BEZIGE HANDENi/lLEDIGEURE>Een jeugdige huisvlrjtbeoefenaarstuur<strong>de</strong> ons <strong>de</strong> vorige week eencirculaire van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse Verenig<strong>in</strong>gtot Bescherm<strong>in</strong>g van Dieren, gevestigdte 's-Gravenhage, Pr<strong>in</strong>sesMariestraat 40, waarop een afbeeld<strong>in</strong>gmet beschrijv<strong>in</strong>g voorkwam van eenvoe<strong>de</strong>rhuisje voor vogels, dat zekerdoor ie<strong>de</strong>r, die ook maar eens iets gedaanheeft aan knutselen, kan wor<strong>de</strong>nvervaardigd. Hij verzocht ons bovendiendit werkje <strong>in</strong> „<strong>Arbeid</strong>" te willenbespreken en er — zo mogelijk —: <strong>de</strong>teken<strong>in</strong>gen bij te voegen. Het verzoekwas ons bijzon<strong>de</strong>r sympathiek, wehebben ons da<strong>de</strong>lijk gewend tot bovenvermeldbureau en reeds thans kunnenwij voldoen aan het geuite verlangen.De allermoeilijkste tijd vooronze geve<strong>de</strong>r<strong>de</strong> vrien<strong>de</strong>n is — naar wijhopen — al wel voorbij, maar tochzullen vele knutselen<strong>de</strong> natuurliefhebberser nog gaarne een paar uur arbeidvoor over hebben om een eenvoudigvoe<strong>de</strong>rhuisje te maken, dat ook <strong>in</strong> <strong>de</strong>. komen<strong>de</strong> weken nog goe<strong>de</strong> dienstenzal kunnen bewijzen. De teken<strong>in</strong>gen,voorkomen<strong>de</strong> op <strong>de</strong> circulaire van <strong>de</strong>Verenig<strong>in</strong>g tot Bescherm<strong>in</strong>g vanDieren, hebben wij iets gewijzigd. Hetvoe<strong>de</strong>rbakje kan wor<strong>de</strong>n gemaakt vanvurenhout van pl.m. l cm. dik, mogelijkwel van het hout van een ou<strong>de</strong>pakkist.We beg<strong>in</strong>nen met het" zagen van <strong>de</strong>bei<strong>de</strong> vijf hoekige zijkanten volgens <strong>de</strong>maten van fig 1. De twee smalstezij<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> vijfhoeken wor<strong>de</strong>n verbon<strong>de</strong>ndoor een plankje, lang 22 cm.,breed 5 cm. Dit plankje dient alsbo<strong>de</strong>m voor het bakje. Aan <strong>de</strong> zijkantenvan <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m komt een schu<strong>in</strong>staandplankje, lang 22 cm., breed4 cm. Vervolgens" zagen we twee latjes,elk 16 cm. lang en 2 cm. breed, welkelatjes on<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> vijfhoekenwor<strong>de</strong>n getimmerd. Zie fig. 2. Dezelatjes dienen om er een rond zitstokjevan 24 cm. lengte op vast te maken.Daarop kunnen onze geve<strong>de</strong>r<strong>de</strong> vriendjesdan. gemakkelijk zitten, terwijl zijzich tegoed doen. Dan is het schu<strong>in</strong>edak aan <strong>de</strong> beurt. Hiervoor hebben wenodig twee plankjes van 36 cm. lengte.Het ene plankje is 19 cm. breed, hetan<strong>de</strong>re- 20 cm. Het smalste plankjewordt aan <strong>de</strong> nok tegen het breedsteplankje aangelegd — zie hiervoor ookhet vopraanzicht.Tenslotte geven we het voe<strong>de</strong>rbakjemet behulp van wat notenbeits ofgroene carbolmeum een aardig kleurtje.Wanneer we hem dan een plaatsjegeven <strong>in</strong> onze tu<strong>in</strong> of op onze veranda,moeten we er vooral op letten, dat hetbuiten het bereik van katten blijft.Voor hen, die van zulk een voe<strong>de</strong>rhuisjetoch weer wat aardigs willenmaken, die dus ook <strong>in</strong> zo'n eenvoudigvoorwerp aanleid<strong>in</strong>g