12.07.2015 Views

Materie en materiale - Christelike Biblioteek

Materie en materiale - Christelike Biblioteek

Materie en materiale - Christelike Biblioteek

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Blaas nou op die reep papier. Wat gebeur daarmee? Skryf neer wat jy si<strong>en</strong>.Verklaring:Hoër lugdrukbo-op ballae drukLug vloei vinnigonder balMinder of meer druk? beweeg, dit minder druk uitoef<strong>en</strong>. Jy kon dus nie die tafelt<strong>en</strong>nisballetjie uit die tregter blaasnie, want die lugdruk op die bal was groter as die lugdruk onder die bal.laer drukBog<strong>en</strong>oemde beginsel word ook gebruik in die ontwerp van vliegtuie se vlerke. Lug wat oordie vlerk beweeg, moet verder gaan as lug wat onder die vlerk deur beweeg. Lug moet ookbokant die vlerk vinniger beweeg as onder. Die opwaartse lugdruk op die vlerk is dus groteras die afwaartse lugdruk op die vlerk. Die vlerk word dus deur die lug opgelig (stygkrag).m<strong>en</strong>se droom al vir eeue daaroor <strong>en</strong> baie het gesterf in hul poging voordat dieeerste sweeftuie, ballonne <strong>en</strong> vliegtuie uitgevind is. Die groot probleem isnatuurlik swaartekrag (meer hieroor later) – die krag wat dinge na die aardeaantrek. Hoe kry voëls dit dus reg? hou indi<strong>en</strong> dié krag sterker is as swaartekrag. Voëls gebruik ook stygkrag om in die lug tesweef. George Cayley het in 1804 die eerste modelsweeftuig gebou <strong>en</strong> Orville <strong>en</strong> WilburWright het in 1903 die eerste aangedrewe vliegtuig gebou <strong>en</strong> gevlieg. Dit het sowat 800m vergevlieg voordat dit op sy buik geland het. Die eerste vliegtuie (tweedekkers g<strong>en</strong>oem omdathulle twee stelle vlerke gehad het) het skroewe gehad watdie krag voorsi<strong>en</strong> het om die vliegtuig voer<strong>en</strong>toe te beweeg.Helikopters met e<strong>en</strong> groot skroef of rotor bo, is in 1939 deur voorgestel het. Hy het baie vliegmasji<strong>en</strong>e getek<strong>en</strong>, maar dieeerste wat suksesvol was, is eers 500 jaar later gebou.60

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!