OEK 92
februari 2014
februari 2014
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Is de fietsstraat een fietsvoorziening?<br />
Alleen een naam?<br />
Wat te doen als je een breed fietspad toegankelijk<br />
voor auto’s wilt maken? Noem<br />
het fietsstraat, dat oogt fietsvriendelijk<br />
en verhult de autovoorziening. Want<br />
wat is de praktijk? Ook een drukke winkelstraat<br />
zonder fietspad of fietsstrook<br />
heet soms versluierend een fietsstraat.<br />
Versluierend, want auto-parkeren kan<br />
er ongehinderd; schuin of zelfs haaks<br />
parkeren is in een fietsstraat mogelijk,<br />
ondanks de risico’s voor de fietsers. Een<br />
fietsstraat mag tegelijk gebruikt worden<br />
voor buurtontsluiting met zo’n 2400<br />
auto’s per etmaal – ofwel op de drukste<br />
uren om de 10 seconden een auto. Volgens<br />
sommigen zouden er zelfs (veel)<br />
meer auto’s mogelijk moeten zijn! En<br />
dus ook geen beperking tot alleen bestemmingsverkeer<br />
(waarmee het aantal<br />
auto’s vermindert tot enkele honderden<br />
per etmaal) en geen hinderlijk laden en<br />
lossen.<br />
Kortom, een winkelstraat is meestal ongeschikt<br />
als fietsroute, de aanduiding<br />
fietsstraat verandert dat niet.<br />
En de vorm?<br />
Sommige fietsstraten zijn verdeeld in<br />
twee rijstroken met een niet of moeilijk<br />
overrijdbare middenberm. De trage<br />
fietser voelt zich daar opgejaagd door<br />
O P I N I E<br />
achterop komende auto’s, de snelle fietser<br />
moet afremmen voor het hinderlijke<br />
autoverkeer. De Belgen kennen het voorschrift<br />
dat auto’s in zo’n straat fietsers<br />
niet voorbij mogen rijden, maar ook dat<br />
lost weinig op: nu hindert de achter een<br />
trage fietser hangende auto de snellere<br />
fietsers. Voorrang op zijstraten is bij de<br />
fietsstraat niet geregeld. Gebrek aan een<br />
heldere beschrijving en eenvormigheid<br />
lokt grillige vormen en onherkenbaarheid<br />
uit.<br />
Strengere eisen<br />
Vreemd dat bepaalde belangengroepen<br />
die opkomen voor fietsers de fietsstraat<br />
zien als een fietsvoorziening zonder<br />
striktere eisen te stellen die autohinder<br />
voorkomen. Smalle fietsroutes zijn ongeschikt<br />
voor menging met veel hinderlijk<br />
autoverkeer en zonder beperkingen op<br />
de parkeermogelijkheden. Gebrek aan<br />
beperkingen – zowel voor rijdende als<br />
parkerende auto’s – maakt de fietsstraat<br />
in de praktijk dan ook meer een autovoorziening.<br />
Een fietspad verbreden om<br />
auto’s toe te laten doet afbreuk aan de<br />
fietskwaliteit.<br />
Zaanstraat<br />
Het minst slechte voorbeeld van<br />
een Amsterdamse fietsstraat is de<br />
Zaanstraat (boven), ondanks de bus<br />
die daar nog rijdt. Het afwisselende<br />
eenrichtingverkeer voor de auto<br />
beperkt het aantal rijdende auto’s.<br />
Maar de stilstaande auto krijgt met<br />
haaks parkeren (te) veel ruimte. Ook<br />
heeft het stadsdeel de Zaanstraat<br />
niet tot voorrangsroute gemaakt.En<br />
dus beantwoordt ook deze niet aan<br />
wat een fietsstraat zou moeten zijn.<br />
Conclusie<br />
Zo ruim opgevat houdt de fietsstraat<br />
geen duidelijke keuze tussen fiets en<br />
auto in. Het past in de modieuze drang<br />
naar de samen gedeelde ruimte (‘shared<br />
space’) zonder gebruiksvoorschriften,<br />
dus waar de weggebruikers het onderling<br />
zelf moeten uitzoeken. Het lijkt een<br />
trend van vervagende regelgeving zoals<br />
ook met de snorscooter, die gebruikt<br />
wordt als snelle brommer maar wettelijk<br />
behandeld als fiets. Zelfs het grote aantal<br />
ongevallen met die schimmige voertuigen<br />
lijkt geen reden tot ingrijpen. Telt<br />
verkeersveiligheid toch minder? (RH)<br />
Bestaande fietsstraten in Amsterdam<br />
50 meter Prinses Irenestraat 100 meter Jachthavenweg Zaanstraat<br />
18