v<strong>in</strong><strong>de</strong>n voor eenmooi stukje huisvlijt, geven we nogeen geheel an<strong>de</strong>r ontwerp. Zulk een„vogelhuisje" kan een sieraad wor<strong>de</strong>nvoor <strong>de</strong> tu<strong>in</strong>.Het moet wor<strong>de</strong>n gemaakt van" geschaafdvuren- of grenenhout vanpl.m. l cm. dik. Het dak, <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m enalle verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gstukken kunnen meteen gewone handzaag op maat wor<strong>de</strong>ngezaagd; voor <strong>de</strong> zijstukken zal <strong>de</strong>figuurzaag gebruikt moeten wor<strong>de</strong>n.We beg<strong>in</strong>nen mét het uitzagen Van<strong>de</strong>ze bei<strong>de</strong> zijstukken. Het ge<strong>de</strong>elte Eis een afzon<strong>de</strong>rlijk plankje (dunnerdan het overige hout), dat aan <strong>de</strong>b<strong>in</strong>nenzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> zijstukken wordtgespijkerd.Langs <strong>de</strong> bovenzij<strong>de</strong> wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> steunlattenB gespijkerd, lengte 16 cm.,v waarop het dak kan wor<strong>de</strong>n vastgemaakt.Op het on<strong>de</strong>rge<strong>de</strong>elte wordthorizontaal een lat C -gespijkerd,waarop <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m kan rusten. De bei<strong>de</strong>zijstüEken wor<strong>de</strong>n bovenaan' verbon<strong>de</strong>ndoor een tweetal regels A enon<strong>de</strong>raan door een balkje D, dat zodanigwordt <strong>in</strong>gekeept. dat daar<strong>in</strong> <strong>de</strong>latten C passen. Dit balkje wordtvastgespijkerd op een paaltje of boom-"stammetje. De bo<strong>de</strong>mplank (e.v.t.plankjes, die tot een bo<strong>de</strong>mpje wor<strong>de</strong>nsamengevoegd) ligt los op <strong>de</strong> steunlattenC. Hierdoor kan 'dit gemakkelijkwor<strong>de</strong>n schoongehou<strong>de</strong>n. Het dakwordt afge<strong>de</strong>kt met asphaltpapier. Het •huisje kan wor<strong>de</strong>n gebeitst of wor<strong>de</strong>ngeschil<strong>de</strong>rd. Dit laatste zal met vééleorg moeten geschie<strong>de</strong>n. De 'kleurenkunnen moeilijk wor<strong>de</strong>n aangegeven;zij zullen moeten wor<strong>de</strong>n afgestemdop <strong>de</strong> omgev<strong>in</strong>g.dus: geel, oranje, rood, bru<strong>in</strong>, zwart,grijs. Hier dus geen blauw of groenof violet gebruiken. Die kleuren„schreeuwen" en maken het geheel tebont^ en daardoor lelijk. .De techniekvan het brandschil<strong>de</strong>reri zullen we <strong>in</strong>een afzon<strong>de</strong>rlijk artikel behan<strong>de</strong>len.' én onzer le<strong>de</strong>n vroeg om een ontwerpvoor een staand klok je (matentvan het beschikbare blok hout warendaarbij opgegeven). Hij wil<strong>de</strong> hetklokje beplakken met f<strong>in</strong>eer, e.v.t. eenversier<strong>in</strong>g aanbrengen met f<strong>in</strong>eer ofer een versier<strong>in</strong>g <strong>in</strong> „brandschil<strong>de</strong>rwerk"op maken.Wij .menen, dat speciaal bij een klokjehet materiaal én <strong>de</strong> vorm reeds voldoen<strong>de</strong>kunnen zijn om van het voorwerpiets moois te maken; versier<strong>in</strong>gzal dan ook zéér spaarzaam moetenwor<strong>de</strong>n aangebracht. Te véél versie-•r<strong>in</strong>g zal het klokje juist erg „goedkoop"maken-, of — zoals men dat weleens "uitdrukt — „lelijk .,van mooiigheid".Wordt het 'klok j e gemaakt