4 - academisch ziekenhuis Maastricht

opinie
12
summum ©
Eén keer per maand een pleister plakken, in plaats van elke dag een pil slikken.
Het azM en de UM onderzoeken samen met het bedrijfsleven of dat kan. Een goed voorbeeld van onderzoek
dat dankzij de samenwerking van wetenschap en bedrijfsleven van de grond kon komen. De overheid gaat
de komende jaren veel geld investeren in deze vorm van toegepast onderzoek, aangeduid met
Research & Development. Wetenschappers volgen de ontwikkelingen kritisch.
Bedrijfsleven:
vriend of vijand van
de wetenschap?
Voorzitter Guy Peeters van de Raad van Bestuur van het
azM gelooft heilig in samenwerking. Daarom staat hij ook
pal achter de vorming van het Maastrichtse Universitair
Medisch Centrum (Maastricht UMC+), waarin het azM
nauw samenwerkt met de faculteiten Geneeskunde en
Gezond heidswetenschappen. Ook de samenwerking met
het bedrijfsleven schuwt hij niet. Integendeel. “Die samenwerking
leidt tot beter onderzoek, waarvan de resultaten
bovendien sneller toepasbaar zijn in de praktijk. En de
patiënt heeft daar baat bij”, zegt de bestuursvoorzitter.
Neem het Maastrichtse onderzoek naar de moge lijkheid
om te voorspellen of iemand op korte termijn een hartinfarct
krijgt, door diens bloed op bepaalde stofjes te onderzoeken:
een gezamenlijk project van de UM, het azM en het bedrijfsleven.
Het maakt volgens Peeters meteen duidelijk welke
bijzondere rol acade mische ziekenhuizen in Nederland
vervullen. En waarom het zo slecht is dat de overheid de
algemene en academische ziekenhuizen onderling wil laten
concurreren. Bedoeling is om steeds meer ziekenhuiszorg te
financieren op basis van de geleverde prestaties (Diagnose
Behandeling Combinaties - DBC’s) en steeds minder op
basis van een vast budget van de overheid. “Bijna de helft
van de zorg die wij leveren, is academische zorg, de topreferente
zorg. Die zorg leent zich niet voor ‘marktgefinancierde’
werking. Als de overheid daar geen rekening mee
houdt, gaan de academische ziekenhuizen als kenniscentra
verloren”, voorspelt Peeters. Dat zal de overheid niet willen,
want de academische centra spelen een belangrijke rol bij
het omzetten van kennis in bijvoorbeeld toepasbare technieken
en nieuwe genees mid delen. Sterker. De overheid wil
juist veel geld steken in deze vorm van onderzoek, bekend
onder de noemer Research en Development (R&D). Nu gaat
nog 1,8% van het Bruto Nationaal Product naar R&D, maar
de overheid wil dit percentage optrekken naar 3%. Dat kan
door een deel van de aardgaswinsten via het Fonds
Economische Structuurversterking (FES-gelden) in R&D te
investeren.
“Een goede zaak”, stelt Harry Hillen, decaan van de
Faculteit der Geneeskunde van de UM. “Op dit moment
investeert Nederland te weinig in kennis en onderwijs”,
vindt hij. “Ook slagen we er onvoldoende in om beschikbare
kennis om te zetten in economische activiteiten.” Met als
gevolg dat een relatief klein deel van de omzet van bedrijven
voortvloeit uit nieuwe en verbeterde producten. “Het
octrooiniveau ligt onder het Europese gemiddelde en
wordt vooral bepaald door Philips”, zegt Hillen, die hoopt
dat Maastricht flink kan profiteren van de FES-gelden.
De UM en het azM zoeken de samenwerking met bijvoorbeeld
de fijnchemie dan ook bewust op, zegt hij. Hillen ziet
daar ook wel de gevaren van in. Hij wil voorkomen dat de
nadruk te zeer op de bètakant en techniek komt te liggen en
de UM daardoor mogelijk studenten afstoot. Ook mag het
fundamentele onderzoek, dat nieuwe kennis oplevert, niet
verschralen door R&D. “Het moet met elkaar in balans
blijven”, zegt Hillen, daarin gesteund door Peeters. Beiden
13
summum ©