De maatschappij dat ben JIJ niveau voor BBL en BOL 2019_20
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DE MAATSCHAPPIJ DAT BEN <strong>JIJ</strong> • <strong>BOL</strong> EN <strong>BBL</strong><br />
Oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> – bij<strong>voor</strong>beeld krachttraining –<br />
die je spier<strong>en</strong> <strong>en</strong> bott<strong>en</strong> versterk<strong>en</strong> zijn ook<br />
heel gezond. En heb je e<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>d beroep?<br />
Haal dan altijd zelf koffie, thee of water, dan<br />
heb je weer e<strong>en</strong> loopje.<br />
je dit e<strong>en</strong>voudig uitrek<strong>en</strong><strong>en</strong>. <strong>De</strong> uitkomst is<br />
e<strong>en</strong> getal. Is <strong>dat</strong> tuss<strong>en</strong> <strong>20</strong> <strong>en</strong> 25 dan heb je<br />
e<strong>en</strong> gezond gewicht. E<strong>en</strong> getal onder 18,5<br />
is te laag <strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> getal bov<strong>en</strong> 30 heb je<br />
overgewicht.<br />
Energiebalans<br />
Je lichaam is te vergelijk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> machine<br />
die brandstof nodig heeft. Die brandstof is<br />
voedsel. Gaan er net zoveel calorieën in<br />
als eruit, dan blijf je op gewicht. Je bereikt<br />
de <strong>en</strong>ergiebalans. Wil je afvall<strong>en</strong>, dan moet<br />
je minder calorieën naar binn<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong><br />
(minder et<strong>en</strong>), of meer calorieën verbrand<strong>en</strong><br />
(meer beweg<strong>en</strong>). Je gewoont<strong>en</strong> verander<strong>en</strong>,<br />
kost soms tijd <strong>en</strong> moeite. Maar het kan je veel<br />
oplever<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> gezonder <strong>en</strong> fitter lijf, waarin<br />
je je beter voelt.<br />
Of je op e<strong>en</strong> goed gewicht <strong>b<strong>en</strong></strong>t, te licht of<br />
te zwaar, kun je nagaan met behulp van de<br />
BMI, de ‘body mass index’. Met e<strong>en</strong> formule<br />
berek<strong>en</strong> je of je e<strong>en</strong> gewicht hebt <strong>dat</strong> past<br />
bij je l<strong>en</strong>gte. Op verschill<strong>en</strong>de websites kun<br />
Seks <strong>en</strong> gezondheid<br />
<strong>De</strong> meeste vrouw<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> anti <br />
conceptie: de pil, e<strong>en</strong> spiraaltje, condooms<br />
of meerdere tegelijk. Condooms bied<strong>en</strong>,<br />
naast bescherming teg<strong>en</strong> zwangerschapp<strong>en</strong>,<br />
ook bescherming teg<strong>en</strong> soa's. <strong>De</strong> meest<br />
<strong>voor</strong>kom<strong>en</strong>de soa’s zijn chlamydia, gonorroe,<br />
g<strong>en</strong>itale wratt<strong>en</strong> <strong>en</strong> syfilis.<br />
Bij e<strong>en</strong> soa bestaat er kans op besmetting<br />
als sperma, vaginaal vocht of bloed van de<br />
één in aanraking komt met slijmvlies van de<br />
ander, bij<strong>voor</strong>beeld in de mond, de vagina of<br />
de p<strong>en</strong>is. Weet je niet zeker of jij of de ander<br />
wel of niet e<strong>en</strong> soa heeft, wees dan heel<br />
<strong>voor</strong>zichtig. Zorg <strong>dat</strong> er ge<strong>en</strong> lichaamsvocht<br />
tuss<strong>en</strong> jullie wordt uitgewisseld <strong>en</strong> <strong>dat</strong> er<br />
ge<strong>en</strong> contact is tuss<strong>en</strong> de geslachtsorgan<strong>en</strong>.<br />
BMI<br />
BMI<br />