vaneen mooie houtsoort, breng er dan zowe<strong>in</strong>ig mogelijk of <strong>in</strong> 't geheel geenversier<strong>in</strong>g op aan. „Brandwerk" kuntu toepassen, als het hout niet te hardis, dus als het klokje wordt gemaaktuitl<strong>in</strong><strong>de</strong>nhout b. v.Het ontwerp j e is gedacht <strong>in</strong> tweekleuren hout (f<strong>in</strong>eer! ), b. v. notenkleuren zwart of Afrikaans berken, (=geela'chtigvan kleur) en zwart. In ge<strong>de</strong>elteA — fig. A — kan <strong>de</strong> draad van hetf<strong>in</strong>eer an<strong>de</strong>rs lopen dan <strong>in</strong> <strong>de</strong> grotestukken en dat geeft reeds da<strong>de</strong>lijkeen versier<strong>in</strong>g. Bovendien kan ge<strong>de</strong>elteA wor<strong>de</strong>n omzoomd door een- paar.biesjes f<strong>in</strong>eer en Contrasteren<strong>de</strong> kleur*Het geheel is dan reeds levendig genoegen behoeft geen ver<strong>de</strong>re versier<strong>in</strong>g.In <strong>de</strong> perspect. teken<strong>in</strong>g B isvoor het mid<strong>de</strong>nge<strong>de</strong>elte een versie- 'r<strong>in</strong>g gedacht <strong>in</strong> tarandschil<strong>de</strong>rwerk. Demeer levendige kleur van dit brandwerkkan een vrolijk accent geven,kan het gehele ontwerp j e sterker doenspreken. We moeten evenwel oppassen,dat we daar niet te veel of te scherpe»kleuren; aanbrengen. Alle te gebruikenkleuren moeten enigsz<strong>in</strong>s gaan naar<strong>de</strong> t<strong>in</strong>ten van het verwerkte hout,
Goe<strong>de</strong>ren.dienstenen „kapitaal'ns bestaan is afhankelijk van eenOgehele reeks goe<strong>de</strong>ren en diensten,welke wij nodig hebben om onzedagelijkse behoeften te bevredigen.Onze welvaart wordt bepaald door <strong>de</strong>mate, waar<strong>in</strong> <strong>de</strong>ze tot onze beschikk<strong>in</strong>gstaan, d.w.z. door <strong>de</strong> mate waar<strong>in</strong>wij ons <strong>de</strong>ze door onze arbeid kunnenverschaffen.Het is dus van het grootste belangte weten waaruit <strong>de</strong>ze goe<strong>de</strong>ren endiensten bestaan en hoe zij tot standkomen. Wij zien dan <strong>in</strong> dé eersteplaats, dat <strong>in</strong> dit opzicht geen werkelijkverschil bestaat tussen stoffelijkeen geestelijke behoeften. Het brood;dat wij nodig hebben om ons lichaam<strong>in</strong> stand te hou<strong>de</strong>n, onze-kled<strong>in</strong>g enonze won<strong>in</strong>g zijn, evenzeer goe<strong>de</strong>renals het boek, dat wij -behoeven vooronze geestelijke ontwikkel<strong>in</strong>g en ontspann<strong>in</strong>g.Het vervoer van <strong>de</strong> d<strong>in</strong>gen,die wij nodig hebben is evengoed een• dienst, als <strong>de</strong> muziek, waarnaar wijluisteren.Hoogstens kunnen wij on<strong>de</strong>rscheidmaken tussen <strong>de</strong> noodzakelijke „eerstelevensbehoeften" en <strong>de</strong> d<strong>in</strong>gen die onshet leven veraangenamen, het rijkerenbeter maken. Als wij dit proberen,zien wij echter al da<strong>de</strong>lijk,, dat <strong>de</strong>grens tussen <strong>de</strong>ze bei<strong>de</strong> moeilijk tetrekken valt. Wat <strong>de</strong> één luxe noemt,zal <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r als volkomen noodzakelijkbeschouwen.Zien wij achter ons en om ons, danblijkt wel dui<strong>de</strong>lijk, dat om te beg<strong>in</strong>nenelke tijd en elk volk zijn eigenmaatstaven <strong>in</strong> dit opzicht