Zilver Magazine - herfst 2019
Het Zilver Magazine van najaar 2019
Het Zilver Magazine van najaar 2019
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
JAARGANG 2 ... HERFST <strong>2019</strong><br />
INSPIRATIEMAGAZINE VOOR DE TWENTSE 65-PLUSSER<br />
NEEM<br />
GRATIS<br />
MEE!<br />
Henny<br />
Vrienten<br />
houdt van de<br />
Twentenaren<br />
Peter Mense:<br />
‘geen idee’<br />
Guusje<br />
zingt<br />
zich gelukkig<br />
Herman Dekkers, altijd<br />
al een ruimtedenker<br />
Fiets mee door prachtig Twente<br />
met Astrid en uw <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong>!<br />
<strong>Zilver</strong> voordeel bij Heisterkamp<br />
Wijnkopers en Boekhandel Broekhuis<br />
Nieuw! Neem vanaf nu een<br />
abonnement op <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong>!
Programma <strong>2019</strong><br />
3 nov dierentuindag<br />
6 –15 dec verlichte kerstmarkt<br />
28 dec „Schoosollen“ bakken<br />
2000 dieren –<br />
100 verschillende<br />
soorten<br />
www.dierentuin-nordhorn.nl<br />
/ DierentuinNordhorn<br />
aaien, spelen, lachen –<br />
dierentuin voor groot en klein<br />
Heseper Weg 110, Nordhorn, D<br />
Telefoon 0049 5921 712000<br />
Volwassenen: 9,50 € / 65+/studenten: 8,50 € / Kinderen tot 16 jaar: 5,50 €<br />
Kleuters t/m 3 jaar: gratis / Honden: gratis / Gratis parkeren<br />
ZI 9-19<br />
10%<br />
korting<br />
Op vertoon van deze advertentie<br />
krijgt één persoon 25% korting<br />
op de dagentree.<br />
Niet te combineren met<br />
andere kortingsacties.<br />
Geldig t/m 31 dec. <strong>2019</strong><br />
2 zilver magazine<br />
Foto’s: Franz Frieling
<strong>herfst</strong><br />
in<br />
Twente<br />
ARBORETUM DE LUTTE | FOTOGRAFIE RIET VOS<br />
zilver magazine<br />
3
IN DIT NUMMER | HERFST<br />
Inhoud<br />
<strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> Herfst <strong>2019</strong><br />
COLOFON<br />
Tweede jaargang, nummer 3, september <strong>2019</strong><br />
<strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> is een uitgave<br />
van: <strong>Zilver</strong> Media BV<br />
Willem Vleertmanstraat 12 B,<br />
7575 EC Oldenzaal<br />
Hoofdredactie<br />
Gijs Eijsink<br />
Eindredactie<br />
Jos Knaap<br />
Redactie website<br />
Willem Pfeiffer<br />
Aan dit nummer werkten mee<br />
Paul Abels, Marijke Agterbosch, Henk Boom,<br />
Ingrid Bosman, Marry Dijkshoorn,<br />
Gijs Eijsink, Bob Gevers, Lowie Gilissen,<br />
Alexa Gratama, Kees Hendriksen,<br />
Simon Ben Jesse, Jos Knaap, Marco Krijnsen,<br />
Frederike Krommendijk, Theo Leoné,<br />
Anne van der Meiden, Marcel Olde Rikkert,<br />
Kees Ooijevaar, Ton Ouwehand,<br />
Mariska Overman, Willem Pfeiffer,<br />
Theo de Rooij, A.L. Snijders en Jan Walburg.<br />
Fotografie cover<br />
Remco Homan<br />
Fotografie<br />
Oda Akkermans, Alphons B. ter Brake,<br />
Erik Gigengack, Robert Hoetink,<br />
Remco Homan, Wieneke van Leyen,<br />
Coen Mulder, Willem Pfeiffer, Annina Romita,<br />
Riet Vos, Brit Willemsen en anderen.<br />
Vormgeving<br />
Bureau Gigengack, Hengelo<br />
Commercieel-directeur<br />
Marcel Willemsen<br />
Telefoon: 0541 511162<br />
verkoop@zilvermedia.nl<br />
Druk<br />
Drukkerij Roelofs, Enschede<br />
Oplage 15.000/bereik 50.000<br />
Redactieadres<br />
Postbus 59, 7570 AB Oldenzaal<br />
redactie@zilvermedia.nl<br />
Abonnement <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong><br />
Telefoon: 0251-257924<br />
E-mail: Klantenservice@aboland.nl<br />
Adres: Abonnementenland<br />
De Trompet 1739<br />
1967 DB Heemskerk<br />
Media-advies/Advertenties<br />
Marcel Willemsen<br />
Telefoon: 0541 511162<br />
verkoop@zilvermedia.nl<br />
©<strong>Zilver</strong>media Oldenzaal<br />
Overname of vermenigvuldigen van<br />
artikelen uit deze uitgave van <strong>Zilver</strong> is niet<br />
toegestaan zonder toestemming van de<br />
uitgever. Dat geldt ook voor<br />
publicaties op internet.<br />
6<br />
24<br />
6 Interview met ‘Diepenheimer’ Henny Vrienten<br />
13 Lori Lieberman met nieuwe songs in Enschede<br />
14 Info over de toekomst van <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong><br />
17 Column Marcel Olde Rikkert<br />
18 Dick en Gaby Jungst op de bres voor bewoners<br />
ontwikkelingslanden<br />
21 Column Frederike Krommendijk<br />
23 Overweging Theo Leoné<br />
24 Enschedees Echtpaar Harberink trouwde 60 jaar<br />
geleden in Menistenkerk<br />
27 Column Jan Walburg<br />
28 65. En nu? Herman Dekkers, Bea Assen, Gerard<br />
Cornelisse, Pauline Bruns-Banierink en Antoon<br />
Aukes vertellen<br />
33 Fietsen met Astrid en <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong><br />
34 Geesje Meijer uit Lonneker dweept met Elvis<br />
37 De Atlas van Twente<br />
38 Parijse bussen in een Twents decor<br />
40 Houtzaagmolen Twickel kent bewogen historie<br />
42 Interview met paradijsvogel | kunstenaar Guusje<br />
Beverdam<br />
48 Gepensioneerde koeriers rijden overal<br />
52 Producten pottenbakker Peter van den Oever gaan<br />
de wereld over<br />
54 100+ met Riek Smale-Assink uit Goor<br />
56 Tweegesprek tussen Harry Middeljans en Martin<br />
Steenbeeke<br />
61 Varia. Theater Muziek Kunst<br />
62 Eerbetoon aan meesterviolist Herman Krebbers<br />
63 Uitgaanstip: openingsconcert Orkest van het<br />
Oosten & Gelders Orkest<br />
40 42<br />
4 zilver magazine
65 Gedicht Simon Ben Jesse, column Henk Boom,<br />
berichten<br />
66 Mode in najaar en winter<br />
67 Actieve 65-plussers. Peter Krijgsman assisteert op<br />
basisschool<br />
68 Plakboekfoto van oud-profvoetballer Jan Kamphuis<br />
69 Actieve 65-plussers. De Twentsche Harmonica Club:<br />
‘Muziek verbindt’<br />
70 Gedicht ‘voetbaldanstheater’ van Lowie Gilissen,<br />
column Kees Hendriksen<br />
71 Actieve 65-plussers. Repair café Almelo<br />
72 Paul Abels en het verschijnsel van de solanum<br />
tuberosum<br />
74 RTV Oost<br />
76 Rustpunt De Balkenbelt in Bruinehaar<br />
78 Interview Peter Mense, voorheen platenverkoper<br />
en thans programmeur Het Verborgen Theater<br />
82 Gepassioneerde amateurhistorici grasduinen in het<br />
verleden<br />
86 Preventieadviseur Iepy Roode verzorgt voorlichting<br />
over Veilig Wonen<br />
87 Kort verhaal van A. L. Snijders<br />
88 Worst is populaire winterkost. Tips + een recept<br />
voor een snelle pastasaus<br />
91 Column Alexa Gratama<br />
92 Reportage over de Enterse zomp<br />
95 Column Theo de Rooij<br />
96 Bridgerubriek en doorloper<br />
97 Column Mariska Overman, nieuwe boeken van<br />
Twentse auteurs, uitslag doorloper 6<br />
98 Volgend nummer<br />
Nog één keer gratis<br />
IN DE ZOMER, MET AF EN TOE MEGAHOGE TEMPERATUREN, hebben we<br />
deze <strong>herfst</strong>uitgave gefabriceerd. Dat ging ons andermaal goed af, want de<br />
motivatie is onveranderd groot om voor de Twentse 65-plusser een mooi<br />
magazine te maken.<br />
De mensen die we spraken voor interviews of reportages straalden dezelfde<br />
spirit uit. Neem Hennie Vrienten die soms in Amsterdam en soms<br />
in Diepenheim woont. Hij heeft nog allerlei projecten op stapel staan. Hij<br />
werkt eraan in Twente en intussen is hij van de Twentenaren gaan houden,<br />
zo vertelde hij. Neem de kleurrijke kunstenares Guusje Beverdam die op<br />
72-jarige leeftijd nog weer aan een nieuwe loopbaan is begonnen als zangeres.<br />
En neem de Almelose arts Dick Jungst die na zijn pensionering volop<br />
zinvolle projecten realiseert in ontwikkelingslanden. Lees ook de reportage<br />
over de Enterse bouwers van een nieuwe zomp. Prachtig teamwork van<br />
een energieke groep 65-plussers.<br />
Maar deze gevarieerde uitgave is ook nog om een andere reden uniek. Het<br />
zal de laatste keer zijn dat <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> gratis verkrijgbaar is op al die<br />
afhaalpunten. Vanaf het winternummer dat medio december verschijnt, is<br />
<strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> helaas niet meer gratis. Dan gaat het in de boekwinkel en<br />
op andere verkooppunten slechts € 2,95 kosten.<br />
Maar je kunt je nu ook abonneren. Voor het hele jaar 2020 voor € 20.<br />
Daar heb je dan vier nummers voor en iedereen die dat doet, krijgt het<br />
aanstaande winternummer er gratis bij. Dus vijf uitgaves voor twintig<br />
eurootjes. Geen geld.<br />
Deze nieuwe opzet is nodig om het alom geprezen <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> te<br />
kunnen blijven maken. We kunnen de kosten beter dekken en we kunnen<br />
doorgaan op de ingeslagen weg (meer hierover: zie de pagina’s 14 en 15).<br />
Nog een andere primeur van <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> is de organisatie van een<br />
speciale fiets tocht voor 65-plussers met onderweg enkele interessante<br />
intermezzo’s zoals een wijnproeverij. Op pagina 33 vindt u daarover meer.<br />
78<br />
92<br />
Kortom, <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> en daarnaast de website en Facebook-pagina<br />
gaan springlevend de <strong>herfst</strong> in. ‘Kom maar op met dat najaar, inclusief de<br />
regen en de stormen, de kilte en de grauwe dagen. Ik ben er klaar voor en<br />
ga ervan genieten’, zegt Mariska Overman in haar column.<br />
Ik zeg het haar graag na. Veel lees- en kijkplezier maar weer.<br />
Gijs Eijsink<br />
redactie<br />
zilver magazine<br />
5
INTERVIEW | TEKST GIJS EIJSINK | FOTOGRAFIE REMCO HOMAN<br />
6 zilver magazine
Niets kan de stilte breken op het ‘Deepse Brook’. De geluiden uit de verte, het goed moedige<br />
knorren van een tractor en het verkeer op de autoweg langs het Twentekanaal, hoor je<br />
eigenlijk niet. Ze horen bij de stilte van dit land. De buren bevinden zich op afstand. Daarom<br />
woont Henny Vrienten (71) op een boerderij op het Diepenheimse Broek. ‘Je hoort dat verkeer<br />
een beetje, omdat de wind uit het noordwesten komt’, zegt Henny, ‘maar heel vaak is het hier<br />
helemaal stil. De rust van het platteland is onbetaalbaar. Daarom zit ik hier.’<br />
Henny Vrienten<br />
is van de<br />
Twentenaar<br />
gaan houden<br />
‘Als je muziek<br />
maakt, doe<br />
je jezelf geen<br />
geweld aan. Ik<br />
ga door tot ik<br />
omval.’<br />
De componist van filmmuziek en Sesamstraatliedjes,<br />
die nog bekender is als zanger van de legendarische<br />
popgroep Doe Maar, woont soms in het centrum van<br />
Amsterdam en soms in Diepenheim.<br />
‘Ik heb de stilte nodig, anders kan ik<br />
niet denken en werken. Daarom ben<br />
ik vaak hier’, vertelt hij. Tijdens zijn<br />
eerste huwelijk woonde hij in de duinen.<br />
‘Maar dat liet ik achter me. Toen<br />
ik mijn huidige vrouw leerde kennen<br />
en we een kind kregen, zochten we<br />
iets anders, maar niet aan de kust. We gingen dan vaak<br />
op maandag het land door om huizen te bekijken die<br />
we op internet gezien hadden. Maar het waren haast<br />
altijd van die parken met huisjes die heel dicht bij elkaar<br />
staan. In het Kagelinkbos in Markvelde was dat anders.<br />
Daar zaten de mensen niet bij elkaar op de lip. We kochten<br />
er een huis. Dat is nu zeventien jaar geleden. Daarna<br />
verhuisden we op dat park nog een keer naar een mooiere<br />
plek. En toen ik zeker wist dat ik het hier in Twente<br />
fijn vond, zijn we iets groters gaan zoeken. Dat hebben<br />
we hier nabij Diepenheim gevonden. We zagen het op<br />
‘Je moet de<br />
Twentenaren even<br />
leren kennen en<br />
dan heb je ze ook’<br />
zondag en dinsdagavond hadden we het al gekocht. Als<br />
je een plek zoekt om te wonen, gaat het om drie dingen:<br />
de plek, de plek en de plek.’<br />
Henny wijst op het belendende<br />
grasland. ‘Dat wil ik er nog bij kopen<br />
om het risico te ontlopen dat de boer<br />
er ooit weer mais op verbouwt.’<br />
Hij vindt het fijn hier en prijst de<br />
Twentenaar. ‘Ik ben van ze gaan<br />
houden. Omdat ze gewoon doen. Ze<br />
zijn open. Ze hebben iets aards, iets<br />
directs en ook iets terughoudends. Ik word hier nooit<br />
lastig gevallen, behalve af en toe door een journalist.’<br />
De Amsterdamse Brabander voelt zich op zijn gemak<br />
in Twente. ‘Brabant is een beetje verpest’, zegt hij, ‘door<br />
de ruilverkaveling, door de kippen- en varkensboeren<br />
en de wietplantages. Hier is nog diversiteit, alhoewel<br />
er wel veel mais verbouwd wordt. De Brabander is heel<br />
toeschietelijk, gezellig en makkelijk. Maar dat is de<br />
bovenlaag, daaronder kom je niet. De Twentenaar moet<br />
je even leren kennen en dan heb je hem ook. Daarom ga<br />
ik nooit meer weg hier.’<br />
zilver magazine<br />
7
De connectie tussen de veelzijdige<br />
musicus en het Twentse land is<br />
onwrikbaar, is zelfs zo duurzaam<br />
dat hij na zijn dood in Diepenheim<br />
de grond in gaat, zoals hij het zelf<br />
uitdrukt. ‘Op dat mooie kerkhof<br />
hier in Diepenheim of voor mijn<br />
part daarginds in het rozenperkje<br />
in de hoek van mijn tuin. Maar ik<br />
hoop dat het nog wel even uitblijft.<br />
Ik wil nog heel veel doen.’<br />
Plannen<br />
Hij noemt wat plannen die nog op<br />
de rol staan, zoals het maken van<br />
een rockplaat<br />
met Triggerfinger,<br />
een theaterstuk<br />
over Maup<br />
Caransa met<br />
Theu Boermans<br />
als regisseur.<br />
Praat hem niet<br />
van stoppen of<br />
dat het een keer<br />
mooi geweest<br />
is of tijd nemen<br />
voor andere prettige dingen nu hij<br />
intussen 71 jaar is. ‘Ik begin pas’,<br />
glimlacht hij. ‘Ik wil nog zoveel<br />
doen. Ik kan me niet voorstellen<br />
dat ik zou stoppen. Ik ervaar het<br />
ook niet als werk. Ik heb net weer<br />
een album af. Tussen de regels heet<br />
het. Het is het derde deel van een<br />
drieluik. Het eerste album heette<br />
En toch, het tweede Alles is anders en<br />
nu dus Tussen de regels. Je kunt ze<br />
achter elkaar lezen als een zin. En<br />
toch, alles is anders tussen de regels. Zo<br />
ben ik als muzikant. Dit is eigenlijk<br />
mijn biografie. Verder komt er ook<br />
geen boek over mezelf, althans niet<br />
met mijn medewerking.’<br />
Gebrek aan inspiratie heeft hij<br />
nooit, hij maakt zelf met enige<br />
regelmaat een album en soms ook<br />
samen met tijdgenoten als Boudewijn<br />
de Groot en George Kooymans.<br />
Plannen heeft Henny genoeg. ‘Dat<br />
is een zegening. Ik heb nooit een<br />
writersblock gehad. Ik sta op, doe<br />
mijn werk en stop aan het eind van<br />
de dag. Dat zal dan inspiratie genoemd<br />
worden. Het gaat om focus,<br />
om concentratie. Daar heb je stilte<br />
voor nodig. En dan kun je alles.<br />
Dat heb ik van vroeger. Ik had niets<br />
toen ik elf jaar was. Alleen boeken.<br />
De kinderen van nu maken hun<br />
huiswerk met de koptelefoon op en<br />
kijken tussendoor you-tube-filmpjes.’<br />
‘Ik wil nog zoveel<br />
doen. Ik kan me<br />
niet voorstellen dat<br />
ik zou stoppen. Ik<br />
ervaar het ook niet<br />
als werk’<br />
Bij de dood en het ouder worden<br />
staat Henny zelden stil, hoewel hij<br />
er op zijn nieuwste album een lied<br />
over geschreven heeft, genaamd<br />
Carnaval. Hij citeert: ‘Drink op wat<br />
voor jou nog komen zal. Geniet van dit<br />
feest, ik ben er geweest.’ En een paar<br />
andere regels: ‘Ik hoef geen kist, een<br />
laken is goed genoeg voor mij, dan kunnen<br />
er de wormen bij.’ Mooie zinnen<br />
in een recent lied. Maar nee, zijn<br />
gedachten zijn daar verder haast<br />
nooit op gericht. ‘Af en toe. Als ik<br />
merk dat ik wat strammer word.<br />
Angst heb ik er niet voor, want het<br />
is heel natuurlijk<br />
dat het<br />
proces een keer<br />
ophoudt. Maar ik<br />
werk met jongelui,<br />
sta midden<br />
in alles. Mijn<br />
jongste kind is<br />
twaalf. Waarom<br />
niet volop<br />
doorwerken?<br />
Johnny Engels,<br />
de 84-jarige drummer, speelt nog<br />
elke avond. Als je muziek maakt,<br />
doe je jezelf geen geweld aan. Ik ga<br />
door tot ik omval.’<br />
Doe maar<br />
Met de popgroep Doe Maar werd<br />
Henny in de beginjaren 80 beroemd.<br />
De groep gaf in 2000 een<br />
aantal reünieconcerten en daarna<br />
nog een paar keer met veel succes.<br />
Enkele liedjes van toen zitten nog<br />
wel in zijn hoofd. ‘Maar bij voorkeur<br />
laat ik alles wat ik gemaakt heb, uit<br />
mijn hoofd weg. Ik zit hier het liefst<br />
in de schuur in alle rust te werken.<br />
Dan scheelt het als je hoofd leeg is.<br />
Ik neem twee koppen koffie en heb<br />
dan aan alle voorwaarden voldaan<br />
om tot iets te komen. En dan lukt<br />
het ook wel.’<br />
Een favoriet Doe Maar-liedje heeft<br />
hij niet. ‘Het totale repertoire is<br />
een soort van entiteit. Pas in 2000<br />
toen we tig keer in Ahoy hebben<br />
gespeeld, zag ik dat het verdomd<br />
goede liedjes zijn. Volgend jaar<br />
doen we het weer en dan zitten de<br />
zalen weer vol. Ik hou intussen van<br />
al die liedjes.’<br />
Bannink<br />
Hij houdt van Twentenaren, zei<br />
hij al en werkte in het verleden<br />
ook regelmatig met zonen van de<br />
8 zilver magazine
‘Als ik nu achttien was, zou ik waarschijnlijk ook rapper zijn geworden’<br />
regio. De pianist/componist Harry Bannink was<br />
volgens Henny zo’n typische zoon van deze regio.<br />
‘Hij liet nooit het achterste van zijn tong zien. Je<br />
moest echt je best doen om hem te leren kennen.<br />
Het is een raadsel dat hij vanuit Enschede de<br />
beste componist van het land is geworden en<br />
dat hij samenwerkte met Willem Wilmink, een<br />
van de allerbeste tekstschrijvers. Ik<br />
heb Harry Bannink heel hoog zitten<br />
en heb ongelooflijk veel van hem<br />
geleerd. We hebben vijf jaar heel intensief<br />
met elkaar samengewerkt bij<br />
Sesamstraat. We deden ieder de helft<br />
van de liedjes.’<br />
Henny Vrienten is een kenner van<br />
de goede poëzie. Als hij in Amsterdam<br />
is, koopt hij elke dag een paar<br />
bundels. Hij leest biografieën, historische<br />
publicaties en de betere reisboeken, geen<br />
fictie, maar bovenal leest hij dichtbundels. Hij<br />
waardeert de dichter Wilmink, maar heeft veel<br />
meer bewondering voor een andere Twentenaar,<br />
H.H. ter Balkt. De geboren Usseloër is een van<br />
zijn favoriete dichters aller tijden. ‘Zijn poëzie is<br />
een rare mengeling van iets mystieks en totale<br />
geaardheid die verankerd is in het land waar hij<br />
vandaan komt. Ik denk dat over 100 jaar iedereen<br />
nog weet wie Ter Balkt is. Dan is hij allang<br />
herontdekt en wordt hij veel gelezen. Ik heb alles<br />
van hem. Hij zit in mijn canon. Het was een heel<br />
dwarse man.<br />
Hiphop<br />
De hiphoppers van tegenwoordig boeien hem<br />
ook, zegt hij. ‘Als ik nu achttien was, zou ik<br />
waarschijnlijk ook rapper zijn geworden en<br />
hiphopmuziek maken. Er komt straattaal in voor<br />
en speciale beats. Er zitten heel goeie teksten bij.<br />
Het is een beweging waar je niet meer omheen<br />
kunt. Jeugd zoekt nieuwe wegen, dat is normaal.<br />
Dat oude mensen zich daarvan afkeren, zou niet<br />
moeten. Toen ik zestien was, had je de beatmuziek.<br />
De oudere mensen vonden dat vreselijk.<br />
Toch moet je ervoor open staan.’<br />
zilver magazine<br />
9
10 zilver magazine
Duncan Laurence?<br />
‘Ik hou me niet bezig met het songfestival. Het<br />
doet me niet veel.’<br />
Anouk?<br />
‘Die vind ik heel erg goed. Ze is eigenzinnig, een<br />
goede eigenschap.’<br />
Ilse DeLange?<br />
‘Daar kan ik weinig over zeggen. Ik ken haar werk<br />
niet goed.’<br />
Politiek?<br />
‘Ik volg het uit grote bezorgdheid en ik stem<br />
op partijen die goede plannen hebben met het<br />
mil ieu en vriendelijk zijn voor vreemdelingen.’<br />
Sport?<br />
‘Ik zwem. Kijken naar sport doe ik niet. Ik ben<br />
geen fan van welke sport dan ook.’<br />
Religie?<br />
‘Waste of time. Bron voor conflicten. Als je inzoomt<br />
op alle conflicten in de wereld, ligt religie<br />
aan de grondslag ervan. Ik ben niet religieus,<br />
hoewel ik katholiek ben opgevoed en op het<br />
seminarie heb gezeten.<br />
Ik ben wel een culturele katholiek. Ik houd nog<br />
steeds van Gregoriaans, ken alle heiligenlevens<br />
en sla geen kathedraal over. Naastenliefde vind<br />
ik belangrijk, de kerk heeft het onderwijs op<br />
gang gebracht. We hebben er veel aan te danken,<br />
maar ik geloof niet in een hiernamaals. Toen de<br />
hormonen bij mij begonnen op te spelen, hield<br />
het op voor mij.’<br />
Concerten?<br />
‘Wel eens. Ry Gooder in Carré was de laatste. En<br />
ik ga ook naar klassieke concerten.’<br />
Henny zei het al. Een biografie zal er van hem<br />
niet komen. ‘Er zijn mensen die er een over Doe<br />
Maar willen maken, maar ik wil het niet. Een<br />
biografie van een popartiest is saai. De verhalen<br />
waar het om gaat, staan er toch niet in.’<br />
Henny Vrienten:<br />
‘Ik houd nog steeds van<br />
Gregoriaans, ken alle<br />
heiligenlevens en sla<br />
geen kathedraal over’<br />
zilver magazine<br />
11
HET<br />
NIEUWE<br />
LEVEN<br />
VAN<br />
OUDE<br />
BOEKEN BIJ<br />
BOEKHANDEL<br />
BROEKHUIS<br />
ALLEEN VOOR LEZERS<br />
VAN ZILVER MAGAZINE<br />
NU EXTRA 10% KORTING<br />
OP DE BOEKEN UIT<br />
ONS ANTIQUARIAAT!<br />
Tweedehandsboeken uit Twente populair bij de lezer<br />
Boekhandel Broekhuis is al jaren een begrip in<br />
Twente. Meer dan anderhalve eeuw dé plek om je<br />
nieuwe boek aan te schaffen. Sinds 2014 heeft<br />
de zaak ook een grote afdeling tweedehandsboeken<br />
in Enschede. Broekhuis nam in 2014 alle<br />
47.000 titels over van de failliete tweedehandsboekwinkel<br />
De Slegte. Dat was een sprong in het<br />
diepe, maar inmiddels is het succes overduidelijk:<br />
het tweedehandsboek is en blijft populair in<br />
Twente.<br />
Volgens Eric Bol, algemeen bedrijfsleider van<br />
Broekhuis, heeft de afdeling zich sterk ontwikkeld<br />
in de afgelopen vijf jaar: ‘De omvang van het<br />
aanbod in Enschede is min of meer hetzelfde<br />
gebleven, de collectie bevat nu zo’n 53.000 titels,<br />
verdeeld over twee ruime etages. De kwaliteit en<br />
diversiteit is nu echter hoger dan vijf jaar geleden.<br />
Er is een geweldig aanbod van tweedehandsboeken<br />
in de regio Twente. Hierdoor kunnen we<br />
het niveau hoog houden. Niet alleen de thrillers<br />
en romans die altijd populair zijn, maar juist ook<br />
de bijzondere boeken waarvan nog maar enkele<br />
exemplaren in omloop zijn.’<br />
ONUITPUTTELIJKE VOORRAAD<br />
Dat het aanbod in Twente nog lang niet is uitgeput<br />
weet antiquaar Bol wel zeker. ‘Per week zien<br />
we zo’n 5.000 boeken, waarvan we ongeveer 10%<br />
opnemen in de collectie. Mijn collega’s (Herma,<br />
Marcel en Lauren) en ik hebben samen veel ervaring<br />
met ieder een eigen specialisme, waardoor<br />
we de boeken snel op waarde kunnen schatten.<br />
We moeten wel kritisch zijn om de collectie divers<br />
te houden, het aanbod van bijvoorbeeld recente<br />
thrillers en fictie is groot. We zijn vooral op zoek<br />
naar non-fictie, bijvoorbeeld oudere titels over de<br />
geschiedenis van de regio of specifieke verzamelingen.’<br />
OP ZOEK NAAR ‘DE HEILIGE GRAAL’<br />
De aanbieders van tweedehandsboeken komen<br />
meestal naar de inkoopavonden (die wel iets<br />
weg hebben van het antiek programma ‘Kunst<br />
& Kitsch’). Maandelijks is er een inkoopavond<br />
op locatie, in Hengelo en in Almelo. In Enschede<br />
kun je elke dag terecht, daar is altijd een inkoper<br />
aanwezig. Daarnaast stropen de inkopers van<br />
Broekhuis heel Twente af om de mooiste boeken<br />
te selecteren en op te nemen in de collectie.<br />
‘We gaan regelmatig op huisbezoek, want we<br />
begrijpen dat je niet met kasten vol boeken<br />
naar de winkel kunt komen. Soms heeft iemand<br />
bijvoorbeeld meer dan 100 bananendozen vol met<br />
boeken staan. De inkopers van Broekhuis weten<br />
nooit wat hen te wachten staat als iemand een<br />
partij boeken aanbiedt, het kan alle kanten op.<br />
Dan voel je je als inkoper net een schatzoeker op<br />
zoek naar de heilige graal!’<br />
NIEUWE WINKEL MET EEN STERKE<br />
VOEDINGSBODEM<br />
Het gedachtengoed van De Slegte is bewaard<br />
gebleven en is de voedingsbodem geweest voor<br />
de groei van de afdeling. Toch is er absoluut<br />
sprake van een andere winkel. In de afgelopen<br />
vijf jaar hebben de medewerkers antiquariaat<br />
van Boekhandel Broekhuis niet alleen gewerkt<br />
aan het verbeteren van de collectie, maar ook de<br />
presentatie kreeg een flinke upgrade. ‘We horen<br />
vaak hoe zeer men onder de indruk is van onze<br />
afdeling. Het is een georganiseerde ruimte waar<br />
alles op categorie gesorteerd is. Het is zeker<br />
geen stoffig archief waar je lang moet zoeken!<br />
Hier vind je een aanbod dat interessant is voor de<br />
hobbyist, verzamelaar én de algemene lezer. En<br />
natuurlijk ook de lezer of student met een lager<br />
budget. De tweedehandsafdeling van Boekhandel<br />
Broekhuis in Enschede is een mix tussen een<br />
tweedehandsboekwinkel en antiquariaat ; bijna<br />
elk genre is vertegenwoordigd én we bieden<br />
de mogelijkheid om in onze winkel een titel te<br />
ontdekken die je nooit had verwacht.’<br />
TWEEDEHANDS ONLINE VINDBAAR<br />
Als één van de beste gesorteerde antiquariaten in<br />
het land, hebben we er bewust voor gekozen om<br />
onze voorraad tweedehands titels online zichtbaar<br />
te maken. Op www.boekhandelbroekhuis.<br />
nl is het zoeken naar een tweedehands titel heel<br />
eenvoudig. Dagelijks vinden zo tientallen boeken<br />
een nieuwe eigenaar, in Twente en ver daarbuiten.<br />
Boekhandel Broekhuis Antiquariaat<br />
Marktstraat 12<br />
7511 DG Enschede<br />
053 – 436 27 86<br />
tweedehands@boekhandelbroekhuis.nl
TEKST TON OUWEHAND | FOTOGRAFIE ANNINA ROMITA<br />
An<br />
Afternoon<br />
with Lori<br />
Lieberman<br />
Zondag 13<br />
oktober,<br />
Metropool<br />
Muziekcafé<br />
Enschede<br />
Aanvang:<br />
15.00 uur<br />
Zaal open:<br />
14.00 uur<br />
‘Die nieuwe cd is de schuld<br />
van Henny Vrienten’<br />
Lori Lieberman zal het maar eerlijk zeggen. Het<br />
feit dat ze weer liedjes is gaan schrijven heeft ze<br />
te danken aan Henny Vrienten.<br />
Of eigenlijk aan zijn vrouw. Want<br />
van haar kreeg ze de uitnodiging<br />
voor de surpriseparty voor<br />
Henny’s zeventigste verjaardag<br />
in 2018 in de Kleine Komedie in<br />
Amsterdam. Lori zat met een<br />
enorm writersblock. Haar laatste<br />
cd in 2013 was Brick Against The<br />
Glass. Het ging niet meer. En<br />
toen Donald Trump president van<br />
haar land werd, was alle eventuele aandrang om<br />
nog nieuw repertoire te schrijven verdwenen. Ze<br />
had geaccepteerd dat de bron was opgedroogd.<br />
Waarom zou zij nog gaan schrijven als er zo’n<br />
clown aan de macht was?<br />
Maar ja, toen kwam die uitnodiging. Natuurlijk<br />
zou ze gaan. Henny kent ze al zo lang. Vanaf<br />
begin jaren zeventig. Van de LSD-tour. Nee, geen<br />
drugspromotie, het was een tournee met drie singer-songwriters<br />
door Nederland en België. Zij stond<br />
Als Henny Vrienten<br />
geen feestje had<br />
gegeven, was Lori<br />
Lieberman niet<br />
met een nieuwe cd<br />
naar Enschede<br />
gekomen<br />
voor de ‘L’, Dimitri van Toren was de ‘D’ en<br />
de ‘S’ was een Britse zangeres die Sushi<br />
heette of Soesja. Ze herinnert<br />
zich vrijwel niets<br />
van haar. Dat ze met dat<br />
clubje nog in Enschede<br />
hebben gespeeld, weet<br />
ze nog wel. Met Dimitri<br />
had ze een goede band<br />
al spraken ze elkaars<br />
taal niet. Maar ze kon<br />
helemaal goed opschieten<br />
met Dimitri’s bassist,<br />
Henny Vrienten. Ze kwam een paar keer<br />
bij hem thuis in Tilburg.<br />
In 2011 was ze weer in Nederland om<br />
haar cd Bend like Steel onder de aandacht<br />
te brengen. Toen heeft ze Henny<br />
weer opgezocht. Stelde ze vast dat die<br />
bassist van toen in veertig jaar wel aan<br />
een imponerende carrière sleutelde. Voor<br />
haar volgende cd vertaalde ze een liedje<br />
van Henny in het Engels. En trouwens ze<br />
nam er ook eentje op van de Nederlandse<br />
singer-songwriter Stevie Ann.<br />
Nooit met lege handen naar een feestje,<br />
is de opvatting. Ze zou op Henny’s verjaardagfeest<br />
natuurlijk wat gaan zingen.<br />
En dan kon ze niet met een oud liedje<br />
aan komen zetten. En zo werd de uitnodiging<br />
voor Henny’s 70ste verjaardag het<br />
begin van negen gloednieuwe songs.<br />
Deze middag zit ze in een multifunctioneel<br />
gebouw in Hilversum om over<br />
haar nieuwste cd The Girl and the Cat te<br />
praten. En straks gaat ze live optreden<br />
voor Radio 5, met Stevie Ann. Die zit<br />
even verderop met haar echtgenoot te<br />
praten. ‘Mag ik even voorstellen’, zegt<br />
Lori, ‘dit is Stevie en hier zit Joey, mijn<br />
man.’ Ze laat er direct op volgen dat men<br />
haar echtgenoot doorgaans veel interessanter<br />
vindt dan haarzelf. ‘Hij speelde<br />
in Saturday Night Fever als een van de<br />
vrienden van John Travolta. Kijk, dan ben<br />
je echt beroemd.’<br />
zilver magazine<br />
13
JAARGANG 2 ... HERFST <strong>2019</strong><br />
M A G A Z I N E<br />
<strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong><br />
Nog één keer gratis<br />
De zeven uitgaven van <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong>, die tot nu toe<br />
zijn verschenen, vonden elke keer weer gretig aftrek bij<br />
de Twentse 65-plusser. Het magazine is daarmee een<br />
enorm groot succes.<br />
De reacties van onze lezers waren<br />
zonder uitzondering uiterst<br />
positief. De duizenden exemplaren<br />
die we gratis aanboden waren<br />
telkens binnen een week weg.<br />
Reden genoeg dus om enthousiast<br />
door te gaan met het magazine.<br />
Maar er moet wel iets veranderen,<br />
dat kan niet anders hebben onze<br />
rekenmeesters laten weten.<br />
Ook deze <strong>herfst</strong>uitgave van <strong>Zilver</strong><br />
is nog gratis verkrijgbaar op de<br />
bekende adressen in Twente.<br />
Echter vanaf de wintereditie<br />
van <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> die medio<br />
december verschijnt, rekenen we<br />
een alleszins bescheiden bijdrage<br />
van € 2.95 per exemplaar.<br />
Voor dat bedrag is <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong><br />
verkrijgbaar in de Twentse<br />
ZILVER MAGAZINE JAARGANG 2 ... HERFST <strong>2019</strong><br />
INSPIRATIEMAGAZINE VOOR DE TWENTSE 65-PLUSSER<br />
Peter Mense:<br />
‘geen idee’<br />
Herman Dekkers, altijd<br />
al een ruimtedenker<br />
Fiets mee door prachtig Twente<br />
met Astrid en uw <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong>!<br />
boekhandels, kiosken en bij andere<br />
verkooppunten. De volledige lijst<br />
staat op onze website:<br />
www.zilvermedia.nl<br />
Die bijdrage: is dat nou nodig?<br />
Nou ja. Om eerlijk te zijn: ja. Op de<br />
eerste plaats om ook op termijn de<br />
Twentse 65-plusser ieder kwartaal<br />
een fraai en uniek magazine te<br />
kunnen aanbieden. Dat doen we<br />
met veel liefde en inzet en zonder<br />
direct winstbejag. Gewoon omdat<br />
we vinden dat u als 65-plusser er<br />
recht op hebt goed geïnformeerd<br />
te blijven op velerlei gebied.<br />
Daarvoor is een gezonde financiële<br />
basis noodzakelijk. Wij rekenen op<br />
uw begrip.<br />
<strong>Zilver</strong> voordeel bij Heisterkamp<br />
Wijnkopers en Boekhandel Broekhuis<br />
Nieuw! Neem vanaf nu een<br />
abonnement op <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong>!<br />
NEEM<br />
GRATIS<br />
MEE!<br />
Henny<br />
Vrienten<br />
houdt van de<br />
Twentenaren<br />
Guusje<br />
zingt<br />
zich gelukkig<br />
14 zilver magazine
M A G A Z I N E<br />
<strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong><br />
Neem nu een abonnement<br />
NIEUW<br />
Een handige tip voor alle vaste en nieuwe lezers van<br />
<strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong>: Neem of geef een abonnement en<br />
verzeker u zelf - of een ander - ervan dat elke drie<br />
maanden <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> automatisch op de deurmat<br />
valt. Dat is handig en plezierig en het gemak dient<br />
immers de mens.<br />
Een jaarabonnement kost<br />
slechts € 20,- Hiervoor ontvangt<br />
u vier keer het fraaie en unieke<br />
<strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> in 2020 thuis<br />
bezorgd. Bovendien ontvangt<br />
u als welkomstgeschenk de<br />
aankomende wintereditie die in<br />
december<strong>2019</strong> verschijnt. Vijf<br />
nummers dus voor de prijs van vier.<br />
Nog een tip: Een abonnement<br />
op <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> is het ideale<br />
geschenk van de Sint of ter<br />
gelegenheid van Kerst en Oud- en<br />
Nieuwjaar.<br />
Bel of mail even en wij regelen het<br />
allemaal voor u.<br />
Ons telefoonnummer:<br />
0251 257 924<br />
Ons e-mailadres:<br />
klantenservice@aboland.nl<br />
Vijf unieke<br />
<strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong>s<br />
nu voor slechts € 20,-<br />
bij u op de deurmat!<br />
zilver magazine zilver<br />
15
<strong>Zilver</strong> Menu<br />
Voorgerecht<br />
Huisgemaakte paddenstoelen kroketjes met pastinaak crème<br />
Hoofdgerecht<br />
Zacht gegaarde speenvarkens kuit met truffel jus<br />
of<br />
Gegrilde zeebaars filet met kruiden risotto en witte wijn saus<br />
Dessert<br />
Vanille roomijs met warme chocolade saus (Dame Blache)<br />
Voor alle 65+ lezers van <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong>* geen € 34,50 maar € 24,95!<br />
Dit speciale en erg smakelijke lezers-menu wordt alleen op dinsdag, woensdag en donderdag voor u bereid.<br />
De bijpassende wijnen staan in onze fraaie maar betaalbare wijnkaart.<br />
We zien u graag bij Bistro Puur, u bent van harte welkom.<br />
Sint Plechelmusplein 18 Oldenzaal Tel: 0541 535060 www.bistropuur.nl<br />
16 zilver magazine<br />
* LAAT WEL EVEN ZIEN DAT U 65 JAAR OF OUDER BENT.
