199501

1995 afl.lHet Land Van HerleWarich waarbij Toon inwoonde, vluchttenook naar Duitsland. Toon kocht noggauw alles wat er in de tuin stond, enook de konijnen. Vooral de aardappelen,tabak, groenten en fruit konden we nietalleen voor onszelf gebruiken, maar ookvoor de verkoop aan klanten. Toon heeftalles eerlijk betaald. Twee dagen laterkwam de zoon van Papenhof, die in hetDuitse leger was, vanuit Maastricht kijken.Hij vond een bijna leeg huis. Defamilie die op de Molenberg woondehad de meubels opgeladen. De zoonkwam met J. A. van de buren opeens detrappen op en zei tegen Toon, die netweer iets aan het verkopen was: "Ik hebhier een getuige, jij hebt je de hele opbrengstvan de tuin toegeëigend". Toonverklaarde hoe alles gegaan was, maarW. Papenhof trok zijn pistool en eisteonmiddellijk /250,-. Toon kon niet andersdan hem die geven, ofschoon.allesbij elkaar nog geen f75,- waard was.Naar school konden wij niet meer.Levensmiddelen waren er niet of heelweinig. Toen ik voor moeder haar onontbeerlijkesigaretten en ook nog twee pakjesmargarine op een adres in Meezenbroekwas gaan halen (de sigarettenkostten f75,- per pakje, de margarinef10,-), hadden de Duitsers mijnen gelegdop de Schaesbergerweg, kruising Kloosterkoolhofbij Sala, de Italiaanse ijscoman.Het waren 'Tellerminen'. Ik liep opde stoep, moest uitwijken en had al eenvoet op het fietspad toen ik de mijnenzag liggen. Ik kon me nog net aan eenhouten lichtmast vasthouden, andershad ik er op getrapt.het geronk van de jachtbommenwerpersboven Heerlen was niet van de lucht, hetwaren Amerikaanse jachtvliegtuigen, deLightnings met twee staarten, Mustangsen Thunderbolts. Ik kende ze allemaal,want ik had aan vliegtuigherkenninggedaan. Er werd geschoten in het centrum,er begon een angstig gevoel overons te komen, er klonken explosies, hetstation was aan het branden; ik liep erheen en heb nog geholpen meubels eruitte halen. 's Middags werd er verteld, datde Amerikanen op het Bekkerveld waren.Toon en ik er heen en jawel, er waseen gemotoriseerde verkenningsafdelingvan het le Amerikaanse leger, tanks metde witte ster er op. Het was een geweldigogenblik, de mensen die de bevrijderstoejuichten, de eerste sigarettenopstaken, de eerste kauwgummi, de chocola.Maar er werd geschoten en de A­merikanen trokken zich terug.'s Maandags 18 september gingenToon en ik naar het centrum, omdat26De bevrijding van HeerlenOp zondag 17 september kwamenDuitse infanteristen langs de huizen indekking de Schaesbergerweg af metgeweren, mitrailleurs, machinepistolenen Panzerfausten. Ze waren bang, wantDe ingang van de synagoge aan de Stationstraat.(SAR, fotoco llectie nr. 3379)