07.06.2016 Views

KLK-Jun-2016

KLK-Jun-2016

KLK-Jun-2016

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Jun</strong>ie <strong>2016</strong><br />

Aktueel<br />

5<br />

Is die droogte verby?<br />

Johan van den Berg<br />

Santam Landbou<br />

Wanneer is daar ‘n droogte?<br />

Net soos ons nie die spesifieke begindatum van ‘n droogte kan<br />

bepaal nie, so onseker is die presiese einddatum ook. Om hierdie<br />

vraag te beantwoord moet daar gekyk word na die definisie van<br />

droogte, want dit het verskillende betekenisse vir verskillende<br />

belanghebbendes.<br />

Die sogenaamde “weerkundige droogte” is wanneer daar lang tye<br />

van ondergemiddelde reënval voorkom. ‘n “Hidrologiese droogte”<br />

is wanneer die damme se stand en ondergrondse water swak is en<br />

‘n “landboukundige droogte” is wanneer daar ondergemiddelde<br />

reënval in veral kritiese produksiestadiums voorkom. Dan is daar<br />

nog die “sosio-ekonomiese droogte” waar daar ‘n aan loop of<br />

groep van klimaats- en ander omstandighede is wat die produsent<br />

se kapitaalvermoë verswak, byvoorbeeld die gebrek<br />

aan aanteelvee na ‘n droogte, skuld gedurende die droogte<br />

opgebou, ensovoorts.<br />

Dus kan baie reën voorkom maar nie noodwendig die “finansiële<br />

droogte” of selfs landboukundige droogte breek nie. Reën<br />

kan byvoorbeeld gedurende nie-produserende stadiums soos<br />

die winter voorkom, maar dit gaan nie die droogte ophef nie.<br />

So ook kan selfs bogemiddelde reënval gedurende ‘n seisoen<br />

wat voorafgegaan is deur langdurige droë toestande, nie die<br />

droogte breek nie. Dus is ‘n landboukundige droogte ‘n funksie<br />

van reënval (watter tyd van die jaar, hoeveelheid reën, tipe reën,<br />

opvolgreën), tydsverloop na reënval en die bestuur van weiding<br />

nadat reënval voorgekom het. ‘n Sosio-ekonomiese of finansiële<br />

droogte kan egter nog lank na die ander tipes droogtes gebreek<br />

is, aanhou.<br />

Hoe lyk die reënvaltoestande vir die<br />

komende seisoen?<br />

Die huidige El Niño-verskynsel het heelwat verswak en was teen<br />

einde April <strong>2016</strong> slegs ongeveer 30% van wat dit was teen einde<br />

November toe die piek bereik is. Voorspellings dui daarop dat<br />

daar waarskynlik reeds in Augustus <strong>2016</strong> na ‘n La Niña-verskynsel<br />

oor gegaan sal word. Die kanse vir ‘n volskaalse La Niña-verskynsel<br />

vir <strong>2016</strong>/2017 word tans op meer as 70% weergegee. Die<br />

kanse vir die herontwikkeling van ‘n El Niño is minder as 5% met<br />

‘n 25% kans vir neutrale toestande.<br />

Die effek van die Indiese oseaan is nog onbekend maar dit wil<br />

voorkom asof dit veral tydens sterk La Niña-seisoene ‘n kleiner<br />

Jou vennoot in landbou<br />

negatiewe effek op reënval kan uitoefen. Gegewe die verwagting<br />

vir ‘n La Niña-verskynsel vir <strong>2016</strong>/2017, skep dit goeie vooruitsigte<br />

vir reënval vir sekere tye van die seisoen:<br />

• Daar is nog ‘n bogemiddelde kans vir reën in die eerste deel van<br />

die winter veral oor die suidelike dele van die land (insluitende<br />

suidelike dele van die Noord-Kaap).<br />

• Die kanse vir lentereën (Augustus - Oktober) lyk ondergemiddeld.<br />

• Daar is ‘n baie goeie kans vir reën vanaf die tweede deel van<br />

Oktober maar veral rondom Desember asook Februarie/<br />

Maart 2017. Dit is veral die sentrale tot westelike dele van die<br />

land waar bogemiddelde reënval verwag word.<br />

Implikasies vir landbou in veral die<br />

Noord-Kaap<br />

• Wat weidingstoestande betref, kan die volgende seisoen hopelik<br />

help om veldherstel te laat plaasvind en nie net voldoende<br />

produksie nie. Hier is dit waar goeie weidingsbestuur van<br />

uiterste belang gaan wees om te verseker dat vinnige en goeie<br />

veldherstel kan plaasvind.<br />

• Dit is nie uitgesluit dat bogemiddelde reënval kan voorkom wat<br />

siektes en peste en plae kan bevorder nie. Weerstand teen siektes<br />

het verswak omdat dit so droog was die afgelope jare. Dit sou<br />

raadsaam wees om vee vroegtydig in te ent.<br />

• Die goeie kans vir reën in die midsomer kan groot negatiewe<br />

implikasies vir veral druiwe- en lusernprodusente inhou. Dit kan<br />

ook die stroop van koring beïnvloed indien dit al teen einde<br />

Oktober begin reën.<br />

• Gewoonlik is La Nina jare verantwoordelik vir genoeg water<br />

om damvlakke te laat styg en dit behoort alreeds teen einde<br />

Desember ‘n positiewe effek te hê.<br />

Opsommend<br />

Dit lyk asof die kanse goed is dat die weerkundige en hidrologiese<br />

droogtes teen die einde van <strong>2016</strong> gebreek kan wees<br />

maar die landboukundige en veral sosio-ekonomiese droogte kan<br />

nog langer duur. Net goeie bestuur is dan verantwoordelik om te<br />

bepaal wanneer laasgenoemde twee tipes droogtes gebreek<br />

gaan word.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!