ZILVER | COLUMN<br />
Dokter, is het pluis<br />
of niet-pluis?<br />
WWanneer u bij de dokter komt, wilt u het liefst<br />
gerustgesteld worden. Maar mocht er iets ernstigs<br />
aan de hand zijn, dan wilt u snel weten wat<br />
er tegen te doen is. Dat geldt voor jong en oud, of<br />
het nu bij de huisarts of in het ziekenhuis is.<br />
Geldt dit ook voor u, dan raad ik u aan de volgende<br />
keer zelf aan uw arts te vragen of het pluis<br />
of niet-pluis is. In die termen werkt de intuïtieve<br />
beoordeling van uw arts namelijk. Maar, artsen<br />
hebben niet geleerd dat ook te zeggen tegen<br />
hun patiënten. Als arts word je opgeleid om de<br />
diagnose zo snel en goed mogelijk vast te stellen.<br />
De pluis of niet-pluis beoordeling speelt eigenlijk<br />
geen rol in de medische opleiding. Toch is uit<br />
wetenschappelijk onderzoek gebleken dat zowel<br />
huisartsen als specialisten, overal ter wereld, dat<br />
pluis of niet-pluis gevoel erg belangrijk vinden.<br />
Het helpt hen bij het vervolgonderzoek. Als het<br />
niet-pluis is, moet je snel verder kijken. Duidelijkheid<br />
bieden over het pluis of niet-pluis gevoel,<br />
kan u echter ook al helpen.<br />
Bij mijn laatste dienst maakte ik hiervan een<br />
goed voorbeeld mee. Ik werd op de spoedeisende<br />
hulp gevraagd bij een negentigjarige mevrouw,<br />
Gaan we maandag rustig<br />
naar kijken, als we<br />
alle bloeddrukken<br />
op een rij hebben gezet<br />
die voorheen nog zelfstandig functioneerde.<br />
De laatste drie warme weken was ze echter in<br />
de lappenmand geraakt. Haar nog wat jongere<br />
echtgenoot wilde graag meteen bij binnenkomst<br />
weten wat er aan de hand was. Nog voor de<br />
bloeduitslagen bekend waren, heb ik hem gezegd<br />
dat ik het niet-pluis vond en haar in ieder geval<br />
wilde opnemen. Daar schrok de man van en hij<br />
vroeg daarop zijn twee kinderen om snel naar het<br />
ziekenhuis te komen. Nader onderzoek bevestigde<br />
mijn eerste indruk. Ze had een longontsteking<br />
en ernstige nierfunctiestoornissen door uitdroging.<br />
We gaven haar een infuus met antibiotica<br />
en stopten veel van haar medicijnen, vanwege de<br />
slechte nierfunctie. Ik nam haar zelf op, omdat<br />
Marcel Olde Rikkert is in<br />
mevrouw geen toeters en bellen meer wenste op<br />
zijn woonplaats Nijmegen<br />
hoogleraar geriatrie<br />
een intensive care.<br />
in het Radboudumc en<br />
Deze lieve mevrouw overleed helaas al een uur<br />
hoofd van het Radboudumc<br />
Alzheimer Centrum.<br />
na opname. Waarschijnlijk door een bijkomende<br />
ernstige maagbloeding. De familie was net als<br />
Hij is geboren en getogen<br />
ik geschrokken van het dramatische verloop.<br />
in Hengelo (O). Zijn missie<br />
is om oudere mensen<br />
De echtgenoot gaf wel aan erg blij te zijn dat hij<br />
meteen gehoord had dat het niet-pluis was. Daardoor<br />
had hij zijn kinderen geroepen en hadden<br />
pen kiezen uit al wat de<br />
zo goed mogelijk te hel-<br />
ze nu het dankbare gevoel nog samen afscheid te<br />
geneeskunde te bieden<br />
hebben kunnen nemen.<br />
heeft, passend bij hun<br />
eigen levensverhaal. Dat<br />
Geheel anders was het even later, toen een<br />
heeft hij ook beschreven<br />
verpleegkundige me aansprak over een piekende<br />
in zijn boek ‘Jong blijven<br />
hoge bloeddruk van een van onze patiënten, die<br />
en Oud worden’ (2015,<br />
de familie erg verontrustte. Zeker pluis, dacht ik,<br />
Thoeris A’dam).<br />
toen ik haar zag. “Niets ernstigs aan de hand”, zei<br />
Heeft u een vraag aan<br />
ik daarom tegen de familie. “Gaan we maandag<br />
professor Olde Rikkert,<br />
rustig naar kijken, als we alle bloeddrukken op<br />
stuur dan een mail naar<br />
een rij hebben gezet.”<br />
redactie@zilvermedia.nl<br />
tav de heer Olde Rikkert.<br />
Kortom, ik adviseer uw arts al snel te vragen of<br />
het pluis, of niet pluis lijkt. Die vraag mag u later<br />
gerust nog eens herhalen. Het beeld kan immers<br />
veranderen. Als het niet pluis is, kunt u zich beter<br />
voorbereiden. Is het pluis, dan lijdt u niet meer<br />
het meest, van het lijden dat u vreest.<br />
Marcel Olde Rikkert<br />
zilver magazine<br />
17
TEKST JOS KNAAP | FOTOGRAFIE ALPHONS B. TER BRAKE EN ARCHIEF FAMILIE JUNGST<br />
Hij hoeft niet lang na te denken over het antwoord op de vraag wat hij als het meest schrijnend<br />
ervaart op zijn ‘expedities’ naar de landen in de Derde Wereld. Dick Jungst verheft voor het eerst<br />
tijdens het gesprek zijn stem. ‘Schrijnend zijn de omstandigheden van de moeders die meer kinderen<br />
krijgen dan ze zouden willen. Wereldwijd zijn er elk jaar 120 miljoen vrouwen ongewild zwanger en 80<br />
miljoen daarvan koersen onvermijdelijk af op een onveilige abortus. Dagelijks overlijden 850 vrouwen<br />
door complicaties van zwangerschap of bevalling. Dat kost vele levens en leidt tot talloze gezinnen<br />
zonder moeder. Dat is in ontwikkelingslanden een rampzalige ontwikkeling. Voldoende voorlichting en<br />
toegang verschaffen tot anticonceptiemiddelen zijn absoluut noodzakelijk.’<br />
‘Goede gezondheidszorg is<br />
oneerlijk<br />
verdeeld’<br />
In de huiskamer van de familie Jungst in<br />
Almelo komen tal van draden samen.<br />
Ze hebben één ding gemeen, namelijk<br />
het streven om mensen in ontwikkelingslanden<br />
te helpen met voorzieningen,<br />
gezondheidsprogramma’s en het opleiden<br />
van lokale gezondheidswerkers. Dat gebeurt<br />
onder de paraplu van de Stichting Equator<br />
Medicare die Dick Jungst en zijn vrouw Gaby<br />
Jungst-Beuger in 2004 in het leven riepen,<br />
gegrepen als ze waren door het besef dat<br />
goede gezondheidszorg wel erg oneerlijk<br />
verdeeld is in de wereld.<br />
Hij heeft voldoende vergelijkingsmateriaal<br />
om zijn woorden kracht bij te zetten. Dick<br />
Jungst (72) was van 1976 tot 2009 huisarts in<br />
de wijk Schelfhorst in Almelo. ‘Met veel plezier’,<br />
haast hij zich te zeggen, ‘hoewel op het<br />
laatst de administratieve kant van het vak<br />
wel te veel nadruk kreeg, naar mijn gevoel.’<br />
Toen hij in 2006 de kans kreeg voor Rotary<br />
Doctors een aantal weken als vrijwilliger in<br />
Kenia en Ethiopië aan de slag te gaan, greep<br />
hij die met beide handen aan.<br />
Uitzendingen<br />
In de tien jaren die volgden nam hij deel<br />
aan tien uitzendingen van telkens zes weken<br />
naar Afrika. ‘Heel verhelderend, vooral in de<br />
jaren dat ik nog huisarts was. Kwam je terug<br />
in Almelo van een verblijf in Kenia waar<br />
je soms 100 patiënten op een dag zag die<br />
vaak twee uur moesten lopen om ons team<br />
te bereiken. Die behandelde je, stelde een<br />
diagnose en voorzag ze van medicijnen die<br />
we meegebracht hadden. Dan schreven we<br />
onze bevindingen in het schriftje dat iedere<br />
patiënt bij zich had. Een week later zagen<br />
we hem of haar dan terug als we opnieuw<br />
spreekuur hielden. Ze betaalden een klein<br />
bedrag voor de hulp, uit eigen zak, want van<br />
een volksverzekering is daar uiteraard geen<br />
sprake. In mijn Almelose praktijk waren de<br />
problemen meestal van een heel andere aard.<br />
Moet je toch even de knop omzetten.’<br />
Tropencursus<br />
Zijn Afrikaanse ervaringen brachten Dick<br />
Jungst ertoe na zijn pensionering de zogenaamde<br />
tropencursus aan het Koninklijk Instituut<br />
voor de Tropen in Amsterdam te volgen.<br />
Logisch omdat voor hem toen al vaststond<br />
dat het werk in de Derde Wereld een vervolg<br />
zou moeten krijgen. ‘Ik vind gezondheidsvoorlichting,<br />
schoon drinkwater en basale<br />
voorzieningen een mensenrecht en stel vast<br />
dat de verschillen tussen Nederland en de<br />
landen rond de evenaar enorm zijn. Ondanks<br />
ontwikkelingssamenwerking, hulpacties<br />
en hulporganisaties blijven talloze mensen<br />
verstoken van goede gezondheidsvoorzieningen.<br />
Niet in de laatste plaats door een enorm<br />
Almelose stichting<br />
trekt zich lot aan<br />
van bewoners<br />
ontwikkelingslanden<br />
Vrouwen<br />
halen water<br />
bij de schone<br />
putten<br />
Pope Johns’ hospital in Uganda, nieuwbouw<br />
eerste en tweede verdieping stafverblijven.<br />
Daarnaast geniet een jongen van schoon<br />
drinkwater in Toke Babich (Ethiopië).<br />
18 zilver magazine
Dick Jungst met<br />
een beeldje dat<br />
hij meebracht uit<br />
Mali<br />
Giften<br />
altijd<br />
welkom<br />
De Stichting Equator Medicare<br />
in Almelo helpt mensen<br />
in ontwikkelingslanden<br />
met voorzieningen,<br />
gezondheidsprogramma’s<br />
en het opleiden van lokale<br />
gezondheidswerkers. Equator<br />
maakt drinkwaterprojecten,<br />
kinderafdelingen, verloskamers,<br />
laboratoria en operatiekamers<br />
in de Derde Wereld mogelijk.<br />
De stichting is er trots op dat<br />
vrijwel niets van de giften<br />
die binnen komen aan de<br />
strijkstok blijft hangen. En dat<br />
begeleiding en controle door<br />
vrijwilligers van meerwaarde is.<br />
Het bestuur wordt gevormd door<br />
vrijwilligers die ervaring hebben in<br />
ontwikkelingswerk of financiële<br />
dan wel organisatorische ervaring<br />
hebben. Bestuurders krijgen geen<br />
vergoeding.<br />
Giften voor Equator kunnen<br />
worden gestort op banknummer<br />
NL14 RABO 010.22.73.596. De<br />
website is bereikbaar via<br />
www.equatormedicare.nl<br />
zilver magazine<br />
19
tekort aan artsen en verloskundigen. Ik heb<br />
me tot doel gesteld ter plaatse persoonlijk<br />
hulp te leveren, behoeften te inventariseren<br />
en in overleg met lokale mensen te werken<br />
aan betere voorzieningen. Die kunnen<br />
vervolgens worden overgedragen aan de<br />
plaatselijke bevolking.‘<br />
Geen, of in ieder geval zo weinig mogelijk,<br />
overheadkosten was één van de uitgangspunten<br />
die Jungst hanteerde toen hij in 2004<br />
de Stichting Equator Medicare oprichtte. ‘Als<br />
oprichters hebben we tijdens vrijwilligerswerk<br />
in landen rond de evenaar gezien hoe<br />
beperkt de toegankelijkheid van medische<br />
voorzieningen in deze landen is. Armoede,<br />
niet verzekerd zijn voor medische zorg of<br />
het ontbreken daarvan zijn daar doorgaans<br />
de oorzaken van. Wij vinden dat iedereen<br />
recht op heeft op die voorzieningen. Schoon<br />
drinkwater, voldoende voedsel en goede<br />
voorlichting over bijvoorbeeld zwangerschap<br />
of het voorkomen daarvan zijn elementair in<br />
ontwikkelingslanden.’<br />
Bestuur<br />
De stichting beschikt inmiddels over een<br />
‘stevig’ bestuur dat behalve uit Dick en Gaby<br />
Jungst bestaat uit Maria Friedeman, Ewald<br />
Oude Steenhof en Henny Abcouwer. Zonder<br />
uitzondering mensen met goede netwerken.<br />
En kwaliteiten. ‘We hanteren de visie dat het<br />
effectief is om kleinschalig hulp te bieden<br />
daar waar dat direct noodzakelijk is. Je moet<br />
daarbij oppassen dat je er niet vanuit moet<br />
gaan dat wij wel weten wat goed is voor de<br />
doelgroep. Wat is er nodig en hoe kun je dat<br />
onderhouden. Als we dat in beeld hebben<br />
maken we een plan en gaan dan op zoek naar<br />
de middelen. Projecten worden aangedragen<br />
door ter plaatse werkende vrijwilligers en<br />
uitgewerkt door het bestuur.<br />
Onze ambitie is elke drie jaar een groot project<br />
te realiseren, bijvoorbeeld de uitbouw<br />
van een ziekenhuis of de bouw van een<br />
verloskundige kliniek. Ieder jaar maken we<br />
kleine projecten mogelijk zoals de bouw van<br />
een waterput of van schone toiletten. Verder<br />
bieden we opleidingen aan voor verpleegkundigen.<br />
Op dit moment spannen we ons<br />
is voor de uitbreiding van het Pope John’s<br />
Hospital in Oeganda. Dat doen we samen<br />
met een vergelijkbare club in Italië, die zorgt<br />
voor de bouw en inrichting van een operatiekamer,<br />
wij voor de bijbehorende stafwoningen.<br />
Daarbij gaat het om een bedrag van<br />
zo’n € 90.000,- Wilde Ganzen doneert daar<br />
een derde deel van, onze stichting zorgt voor<br />
de rest. Een fors bedrag, maar dankzij enkele<br />
royale giften van particulieren denken we<br />
dat te halen.’<br />
Nieuwsbrief<br />
Via een nieuwsbrief brengen we onze donoren<br />
op de hoogte. Geldgevers zijn veelal<br />
particulieren, maar we worden ook gesteund<br />
In het Pope John’s<br />
Hospital in Oeganda<br />
wordt gewerkt aan<br />
de uitbreiding van<br />
de operatiekamer<br />
en stafkamers. De<br />
benodigde € 60.000<br />
komt van de stichting<br />
Equator Medicare<br />
20 zilver magazine
Keuzestress<br />
door bedrijven en stichtingen zoals Rotary<br />
en Wilde Ganzen. Met de meeste projecten<br />
gaat het goed, een enkele keer moet je<br />
vaststellen dat het resultaat van de inspanningen<br />
tegenvalt. Bijvoorbeeld omdat je het<br />
contact met zo’n project kwijtraakt of dat de<br />
opbrengst niet is wat je ervan verwacht hebt.<br />
Oorlogsomstandigheden spelen soms een<br />
rol, of droogte waardoor een waterproject<br />
niet uit de verf komt.’<br />
Veel uitgebreider is de lijst met positieve<br />
resultaten, zoals de bouw van een verloskamer<br />
en ziekenzaal in het noorden van Kenia,<br />
de aanleg van twee waterputten in datzelfde<br />
land, de bouw van een kinderafdeling bij het<br />
Mpeketoni ziekenhuis en de realisatie van<br />
een moeder- en kindzorgcentrum in Lahore<br />
Pakistan. Op verzoek van het Project Uitzending<br />
Managers (PUM) gaat Dick Jungst in<br />
oktober opnieuw naar Lahore om daar advies<br />
uit te brengen over een project m.b.t. moeder<br />
en kindzorg, in zeer armoedige wijken waar<br />
de moedersterfte 60-80 keer hoger is dan in<br />
Nederland.<br />
Dick Jungst:<br />
‘Dan kom je<br />
na zes weken<br />
Afrika terug in<br />
Almelo en moet<br />
wel even de<br />
knop om’<br />
Doneren? Zie het kader met informatie twee<br />
pagina’s terug.<br />
Wachtruimte voor<br />
moeder en kind in<br />
het hospitaal in<br />
Punjab Pakistan,<br />
mede mogelijk<br />
gemaakt door de<br />
stichting Equator<br />
Medicare<br />
Mijn zoon moet over twee jaar een<br />
opleiding kiezen. Dat is nogal een gedoe.<br />
In mijn herinnering hadden wij vroeger<br />
keus uit een stuk of elf mogelijkheden.<br />
Op totaal oneigenlijke gronden deed je<br />
dan maar wat. Ik ging voor de journalistiek<br />
omdat mijn beste vriendin in Kampen<br />
naar de kunstacademie wilde. Ik had<br />
geen artistieke aanleg, maar in dezelfde<br />
kazerne werd journalistiek gedoceerd.<br />
Gelukkig maar, konden we toch gezellig<br />
met zijn tweetjes op kamers…<br />
Nu zijn er computerprogramma’s, bevlogen<br />
decanen, hele mappen met studies<br />
waar je nog nooit van hebt gehoord, en<br />
niet te vergeten open dagen en zomerkampen.<br />
Het kind kan er een dagtaak<br />
van maken. ‘Kies maar gewoon iets wat<br />
je leuk vindt’, hoor je vaak als advies<br />
langskomen. Maar als weerbarstige puber<br />
is er niet zo veel leuk, vooral niet als<br />
je moeder er steeds over loopt te zaniken.<br />
Doen wat je<br />
leuk vindt<br />
heeft onze<br />
maatschappij<br />
inmiddels<br />
bussen vol<br />
communicatieadviseurs<br />
opgeleverd,<br />
een klein leger<br />
aan vrijetijdsdeskundigen,<br />
visagistes, fitnesscoaches<br />
en wat dies meer zij. Maar als je probeert<br />
een betamelijke stukadoor op te trommelen,<br />
dan kun je bellen tot je een ons<br />
weegt, want de gekwalificeerde zitten<br />
allemaal voor maanden vol.<br />
In de war raken zou je ervan, als kind en als<br />
moeder. Gelukkig heeft mijn zoon de commerciële<br />
genen uit het Krommendijk-geslacht<br />
royaal geërfd. In alle commotie zag<br />
hij ineens de kansen voor het opscheppen<br />
liggen. ‘Als steeds meer mensen in de<br />
stress raken, dan moet ik psycholoog worden’,<br />
sprak hij wijs, en nam mij daarmee<br />
in één klap alle zorgen uit handen. Een<br />
empathische psycholoog met een nuchtere<br />
blik, ik kan me voor deze wonderlijke<br />
maatschappij niks beters wensen.<br />
Frederike Krommendijk<br />
zilver magazine<br />
21
NIEUW AANBOD RELAXSTOELEN!<br />
HOGE KWALITEIT, DIRECT LEVERBAAR<br />
OP ALLE ACTIE STOELEN<br />
50% KORTING<br />
DE GROOTSTE EN GOEDKOOPSTE IN RELAXSTOELEN<br />
OPENINGSTIJDEN<br />
Maandag<br />
Dinsdag - woensdag<br />
Donderdag<br />
Vrijdag<br />
Zaterdag<br />
13.00-18.00 uur<br />
10.00-18.00 uur<br />
10.00-18.00 uur<br />
10.00-18.00 uur<br />
10.00-17.00 uur
ZILVER | OVERWEGING<br />
Lang leve hoog<br />
opgeleid Twente<br />
OOude knarren, pak de boeken. Begin een studie,<br />
maakt niet uit wat. Liefst op de Open Universiteit<br />
natuurlijk. Alles helpt. Want hoger opgeleiden<br />
leven een stuk langer, bericht het Centraal Bureau<br />
voor de Statistiek. Vrouwen krijgen vier jaar extra,<br />
mannen dik vijf jaar.<br />
De rekenmeesters van het CBS stoeien graag<br />
met cijfers. Leuk om te doen. Even husselen en<br />
floeps, daar komt weer een nieuwe waarheid<br />
uit de hoge hoed. Pure toverkunst. Of toch juist<br />
niet? Op welke cijfers zijn de sommen eigenlijk<br />
gebaseerd? Hoe betrouwbaar zijn ze? Zet<br />
ook maar een vraagteken bij wie de conclusies<br />
trekt en waarom. De Britse staatsman Churchill<br />
bromde dat hij alleen geloofde in de statistieken<br />
die hij zelf vervalst had. De cijfers zijn als de<br />
minirok – brengen je op een idee maar verbergen<br />
de essentie.<br />
Talrijk zijn de statistieken die wijzen op de<br />
verschillen tussen hoog, middelbaar en lager<br />
opgeleiden. Gruwel. Zelfverzekerd worden aan<br />
de opleidingen verstrekkende consequenties<br />
toegeschreven. Waarom? Simpel omdat de<br />
De schoolbankenkennis is<br />
slechts een onderdeel van<br />
hoe mensen zich tijdens<br />
hun leven ontwikkelen<br />
cijfers beschikbaar zijn. Telkens weer vullen<br />
mensen braaf de vraag in welke hun hoogste<br />
genoten schoolopleiding is. Alsof het volle leven<br />
niet juist begint na de opleiding.<br />
De schoolbankenkennis is slechts een onderdeel,<br />
een mooi stuk fundament, van hoe<br />
mensen zich tijdens hun leven ontwikkelen. Het<br />
bezit van een piano maakt je nog niet tot een<br />
geslaagd pianist. Niet de kleren maar vooral de<br />
sociaal-culturele en economische omstandigheden<br />
maken de mens. Rampspoed op het werk en<br />
een ongelukkige partnerkeuze tellen hard mee.<br />
Wat denk je van ziekte? Daar zit je dan met je<br />
mooie opleiding. Mogen de militaire dienst, het<br />
zangkoor en de mantelzorg ook meegewogen<br />
worden?<br />
Statistici houden van korte klappen, gauw thuis.<br />
Achter het begrip lager opgeleide staan mensen<br />
die laag in de pikorde staan en niet goed voor<br />
zichzelf zorgen. Te weinig bewegen, slecht op<br />
hun voeding letten en graag roken. Een cliché?<br />
Veel beter zou zijn om onderzoek te doen naar<br />
het gedrag van de verschillende inkomensklassen.<br />
Want een hoger opgeleide met weinig<br />
geld zou wel eens een lagere levensverwachting<br />
kunnen hebben dan een minder opgeleide met<br />
een dikke portemonnee. De inkomenscijfers<br />
zijn voor de analyses echter niet beschikbaar<br />
dus volharden de statistische betweters in de<br />
denigrerende surrogaatwerkelijkheid van de<br />
opleidingsniveaus.<br />
Vedan mensen. Aait vedan. Leef gezond, blijf in<br />
beweging en denk aan school als een mooie<br />
tijd. Weet dat driekwart van Nederland onder<br />
de zeespiegel ligt. Daar wonen dus de lager<br />
opgeleiden. Met als top de Tankenberg van 85<br />
meter, ligt heel Twente meters hoger dan het<br />
zee niveau. Alle Tukkers zijn dus hoog opgeleid.<br />
‘<br />
Theo Leone<br />
Journalist Theo Leoné<br />
bespreekt in elk nummer<br />
een onderwerp dat zinvol<br />
is voor 65-plussers.<br />
Heeft u een vraag voor<br />
Theo? Stuur hem naar<br />
redactie@zilvermedia.nl<br />
zilver magazine<br />
23
TEKST PAUL ABELS | FOTOGRAFIE FAMILIE HARBERINK<br />
Bram en Anny Harberink trouwden in de Menistenkerk die nu Stanislaus is<br />
‘Ie mosn ja verdan...’<br />
24 zilver magazine
Bram en Anny Harberink zijn allebei 81. In hun leven weerspiegelt zich<br />
de textielgeschiedenis van hun stad, Enschede. Ze kunnen er prachtig<br />
over vertellen. Bijna zestig jaar geleden trouwden ze in de voormalige<br />
Menistenkerk. Ze keken hun ogen uit toen ze onlangs zagen hoe het kerkje<br />
veranderd was in… ja, in wat, in… Stanislaus Brewskovitch!<br />
Op 30 oktober 1959, ‘het was verschrikkelijk<br />
kolereweer’, trouwden<br />
Anny de Lange en Bram Harberink<br />
in de doopsgezinde kerk aan<br />
de Menistenstraat. Ze reden er in een koets<br />
van de firma Huckriede naar toe. Dominee<br />
Keuning voltrok het huwelijk. Bram was<br />
doopsgezind opgevoed, Anny niet, maar die<br />
deed graag mee. Bij het voorgesprek had ze al<br />
gezegd: ‘Hoor ’s dominee, trouwen in de kerk<br />
is prima, maar ik kom niet zo vaak, want op<br />
zondag moet ik korfballen.’ De dominee vond<br />
dat geen probleem. ‘Het was een gemakkelijke<br />
en aardige man.’<br />
WONINGNOOD<br />
Bram was net uit militaire dienst gekomen.<br />
Hij en Anny konden een leuk huisje krijgen<br />
op het Twekkelerveld. Dat was bijzonder,<br />
want in die tijd was er veel woningnood in<br />
Enschede. Veel jonge stelletjes woonden<br />
noodgedwongen bij hun ouders in. De Harberinks<br />
waren 22 jaar allebei, piepjong maar<br />
Hoe vaak ik niet<br />
’s avonds laat gebeld<br />
ben door ongeruste<br />
ouders!<br />
ondernemend. Bram had na de ULO een uitstekende<br />
vooropleiding als constructeur bij<br />
Stork gehad en ’s avonds studeerde hij zich<br />
suf met cursussen. Rond 1965 namen ze het<br />
confectieatelier van Schipper over, aan de<br />
Goolkatenweg, bij de spoorlijn. Op een goed<br />
moment werkten daar 35 mensen, vooral<br />
meisjes. Die werden nogal eens ongewenst<br />
zwanger. Bram zucht: ‘Ik heb vaak gedacht<br />
dat ik een condoomautomaat op<br />
moest hangen in de werkplaats. Maar in<br />
die tijd wisten ze nergens van, ze deden<br />
maar wat, ach, condooms durfden ze<br />
helemaal niet te kopen. Hoe vaak ik niet<br />
’s avonds laat gebeld ben door ongeruste<br />
ouders! Of ik wist waar hun dochter<br />
uithing. Anny wist dan wel waar ze was,<br />
want die meisjes kwekten de hele dag<br />
over hun verkering, daar tussen de naaimachines.<br />
Ik haalde zo’n Leida of Thea<br />
of Truus dan op. ‘O, meneer Harberink,<br />
alsjeblieft niks tegen vader zeggen!<br />
Oons pa slöt mie dood!’<br />
En als je die ouders van zo’n meisje dan<br />
tegenkwam in de stad en ze gelukwenste<br />
met hun kleinkind, zeiden ze:<br />
‘Gefilseteerd? Met den klean’n? Wo’j ‘m<br />
hebn? Kom mar ophaaln!’<br />
MELKBOERENPAKKEN<br />
In het confectiebedrijf maakten de<br />
Harberinks bedrijfskleding voor vele<br />
Enschedese fabrieken, lakens en slopen<br />
voor het leger en beddengoed en ziekenhuistextiel.<br />
Ze produceerden ook de pakken<br />
voor de melkboeren. ‘Dan stapte ik<br />
zilver magazine<br />
25
in mijn Ford Taunus Combi en ik reed naar<br />
de melkfabriek aan de Deurningerstraat om<br />
alle melkboeren de maat te nemen. Ieder<br />
kreeg een pak op maat. Een wit jasje en een<br />
manchesterse jas, een broek met een rode<br />
bies en een khaki jas. We maakten ook veel<br />
overhemden voor chauffeurs van busbedrijven.<br />
Die kregen er dan twee of drie losse<br />
boordjes bij. Want die werden het eerste vies.<br />
Dan droegen ze wel wat langer hetzelfde<br />
stinkhemd, maar goed, het boordje was fris.<br />
Ja, zo ging dat toen.’<br />
DOOPSGEZIND<br />
Korfbal blijkt een goede sport om verkering<br />
te krijgen. Dames en heren spelen in hetzelfde<br />
team. Anny had veel talent en mocht<br />
al snel meedoen in de Rigtersbleek-selectie<br />
die op landelijk niveau speelde. Toen ze een<br />
doelpunt maakte, kon Bram haar uitbundig<br />
genoeg feliciteren en zo is de verkering<br />
begonnen. De familie Harberink was<br />
doopsgezind (menist) van huis uit, zoals wel<br />
meer Enschedese families, onder andere de<br />
textielfabrikant Blijdenstein. Bram ging als<br />
jongetje lopend naar de zondagsschool in<br />
de kerk aan de Menistenstraat. ‘Het is een<br />
mooi en liberaal geloof. Op je 18e bepaal je<br />
zelf of je belijdenis wilt doen of niet. Dus als<br />
je volwassen bent. Je beslist dus zelf, heel anders<br />
dan bij andere geloven. Ik weet nog precies hoe<br />
de Menistenkerk eruit zag. Ik weet niet in welk<br />
jaar de doopsgezinde gemeente eruit is gegaan,<br />
maar ik weet wel dat er een hele tijd de opslag<br />
van Donkerwolke Pelterijen in heeft gezeten.<br />
Dat mocht niet meer, dat bontspul, en toen werd<br />
het uiteindelijk een disco, de Zevende Hemel.<br />
De ingang is nu nog op precies dezelfde plek.<br />
Maar in de kerk hadden we geen bar, zoals nu<br />
bij Stanislaus! Achterin stond de kansel en links<br />
achterin was een afgetimmerde plek. Daar zaten<br />
de ouderlingen achter een schotje. Op onze<br />
trouwfoto’s kun je dat wel zien. De doopsgezinden<br />
hebben het trouwens moeilijk gehad vroeger,<br />
ze zijn veel vervolgd.’<br />
ROSE TUINBROEKEN<br />
Toen de textielindustrie instortte, eind jaren<br />
zestig, kregen ook alle toeleveranciers het moeilijk.<br />
Zo ook het bedrijf van de Harberinks. Anny<br />
vertelt. ‘Vijftig procent van onze omzet kwam<br />
van de textielfabrieken. Toen zijn we overgestapt<br />
op vrijetijdskleding. We gingen spullen maken<br />
voor Mac & Maggie, Fooks en Foxy Fashion. We<br />
hadden altijd zes tot acht meisjes in dienst die<br />
de Vakopleiding voor de Confectie volgden. Onze<br />
meisjes moesten veel kunnen hoor! Zet maar<br />
eens in korte tijd zo’n melkboerenpak in elkaar…<br />
We werkten later met modeontwerpsters die<br />
van de AKI kwamen. Die maakten dessins. De<br />
stoffen werden vaak gedrukt in de vlakdrukkerij<br />
van Jan ten Voorde in Goor. Dan ging ik<br />
met stalen langs de inkopers en zei: hoeveel<br />
stuks zullen we doen? Driehonderd? Ja, je<br />
moet toch een beetje bluffen in de handel.<br />
Wie mosn ja ok verdan! Weet je wat we ook<br />
veel gemaakt hebben? Tuinbroeken! In alle<br />
kleuren, zelfs rose en geel. Dat had je in die<br />
tijd van de Dolle Mina’s.’<br />
DIAMANT<br />
Op een goed moment kwam de dochter en<br />
later de schoonzoon van Anny en Bram bij<br />
hen in het bedrijf. Dat ging een hele tijd goed<br />
totdat er niet meer op te boksen was tegen de<br />
concurrentie uit de lagelonenlanden. In 2008<br />
stopte de familie met het bedrijf. De Harberinks<br />
zijn nog in topconditie. Jarenlang korfballen<br />
en hard werken is kennelijk goed voor<br />
lichaam en geest. Op 30 oktober <strong>2019</strong> hopen<br />
ze hun diamanten huwelijk te vieren. Met<br />
een beetje geluk komen ze nog een borreltje<br />
drinken bij Stanislaus, zestig jaar later…<br />
(Met dank aan Stanislaus Brewskovitch, de nieuwe<br />
stadsbrouwerij in de Menistenkerk aan de Stadsgravenstraat<br />
in Enschede)<br />
26 zilver magazine
Gerotopia<br />
Begin augustus stond er een reportage in de NRC,<br />
over oudere Nederlanders in Nieuw Zeeland. Het<br />
verhaal ging er over dat zij, jong geëmigreerd,<br />
zich op oudere leeftijd toch wat eenzamer voelden<br />
en toen gezamenlijk een dorp hadden opgericht<br />
met de naam ‘Ons Dorp’ om daar met andere<br />
Nederlanders samen te gaan wonen.<br />
Het verbaasde me niet, ook al omdat ik wat<br />
langer geleden al het boek had gelezen van de<br />
Amerikaanse journalist Blechman. Diens buren<br />
verhuizen na hun pensionering naar een gemeenschap<br />
voor ouderen in Orlando, Florida. Omdat<br />
hij zijn buren kende als actieve buurtbewoners<br />
is hij benieuwd wat hen zo boeit in die gemeenschap<br />
en trekt daar een aantal dagen met hen op.<br />
Daar valt hij van de ene verbazing in de andere.<br />
‘The Village’ bestaat uit meerdere dorpen in een<br />
gebied dat zo groot is als pakweg Utrecht. En in<br />
dat ommuurde gebied wonen honderdduizenden<br />
ouderen. Ze hebben golfbanen, een eigen tv zender,<br />
een eigen krant en er is een rijk programma<br />
van activiteiten. Elke dag, de hele dag door. Er<br />
zijn 40 zwembaden, een ziekenhuis, een dierenziekenhuis,<br />
sportzalen ga maar door en ze hebben<br />
een eigen politie. Hij ontdekt dat er in bijna elke<br />
Lukt het om je gelukkig te<br />
voelen als je geïsoleerd van<br />
de wereld alleen maar met<br />
prettige dingen bezig bent?<br />
staat in de Verenigde Staten honderden van dit<br />
soort gemeenschappen bestaan. Het aantal groeit<br />
met de dag. Echt? Miljoenen kapitaalkrachtige<br />
ouderen die zich terugtrekken in een veilige en<br />
aangename omgeving? Achter een muur?<br />
Ook in mijn vriendenkring komt af en toe een<br />
discussie op over hoe plezierig het zou zijn om<br />
met elkaar een ruim huis te kopen of te huren<br />
om dan een aantal zaken gemeenschappelijk te<br />
regelen en om met elkaar leuke dingen te doen.<br />
Dit gaat dan om jongere ouderen van nog maar<br />
net 60. Is het de angst voor eenzaamheid? Maar<br />
jongere ouderen hebben nauwelijks last van eenzaamheid,<br />
in ieder geval niet meer dan jongeren.<br />
Als je aan niet-ouderen vraagt wat het hoofdprobleem<br />
van ouderen is, dan zegt 40 procent<br />
inderdaad: eenzaamheid. Vraag je aan ouderen of<br />
ze zelf eenzaam zijn zegt niet meer dan 5 tot 15<br />
procent van die ouderen in Europa ‘ja’. Pas op veel<br />
latere leeftijd kan eenzaamheid een probleem<br />
worden.<br />
Of is het een vergissing? Een denkfout om te<br />
denken dat het leuk is om de laatste 20 a 25 jaar<br />
van je leven in, ja toch een soort pretpark, te<br />
wonen. Lukt het om je gelukkig te voelen als je<br />
geïsoleerd van de wereld alleen maar met prettige<br />
dingen bezig bent?<br />
De meeste ouderen die ik ken en die plezier in<br />
