevarieerdaanbod. Mary Wiersema enhaar zes collega’s nemen jaarlijksruim zeventig cursussen voor hunrekening. Naast dit open-inschrijvingsaanbodontwikkelt de sectieook maatwerkopleidingen op verzoek.Wiersema: “Er komt dan eenopleidingsvraag bij ons binnen.Allereerst gaan we onderzoeken ofeen opleiding het juiste antwoord isop de vraag. Als dat zo is, gaan wesamen met deskundigen uit de praktijkaan de slag.” Door het op dezemanier aan te pakken, sluit de nieuweopleiding naadloos aan op debehoefte van de klant en op denieuwste ontwikkelingen in de praktijk.Wiersema: “Onze kracht is datwe de programma’s niet vanachteronze bureaus bedenken, maar altijdin samenwerking met mensen uit depraktijk. Daardoor bereik je een zoFOTOGRAAF: YVONNE COMPIERDe medewerkers van de sectie bij-en nascholing. Staand vlnr: Anneke vanDijk, Mary Wiersema, Bianca Zincken, Ans van Eil en Anneke Lievaart. Zittendvlnr Gitta Paardenkooper en Ingrid Ambagtsheer.hoog mogelijke kwaliteit.” De ontwikkelingneemt ongeveer een halfjaar in beslag en elk jaar wordt hethele scholingspakket geëvalueerd enindien nodig aangepast.PasgeborenenWiersema noemt als voorbeeld eenbijscholing voor obstetrieverpleegkundigen,die nu in ontwikkeling is.“De wens bij die afdeling is om ziekepasgeboren kinderen zoveel alsmogelijk is bij hun moeder te laten.Tot nu toe worden zieke zuigelingenovergebracht naar de kinderafdeling.Allereerst moet worden vastgesteldwelke aandoeningen veiligbehandeld kunnen worden op Verloskunde.Daarvoor zijn inmiddelscriteria opgesteld. Het gaat dan bijvoorbeeldom zuigelingen die antibioticaper infuus toegediend moetenkrijgen, of sondevoeding, fototherapie.De volgende stap is het aanbrengenvan technische aanpassingen. Erkomt een kamer met maximaal vierwiegjes of couveuses voor pasgeborenendie extra zorg behoeven. Logischerwijsmoet ook het personeelworden bijgeschoold in de zorg voorzieke zuigelingen en een aantalvoorbehouden handelingen. Wiersema:“Samen met een speciaal voordeze scholing samengestelde begeleidingscommissiezijn we een programmaaan het ontwikkelen, inclusiefpraktijkopdrachten en eenschriftelijke toetsing.” Drie andereziekenhuizen uit de regio zijn ookgeïnteresseerd in dit nieuwe aanboden draaien volop mee in de voorbereiding.Eind dit jaar is de bijscholingMedium Care zieke pasgeborenenklaar voor gebruik.SuccesverhaalEen opleiding die al eerder werd ontwikkeld,mondde uit in een succesverhaal:de bijscholing Voortplantingsgeneeskunde.Er bestond totdie tijd in het hele land geen opleidingvoor verpleegkundigen die opzo’n afdeling werken. De doelgroepis domweg te klein, terwijl de problematiekveelomvattend is. Wiersema:“Wij zijn in dat gat gesprongen enhebben samen met de afdeling ivfeen opleiding opgezet.” Het programmatelt naast technische zaken-bijvoorbeeld vaginale echoscopie-,ook onderwerpen als het bespreekbaarmaken van seksualiteit, verlieskunde,de juridische kant, genetischeoorzaken, en ethischedilemma’s. De bijscholing werd eengroot succes. Vanuit het hele landstromen de aanmeldingen binnen.En daar stopt het verhaal nog niet.De beroepsopleiding voor obstetrieen gynaecologie voor verpleegkundigen(bog) heeft inmiddels eenberoepsprofiel geformuleerd. DeAmstel Academie gaat samen methet umc-St Radboud Nijmegen en debog de bijscholing verder uitbreiden,zodat de scholing het hele landbestrijkt.In het geweer tegen de opmars der bureaucratenBoos was Freek Gillissen toen hijminister Hoogervorst de toenamevan het aantal managers in dezorg hoorde verdedigen. Daargaan we weer, dacht hij. Met al diemanagers wordt de gezondheidszorgeen soort waterhoofd, terwijler voor de mensen die uiteindelijkvoor de patiënten moeten zorgensteeds minder overblijft. Dewaanzin ten top. Samen met Jobvan Amerongen schreef hij eenfelle aanklacht tegen dezeontwikkelingen. Het dagbladTrouw publiceerde het artikel.Talloze