heeft. Onzeou<strong>de</strong>rs, om maar een enkel voorbeeldte geven, stel<strong>de</strong>n heel wat m<strong>in</strong><strong>de</strong>reisen tenopzichte van het gebruik vansuiker dan wij. Met <strong>de</strong>' ontwikkel<strong>in</strong>gnemen <strong>de</strong> behoeften tóe en verschijntals absoluut onontbeerlijk, watvroeger als weel<strong>de</strong> werd beschouwd.Het feit, dat <strong>de</strong> behoeften bij verschillen<strong>de</strong>volken en <strong>in</strong> verschillen<strong>de</strong>tij<strong>de</strong>n sterk verschillen, wijst er pp,dat, hoe persoonlijk wij onze behoeftenook mogen on<strong>de</strong>rv<strong>in</strong><strong>de</strong>n, déze tochsterk gebon<strong>de</strong>n zijn aan onze omgev<strong>in</strong>g.Zelfs geldt dit voor <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong>bevolk<strong>in</strong>gsgroepen b<strong>in</strong>nen hetzelf<strong>de</strong>land en hetzelf<strong>de</strong> tijdperk. Wijspreken <strong>in</strong> dit opzicht van een bepaal<strong>de</strong>levensstandaard, een zeker gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong>,waarbij wij ons onbewustaanpassen. Stijgen wij wat betreft <strong>de</strong>mogelijkhe<strong>de</strong>n tot bevredig<strong>in</strong>g vanonze behoeften daar- boven uit, danvoelen wij ons „rijk" dalen wij daaron<strong>de</strong>r,dan on<strong>de</strong>rv<strong>in</strong><strong>de</strong>n wij dat als„armoe<strong>de</strong>", geheel afgeschei<strong>de</strong>n vanf <strong>de</strong> plaats die dit gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> <strong>in</strong>neemtten opzichte van het gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> vanan<strong>de</strong>re groepen.Beschouwen wij nu <strong>de</strong> goe<strong>de</strong>ren endiensten na<strong>de</strong>r, dan zien wij, ,dat ook<strong>de</strong> diensten we<strong>de</strong>rom berusten opgoe<strong>de</strong>ren. Elke dienst is een arbeidsprestatie,onverschillig of <strong>de</strong>ze transportbetreft of <strong>de</strong> dienst van eendoktar of een musicus. En onj. <strong>de</strong>zearbeidsprestatie te kunnen verrichtenmoet <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> eten. zich kle<strong>de</strong>n,wonen, enz.Ons bestaan is dus afhankelijk van<strong>de</strong> beschikk<strong>in</strong>g over <strong>de</strong> nodige goe<strong>de</strong>renen onze welvaart hangt er van af,of wij <strong>de</strong>ze goe<strong>de</strong>ren <strong>in</strong> ruime matetot onze beschikk<strong>in</strong>g hebben. Hoemeer goe<strong>de</strong>ren wij tot onze beschikk<strong>in</strong>ghebben, hoe meer wij niet alleenkunnen verbruiken, maar hoe meerwij ook kunnen afstaan aan hen, dieons waar<strong>de</strong>volle diensten bewijzen.Daar <strong>de</strong> goe<strong>de</strong>ren niet uit <strong>de</strong> hemelkomen vallen, maar moeten wor<strong>de</strong>nvoortgebracht, hangt onze welvaartdaarvan af, _of wij voldoen<strong>de</strong> goe<strong>de</strong>renkunnen voortbrengen, zo, dat wijeen belangrijk aantal mensen van <strong>de</strong>productie van <strong>de</strong> noodzakelijkelevensbehoeften kunnen vrij stellenom zich te wij<strong>de</strong>n aan wetenschap enkunst, enz.Als wij een kaartje kopen voor eenconcert, stellen wij -daarme<strong>de</strong> 'goe<strong>de</strong>ren(of" diensten) .ter beschikk<strong>in</strong>g vanhen, die voor ons muziek makeri.Wij zien dus, dat <strong>de</strong> diensten