het leven hebben, zijn over het algemeen juist<br />
heel actief in hun eigen omgeving. In hun familie<br />
of in hun gemeenschap. Ze doen vaak vrijwilligerswerk<br />
waar ze veel bevrediging aan ontlenen.<br />
Aan een beschermde omgeving moeten ze niet<br />
denken. Ja mogelijk op latere leeftijd als ze minder<br />
mobiel zijn of als ziekte een rol gaat spelen.<br />
Maar misschien vergis ik me heel erg en komt de<br />
trend van de afgesloten ouderen gemeenschap<br />
over waaien vanuit de VS naar Nederland. Als<br />
ik bij mezelf te rade ga is er nu werkelijk geen<br />
cel in mijn lijf die naar zo’n gemeenschap wil.<br />
Daarvoor zijn mijn dagelijkse activiteiten, het<br />
fietsen, wandelen, organiseren van dingen, lezen<br />
en schrijven, te logeren krijgen van kleinkinderen<br />
me te dierbaar. En dat kleine beetje eenzaamheid<br />
neem ik dan wel voor lief.<br />
Jan Wal burg<br />
Jan Auke Walburg is<br />
emeritus hoogleraar<br />
op het gebied van de<br />
positieve psychologie,<br />
die condities bestudeert<br />
waaronder mensen tot<br />
bloei komen. Daarvoor<br />
werkte hij als directeur in<br />
verschillende organisaties<br />
op het gebied van de<br />
gezondheidszorg. Thans<br />
schrijft hij over diverse<br />
onderwerpen, helpt hij<br />
mee aan de organisatie<br />
van een klassiek muziekfestival<br />
in Twente, werkt<br />
hij in zijn tuin en heeft hij<br />
plezier met zijn vrouw,<br />
vrienden, kinderen en<br />
vooral kleinkinderen. Hij<br />
woont in Losser.<br />
zilver magazine<br />
27
65.<br />
en nu?<br />
Als zoon van een bekende<br />
Hengelose makelaar<br />
leek Herman Dekkers<br />
voorbestemd om in<br />
de voetsporen van zijn<br />
vader Fré te treden.<br />
Hij koos echter voor<br />
de architectuur. Op 15<br />
augustus werd de sinds<br />
2015 in het Utrechtse<br />
Leersum woonachtige<br />
Dekkers 65 jaar. Voor<br />
deze ‘ruimtedenker’<br />
geen reden om achter de<br />
geraniums te kruipen.<br />
28 zilver magazine
65. EN NU? | TEKST EN FOTOGRAFIE WILLEM PFEIFFER<br />
‘In<br />
Twente zien de<br />
steden er allemaal<br />
ongeveer hetzelfde uit.<br />
Nederland wordt er<br />
minder specifiek<br />
door’<br />
Voor<br />
Herman<br />
Dekkers<br />
is moeten<br />
mogen<br />
geworden<br />
Bij het NSstation<br />
in zijn<br />
geboorteplaats.<br />
“In Hengelo<br />
weten ze niet<br />
wie ze zijn.”<br />
Hoe was dat, 65 worden?<br />
‘Die leeftijd halen heb ik altijd als een avontuur<br />
gezien. Normaliter stop je dan met werken. Ik blijf<br />
liever gewoon als ZZP’er aan het werk als adviseur<br />
ruimtelijke kwaliteit en identiteit. Ik heb ook geen<br />
bucketlist nu ik 65 ben. Ik wil nog wel een keer<br />
naar New York, daar ben ik nog nooit geweest. En<br />
ook eens naar Namibië, schijnt een geweldig mooi<br />
land te zijn. Gemiddeld heb je op mijn leeftijd nog<br />
vijftien jaar waarin je goed bent. In die tijd moet<br />
je, als het je gegeven is, doen wat je graag gedaan<br />
wilt hebben. Op je 65ste gaat alles gewoon door.<br />
Het enige grote verschil is dat het nu geen moeten<br />
meer is, maar mogen.’<br />
Nooit de behoefte gehad om uw vader op te volgen?<br />
‘Mijn ambitie lag meer in de architectuur dan in de<br />
makelaardij. Mijn vader verbouwde het pand vaak<br />
en in mijn jonge jaren wilde ik daarom timmerman<br />
worden. Sinds mijn tiende vind ik echter het<br />
bedenken veel leuker en daarom werd ik architect.<br />
Mijn oudere broer Ab nam het bedrijf van mijn<br />
vader over. Als je architect bent, wil je niet bij je<br />
vaders bedrijf in de buurt zitten. Dan krijg je steeds<br />
de vraag: Ohh, bi’j doar van? Na mijn studie aan de<br />
TH Delft was ik eerst projectarchitect in Almere,<br />
later ben ik met een compagnon in Kampen een<br />
eigen architectenbureau begonnen.’<br />
‘Door een ernstig ziekte van mijn partner besloot ik<br />
minder te gaan werken. Het gevolg hiervan was dat<br />
ik in 2002 uit het architectenbureau ben gestapt. Ik<br />
kon direct aan de slag bij Het Oversticht, waarvoor<br />
ik bouwplannen ging beoordelen. Die organisatie<br />
kende me nog van de tijd dat ik zelfstandig architect<br />
was en lid was van de welstandscommissies in<br />
onder meer Hengelo en Enschede. In die rol heb ik<br />
bijvoorbeeld nog meegewerkt aan de plannen voor<br />
de nieuwe fabriek van Grolsch.’<br />
De rol van instanties als het Oversticht is ondertussen<br />
ook aardig veranderd…<br />
‘Tegenwoordig moet je vooral toetsen aan regels<br />
van redelijke eisen van welstand. Op een gegeven<br />
moment denk je dan: waar gaat het nog over? Het<br />
suggereert een neutrale commissie te zijn als een<br />
soort geweten van de gemeente. Maar dat geweten<br />
wordt steeds meer bepaald door de politiek. Dat<br />
was voor mij mede aanleiding om een boekje te<br />
schrijven over de marketing van gebieden met als<br />
titel ‘Naar een eigen ruimtelijke identiteit’. Als je Giethoorn<br />
zegt, weet iedereen meteen waar je het over<br />
hebt. Bij Amsterdam denk je direct aan de grachten.<br />
Maar in Twente zien de steden er allemaal<br />
ongeveer hetzelfde uit. Nederland wordt er minder<br />
specifiek door. Op vakantie ga je naar een gebied,<br />
zilver magazine<br />
29
omdat je verrast wilt worden. Dat mis je als je veralgemeniseert.<br />
Welstandsbeleid wordt niet geschreven op gebiedsidentiteiten,<br />
maar op een goed passend gemiddelde. Een gemeente<br />
wil bouwen en zij schrijft het beleid. Er zit geen noodrem op<br />
dit werk.’<br />
Is die tendens nog te stoppen?<br />
‘De vraag is hoe je gebieden weer specifieker kunt maken. Dat<br />
is per gemeente, per gebied anders. Je hebt nu eigenlijk alleen<br />
de buitengebieden en centra die je nog specifiek kunt houden.<br />
De buitenwijken zijn al anoniem. Zo is de kern van Parijs de<br />
laatste vijftig jaar niet veranderd, de identiteit van die stad zal<br />
altijd blijven. De Eiffeltoren en de Arc de Triomphe zijn slechts<br />
iconen in die stad. Rotterdam is mede door de paalwoningen<br />
het werk van architect Pieter Blom een stad met iconen.<br />
Hengelo heeft van zijn hand de Kasbah, maar die had niet<br />
aan de rand van een buitenwijk moeten staan, maar ergens<br />
prominent.’<br />
Over uw geboortestad Hengelo gesproken, hoe kijkt u daar vanuit uw<br />
specialisme nu naar?<br />
‘Hengelo heeft alles verdiend aan Stork, maar dat wordt niet<br />
gepromoot. Het Hijschgebouw nabouwen vind ik geschiedvervalsing,<br />
een bos neerzetten op de markt is van de zotte. Dat<br />
heeft niets met een centrum te maken. Je wilt een kleefmiddel,<br />
een plek waar mensen naar toe willen. De markt was ooit het<br />
taptoeplein. Als je iets specifieks terugbrengt, krijgt de Markt<br />
z’n bijzonderheid terug. De binnenstad van Enschede heeft<br />
bravoure. De gemeente bemoeit zich er met wat kan en wat er<br />
nodig is en ook de visie is georganiseerd. Hengelo heeft dat<br />
niet zo veel. Het timmert er in elk geval niet mee aan de weg.<br />
Almelo daarentegen is er wel handig in, dat is erg leuk geworden.<br />
Een dynamische stad met veel vertier. Ook Oldenzaal<br />
Herman Dekkers voor het huidige onderkomen van het World Trade Centre in Hengelo<br />
Het nog steeds bestaande pand van De Eerste Twentsche<br />
Elementen Fabriek van de familie Journée aan de<br />
Langelermaatweg in Hengelo<br />
heeft een mooie binnenstad. Je ziet daar zelfs<br />
tegenover het gemeentehuis nieuwbouw, het<br />
behoudt daar redelijk zijn eigen identiteit.’<br />
‘Naar Hengelo kijk ik met weemoed. Ik ben<br />
altijd voor behoud, dat vind ik interessanter dan<br />
nieuwbouw. Hoe meer lagen van de geschiedenis<br />
je ziet, hoe interessanter een stad wordt. Het<br />
pand van De Eerste Twentsche Elementen Fabriek,<br />
het gebouw van batterijenbedrijf Journée aan<br />
de Langelermaatweg, staat er nog. Prachtig. De<br />
Waterstaatskerk, het Thomassonhuis, de oude<br />
bibliotheek in v-vorm aan de Vondelstraat. Idyllische<br />
stukjes Hengelo. En natuurlijk het Tuindorp,<br />
het CT Storkplein met hotel Het Lansink. Fantastisch,<br />
dát zijn plekken met visie. Arm en rijk<br />
wonen er door elkaar heen, er zijn maar weinig<br />
plekken in Nederland waar zoiets is gerealiseerd.<br />
Zo zou je de samenleving willen hebben.’<br />
Wat mist Hengelo dan volgens u vooral?<br />
‘Hengelo mist vooral een duidelijke ruimtelijke<br />
visie. In Hengelo weten ze niet wie ze zijn, anders<br />
zou er niet elke keer geprobeerd worden het wiel<br />
opnieuw uit te vinden. De Oldenzaalsestraat is<br />
daar een mooi voorbeeld van. Hoge gebouwen<br />
diagonaal op straat en hoge nieuwbouw die terug<br />
ligt. Het is wat ad hoc allemaal. Het badhuis,<br />
een markante hoogte op die<br />
plek is al discutabel. Of wil je<br />
de hele Oldenzaalsestraat zo<br />
hoog hebben? Weet je, alles wat<br />
weg is, komt niet meer terug<br />
en dat is zonde. Hoe het óók<br />
kan? Kijk naar het ROC. Dat is<br />
fantastisch, op de meest mooie<br />
manier gedaan en absoluut een<br />
highlight voor Hengelo. Een<br />
schitterende combinatie van<br />
oud en nieuw. Zoveel mogelijk<br />
lagen in een duurzaam gebouw,<br />
dat is het helemaal.’<br />
Hoe vult u de tijd nu u 65 jaar<br />
geworden bent?<br />
‘Ik blijf ZZP’er en verhuur mezelf<br />
nog af en toe. Komt er iets<br />
op je pad, dan zeg je ja of nee.<br />
Dat heeft z’n voordelen. Ik hoef<br />
minder auto te rijden, dat werd<br />
op een gegeven moment ook<br />
een opgave. Je maatschappelijke<br />
betrokkenheid neemt weliswaar<br />
af, maar er komt ook wat voor<br />
terug. Er gaan andere deuren<br />
30 zilver magazine
open die je nog niet kende. Zo ben ik nu voorzitter<br />
van het Filmhuis Amerongen en Leersum en van een<br />
theaterwerkgroep. Verder zit ik in sommige actiecomités.<br />
Achter ons huis ligt een stuk zeventiende-eeuws<br />
landschap in de bebouwde kom. Hoe<br />
langer je hier woont, hoe meer je beseft dat het<br />
nog het enige stukje authenticiteit is, met prachtige<br />
boomgroepen essen en wilgen. De vraag is of<br />
je alles wilt volbouwen of dat je soms de identiteit<br />
moet bewaren.’<br />
Maatschappelijk beweeg ik af en toe door te<br />
flexwerken voor Het Oversticht. Vorige maand<br />
moest ik weer een paar keer invallen als stadsbouwmeester,<br />
in de Hof van Twente. Binnen<br />
die gemeente hebben alle dorpen hetzelfde<br />
welstandsbeleid. Maar Delden is qua ruimtelijke<br />
beleving anders dan Goor. Wat ik zou willen? Een<br />
specifiek ruimtelijk beleid per kern. In Markelo wil<br />
men appartementen. Maar wil je die wel qua beeld<br />
in Markelo? Wat is het wezen van Markelo? Misschien<br />
wil je het als dorp zien en Goor als stadje.<br />
Ze blijven niet op koers, dat is wat je op afstand<br />
ziet gebeuren. Alles hoeft niet overal te kunnen.<br />
Daarom heb ik dat boekje geschreven.’<br />
‘Naar Hengelo kijk ik met weemoed.<br />
Ik ben altijd voor behoud, dat vind ik<br />
interessanter dan nieuwbouw’<br />
In hoeverre voelt u zich in Leersum nog Tukker?<br />
‘Laatst hadden we weer onze jaarlijkse openluchtfilmavond<br />
bij kasteel Amerongen voor zo’n 250<br />
man. Dan is het wachten tot het donker wordt<br />
en zie je de ganzen overvliegen. Dan is het net<br />
een sprookje, echt genieten. In Leersum zit ik in<br />
een voor mij totaal nieuwe leefomgeving. Ik word<br />
hier onder meer door schapen omringd. Het is<br />
van vroeger uit een schapendorp. Schapenkeutels<br />
werden gebruikt voor de lokale tabaksteelt. Je ontkomt<br />
er echter niet aan dat je Twentenaar bent<br />
en dat blijf je in hart en nieren. Het is je eigen<br />
hechting aan deze wereld, van waaruit je ontsproten<br />
bent. Maar Twents praten doen we hier niet,<br />
alleen nog soms voor de grap…’<br />
65.<br />
en nu?<br />
Bea Assen, Hengelo. Gepensioneerd. Was 43 jaar werkzaam als<br />
sociaalpedagogisch hulpverlener bij Revalidatiecentrum Roessingh te<br />
Enschede. Getrouwd met Frans. Vier zonen, twee kleinkinderen.<br />
LUXE LEVENTJE<br />
‘De vraag Wat nu? is wat mij betreft niet im<br />
frage. Mijn agenda wordt voller en voller met<br />
bijna alleen maar leuke dingen.<br />
Flink genieten, zou ik zeggen. Ik ben al een<br />
paar jaar bij huis en dat vind ik geweldig. Het is<br />
best een luxe leventje nu. Lekker mijn hobby’s<br />
uitoefenen, wandelen, sporten, mijn sociale<br />
contacten.<br />
Zingen en repeteren met Nostra Dames, een<br />
koor van vier vrouwen met een gemêleerd<br />
repertoire en het Duo Nostalgia met liedjes uit<br />
de jaren zestig|zeventig. Ik kan<br />
kiezen of ik ja of nee zeg, als ze<br />
mij ergens voor vragen.<br />
Ik ga door met genieten van het<br />
leven. We zijn net terug van<br />
een fietstocht van bijna zeven<br />
weken van Litouwen via Estland,<br />
Letland en Rusland naar Sint<br />
Petersburg en daarna nog in<br />
Helsinki. Prachtige weken<br />
gehad.’<br />
zilver magazine<br />
31
65. EN NU?<br />
65.<br />
en nu?<br />
Gerard Cornelisse, Enschede. Is oa mediaproducent.<br />
Getrouwd met Simone. Twee kinderen uit zijn eerste<br />
huwelijk en drie pleegkinderen.<br />
MOORKOP<br />
‘Er verandert niet veel. Het is niet meer zo’n mijlpaalcijfer,<br />
65. Vroeger was het een belangrijk jaar. Je kreeg 65 pensioen.<br />
Je hoefde niet meer te werken. Nu moet je officieel nog door<br />
tot je 67ste. Mijn financiële pensioen was al eerder ingegaan.<br />
Niettemin keek ik wel wat meer terug toen ik onlangs 65 werd.<br />
Daar is het nu de tijd wel voor. Ik kan zeggen dat ik een mooi<br />
leven heb gehad. En ook dat ik nooit een Tukker zal worden. Ik<br />
blijf altijd een Amsterdammer.<br />
Ik ben momenteel aan het aansterken na een hartoperatie.<br />
Ik kreeg een paar bypasses. Alles zat dicht, maar ik had geen<br />
infarct. Het is allemaal schoongemaakt door een grote professor.<br />
Het is natuurlijk wel mooi dat we hier een van de betere<br />
hartcentra hebben. Die heb je<br />
hier om de hoek. Je hoeft er<br />
niet meer voor naar Amsterdam.<br />
Na het herstel heb ik<br />
weer veel te doen. Maar het<br />
mooie is dat je op deze leeftijd<br />
niets meer hoeft. Ik hoef naar<br />
niemand meer te luisteren. Ik<br />
heb geen bucketlist en kan nu<br />
een lekkere moorkop nemen bij de koffie. Dat soort simpele<br />
dingen. En weet je wat ook zo mooi is. Het klimaat verandert.<br />
We kunnen nog lekker in de tuin zitten vandaag.’<br />
65.<br />
en nu?<br />
Paulien Bruns-Banierink, Weerselo. Freelance remedialteacher<br />
op de basisschool in Weerselo. Getrouwd met<br />
Gerard, drie zoons.<br />
DRUK GENOEG<br />
‘Ik ga door met waarmee ik bezig ben. Ik geef RT op de basisschool<br />
en ben net weer aan een nieuw schooljaar begonnen. Ik<br />
ben voorzitter van Rejoice, een koor dat aan musicals meedoet.<br />
Ik zit in het bestuur van de bieb. Toen de gemeente Dinkelland<br />
stopte met de bieb te steunen, hebben we aan het gemeenschapscentrum<br />
Het Trefpunt een bijbouw gemaakt en hebben<br />
daarin de bieb gerealiseerd die gedragen wordt door vrijwilligers.<br />
Dan is vorig jaar de Vitale geloofsgemeenschap opgericht<br />
dat het behoud van kerkgebouwen nastreeft in dorpen zoals<br />
Weerselo. In de kerkdorpen hier<br />
in de buurt heb je soortgelijke<br />
groepen, maar ik ben actief<br />
voor de kerk, hier in Weerselo.<br />
En verder doe ik aan hardlopen,<br />
fietsen, puzzelen en haken.<br />
En al die bezigheden hoop ik<br />
nog lang te kunnen doen. Druk<br />
genoeg dus.’<br />
65.<br />
en nu?<br />
Antoon Aukes, Enschede. Was muziekleraar en<br />
muzikant. Is nu alleen nog muzikant. Gescheiden,<br />
samenwonend, twee kinderen.<br />
SCHNABBELMUZIKANT<br />
‘Veel zal er niet veranderen. Ik ben muzikant en dat is het<br />
leukste wat er is. Ik heb alle tijd. Ik voel me bevoorrecht, mijn<br />
kinderen redden zich, mijn vrouw ook. Ik ga lekker verder met<br />
muziek maken. Ik zit als slagwerker en percussionist in een<br />
heleboel bands en projecten. Ik word voor van alles en nog wat<br />
ingehuurd, want ik heb een groot netwerk. Het is leuk werk,<br />
maar geen vetpot. Volgend jaar word ik echter 66 jaar en vier<br />
maanden en dan komt er AOW bij en dat is voor een schnabbelmuzikant<br />
als ik een bonus erbij. Ik als ouwe veteraan redt<br />
mezelf goed. Ik leef wel een beetje sober, maar dat geeft niet.<br />
Jonge muzikanten hebben het veel moeilijker.<br />
Verder ga ik regelmatig op reis.<br />
Mijn vrouw werkt nog, maar zij<br />
vindt het ook leuk om ergens<br />
heen te reizen. Daarnaast zit<br />
ik vaak op de fiets. Vooral dat<br />
mooie stuk tussen Enschede en<br />
Losser is heerlijk om te fietsen.<br />
Ik zorg ervoor dat ik fit blijf. Dat<br />
moet je wel doen als je 65 bent, vind ik. Ik ben 2 meter, moet de<br />
rug soepel houden. Dat moet ik mijn hele leven al. Daarom doe<br />
ik elke dag wat oefeningen.’<br />
32 zilver magazine
Fietsen met Astrid<br />
en uw <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong><br />
Fiets mee met <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> en met Astrid: een nieuwe activiteit van dit magazine, om<br />
de lezers eens kennis te laten maken met de mooiste rijwielroutes en plekjes van Twente.<br />
En dat betekent niet alleen stevig doortrappen, de deelnemers stappen onderweg hier en<br />
daar even af voor een bezichtiging, een hapje en een drankje. Astrid Olde Olthuis heeft een<br />
route uitgezet met een wijde boog rond Denekamp. De datum: donderdag 17 oktober.<br />
Even voorstellen: Astrid, 49 jaar, woont in Losser en laat<br />
mensen graag fietsen. Dat doet ze zelf ook: ‘Om te ontladen<br />
pak ik de fiets. Vroeger al en nu nog steeds. Het<br />
maakt me fit, vitaal en geeft me energie. Ik raak uit de<br />
hectiek van de dag en krijg vanzelf weer een andere kijk<br />
op de wereld. Dat wil ik graag delen met anderen, ik gun<br />
iedereen meer ontspanning.’<br />
Kortom: haal de fiets uit de schuur, smeer de ketting<br />
door en knijp even in de banden. De fietstocht begint<br />
’s morgens in Beuningen. De deelnemers worden daar<br />
tussen 10.30 en 11.00 uur verwelkomd in het bekende<br />
restaurant Sterrebos met koffie en krentewegge. Hier<br />
wordt ook de route uitgereikt. En dan: op weg. Het gezelschap<br />
klimt tussen 11.45 en 12.00 uur op de fiets voor<br />
een tocht van in totaal 41 kilometer.<br />
Astrid over de route: ‘Vanuit Beuningen fietsen we over<br />
het Schoolpad langs het Mariakappelletje aan de Paanderdijk.<br />
Langs de voet van de 55 meter hoge Austieberg<br />
gaan we dan richting het Lutterzand. Vervolgens verlaten<br />
we dit gebied via de achterzijde over de Vrijdijk met<br />
het bekende Komiezenhutje richting Duitse grens.’<br />
We fietsen verder: ‘Langs het kanaal Almelo-Nordhorn<br />
gaat het via Noord Deurningen en langs de Westerveldmolen<br />
in Tilligte richting Ootmarsum. Op dit stuk staan<br />
verschillende Mariakapellen.’<br />
En dan afstappen bij wijnproeverij Heisterkamp Wijnkopers<br />
in Ootmarsum. Heisterkamp bestaat dit jaar<br />
100 jaar en wil daarom eens lekker uitpakken voor de<br />
deelnemers. De <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong>- fietsers krijgen een<br />
aantal Europese wijnen te proeven. Er is een kleine<br />
presentatie over de familie Heisterkamp die een eeuw<br />
opgewekt doende is in het dranken-wijnvak.<br />
Het bezoek is tussen 14.00 en 15.00 uur gepland, en<br />
daarna is er nog 10 kilometer te gaan. Dat is te doen!<br />
Vanaf Ootmarsum fietsen we over landgoed ’t Singraven<br />
langs de havezate, het kasteel en de watermolen. ‘We<br />
passeren het Borgbos met havezate De Borg en zijn rond<br />
16.00 uur weer terug bij restaurant Sterrebos’, belooft<br />
Astrid.<br />
Nog enige verdere informatie<br />
Deelname en fietsen voor eigen risico;<br />
Bij Sterrebos is voldoende parkeergelegenheid én een<br />
e-bike oplaadpunt;<br />
Aanmelden kan per email (info@fietsenmetastrid.<br />
nl) onder vermelding van naam, aantal deelnemers en<br />
(mobiel) telefoonnummer;<br />
De kosten zijn 6 euro per deelnemer. Dat is inclusief<br />
route, koffie/thee en krentewegge en wijnproeverij.<br />
Consumpties buiten het aangebodene om zijn voor<br />
eigen rekening.<br />
M A G A Z I N E<br />
zilver magazine<br />
33
DE PASSIE | TEKST GIJS EIJSINK | FOTOGRAFIE ODA AKKERMANS<br />
‘Zo’n mooie stem<br />
HEB IK NERGENS<br />
MEER GEHOORD’<br />
Geesje Meijer is vanaf haar dertiende<br />
volledig in de ban van Elvis<br />
AAls je in Lonneker bij Geesje Meijer<br />
(72) op bezoek gaat, word je welkom<br />
geheten door Elvis Presley. Bij binnenkomst<br />
klinkt de song Stuck on<br />
you door haar speaker. ‘Heb je een<br />
wens?’ vraagt ze ter introductie. ‘Oh<br />
graag’, zeg ik verrast door zoveel enthousiasme.<br />
‘His latest Flame, heeft<br />
u die?’ Uiteraard. Geesje zoekt even,<br />
hurkt in een halve spagaat voor de<br />
pick-up en draait het nummer. Zo<br />
gaat dat ten huize van Geesje elke<br />
dag van ’s morgens vroeg tot in de<br />
avond, Elvis, Elvis, Elvis.<br />
BROER ATIE<br />
De muren van haar slaapkamer zijn<br />
behangen met afbeeldingen van<br />
haar grote idool. In de keuken hangt<br />
nog meer van Elvis. Ze kan er niks<br />
aan doen, zegt ze. ‘Ik ben al vanaf<br />
mijn dertiende fan en dat is nooit<br />
meer over gegaan.’ De charismatische<br />
rockzanger en filmster beheerst<br />
het leven van Geesje die vertelt hoe<br />
het allemaal begonnen is. Haar broer<br />
Atie voer op de Holland- Amerika-<br />
Lijn als lichtmatroos. Op een dag<br />
kwam hij terug met de lp G.I. Blues<br />
als cadeautje voor zijn drie jaar<br />
jongere zusje Geesje. ‘Ik was meteen<br />
verkocht. Ik vond het prachtig. Al<br />
gauw zong ik alle liedjes mee. Elvis<br />
is een legende. Hij zingt rock&roll,<br />
blues en gospels. Onvoorstelbaar.<br />
Zo’n mooie stem heb ik nergens<br />
meer gehoord.’<br />
Geesje woont al 55 jaar in haar huis<br />
in Lonneker. Haar man Graddie is 18<br />
jaar geleden overleden. Haar zoon<br />
Martin woont in Enschede. Ze heeft<br />
190 lp’s. Sommige in mooie verzameldozen.<br />
Steeds weer loopt ze naar<br />
de pick-up onderin een kastje en zet<br />
een ander nummer op. ‘Moet je deze<br />
eens horen?’, zegt ze dan. I’m yours.<br />
Suspicious minds. Jailhouse Rock. In<br />
the Ghetto, en zo voort.<br />
TOP VIJF<br />
Welk genre ze van Elvis het meest<br />
waardeert? ‘De gospels. Dat is het<br />
allermooiste. Dan krijg ik steeds<br />
weer kippenvel.’ Ze zoekt de LP<br />
‘Als ik een dag<br />
verkeerd in mijn<br />
vel zit, zet ik Elvis<br />
op en ben ik er zo<br />
weer bovenop’<br />
You’ll never walk alone op met haar<br />
lievelingsnummer We call on him.<br />
We luisteren eerbiedig naar de<br />
gedragen uitvoering van The King en<br />
het fraaie achtergrondkoor.<br />
34 zilver magazine
Wel zijn ze samen naar een optreden<br />
geweest van Ben Thompson in het<br />
Wilminktheater. ‘Wat was die jongen<br />
goed, bijna geen verschil. Toch is<br />
er natuurlijk maar één Elvis.’ Geesje<br />
heeft een album vol foto’s van het<br />
optreden van de imitator. ‘Dat doet<br />
Annemarie allemaal.’<br />
‘Er komen nog steeds<br />
spullen en platen bij’<br />
STEEDS MEER SPULLEN<br />
Ze draagt een speciaal Elvis-horloge<br />
dat ze van een hulp gekregen heeft,<br />
heeft Elvis-munten en een Elvis<br />
klok, een dito boekensteun en een<br />
kalender. Als Geesje in de spiegel<br />
kijkt, ziet ze ook het hoofd van Elvis.<br />
Ze bemachtigt wel eens wat parafernalia<br />
via marktplaats, waardoor ze<br />
dan ook weer Elvis-vrienden opdoet.<br />
Ze kent er een in Slagharen en in<br />
Dordrecht, Geesteren, Beverwijk. Er<br />
komen nog steeds spullen en platen<br />
bij. ‘Ik ben er nog lang niet’, glimlacht<br />
ze. ‘En als ik er niet meer ben,<br />
gaat alles naar mijn zoon. Ik heb<br />
hem gevraagd wat hij er dan mee<br />
doet. “Bewaren”, zei hij gelukkig.’<br />
Geesjes top-5 van het totale Elvis<br />
repertoire? Haar nummer 1 is We<br />
call on him, dat zei ze al. En verder?<br />
Ze wikt en weegt en dan volgen gedecideerd<br />
de namen van de andere<br />
favoriete bestsellers van<br />
The King: Little sister,<br />
Muss i’denn, Viva las<br />
Vegas en Jailhouse rock.<br />
BEN THOMPSON<br />
Nee, Geesje is nog nooit in Graceland<br />
geweest. ‘Was dat maar waar. Dat is<br />
mijn grootste wens. Mijn Elvis-vriendin<br />
Annemarie hier uit Lonneker<br />
en ik willen niets liever. Maar dat<br />
kost wat. Je wilt dan ook naar het<br />
museum met al die auto’s, naar de<br />
studio’s en naar het kerkje waar hij<br />
gezongen heeft.’<br />
WONDERMIDDEL<br />
Je kunt dus gerust stellen dat nagenoeg<br />
elke dag van Geesjes leven<br />
in het teken staat van the Chief.<br />
Gelukkig voor haar heeft ze tevens<br />
de films van de ster compleet. Een la<br />
vol dvd’s, 32 stuks.<br />
Haar top-5? 1. ‘GI<br />
Blues, dan Follow that<br />
dream, Fun in Acapulco,<br />
Blue Hawaii en Kid<br />
Galahad met Elvis als<br />
bokser. Soms kijk ik<br />
er twee op een avond’,<br />
glimlacht ze. ‘Ik ben<br />
alleen, wat moet je<br />
anders de hele dag<br />
doen. Mijn zoon komt<br />
af en toe op zondag.<br />
Ik vermaak me met<br />
Elvis. Ik zet een plaat<br />
op of draai een film. Ik<br />
verveel me nooit. En<br />
vergeet niet dat muziek<br />
wonderen doet.<br />
Als ik een dag verkeerd<br />
in mijn vel zit, zet<br />
ik Elvis op en ben ik<br />
er zo weer bovenop.<br />
Zijn beroemde live-dvd Aloha from<br />
Hawaii, die ik op mijn verjaardag heb<br />
gekregen, is dan meestal een fijn<br />
wondermiddel.’<br />
Geesje ademt Elvis en dat hoopt ze<br />
nog lang vol te houden.<br />
zilver magazine<br />
35
TEKST THEO LEONÉ | FOTOGRAFIE ATLAS VAN TWENTE<br />
Atlas geeft nieuwe inkijk in Twente<br />
De Atlas van Twente is een feest der<br />
herkenning. Tuurlijk beseffen Tukkers dat<br />
goed noaberschap bij Twente hoort. Weten<br />
we ook dat soms meer dan de helft van een<br />
wijk vrijwilliger is?<br />
De in augustus verschenen atlas is<br />
een uitgave van de regio Twente,<br />
veertien gemeenten en waterschap<br />
Vechtstromen. Plus niet te vergeten<br />
de provincie Overijssel. In het document<br />
komen thema’s voor die ook<br />
in de Nationale Omgevingsvisie zijn<br />
beschreven. En meer. Want Twente<br />
is een regio als geen andere. De initiatiefnemers<br />
hebben een blauwdruk<br />
geleverd waarmee bestuurders en<br />
burgers jaren vooruit kunnen. Kijk,<br />
dat is Twente.<br />
De top drie van achternamen in<br />
Haaksbergen bestaat uit Leferink,<br />
Ter Huurne en Scholten. In Tubbergen<br />
zegevieren Hesselink, Kroeze<br />
en Bekhuis. De winnaars in Rijssen<br />
op hun beurt zijn Baan, Paalman<br />
en Voortman. Via de familienamen<br />
wordt zichtbaar hoe honkvast de<br />
Twentenaren zijn.<br />
De atlas neemt zijn lezers mee naar<br />
tal van onbekende facetten, opgespoord<br />
bij de specialisten. Ten noordoosten<br />
van Ootmarsum ligt een heus<br />
stiltegebied, verspreid over de streek<br />
bevinden zich zeven zones voor<br />
laagvliegers. Waar krijgen de knappe<br />
koppen hun theoretisch onderricht<br />
en praktijkonderwijs? De bedrijventerreinen<br />
wemelen van bouwers en<br />
maakfabrikanten.<br />
Regelmatig maakt de atlas een<br />
uitstapje naar Duitsland of de rest<br />
van Nederland. Want van alleen<br />
navelstaren word je niet wijzer. Denk<br />
de grens even weg en de kans op een<br />
baan is stukken rooskleuriger.<br />
Zijn Twentenaren goed te pas? Van<br />
de zestigplussers geven drie op de<br />
vijf hun leven een dikke acht. Iets<br />
meer dan de helft van de mensen in<br />
Twente sport wekelijks. Met als sportiefste<br />
gemeente Dinkelland. Klinkt<br />
allemaal goed. De atlas maakt echter<br />
ook zichtbaar dat 40 procent van de<br />
Tukkers zich wel eens eenzaam voelt.<br />
Oppassen, 52 procent kampt met<br />
overgewicht.<br />
De Atlas van Twente is digitaal te<br />
raadplegen via regiotwente.nl<br />
zilver magazine<br />
37
TEKST THEO LEONÉ | FOTOGRAFIE BRIT WILLEMSEN<br />
Parijse bussen<br />
in Twents decor<br />
Wakker worden! Verrassing.<br />
In alle vroegte staan je kinderen<br />
om het bed. Oudere<br />
jongeren inmiddels. Hoor ik<br />
daar buiten een wagen pruttelen?<br />
Die dag toeren we in een<br />
Volkswagenbusje door Twente.<br />
Bouwjaar 1979. De jarige is<br />
klaarwakker en zit de hele dag<br />
lachend achter het stuur.<br />
de verhalen die je<br />
hoort. Zijn ze vroeger<br />
‘Prachtig,<br />
met zo’n Fiatje<br />
500 over de Brennerpas<br />
naar Italië gegaan.<br />
Wat een avontuur.<br />
Weet je nog van die<br />
eerste achterruitverwarming?<br />
Iedereen<br />
moest even met de<br />
hand voelen of ie wel<br />
warm was.’<br />
Chris IJland (Ootmarsum,<br />
1971) zegt niet zo’n automan te<br />
zijn. Het sleutelen is vooral aan anderen.<br />
Wat hij wil? Iemand een gezellige dag bezorgen.<br />
Het hoteliersbloed stroomt nog door<br />
al zijn aderen. Vier op de vijf klanten van<br />
Nostalgisch Rijden uit Fleringen zijn zestigplussers.<br />
In 2017 was IJland in het dorp waar<br />
hij woont prins carnaval.<br />
DE KUIPERBERG<br />
Opgegroeid in hotel De Kuiperberg, zit<br />
dienstverlening IJland in het bloed. Het hotel-restaurant<br />
van zijn ouders had als eerste<br />
in Nederland een whirlpool. Moest iedereen<br />
zien! Sfeervol, gemoedelijk – zo was De<br />
Kuiperberg. Met twintig kamers mooi aan<br />
de maat.<br />
Op de flank van de Kuiperberg werd hard<br />
gewerkt. Erg hard. Chris ging naar het<br />
internaat van de fraters Maristen in Azelo.<br />
Had daar een prima tijd. Wat volgde was de<br />
ondernemersopleiding. Daarna vier jaar hotelschool<br />
in Groningen, waar hij zijn vrouw<br />
Letty leerde kennen. Samen zouden ze in<br />
Neuenhaus hotel Brünemann runnen, net<br />