mailtjes kreeg hij uit heelhet land waarin mensen huninstemming betuigden. In huisveel blikken van herkenning. Zijnboosheid wordt breed gedeeld.De afgelopen twintig jaar hebbenzij de zorg uitgekleed zien worden.Een kaalslag dreigt. Is hetniet tijd voor een actie die verdergaat dan een ingezonden brief?Van de verzorgende en verpleegkundigeberoepsgroepen valt niette verwachten dat ze op de barricadesgaan staan, meent Gillissen.Zij zijn slecht georganiseerd,hebben weinig affiniteit metelkaar. En patiëntengroepen opererenover het algemeen erggematigd. Ze houden zich bezigmet het lobbyen in Den Haag, terwijlze daar maar weinig gehoorvinden. Een blokkade van hetBinnenhof door honderd dementerendenmet hun rollators, zit ervolgens hem niet in.Verborgen problematiekDe problematiek blijft dus verborgen.En dat terwijl de opmars vande bureaucraten niet te stuitenlijkt. Onderzoek bevestigt dat erin verpleeghuizen onvoldoendetijd is om mensen adequate verzorgingte geven. De minister herhaaltvoortdurend dat het efficiënteren dus goedkoper moet,maar die tehuizen hebben dieefficiëntie al lang bereikt. Daarhoef je niet nog eens extramanagers voor aan te stellen.Besteed het geld aan mensen aanhet bed! Zelf kiest hij als hij voordergelijke keuzes staat, altijd voormeer zorg. En als reactie op hetminimale bedrag dat de bureaucratenbeschikbaar stellen voorscholing van verpleegkundigen,is hij een bijscholing begonnentegen kostprijs. De belangstellingis enorm.Eisen stellenBij disfunctioneren wordt er mettwee maten gemeten. Een verpleegkundigeof verzorgendewordt ontslagen of vriendelijkverzocht te vertrekken. Eenmanager krijgt de gelegenheid teonderhandelen over zijn vertrekpremieof wordt ondersteund inhet zoeken naar een nieuwe werkkring.En wat te denken van degraaicultuur in de hoogste echelonsvan de gezondheidszorg?Wie trekt daarover aan de bel?Gillissen heeft zijn hoop gevestigdop zijn generatiegenoten, nutussen de vijftig en zestig jaar.Een omvangrijke groep mensen,die hopelijk op een gegevenmoment eisen gaan stellen aan dezorgverzekeraars. Die de garantiewillen op goede zorg als ze straksoud zijn.PubMed voor verpleegkundigen?Het enorme Amerikaanse literatuurbestand‘PubMed’ bevat ook veel literatuurvoor verpleegkundigen. Dit is alleen nietheel eenvoudig te doorzoeken. Natuurlijkkunnen verpleegkundigen naar dePubMed-cursus van de Medische Bibliotheekkomen. Zie: www.ubvu.vu.nl >Vakgebieden > Geneeskunde > Instructies> PubMed, voor de data en tijden.Daarnaast is het altijd mogelijk persoonlijkadvies te krijgen over het zoeken vanliteratuur. Niet alleen in PubMed, maarook in andere bruikbare bestanden,zoals het Nederlandstalige ‘Invert’.Daarvoor kun je een afspraak makenmet Hans Ket, specialist verpleegkundigeinformatie, tel. 42523, e-mail:jcf.ket@VUmc.nl. Voor groepen vanafdrie personen kan een op-maat-cursusworden gegeven, die helemaal toegesnedenis op jullie eigen vragen. Laat maarweten wat je nodig hebt!Vanaf 1 augustus 2006 V&VNVanaf 1 augustus 2006 bundelen deberoepsverenigingen van verpleegkundigenen verzorgenden die aangeslotenzijn bij de huidige koepel avvv hunkrachten. Zij fuseren tot één nieuwe,grote en krachtige vereniging onder denieuwe naam Verpleegkundigen & VerzorgendenNederland (v&vn). Doordeze samenwerking kan een beter enaantrekkelijker pakket van diensten aangebodenworden aan de individuele verpleegkundigenen verzorgenden.Belangrijk ander voordeel is dat de organisatiegraadvan de beroepsgroep toeneemten daardoor efficiënter en daadkrachtigerzal worden. Wat nietverandert is de herkenbaarheid van dehuidige beroepsverenigingen. Als afdelingof platform van de nieuwe v&vn blijvenzij zich inzetten voor specifiekeberoepsgroepen en specialismen. Doorde krachtenbundeling binnen de nieuwevereniging houden ze hiervoor meer tijdover dan nu.VerpleegkundeKatern – 6 juli 2006 3