tenslotte geheel op goe<strong>de</strong>ren berusten enkunnen ons dus ver<strong>de</strong>r beperken toteen na<strong>de</strong>re beschouw<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> laatste.Alle goe<strong>de</strong>ren, die wij niet voor gebruikgereed <strong>in</strong> <strong>de</strong> natuur aantreffen,zijn het resultaat van arbeid. En zelfs<strong>de</strong> we<strong>in</strong>ige producten, die <strong>de</strong> natuur<strong>de</strong> eerste plaats is er bijftoenemen<strong>de</strong>ontwikkel<strong>in</strong>g steeds m<strong>in</strong><strong>de</strong>r, dat <strong>de</strong>natuur ons zon<strong>de</strong>r meer voor gebruikgereed levert, "omdat wij bij toenemen<strong>de</strong>ontwikkel<strong>in</strong>g steeds hogereeisen stellen en ons ver<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>natuur verwij<strong>de</strong>ren. Denkt b.v. maareens aan het water. Vroeger scheptemen het uit <strong>de</strong> sloot of v<strong>in</strong>g men hetop <strong>in</strong> een regenton. Tegenwoordig iser bijna geen huis meer zon<strong>de</strong>r waterleid<strong>in</strong>gof pomp<strong>in</strong>stallatie, wat betekent,dat wij ook het water nietzon<strong>de</strong>r arbeid van <strong>de</strong> natuur krijgen.In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> plaats leert <strong>de</strong> mens bijtoenemen<strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g steeds meernatuurkrachten beheersen. Hierbijkunnen zich merkwaardige verschuiv<strong>in</strong>genvaordoen. De x waterkracht1 werd b.v. aanvankelijk veel gebruiktvoor directe aandrijv<strong>in</strong>g van allerleiwerktuigen door mid<strong>de</strong>l van eenwaterrad. Later heeft <strong>de</strong>ze <strong>in</strong> verbandmet toenemend gebruik van steenkool— na <strong>de</strong> uitv<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> stoommach<strong>in</strong>e-^- aan betekenis verloren,Hoe waterkracht weer <strong>in</strong> ere is hersteld door voortscfirijd<strong>in</strong>g <strong>de</strong>r techniek.(Cliché A.P.-archief)tot onze beschikk<strong>in</strong>g stelt, die geenveran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g behoqven te on<strong>de</strong>rgaanvóór wij ze kunnen gebruiken, vereisentoch meestal nog een zekerearbeid om ze ons te verschaffen. Wild-moet wor<strong>de</strong>n gejaagd, wil<strong>de</strong> vruchtenmoeten wor<strong>de</strong>n geplukt en naar <strong>de</strong>plaats van verbruik wor<strong>de</strong>n vervoerd.In <strong>de</strong> rrfeeste gevallen echter levert<strong>de</strong> natuur <strong>de</strong> grondstof, die ook ver<strong>de</strong>rnog vele bewerk<strong>in</strong>gen moet on<strong>de</strong>rgaan.De arbeid is dus <strong>in</strong><strong>de</strong>rdaad <strong>de</strong> onontbeerlijkegrondslag van alles was wijnodig hebben en wij uiten geen legeschone frase, als wij zeggen dat <strong>de</strong>arbeid <strong>de</strong> bron is van alle welvaart.Natuur en arbeid vormen samen <strong>de</strong>grondslag van ons bestaan. De eersteis onmisbaar als leverancier van <strong>de</strong>grondstoffen en — naarmate <strong>de</strong> techniekvoortschrijdt — van <strong>de</strong> natuurkrachten.Naarmate <strong>de</strong> techniekhoger is ontwikkeld, komen wij..