over de grens.<br />
‘We hadden een restaurantje met bar en<br />
zes kamers. Wat luxer dan een gewone<br />
Gaststätte. We praten over de jaren 1992 –<br />
1998. Goed voor mijn Duits en het omgaan<br />
met mensen.’<br />
KEUZES<br />
Chris en Letty wilden wel meer dan Brünemann<br />
in Neuenhaus. Na al die tropenjaren<br />
de ouders op De Kuiperberg juist wel wat<br />
minder. Waarop het jonge stel naar Ootmarsum<br />
toog. De versnelling ging<br />
nog een tandje hoger. Zeven<br />
dagen in de week, weinig<br />
rust. Hoe verder? Om bij<br />
te blijven waren flinke<br />
investeringen nodig.<br />
‘In 2000 meldde zich<br />
een koper. Het hotel<br />
stond niet eens in de<br />
verkoop. We hebben<br />
de knoop doorgehakt.<br />
In het hotel zat ook het<br />
pensioen van mijn ouders.<br />
De beslissing tot verkoop is<br />
goed geweest, ik heb ook geen<br />
spijt de horeca tot ziens te hebben gezegd.’<br />
NOSTALGISCH RIJDEN<br />
Vanaf de jaren tachtig al werden tussen De<br />
Kuiperberg en Neuenhaus nostalgische bussen<br />
ingezet. Een Parijse Renault uit 1923 en<br />
van hetzelfde merk een Franse bus uit 1935.<br />
Het tweetal legde de basis voor wat uitgroeide<br />
naar het momenteel vijftien voertuigen<br />
tellende wagenpark van Nostalgisch Rijden.<br />
‘De twee Parijse bussen waren het begin.<br />
Franse bussen? Eerder Twentse bussen. Ze<br />
rijden inmiddels al langer rond in Twente<br />
dan in Frankrijk. De originele benzinemotors<br />
zijn vervangen door diesels. Dafjes 575, dat<br />
zegt de kenners wel iets. Het starten van de<br />
benzinewagens was nog een hele kunst. Je<br />
moest oppassen dat de bougies niet nat werden.<br />
Dat probleem heb je met diesels niet.’<br />
In de jaren 2000 – 2011 runnen Chris en<br />
Letty de oude bussen. Ook beheren ze<br />
een camping. Dan de sprong in het diepe,<br />
de keuze voor de nostalgische auto’s. In<br />
een straal van veertig kilometer rondom<br />
Ootmarsum – soms iets verder – verschijnen<br />
op de straten steeds vaker oude bekenden<br />
van merken als Volvo, Peugeot en Citroën.<br />
Hé, een Daf 66 Marathon, een Londense<br />
taxi. Allemaal glimmende voertuigen met<br />
doorgaans opvallend vrolijke bestuurders.<br />
Voor de personenauto’s worden sterritten<br />
gehouden. Volg de bordjes, let op de foto’s.<br />
Anderen maken liever individueel gebruik<br />
van de ouwetjes. Snuiven weer de geur van<br />
de jaren zeventig. Arrangementen zijn bedacht<br />
met picknickmanden, museumbezoek<br />
en een zomers ijsje.<br />
‘De bussen gaan naar families en bedrijfsfeestjes.<br />
We hadden een kabinet in de<br />
wagen, Paars II geloof ik. Ook de spelers van<br />
Ajax, zangkoren en plattelandsvrouwen. Het<br />
gaat om het plezier.’<br />
De opvallende ritten door het noordoosten<br />
van Twente leverden vragen op van individuele<br />
mensen – vaak vakantiegangers. Of<br />
ze ook mee konden op zo’n rit, konden ze<br />
een kaartje kopen? Nee zeggen zit niet in de<br />
aard van Chris IJland. Zo kwamen op vaste<br />
momenten toertochten op het programma.<br />
In de winter gaat de midwinterhoorn mee<br />
op ritten door Twente, in de vroege lente<br />
doen de bussen paasvuren aan. Tuurlijk, ook<br />
Bentheim staat op het programma. Een bezoek<br />
aan de Grafschaft is nooit weg. Menig<br />
watermolen krijgt onverwacht een oude bus<br />
of nostalgische auto op bezoek.<br />
‘Voor de bussen kan ik een beroep doen<br />
op drie gepensioneerde chauffeurs. Ik zeg<br />
altijd: je moet niet de hele dag rijden, ga ook<br />
wat zien. Dat is veel leuker. Ga op een terras<br />
zitten en kijk wat gebeurt. Al snel komen<br />
mensen staan rond zo’n oude auto. Gaan<br />
dan verhalen vertellen. Weet je wat ook<br />
bijzonder is? Komende<br />
winter gaan we<br />
met een tocht<br />
naar het carbid<br />
schieten.<br />
Twentser<br />
kun je het<br />
niet krijgen.’<br />
38<br />
zilver magazine
Chris IJland toert met oude glorie<br />
zilver magazine<br />
39
TEKST JOS KNAAP | FOTOGRAFIE RIET VOS<br />
Houtzaagmolen<br />
van Twickel kent<br />
bewogen historie<br />
De geur van gezaagd hout en het trillen van de zagen die<br />
zich langzaam een weg banen door de dikke stammen.<br />
Bij elkaar tovert het een brede glimlach op de gezichten<br />
van de vijftien mannen die gezamenlijk de Twickeler<br />
houtzaagmolen beheren.<br />
DE GEUR VAN<br />
GEZAAGD HOUT EN HET<br />
trillen<br />
VAN DE ZAGEN<br />
DDat is te zien als de mannen rond drie uur ‘s<br />
middag even bij elkaar komen in het (te) kleine<br />
kantoortje van de oude molen voor een kop<br />
koffie. Vrijwilligers zijn het met een hart voor<br />
historisch waardevolle gebouwen. En daar<br />
hoort in ieder geval de oude houtzaagmolen<br />
van Twickel bij. Een industriële erfenis die<br />
gebouwd werd in 1771, dienst deed tot 1975 en<br />
die nu na een grondige restauratie, officieel<br />
tot rijksmonument is verheven. Hij staat<br />
naast de nieuwe zagerij die het zware werk<br />
met moderne apparatuur inmiddels heeft<br />
overgenomen. De oude molen draait nog<br />
slechts enkele uren per week en uitsluitend<br />
om de stroom toeristen te laten zien hoe het<br />
er vroeger aan toe ging in Twickel.<br />
Herman Heuker of Hoek is secretaris van de<br />
Stichting Beheer Houtzaagmolen Twickel. Hij<br />
is twintig jaar in functie nu, uiteraard als vrijwilliger,<br />
want betaalde banen kent de stichting<br />
niet. Als hij vertelt, komt hij met gemak<br />
boven het geluid van de zagen uit. ‘Het is aan<br />
een paar enthousiastelingen te danken dat<br />
dit ding er nog staat,’ weet hij uit overlevering.<br />
Toen in 1975 de nieuwe zagerij, hiernaast, in<br />
gebruik werd genomen dreigde de boel hier al<br />
snel te verloederen. Het is aan enkele Deldenaren<br />
te danken dat het historische pand voor<br />
het nageslacht is behouden.<br />
Mensen als groenteboer Paul Subelack en<br />
chef financiën van de gemeente Peter Willems,<br />
zagen in dat het eeuwig zonde zou zijn<br />
als de oude molen zou verdwijnen, want sloop<br />
dreigde al gauw in die dagen. Ze verzamelden<br />
een groep mensen om zich heen die bereid<br />
waren de handen uit de mouwen te steken.<br />
Dank zij de actie van die vrijwilligers en met<br />
bijdragen van het Rijk, gemeente, provincie<br />
en sponsors lukte het in de jaren tachtig van<br />
de vorige eeuw, een algehele grondige restauratie<br />
te laten plaatsvinden. De historische<br />
molen wordt nu beheerd door de Stichting<br />
Beheer Houtzaagmolen Twickel.’’<br />
GESCHIEDENIS<br />
De houtzaagmolen Twickel kent een bewogen<br />
geschiedenis. Opdrachtgever tot de bouw<br />
was in 1771 Carel George Graaf van Wassenaer<br />
Obdam, de toenmalige bewoner van kasteel<br />
Twickel. De graaf zag wel brood in een houtzagerij,<br />
al was Twente in deze tijd nog arm<br />
aan bos. Landgoed Twickel kende bijvoorbeeld<br />
slechts 20 hectare bosgrond. Het hout voor de<br />
molen werd dan ook vanuit heel Europa, met<br />
name Scandinavië, aangevoerd via Amsterdam.<br />
Het vervoer ging vanaf de hoofdstad<br />
per schip over de Zuiderzee (het huidige<br />
IJsselmeer), de IJssel en de Regge naar Enter,<br />
van waaruit het over land naar Delden werd<br />
gebracht. Later liet graaf Carel de Twickelervaart<br />
graven waardoor een vervoer over water<br />
mogelijk werd van Enter (met de zogenaamde<br />
Enterse zompen) naar Twickel.<br />
De zagerij heeft tot 1975 bijna ononderbroken<br />
gewerkt. De windkracht werd na ruim 100 jaar<br />
vervangen door een stoommachine, die na<br />
bijna 50 jaar weer plaats moest maken voor<br />
elektrische aandrijving. ‘Er is nog wel eens<br />
40 zilver magazine
Hotel<br />
Carelshaven<br />
nauw<br />
verbonden met<br />
zaagmolen<br />
Twickel<br />
De Twickeler zaagmolen is door<br />
de eeuwen heen onverbrekelijk<br />
verbonden geweest met het gerenommeerde<br />
hotel Carelshaven,<br />
dat langs de weg van Delden naar<br />
Hengelo ligt. Carelshaven was in<br />
vroeger jaren een schippersherberg<br />
die vaak bezocht werd door<br />
de schippers die met hun Enterse<br />
zompen de Twickeler vaart af<br />
kwamen, beladen met bomen<br />
die in de zagerij werden verwerkt.<br />
De schippers maakten graag<br />
gebruik van het haventje bij de<br />
zaagmolen om ondertussen de<br />
‘inwendige mens’ te versterken<br />
in de herberg.<br />
De Twickeler vaart werd tussen<br />
1771 en 1775 gegraven in opdracht<br />
van Carel George graaf<br />
van Wassenaer Obdam, de toenmalige<br />
eigenaar van het kasteel<br />
Twickel met het bijbehorende<br />
landgoed, die eerder de zaagmolen<br />
liet bouwen. De vaart was<br />
niet meer dan een ondiep kanaal<br />
tussen Delden en Enter en werd<br />
bevaren door zogenaamde<br />
platbodems. Vanaf Enter kon<br />
via de Regge en de IJssel de rest<br />
van Nederland over water bereikt<br />
worden. Behalve voor het vervoer<br />
was de vaart ook belangrijk voor<br />
de afwatering van het gebied,<br />
waardoor de grondwaterstand<br />
werd verlaagd en de moerasgebieden<br />
rond Twickel geschikt<br />
werden voor bosbouw en als<br />
weidegebied.<br />
In de buurt van de zaagmolen<br />
kwam een haventje met een<br />
hefkraan en later een schippersherberg.<br />
Dit complex kreeg de<br />
naam Carelshaven verwijzend<br />
naar graaf Carel, bewoner van<br />
het kasteel. De haven verdween<br />
in de loop der jaren, maar de<br />
herberg overleefde de tand des<br />
tijds en groeide uit tot het hotel<br />
Carelshaven.<br />
geprobeerd de wieken terug te brengen op de molen, maar de<br />
investering daarvoor bedraagt zo’n vier ton. Veel geld, bovendien<br />
zou het effect niet groot zijn, omdat er inmiddels veel<br />
meer bomen zijn gekomen die de wind vangen. Wel hebben<br />
we in Rotterdam een oude stoommachine op de kop kunnen<br />
tikken, zodat ook het stoomproces duidelijk wordt voor de<br />
bezoekers.’<br />
INKOMSTEN<br />
Herman Heuker of Hoek: ’Onze inkomsten halen we uit de<br />
verkoop van kaartjes aan bezoekers van de molen en aan de<br />
verkoop van vogelhuisjes en ander klein spul dat we hier maken<br />
aan de landgoedwinkel van Twickel. We zagen wel stammen<br />
in planken, maar niet meer op commerciële basis. Dat<br />
laten we over aan de nieuwe buurman de houtzagerij. Nieuwe<br />
vrijwilligers zijn van harte welkom, we hebben behoefte<br />
aan nieuwe instroom. Belangstellenden zijn woensdag- en<br />
zaterdagmiddag welkom aan de Zaagmolenweg in Delden. Ze<br />
kunnen dan op hun gemak eens kennis maken.<br />
De Twickeler zaagmolen is op zaterdag- en woensdagmiddag<br />
geopend van 13.30 tot 16.00 uur en in de maanden juli en<br />
augustus van 11.00 tot 16.00 uur. Groepen kunnen afspraken<br />
maken voor een bezoek op andere tijden.<br />
zilver magazine<br />
41
‘Ik zing<br />
tijdens<br />
mijn werk en in<br />
de supermarkt<br />
42 zilver magazine
PARADIJSVOGELS | TEKST MARRY DIJKSHOORN | FOTOGRAFIE ERIK GIGENGACK<br />
De Hengelose kunstenaar Guusje Beverdam (72) is altijd<br />
haar eigen weg gegaan, heeft haar eigen keuzes gemaakt<br />
en haar eigen gevoel gevolgd. Dat begon al toen ze<br />
eigenlijk te kleurrijk was voor de AKI. Sindsdien maakte<br />
ze onder andere faam met haar keramische banken waar<br />
de kleuren vanaf spatten. Scheppen doet ze nog steeds,<br />
maar tegenwoordig zingt ze er ook bij. Een vraaggesprek.<br />
‘Mijn werk is vaak<br />
ironisch, het gaat<br />
over illusies, de<br />
roze droom die<br />
niet bestaat’<br />
Je ziet er opvallend en kleurrijk uit, is dat een<br />
statement?<br />
‘Nee, geen statement, we leven toch in een<br />
kleurrijke wereld? Ik draag nooit grijs en bruin,<br />
liever ook geen wit. Ik ben een viespeuk, wit blijft<br />
nooit wit bij mij en zwart draag ik liever niet.<br />
Ik denk wel dat ik een beetje anders ben, vooral<br />
door de vrijheid waarin ik leef, mijn hele leven al.<br />
Ik voel me vrij en ik woon in mijn eigen paradijs,<br />
mijn huis en mijn tuin.’<br />
Ben je nu met pensioen of werk je nog steeds?<br />
‘Ik werk minder hard natuurlijk en heb meer tijd<br />
voor andere dingen, maar ik ben ook aan<br />
een nieuwe carrière als chansonnière<br />
begonnen, samen met Nico van<br />
Bergenhenegouwen, een gepensioneerde<br />
huisarts. Ik kwam Nico<br />
enkele jaren geleden tegen, hij<br />
speelde accordeon en zong er<br />
chansons bij. Ik dacht meteen:<br />
dat wil ik ook en als ik het nu<br />
niet doe, doe ik het nooit meer,<br />
dus ik heb zangles genomen. Ik heb<br />
altijd willen zingen. We hebben ook optredens,<br />
maar we doen het vooral omdat we<br />
het leuk vinden, niet voor het geld. Ik heb altijd<br />
al erg van Franse chansons gehouden, vertaalde<br />
ze met mijn zusje en zong ze aan tafel. Francoise<br />
Hardy, Aznavour, Edith Piaf, Jacques Brel. Je kent<br />
ze toch wel?’<br />
Zeker. Doen jullie ook Serge Gainsbourg?<br />
‘Nee, die niet. Misschien moeten we Je t’aime, moi<br />
non plus een keertje doen, beetje hijgen. Daar zal<br />
iedereen echt op zitten wachten. Onze eerste<br />
aanvraag kwam van Vrouwen van Nu in Staphorst,<br />
vroeger heette dat de plattelandsvrouwen. Ik<br />
bedoel maar.’<br />
Paradijs<br />
Vogels<br />
KUNSTENAAR<br />
GUUSJE BEVERDAM<br />
Een grotere passie dan de beeldende kunst?<br />
‘Nee, dat niet, maar wel echt belangrijk voor me.<br />
Ik zing ook altijd tijdens mijn werk of in de supermarkt,<br />
zachtjes. Een oudere man kwam laatst<br />
naar mij toe en zei: Wo man singt, lasst man sich<br />
nieder, böse Menschen haben keine Lieder. Mooi, hè?<br />
Als je terugkijkt op je carrière, ben je dan tevreden met<br />
bijvoorbeeld de erkenning die je hebt gekregen?<br />
‘Ik blik niet terug, dat doe ik nooit, maar ik ben<br />
wel tevreden met de erkenning voor mijn werk.<br />
Iedereen weet hier wie ik ben, ik heb redelijk<br />
goed kunnen verdienen, er zijn veel mensen<br />
die van mijn werk houden. Na de AKI<br />
kreeg ik een startstipendium van<br />
het Fonds voor de Beeldende Kunst<br />
om mij als kunstenaar te vestigen.<br />
Vanaf dat moment is het<br />
eigenlijk goed gegaan. De docenten<br />
hadden het moeilijk<br />
met mijn werk. Het is enorm<br />
kleurrijk, maar beeldende<br />
kunst was in de jaren tachtig<br />
op de AKI vaak ingetogen. Humor<br />
leek niet te mogen. Het heeft mij tijd<br />
gekost om erachter te komen dat ik, ondanks<br />
de tijdgeest, veel kleur en grappen in mijn<br />
werk wilde. Op de grens van kunst en kitsch. Niet<br />
omdat ik tegendraads wil zijn, ik ben gewoon<br />
zo. De eyeopener was een tentoonstelling op de<br />
Rietveld-academie. Ik zag daar vrolijk werk van<br />
examenjaar studenten, ironisch en met allemaal<br />
kleuren. Voor mij brak de hemel open. Dat wilde<br />
ik ook kunnen maken. Het hoefde niet moeilijk<br />
en zwaarwichtig te zijn. Mijn werk is vaak<br />
ironisch, het gaat over illusies, de roze droom<br />
die niet bestaat. Perfectie bestaat niet. Vanaf dat<br />
moment ging ik los. We kregen gelukkig ook een<br />
nieuwe docent glazuur. We hadden altijd van die<br />
zilver magazine<br />
43
‘t Wiefie op de<br />
Enschedesestraat<br />
in Hengelo<br />
bestorven kleuren, oud bruin en grijs groen,<br />
maar toen KON IK met uitbundige kleuren<br />
werken.’<br />
Je woont vanaf je achtste in Hengelo, hou je<br />
inmiddels al een beetje van de stad?’<br />
‘Als ik gasten krijg heb ik geen idee wat ik<br />
ze van de stad moet laten zien. Een eindje<br />
fietsen is de enige optie, de omgeving is<br />
wel mooi. Helaas hebben de bestuurders<br />
in Hengelo geen gevoel voor kunst. De<br />
verhouding tussen mij en het bestuur is helemaal<br />
bekoeld. Ik heb nog wel bloemen van<br />
burgemeester en wethouders gekregen toen<br />
ik in 2012 kunstvrouw van Overijssel werd.<br />
En in 2013 toen ik mijn jubileum vierde, 25<br />
jaar beeldend kunstenaar, kwamen ze ook<br />
naar mijn expositie in Akkuh. Maar de laatste<br />
jaren is het bergafwaarts gegaan met het<br />
kunstbeleid hier. Er is totaal geen geld meer<br />
voor. Alles gaat naar de grote projecten en<br />
ik heb me uit laten schrijven uit het bestand<br />
van beeldende kunstenaars. Een filmpje<br />
van mij dat op de website van de gemeente<br />
stond, heb ik laten verwijderen. Ik wil daar<br />
niet meer bij horen. Dat is wel triest, Hengelo<br />
wordt er niet aantrekkelijker op.’<br />
Hoe is het eigenlijk met jouw persoonlijke roze<br />
droom gegaan? Je bent getrouwd geweest?<br />
‘Ja, met mijn huidige buurman. Toen wij<br />
nog getrouwd waren, konden we deze twee<br />
panden kopen, na de scheiding ben ik in dit<br />
huis gaan wonen. Ik voel me prima alleen en<br />
ik ben heel goed met mijn ex-man, we zijn<br />
goede buren. Ik heb nog wel een keer een<br />
relatie gehad, maar dat hield ook geen stand.’<br />
Je blijft hier de rest van je leven wonen?<br />
‘Dat hoop ik wel. Ik denk daar natuurlijk<br />
weleens over na. Ik heb geen partner en geen<br />
kinderen, dat wordt dus thuiszorg en een<br />
traplift. Kinderen zijn er nooit van gekomen,<br />
ik zie om me heen wel wat dat betekent voor<br />
mijn vrienden en kennissen, zij zijn allemaal<br />
oppas opa’s en oma’s. Dat heb ik niet, dus<br />
ik heb meer tijd en dat vind ik heel prettig.<br />
Ik ben nu mijn tuin selfsupporting aan het<br />
maken, die mag verwilderen, met zo weinig<br />
mogelijk onderhoud. Maar wat moet ik met<br />
mijn werk?’<br />
Aan een museum schenken?<br />
‘Ik weet niet of ze dat allemaal willen hebben.<br />
Ik ga binnenkort naar uitvaartmuseum<br />
Tot Zover in Amsterdam. Ik heb ooit voor<br />
tekstschrijver Ton Vorstenbosch een urn<br />
gemaakt voor zijn partner Guus Vleugel. Hij<br />
moest er niet uitzien als een urn, het was<br />
voor in zijn huis, het mocht niet deprimerend<br />
zijn. Ik heb een urn gemaakt in de vorm<br />
van een grote, roze taart met gouden pikjes<br />
In Het Paradijs,<br />
restaurant met<br />
binnentuin in<br />
Enschede<br />
44 zilver magazine
‘De laatste<br />
jaren is het<br />
bergafwaarts<br />
gegaan met het<br />
kunstbeleid’<br />
zilver magazine<br />
45
Voor iedereen<br />
een persoonlijk<br />
afscheid.<br />
Uw hulp bij zorg, beslissingen of schulden<br />
Kunt u niet meer duidelijk maken welke zorg u nodig heeft.<br />
Raakt een familielid verstrikt in zijn leven? Loopt u vast met<br />
schulden? Dan helpt Stichting Doe Mee(r) uit Hengelo!<br />
Meer menselijkheid, Meer vertrouwen, Meer respect<br />
Ontdek hoe u mee(r) doet?<br />
Wilt u meer weten over de uitvaart mogelijkheden?<br />
Uw zorg goed laten regelen of..<br />
Bel mij dan gerust Uw wil goed voor laten een uitvoeren afspraak. of.. Ik kom<br />
Uw kans om uit de schulden te komen<br />
vrijblijvend bij u langs om uw uitvaartwensen te<br />
bespreken. Ook als u niet of elders verzekerd bent.<br />
Meer informatie:<br />
www.stichtingdoemeer.nl of 085 - 48 309 84<br />
Monuta Judith Elst<br />
Leliestraat 23, 7555 BV Hengelo<br />
T 074 - 852 63 50<br />
Wij helpen u graag !<br />
E info@monutajudithelst.nl<br />
I www.monutajudithelst.nl<br />
Expositie <strong>2019</strong> “Lezen: toen en nu”<br />
99x146 Adv Monuta Judith Elst.indd 1 21-05-19 14:40<br />
Oogcentrum Eibergen<br />
Spreekuren en behandelingen voor algemene en gespecialiseerde oogzorg,<br />
met optimale voorlichting en persoonlijke aandacht. Gratis parkeerruimte.<br />
Voor inlichtingen en het maken van afspraken zijn wij op werkdagen<br />
van 08.30-12.30 en 14.00-17.00 uur telefonisch bereikbaar op onderstaand telefoonnummer.<br />
OOGCENTRUM OOGCENTRUM<br />
EIBERGEN EIBERGEN<br />
HENRI BLOEM:<br />
EEN PARADIJS<br />
VOOR DE<br />
WIJNLIEFHEBBER<br />
Oogcentrum Eibergen - Nijverheidsstraat Deurningerstraat 8-04 - 7151 HN 228 Eibergen | Enschede | www.henribloem.nl<br />
T.0545-478 080 - info@oogcentrum-eibergen.nl - www.oogcentrum-eibergen.nl<br />
Al 150 jaar<br />
10-12-18 13:02<br />
De beste kwaliteit<br />
op twee wielen<br />
in dienst van het leven.<br />
KLASSIEK MET KARTON<br />
Theaterduizendpoot en operettefan Steef de Jong<br />
en het Orkest van het Oosten vonden elkaar op het<br />
Kijk Zwolse op Stadsfestival www.vredehof.nl 2017. Het werd een hilarisch,<br />
hoogstaand avondje Offenbach en Strauss.<br />
Nu het vervolg in de concertzaal. Orkest en Steef<br />
Expositie <strong>2019</strong> “Lezen: toen en nu”<br />
Julianastraat 37 | 7591 EK Denekamp | www.harberink-tweewielers.nl
‘...mijn tuin, de<br />
plek waar ik het<br />
gelukkigst ben<br />
geweest’<br />
In haar<br />
eigen tuin<br />
in de slagroom, het waren homo’s natuurlijk, en<br />
twee bananen als kandelaars, ook fallussymbolen,<br />
bovenop een hart met vleugels, duiven en rode<br />
rozen. Hij was er heel tevreden over. Maar Ton<br />
Vorstenbosch is inmiddels ook overleden en zijn<br />
nieuwe partner belde mij op om te vragen wat hij<br />
met die urn moest doen. De as was verstrooid en<br />
na wat overleg bleek het uitvaartmuseum de urn<br />
graag te willen hebben.’<br />
Misschien is dat een goed idee voor nieuwe opdrachten,<br />
persoonlijke urnen?<br />
‘Ik heb wel eerder zulk werk gemaakt, ook voor<br />
bijvoorbeeld kindergraven.’<br />
Heb je ook al iets voor je eigen graf gemaakt?<br />
‘Ik ga in de brand, de as moet verstrooid worden<br />
in mijn tuin, de plek waar ik het gelukkigst ben<br />
geweest. Ik hoef niet netjes in de kist. Mijn moeder<br />
ligt hier ook bij de rozen. Waarom niet?’<br />
<br />
zilver magazine<br />
47
REPORTAGE | TEKST BOB GEVERS | FOTOGRAFIE ALPHONS B. TER BRAKE EN BRIT WILLEMSEN<br />
‘Heel afwisselend werk,<br />
we komen op de meest<br />
gekke plekken,’ zeggen<br />
Harrie Klein (rechts) en<br />
Fred van der Horst.<br />
48 zilver magazine
Ze zijn allemaal ruim de zestig gepasseerd,<br />
maar ze zitten nog wekelijks als koerier<br />
achter het stuur en zijn soms tot in de<br />
verre uithoeken van Europa te vinden. Ze<br />
zijn er enthousiast over en ze kunnen het<br />
leeftijdgenoten aanbevelen. En voor wie niet<br />
de weg op wil: ‘Doe in elk geval iets met je<br />
leven, ga iets doen waar je lol in hebt.’<br />
Gepensioneerde<br />
koeriers rijden<br />
overal<br />
Jan Landeweerd is zo’n chauffeur. Hij rijdt voor<br />
PostNL door de regio. Hij is 73 jaar, maar dat<br />
geven ze hem niet. ‘Ik ben lekker bezig’, meldt<br />
de Enschedese koerier opgewekt. Hij komt uit de<br />
transportwereld, heeft er zijn hele leven gewerkt:<br />
22 jaar achter het stuur, daarna verantwoordelijk<br />
voor vijftig chauffeurs in het bulkvervoer. Hij had<br />
na de VUT graag een rol gespeeld bij de interne<br />
chauffeursopleiding, maar die vlieger ging niet op.<br />
‘Al die ervaring gooiden ze zo maar overboord. Ze<br />
hadden me niet meer nodig. Dag en nacht stond<br />
ik voor het bedrijf klaar, nooit een achturige werkdag<br />
gehad. Een domper!’ Dan maar wat anders,<br />
dacht Landeweerd, en hij ging voor een periode<br />
van drie jaar als vrijwilliger de weg op voor FC<br />
Twente.<br />
Ook ging hij aan de slag bij HoSt in Enschede,<br />
een bouwer van biomassa-energiesystemen. Hij<br />
is er nog altijd chauffeur. En hij belandde ook, via<br />
uitzendbureau Vitaal 65+, bij een Oldenzaalse subcontractor<br />
voor PostNL. ’s Maandags- en vrijdagsmiddags<br />
rijdt Landeweerd door de regio, met een<br />
wagen vol rolcontainers. Het werk bevalt hem.<br />
Op de maandagochtenden heeft hij bijzonde-<br />
zilver magazine<br />
49
e ritjes: hij brengt dan rouwpost rond, want er wordt ’s<br />
maandags geen post bezorgd. Soms best spannend, vindt<br />
hij: bij het vinden van particuliere adressen moet de Tom-<br />
Tom vaak te hulp komen. ‘Want je rijdt soms in the middle<br />
of nowhere. Maar ’t is leuk werk: dan zit je bij een boer, dan<br />
weer middenin een dorp of stad.’<br />
Dat zouden meer zestigplussers moeten doen, zegt de<br />
Enschedese koerier. Of ga desnoods wat anders doen. ‘Maar<br />
haal eruit wat erin zit. En of je nou twintig bent of zeventig,<br />
dat maakt geen ene mallemoer uit! Maar probeer wat<br />
uit je leven te halen, ga niet zitten kniesoren!’<br />
Gekke plekken<br />
Die woorden zijn Fred van der Horst (67) uit Almelo uit het<br />
hart gegrepen. Hij rijdt voor een Hengelo’s koeriersbedrijf.<br />
‘Heel afwisselend werk, ik kom op de meest gekke plekken.’<br />
Hij rijdt door heel Europa om pakketjes af te leveren.<br />
En z’n baas mag hem altijd bellen. ‘Ik ben eigenlijk altijd<br />
beschikbaar.’ Van der Horst zit zodoende wekelijks achter<br />
het stuur.<br />
Hij was tot midden jaren 80 boer. Daarna hield Van der<br />
Horst zich bezig met het organiseren van symposia en congressen<br />
in de agrarische sector. Dat liep terug, waardoor<br />
hij tijd over had. Dus ging hij op zoek naar iets nieuws. ‘Ik<br />
kwam in gesprek met iemand die wel wat voor me wist. De<br />
volgende dag reed ik al als koerier.’<br />
Zijn favoriete land voor koeriersritten is Engeland. Hij is er<br />
vaak geweest, heeft er vrienden, spreekt goed Engels. Maar<br />
Fred van der Horst rijdt overal graag naartoe. ‘Je moet bezig<br />
blijven, da’s belangrijk! Je kunt natuurlijk gaan fietsen<br />
en vakantie houden, dat is een persoonlijke keuze. Maar<br />
ik vind zelf: zo lang ik nog nuttig kan zijn, ga ik hiermee<br />
door.’ Hij heeft een collega-chauffeur die inmiddels 84 jaar<br />
is. ‘Ik hoop dat ik op die leeftijd ook nog op de weg zit!’<br />
Beetje extra inkomen<br />
Frans Janssen (67) uit Enschede is ook geen beroepschauffeur<br />
geweest. Hij was manager in de zorg en zat zeven jaar<br />
zonder werk. Via Vitaal 65+ kwam hij weer aan de bak, als<br />
koerier. Want terug in de zorg was geen optie: ‘Ik zie me<br />
Koerieren is populair<br />
Na je pensioen de weg op als koerier: dat is heel<br />
populair, weet Han Schipper, recruitmentmanager<br />
van uitzendbureau Vitaal 65+, dat vooral actief is in<br />
Oldenzaal en Hengelo. ‘Als mensen zich bij ons komen<br />
inschrijven, vraag ik altijd wat ze graag willen doen.<br />
Chauffeur, zeggen de meesten dan.’ Het geeft een<br />
stuk vrijheid, zegt hij, en de mogelijkheden zijn breed:<br />
internationaal of in de regio, verschillende typen auto’s<br />
en ladingen. Sommigen houden het lang vol, zo is de<br />
oudste koerier bij Vitaal 65+ al 81 jaar. Maar de senioren<br />
werken onder meer ook als conciërge, docent, gastvrouw<br />
of schoonmaker. ‘Het zijn allemaal vitale mensen’,<br />
aldus Schipper. ‘Ze willen graag werken en komen graag<br />
onder de mensen.’ Financieel is het ook interessant voor<br />
ouderen met een klein of helemaal geen pensioen. Dan<br />
zijn extra centjes welkom, zegt Han Schipper.<br />
niet meer aan het bed staan in de verpleging.’ En<br />
hij was ook niet van plan om vrijwilligerswerk te<br />
doen.<br />
‘Dan ga je kijken wat je vaardigheden nog zijn. En<br />
als je een groot aantal jaren schadevrij hebt gereden<br />
krijg je toch de overtuiging dat je op de weg<br />
je mannetje nog staat’, grinnikt hij. Janssen ging<br />
voor een koeriersbedrijf uit Goor op pad door het<br />
hele land. Via dat bedrijf rijdt hij vaak voor een<br />
interieurinrichter uit Nijverdal.<br />
‘Dat is leuk werk. Je ontmoet ook mensen die<br />
nog midden in het arbeidsproces staan, ik heb<br />
heel interessante gesprekken met die mensen.’<br />
Hij zit gemiddeld twee keer per week op de weg.<br />
Janssen is er enthousiast over, maar er is nog een<br />
reden waarom hij als koerier actief is. ‘Want wat<br />
niemand beseft is dat de AOW een uitkering op<br />
bijstandsniveau is. Dit werk is een manier om dat<br />
aan te vullen. En daar ben ik blij mee, dat zorgt<br />
net voor dat beetje extra inkomen.’<br />
Hij heeft zich in Enschede overigens sterk ingespannen<br />
voor meer aandacht voor ouderen op<br />
de arbeidsmarkt. ‘Kijk, als oudere word je vóór<br />
je AOW-datum niet meer zo gewaardeerd. Maar<br />
ná die datum staan werkgevers ineens om je te<br />
springen. Dan ben je immers ineens een goedkope<br />
kracht geworden, want ze hoeven geen sociale<br />
premies meer te betalen.’<br />
Hij kreeg het via een ‘motiemarkt’ van de Enschedese<br />
gemeenteraad voor elkaar dat er meer<br />
aandacht kwam voor ouderen. Inmiddels maakt<br />
het deel uit van het Enschedese arbeidsmarktbeleid.<br />
En ondertussen tuft Frans Janssen vrolijk<br />
door het land. Ook hij adviseert leeftijdgenoten<br />
van harte om actief te blijven, als koerier of iets<br />
anders. ‘Maar je moet iets doen. Zonder meer!’<br />
Lange ritten<br />
Dat vindt ook ex-graficus Harrie<br />
Klein (67) uit Hengelo. Hij is<br />
inmiddels ruim een jaar koerier<br />
en zit twee dagen per week achter<br />
het stuur. Een overbuurman wees<br />
hem op een koeriersbedrijf, dat een<br />
gepensioneerde chauffeur zocht.<br />
Hij reageerde meteen: ‘Want ik vind<br />
auto rijden hartstikke leuk.’ En het<br />
liefst lange ritten. Beter dan een<br />
rondje om de kerk, vindt hij.<br />
Zodoende rijdt Harrie Klein door<br />
het hele land, maar is ook regelmatig<br />
in Engeland om pakketjes af te<br />
leveren: ‘Links rijden, da’s machtig<br />
mooi!’ De rit naar het Schotse Glasgow<br />
beviel hem ook, net als bestemming<br />
München en Kopenhagen. Ze<br />
mogen hem ervoor wakker maken<br />
en hij heeft absoluut geen bezwaar<br />
tegen een overnachting in een ver<br />
hotel. ‘Ik doe het voor de pret en ik<br />
word er nog voor betaald ook…’<br />
Nog een wens? ‘Nou, een ritje naar<br />
Noorwegen. Dat lijkt me wel wat.’<br />
Maar bestemming Gasselternijveen<br />
in Drenthe, dat beviel hem ook<br />
best. Al was het maar, omdat zijn<br />
roots daar liggen…<br />
‘Ik ben lekker bezig’,<br />
zegt de 73-jarige<br />
Jan Landeweerd<br />
uit Enschede.<br />
50 zilver magazine
zilver magazine<br />
51
TEKST BOB GEVERS | FOTOGRAFIE BRIT WILLEMSEN<br />
De magie<br />
van het draaien<br />
Zijn moeder had een cursus pottenbakken gevolgd en<br />
