Nieuw leven in Nederland - Huis en Erf

8 • Buurten December 2010 Buurten September December 2010 • 9Thuisis een moeilijk woordIn Somalië studeerde hij Medicijnen. Cardioloog wil hij worden. Eén voordeel: van hartkloppingen weetAbdullahi Farah Elmi [22] al veel. Wat vooral in hem bonkt, is het verdriet om zijn dode zoontje.Maar ook de liefde voor zijn vrouw Faadumo [20] versnelt zijn pols. Begin 2009 zag hij haar voor het laatst.Ooit komt het goed, hoopt hij. Eerst leren. “Ik oefen elke dag taal. Maar waar ik woon, is een moeilijk woord.”“Hollandse zaken waaroverik me verbaas:Sinterklaas, voetballen in de stromenderegen en de dierenambulance…”Een bovenzaaltje van BWI Partis in dattongbrekende woord: Sint-Mi-chielsges-tel.Wat Abdullahi vlotter afgaat, isin het Engels herinneringen ophalen.Aan Somalië, z’n moederland. Eerstejaarsstudent Medicijnen was hij, in dehoofdstad Mogadishu. Nee, een VVVhebben ze daar niet. Al veertig jaarwoedt er – met korte tussenpozen –een burgeroorlog in Somalië. Islamitischesplintergroepen bevechten hetregeringsleger en elkaar. “Wij wonenin het stadsdistrict Wardhiigleey, nietver van het paleis van de president”,vertelt Abdullahi. “Bij beschietingenin juni 2008 raakte een raket onshuizenblok. Twee broers zijn om hetleven gekomen. En mijn zoontje,Muhammed. Hij was een jaar oud.Die ochtend had ik hem opgehaald bijFaadumo. Samen met andere familieledenwoonde zij al een tijd in eenvluchtelingenkamp buiten de stad –Mugadishu werd te gevaarlijk.”StemZelf ontsnapte hij aan de dood. Eenlitteken op z’n buik herinnert aan hetziekenhuisverblijf. Zijn oom, die journalistis, fotografeerde Abdullahi inhet hospitaal en publiceerde de beeldenop internet. In februari 2009vluchtte Abdullahi via buurland Kenianaar Nederland. “Ik geloof in Allah,maar niet in geweld. Voor de dood benik niet bang. Nooit. Maar ik wil nietdood door een godsdienstoorlog.”Zijn eerste Nederlandse woord? Vierletters: b-a-n-g. Dat was Abdullahivanaf de aankomst op Schiphol.“Ik was bang omdat ik niet wist wat erzou gebeuren. In het AZC in Ter Apelben ik onderzocht. Tuberculose had ikniet. Dat was m’n geluk, samen met deziekenhuisfoto’s op internet.” Afgelopenjaar kreeg hij zijn verblijfsvergunning.Dolgelukkig is hij. Met kanttekeningen:“Ik mis mijn zoontje. En mijnvrouw. Zo’n twee keer per week hebbenwe contact. Bellen is duur. Maar ikwil haar stem horen.”Onder de knieVoordat Ambuula naar Nederlandkomt, wil Abdullahi de taal beteronder de knie krijgen. Op het KoningWillem I College in Den Bosch volgthij Nederlandse les; bij Vluchtelingenwerkmaken ze hem wegwijs op decomputer. Ook is hij bij Partis eencursus van veertig weken begonnen.Onderwerp: de Nederlandse cultuur,omgangsvormen, taal en budgettering.Het is een jong initiatief vanPartis, Optimisd Veghel, gemeenteSint-Michielgestel en Huis & Erf.Docente Lilian van Rossum: “Veelvluchtelingen met een verblijfsvergunningkunnen een steuntje in de ruggebruiken. In de cursus staat leren inde groep centraal. Wat de deelnemersdelen, is een traumatisch verleden.Maar hun niveaus verschillen sterk.”Of de cursisten – vijf Somaliërs, eenIrakees en een vrouw uit Burundi –straks het aap-noot-mies en de twaalfprovinciehoofdsteden kennen? “Ik wilvooral praktische kennis overdragen”,benadrukt Lilian. “Van boodschappendoen, je buren begroeten en de huisartsbezoeken tot aan kunnen fietsenen de bus en trein kunnen gebruiken.”Want hoe tegenstrijdig het ook klinkt:contacten aanknopen lukt beter als jejezelf kunt redden.LiefdeAbdullahi nipt van z’n thee. Op hetschoolbord in het Partis-zaaltje staandrie leswoorden in krijt: verkering,relatie en samenwonen. Dat Nederlandersin de liefde een vrijere moraalhebben dan Somaliërs, heeft hij alontdekt. Lachend: “Ik vind het gek dathomo’s in Nederland met elkaarkunnen trouwen.” Andere Hollandsezaken waarover hij zich verbaast:Sinterklaas, voetballen in de stromenderegen en de dierenambulance – inSomalië zijn er amper ziekenwagensvoor personen, laat staan voor eengewonde kat of hond. Maar het went.Wat hem wel schrik aanjaagt, is deopmars van de PVV. Abdullahi is bangdat deze partij en haar volgelingen alleallochtonen over één kam zullen scheren.“Dat zou niet eerlijk zijn. Zelf wilik graag nog lang in Nederland blijven;ik verwacht dat de oorlog in Somaliënog jaren zal duren. Mijn hoop? Dat ikhier mijn studie Medicijnen weer kanbeginnen. Maar eerst de taal beterleren. Dan maak ik geen fouten meer.Zoals een contract van KPN tekenendat je maar half snapt. Ze zeiden datalles in orde was. Tot ik de rekeningkreeg.”KerstboomDe dagen aftellen. Dan is het Kerstmis.Of hij een boom gaat zetten? Denkrimpelsin zijn voorhoofd: “Ik weetniet waarom Nederlanders een boomzetten. Als iemand me dat kan uitleggen,dan koop ik er eentje.” Lachend:“Maar als Nederlanders het zelf nietmeer goed weten, dan wordt het moeilijk.Niet erg. Ik ga eerst boerenkoolleren koken. Lekker? Ben benieuwd.”