PREVENTIEF ONDERHOUD VOOR EEN LANGER LEVEN - Aquafin

14GELIEFD OF GEHAATDE AALSCHOLVERDe jongste jaren is de aalscholverpopulatie in Belgiëterug sterk toegenomen, tot vreugde vande vogelliefhebbers, maar vaak ook tot wanhoopvan viskwekers en hengelaars.Mijn oudste vogelgids Les oiseaux de la Belgique etla France (1894) verdeelt onze gevederde vrijbuiters intwee soorten: schadelijk of nuttig. De aalscholverwordt er beschreven als ‘zeer schadelijk’ en ‘teverdelgen’. Na een jarenlange heksenjacht was deaalscholver in de jaren ’60 in Europa de uitroeiingnabij. De bescherming van deze soort in 1979 viade Europese Vogelrichtlijn, kwam maar net op tijd.Het herstel van de aalscholver verliep echter zospectaculair, dat hengelaars en viskwekers deze vogelal terug als een bedreiging zien.De explosieve uitbreiding van de populaties kwam eronder andere na de inpoldering van enorme happenuit de Nederlandse Zuiderzee. Via de aanleg van eendam evolueerde het gebied van zout naar zoet.De moerassen die er ontstonden, trokken al heel gauwunieke vogelpopulaties aan. Vele honderden kieken -dieven vonden er een rijk gedekte tafel en een idealenestgelegenheid. Ook kwakken, purperreigers, lepelaarsen zilverreigers ontdekten de Oostvaarders plassen.Maar het meest opmerkelijke succes kwam van deaalscholvers, die in het wilgenbroek enorme koloniesvormden, met een hoogtepunt van 8.400 koppels.Als kustbewoner leerde ik de aalscholver vooral kennen alswintergast in de Oostendse Spuikom, een waterplas in hetoostelijke deel van de stad van zo’n tachtig hectare, die ooitaangelegd was om de havengeul slibvrij te houden. Tijdens gurewinterdagen zocht ik deze locatie op om zeldzame noordelijkevogels te observeren. Het feest begon pas goed als alle grachtenen vijvers dichtvroren en er zich zelfs ijslaagjes vormden op hetzilte water. De vogels troepten dan samen rondom de sluizen,waar het water meestal ijsvrij bleef. Tot vijf soorten futen,duikeenden van alle slag, zaagbekken, duikers en soms heel watzeevogels kwamen er dan beschutting en voedsel zoeken.WaterravenOp een keer was ik er getuige van een groep aalscholvers diein het wak keer na keer dikke palingen opvisten en ze na watgeharrewar in één slok doorslikten. Dat was ook de lokale vissersniet ontgaan, maar zij haalden geen enkele paling meer boven.De ‘waterraven’ hadden de boel leeggevist. Diezelfde avond warende aalscholvers alweer op post. Ze vingen er paling na paling,tot ze met hun zware lijven nauwelijks nog op de vleugels konden.De Spuikom is uitgegroeid tot een prima voedseloord voordoortrekkende aalscholvers, die er hun vetreserves komenaanvullen. De grootste concentraties vind je er tijdens demaanden september en oktober, wanneer hun aantallen tot inde honderdtallen kunnen oplopen. Vooral bij zonsopganggaan ze dan in grote eskaders vissen bij het sluizencomplexvan de plas.