-. an<strong>de</strong>rs tegenover <strong>de</strong> natuur te staan.Wij kunnen ons echter nooit van haaFlos maken.Onze verhoud<strong>in</strong>g tot <strong>de</strong> natuur ontwikkeltzich <strong>in</strong> twee richt<strong>in</strong>gen. Inom daarna we<strong>de</strong>rom sterk op <strong>de</strong> voorgrondte tre<strong>de</strong>n als aandrijv<strong>in</strong>g vanelectrische centralen.Ook wor<strong>de</strong>n wij door toenemen<strong>de</strong>kennis op verschillen<strong>de</strong> punten m<strong>in</strong><strong>de</strong>rvan <strong>de</strong> natuur afhankelijk. Hetwordt b.v. mogelijk bepaal<strong>de</strong> natuurstoffente vervangen door kunstmatigeproducten.'Maar ook daarvoor'moet <strong>de</strong> natuur uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk <strong>de</strong> grondstofleveren. Onze afhankelijkheidvan <strong>de</strong> natuur blijft dus <strong>in</strong> totaal bestaan,maar b<strong>in</strong>nen ruimere grenzen.Deze afhankelijkheid van <strong>de</strong> natuurmaakt, dat elk volk b<strong>in</strong>nen zijn landsgrenzenslechts beschikt over bepaal<strong>de</strong>mogelijkhe<strong>de</strong>n. De natuur isniet overal gelijk. De bo<strong>de</strong>m levertslechts bepaal<strong>de</strong> grondstoffen en hetklimaat laat slechts bepaal<strong>de</strong> culturestoe. enz.^Deze ongelijke ver<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g van <strong>de</strong>natuurlijke rijkdommen maakt on<strong>de</strong>rlirgeuitwissel<strong>in</strong>g van productennoodzakelijk.Kier raken wij meteen het probleemvan het streven naar beheers<strong>in</strong>g van<strong>de</strong> grondstoffengebie<strong>de</strong>n en verkeerswegen.Van oudsher hebben <strong>de</strong> meestontwikkel<strong>de</strong> volken er naar gestreefdzich'<strong>de</strong> zekerheid te verschaffen over<strong>de</strong> noodzakelijke grondstoffen on<strong>de</strong>ralle omstandighe<strong>de</strong>n te Kunnen beschikken,zon<strong>de</strong>r daarvoor van an<strong>de</strong>renafhankelijk te zijn. Van oudsherheeft ook <strong>de</strong> neig<strong>in</strong>g bestaan an<strong>de</strong>rendaarvan uit te sluiten om <strong>de</strong> eigenmachtspositie te versterken, hetzij om<strong>in</strong> vre<strong>de</strong>stijd <strong>de</strong> mogelijkheid te hebbengrote- monopoliew<strong>in</strong>sten te kunnenmaken, hetzij om <strong>in</strong>geval van<strong>oorlog</strong> zelf sterk te staan en extramachtsmid<strong>de</strong>len <strong>in</strong> han<strong>de</strong>n te hebben.Op <strong>de</strong>ze vraagstukken, die uit <strong>de</strong>noodzakelijkheid, van <strong>in</strong>ternationaleuitwissel<strong>in</strong>g van goe<strong>de</strong>ren voortvloeien,komen wij later nog terug.Wij zagen, dat het <strong>de</strong> arbeid is, die<strong>de</strong> grondstoffen die <strong>de</strong> natuur onslevejt, zodanig omvormt, dat zij geschiktwor<strong>de</strong>n om onze behoeften tebevredigen. De arbeidskracht maaktdus <strong>de</strong> voornaamste rijkdom uit vaneen volk, want het is <strong>de</strong> arbeidskracht,die <strong>de</strong> natuurlijke mogelijkhe<strong>de</strong>nomzet <strong>in</strong> werkelijke welvaart. .Toch is daarme<strong>de</strong> het vraagstuk nietuitgeput. Zodra <strong>de</strong> mens zich verheftboven <strong>de</strong> „primitiefste staat en dusniet meer „van <strong>de</strong> -hand <strong>in</strong> <strong>de</strong> tand"leeft, beschikt hij ook over <strong>de</strong> resultatenvan vroeger verrichte arbeid <strong>in</strong><strong>de</strong> vorm van gebouwen, transportmid<strong>de</strong>len,hulpmid<strong>de</strong>len