in de schuur stond een draaischijf. Peter van den Oever<br />
mocht het ook eens proberen, maar ze waarschuwde<br />
hem: ‘Als je dit één keer hebt gedaan, laat het je niet meer<br />
los.’ Zijn eerste creatie was een koffiekopje, zó zwaar en<br />
massief dat er niet uit te drinken viel. Maar Peter<br />
had het te pakken.<br />
Dat was zo’n 25 jaar geleden, hij is nu 67. Na het overlijden van<br />
zijn moeder kreeg hij de draaischijf. Van den Oever kocht een<br />
pak klei, nam les bij een keramiste en ging draaien op een ouderwetse<br />
‘schopschijf ’ die hij met zijn voet in beweging moest<br />
brengen. ‘Dat was hard werken!’ Maar het beviel hem. Hij was<br />
kunstschilder, maakte gedetailleerd realistisch werk en daar<br />
was hij eigenlijk wel zo’n beetje klaar mee.<br />
Andere wereld<br />
Handgedraaid kleiwerk, dat is een heel andere wereld. ‘Eén<br />
klein foutje en je kunt helemaal opnieuw beginnen. Je moet<br />
heel geconcentreerd bezig zijn.’ Van den Oever koos voor ‘functionele<br />
keramiek’, zoals thee- en koffiepotten, kommen, kannen,<br />
vazen, schalen, kopjes en mokken. Zijn keukenkast staat<br />
er vol mee. ‘Dat is een luxe gevoel: alles zelf gemaakt en je hebt<br />
het maar voor het uitkiezen.’ Maar zijn gebruikskeramiek gaat<br />
52 zilver magazine
vooral naar het buitenland. Met name Amerikanen zijn er gek<br />
op, net als Engelsen. ‘Het gaat eigenlijk de hele wereld over, behalve<br />
naar Noord-Korea en China’, zegt hij. Zijn internationale<br />
afzetkanaal is het creatieve internetplatform Etsy. Daar is het<br />
grootste deel van zijn productie op te vinden.<br />
Eenvoudige, heldere vormen, zo omschrijft hij zijn stijl. En het<br />
moet vooral praktisch bruikbaar zijn, dat is zijn belangrijkste<br />
voorwaarde. ‘Een kom die in de kast blijft staan, is geen goede<br />
kom. Een stapel borden die te zwaar is om te tillen, komt niet<br />
meer op tafel en een set kommen die je niet willekeurig kunt<br />
stapelen raakt in onbruik.’<br />
Uniek, maar niet duur<br />
Wat opvalt in zijn ‘Etsywinkeltje’ zijn de bescheiden prijzen.<br />
Zoals een grote beker voor 22 euro, een boterstolp voor 38 euro,<br />
een theepot voor 60 euro. Handgedraaid en stuk voor stuk<br />
uniek, het is geen serieproductie. Ja, het is goedkoop, zegt hij er<br />
zelf over, maar duurder kan hij het niet maken.<br />
Dat zit zo: ‘Etsy.com is eigenlijk een webshop voor meisjes van<br />
25 jaar die hun baan opgeven om thuis van hun hobby te gaan<br />
leven. Als ze ze het eerste jaar wat verkopen en de kosten er<br />
maar uit hebben, dan zijn ze al hartstikke blij. En daar concurreer<br />
ik mee. Eigenlijk zou ik de prijzen moeten verdubbelen als<br />
ik ervan zou moeten leven, maar dan verkoop ik het dus niet<br />
meer.’<br />
Maar hij heeft z’n AOW. Lachend: ‘En met de inkomsten van<br />
mijn keramiek kan ik op vakantie.’ Hij stond eerder nog wel<br />
eens op kunstmarkten. ‘Maar dan ben je zo’n beetje elk weekend<br />
weg.’ Terwijl Van den Oever dagelijks al in zijn Hengelose<br />
atelier aan het werk is. En dat verveelt hem nooit. Bovendien<br />
verzorgt hij er cursussen. Als je het een beetje goed wilt leren,<br />
heb je trouwens al gauw twee jaar nodig, vindt hij.<br />
Vrijer werk<br />
Hoewel: hij bevindt zich sinds kort in een voorzichtige overgangsfase.<br />
Zijn werk wordt vrijer, het hoeft niet altijd meer<br />
aan praktische gebruikseisen te voldoen. Dat heeft ook met<br />
z’n leeftijd te maken: ‘Stel dat ik nog tien jaar met keramiek<br />
bezig kan zijn. Dan wil ik wel eens dingen maken waarmee ik<br />
mezelf verbaas.’ De kunstenaar laat als voorbeeld een halve<br />
bol met een groffe zandstructuur zien. Die is nog niet af: ‘Ik<br />
weet nog niet wat dit gaat worden.’ Maar waarschijnlijk geen<br />
fruitschaal...<br />
Keramiek als kunst, dat werkt anders, daarvoor zijn galeries<br />
nodig. ‘Maar een potje draaien is ook mooi, dat kan ik toch niet<br />
laten.’ Een kom maken, dat vindt hij het mooist en het is ook<br />
meteen het moeilijkst. En dan de glazuur: met enige regelmaat<br />
goed voor een verrassend resultaat, als het uit de oven komt.<br />
De ene keer is het een prettige verrassing, de andere keer een<br />
onplezierige. ‘Dan is het resultaat niet om aan te zien en denk<br />
ik: wat is er nóu weer gebeurd? En een andere keer denk ik<br />
weer: wat mooi! Hoe heb ik dat nou eigenlijk gedaan?’<br />
etsy.com/shop/kleiwerk - instagram.com/peter_vd_oever<br />
zilver magazine<br />
53
100 PLUS | TEKST MARIJKE AGTERBOSCH | FOTOGRAFIE ODA AKKERMANS<br />
RIEK SMALE-ASSINK, GOOR. 101 JAAR<br />
HEEL WAT<br />
MEEGEMAAKT<br />
EN TEGELIJK<br />
NIKS<br />
‘Ze noemen mij Riek, maar mijn officiële naam is Rika’ zegt<br />
de vrouw die mij kwiek aankijkt in haar ruime woonkamer.<br />
Riek is in 1918 geboren in Goor en gaat er naar de lagere<br />
school. Ze heeft ‘heel wat meegemaakt en tegelijk niks’ zegt ze. Als<br />
13-jarige helpt ze op de boerderij. ‘Nee, niet bij het vee, dat lag me<br />
niet’ vertelt ze. ‘s Avonds volgt Riek coupeuselessen. Ze komt uit een<br />
gezin met drie meisjes. In de oorlogsjaren kwamen Duitse soldaten<br />
aan de deur om de meisjes mee uit te nemen. Daar stak haar vader een<br />
stokje voor. ‘Ach, het waren aardige jongens’, zegt ze, ‘maar het was<br />
een misselijke tijd’.<br />
In 1946 trouwt ze met een jongen uit Hengelo. Daar gaat het paar<br />
wonen. Ze krijgen twee dochters en een zoon. Naast de zorg voor haar<br />
gezin verstelt ze kleding voor anderen (gratis). Het was een andere<br />
tijd. In 1976 gaat haar man met pensioen bij de IJsselcentrale ‘met gratis<br />
stroom tot oktober en mooie reisjes voor het personeel en gepensioneerden’.<br />
In 1989 verhuist het echtpaar naar Goor. Na het overlijden<br />
van haar man woont Riek Smale daar nog steeds zelfstandig. ‘Ik heb<br />
een tijdje gerevalideerd in een verzorgingshuis en had het daar goed,<br />
maar toch woon ik liever op mijzelf’.<br />
Riek kijkt graag naar het nieuws en natuurfilms. Ze loopt niet alleen<br />
naar de supermarkt met de rollator. ‘Want als ik val’ zegt ze ‘dan ik<br />
kan niet meer alleen opstaan’. Gelukkig krijgt ze geregeld bezoek van<br />
haar dochter uit Borne.<br />
54 zilver magazine
zilver magazine<br />
55
Harry Middeljans ontmoet z’n voormalige<br />
56 zilver magazine
TWEEGESPREK | TEKST GIJS EIJSINK | FOTOGRAFIE RIET VOS EN COEN MULDER<br />
RTV-Oost collega Martin Steenbeeke<br />
Wie in de toekomst naar een wielerwedstrijd gaat,<br />
zal meteen iets belangrijks missen. De volgende<br />
premieronde wordt aangekondigd, de namen van<br />
de kopgroep worden omgeroepen, na afloop wordt<br />
de winnaar geïnterviewd en je denkt: ‘Wat hoor ik<br />
toch steeds? Hebben ze een andere speaker?<br />
Ja, dat hebben ze. Het is wennen, maar na al die<br />
jaren klinkt de vertrouwde stem van Wierdenaar<br />
Harry Middeljans niet meer door de luidsprekers.<br />
Bij de Profronde van Almelo, onlangs op 30<br />
augustus, echode na de huldiging van winnaar<br />
Mike Theunissen het karakteristieke geluid van<br />
Harry’s stem weg door de straten en was het klaar.<br />
Hij zette een punt achter zijn loopbaan.<br />
‘Jij was wel een<br />
van de<br />
fanatiekste’<br />
Voor het tweegesprek verzocht <strong>Zilver</strong><br />
<strong>Magazine</strong> de 68-jarige Harry een<br />
gesprekspartner uit te kiezen. Hij was<br />
fysiotherapeut in Wierden, was speaker en<br />
werkte ook jaren als verslaggever voor Radio<br />
Oost, Eurosport en andere media. Harry koos<br />
voor de journalist Martin Steenbeeke (55) die<br />
er in de jaren negentig voor zorgde dat Harry<br />
bij RTV Oost volop als freelance sportjournalist<br />
aan het werk kon. De ontmoeting vond plaats<br />
in het clubgebouw van De Zwaluwen, de wielervereniging<br />
uit Almelo. Het is van oudsher<br />
Harry’s club. Hij was zestien toen hij al in de<br />
kascommissie zat, was jarenlang lid en is nu<br />
nog steunend lid.<br />
BIJ DE RADIO<br />
Harry: ‘Jij was in 1990 chef van de sportredactie<br />
en toen begon de samenwerking op gang te<br />
komen. Het is een belangrijke periode voor mij<br />
geweest. Ik zag jou natuurlijk als een beroepsjournalist,<br />
maar heb nooit verschil gemerkt. Of<br />
het beroeps zijn of freelancers, je behandelde<br />
ze allemaal op dezelfde manier en dat waardeerde<br />
ik zeer.’<br />
Martin: ‘Dat moest ook in mijn positie. Op de<br />
sportredactie werkten twee mensen met daaromheen<br />
een schil van freelancers. Vooral in<br />
het weekend waren er veel. De luisteraar moet<br />
geen verschil merken tussen een prof of een<br />
freelancer. Als je ergens voor gaat, moet je dat<br />
ook ten volle doen. Het is geen vrijwilligerswerk.<br />
We mochten er ook iets van verwachten.<br />
Dat ze nog een andere baan hadden, wisten<br />
we. Daar hielden we rekening mee, maar ze<br />
zijn in ieder geval gek van sport. ‘<br />
Harry: ‘Er zat wel verschil in de houding van<br />
de vaste mensen van RTV Oost. Sommigen<br />
beschouwden je als een soort vrijwilliger bij de<br />
brandweer.’<br />
Martin: ‘Ik niet. Ik deed het op mijn manier. Als<br />
je andere collega’s bedoelt. Oké. Dat kan.’<br />
Opstap<br />
Harry: ‘Ik heb zowel met jou als met jouw<br />
voorganger Dink Binnendijk goede ervaringen.<br />
Ik heb 17 jaar gewerkt bij Oost. En heel mooie<br />
dingen kunnen doen. Ook in Hilversum en bij<br />
Eurosport. Die laatste opdrachtgevers kwamen<br />
voort uit mijn werk als freelancer bij Oost.<br />
Daar ben ik gevormd.’<br />
Martin: ‘Zoals zoveel parttimers daar gevormd<br />
zijn. Het was een prachtige opstap. Velen<br />
deden hun werk met een grote mate van<br />
enthousiasme en bevlogenheid. Jij was wel een<br />
van de fanatiekste. Jij ging altijd voor een 8.<br />
Dat is voor een chef heel fijn.’<br />
Harry: ‘Ik heb nog even overwogen naar de<br />
School voor Journalistiek te gaan, waarop<br />
Klaus Metternich, jouw RTV Oost-collega, mij<br />
vroeg of ik daar wilde gaan lesgeven.’<br />
Martin: Heb je nooit overwogen definitief voor<br />
de journalistiek te kiezen?<br />
Harry: ‘Ik ben een keer gevraagd. Door jou<br />
Harry<br />
Middeljans<br />
bij de<br />
Profronde<br />
van<br />
Almelo,<br />
zijn laatste<br />
klus als<br />
speaker<br />
zelfs. Nee, ik was ook fysiotherapeut. Ik kreeg<br />
zilver magazine<br />
57
daarnaast als freelancer enorm veel kansen bij<br />
Oost. Ik ben eindredacteur geweest, heb regie gedaan<br />
en heb zelfs een keer het programma gepresenteerd.<br />
Ik heb altijd veel mogen doen en heb er<br />
veel plezier mee gehad. Zo vond ik het goed.’<br />
Martin: ‘Wat vergeet je nooit meer uit die loopbaan<br />
als freelance-journalist?’<br />
Harry: ‘De vuurwerkramp in Enschede was mijn<br />
hoogte- en tevens dieptepunt. Ik begon die dag<br />
aan de sportuitzending en moest vervolgens,<br />
toen de ramp zich aan het voltrekken was, maar<br />
bepalen hoe we verder gingen. Ik moest doorpakken<br />
en deed dat, hoewel ik het deed met<br />
samengeknepen billen. We hebben alle cameramensen<br />
gebeld die bij sportwedstrijden zaten. Ze<br />
moesten ogenblikkelijk stoppen en terugkomen.<br />
Klaas Samplonius was de presentator. We zijn<br />
aan de uitzending begonnen en we zijn doorgegaan<br />
tot half 11 ’s avonds. Toen werden we gebeld<br />
of we misschien ook afgelost wilden worden. Ik<br />
zat in de cabine te regisseren. Hans van Wieren<br />
loste Klaas af, dat herinner ik me nog. Intussen<br />
was bijna iedereen allang naar de studio gekomen<br />
om te helpen.’<br />
Martin: ‘Het was ook voor mij de meest ingrijpende<br />
gebeurtenis, waar ik ooit verslag van heb<br />
gedaan.’<br />
Harry: ‘Ik herinner me nog dat de stadspartij van<br />
Enschede zich meldde. Die wilde allerlei vragen<br />
stellen. Ik zei: “Ga maar naar de Diekmanhal en<br />
steek daar je handen uit de mouwen. Ze hebben<br />
er een boel vrijwilligers nodig.” En toen ik laat die<br />
avond thuis kwam, heb ik een half uur op de bank<br />
zitten huilen. Het maakte zoveel emoties los.’<br />
Eurosport<br />
Martin: ‘Was het al met al goed zo, die combinatie<br />
van je werk als fysio en freelancejournalist? Heb<br />
je er spijt van?’<br />
Harry: ‘Nee. Het was een mooie combi zo. Maar wel heel druk.<br />
Ik heb al die jaren haast geen vrij weekend gehad. Maar mijn<br />
vrouw Esje liet mij mijn gang gaan. Daar heb ik veel waardering<br />
voor.’<br />
Martin: ‘En je hebt ook nog in Hilversum gewerkt en bij Europsport.<br />
Je hebt ook motorsport gedaan. Hoe kijk je daarop<br />
terug?’<br />
Harry: ‘Ja en ook waterpolo voor de NOS. Iemand zei: “Als je<br />
daar gaat werken, beginnen ze al op de eerste dag aan je stoelpoten<br />
te zagen”. En dat was ook zo. Vooral bij Europsport. Na<br />
vier jaar ben ik gestopt.’<br />
Martin: ‘Merkte je het verschil in professionaliteit tussen RTV<br />
Oost en Hilversum of Eurosport?’<br />
Harry: ‘Absoluut niet. Ze waren blij dat iemand het deed, denk<br />
ik.’<br />
WIELRENNEN, DE GROTE PASSIE VAN HARRY<br />
Martin: ‘Heb je zelf ooit hard gefietst, Harry?’<br />
Harry glimlacht: ‘Ik heb een aantal jaren een licentie gehad. Ik<br />
was een keer vijfde bij de nieuwelingen. Bij de amateurs kon ik<br />
de wedstrijden uitrijden. Mijn beste prestatie was een zevende<br />
plaats.’<br />
Martin: ‘Heb je er baat bij gehad? Werd je als speaker serieus<br />
genomen door de Snoeijinks en de Hassinks?’<br />
Harry: ‘Ja. Ze wisten dat ik zelf gefietst had. Dat merkte ik wel.<br />
Chris Delbressine deed de profwedstrijden. Dat was een grote<br />
naam in de wereld van de speakers. Hij was positief over mij.<br />
“Volgend jaar doe jij Olympia’s Ronde”, zei hij op een dag. Ook<br />
na het NK Veldrijden in Kijkduin kwam er een official van de<br />
KNWU naar me toe die me vertelde dat ik Olympia’s Ronde,<br />
wat destijds een prominente wedstrijd was, zou mogen doen.’<br />
Martin: ‘Je hebt eerst gespeakerd en bent daarna de journalistiek<br />
ingegaan. Wat deed je liever?<br />
Harry: ‘Veel verschil is er niet. Vond het allebei fijn om te doen.<br />
De journalistiek sprak me aan door de verscheidenheid. Daar<br />
geef ik de voorkeur aan. Ik had eens een gesprek met Jaap<br />
Hofman, de chef van Langs de Lijn. Misschien zou ik de Tour<br />
de France kunnen doen. We deden vervolgens samen de Ronde<br />
van Limburg. Ik hoorde daarna dat ze in Hilversum over mij<br />
spraken. Ik had het goed gedaan. Hofman zei toen dat ik naar<br />
‘Jij ging<br />
altijd voor<br />
aan 8.<br />
Dat is voor<br />
een chef<br />
heel fijn’<br />
Martin Steenbeke<br />
de Tour zou gaan als er een af zou<br />
vallen. Dat gebeurde inderdaad,<br />
maar Leo Driessen ging naar de<br />
Tour. Tja. Ik heb nooit meer iets van<br />
hen gehoord.’<br />
Martin: ‘Je wilde als speaker naar de<br />
beste wedstrijd, dus had je ook naar<br />
de Tour gewild.’<br />
58 zilver magazine
‘Als ik de<br />
Tour had<br />
gekregen, was<br />
ik gestopt als<br />
fysiotherapeut’<br />
Harry Middeljans<br />
Harry: ‘Als ik de Tour had gekregen, was ik<br />
gestopt als fysiotherapeut. Anders had het niet<br />
gekund. Geen wroeging verder. Ik ben altijd met<br />
plezier speaker geweest.’<br />
Profronde<br />
Martin: ‘Bij de Profronde van Almelo, jouw laatste<br />
wedstrijd, zijn de eerste drie van de koers vooraf<br />
al bekend. Net als bij alle profrondjes rond de kerk. Dan ontsnappen<br />
er drie rondjes voor het eind twee renners, waarvan<br />
je van tevoren al weet, dat ze niet gaan winnen. Hoe ging je<br />
daarmee om?’<br />
Harry: ‘Gemakkelijk. Ik wil het niet eens weten. Ik zie het<br />
wel onder de wedstrijd. Tegenwoordig weet het publiek het<br />
zelfs al.’<br />
Martin: ‘Wist je vroeger bij de amateurwedstrijden wie er met<br />
elkaar in de slag zaten, dus welke<br />
renners er samenwerkten met<br />
elkaar?’<br />
Harry: ‘Ja. Dat was niet best. Daar<br />
kwamen ze zelf op enig moment<br />
wel achter. Snoeijink, Lammertink,<br />
Hassink, Möhlmann en soms ook<br />
anderen.’<br />
Trends<br />
Martin: ‘Zag je de laatste tijd nog<br />
nieuwe trends in het wielrennen?’<br />
Harry: ‘Meerdere trends. De kwaliteit<br />
van de wedstrijden wordt<br />
minder evenals de publieke belangstelling.<br />
In de jaren tachtig stond<br />
het bij de criteriums rijen dik.’<br />
Martin: ‘We gaven als RTV Oost het<br />
wielrennen nog een boost met een<br />
klassement. Dat deden we voor het<br />
wielrennen.’<br />
Harry: ‘Ze kwamen van heinde en<br />
ver voor de prijsuitreiking.’<br />
Martin: ‘En we hebben de Ronde<br />
van de Hengelose vijver weer nieuw<br />
leven ingeblazen.’<br />
Harry: ‘Waar ook te weinig publiek<br />
kwam.’<br />
Martin: ‘Van de andere kant heeft<br />
Nederland een goeie lichting profs<br />
die internationaal scoren.’<br />
Harry: ‘De jeugd is goed tot en met<br />
de junioren. Thymen Arensman is<br />
misschien de enige. Hij werd tweede<br />
in de Ronde van de Toekomst.<br />
Toch zie je steeds dat er weer<br />
jongens doorkomen die kwaliteit<br />
hebben. Soms stappen ze over naar<br />
een ploeg en doen ineens mee.’<br />
Martin: ‘Je hebt hier bij De Zwaluwen<br />
wel eens wat gedaan, zoals in<br />
de kascommissie waar je in gezeten<br />
hebt. Voelde je nooit de behoefte<br />
een ploeg te begeleiden?<br />
Harry: ‘Ik heb wel eens wat gedaan.<br />
Ik heb de junioren wel eens officieel<br />
begeleid. Soms maak je keuzes. Dan<br />
neem je wat afstand of doe je leuke<br />
klussen. Ik heb in 1985 en ’86 als<br />
speaker de Elfstedentocht gedaan<br />
en kreeg daarna andere opdrachten.<br />
Ik heb het op enig moment in de<br />
journalistiek gezocht en daar heb ik<br />
nooit spijt van gehad.’<br />
De Profronde van<br />
Almelo was Harry’s<br />
laatste koers als<br />
speaker. Hij mocht<br />
een ereronde<br />
maken...<br />
zilver magazine<br />
59
Ga je mee uit?<br />
vanaf<br />
€14, 50<br />
prijs<br />
€24, 50<br />
prijs<br />
€24, 50<br />
vanaf<br />
€18, 50<br />
Za 5 oktober<br />
Lost Tango<br />
Carel Kraayenhof,<br />
Meral Polat e.a.<br />
Za 9 oktober<br />
O Sacrum Convivium<br />
Nederlands Kamerkoor<br />
Vr 11 oktober<br />
The Life of a Man.<br />
Joe Cocker<br />
Cry Me A River Band<br />
Za 12 oktober<br />
Op zoek naar Bach<br />
Holland Baroque en<br />
Daniël Lohues<br />
vanaf<br />
€36, 75<br />
prijs<br />
€5, 00<br />
vanaf<br />
€22, 25<br />
vanaf<br />
€38, 95<br />
16 t/m 20 oktober<br />
Amadeus<br />
Theateralliantie en Het Nationale<br />
Theater i.s.m. OPERA2DAY<br />
Zo 20 oktober<br />
Het Danspaleis<br />
De PlatenDraaier<br />
Za 2 november<br />
Urbanus<br />
Met “Lij kner ge sop”<br />
7 t/m 9 november<br />
‘t Schaep met de<br />
5 Pooten<br />
Paul Groot / Remko Vrijdag, Eva<br />
Van der Gucht e.a.<br />
prijs<br />
€35, 00<br />
vanaf<br />
€29, 75<br />
vanaf<br />
€18, 00<br />
vanaf<br />
€34, 50<br />
Di 12 november<br />
The Fortunate Sons<br />
A tribute to Creedence<br />
Clearwater Revival<br />
Za 16 november<br />
Tineke Schouten<br />
Highlights<br />
Ma 9 december<br />
Elo Tribute<br />
Explosive Light Orchestra<br />
Wo 11 december<br />
De Notenkraker<br />
Het Ballet van de Staatsopera<br />
van Tatarstan<br />
60 zilver magazine<br />
wilminktheater.nl
TEKST INGRID BOSMAN<br />
Theater Muziek Kunst<br />
Cultuur snuiven in de <strong>herfst</strong><br />
Schatkamer<br />
vol boeken<br />
Lang was de historische bibliotheek<br />
in het Palthe Huis in<br />
Oldenzaal verboden terrein voor<br />
gewone stervelingen. Met Boek<br />
op verzoek biedt het museum<br />
nu een exclusief inkijkje in de<br />
collectie die de families Palthe,<br />
Racer en Michgorius hier in de<br />
loop der eeuwen bijeen brachten.<br />
Expert Rob de Bree neemt<br />
per keer vijf bezoekers mee naar<br />
de bibliotheek waar ze zelf een<br />
boek mogen uitkiezen dat door<br />
de antiquaar van tekst en uitleg<br />
wordt voorzien. Een spannende<br />
reis terug in de tijd aan de<br />
hand van unieke boekwerken,<br />
daterend uit de zestiende,<br />
zeventiende en achttiende eeuw.<br />
Tip: neem een kleinkind mee! Op<br />
13 oktober en 14 december zijn er<br />
tussen 13 en 16 uur telkens drie<br />
sessies van een uur.<br />
Aanmelden via palthehuis.nl<br />
Levende historie<br />
De Vader des Vaderlands leeft en hij komt uit Almelo. Daar stond<br />
althans de wieg van acteur Ab Gietelink, die komend theaterseizoen<br />
in de huid kruipt van Willem van Oranje. ‘Dit is de geschiedenisles die<br />
u zich altijd hebt gewenst’, belooft de theatermaker. Een voorstelling<br />
over de geboorte van de Nederlandse natie in historische enscenering<br />
met authentieke teksten, muziek en beelden. Op 14 november exclusief<br />
voor Twente te zien in Theater Hof 88 in Almelo.<br />
abgietelink.nl<br />
Baltische<br />
klanken<br />
Een bijzonder koorconcert in<br />
Haaksbergen: in de protes tantse<br />
kerk aan de Von Heijdenstraat<br />
brengt vocaal ensemble<br />
Exicon op 17 november<br />
Baltische werken ten gehore.<br />
Gebaseerd op het boek Baltische<br />
zielen, waarin Jan Brokken<br />
historie, sfeer en gemoed van<br />
Estland, Letland en Litouwen<br />
schetst. Het repertoire is deels<br />
speciaal voor Exicon gecomponeerd.<br />
Het bekende Twentse<br />
gezelschap – 12 zangers m/v<br />
zónder dirigent – wordt op het<br />
orgel begeleid door Liga Vilmane.<br />
Aanvang 15.30 uur.<br />
facebook.com/<br />
ExiconVocaalEnsemble<br />
Herfst snuiven in Hellendoorn<br />
Het najaar krijgt een gloedvolle start op landgoed Het Schuilenburg<br />
in Hellendoorn. De derde editie van de <strong>herfst</strong>fair belooft in<br />
het weekeinde van 4 tot en met 6 oktober volop inspiratie op<br />
het gebied van buitenleven, mode, interieur en eten en drinken.<br />
Voor bezoekers die ter plekke aan de slag willen zijn er creatieve<br />
workshops. De mini-haven aan de Regge biedt de gelegenheid<br />
om vanaf het water te genieten van het verkleurende landschap.<br />
Dagelijks open van 10 tot 17 uur.<br />
schuilenburg<strong>herfst</strong>fair.nl<br />
Haanstra’s in Hengelo<br />
In de tied<br />
Iedere oosterling die de moodersproake een beetje liefheeft weet<br />
wat ‘oet de tied kom’n’ betekent. Maar hoe poëtisch ook deze<br />
omschrijving, de dood blijft onomkeerbaar. Daarom hameren Jan<br />
Riesewijk (foto) en het gezelschap Tweeduuster in hun nieuwe theaterprogramma<br />
In de tied op het belang van het hier en nu. Leedkes<br />
en vertelsels vol herkenning , humor en ontroering. Te zien in onder<br />
meer Gashouder Podium Dedemsvaart (28 september) Wilminktheater<br />
Enschede (26 oktober, première), De Kappen Haaksbergen (22<br />
november) en Schouwburg Hengelo ( 9 januari).<br />
Facebook.com/Tweeduuster<br />
Opnieuw zet kunstschilder Henk Lassche uit Hengelo prominente<br />
vertegenwoordigers van de Twentse schilderkunst in de schijnwerpers<br />
in Schouwburg Hengelo. In de Wolvecampfoyer van het theater<br />
zijn dit theaterseizoen zo’n 30 werken te zien van de mannen<br />
Haanstra. Folkert Haanstra senior (1884-1966) was eerst onderwijzer<br />
in Goor maar stond later als kunstschilder mede aan de basis<br />
van De Nieuwe Groep, pioniers van de moderne kunst in Overijssel.<br />
Ook zijn zoons Johan (1914-1991) en Folkert jr. (1920-1985) maakten<br />
(landelijk) naam als kunstschilder. Bert Haanstra (1916-1997) werd<br />
vooral bekend als filmer en regisseur (Fanfare, Alleman), maar<br />
was ook een goede schilder. Te zien rondom voorstellingen. Op 25<br />
januari zijn er lezingen en rondleidingen.<br />
schouwburghengelo.nl<br />
zilver magazine<br />
61
TEKST LOWIE GILISSEN | FOTOGRAFIE PR<br />
Eerbetoon aan<br />
Herman Krebbers,<br />
meesterviolist<br />
en ereburger van<br />
Hengelo<br />
Dagelijks passeren duizenden mensen een eenvoudig huis aan de<br />
Oelerweg in Hengelo zonder ook maar een vermoeden te hebben dat het<br />
een bijzondere plek is. In dat huis, Oelerweg 23, is namelijk op 18 juni<br />
1923 Herman Krebbers geboren. Een van de beste violisten die Nederland<br />
ooit heeft gekend. Volkomen terecht is Krebbers in 1968 benoemd tot<br />
ereburger van zijn geboortestad.<br />
Afgelopen jaar overleed Herman<br />
Krebbers, op 2 mei in zijn woonplaats<br />
Tilburg. Een droeve aanleiding<br />
voor Stichting Kamermuziek<br />
Hengelo om dit jaar, 20 oktober om<br />
16.00 uur in de Waterstaatskerk een<br />
bijzonder herdenkingsconcert te<br />
organiseren. Een eerbetoon aan een<br />
beroemde Hengelose ereburger.<br />
Waarom wordt het een bijzonder<br />
concert? Bijzonder is dat een van de<br />
musici die aan<br />
het concert<br />
meedoet speelt<br />
op een viool die<br />
van Herman<br />
Krebbers is<br />
geweest. Een<br />
viool die rond<br />
1750 in Italië<br />
door Bergonzi<br />
is gebouwd.<br />
Violiste Maria<br />
Milstein heeft<br />
van het Nationaal<br />
Muziekinstrumentenfonds deze<br />
bijzondere viool in bruikleen gekregen<br />
en is nu de trotse bespeler ervan.<br />
Bijzonder is ook dat de andere violiste<br />
die haar medewerking verleent<br />
aan het muzikale eerbetoon, Liza<br />
Ferschtman, een oud leerlinge is van<br />
Herman Krebbers. Ook de vermaarde<br />
pianist Sander Sittig geeft acte de<br />
présence.<br />
Bijzonder is verder dat Maria<br />
Milstein en Liza Ferschtman bij de<br />
keuze van de muziek die ze gaan<br />
uitvoeren hebben gekeken naar<br />
stukken die door Krebbers zijn<br />
gespeeld. Zo zullen ze het bekende<br />
dubbelconcert van Bach ten gehore<br />
brengen, een werk dat Krebbers vele<br />
malen met zijn maatje Theo Olof tot<br />
klinken heeft gebracht.<br />
Bijzonder mag je het ook wel noemen<br />
dat het concert in de Waterstaatskerk<br />
plaatsvindt. Daar heeft<br />
Krebbers namelijk samen met Olof<br />
nog gespeeld<br />
ter gelegenheid<br />
van de<br />
opening van<br />
de Hengelose<br />
muziekschool,<br />
op 8 oktober<br />
1993.<br />
Bijzonder tenslotte<br />
is dat de<br />
ook uit Hengelo<br />
afkomstige<br />
componist<br />
Max Knigge<br />
speciaal voor dit concert een ‘Krebbers-toegift’<br />
heeft geschreven. Dat<br />
wordt een toepasselijke première.<br />
Al met al heel wat redenen om dit<br />
unieke concert niet te missen!<br />
Herman Krebbers werd in zijn jonge<br />
jaren een wonderkind genoemd.<br />
Slechts negen jaar jong trad hij<br />
al op als solist bij een orkest. De<br />
eerder genoemde Theo Olof leerde<br />
hij kennen in de tijd dat beiden les<br />
62 zilver magazine
kregen van de vermaarde docent<br />
Oskar Back. Olof en Krebbers werden<br />
vrienden voor het leven. Daardoor<br />
konden ze het aan om samen<br />
concertmeester te zijn, eerst van<br />
Bijzonder<br />
concert<br />
Eerbetoon aan Herman Krebbers<br />
Ereburger van Hengelo<br />
Zondag 20 oktober 16.00 uur<br />
Waterstaatskerk Hengelo<br />
Favoriete muziek van Krebbers van<br />
Bach, Debussy, Kreisler, Prokofiev en<br />
Saint-Saëns, plus nieuw werk van<br />
Max Knigge (première)<br />
Uitgevoerd door topmusici Maria<br />
Milstein, Liza Ferschtman (violen)<br />
en Sander Sittig (piano)<br />
Kaarten € 18, - (CJP/Jeugd € 5,-)<br />
Voorverkoop via Schouwburg Hengelo<br />
het Residentieorkest, later van het<br />
Concertgebouworkest. En daardoor<br />
verdroeg de Jood Olof het dat Krebbers<br />
in de oorlog een concert voor de<br />
bezetter gaf.<br />
In 1979 kwam er een ruw einde aan<br />
de violistencarrière van Krebbers. Bij<br />
een ongeluk met een zeilboot kwam<br />
een van zijn handen klem te zitten<br />
tussen wal en schip, met fatale<br />
gevolgen. Krebbers nam onmiddellijk<br />
ontslag als concertmeester en<br />
ging zich toeleggen op het lesgeven.<br />
Een geluk bij een ongeluk voor veel<br />
(inter)nationale viooltalenten. Vera<br />
Beths, Emmy Verhey, Christiaan Bor,<br />
en ook André Rieu, behoorden tot de<br />
uitverkorenen, naast Liza Ferschtman<br />
die in de Waterstaatskerk te<br />
horen zal zijn. Allen Nederlandse<br />
topviolisten.<br />
Herman Krebbers werd als concertmeester<br />
bij het Concertgebouworkest<br />
opgevolgd door … Jaap van<br />
Zweden, die vorig jaar nog een<br />
herdenkingsconcert voor Krebbers<br />
dirigeerde. Van Zweden gaf in een<br />
interview hoog op van Krebbers<br />
die voor hem een groot voorbeeld<br />
was en op een goede manier een<br />
vaderfiguur.<br />
Ondanks zijn geweldige capaciteiten<br />
als musicus en pedagoog bleef<br />
Krebbers bescheiden. Groots!<br />
Het geboortehuis van<br />
Herman Krebbers<br />
uitgaans tip<br />
WONDERFUL TOWN<br />
Openingsconcert Orkest van het Oosten<br />
& Het Gelders Orkest i.s.m. de Nederlandse Reisopera<br />
EEN WERVELEND BEGIN van het nieuwe seizoen voor<br />
Orkest van het Oosten en Het Gelders Orkest! De twee<br />
orkesten slaan een nieuwe weg in en gaan verder als<br />
één organisatie. Op naar een nieuw avontuur gevuld<br />
met mooie ambities. Samen met vaste samenwerkingspartner,<br />
de Nederlandse Reisopera, wordt dit<br />
bijzondere moment gemarkeerd met de concertante<br />
uitvoering van Leonard Bernsteins Wonderful Town.<br />
De première van dit openingsconcert vindt plaats<br />
op 4 oktober in Muziekcentrum Enschede.<br />
De musicalklassieker Wonderful Town vertelt het<br />
verhaal van twee ambitieuze jonge plattelandsvrouwen,<br />
de zussen Ruth en Eileen Sherwood, die in 1935<br />
hun geboortegrond verlaten om in The Big Apple als<br />
schrijfster en actrice een nieuw bestaan op te bouwen.<br />
Interessante ontmoetingen komen op hun pad, avontuurlijke<br />
belevenissen markeren hun reis. Lukt het de<br />
zussen hun dromen waar te maken?<br />
Waar Bernsteins West Side Story en On the Town ware<br />
evergreens werden, is de bekendheid van zijn Wonderful<br />
Town iets bescheidener. Dat ligt zeker niet aan de<br />
met jazzinvloeden doorspekte muziek. Met nummers<br />
als het komische Wrong Note Rag, het melodieuze<br />
