nr. 5 - KGK Deinze

3090De Britten zijn kampioenen in het aantrekken van het groot publiek naar hun industrieelerfgoed. Ze verpakken een serieuze boodschap op een speelse manier en lokken bezoekers viainteractieve games naar dramatisch geladen historische plaatsen. In de pakhuizen van Wigan,de stad waar de schrijver Orwell leefde en werkte, participeren bezoekers aan steeds weerwisselende theaterscènes. Toen ik Wigan-Pier bezocht werd ik verkleed als 19 e -eeuwsestudent en werd voor één uur leerling in een Victoriaanse klas. De les werd onderbroken doorhet geroep van theaterstudenten, verkleed in de rol van stakende arbeiders, die de scholierenoptrommelden voor een optocht naar het huis van de directeur. Even later werd ik door nepstakingsbrekersnaar een volledig uitgeruste 19 e -eeuwse fabriek gebracht, waar ik genoot vaneen onvergetelijke rondleiding.Niet alleen Engeland kan (Oost-)Vlaanderen tot voorbeeld strekken. Dichter bij ons, inWallonië, draagt de gewestregering bij, vaak ook met aanzienlijke Europese middelen, tot eenmentaliteitswijziging in het behoud van het patrimonium en nieuwe culturele impulsen ineconomische “rampgebieden”.De mijnwerkplaatsen van Grand-Hornu nabij Mons-en-Borinage werden uitgebouwd tot eencultureel-toeristisch forum, waar op 17 september jl. het Waalse Museum voor HedendaagseKunst opengesteld werd. In de Charbonnage du Crachet te Frameries gingen in 2000 dedeuren open van het Wetenschappelijk Avonturenpark (PASS), vormgegeven door architectJean Nouvel. In 2001 opende de mijn Bois-du-Cazier te Marcinelle de deuren van het Muséede l’Industrie. De graanmolens “Moulins de la Meuse” te Beez nabij Namen werdenrecentelijk omgevormd tot ministrieel archiefcentrum van het Waalse Gewest, deWolkaarderij en –spinnerij Simonis te Verviers worden heden gewoond door vele tientallengezinnen.Ook in Brussel werden zowel prestigieuze als laagdrempelige renovaties gerealiseerd. Viadoor het stadsbestuur aangemoedigde procedures van “collectieve aankoop” werden zeerrecent heel wat bedrijfsgebouwen omgevormd tot woningen.Dames en heren, als kunsthistoricus ben ik ervan overtuigd dat machines en fabrieken demens even sterk kunnen ontroeren als schilderijen of beeldhouwwerken. Daarop speelt deindustrieel erfgoedbeweging uiteraard in. Voor elke streek en land zijn de emotioneel geladenindustriële landschappen en artefacten uiteraard verschillend: in Nederland getuigenwindmolens, stuwen en poldergemalen van de onophoudelijke strijd tegen het water, Cuba zetzijn historische suiker- en sigarenfabrieken extra in de kijker, te Cap Canavaral, in Florida,werd de lanceerbasis en –toren van de Apolloraket, die aan mensen toeliet voor het eerst eenmaanwandeling te maken, een beschermd monument en bezoekerscentrum van eerste orde.Dames en heren, overal ter wereld helpt de valorisatie van technisch en industrieel erfgoedaan het versterken van de identiteit van land, streek of stad. “Kids Can” is de sprekende titelvan een educatief project dat ik bezocht in het “Museum of Industry” te Baltimore, vanoudsher bekend als pool van de voedingsnijverheid. In een gerekonstrueerde “Cannery”(konservenfabriek) zag ik hoe kinderen begeleid werden bij het inblikken van zelfmeegebracht voedsel. Kinderen, vaak met kansarme achtergronden en leerachterstand wordenactief deel van het werken in groep, maar worden ook geïnitieerd in de roots van de arbeid.Kortom, sociale en industriële geschiedenis als motor tot ontwikkeling van jonge mensen ineen steeds meer multiculturele samenleving!Met een beetje zelfvertrouwen en gerechtvaardigde pretentie zou Deinze het op zijn manierkunnen doen, bijvoorbeeld door met het uitstippelen van een educatief-toeristische industrieel