Steunbare activiteiten en basissteun (pdf) - IWT

Toelichtingsdocument O&O-bedrijfsprojecten :Steunbare activiteiten en bepaling van het basissteunpercentageversie : juni 2008Algemene principesDe steun voor een O&O-bedrijfsproject wordt gegeven met het oog op het realiseren van hetinnovatiedoel. Essentieel is dat kennis moet worden opgebouwd door activiteiten die kaderen in eenverantwoorde methodologie en systematische aanpak. Het zijn deze activiteiten van kennisopbouw of deactiviteiten die de kennisopbouw rechtstreeks ondersteunen die de grondslag vormen voor de steun(steunbare activiteiten).De steunbare activititeiten zullen maar een deel vormen van de innovatie-activiteiten in een bedrijfomdat bepaalde delen van innovatietrajecten niet gesteund worden, in het algemeen de activiteitendichter tegen de markt, en omdat zelfs voor onderzoeks- en ontwikkelingstrajecten bepaalde activiteitenen kosten in het bedrijf niet voor steun in aanmerking komen.Rekening houdend met het doel van O&O-bedrijfssteun, gaat hogere steun naar projecten met hogererisico’s en onzekerheden.Het basissteunpercentage is afhankelijk van de aard van de activiteiten, de onzekerheden bij deuitvoering van een project en de mate van kennisverwerving. Er zijn momenteel 2basissteunpercentages, respectievelijk voor onderzoeksprojecten (40%) en voor ontwikkelingsprojecten(15%). Voor de bepaling van wat onderzoeksprojecten en wat ontwikkelingsprojecten zijn, baseren weons op de definities die opgenomen zijn in de Europese kaderregeling voor Onderzoek, Ontwikkeling enInnovatie en in het Vlaamse O&O-besluit.Over het basissteunpercentage wordt beslist bij de start van het project (selectiefase) en het wordtvastgelegd in de overeenkomst. Het blijft ongewijzigd, tenzij bij een tussentijdse evaluatie zou blijken dater belangrijke wijzigingen zijn t.o.v. het oorspronkelijk projectplan of uit de prestatiecontrole zou blijkendat er een onverantwoorde discrepantie is tussen het projectplan en de uitvoering.Het bepalen van het basissteunpercentage gebeurt in 3 stappen :- In een eerste stap worden de niet steunbare activiteiten geëlimineerd uit de totale activiteiten die dooreen aanvrager of zijn bedrijfspartners in de context van innovatie worden uitgevoerd.- In een tweede stap worden het innovatiedoel en het werkprogramma ontleed, met als doel na te gaanof het project uitzonderlijk dient te worden opgesplitst in (deel)projecten. Het basissteunpercentage isdus hetzelfde voor het hele project, tenzij er onderscheiden delen in het project zijn die een anderbasispercentage vereisen.- In een derde stap wordt dan voor het project (of eventueel een projectdeel) het basissteunpercentagebepaald.IWT Toelichtingsdocument O&O-bedrijfsprojecten versie : juni 2008Steunbare activiteiten en basissteunpercentage p.1

Eerste stap: eliminatie van de niet-steunbare activiteitenDe gesteunde activiteiten in O&O-bedrijfsprojecten moeten essentieel kennisverwervend zijn of diekennisverwerving direct ondersteunen. Een aantal activiteiten en trajecten komen daarbij a priori niet inaanmerking voor steun binnen een O&O-bedrijfsproject. Dit zijn :- in algemene zin alle engineeringsactiviteiten, routinematige verbeteringen en technologieimplementatie.Onder deze definitie vallen zeker :*in de praktijk brengen of gebruiken van bestaande kennis/technieken voor o.a. product/proces/dienstaanpassingen zonder dat dit gepaard gaat met een duidelijke kennisverwerving of een belangrijkeonzekerheid/ intrinsiek risico.* routinematige of periodieke wijzigingen van bestaande producten, processen of diensten en anderecourante werkzaamheden, zelfs als dat verbeteringen zijn.* activiteiten die niet bijdragen tot een duidelijke verhoging van de kennis binnen het bedrijf en dieuitgevoerd worden volgens binnen bedrijf gangbare (straighforward) procedures.Als dergelijke activiteiten de kern uitmaken van een O&O-bedrijfsproject, zal het project geen steunkrijgen.Dergelijke activiteiten kunnen soms wel worden uitgevoerd tijdens het project ter ondersteuning van deeigenlijke O&O-activiteiten, en komen dan wel in aanmerking. Voorbeelden zijn de engineering van eenspecifieke proefinstallatie of de aanmaak van specifieke grondstoffen.