8KLEINMAAR EVEN PERFORMANTHet rioolwater van afgelegen woonwijken vraagtom een eigen zuiveringsaanpak. De voorbije jarenkwamen er steeds meer nieuwe systemen op de markten veranderden ook de zuiveringsnormen.Om op die wijzigingen in te spelen, stelde <strong>Aquafin</strong>een nieuwe procesmatrix op, die ondertussenzijn deugdelijkheid al heeft bewezen.Een klassieke zuiveringsinstallatie behandelt vuilvrachten vanstedelijke gebieden. Minimum komt er het rioolwater van eenequivalent van 2000 inwoners toe, maar de capaciteit kangemakkelijk oplopen tot meer dan 100.000 inwoners, of zoalsin Brussel-Noord, tot meer dan één miljoen inwoners.Daartegenover staan de individuele zuiveringsinstallaties, die hetvuile water behandelen van woningen die zó afgelegen liggen,dat ze niet op de riolering kunnen worden aangesloten.De zuivering van het rioolwater van afgelegen woonwijken,vraagt ook weer om specifieke technologieën. De proceskeuzeis ook hier afhankelijk van de hoeveelheid te zuiveren afvalwateren van de lozingsnormen voor het gezuiverde water. Maar ookandere factoren spelen mee, zoals de investerings- enexploitatiekosten van een systeem, de beschikbare oppervlakteen de impact op de omgeving. Zeker voor deze landelijke buurtenis ook de inpasbaarheid in het landschap een belangrijk criterium.
9t Het zuiverende rietveld op KWZI Moerbeke-Kruisstraat kort nade aanplanting. Foto's: Jan LocusStandaardisatieOm de exploitatie van onze installaties te vereenvoudigen, kiest<strong>Aquafin</strong> zoveel mogelijk voor dezelfde technologieën in dezelfdeomstandigheden. Voor kleine installaties is dat niet anders.“Als de te behandelen vuilvracht niet groter is dan een equivalentvan honderd inwoners, kiezen we voor wortelzonerietvelden”, verteltAnn-Sofie Vandendriessche, studieverantwoordelijke Onderzoeken Productontwikkeling. “Daarin wordt het rioolwater gezuiverddoor bacteriën, die leven op de wortels van het riet en het grindwaarop het riet wordt geplaatst. Een rietveld is echter nietgeschikt om stikstof en fosfor te verwijderen, en ook niet omgrote vuilvrachten te behandelen. De benodigde oppervlakte zoudan veel te groot worden.”t De biorotor op KWZI Moerbeke-Kruisstraat.De waterstroom wordt dan op de zuiveringsinstallatieopgesplitst. Eenderde – ongeveer de hoeveelheidafvalwater bij droog weer – wordt door het technischesysteem gezuiverd en krijgt nog een nazuivering in hetrietveld. De overige tweederden worden ineens naarhet rietveld geleid om daar zo goed mogelijk gezuiverdte worden. Het mengsel van alle gezuiverde watervoldoet dan aan de normen.”Als de vuilvracht die moet worden gezuiverd groteris dan een equivalent van duizend inwoners, bouwt<strong>Aquafin</strong> een omloopreactor. “Dat is ook nog een vrijcompact systeem, dat qua proces vergelijkbaar ismet de klassieke installatie in stedelijke omgevingen,die het afvalwater zuivert door middel van actief slib”,vervolgt Ann-Sofie. “In dat slib zitten miljoenen microorganismen,die de vervuiling in het water als voedselgebruiken. In kwetsbare gebieden worden soms extranormen voor fosfor- en stikstofverwijdering opgelegd.In dat geval kiezen we meestal voor een membraan -bioreactor, een systeem waarbij het water doormicroscopisch kleine openingen in de membranengeperst wordt.”OmgevingsvriendelijkDe zuiverende rietvelden zien er uiteraard natuurlijkuit. De technische systemen worden zoveel mogelijkondergronds gebouwd en overkapt om geur- engeluidshinder te vermijden. Zo kan de installatie inalle stilte en onopvallendheid haar werk doen.Als de hoeveelheid te behandelen rioolwater groter is danhonderd inwonersequivalent maar kleiner dan duizend, kiest<strong>Aquafin</strong> voor een technische installatie, die gevolgd wordt dooreen wortelzonerietveld. “Die technische installatie is meestal eenbiorotor of een SAF (submerged aerated filter), een systeem waarinde vuilvracht wordt afgebroken door een biofilm van bacteriën”,vertelt Ann-Sofie. “Bij droog weer zorgt het rietveld alleen vooreen bijkomende zuivering. Bij regenweer is de hoeveelheid tebehandelen water meestal veel groter, aangezien de meeste riolenin Vlaanderen nog steeds zowel afval- als regenwater transporteren.“Zuiveringsinstallaties die volgens de nieuwe proces -matrix werden gebouwd, zijn al operationeel inSint-Pietersveld, Moerbeke-Kruisstraat, Loker, Dikkelvenneen Lebbeke-Rooien. De kwaliteit van het het gezuiverdewater voldoet er aan de verwachtingen. De installatiesverwijderen zelfs heel wat stikstof uit het water,ook al is dat voor deze hoeveelheid afvalwater nietverplicht, en zijn ze er niet voor ontworpen”, besluitAnn-Sofie Vandendriessche.l