Ohio en de swingende Conga, bewijst Bernstein ook<br />
met deze musical eens te meer wat voor een groot<br />
Broadway-componist hij was.<br />
De concertante versie – zonder decor, dans en spel –<br />
staat onder leiding van een van de grote specialisten in<br />
het repertoire van Bernstein, Wayne Marshall. Samen<br />
met door de wol geverfde zangers als Esther Maas<br />
en Laetitia Gerards in de hoofdrollen staan de musici<br />
van het ‘nieuwe’ orkest garant voor een onvergetelijke<br />
concert.<br />
Wonderful Town is ook te zien in Theater De Spiegel in<br />
Zwolle op 5 oktober en reist daarna door naar concertzalen<br />
in Gelderland<br />
zilver magazine<br />
63
Make it a<br />
december<br />
to remember!<br />
Kom naar onze Inspiraon Night<br />
op woensdagavond 16 oktober.<br />
De avond waarop onze kersthow vol<br />
winterse inspirae geopend wordt en je<br />
ontelbaar veel ideeën op kunt doen.<br />
Er zijn demonstraes en workshops<br />
Uw onder hulp het bij genot zorg, van beslissingen een hapje, of schulden<br />
Kunt u niet meer duidelijk maken welke zorg u nodig heeft.<br />
drankje en live muziek.<br />
Raakt een familielid verstrikt in zijn leven? Loopt u vast met<br />
schulden? Dan helpt Stichting Doe Mee(r) uit Hengelo!<br />
Graag tot ziens!<br />
Meer menselijkheid, Meer vertrouwen, Meer respect<br />
BESTEL JE KAARTEN VOOR Ontdek DE hoe u mee(r) doet?<br />
Uw zorg goed laten regelen of..<br />
INSPIRATION NIGHT VIA ONZE WEBSITE!<br />
Uw wil goed laten uitvoeren of..<br />
Uw kans om uit de schulden te komen<br />
Meer informatie:<br />
www.stichtingdoemeer.nl of 085 - 48 309 84<br />
Wij helpen u graag !<br />
Vliegveldstraat 2, Deurningen • 074-2761010 • tuincentrumborghuis.nl • 7 dagen open<br />
Oogcentrum Eibergen<br />
Spreekuren en behandelingen voor algemene en gespecialiseerde oogzorg,<br />
met optimale voorlichting en persoonlijke aandacht. Gratis parkeerruimte.<br />
Voor inlichtingen en het maken van afspraken zijn wij op werkdagen<br />
van 08.30-12.30 en 14.00-17.00 uur telefonisch bereikbaar op onderstaand telefoonnummer.<br />
OOGCENTRUM OOGCENTRUM<br />
EIBERGEN EIBERGEN<br />
HENRI BLOEM:<br />
EEN PARADIJS<br />
VOOR DE<br />
WIJNLIEFHEBBER<br />
Oogcentrum Eibergen - Nijverheidsstraat Deurningerstraat 8-04 - 7151 HN 228 Eibergen | Enschede | www.henribloem.nl<br />
T.0545-478 080 - info@oogcentrum-eibergen.nl - www.oogcentrum-eibergen.nl<br />
De beste kwaliteit<br />
op twee wielen<br />
Al 150 jaar<br />
in dienst van het leven.<br />
Kijk op www.vredehof.nl<br />
Julianastraat 37 | 7591 EK Denekamp | www.harberink-tweewielers.nl
VARIA<br />
Kinderen<br />
Kijkend vanuit hoogten en diepten van mijn hart,<br />
zie ik mijn kinderen zwoegend en ploegend door hun levens gaan.<br />
Werken en minnen, opvoedend en beminnend,<br />
trekken zij hun levens-voor<br />
en zaaien daarin hun aandacht;<br />
Wat hun kinderen er van vinden of kunnen bedenken;<br />
hun inspanningen zullen niet zo begrepen worden<br />
zoals ze zelf graag zouden willen.<br />
Want begrepen worden, zoals je hart het ingaf;<br />
wie zal het zien of vermoeden<br />
wat je gevoel was toen je hen opnam na een val,<br />
hun wonden kuste, hen troostte<br />
en hen in slaap deed wiegen.<br />
Wellicht ooit zullen kinderen kunnen invoelen,<br />
dat de handreiking van je inzet net iets te kort schoot<br />
en je telkens dwingt tot loslaten en gelaten blijven toezien.<br />
Je te hulp schieten blijkt net een armlengte tekort,<br />
een generatie te vroeg of een eeuw te laat.<br />
Inzien hoe je invoelend denkend en sprekend kunt zijn;<br />
Wie is je kind, wat wil het, wat kan het zijn.<br />
Op het eind van dat bewustzijn<br />
helpt de engel van het zwijgen;<br />
zij verheffen je gedachten met hemels licht en luister.<br />
Offer dan al je weldoordachte gevoelens<br />
op de schoot van de Enige die ziet en begrijpt.<br />
Zijn zwijgen wordt sprekend en ook weer stilzwijgend.<br />
Je ogen stralen en je inzet neemt zichtbaar af.<br />
Naar een hoger gebied van licht en luister,<br />
nemen huiveringen en angsten hun plaats in<br />
en manen ons zacht tot milde stilte.<br />
Het is de eeuwige in ons<br />
die ons geheel en al in zijn hart vasthoudt;<br />
Hij lacht het licht ons hart te binnen.<br />
Zij weet en Hij ook; dieper dan menig hart.<br />
Engelen vertalen dan innerlijke gevoelens<br />
tot verhalen over onze wording<br />
van liefhebben en gelukkig maken.<br />
Ooit zullen onze kinderen begrijpen<br />
wat die ENE wezenlijk<br />
in ons en met ons en door ons<br />
tot leven heeft gebracht:<br />
Het is Zijn eeuwig leven van Hem en Haar<br />
door ons liefdevolle leven naar hen en in hen;<br />
onze kinderen…<br />
Simon Ben Jesse<br />
Klimaat<br />
Verontrustende zomer gehad. Ik las over een hittegolf in Alaska,<br />
een naar water snakkende miljoenenstad in India en de dreigende<br />
stijging van de zeespiegel. Ik luisterde naar het kladderadatsch<br />
in de kerk van de wetenschap en naar de preken over klimaathysterie<br />
vanaf de kansel van de politiek. In mijn achtertuin werd<br />
het ene warmterecord na het andere verpulverd. Moest ik terug<br />
naar Spanje?<br />
Onderwijl nam ik kennis van de apocalyptische teksten in De<br />
onbewoonbare aarde, een aanbevelenswaardig boek van de in<br />
Californië wonende klimaatgoeroe David Wallace-Well. Geen<br />
stof om vrolijk van te worden. ‘Als we op de oude voet doorgaan’,<br />
zo schrijft hij, ‘zit er een alomtegenwoordige,<br />
dramatische omwenteling<br />
aan te komen waarbij er slechts in één<br />
tot twee eeuwen meer zal veranderen<br />
dan gedurende de heftigste tijden van<br />
transformatie op aarde die zich uitstrekten<br />
over tienduizenden jaren’.<br />
Een vriend, die klimatologie doceert<br />
op de universiteit in Madrid, was sombertjes<br />
gestemd toen we discussieerden<br />
over uitdrogende landschappen,<br />
biodiversiteit en de alarmerende prognoses van de klimaatknuffelaars.<br />
‘Er is alleen redding mogelijk als de wereldbevolking<br />
wordt gehalveerd door een wereldwijde epidemie.’ Hij zei het<br />
met een serieus gezicht.<br />
Nog een geluk dat elk nadeel een voordeel heeft. Twee zelfs.<br />
Minder stikstof en minder CO2 betekent per definitie minder<br />
koeien. Dus ook minder veevoer (mais) zodat we straks het<br />
golvende graan op de Twentse akkers weer kunnen zien. En als<br />
de zeespiegel morgen toch ineens tientallen meters stijgt, kan ik<br />
vanuit Diepenheim aan Zee in een paar minuten naar het strand<br />
wandelen.<br />
Henk Boom<br />
Hete, droge zomer 219<br />
Dierentuinen in oost en west<br />
Heet, heet, zomer <strong>2019</strong>. Erg droog<br />
bovendien. Bruine heggen, droge<br />
sloten, rode koppen. Landelijk<br />
registreren de weerkundigen een<br />
zesdaagse hittegolf van 22 tot en<br />
met 27 juli.<br />
Zes dagen maar? Weerstation<br />
Losser start vier dagen eerder dan<br />
De Bilt met dagen van 25 graden en<br />
warmer. Houd ook drie dagen langer<br />
vol.<br />
Twente zweet zich maar liefst dertien<br />
dagen hittegolf bij elkaar. Op 25<br />
juli slaat de wijzer in Losser zelfs uit<br />
tot 40,2 graden, een koortstemperatuur<br />
zonder ziek te zijn.<br />
De hitte deze zomer maakte vooral<br />
slachtoffers onder de tachtigplussers.<br />
Tijdens de landelijke hittegolf<br />
stierven, met een aantal van 1687,<br />
bijna een vijfde tachtigers meer dan<br />
in een normale zomerweek. (TL)<br />
Leuk dagje uit naar de dierentuin.<br />
Goedkoop is anders. Terwijl de senioren<br />
steeds meer in koopkracht inleveren,<br />
is een bezoek aan de dierentuin<br />
afgelopen vijf jaar 17 procent duurder<br />
geworden. Tel daar bij op de kosten<br />
voor het vervoer, het natje en droogje<br />
plus voor automobilisten het parkeergeld.<br />
Voor kaartjes voor Emmen,<br />
Burgers Zoo in Arnhem en Blijdorp<br />
Rotterdam betaal je 22,50 euro en<br />
meer. Als je tenminste geen kortingkaart<br />
te pakken hebt kunnen krijgen.<br />
Attractieparken genoeg in Nederland.<br />
Afgelopen tien jaar is het aantal met<br />
een stuk of zestig toegenomen tot<br />
boven de 150. Twentenaren kijken<br />
altijd naar oost en west. Laten de<br />
dierentuinen in Nordhorn (9,50 euro),<br />
Rheine (9,00) en Münster (18,90) nu<br />
een stuk goedkoper zijn dan in het<br />
westen en noorden. (TL)<br />
zilver magazine<br />
65
MODE | TEKST FREDERIKE KROMMENDIJK | FOTOGRAFIE RIET VOS<br />
Najaar en winter saai? Niet als het aan de<br />
nieuwste mode ligt. Want die is kleurig en<br />
vrolijk. En de trend van lekker comfortabele<br />
kleding zet helemaal door.<br />
Mode<br />
in najaar<br />
en winter<br />
kleurig en<br />
comfortabel<br />
Kleur is al lang niet meer alleen voor de jonge garde. Bij<br />
modezaak Van Uffelen in Hengelo ziet filiaalmanager<br />
Niels van Norel dat leeftijd steeds minder een rol speelt<br />
bij de kledingkeuze. ‘Ook bij de klassieke merken zien<br />
we veel rood, van felrood tot wijnrood, geeltinten van fluor tot<br />
oker, en groentinten zoals flessengroen en olijfgroen. De tijd dat<br />
senioren zich alleen hulden in beige en grijs is echt voorbij’.<br />
Van Uffelen biedt in Hengelo, Enschede, Almelo en Oldenzaal mode<br />
aan voor mannen en vrouwen. Opvallend is dat ook de mannen dit<br />
najaar volop meedoen aan de kleurtrend. Bij de dames waren vorig<br />
jaar al veel Schotse ruitpatronen te zien, nu komen deze ook in de<br />
mannenmode aan bod. Omgekeerd is het pak, van oudsher een<br />
typisch mannending, nu ook helemaal in opmars in de damesmode.<br />
De luipaard- en andere dierenprints blijven actueel, net als de<br />
travelbroeken met een bies langs de pijpen.<br />
Een trend die helemaal doorzet, is dat mensen bij hun zoektocht<br />
naar mode steeds meer gaan voor comfort. Stoffen bevatten veel<br />
stretch, waardoor ze makkelijk dragen. En in de winter komen er veel<br />
grove breisels bij, zoals kabeltruien. ‘De trend dat klanten kleding<br />
zoeken waarin ze er goed uitzien, maar zich ook comfortabel voelen,<br />
was al gaande maar is dit najaar en winter helemaal goed zichtbaar’.<br />
Door de kleding sportief af te stylen (bijvoorbeeld door er sneakers<br />
onder te dragen) of juist klassiek, kunnen met één kledingstuk<br />
meerdere effecten worden bereikt. ‘Soms kun je met een kleine<br />
verandering al een groots effect sorteren. Daarover adviseren we<br />
graag, en dat stelt met name de oudere klant op prijs. Kop koffie<br />
erbij, rustig rondkijken: kleding kopen moet ook een gezellige<br />
ervaring zijn’.<br />
66 zilver magazine
ACTIEVE 65-PLUSSERS | ASSISTEREN OP BASISSCHOOL | FOTOGRAFIE ALPHONS B. TER BRAKE<br />
Voormalig<br />
basisschooldirecteur<br />
Peter Krijgsman uit Borne<br />
is gepensioneerd, maar<br />
hij kan het niet laten. ‘Ik<br />
vind het belangrijk om actief<br />
te blijven in het onderwijs<br />
en de maatschappij. Daarom<br />
bied ik sommige leerlingen<br />
op basisschool ’t Iemnschelf<br />
wat extra<br />
hulp.’<br />
zilver magazine<br />
67
TEKST GIJS EIJSINK | FOTOGRAFIE ARCHIEF ZILVERMEDIA EN GIJS EIJSINK<br />
‘Een heel mooi elftal met<br />
allemaal Almeloërs’<br />
De Plakboekfoto<br />
JAN KAMPHUIS<br />
Heracles op<br />
5-3-1950.<br />
Vlnr staand:<br />
grensrechter Jan<br />
Janmaat, Broer<br />
Krabshuis, Freek<br />
Jaarsma, Gerrit<br />
Pezij, Jacques<br />
van Hout, Frens<br />
van der Ven, Jan<br />
zelf, Ab Dekkers<br />
en trainer<br />
Richmond.<br />
Hurkend:<br />
Jacques van der<br />
Veen, Frits van<br />
den Elst, Frits<br />
Dekkers en Jan<br />
Wolters.<br />
Hij glimlacht als hij de elftalfoto weer onder<br />
ogen krijgt, die genomen is in Enschede<br />
op het veld van Enschedese Boys. In de<br />
slotfase van het seizoen 1949-1950 ging<br />
het tussen deze beide ploegen om het<br />
oostelijk kampioenschap. De Boys won.<br />
Jan Kamphuis, die 17 september de leeftijd<br />
van 90 jaar bereikte, weet het allemaal nog.<br />
‘Dit was een heel mooi elftal’, zegt hij. ‘En<br />
weet je wat me opvalt. Het zijn allemaal<br />
Almeloërs.<br />
Jan Kamphuis bedoelt daarmee het elftal<br />
zelf. Want de trainer was een Engelsman,<br />
Gilbert Richmond die vier jaar trainer was<br />
van Heracles. ‘Mooi elftal’, herhaalt hij. ‘We<br />
konden goed met elkaar opschieten, kwamen<br />
voor elkaar op. Als ik werd gepakt, nam<br />
Frens het voor me op.’<br />
Frens was de vedette van de ploeg. Frens<br />
van der Veen, de oud-international die<br />
volgens steeds ouder wordende kenners de<br />
beste voetballer aller tijden is van Heracles.<br />
‘Ik was linksbuiten en Frens linksbinnen. Hij<br />
gaf vaak een pass binnendoor op mij. Afgemeten.<br />
Ik kon dan zo met de bal richting het<br />
doel’, vertelt Kamphuis die nog altijd oogt<br />
als een atleet. Geen gram teveel en nog fit.<br />
Hij vertelt dat hij net als Frens een techni-<br />
sche speler was die goed kon koppen, een<br />
behoorlijke sprongkracht had en ook snel<br />
was. Ik had alleen een wat betere startsnelheid<br />
moeten hebben. Ik heb nog eens spikes<br />
gekocht om daarop te trainen. Nee, het hielp<br />
niet echt. Dat hadden ze tegenwoordig wel<br />
beter getraind, denk ik. We trainden destijds<br />
drie keer in de week. Daarnaast werkten we<br />
gewoon. Het profvoetbal kwam later pas.’<br />
De voormalige linksbuiten herinnert zich<br />
zijn debuut nog. ‘Ik was 16 jaar. We speelden<br />
uit bij Vitesse. Ik liep door op de keeper en<br />
kreeg een waarschuwing. Het was meteen<br />
de enige in mijn carrière. Ik heb het altijd<br />
onthouden.’<br />
Toen in 1954 het profvoetbal ontstond, was<br />
Jan erbij. Hij liet zich overhalen door een<br />
zekere heer Enschedé. Frens deed mee,<br />
zijn broer Jacques, Lammert Toren en Koen<br />
Schonewille. ‘We reden met Frens mee naar<br />
Hengelo waar in stadion Veldwijk de illegale<br />
Twentse Profs hun basis hadden. De KNVB<br />
schorste ons meteen, maar een klein jaar<br />
later begon de bond zelf met profvoetbal. Ik<br />
ben toen teruggegaan naar Heracles.’<br />
Op zijn 28ste stopte Jan al. ‘Ze hadden<br />
Darius Dhlomo aangetrokken en die wilde<br />
linksbuiten spelen. Dat vonden ze goed en<br />
daarom ging ik eraf. Ik pikte dat niet . Frits<br />
van der Elst liep daarna de deur plat bij mij,<br />
maar ik was eigenwijs en bleef bij mijn besluit.’<br />
Hij volgde een trainers cursus en werd<br />
trainer van Rietvogels.<br />
In zijn werkzame leven was Jan declarant en<br />
registreerde in- en uitvoer van douanegoederen.<br />
Hij is al 64 jaar getrouwd met Hannie<br />
Elhorst (85). Bij Heracles komt hij nog<br />
weinig. ‘Niemand kent me daar nog’, zegt de<br />
man die inmiddels de oudste ex-profvoetballer<br />
van Twente is.<br />
68 zilver magazine
ACTIEVE 65-PLUSSERS | TWENTSCHE HARMONICA CLUB | FOTOGRAFIE RIET VOS<br />
Heerlijk<br />
muziek<br />
maken met de<br />
trekharmonica. Alma<br />
Kruize raadt het iedereen<br />
aan. ‘Je blijft<br />
actief, je beweegt je<br />
vingers en je hebt<br />
plezier met elkaar.<br />
Muziek verbindt.’<br />
zilver magazine<br />
69
VARIA<br />
Bryan Ruiz<br />
Voetbaldanstheater<br />
(voor alle Neymars)<br />
Op een grasmat van honderd bij vijftig meter<br />
voeren twee elftallen overdadig getatoeëerde<br />
voetballers in fleurig tenue onder leiding van een<br />
leidsman met fluit een rituele dans om de bal uit.<br />
De choreografie dient daarbij binnen de perken van<br />
de tamelijk verkalkte FIFA voorschriften te blijven,<br />
waarnaast naar beste balletgewoonte bepaalde<br />
bewegingen zich talloze malen blijken te herhalen.<br />
Iedere transferwindow valt weer zijn<br />
naam. Soms uit hoop, maar veelal uit<br />
heimwee. Dan ga ik toch weer zoeken<br />
op Google. Hoe het met hem gaat, of hij<br />
speelt en hoe hij er nu uitziet.<br />
Als ik aan hem denk, dan gaan mijn gedachten<br />
terug naar 30 januari 2011; Feyenoord<br />
thuis. Het was de 74ste minuut<br />
en het stond 0-1 voor de Rotterdammers<br />
toen hij zich aan zijlijn meldde voor een<br />
invalbeurt. De lange haren nat, de mouwen<br />
ver naar beneden. Hij was er net<br />
een aantal weken uit geweest door een<br />
knieblessure en het gemis was groot.<br />
Zoals het te allen tijde door bijna alle veldspelers van<br />
beide elftallen met opgeheven hand opeisen van de bal<br />
nadat deze door wie van de tweeëntwintig dan ook<br />
over de krijtwitte zijlijn buiten het speelveld is geleld.<br />
En het vergoelijkende wegwuifgebaar na een stiekeme<br />
elleboogstoot in het gezicht van een tegenstander, of<br />
het opzichtig spelen van de vermoorde onschuld na<br />
een doodschop die eruitzag als een moordaanslag.<br />
Ook het zogenaamd zwaargewond ter aarde storten<br />
na een daarmee niet in verhouding staande aanraking,<br />
gevolgd door een wonderlijke wederopstanding<br />
waarbij zelfs de verrijzenis van Jezus welhaast niets is.<br />
Plus het na een doelpunt rennen naar de hoekvlag<br />
om daarmee een pas de deux te dansen voordat met<br />
enkele teamgenoten een overduidelijk ingestudeerd<br />
spontaan dansje tamelijk beroerd wordt uitgevoerd,<br />
waarna bij het terug sjokken naar de eigen helft<br />
de ogen gelukzalig ten hemel worden geheven<br />
en met tenminste drie kruistekens een of andere<br />
hogere macht ergens daarboven eer wordt gebracht.<br />
Tijdens het voetbalballet van tweemaal drie kwartier<br />
op muziek van fluit, tribunegezang, toeters, bellen<br />
en spreekkoren gaat al dat gesticuleren velen beter af<br />
dan wat velen beter zou bevallen: het echte voetballen.<br />
Lowie Gilissen<br />
Toen hij zijn eerste stappen op het veld<br />
zette werd het publiek gek. Het geloof in<br />
een ommekeer spatte van de tribunes.<br />
Dat juist hij in de blessuretijd de 2-1<br />
zou maken was een onaangekondigde<br />
zekerheid.<br />
Het kippenvel<br />
stond die dag<br />
zo hoog dat<br />
ik eieren kon<br />
leggen.<br />
Een half jaar<br />
later was hij<br />
opeens verdwenen.<br />
Het<br />
kwam als een<br />
donderslag bij heldere hemel. Hij zou<br />
alleen maar even gaan praten. Even kijken<br />
in Londen. En toen was hij weg. De<br />
Wezel speelde later nog in Lissabon en<br />
São Paulo. Tussentijds was hij nog even<br />
actief als huurling van PSV. Zijn lange<br />
haren had hij ingeruild voor een korte<br />
coupe en daarmee leek het alsof alle frivoliteit<br />
uit zijn spel was. Hij speelde dat<br />
seizoen alleen in Eindhoven tegen FC<br />
Twente. Van een rentree in De Grolsch<br />
Veste is het nooit gekomen.<br />
In januari gaat de transferwindow weer<br />
open. Toch nog maar even kijken hoe<br />
het met hem is, of hij nog speelt en hoe<br />
hij er nu uitziet.<br />
Kees Hendriksen<br />
70 zilver magazine
ACTIEVE 65-PLUSSERS | REPAIR CAFÉ ALMELO | FOTOGRAFIE RIET VOS<br />
Fitte<br />
65-plussers<br />
met ervaring in de<br />
techniek zetten zich elke<br />
twee weken op vrijdagmiddag<br />
in om allerhande voorwerpen<br />
en apparaten te repareren. ‘We<br />
doen het samen. Je moet behoorlijk<br />
creatief zijn, want we<br />
krijgen van alles binnen.<br />
Van fietsen tot televisies’,<br />
zegt oprichter<br />
Geert ten Tusscher.<br />
zilver magazine<br />
71
SPREAD | FOTOGRAFIE RIET VOS<br />
Solanum Tuberosum<br />
Een van de merkwaardigste mensen<br />
die ik ooit ontmoet heb, leed aan<br />
Morbus Solanum Tuberosum: aardappelziekte.<br />
Ha, denkt u, dat ken ik!<br />
Droogrot, lakschurft, netschurft,<br />
zilverschurft, stengelnatrot,<br />
zwartbenigheid of bruinrot? Niets<br />
van dat alles. Het was een ernstige<br />
geestelijke aandoening. De man op<br />
wie ik doel, was zo verliefd op het<br />
verschijnsel aardappel dat hij nooit<br />
over iets anders sprak dan over dat<br />
verschijnsel. Bestaat dat? Ja, wis en<br />
zeker.<br />
Hij kwam uit Groningen en noemde<br />
zichzelf Irene Bintje. Daarmee<br />
verwees hij naar zijn heldin Bintje<br />
Jansma, die in 1905 een nieuwe<br />
aardappelsoort ontdekt had. Irene<br />
maakte romans over aardappelen,<br />
componeerde aardappelliederen,<br />
bedacht aardappeldansen en voerde<br />
die ook uit in zeer obscure achterafzaaltjes.<br />
Jarenlang.<br />
Rond 1977 kreeg Bintje last van<br />
aardappelmoeheid. Hij zat flink<br />
in de puree, maar hij wist wat hij<br />
moest doen: vertrekken naar de<br />
Bhagwan in India, sannyasin worden.<br />
Hij deed het.<br />
72 zilver magazine
Het was, denk ik, drie jaar later dat<br />
ik hem zag zitten in de kroeg van<br />
Klaas. ‘Dag Irene,’ zei ik. ‘Nee, nee,<br />
ik heet tegenwoordig anders,’ zei<br />
hij, ‘Swami Adje Petatje is nu mijn<br />
naam.’ Ik zweeg en voelde aan het<br />
pluchen tafelkleedje. Hij keek me<br />
welwillend aan. ‘In de ashram heb<br />
ik goed nagedacht over Bhagwans<br />
woorden: niets afwijzen wat ons<br />
gegeven is. Ik zag in dat mij de<br />
aardappel gegeven is - Solanum<br />
Tuberosum is mijn lot.’<br />
‘Wat ga je nu doen,’ vroeg ik. Hij<br />
glimlachte. ‘Ik trek de wereld in. Pas<br />
als ik van alle vierduizend aardappelsoorten<br />
die de wereld rijk is,<br />
een exemplaar heb bemachtigd, zal<br />
mijn levensdoel bereikt zijn. Van<br />
Adora en Agata tot Zina Red. Het is<br />
mijn karma.’<br />
Paul Abels<br />
zilver magazine<br />
73
(advertorial)<br />
Ken jij iemand in Overijssel die hulp nodig<br />
heeft? Bijvoorbeeld een zieke collega<br />
waarvan de verwilderde tuin wel een<br />
opknapbeurt kan gebruiken? Hebben je<br />
buren een aangepaste auto nodig om<br />
eens een leuke dag uit te kunnen met<br />
hun gehandicapte kind? Is de kinderboerderij<br />
dringend toe aan een schilderbeurt,<br />
of verzamel je speelgoed voor kinderen<br />
waar Sinterklaas geen cadeautjes kan<br />
brengen? Wil je oma graag eens naar het<br />
theater, maar heeft ze geen vervoer?<br />
Lekt het dak van die superbelangrijke<br />
stichting waar jij je voor inzet, en is er<br />
geen geld om het te repareren?<br />
Geef je hulpvraag aan ons door!<br />
Stuur een mail naar<br />
overijsselinactie@rtvoost.nl en wie weet<br />
komt Overijssel voor jou in actie. Vergeet<br />
niet je naam, adres en telefoonnummer<br />
te vermelden.<br />
Overijssel in actie is een initiatief van RTV Oost.<br />
74 zilver magazine
zilver magazine<br />
75
TEKST BOB GEVERS | FOTOGRAFIE WIENEKE VAN LEYEN<br />
EVEN DE BENEN STREKKEN<br />
BIJ<br />
De Balkenbelt<br />
Op een plank ligt een plastic doos met eigengemaakte stroopwafel- en<br />
boerencake. Daarnaast staat een Senseo koffiezetter en een waterkoker.<br />
Koffiepads en theezakjes liggen in de voorraadkast, net als Cup-a-Soup<br />
in alle smaken. In een hoek staat een koffer met spelletjes en op de tafel<br />
liggen informatieve brochures over de omgeving en een gastenboek.<br />
Welkom in Rustpunt De Balkenbelt bij Bruinehaar.<br />
vorig jaar een fietstocht met<br />
familieleden door de Boekelose<br />
dreven en maakten onderweg<br />
kennis met zo’n Rustpunt,<br />
ondergebracht in een oude aardappelschuur.<br />
Ze waren meteen<br />
enthousiast. Hans, timmerdocent<br />
en toegerust met gouden<br />
handjes, had nog wel wat gebintwerk<br />
liggen en kon daar wel<br />
een kapschuurtje van maken.<br />
In Twente zijn tientallen van zulke rustpunten<br />
te vinden. Bedoeld voor fietsers en wandelaars<br />
die daar even kunnen pauzeren, met wat eten<br />
en drinken erbij. De Balkenbelt is een mooi voorbeeld<br />
van zulke voorzieningen. Het eikenhouten<br />
huisje ging op Eerste Paasdag open en trok meteen<br />
bezoekers. De borden www.rustpunt.nu, OPEN, met<br />
een dampende kop koffie erbij werken blijkbaar als<br />
een magneet. De allereerste bezoeker, ene Hans uit<br />
Enkhuizen, heeft waarderende woorden achtergelaten<br />
in het inmiddels dichtbeschreven gastenboek.<br />
‘Op eerste paasdag en dan zijn we ook nog de eerste<br />
gasten in dit eerste klas optrekje. Heel leuk, we<br />
zullen dit doorgeven in West-Friesland waar ik vandaan<br />
kom, als het dan maar niet te druk wordt.’<br />
De Balkenbelt ligt bij de boerderij van Hilde Feijer<br />
en Hans Luft aan de Gravenlandweg. Ze maakten<br />
Een vertegenwoordiger van de<br />
Stichting Rustpunt kwam kijken<br />
en lichtte de voorwaarden<br />
toe. Zoals de aanwezigheid van<br />
een toilet en een stroomaansluiting<br />
voor elektrische<br />
fietsen. Rustpunten krijgen<br />
geen subsidie, maar betalen<br />
wel contributie. Hilde Feijer:<br />
76 zilver magazine
Wat is een Rustpunt<br />
Je mag er zelf een kopje koffie<br />
maken, gebruik maken van het<br />
toilet, informatie vinden over de<br />
omgeving, je e-bike opladen en<br />
je band plakken. Het is de tofste<br />
pleisterplaats op de route.<br />
Alle Rustpunten liggen aan een<br />
fiets- of wandelroute, vaak op<br />
een particulier erf met of zonder<br />
agrarische bestemming.<br />
De bijna 600 Rustpunten vind je<br />
in Overijssel, Gelderland, Groningen,<br />
Utrecht, Friesland, Drenthe,<br />
Laag Holland en West-Friesland<br />
(NH). In Zuid-Holland loopt<br />
inmiddels een proef met enkele<br />
Rustpunten. Overal in Twente<br />
bevinden zich in totaal 98 officieel<br />
geregistreerde Rustpunten.<br />
Een zelfde aantal vind je in<br />
Salland en de Achterhoek.<br />
De adressen kun je vinden op<br />
www.rustpunt.nu<br />
De adressen van de Twentse<br />
rustpunten staan intussen op<br />
www.zilvermedia.nl<br />
“Daarvoor kregen we onder meer<br />
een picknicktafel, een Senseo, een<br />
waterkoker en een prullenbak in<br />
bruikleen.” En nog een bandenreparatiesetje,<br />
een boomstamrijwielstandaard<br />
en de bordjes.<br />
STROOPWAFELCAKE<br />
Vrijwel elke dag heeft De Balkenbelt<br />
sinds de opening bezoekers<br />
getrokken, zegt ze. Haar motivatie:<br />
‘Het is toch leuk om de<br />
mensen te laten genieten van wat<br />
we hier hebben?’ Af en toe maakt<br />
ze een praatje met de passanten.<br />
En in het gastenboek zijn hun opgewekte<br />
reacties te lezen. ‘Waren<br />
we net toe aan een bankje, komen<br />
we dit geweldige plekje tegen.<br />
Genoten van de koffie en thee<br />
met overheerlijke stroopwafelcake’,<br />
aldus Wijchert en Trijnie uit het Groningse<br />
Wedde. ‘Wat een rust en wat een prachtig<br />
uitzicht,’ schrijft een tevreden Gerrit uit Andijk.<br />
‘Heerlijk dat deze rustpunten er zijn’, melden Francis<br />
en Mario uit Alkmaar, die ook prettig verrast<br />
zijn. Zulke voorzieningen zijn vooral buiten de<br />
Randstad te vinden, en de Rustpunt-dichtheid in<br />
Twente is opvallend hoog. ‘Westerlingen vinden<br />
het heel bijzonder, dat kennen ze niet’, zegt Feijer.<br />
Soms bellen bezoekers bij de boerderij aan met de<br />
vraag of ze even naar het toilet mogen. Zoals de<br />
fietser, die prompt meldde dat “er misschien wel<br />
meer zouden komen”. Hij bleek lid van een club<br />
van dertig senioren, die een fietstocht maakten<br />
en even hadden aangelegd bij De Balkenbelt. ‘Er<br />
komt nog zo’n groep’, deelde hij ook nog mee, met<br />
daarbij het advies om even te kijken of er nog wel<br />
genoeg koffie was.<br />
HUUSKE<br />
Volgend seizoen kunnen passanten met hoge<br />
nood overigens naast het eikenhouten pandje<br />
terecht: Hans Luft heeft er een ouderwets houten<br />
huuske gebouwd, inclusief een traditioneel<br />
uitgezaagd hartje in de deur. En met een ton,<br />
met daarin een biologisch middel dat de inhoud<br />
tot compost verwerkt. Om de zes tot acht weken<br />
wordt de ton straks verwisseld.<br />
Opvallend is ook een soort glazen bushokje, direct<br />
naast het Rustpunt. Het is een oud weeghokje,<br />
waar graan werd gewogen. Vlak voor de oorlog<br />
werd de grond hier ontgonnen, waarbij vier<br />
identieke kop/romp-boerderijen werden gebouwd.<br />
Voor die vorm werd gekozen vanwege de jaarlijkse<br />
graanoogst. Het pand van Hilde en Hans is een<br />
van die boerderijen. Begin jaren ’60 werd in hun<br />
boerderij namelijk een graansilo gebouwd, met<br />
dat bushokje erbij.<br />
Natuurgebied Engbertsdijkvenen ligt op een<br />
steenworp afstand en de Gravelandweg ligt tussen<br />
twee fietsknooppunten. De route is populair en de<br />
borden met het Rustpunt-logo oefenen blijkbaar<br />
een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit.<br />
Hilde Feijer heeft overigens nog meer plannen op<br />
en rond de boerderij: ‘Maar daar vertel ik nog niets<br />
over…’ In ieder geval heeft ze daar straks meer tijd<br />
voor: De Balkenbelt is vanaf 1 november gesloten.<br />
Zin in<br />
Deze <strong>herfst</strong>uitgave van <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong><br />
is overal gratis verkrijgbaar. Vanaf het<br />
winternummer dat medio december<br />
verschijnt, kost elke uitgave € 2,95.<br />
Een abonnement nemen kan ook.<br />
ZIE DE PAGINA’S<br />
zilver magazine<br />
14<br />
zilver<br />
EN 15.<br />
77
INTERVIEW | TEKST TON OUWEHAND | FOTOGRAFIE ANNINA ROMITA<br />
De vijftien jaar dat hij de platenzaak Geen Idee runde<br />
leverde een schat aan verhalen op. Peter Mense<br />
publiceert er wekelijks eentje op Facebook. Nu gaat hij<br />
ze bundelen. ‘Dit jaar nog komt er een boek.’<br />
Peter Mense,<br />
voorheen platenverkoper,<br />
thans programmeur van<br />
Het Verborgen Theater<br />
Het afkicken van de platenzaak<br />
heeft veertien jaar geduurd. In<br />
2001 sloot Peter Mense de deuren<br />
van zijn platenzaak Geen Idee in<br />
Haaksbergen. En tot ver in 2015<br />
had hij er nachtmerries over. Niet over het verkopen<br />
van platen en de mensen die hij daarbij ontmoette,<br />
dat was alleen maar leuk. Muziekliefhebbers<br />
zijn plezierige mensen. Nee, steeds opnieuw<br />
werd hij zwetend wakker, omdat hij droomde<br />
dat hij vergeten was de huur op te zeggen. Dat<br />
luisterde namelijk nogal nauw. Het huurcontract<br />
gold steeds voor vijf jaar, met een opzegtermijn<br />