- algemene ondersteunende activiteiten in een bedrijf, zoals personeelsbeheer, financieel beheer,logistiek e.d.- opleidingen en algemene kennisverwerving die niet specifiek zijn voor het project.- demonstraties die het niveau van het aantonen van de proof of principle overstijgen.- activiteiten gericht op het productierijp maken en het naar de markt brengen van de in het projectbestudeerde of ontwikkelde producten, processen of diensten, inclusief het maken van eendefinitief design, het maken van user interfaces, productdocumentatie, handleidingen e.d.- marktonderzoek en marketingactiviteiten die verder gaan dan het bepalen van de oriëntatie tijdens hetonderzoeks- en ontwikkelingstraject zelf.- alle activiteiten om te voldoen aan normen, labels, accreditaties, registraties of andere wettelijkeverplichtingen; in het bijzonder valt daar ook klinisch onderzoek voor registratiedoeleinden onder.- activiteiten van voorbereiding en uitvoering van investeringen voor productie-installaties; uitbouw vanen investeringen in onderzoeksinstallaties nodig voor het uitvoeren van het O&O-bedrijfsproject komenwel in aanmerking.Niet zozeer de aard van de activiteiten maar wel hun bijdrage tot de kennisverwerving is doorslaggevend.Zoals ook in de lijst vermeld, kunnen soms dergelijke of soortgelijke activiteiten toch gesteund wordenals ze een integraal deel uitmaken van het O&O-traject. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn voor usabilityonderzoek, het onderzoek van legale aspecten of aspecten van intellectuele eigendom die de oriëntatievan het O&O-traject mee bepalen (ondersteunende activiteiten). Ondersteunende activiteiten kunnenechter nooit de hoofdmoot van een project uitmaken.IWT Toelichtingsdocument O&O-bedrijfsprojecten versie : juni 2008Steunbare activiteiten en basissteunpercentage p.2

Tweede stap: nagaan of het project in delen moet worden gesplitstHet is in het algemeen de bedoeling projecten als een geheel te behandelen en te steunen. Soms is hetechter aangewezen het project in delen te splitsen met een verschillend steunpercentage. De volgendeaanpak wordt gevolgd :- als een project een expliciet tussentijds evaluatiemoment heeft (belangrijk beslispunt, inhoudelijkemijlpaal of na 2 jaar) zullen de periode voor en na dit moment afzonderlijk geëvalueerd worden enkunnen ze reeds bij de steunbeslissing een verschillend basissteunpercentage krijgen- als de aard van de activiteiten binnen een (deel) project sterk verschilt in functie van de tijd,bijvoorbeeld wanneer binnen een langdurig project duidelijk verschillende periodes met activiteiten vaneen verschillende aard en finaliteit kunnen onderscheiden worden, kan dit deelproject een anderbasissteunpercentage krijgen- als een project bestaat uit een bundeling van parallelle deelprojecten die weinig of niet gekoppeld zijn(afzonderlijk innovatiedoel, ander traject), zullen die deelprojecten individueel worden beoordeeld enkunnen ze een ander basissteunpercentage krijgen- ook als er binnen een project een afzonderlijk projectdeel bestaat dat binnen het globale innovatiedoeleen specifieke deeldoelstelling heeft, kan dit een ander basissteunpercentage krijgen- als vanuit één kennisplatform binnen hetzelfde project meerdere cases concreet worden uitgewerkt dieop zich geen specifieke feedback leveren tot het kennisplatform zelf, kunnen de hoofd- en deneventrajecten afzonderlijk beoordeeld worden.Het is dus niet de bedoeling om systematisch per bedrijfspartner of onderzoekspartner een anderbasissteunpercentage te bepalen, tenzij aan één van de bovenstaande voorwaarden is voldaan. Immers,bij een goede samenwerking tussen partners, moet het werk van alle partners bijdragen tot hetinnovatiedoel.Derde stap: bepaling van het basissteunpercentageVoor de bepaling van het basissteunpercentage wordt uitgegaan van het innovatiedoel en hetwerkprogramma. Het onderscheid tussen onderzoeksprojecten en ontwikkelingsprojecten is gebaseerdop de mate van kennisverwerving en risico/onzekerheid. Het natraject kan een indicator zijn voor dezeaspecten en kan bijgevolg in sommige gevallen hierover uitsluitsel geven.De