2014 Steyaert Kwekkeboom gesteund door zelfhulp

in andere situaties. Zo leert men gaandeweg, geconfronteerd met een soortgelijkprobleem, gefaseerd naar het probleem te kijken. Fase 1 bestaat uit het inventariserenvan de kenmerken van het probleem. Fase 2 gaat over de bekendheid met de reikwijdtevan de gevolgen op de identiteit. Daarna is er ruimte voor het uitwerken van oplossingen(fase 3). En de laatste fase (fase 4) bestaat uit het realiseren van goede randvoorwaarden.Door het inbrengen van deze ordening ontstaat een bruikbaar model.Let wel, het hiervoor beschreven werken met ervaringen gaat over het verrijken vanervaringskennis. Hiermee bedoelen we niet het begrip ervaringsdeskundigheid, verkregendoor een opleiding, zoals die in Nederland veel voorkomt in de GGZ. Deze begrippenoverlappen elkaar deels, maar niet volledig.Deelnemers aan zelfhulpgroepen hebben de mogelijkheid om binnen de groep hunsituatie te vergelijken met die van groepsgenoten. Ze kunnen zich spiegelen aan mensendie beter af zijn dan zij (opwaartse vergelijking) maar ook aan mensen die het slechtergetroffen hebben (neerwaartse vergelijking). Het vergelijken is vaak een manier omzichzelf te evalueren.Uit onderzoek blijkt welke informatie wordt meegenomen uit het sociale vergelijken.Mensen zoeken over het algemeen de meest gunstige vergelijking: ze maximaliseren deovereenkomst met ‘betere gevallen’ en minimaliseren die met hen die slechter af zijn.Ook kijken ze meer naar copingstijl dan naar prognose van bijvoorbeeld ziekte. In devergelijking zoeken mensen naar de positieve kanten: ze schatten hun eigen situatiehoger in dan die van de ander. In vergelijking met mensen die er slechter aan toe zijn,prijst men zichzelf gelukkig en put troost en inspiratie uit mensen in een betere situatie.Vergelijken levert voorbeeldsituaties en werkwijzen op.Ook blijkt dat de sociale vergelijking afhangt van de gemoedsgesteldheid van degene dievergelijkt. Mensen interpreteren informatie uit sociale vergelijking positiever, als ze zelfpositief zijn ingesteld, een hogere eigenwaarde opgeven en meer controle hebben overhun ziekte.Over het geheel genomen blijkt uit onderzoek dat sociale vergelijking meestal positiefwerkt op het leren omgaan met een probleem. Dat geldt minder bij mensen die zelf nietpositief zijn ingesteld: daar kan het anders uitpakken. Het is verstandig om een positieveinterpretatie van sociale vergelijking te stimuleren (Gielen et.al., 2010, p.90). Het is ookverstandig om voorzichtig te zijn bij het stimuleren van sociale vergelijking bij mensendie (tijdelijk) niet positief zijn ingesteld. De uitkomsten uit onderzoek (Kaplan et al., 2011)laten zien dat als deze mensen meer deelnemen aan online zelfhulp, ze meer psychischleed ervaren.* * *18 Gesteund door zelfhulp