van een jaar. Steeds opnieuw droomde hij weer<br />
dat er wat was misgegaan bij het opzeggen, zodat<br />
hij voor nog eens vijf jaar aan dat pand vast zat.<br />
Terwijl de platenhandel door kopiëren, downloaden<br />
en streamen dusdanig was ingestort dat het<br />
de laatste twee jaar al niet meer uitkon.<br />
Thuis<br />
In het begin verkocht hij gewoon platen aan huis,<br />
aan de Molenstraat in Haaksbergen. ‘Ik moest<br />
wat. Ik had ineens geen inkomen meer. Voor die<br />
tijd regelde ik bandjes voor het cafécircuit. Maar<br />
ineens kwam de belastingdienst met de actie<br />
schuimkraag. Dat legde de livemuziek in kroegen<br />
volkomen stil. Er moest brood op de plank. Ik<br />
had nogal een grote platencollectie. Die ben ik<br />
gaan verkopen, gewoon aan huis, in een ruimte<br />
van vier bij vier.’ Moeilijk afstand te doen van<br />
een zorgvuldig opgebouwde collectie? Hij vindt<br />
van niet. Die muziek zat toch al in zijn hoofd.<br />
Daar verandert het wel of niet in je bezit hebben<br />
weinig aan.<br />
Zo begon dat. Hij ging nog wel even informeren<br />
bij de wethouder, of zoiets was toegestaan. Die<br />
reageerde fideel. Een praktijkgevalletje door de<br />
vingers zien. Deed zijn handen voor zijn gezicht<br />
en zei: ik zeg geen ja of nee.<br />
Mense had eigenlijk in eerste instantie vooral<br />
een pakkende naam nodig. Hij had geen idee. Dat<br />
bleek prima te voldoen. Bij het inschrijven bij de<br />
Kamer van Koophandel bijvoorbeeld. ‘Naam van<br />
de firma?’, vraagt de ambtenaar. ‘Geen Idee’, antwoordt<br />
Mense. ‘Dan laten we dat nog even open’.<br />
Of bij Van Gend en Loos waar regelmatig voorraad<br />
voor zijn platenwinkel binnenkomt. Ook<br />
daar wordt uiteraard naar de naam van de winkel<br />
gevraagd. Als de naam valt, grote vraagtekenogen.<br />
Wat krijgen we nou, een man die de naam<br />
van zijn eigen bedrijf niet weet? Bij alle volgende<br />
malen dat hij bij Van Gent en Loos binnenwandelt,<br />
wordt hij vrolijk welkom geheten met: daar<br />
hebben we meneertje geen idee weer. In de winkel<br />
was de verhouding tussen nieuw en tweedehands<br />
ongeveer 50-50. Het feit dat hij zo in deze wereld<br />
geloofde, kwam omdat Mense de gouden tijd<br />
van de elpee nog heeft meegemaakt. ‘De elpee<br />
was een communicatiemiddel. Ik groeide op in<br />
Lochem. Daar was een platenwinkel met een veel<br />
te klein assortiment. Maar als ik wist dat er een<br />
78 zilver magazine
PETER MENSE<br />
1950 geboren<br />
in Vorden,<br />
opgegroeid in Lochem.<br />
Een naam?<br />
1972 Haaksbergen,<br />
cultureel werker<br />
jongerencentrum De<br />
Braak<br />
Programmeerde<br />
pop en cabaret: o.a.<br />
Neerlands Hoop, Ivo de<br />
Wijs, Don Quishocking,<br />
Vitesse, Bintangs, Dr.<br />
Feelgood<br />
1976 impresariaat<br />
Teveel Hooi op de Vork,<br />
met vooral variétéacts.<br />
Hofleverancier voor<br />
VPRO’s Picknick.<br />
Onder meer: Jan Florijn<br />
& z’n zingende zaag,<br />
de sterkste man,<br />
Marios de Goochelos,<br />
deed zelf fakir-act.<br />
1976 impresariaat Live<br />
Productions met o.a.<br />
La Salle’s, Shakey Sam<br />
1986 – 2001 Geen Idee,<br />
platenzaak<br />
2007 programmeur ’t<br />
Verborgen Theater<br />
Impresariaat Geen<br />
Idee<br />
Peter Mense woont<br />
in Haaksbergen, is<br />
getrouwd en heeft<br />
twee even oude zonen<br />
Geen idee!<br />
zilver magazine<br />
79
Verzamelen<br />
Verzamelaars zijn rare mensen, zegt Peter<br />
Mense. Hij kan het weten, hij was er zelf<br />
eentje. Een verwoed verzamelaar van platen<br />
uit de Nederlandse popgeschiedenis. Hij<br />
zat bijvoorbeeld nogal obsessief achter de<br />
elpee A treat of New Beat van de Rousers<br />
aan. Nederlandse New Wave uit Broek<br />
op Langedijk, door een kwartet rond<br />
de gebroeders Cock en Jan de Jong. Een<br />
legendarische plaat. De hoes alleen al, want<br />
die was geïllustreerd door Joost Swarte.<br />
Hij zocht op beurzen, liet aan iedereen<br />
die het maar horen wilde weten dat hij op<br />
zoek was naar die plaat van The Rousers.<br />
Zielsgelukkig natuurlijk toen hij de elpee<br />
uiteindelijk in zijn armen kon sluiten.<br />
Het afspelen deed geen afbreuk aan het<br />
geluksgevoel. De muziek kende hij, maar om<br />
de hoes in handen te houden, de plaat op<br />
zelfgekozen momenten te kunnen afspelen<br />
was een fase verder in gelukzaligheid.<br />
Grote tevredenheid toen hij de plaat in de<br />
kast wilde zetten bij de ‘R’. Tot hij de elpee<br />
daadwerkelijk tussen de andere platen<br />
schoof. Tot zijn lichte ontsteltenis moest hij<br />
vaststellen dat er al twee exemplaren van die<br />
plaat in de kast stonden.<br />
Verzamelen 2<br />
Wat doe je als je platenverzameling<br />
compleet is? Peter Mense heeft het<br />
meegemaakt dat iemand echt alles maar<br />
dan ook alles van Slade had en vervolgens<br />
volkomen ontredderd door het leven ging.<br />
Wat moest-ie nog? Het leven lachte hem<br />
weer toe toen hij een nieuwe collectie ging<br />
aanleggen: The Sweet.<br />
Zelf kreeg hij een enorme verzameling van<br />
KISS aangeboden. Van een obsessieve<br />
verzamelaar die van zijn vrouw had moeten<br />
kiezen: de KISSverzameling eruit, of hij én de<br />
KISSverzameling het huis uit. Hij koos voor<br />
het eerste. Het was een prachtige collectie.<br />
Het was een bedrag waard van zeker vier<br />
nullen. Mense vroeg een betalingsregeling.<br />
Elke maand een vast bedrag overmaken,<br />
mocht dat? Goedmoedig deed de KISS-fan<br />
afstand van zijn verzameling. Nog geen<br />
week later stond er iemand uit München op<br />
de stoep. ‘Sie sind Peter Mense?’ Daar viel<br />
weinig aan te ontkennen. Hij ‘moest’ drie<br />
singles van KISS hebben. Hij noemde de<br />
titels en Mense kon ze zo pakken. Maar hij<br />
vond het een zo onaangenaam persoon dat<br />
hij een enorm bedrag vroeg. Dat werd zonder<br />
morren betaald. Hij kon dezelfde avond nog<br />
bellen naar de verzamelaar die moest kiezen<br />
van zijn eega: vind je het erg als ik het hele<br />
bedrag in één keer betaal?<br />
nieuwe plaat van bijvoorbeeld LOVE zou<br />
uitkomen, belde ik met een platenzaak aan<br />
de Centuurbaan in Amsterdam. Hadden ze<br />
de nieuwe LOVE al? Of ze een exemplaar<br />
voor me weg wilden leggen. De dag erop<br />
liftte ik naar Amsterdam. En als je dan<br />
met zo’n plastic zak waar alleen maar een<br />
of meer elpees in konden zitten, stond te<br />
liften, dan gingen de gesprekken gewoon<br />
daarover. Goh, welke plaat heb je daar?<br />
LOVE? Ik wist niet dat-ie al uit was.’ Toen<br />
de cd kwam die je gewoon in de binnenzak<br />
van je jas vervoerde, was die vorm van<br />
communicatie verdwenen.’<br />
Verborgen theater<br />
Sinds een jaar of twaalf is Peter Mense de<br />
programmeur van het Verborgen Theater<br />
in Boekelo. Sterker nog, hij is zo’n beetje<br />
de uitvinder. ‘Ik werd gevraagd langs te<br />
komen bij Gerold Beekman, de toenmalige<br />
uitbater van café De Buren in Boekelo.<br />
Hij vroeg of ik misschien de publiciteit<br />
op me wilde nemen voor de bandjes die<br />
zij weleens programmeerden. Toen ik er<br />
kwam, vroeg ik me oprecht af waar die<br />
bandjes dan zouden moeten spelen. Hij<br />
opende de deuren van de achterzaal en zei:<br />
hier. Ik was perplex. Een zaaltje met een<br />
echt ouderwets podium, waaraan je kon<br />
zien dat daar in een diep verleden menige<br />
amateurtoneelvoorstelling gespeeld moest<br />
zijn.’<br />
Toen hij de vraag hou je van cabaret bevestigend<br />
beantwoord kreeg, deed Mense een<br />
voorstel. Als zij zouden zorgen voor gordijnen<br />
alsmede de ontruiming van het toneel<br />
dat nu als opslag dienst leek te doen, zou<br />
hij zorgen dat er elke maand een cabaretier<br />
naar Boekelo kwam. Toen hij een week<br />
later vroeg of hij even langs kon komen<br />
met de lijst voor het komend seizoen was<br />
de reactie: oh dus je was serieus?<br />
Het Verborgen Theater was vrij snel een<br />
gerenommeerd cabaretpodium. Micha<br />
Wertheim trad er op, Jandino, Kees van<br />
Kooten, Javier Guzman, Kees van Amstel,<br />
Joop Visser, Kees Torn, Ernesto, Marcellino<br />
en Finkers, André Manuel, Jeffrey Spalburg,<br />
Roué Verveer en zo kan hij nog wel<br />
even doorgaan.<br />
Het geheim van ‘t Verborgen Theater is<br />
dat ze de cabaretier serieus nemen. Soms<br />
Peter Mense, al twaalf<br />
jaar de programmeur<br />
van het Verborgen<br />
Theater in Boekelo<br />
zitten ze er weleens naast. Op het parkeerterreintje<br />
achter de zaal, reserveerden ze<br />
bijvoorbeeld speciaal voor de optredende<br />
artiest een met borden aangegeven parkeerplek.<br />
Dat viel een paar keer in goede<br />
aarde, maar er kwam al snel een cabaretier<br />
die het niet prettig vond als zijn publiek<br />
kon zien dat hij zo’n dure auto had, dat<br />
paste niet goed bij zijn imago. En een ander<br />
schaamde zich weer voor zijn aftandse<br />
voertuig. Geen goed idee dus. Maar Mense<br />
is nooit te beroerd om met de cabaretiers<br />
mee te denken.<br />
Er was er ooit eentje die klaagde dat het<br />
hem maar niet lukte in de krant te komen.<br />
‘Als jij in de krant wilt, regel ik dat’, zei<br />
Mense. De volgende dag stond er een<br />
groot stuk in Tubantia dat de cabaretier<br />
opgesloten had gezeten in de kleedkamer<br />
van ‘t Verborgen Theater. Met gevaar voor<br />
80 zilver magazine
eigen leven was hij door het raam langs<br />
de regenpijp naar beneden geklommen<br />
om toch op tijd op het podium te kunnen<br />
staan. Mense geeft toe dat hij voor dat<br />
persbericht wel wat fantasie heeft moeten<br />
gebruiken. De kleedkamer heeft een spiegel<br />
met lampjes, maar dan heb je de meest<br />
in het oogspringende karakterisering wel<br />
gehad. Want behalve geen douche en geen<br />
toilet bevat de kleedkamer ook geen raam.<br />
Dus daaruit naar buiten klimmen is onmogelijk.<br />
Trouwens, klimmen? Waarom<br />
zou je, de ruimte bevindt zich op<br />
de begane grond. En ja, het<br />
klinkt niet erg zorgvuldig<br />
maar de kleedkamer<br />
heeft ook geen deur,<br />
laat staan eentje die<br />
per ongeluk in het slot<br />
kan vallen.<br />
‘Het<br />
geheim van<br />
’t Verborgen<br />
Theater is dat we de<br />
cabaretier serieus<br />
nemen’<br />
Programma<br />
Verborgen Theater, Boekelo<br />
Javier Guzman: Guzman (10 september), Kees van Amstel: Een bang<br />
jongetje dat hele enge dingen doet (8 oktober), André Manuel:<br />
Dreejkezoew (12 november), Comedy Express: 1 spreekstalmeester,<br />
3 comedians (22 november & 20 maart), Pieter Verelst:<br />
Amai (10 december), Jim Speelmans: Huppethee (14 januari), Pieter<br />
Jouke: Gloeide plaat (11 februari), Marlon Kicken: In de lift (10 maart),<br />
Glodi Lunungu: Ze bedoelen het goed (14 april), Nathalie Baartman:<br />
Breek (12 mei), Jeroen Leenders: 19/20_2.0_beta (9 juni).<br />
Kaarten: www.verborgentheater.nl<br />
zilver magazine<br />
81
HISTORIE | TEKST MARCO KRIJNSEN | FOTOGRAFIE ALPHONS B. TER BRAKE<br />
Grasduinen<br />
in het verleden<br />
De interesse voor lokale geschiedenis en de eigen familiestamboom blijft<br />
groeien. Gepassioneerde amateurhistorici zoals Jan Raatgerink en Peter Heerink<br />
maken het ons makkelijker dan ooit om in het Twentse verleden te duiken.<br />
MijnStadMijnDorp is<br />
het digitale platform<br />
van het Historisch<br />
Centrum Overijssel<br />
voor historische<br />
verenigingen. Ze<br />
kunnen foto’s, films en<br />
documenten plaatsen<br />
op de site, die via<br />
de zoekmachine op<br />
trefwoorden vindbaar<br />
zijn gemaakt. Ook<br />
bezoekers kunnen<br />
een verhaal of reactie<br />
achterlaten. Het<br />
platform plaatst vier<br />
maal per jaar een<br />
digitaal magazine met<br />
historische verhalen<br />
uit de provincie online.<br />
Zie: www.<br />
mijnstadmijndorp.nl.<br />
82 zilver magazine
Het fotoarchief van de Twentsche Courant Tubantia<br />
bevatte maar liefst 1,5 miljoen foto’s<br />
uit de jaren zestig, zeventig en tachtig. De<br />
beelden lagen lange tijd te verkommeren in een oude<br />
fabriekshal in Enschede. Oud nieuws, dat door iedereen<br />
vergeten leek te zijn. Totdat een groep vrijwilligers<br />
zijn tanden zette in de megaklus: het sorteren en<br />
digitaliseren van de foto’s.<br />
Peter Heerink (62), oud-militair en secretaris van de<br />
Historische Kring Losser, was logistiek manager van<br />
het digitaliseringsproces. Als geschoold geografisch<br />
informaticus weet hij veel van computerprogramma’s,<br />
de inrichting van websites en het beheer van grote<br />
hoeveelheden data. Hij faciliteerde de 70 vrijwilligers<br />
die in negen maanden tijd het aantal krantenfoto’s terugbracht<br />
naar 350.000 (alleen de regionale foto’s bleven<br />
over), die allemaal zijn gescand. Heerink deed ook<br />
een beroep op historische verenigingen in Twente en<br />
de Achterhoek. Daar zijn momenteel 70 vrijwilligers<br />
bezig om begeleidende teksten toe te voegen, zodat<br />
bezoekers van de website fotoarchieftwente.nl straks<br />
makkelijk op onderwerp, plaats en<br />
jaartal de historische beeldbank<br />
kunnen doorzoeken.<br />
25.000 BIDPRENTJES<br />
‘Ik ben er vanzelf ingerold’, vertelt<br />
Heerink in het onderkomen van<br />
de Historische Kring Losser, waar<br />
twee vrijwilligers druk zijn met<br />
het maken van fotobijschriften. ‘Ik<br />
wilde iets met kaarten doen en heb<br />
me hier gemeld. Van het een kwam<br />
het ander. De regionale geschiedenis<br />
is best interessant. Maar eerlijk<br />
gezegd; het is vooral de techniek die<br />
me trekt.’<br />
Regionale en lokale geschiedenis<br />
is al lang niet alleen meer een zaak<br />
van stoffige archieven op muffe<br />
zolderkamers. De digitalisering<br />
Talloze<br />
amateurhistorici<br />
brengen regio<br />
in kaart<br />
heeft zijn intrede gedaan. Veel<br />
geschreven bronnen en beelden<br />
komen online, zoals de meer dan<br />
25.000 bidprentjes van overleden<br />
Lossernaren. Talloze vrijwilligers<br />
zoals Heerink stoppen hun ziel en<br />
zaligheid in het toegankelijk maken<br />
van het DNA van Twente.<br />
INTERACTIEVE KAART<br />
Een van de lievelingsprojecten van<br />
Heerink is een combinatie historische<br />
kaarten met oude en nieuwe<br />
data, alles gedigitaliseerd natuurlijk.<br />
Het doel is dat iedereen de loop<br />
van de geschiedenis kan aflezen<br />
aan de hand van een interactieve<br />
kaart, inclusief bijvoorbeeld oude<br />
erfgrenzen en bijzondere gebeurtenissen<br />
die zich op een bepaalde plek<br />
hebben voorgedaan. Het project ligt<br />
nu voor een subsidieaanvraag bij<br />
het Historisch Centrum Overijssel.<br />
Peter Heerink,<br />
secretaris van de<br />
Historische Kring<br />
Losser<br />
Wie even met Heerink praat, wordt<br />
overspoeld met zijn plannen voor<br />
nog meer projecten. ‘Het is een<br />
beetje hap-snap’, erkent de gedreven<br />
kaartenliefhebber, terwijl hij<br />
op zijn beeldscherm goochelt met<br />
databases uit het hele land. ‘Ik zou<br />
eigenlijk eerst een project helemaal<br />
zilver magazine<br />
83
moeten afmaken voordat ik aan iets anders begin.<br />
Maar ja, er is zoveel aan interessante data al<br />
beschikbaar. Het is zonde om dat te laten liggen.<br />
Daar moeten we iets mee doen.’<br />
SIGAREN ROLLEN<br />
Twintig kilometer verderop zit iemand met een<br />
vergelijkbare passie: Jan Raatgerink. Hij geeft<br />
leiding aan de werkgroep foto- en filmarchief<br />
van de Vereniging Heemkunde Ootmarsum en<br />
Omstreken. Dankzij de inzet van hem en zijn<br />
collega-vrijwilligers telt de beeldbank van de<br />
vereniging 15.000 foto’s. Historische opnames<br />
van de brooduitdeling door Agelose boeren in<br />
1930, van de skyline van Ootmarsum anno 1870<br />
of van sigaren rollende werknemers van de firma<br />
Reinders. De foto’s met beschrijving zijn met<br />
een enkele muisklik vanaf elke computer, tablet<br />
of laptop te vinden, weten steeds meer mensen.<br />
De digitale schatkamer van Ootmarsum wordt<br />
jaarlijks tienduizenden keren geraadpleegd. De<br />
bezoekers komen uit de hele wereld.<br />
Jan Raatgerink is trots op de hoge bezoekersaantallen.<br />
Ze zijn het resultaat van duizenden uren<br />
werk die ‘zijn’ vrijwilligers in het digitaliseren<br />
van de heemkundecollectie hebben gestoken.<br />
Raatgerink nam 25 jaar geleden het initiatief om<br />
het fotoarchief toegankelijk te maken. ‘Veel foto’s<br />
van onze vereniging waren verdwenen, omdat de<br />
vrijwilligers ze ooit hadden meegenomen naar<br />
huis en inmiddels waren overleden. Wat we nog<br />
hadden, lag opgeslagen in enveloppen, mappen<br />
en dozen. Er was geen enkel overzicht.’<br />
DRUKKE FILMAVONDEN<br />
Raatgerink, die als elektrotechnicus heeft gewerkt<br />
aan de Universiteit Twente en Hollands<br />
Signaal (nu Thales), nam het voortouw in het<br />
digitaliseren van de foto’s. Hij verdiepte zich<br />
samen met vijf andere vrijwilligers in het archiveren<br />
van historisch beeldmateriaal. Ook ging<br />
de werkgroep actief de boer op om ‘nieuwe’ oude<br />
foto’s op te sporen. Een tijdrovende klus die nooit<br />
ophoudt, want de heemkundevereniging legt<br />
ook actuele veranderingen en gebeurtenissen in<br />
Ootmarsum en omstreken vast. Met hulp van het<br />
Historisch Centrum Overijssel staan nu alle foto’s<br />
online op het platform MijnStadMijnDorp. Klaar<br />
is de werkgroep nog lang niet, zegt Raatgerink.<br />
‘We zijn nu bezig om dia’s, video’s en films te<br />
digitaliseren. Ook dat kost veel tijd. Maar ik doe<br />
het graag, want je krijgt er veel voor terug. We<br />
organiseren jaarlijks een filmavond in hotel Van<br />
der Maas. Dat is elke keer volle bak. We moeten<br />
bijna altijd extra stoelen bij plaatsen. Kijk, daar<br />
doe je het voor.’<br />
BORREL IN DE BIBLIOTHEEK<br />
Raatgerink was jarenlang voorzitter van de<br />
heemkunde vereniging en heeft zich in die<br />
functie ingezet voor een cultuuromslag. Hij wilde<br />
van stoffige imago af en introduceerde moderne<br />
technologie om de lokale geschiedenis beter te<br />
kunnen ontsluiten. ‘Ik wilde alleen voorzitter<br />
worden als we anders zouden gaan werken. Onze<br />
werkgroep foto- en filmarchief bestond aanvankelijk<br />
uit oudere mannen. Ze kwamen hier vooral<br />
graag om samen een borreltje te drinken in de<br />
bibliotheek. Ik heb toen een nieuwe werkgroep<br />
opgericht die ging werken met computers en<br />
scanners. Daarmee is het digitaliseren begonnen.<br />
En natuurlijk drinken wij ook soms een borreltje.<br />
Het moet wel gezellig blijven.’<br />
TACTISCHE AANPAK<br />
Raatgerink constateert dat veel vrijwilligers in<br />
historische verenigingen graag hun eigen gang<br />
gaan. ‘In het bedrijfsleven is het makkelijker<br />
om te zeggen: zo gaan we het doen. Binnen een<br />
vereniging moet je het iets tactischer aanpakken,<br />
anders lopen mensen weg. Zo hebben we in Ootmarsum<br />
als eerste in Twente een lokale canon<br />
geschreven met vijftig vensters (hoofdthema’s).<br />
Daarvoor hadden we zo’n twaalf schrijvers met<br />
allemaal hun eigen stijl. We hebben duidelijk<br />
aangegeven dat we met een redactie gingen werken<br />
om alle verhalen in dezelfde stijl te krijgen.<br />
Dat leverde eerst wat weerstand op, maar uiteindelijk<br />
is dat prima gelukt. Bij andere verenigingen<br />
hoor ik dat het veel moeizamer gaat.’<br />
ELKE FOTO EEN EIGEN VERHAAL<br />
Bij elkaar is Raatgerink zo’n tien tot vijftien uur<br />
per week actief voor de heemkundevereniging.<br />
Hij is betrokken bij veel van de negen werkgroepen,<br />
die in totaal tachtig vrijwilligers tellen. Een<br />
van die vrijwilligers is zijn vrouw Marlou. Ze was<br />
zestien jaar hoofdredacteur van het jaarboek<br />
van de vereniging en is onder meer druk met het<br />
digitaliseren van het foto- en filmarchief. Ook<br />
zij is er zeker tien uur per week mee bezig. ‘Ik<br />
kom niet uit Ootmarsum, maar op een gegeven<br />
moment vroegen ze me voor het bestuur. Mijn<br />
man zei: Doe het maar, want het is hartstikke<br />
leuk. En hij heeft gelijk. Onze werkgroep bestaat<br />
uit allemaal enthousiastelingen. Samen bouwen<br />
een mooie fotocollectie op. We hebben wekelijke<br />
foto’s geplaatst in het weekblad en daar kwamen<br />
altijd veel reacties op. Elke foto heeft een verhaal.<br />
Mensen spreken je ook aan op straat, omdat ze<br />
weten dat ik hiermee bezig ben.’<br />
MEER MANNEN<br />
De werkgroep foto- en filmarchief in Ootmarsum<br />
bestaat voor de helft uit vrouwen. Maar over het<br />
algemeen domineren de mannen de heemkundeverenigingen,<br />
moet Marlou Raatgerink toegeven.<br />
Hoe dat komt? Moeilijk te zeggen. Misschien zijn<br />
de mannen iets chauvinistischer, en daardoor<br />
iets meer betrokken bij de plaats waar ze vandaan<br />
komen.’<br />
‘Verenigingen<br />
moeten meer<br />
samenwerken’<br />
Ook Diepenheim heeft een eigen historische<br />
vereniging: Old Deep’n. Voorzitter Herman<br />
Haan merkt dat de interesse voor lokale geschiedenis<br />
groeit. Een belangrijke factor is volgens<br />
hem de gemeentelijke schaalvergroting.<br />
Diepenheim maakt deel uit van de gemeente<br />
Hof van Twente. ‘In de historische vereniging<br />
zien de inwoners iets terug van hun identiteit.’<br />
Daarnaast spelen de verhuizing van de<br />
vereniging en de digitalisering een rol, denkt<br />
Haan. ‘We zijn zichtbaarder en toegankelijker<br />
geworden. Dat is ons beleid sinds enkele<br />
jaren. Op onze nieuwe locatie, de Maalderij<br />
van cultuurcentrum Herberg De Pol, komen<br />
mensen makkelijker binnen met voorwerpen<br />
en foto’s. Ook onze digitale beeldbank op<br />
MijnStadMijnDorp met 5.500 foto’s en straks<br />
25.000 krantenknipsels helpt mee. Daar wordt<br />
erg veel op gereageerd door bezoekers van de<br />
website. Zo kregen we bijvoorbeeld pas geleden<br />
een pakket met boekjes en fotoalbums uit<br />
Frankrijk. Het bleek van de kleinzoon van de<br />
voormalige dominee Molenaar te zijn die ons<br />
op internet had gevonden.’<br />
Old Deep’n telt 325 leden, van wie er ongeveer<br />
20 wekelijks actief zijn in allerlei werkgroepen.<br />
Haan zou graag zien dat er een samenwerking<br />
tot stand komt met collega-vrijwilligers elders<br />
in Twente. ‘Bijna elke zichzelf respecterende<br />
kern in Twente telt een heemkundevereniging<br />
of historische kring, van Albergen tot<br />
Haaksbergen. Maar we spreken elkaar eigenlijk<br />
nauwelijks, iedereen doet zijn eigen ding. Het<br />
zou mooi zijn dat we meer kennis en ervaringen<br />
uitwisselen, zodat we van elkaar kunnen<br />
leren.’<br />
84 zilver magazine
Overleg bij<br />
Old Deep’n.<br />
Zittend tweede<br />
van links<br />
Herman Haan<br />
zilver magazine<br />
85
VEILIGHEID | TEKST WILLEM PFEIFFER | FOTOGRAFIE CCV EN WILLEM PFEIFFER<br />
Preventieadviseur<br />
Iepy Roode verzorgt<br />
voorlichting over<br />
politiekeurmerk<br />
Veilig Wonen<br />
‘De inbreker<br />
het zo lastig<br />
mogelijk maken’<br />
Senioren zijn een graag<br />
geziene doelgroep voor<br />
inbrekers. Vaak zijn ze een<br />
gemakkelijke prooi voor<br />
het dievengilde, omdat<br />
hun woningen gemakkelijk<br />
toegankelijk zijn en hun<br />
kostbare spullen voor het<br />
grijpen liggen.<br />
Iepy Roode is als preventieadviseur<br />
actief voor een aantal<br />
Twentse gemeenten en vanuit<br />
Oldenzaal gedetacheerd bij het<br />
Bornse Noaber Bouw. Dat beschikt<br />
over een eigen inbraakpreventieteam<br />
en is gespecialiseerd in<br />
het beveiligen van woningen en<br />
bedrijven. Het speelt een belangrijke<br />
rol in het adviseren van<br />
burgers over het politiekeurmerk<br />
Veilig Wonen, waarmee de kans op<br />
een inbraak of overval aanzienlijk<br />
wordt verkleind.<br />
Iepy Roode heeft er een aardige<br />
dagtaak aan. ‘We komen op<br />
afroep, maar hebben werk genoeg.<br />
Op preventieavonden laten we<br />
met een PowerPointpresentatie<br />
in een uur zien hoe een inbreker<br />
te werk gaat en wat je kunt doen<br />
om dat te voorkomen. Ik geef ook<br />
graag advies bij de mensen thuis,<br />
dan raak je ze het best. Ik ben<br />
onafhankelijk adviseur en geen<br />
inbreker, maar ik kijk wel met de<br />
ogen van een inbreker. Want voorkomen<br />
is beter dan genezen.’<br />
MET DE HAMER OP DE SPIJKER<br />
Roode schroomt niet de vinger op<br />
de zere plek te leggen als hij een<br />
situatie aantreft, die het inbrekersgilde<br />
zeer van pas komt. ‘Dan<br />
sla ik keihard met de hamer op de<br />
spijker. Ik leer mensen omgaan<br />
met hun woning. Vaak doen ze<br />
bijvoorbeeld bij het komen en<br />
gaan de deur niet op slot. De<br />
belangrijkste thema’s zijn hangen<br />
sluitwerk, alarminstallaties en<br />
camerabewaking. Maar de<br />
rode draad ben je zelf. Als<br />
je van die drie dingen geen<br />
gebruik maakt, heb je er nog<br />
niets aan. Je moet het de inbreker<br />
wel zo lastig mogelijk maken.’<br />
Er worden overdag meer inbraken<br />
gepleegd dan ’s nachts. Bij jongere<br />
gezinnen gebeurt het vaak in de<br />
ochtend, bij ouderen meer ’s middags.<br />
‘Doelgroep voor de inbreker<br />
zijn woningen waar je gemakkelijk<br />
naar binnen komt. Opvallend is<br />
dat hoe ouder mensen worden,<br />
hoe minder ze hun deuren sluiten.<br />
Totdat de hond geslagen is. Als er<br />
iemand aan de deur komt, schenken<br />
ze vaak zelfs koffie in, zo blij<br />
zijn ze dat er een keer bezoek<br />
komt.’<br />
Niet zelden worden ze dan het<br />
slachtoffer van bijvoorbeeld<br />
babbeltrucs. ‘Als er mensen voor<br />
je deur staan met het verhaal<br />
dat ze binnen moeten kijken in<br />
verband met<br />
een gaslek, kun<br />
je op je vingers natellen<br />
dat zo’n verhaal niet klopt. Net<br />
als de smoes dat ze van een bank<br />
zijn en je oude pas met de pincode<br />
daarom moeten innemen. Of dat<br />
ze hun telefoon vergeten zijn en<br />
even bij jou willen bellen.’<br />
GEEN COLLECTANTEN<br />
Het politiekeurmerk is er daarom<br />
mede op gericht dat bewoners<br />
vanuit hun huis altijd kunnen<br />
zien wie ervoor de deur staat. Een<br />
deurspion, telecom, ringcamera<br />
of kierstandhouder kan al veel<br />
leed voorkomen. Als het aan Iepy<br />
Roode ligt, komen er zelfs geen<br />
collectanten meer aan de deur.<br />
‘Ik snap dat goede doelen me dit<br />
misschien niet in dank afnemen,<br />
maar ik heb ze liever niet. Mensen<br />
lachen vaak hun tanden bloot en<br />
dan ben je geneigd om te zeggen<br />
dat je even geld gaat ophalen.<br />
Voor je het weet ben je dan de<br />
klos. Het is beter gewoon nee te<br />
schudden, dat is wel zo veilig. Ze<br />
lopen met een bus vol geld en<br />
je kunt net zo goed vanachter je<br />
computer een goed doel steunen<br />
en geld overmaken.’<br />
Want, waarschuwt Iepy Roode,<br />
voor je het weet ben je gestraft<br />
voor je eigen vriendelijkheid.<br />
‘Inbrekers profiteren er heel<br />
dankbaar van als ze zien dat er<br />
wat te halen valt. Ze komen heel<br />
gemakkelijk een huis binnen door<br />
scharnieren te verwijderen, een cilinderslot<br />
uit te boren, een breekijzer<br />
onder een raam te zetten of de<br />
zogenaamde Bulgaarse methode,<br />
het uitbuigen van cilinders, toe te<br />
passen. Of door gebruik te maken<br />
86 zilver magazine
KORT<br />
VERHAAL<br />
door A.L. Snijders<br />
Uil<br />
Iepy Roode:<br />
‘Doelgroep<br />
voor de<br />
inbreker zijn<br />
woningen waar<br />
je gemakkelijk<br />
naar binnen<br />
komt.<br />
Opvallend<br />
is dat hoe<br />
ouder mensen<br />
worden, hoe<br />
minder ze hun<br />
deuren sluiten’<br />
Een vriend stuurt me een opruimbrief, hij<br />
graaft in zijn nabije verleden, hij maakt een<br />
tuinschuur leeg. Schaatsen in oplopende<br />
maten, kindertekeningen, kampeerservies,<br />
een kleine koelkast, een koelbox, foto’s, dia’s,<br />
brieven, knuffels, gereedschap, stuc- en<br />
schildermateriaal, puzzels, etsen, zeefdrukken,<br />
kerstdecoratie, rugzakken, rolkoffertjes,<br />
rubber laarzen, moonboots, een heel grote<br />
tent en een heel kleine tent, slaapzakken,<br />
slaapmatjes, dekbedden en luchtbedden. Je<br />
weet immers niet wat voor weer het wordt,<br />
een zachte winter of een natte zomer, je weet<br />
het tegenwoordig niet meer met het klimaat.<br />
Ik woon alleen in een groot huis in een<br />
eenzame omgeving. Ik weet wat opruimen<br />
is, maar ik doe het bijna nooit. Mijn dochter<br />
vroeg gisteren of ik nooit bang ben. Ik<br />
weet het eigenlijk niet, ik vind dat je alleen<br />
bang moet zijn als er reden voor is. Ik doe<br />
’s avonds de deuren op slot en kom verder alleen<br />
in actie bij ongewone geluiden. Ik hoor<br />
Ik doe ’s avonds<br />
de deuren op slot<br />
en kom verder<br />
alleen in actie bij<br />
ongewone geluiden<br />
wel eens uilen schreeuwen bij het huis. Ik<br />
weet dat ze het doen om kleine prooidieren<br />
angstig te maken en op te jagen. Ik ben te<br />
groot voor ze, maar ik ril wel eens om ze een<br />
van attributen als afvalbakken<br />
en ladders om op de gewenste<br />
klimhoogte te komen.’<br />
Een kleine rondgang met Iepy<br />
Roode door een woonwijk leert,<br />
dat de inbreker het in veel<br />
gevallen nog altijd niet moeilijk<br />
wordt gemaakt. Ook niet door<br />
mensen, die zelf denken dat ze<br />
hun woning aardig beschermd<br />
hebben. ‘Als je van buiten bij<br />
een raam kunt, is het raadzaam<br />
om dat te voorzien van<br />
een slotje. Glasbreuken komen<br />
bij inbraken weinig voor. Om<br />
thermopane in te gooien heb<br />
je al een heel groot voorwerp<br />
nodig en het is ook nog eens<br />
vlijmscherp. Daar heeft een<br />
inbreker een hekel aan. Hij ziet<br />
jou ook liever niet.’<br />
WEEK VAN DE VEILIGHEID<br />
In de Week van de Veiligheid,<br />
dit jaar van 7 tot en met 13<br />
oktober, staat Iepy Roode<br />