beoordeling voor de bepaling van het basissteunpercentage gebeurt steeds vanuit het standpunt vanhet bedrijf en op basis van de activiteiten die in het projectvoorstel worden voorgelegd. Activiteiten vanonderzoekspartners die worden uitgevoerd in de loop van het project, waarmee de andere activiteiten ininteractie geformuleerd zijn en die door de bedrijfspartners betaald worden, worden hierbij opgenomen.Activiteiten, die eerder werden uitgevoerd of die parallel door een partner worden uitgevoerd in hetzelfdeonderzoeksdomein maar buiten het eigenlijke IWT-projectvoorstel en dus (in dit kader) niet betaaldworden door de bedrijfspartner(s), worden hierbij niet meegerekend.IWT Toelichtingsdocument O&O-bedrijfsprojecten versie : juni 2008Steunbare activiteiten en basissteunpercentage p.3

Omschrijving van onderzoeksprojectenOnderzoeksprojecten bestaan in hoofdzaak uit activiteiten waarbij op een kritische en systematischemanier nieuwe (wetenschappelijke, technische, zakelijke en andere) kennis, inzichten en vaardighedenworden opgebouwd. Het doel van deze kennisopbouw is deze in een latere fase te gebruiken bij deontwikkeling van nieuwe producten, processen of diensten of om bestaande producten, processen ofdiensten aanmerkelijk te verbeteren.Een project(deel) wordt als een onderzoeksproject beschouwd indien aan beide volgende voorwaarden isvoldaan :(1) het project(deel) gaat in zijn hoofdmoot gepaard met een belangrijke onzekerheid of risico. Ditrisico kan verbonden zijn aan de uitvoering van het project (uitgaande van een correcte uitvoering).De onzekerheden kunnen ook onbekenden van wetenschappelijke aard zijn. Risico’s die hierbij nietin rekening gebracht worden, zijn deze van commerciële aard, managementrisico’s en onzekerhedenover mankracht, timing en begrotingEN(2) het project(deel) betekent in zijn hoofdmoot een duidelijke of substantiële stap voorwaarts voor hetbedrijf op het vlak van kennis, inzichten en vaardigheden, en minstens een aanwijsbare (maareventueel beperkte) vooruitgang t.o.v. de toegankelijke state-of-the-art in het domein of de sectorwaarin het bedrijf actief is of de resultaten zal valoriserenEen mogelijke voldoende indicator voor de stap in kennisverwerving, kan het feit zijn dat het IWT-projectzal gevolgd worden door een belangrijk natraject van onderzoeks-en/of ontwikkelingsactiviteitenvooraleer de resultaten van het project gevaloriseerd kunnen worden door de aanvrager.Aan onderzoeksprojecten wordt een basissteunpercentage van 40% toegekend.Verdere toelichting over onderzoeksprojectenDe nadruk bij onderzoeksprojecten ligt op de generatie of creatie van nieuwe kennis, niet op hettoepassen of combineren van deze kennis. Deze kennis of de resultaten van dit project kunnen dan nahet project de basis vormen van verdere ontwikkeling van nieuwe producten, processen of diensten ofhet substantieel verbeteren van bestaande. Het is essentieel dat deze elementen in eerste instantieterug te vinden zijn in het omschreven innovatiedoel.Kennis wordt opgebouwd door het uitvoeren van activiteiten binnen het tijdskader van een project.Kennis die via externe bronnen beschikbaar is, door studie verwerven wordt hier niet onder verstaan.Onderzoekprojecten zijn onderzoek met een (mogelijks beperkte maar) relevante en aantoonbarebijdrage tot de state-of-the-art in het domein of de sector. De kennis dient bijgevolg niet enkelsubstantieel te zijn voor het bedrijf, maar tevens een vooruitgang te betekenen in het betrokken domein.De focus ligt op het verdiepen van het inzicht en op het verwerven van know-how. Deze kennis zalbijgevolg een generiek karakter vertonen. Onderzoek kan zich onderscheiden van ontwikkeling door eengrotere afstand tot de markt.Een project wordt als onderzoek geïdentificeerd als de hoofdmoot van de activiteiten aan deze definitievoldoet; hierbij kunnen in beperkte mate ondersteunende activiteiten worden ondergebracht, dieverschillende types kunnen uitmaken (ontwikkeling, engineering, implementatie, testen). Binnen eenonderzoeksproject kunnen bijvoorbeeld ook activiteiten zijn opgenomen gericht op de ontwikkeling vanonderdelen van complexe systemen of de uitvoering van testen, voor zover deze noodzakelijk zijn voorde uitvoering en validering van het onderzoek en bijgevolg integraal deel uitmaken van de activiteiten inhet project.IWT Toelichtingsdocument O&O-bedrijfsprojecten versie : juni 2008Steunbare activiteiten en basissteunpercentage p.4