bij <strong>de</strong> voortbreng<strong>in</strong>g,reeds voor ver<strong>de</strong>re bewer-- k<strong>in</strong>g gereed liggen<strong>de</strong> grondstoffen(tezamen <strong>de</strong> productiemid<strong>de</strong>len) ehvoorra<strong>de</strong>n gebruiksgoe<strong>de</strong>ren.Op een bepaal<strong>de</strong> trap van ontwikkel<strong>in</strong>gis het bestaan zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze resultatenvan vroeger verrichte arbei<strong>de</strong>envoudig on<strong>de</strong>nkbaar.Het zijn juist <strong>de</strong> productiemid<strong>de</strong>len,die <strong>in</strong> het kapitalistisch tijdperk,waar<strong>in</strong> zij <strong>in</strong> tot dusverre ongeken<strong>de</strong>omvang zijn toegenomen, oorzaak zijn.gewor<strong>de</strong>n van een volkomen afharike-,lijke positie van <strong>de</strong> arbeid. Naarmate<strong>de</strong> arbeid zon<strong>de</strong>r omvangrijke enkostbare hulpmid<strong>de</strong>len practisch onmogelijken <strong>in</strong> elk geval <strong>in</strong> verhoud<strong>in</strong>gtot <strong>de</strong> .rest volkomen onproductiefwerd, yerkregen zij, die <strong>de</strong> beschikk<strong>in</strong>gover <strong>de</strong> productiemid<strong>de</strong>len"had<strong>de</strong>n, een overwicht over <strong>de</strong> arbeidskracht,die zij hierdoor aan hun persoonlijkebelangen dienstbaar kon<strong>de</strong>nmaken. De productiemid<strong>de</strong>len wer<strong>de</strong>n"„kapitaal", d.w.z. mid<strong>de</strong>len tot hetverschaffen van één <strong>in</strong>komen aanhun bezitters, die daarbij het algemeenbelang ten bate van <strong>de</strong> persoonlijkew<strong>in</strong>st op <strong>de</strong> achtergrond stel<strong>de</strong>n..De arbeid- scheen een tijd lang nietmeer <strong>de</strong> werkelijke bron van alle welvaart,maar slechts mid<strong>de</strong>l tot verrijk<strong>in</strong>gvan <strong>de</strong> kapitaalbezitters.Het socialisme heeft steeds aan <strong>de</strong>zewantoestand een e<strong>in</strong><strong>de</strong> willen maken-.In <strong>de</strong> practijk wil dit zeggen, dat hetevenwicht <strong>in</strong> <strong>de</strong> waar<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g van <strong>de</strong>arbeid en <strong>de</strong> daarbij noodzakelijke""hulpmid<strong>de</strong>len zal moeten wor<strong>de</strong>n hersteld.Uitgaan<strong>de</strong> van <strong>de</strong> erkenn<strong>in</strong>g van <strong>de</strong>arbeid als <strong>de</strong> werkelijke grondslag vanons bestaan, zal <strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van ie<strong>de</strong>ren diens recht op belon<strong>in</strong>g, moetenwor<strong>de</strong>n afgemeten naar <strong>de</strong> dienst, diehij <strong>in</strong> het raam van het gemeenschappelijk-belang verricht, hetzij alslei<strong>de</strong>r, heteij als uitvoer<strong>de</strong>r bij <strong>de</strong>voortbreng<strong>in</strong>g..Geschiedt dit <strong>in</strong><strong>de</strong>rdaad en is opklimmentot een lei<strong>de</strong>n<strong>de</strong> functie nietmeer' gebon<strong>de</strong>n aan bezit, maar uitsluitendafhankelijk van. persoonlijkegeschiktheid, dan' zal blijken, dat hetbezit van <strong>de</strong> productiemid<strong>de</strong>len alszodanig een factor is van bijkomsti?belang, waarvan <strong>de</strong> betekenis voor<strong>de</strong>n "enkel<strong>in</strong>g sterk aan belang <strong>in</strong>boet.