Omschrijving van ontwikkelingsprojectenOntwikkelingsprojecten omvatten activiteiten van verwerven en gebruiken van bestaande(wetenschappelijke, technische, zakelijke en andere) kennis en vaardigheden met als doel te komen totplannen, ontwerpen en prototypes van nieuwe, gewijzigde of verbeterde producten, processen ofdiensten.Ontwikkelingsprojecten omvatten dus in hoofdzaak aanvaardbare activiteiten van O&O, maar voldoenniet aan de definitie gehanteerd voor onderzoeksproejcten.Aan ontwikkelingsprojecten wordt een basissteunpercentage van 15% toegekend.Verdere toelichting over ontwikkelingsprojectenOntwikkeling staat dicht bij de markt en kan de fabricage van een initieel prototype of een demonstrator,die nog niet rechtstreeks voor commerciële doeleinden kunnen worden ingezet, omvatten.Deze projecten worden enerzijds nog steeds gekenmerkt door een belangrijke onzekerheid (enonderscheiden zich o.a. hierin van engineering en implementatie), maar anderzijds door een relatiefbeperkte kennisverwerving.Het is van essentieel belang deze elementen terug te vinden in het omschreven innovatiedoel. De aanpakof uitvoering van het project dient hiermee in overeenstemming te zijn. Voor projecten waarbij eenstraightforward en gekende werkwijze met beperkte complexiteit wordt gevolgd, betekent dit vaak dathet zwaartepunt ligt op het toepassen van kennis en inzichten en in beperkte mate op de verwervingervan.In geval van een iteratieve projectaanpak kunnen in bepaalde gevallen binnen een ontwikkelingsprojectmeerdere opeenvolgende proefversies worden ontwikkeld die nog niet voor commerciële toepassingkunnen worden aangewend. Het is de taak van het bedrijf om voldoende informatie beschikbaar testellen om dit aspect te kunnen beoordelen. IWT zal in elk specifiek geval, op basis van deze informatie,beslissen tot hoever de steun kan gaan.Verdere toelichting over het natrajectOnder natraject worden de "bijkomende activiteiten" noodzakelijk na het IWT-project verstaan,beoordeeld vertrekkend vanuit de resultaten. Het is een inschatting van de bijkomende inspanning in devorm van bijkomend onderzoek en ontwikkelingen maar ook investeringen e.d. die het bedrijf nog dientte leveren vooraleer de projectresultaten op commerciële basis aan “klanten” kunnen verkocht worden.Als klanten moeten hierbij beschouwd worden de typische klanten van het bedrijf en niet noodzakelijk deeindgebruikers van het product, dienst of proces. Eventuele activiteiten bij derden na verkoop opcommerciële basis worden niet in rekening genomen.IWT Toelichtingsdocument O&O-bedrijfsprojecten versie : juni 2008Steunbare activiteiten en basissteunpercentage p.5

Een aantal aandachtspunten:- Bij een iteratieve aanpak houdt de verkoop aan een eerste klant niet noodzakelijk in dat hetonderzoeks/ontwikkelingstraject of het natraject van een project beëindigd is. Commerciëlemarktrijpheid voor een ruimere markt is het ijkpunt om de afstand tot de markt in te schatten. Niet deeerste verkoop.- Het traject van concept tot commercialisatie verschilt per domein (met bvb. binnen de telecom eentypische trajectduur van 5 jaar voor optische systemen, 3 jaar voor netwerken, 18 maand voorapplicaties). Bij de beoordeling van het natraject houdt het IWT rekening houdend met vergelijkbareontwikkelingen binnen een technologie- of toepassingsdomein.In geval van een iteratieve projectmethodologie kunnen in bepaalde gevallen binnen een ontwikkelingsprojectmeerdere opeenvolgende proefversies worden ontwikkeld die nog niet voor commerciëletoepassing kunnen worden aangewend. Het is de taak van het bedrijf om voldoende informatiebeschikbaar te stellen om dit aspect te kunnen beoordelen. IWT zal in elk specifiek geval, op basis vandeze informatie, beslissen tot hoever de steun kan gaan.IWT Toelichtingsdocument O&O-bedrijfsprojecten versie : juni 2008Steunbare activiteiten en basissteunpercentage p.6