samen met collega’s, politie<br />
en brandweer weer op markten<br />
in de regio om de nog altijd<br />
noodzakelijke voorlichting<br />
te verzorgen. ‘Dan probeer ik<br />
mensen enthousiast te maken<br />
voor het Politiekeurmerk Veilig<br />
Wonen. In alle gemeenten die<br />
deelnemen is het advies gratis.<br />
Een offerte verplicht tot niets<br />
en iedereen mag de leverancier<br />
of monteur van zijn eigen keuze<br />
inschakelen. Het certificaat<br />
kost 85 euro, maar als je het<br />
hebt, betaal je vaak ook minder<br />
verzekering.’<br />
Voor nuttige tips en andere<br />
informatie, zie ook de websites<br />
www.politiekeurmerk.nl en<br />
www.hetccv.nl en www.cbenv.nl<br />
plezier te doen – uit solidariteit. Solidair zijn<br />
met uilen, dat heeft tegenwoordig ook weer<br />
een speciale betekenis. Ik herinner me dat<br />
ik ooit in een schuur was waar nooit iemand<br />
kwam. Ik was op zoek naar een kinderbedje.<br />
Er was een kind geboren, het had een bedje<br />
nodig. In de schuur had zich een uil genesteld,<br />
we waren vreemden voor elkaar. Het<br />
was een lange, smalle schuur, hij vloog recht<br />
op me af. Hij wilde ontsnappen door de open<br />
deur en vloog zo rakelings over mijn hoofd<br />
dat ik z’n zachte gestroomlijnde windvlaag<br />
langs m’n gezicht voelde gaan. Het moet in<br />
1971 gebeurd zijn, ik weet niet of de uil nog<br />
leeft. Zelf leef ik nog wel. Het kinderbedje<br />
heb ik nooit gevonden.<br />
zilver magazine<br />
87
RECEPT | TEKST FREDERIKE KROMMENDIJK | FOTOGRAFIE ALPHONS B. TER BRAKE<br />
Vroeger was november de slachtmaand. En reken maar niet dat onze voorouders<br />
van het varken aan de ladder alleen de varkenshaasjes, karbonades en hammen<br />
haalden. Het hele beest werd verwerkt, onder andere in allerlei soorten worst. En<br />
daar zijn we nog steeds dol op, vooral bij de stamppot die we in <strong>herfst</strong> en winter<br />
eten. Maar wat gaat er eigenlijk in een goede verse worst of rookworst?<br />
Worst<br />
IS POPULAIRE<br />
WINTERKOST<br />
88 zilver magazine
A<br />
lexander de Feijter van de gelijknamige<br />
slagerij in Hengelo heeft het<br />
worst maken in de vingers. Maar dat<br />
kostte hem jaren. Want hij werkt niet met kant<br />
en klare kruidenmixen en gebruikt voor de verse<br />
worst en rookworst alleen het vlees van eigen<br />
varkens, die frank en vrij opgroeien in Itterbeck,<br />
net over de Duitse grens. ‘Ik heb de slagersvakopleiding<br />
gedaan in Zwolle en ben chefslager<br />
en worstmaker. Voor we hier onze eigen<br />
slagerij openden, bijna negen jaar geleden, was<br />
ik al aan het werk bij andere slagers in de regio.<br />
Maar in mijn vrije tijd maakte ik dan worst en<br />
hammen van ons eigen varkensvlees, want dat<br />
was gewoon een genot om mee te werken’.<br />
MEER SMAAK<br />
Dat eigen varken is een kruising tussen de<br />
Bunte Bentheimer en Duroc, wat een mooi stuk<br />
vlees geeft dat niet te vet is maar wel doorregen.<br />
‘Vet heeft tegenwoordig een slecht imago,<br />
maar vet geeft smaak. Een rookworst bestaat<br />
voor zeker een derde uit vet, daarom is ‘ie zo<br />
lekker sappig. En een verse worst is het lekkerst<br />
met zo’n 20 procent vet’.<br />
Nog een belangrijk aspect bij het maken van<br />
een goede worst is tijd. Allereerst de tijd die<br />
het dier krijgt om slachtrijp te worden. ‘Een<br />
conventioneel varken wordt geslacht als het een<br />
half jaar is. Onze varkens groeien langzamer en<br />
zijn rond een jaar slachtrijp. Die extra tijd maakt<br />
dat het vlees meer smaak ontwikkelt’, legt<br />
Alexander uit.<br />
Ook bij het verwerken is de tijd nemen een<br />
belangrijke factor. ‘Voor worst gebruik je delen<br />
die niet courant zijn om zo te verkopen, zoals<br />
schouders maar ook de afsnijdsels die bij het<br />
uitbenen overblijven. Prima vlees, maar je moet<br />
het wel zorgvuldig uitsnijden. Als je er rats-rats<br />
langs gaat zoals bij grote productiebedrijven<br />
gebeurt, krijg je zeentjes en knars in je worst’.<br />
KRUIDEN EN KELTISCH ZEEZOUT<br />
Het gemalen vlees wordt op smaak gemaakt<br />
met kruiden, die Alexander zelf mengt. ‘Zo hebben<br />
we zelf de verhoudingen in de hand. Waar<br />
het kan gebruiken we Keltisch zeezout, dat<br />
geeft een minder zoute smaak. En we gebruiken<br />
geen suikers of chemische middelen zoals<br />
kleurmiddel of anti-bacteriemiddel. Ons vlees is<br />
van zichzelf al donkerder van kleur. De worst is<br />
vrij van gluten en allergenen’. Na het op smaak<br />
brengen gaat het vleesmengsel in echte darm:<br />
‘Dat geeft het mooiste resultaat en is ook puur<br />
natuur’. De rookworst moet daarna nog de rookkast<br />
in om echt boven houtsnippers te worden<br />
gerookt, wat een veel mildere rooksmaak geeft<br />
dan dompelen in een kunstmatig rookaroma.<br />
In de <strong>herfst</strong> en winter is kruidnagel een populaire<br />
smaak in de verse worst, maar ook naturel en<br />
de variant met venkelzaad vinden gretig aftrek.<br />
HERKOMST VAN HET VLEES<br />
Alexander maakt ook runderworst, maar houdt<br />
meer van varkensvlees. ‘Dat komt misschien<br />
ook wel omdat dat van onze eigen varkens is.<br />
Het is niet zo slap als vlees uit de gangbare<br />
houderij en heeft meer structuur. En er zit<br />
geen stallucht aan. Bij het bakken komt er ook<br />
minder vocht uit’.<br />
Goede worst kopen is een kwestie van vertrouwen,<br />
zegt Alexander. ‘Vraag je slager gerust<br />
waar het vlees vandaan komt, welke delen er in<br />
de worst gaan. En verder is het natuurlijk vooral<br />
een kwestie van smaak’.<br />
Recept<br />
SNELLE PASTASAUS VAN VENKELSAUCIJSJES<br />
Ingrediënten voor 4 personen:<br />
4 venkelsaucijzen<br />
olijfolie<br />
1 grote ui en 2 tenen knoflook, gesnipperd<br />
2 stengels bleekselderij, in kleine stukjes<br />
1 blik tomatenblokjes<br />
Snijd de worstjes over de lengte in met een<br />
scherp mes. Haal het gehaktmengsel eruit.<br />
Verhit de olijfolie en bak de ui en de knoflook<br />
lichtbruin en glazig. Daarna het worstgehakt rul<br />
meebakken.. Voeg de bleekselderij toe. Bak lekker<br />
even mee en voeg daarna de tomatenblokjes<br />
toe. Laat het 15 minuten zacht zonder deksel<br />
sudderen onder af en toe roeren. Kook intussen<br />
de pasta gaar. Serveer er een lekkere warme<br />
groente en/of salade bij.<br />
zilver magazine 89
Foppe, de Matty<br />
Wa betinkt no soks?<br />
[ De De Matty. Wie bedenkt nu zoiets? ]<br />
058 - 288 12 02 I www.sucksmedia.<br />
Drukkerij Drukkerij Roelofs Roelofs kleurt kleurt kwaliteit kwaliteit door door een een no-nonsense benadering<br />
en en service. service. In In ons ons pand pand te te Enschede Enschede vormen vormen de de vier vier MAN MAN Roland Roland<br />
persen persen het het kloppend kloppend hart. hart. Vijfkleurenpersen plus plus lak lak die die 24 24 uur uur<br />
per per dag dag de de meest meest uiteenlopende uiteenlopende opdrachten opdrachten verwerken. verwerken.<br />
Van Van brochures brochures tot tot productfolders, productfolders, van van corporate corporate jaarverslagen jaarverslagen tot tot<br />
kleurkaarten<br />
kleurkaarten<br />
en<br />
en<br />
van<br />
van<br />
magazines<br />
magazines<br />
tot<br />
tot<br />
posters.<br />
posters.<br />
Expressieve<br />
Expressieve<br />
kleuren,<br />
kleuren,<br />
gedrukt<br />
gedrukt<br />
in<br />
in<br />
de<br />
de<br />
allerhoogste<br />
allerhoogste<br />
rastertechnologie.<br />
rastertechnologie.<br />
Roelofs<br />
Roelofs<br />
is<br />
is<br />
een<br />
een<br />
groene<br />
groene<br />
drukker<br />
drukker<br />
met<br />
met<br />
het<br />
het<br />
gecertifi<br />
gecertifi<br />
ceerde<br />
ceerde<br />
FSC-keurmerk.<br />
FSC-keurmerk.<br />
Drukkerij Drukkerij Roelofs Roelofs kleurt kleurt kwaliteit<br />
Josink Josink Esweg Esweg 23, 23, Enschede Enschede<br />
T 053-430 053-43063 6360<br />
60<br />
E info@drukkerij-roelofs.nl<br />
8<br />
ZILVER | COLUMN<br />
Zomeroverdromen<br />
NNog geen vijfentwintig was ik toen ik op een<br />
overnaads mahoniehouten scheepje werd meegevoerd<br />
naar Schiermonnikoog. De imponerende<br />
schipper en ik kenden elkaar nog maar net en dit<br />
was mijn vuurdoop. Niet gehinderd door enige<br />
kennis van zeilen en wad, maar wel door onhandigheid<br />
van lijf en leden, stond ik op een zwoele<br />
avond in het halfduister op het voordek om met<br />
een peilstok – dat was dus een bestaand ding -<br />
vast te stellen of het water diep genoeg was om<br />
ondanks afgaand tij verder te varen. Het voelde<br />
als een loeizware verantwoordelijkheid en ik was<br />
als de dood een fout te maken, want ja, het luisterde<br />
nauw, maar het kon echt. Op de allerjongste<br />
zeekaart had mijn vriend de zeeheld gezien<br />
dat er vlak voor het strand, aan de westkant van<br />
het eiland, bij laag water een geul moest zijn<br />
waarin ons 1.20 diep stekende huisje voor anker<br />
Als ik deze proef niet had<br />
doorstaan, had mijn leven er<br />
beslist anders uit gezien<br />
zou kunnen gaan. Die geul was vast en zeker nog<br />
door niemand ontdekt en werd daarom na onze<br />
succesvolle landing de Alexa-baai gedoopt. Zoals<br />
dat gaat onder zeelieden worden stoere verhalen<br />
doorverteld en zo kwam deze ankerplaats onder<br />
mijn naam jarenlang terug in zeilverslagen van<br />
schippers die wij nooit hebben ontmoet. Het is<br />
misschien al te groots en meeslepend om te zeggen,<br />
maar als ik deze proef niet had doorstaan,<br />
had mijn leven er beslist anders uit gezien.<br />
Een half mensenleven later staan wij weer op het<br />
strand van Schier, een stram en bijna bejaard stel.<br />
We huren voor het vijfde jaar op rij een huisje in<br />
het duin. De Alexa-baai blijkt definitief verdwenen;<br />
waar eens water stond en zeehonden zwommen<br />
is nu alleen nog maar zand. Om die reden<br />
ligt de lieve Loodsman nu droog op steenworp afstand<br />
van de jachthaven, dertig stappen door de<br />
blubber naar de steiger, om precies te zijn. Onze<br />
oudste zoon stuurt ons een foto. Zijn vriendinnetje<br />
– het is nu een half jaar officieel ‘iets’, maar<br />
daaraan gaat vandaag de dag een ingewikkelde<br />
serie van stadia met eigen afkortingen vooraf –<br />
beleeft deze zomer op haar beurt een vuurdoop,<br />
net als ik, dertig jaar geleden. Ik zie een krachtig<br />
gezicht met donkere, vochtige haren boven<br />
een te groot geleend zeiljack en blote benen. Ze<br />
lacht naar de fotograaf, onze kleine kapitein van<br />
twintig met het zelfvertrouwen van een dertiger.<br />
Het is een aarzelend schalkse glimlach, in haar<br />
hand heeft ze een schuin gehouden emmer vol<br />
kokkels. Die moeten een dag zand spugen in<br />
een pan water, waarna je er heerlijke spaghetti<br />
Vongole mee kunt maken, daarvoor hoef je echt<br />
niet naar Italië. Het is gelukkig de emmer met<br />
het blauwe touw, constateren we met een zucht<br />
van opluchting, en niet het zwarte, want die met<br />
het zwarte touw gebruik je aan boord van dit<br />
pielebootje voor activiteiten waarvoor je normaal<br />
gesproken naar een aparte kleine ruimte vertrekt.<br />
Ik houd van mijn zoon en van dit meisje en van<br />
de wetenschap dat sommige dingen, net als die<br />
whisky uit het zuiden van Amerika, gelukkig<br />
nooit veranderen.<br />
Alexa Gratama<br />
Alexa Gratama, moeder<br />
van drie en echtgenote,<br />
woont en denkt in<br />
Delden. Zij is taalfreak,<br />
nieuwsgierig van aard en<br />
dol op mensen. Dat komt<br />
goed uit als je rechter en<br />
mediator bent. Achter<br />
ieder conflict zit een<br />
verhaal en in ieder verhaal<br />
een sleutel tot op<br />
een oplossing. De kunst<br />
is die verhalen op tafel<br />
te krijgen, met vragen,<br />
luisteren en aandachtig<br />
observeren. En vervolgens<br />
aan wat je gehoord<br />
en gezien hebt de juiste<br />
woorden te geven.<br />
zilver magazine<br />
91
TEKST FREDERIKE KROMMENDIJK | FOTOGRAFIE ROBERT HOETINK<br />
De Enterse zomp<br />
drijft op<br />
Ze worden tegenwoordig aangedreven<br />
door een klein, fluisterstil elektromotortje.<br />
liefde<br />
Maar de Enterse zomp drijft vooral op liefde.<br />
Liefst 86 vrijwilligers bouwen en onderhouden<br />
de schepen, varen ermee of verzorgen<br />
de vele bezoekers. ‘We zijn allemaal<br />
verschillend, maar we hebben allemaal wat<br />
met het levend houden van de geschiedenis<br />
van de zomp. Anders houd je het ook<br />
niet vol, we steken er zeker twee dagen per<br />
week in’, zegt Bert Meijer van de 7-koppige<br />
bouwploeg.<br />
Medio augustus was er een plechtig momentje<br />
op de werf, Waarf op z’n Enters. Om half acht ’s<br />
ochtends verliet de twaalf meter lange nieuwe<br />
Enterse zomp De Vechtzomp de werkplaats. Niet<br />
via een lorrie over de hellingbaan naar het water<br />
dit keer, maar aan een enorme takel om vervolgens<br />
op een trailer naar Ommen te gaan. De<br />
laatste kilometers, naar de nieuwe eigenaar in<br />
Dalfsen, voer de bouwploeg de schuit samen naar<br />
het nieuwe onderkomen.<br />
Het was wel even een momentje, want voor de<br />
platbodem te water kon worden gelaten, had de<br />
bouwploeg liefst 4.000 uur noeste arbeid in de<br />
zomp gestoken. Van het buigen van het eikenhout<br />
tot het laatste likje lak en alle werkzaamheden<br />
daartussen. ‘Tuurlijk, dat uit handen geven is<br />
dan best een ding. Een zwart gat? Nou nee hoor,<br />
we willen nog een schuur bouwen en in de winter<br />
komen de zompen die we eerder bouwden, weer<br />
hier voor onderhoud. Wie prakkezeert oons wa wier<br />
wat oet’.<br />
Vier zompen<br />
Aan een nieuwe boot kan nooit een zomer en<br />
winter worden doorgewerkt, omdat de bouwers<br />
inmiddels ook al drie andere boten op hun naam<br />
hebben staan die onderhoud believen: De Vriendschap<br />
(2011), die vanaf De Waarf over de Regge<br />
vaart naar Hancate, de kleine zomp Buurser Pot<br />
(2013) die dienst doet in Haaksbergen en de iets<br />
kleinere zomp De Schuttevaer die in Hellendoorn<br />
vaart. Onder de vlag van De Regionale Stichting<br />
Enterse Zomp vaart ook de Regt door Zee, vanaf<br />
de Rijssense Pelmolen. Met de vierde boot, De<br />
Vechtzomp die nu in Dalfsen ligt, gingen de bouwers<br />
terug naar de oorsprong. Ook dit was weer<br />
een echte volwassen zomp, een flinke jongen dus<br />
van 12 meter lengte.<br />
Zwaar werk<br />
De zompen zorgen nu met honderden vaarten<br />
per jaar voor vermaak van groepen en schoolklas-<br />
‘Soms raakt<br />
een vrijwilliger<br />
zo gegrepen dat<br />
hij dagelijks met<br />
de zomp bezig is’<br />
92 zilver magazine
Tot een eeuw geleden<br />
noodzakelijk voor het<br />
goederenvervoer, nu alleen<br />
toeristisch vermaak<br />
sen en in de zomervakantie voor toeristen. Een<br />
prachtig gezicht, die majestueuze boten op het<br />
meanderende water van De Regge. Maar vroeger<br />
zaten mensen niet voor hun lol op een zomp,<br />
er was zwaar lichamelijk werk aan de winkel. Er<br />
waren nog geen verharde wegen, laat staan een<br />
A1. Om toch van A naar B goederen te vervoeren,<br />
ging het over de Regge. Nu een lieflijke rivier met<br />
recreatieve en natuurwaarde, toen een echte levensader.<br />
Omdat de Regge niet diep was, werden<br />
de zompen zo gebouwd dat ze, ook als ze een flinke<br />
lading torsten, nooit dieper dan 40 centimeter<br />
met hun platbodem in het water lagen. Varen<br />
waar geen water is is niet voor niets de titel van het<br />
boek dat Gerrit Schutten over de historie van de<br />
zompen schreef.<br />
Hoogtijdagen<br />
Enter pikte door de gunstige ligging aan De Lee<br />
(een zij-arm van de Regge) een flink graantje mee<br />
van de zompenvaart: er waren wel drie werven en<br />
in de hoogtijdagen (rond 1800) voeren 120 zompen<br />
af en aan. Met onder andere vrachten jute<br />
zakken naar Kampen, turf, eieren en sterke drank<br />
naar Zwolle, houtskool, aardappels en stammen<br />
naar Delfzijl en klompen en planken naar Sneek.<br />
Maar de industrialisatie zorgde voor een totale<br />
ommekeer: er werden wegen aangelegd en spoorlijnen.<br />
De zomp werd overbodig. De laatste werd<br />
in 1925 uit de vaart gehaald en in de oorlog overgebracht<br />
naar het Openluchtmuseum in Arnhem.<br />
Niet echt een goede zet, bleek later, want de boot<br />
raakte daar beschadigd door een granaat. De<br />
restanten liggen nu in het Klompen- en Zompenmuseum<br />
in Enter.<br />
Stichting<br />
Daarmee had aan de hele roemruchte geschiedenis<br />
een eind kunnen komen, maar dat zat veel<br />
zilver magazine<br />
93
Enternaren niet lekker. De Regionale<br />
Stichting Enterse Zomp werd<br />
opgericht en ook al was er niet eens<br />
meer een rechtstreekse toegang tot<br />
het water, in 1985 kwam de historie<br />
toch weer tot leven met de bouw<br />
van de eerste zomp, de Regt door<br />
Zee. ‘Toen na lang aandringen De<br />
Lee weer in ere werd hersteld en<br />
Enter dus weer water had, kwam<br />
natuurlijk ook de wens om weer<br />
een werf te maken. Die is in 2010<br />
geopend’, vertelt Meijer.<br />
Samen<br />
Zo raakten van lieverlee steeds<br />
meer mensen bij de wedergeboorte<br />
van de zomp betrokken, van bouwers<br />
tot schippers, van bestuursleden<br />
tot gastvrouwen. Er zijn alleen<br />
al 45 schippers die vanaf de drie<br />
locaties de vaarten verzorgen. De<br />
bouwgroep bestaat uit zeven man,<br />
de meeste met een werkzaam leven<br />
in de bouw achter de rug, maar er is<br />
ook een gepensioneerde vrachtwagenchauffeur<br />
bij die heel goed kan<br />
lakken. ‘Ik kom uit de elektro, we<br />
hebben een paar timmermannen,<br />
een metaalman. Samen kunnen we<br />
alles, zo kun je dat wel zeggen. We<br />
hebben allemaal veel gelezen over<br />
de zomp en ook bij andere werven<br />
gekeken. Je moet er wel wat mee<br />
hebben, natuurlijk’. Soms raakt een<br />
vrijwilliger zo gegrepen dat hij dagelijks<br />
met de zomp bezig is. Meijer<br />
ligt er soms zelfs ’s nachts nog mee<br />
te pakken, met zo’n bouwproject.<br />
‘Word ik om vier uur wakker, dan<br />
kan ik ’t vergeten om nog verder te<br />
slapen. Vooral als een zomp bijna<br />
klaar is en er moet nog veel aan<br />
gebeuren’.<br />
Trots<br />
En het mooie is, ze zijn allemaal<br />
trots op hun zompen en komen elke<br />
maandag en dinsdag fluitend naar<br />
De Waarf. ‘Vrienden? Ja, dat kan je<br />
wel zo zeggen. We maken flauwekul<br />
met elkaar, maar delen ook wel dingen<br />
die we meemaken’. Geen vuiltje<br />
aan de lucht dus, of het moet de<br />
verhoging van de AOW-leeftijd zijn.<br />
‘Komen mensen met 67 eindelijk<br />
bij de deur, willen ze eerst vaak<br />
een paar jaar met hun hobby bezig<br />
of met de camper weg. Tegen de<br />
tijd dat ze hier komen, zijn ze vaak<br />
al best op leeftijd. Dat geeft niks,<br />
maar soms moeten mensen dan na<br />
een paar jaar al afhaken vanwege<br />
94 zilver magazine
Rijkdom<br />
lichamelijke problemen. En er zijn<br />
ons ook al wel wat mensen ontvallen’,<br />
vertelt Meijer, die met zijn 67<br />
jaar nog piep is. Maar vacatures zijn<br />
er eigenlijk nooit, via-via komt er<br />
nog steeds nieuw bloed binnen.<br />
‘Als het lekker druk is<br />
vliegt zo’n dag om’<br />
Getweeën<br />
Schipper Hans Wammes (69) uit<br />
Enter is zo’n drukke pensionado die<br />
zich als vrijwilliger liet strikken.<br />
Ook nu gaat hij nog vaak naar het<br />
buitenland voor zijn oude baas,<br />
maar voor de zompvaarten maakt<br />
hij graag een dag in de week vrij.<br />
‘Vooral als het lekker druk is en de<br />
mensen geïnteresseerd zijn dan<br />
vliegt zo’n dag om. We varen altijd<br />
met zijn tweeën. Zo was het vroeger<br />
ook, je hebt elkaar bijvoorbeeld nodig<br />
bij het keren. De heenweg vaart<br />
de één en vertelt de ander wat over<br />
de geschiedenis, op de terugweg<br />
wisselen we om en horen ze wat<br />
over de bouw, de natuur et cetera. Je<br />
past het een beetje aan op de groep:<br />
op een reünie wil iedereen het liefst<br />
met elkaar kletsen, dan moet je er<br />
niet teveel tussendoor zitten’.<br />
Vaarbewijs<br />
Nautische ervaring had Wammes<br />
helemaal niet. ‘Ja, met de kinderen<br />
in een opblaaskano’, lacht hij. Maar<br />
de geschiedenis sprak hem aan<br />
en dus haalde hij zijn vaarbewijs.<br />
‘Lichten, boeien, sluizen, je leert<br />
daar van alles wat je hier op de<br />
Regge helemaal niet nodig hebt.<br />
Maar je kunt natuurlijk ook niet zo<br />
met die zomp wegvaren. Al doende<br />
leer je het meest, je moet er gevoel<br />
voor krijgen’. Acht jaar vaart hij nu<br />
schadevrij. ‘Dat zeg ie noe!’, roept<br />
een bouwer, en de rest buldert van<br />
het lachen. Want eerlijk is eerlijk,<br />
als een zomp na een vaarseizoen<br />
op het doge komt met veel schade,<br />
dan voelen de bouwers dat toch wel<br />
even in hun maag. Meijer: ‘Natuurlijk<br />
kun je een keer een krasje<br />
oplopen, maar als er veel schade is<br />
denken wij als bouwers natuurlijk<br />
wel even: had je niet wat voorzichtiger<br />
kunnen zijn. Maar na het<br />
onderhoud is elke zomp weer netjes<br />
en klaar voor een nieuw seizoen’.<br />
Ook meevaren op een echte<br />
Enterse zomp?<br />
Dat kan het hele vaarseizoen op afspraak met een<br />
groep vanaf de Pelmolen in Rijssen, de Waarf in<br />
Enter en achter de IJsfabriek in Hellendoorn. In de<br />
maanden juli en augustus varen de zompen elk uur<br />
tussen 11.00 en 17.00 uur zonder afspraak.<br />
Kijk voor meer info op www.entersezomp.nl of op<br />
de Facebookpagina Enterse Zomp.<br />
SINDS HET EINDE VAN mijn actieve<br />
wielerloopbaan eind 1990 woon ik aan de<br />
Holterberg. Vanaf najaar 2014 ren ik over<br />
de magnifieke Sallandse Heuvelrug, veelal<br />
verboden gebied voor mountainbikers<br />
en gedurende het broedseizoen deels<br />
afgesloten. Duizenden kilometers zal ik<br />
ondertussen lopend en fietsend hebben<br />
afgelegd in een landschap waar de seizoenen<br />
wisselen als een kleurige diavoorstel-ling.<br />
Ik ontleen mijn gezondheid,<br />
geestelijke en lichamelijke veerkracht<br />
grotendeels aan de Berg. Na-tuurlijk<br />
lopen snelheid en prestatieniveau terug.<br />
Desondanks kan ik drie- tot vierwekelijks<br />
waarderen wat ik nog wel kan. Op zoek<br />
naar nieuwe uitdagingen.<br />
Op 29 juni nam ik met mijn beste vriend<br />
Gerrit deel aan de 23 km. Marathon du<br />
Mont Blanc, een ultieme trail running ervaring.<br />
Na de start op 1000 meter hoogte<br />
klommen wij via 1700 stijgende en 700<br />
dalende meters<br />
naar sneeuwresten<br />
op 2000<br />
meter hoogte.<br />
Een ongelofelijke<br />
ervaring<br />
in de ruige<br />
natuur. Vroeger<br />
stuurde ik mijn<br />
racefiets naar<br />
deze hoogten,<br />
nu lukte het mij op 62 jarige leeftijd zelfs<br />
te voet. Het passeren van de finish voelde<br />
als een ultieme vorm van rijkdom. En ik<br />
realiseerde mij als nooit tevoren dat ik<br />
tijdens en na mijn sportloopbaan de juiste<br />
keuzes heb gemaakt. Winnen: graag<br />
maar niet tegen elke prijs. En een leven<br />
na de topsport gespeend van excessen.<br />
Leven lang fit.<br />
Volgend jaar willen we begin augustus<br />
meedoen aan de Sierre-Zinal trail run<br />
in Zwitserland. Acht ki-lometer langer<br />
dan de Mont Blanc trail, 2200 meter<br />
stijgen, 1100 meter dalen en finish aan<br />
de voet van een vijftal adembenemende<br />
vierduizenders. Het parcours is minder<br />
technisch, dus hebben we geen trailstokken<br />
nodig. Een rijk vooruitzicht!<br />
Theo de Rooij<br />
zilver magazine<br />
95
BRIDGERUBRIEK | TEKST KEES OOIJEVAAR<br />
REKENTRUC BIJ VOLGBOD<br />
O/- ♠ H B 2<br />
♥ A 10 7<br />
♦ 9 5 3<br />
♣ H 8 7 6<br />
N<br />
♠ 9 8 7 4 ♠ V 10 3<br />
♥ 8 5 4 ♥ 9<br />
W<br />
O<br />
♦ 10 8 ♦ A H V B 4 2<br />
♣ V 5 4 3 ♣ B 10 9<br />
Z<br />
♠ A 6 5<br />
♥ H V B 6 3 2<br />
♦ 7 6<br />
♣ A 2<br />
ALS BEGINNENDE BRIDGER mag je altijd ‘ongestoord bieden’. Dat wil<br />
zeggen dat de tegenstanders braaf hun mond houden. Maar na enige<br />
tijd komt toch het meebieden aan de orde. Gevorderde bridgers storen<br />
graag met een volgbod en ook wel met een sprongvolgbod. Beide partijen<br />
moeten goede afspraken maken over de betekenis van hun verdere<br />
biedingen.<br />
Een (gewoon) volgbod geeft altijd minstens een vijfkaart aan en 6-15 pun-<br />
west noord oost zuid<br />
- - 1♦ 1♥<br />
p 2♥ p 4♥<br />
a.p.<br />
ten. Deze puntenrange is dus erg ruim. Het is handig als de partner dan<br />
van tien punten uitgaat.<br />
In het gegeven spel volgt zuid met 1♥. West past natuurlijk. Hoe moet<br />
noord nu antwoorden? Als zuid normaal geopend zou hebben, gebruikt<br />
noord de bekende tabel van 6-9, 10-11 en 12+ punten. Nu is dus afgesproken<br />
dat noord bij een volgbod uitgaat van 10 punten.<br />
In deel 1 van de serie ‘Begin met Bridge’ hebben de auteurs een gemakkelijke<br />
rekenaanpak ‘uitgevonden’. Noord verlaagt zijn puntenaantal met drie<br />
punten. Daardoor kan de gemakkelijk te onthouden bekende tabel worden<br />
toegepast. In plaats van de 11 punten rekent hij dus nu met 8 punten. Met<br />
de troefsteun biedt hij 2♥. Zuid weet dat noord van 10 punten is uitgegaan,<br />
want dat is immers de afspraak. Met zijn vier punten extra kan hij<br />
prima 4♥ bieden.<br />
West start met ♦10, partners kleur. Oost raapt twee ruitenslagen op en<br />
speelt vervolgens een derde ronde ruiten. Zuid moet hier oppassen voor<br />
misplaatste zuinigheid en niet troeven met ♥2. Hoog troeven voorkomt<br />
dat west kan overtroeven. Daarna drie keer toeftrekken en na ♠A de<br />
schoppensnit. Helaas mislukt de snit, maar er zijn toch tien slagen.<br />
DOORLOPER<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
10<br />
11<br />
12<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
Als u de doorloper gemaakt heeft, vindt u op de horizontale en verticale<br />
lijnen namen van dieren die in Twente voorkomen. Stuur de namen naar:<br />
redactie@zilvermedia.nl<br />
Onder de goede inzenders verloten we vijf prijzen waaronder een boekenbon<br />
ter waarde van € 50 die beschikbaar wordt gesteld door Boekhandel<br />
Broekhuis in Hengelo, Enschede, Almelo en Oldenzaal.<br />
Horizontaal<br />
1. Kasteel bij Delden – Wilders<br />
2. Ooit – flets – ecologisch tijdvak<br />
3. Duitse zangeres – zij (Eng) – akker<br />
- maand<br />
4. Noodlot – gaatje – krachtig<br />
5. Voorzetsel – plaats in Limburg<br />
– dineren – bevel<br />
6. Bedrog –deel van de fiets –<br />
tenger - dansfeest<br />
7. Deel van het been – lijst van<br />
gerechten – computerterm<br />
8. Landbouwwerktuig - Britse<br />
rockgroep – Turkse munt –<br />
lichaamsdeel<br />
9. Gemakzuchtig – inzicht – voorzetsel<br />
– meisjesnaam<br />
10. Behoeftig - zich verbeelden –<br />
plaats in Zuid-Limburg<br />
11. Voetbalclub in Den Haag – niet<br />
deelbaar door 2 – jongerenadviescentrum<br />
12. Lange rij – laagte in de woestijn<br />
– rivier op Java<br />
Verticaal<br />
1. Oud-trainer van FC Twente<br />
2. Barenspijn – voorteken - elitekorps<br />
3. Geld beuren – bergtop - loom<br />
4. Cum suis - riviertje in<br />
Noord-Brabant – meisjesnaam<br />
- Chinese kookpan<br />
5. Koninklijke Bibliotheek – glijvoertuig<br />
- middelbaar onderwijs<br />
- mogelijkheid<br />
6. Lengtemaat – bijwoord -<br />
persoonlijk voornaamwoord –<br />
streep - omroep<br />
7. Waterring – steen – groet met<br />
het hoofd – Jinek<br />
8. Brein – munt – plaats op Ameland<br />
9. Europees kampioenschap –<br />
koppel – vruchtennat – zeker<br />
iemand<br />
10. Rivier in Utrecht – voegwoord<br />
– benzinemerk – zoogdier – persoonlijk<br />
voornaamwoord<br />
11. Rivier in Limburg – doorbakken<br />
– akkoord<br />
12. Team nationale inlichtingen –<br />
rustig – hiaat<br />
96 zilver magazine
ZILVER | NIEUWE BOEKEN VAN TWENTSE AUTEURS<br />
UITSLAG<br />
DOORLOPER<br />
NUMMER 6<br />
Tientallen lezers van<br />
<strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> stuurden<br />
weer een oplossing<br />
in van de doorloper. In<br />
het vorige nummer was<br />
het de bedoeling om<br />
de namen te vinden<br />
van bekende Twentse<br />
bedrijven, waarvan de<br />
meeste niet of nauwelijks<br />
meer bestaan.<br />
Lang niet iedereen<br />
vond de vijf namen die<br />
we op de horizontale en<br />
verticale lijnen verstopt<br />
hadden. Het waren<br />
Bolletje, Gelderman,<br />
Servo, Johma en Stork.<br />
Selo hebben we ook<br />
goed gerekend.<br />
De hoofdprijs is een<br />
boekenbon ter waarde<br />
van € 50,00 die<br />
beschikbaar gesteld<br />
is door Boekhandel<br />
Broekhuis, gevestigd<br />
in Hengelo, Almelo,<br />
Oldenzaal en Enschede.<br />
Mevrouw Bettina Bartels<br />
uit Wierden won<br />
na loting deze prijs.<br />
De tweede prijs, het<br />
dikke jubileumboek<br />
’50 Jaar FC Twente’<br />
gaat naar Cor van der<br />
Meulen (Hengelo).<br />
De derde prijs werd<br />
gewonnen door Mans<br />
Nijkamp uit Enter.<br />
Hij krijgt twee tickets<br />
toegestuurd voor de<br />
voorstelling COX op<br />
20 december in het<br />
Theaterhotel in Almelo.<br />
De vierde en vijfde prijs<br />
gaan naar respectievelijk<br />
Ben Boerrigter<br />
(Vasse) en Rikie<br />
Kleisman (Beuningen).<br />
Zij krijgen een recent<br />
verschenen boek van<br />
een Twentse auteur<br />
toegestuurd.<br />
Twickelboerderijen in Twente<br />
Het landgoed Twickel telt alleen al rond Delden 150 boerderijen.<br />
Wat is typerend aan deze erven? Hoe kwamen ze in Twickelbezit?<br />
Welke boerenerven hebben een bijzondere geschiedenis? Zijn er<br />
overeenkomsten met de boerderijen van het landgoed Weldam,<br />
dat ook lang bij Twickel hoorde? Hoe vergaat en verging het de<br />
pachters, de bewoners van de boerderijen? Wat gebeurde er als ze<br />
hun pacht niet konden betalen? De antwoorden staan in het boek<br />
Twickelboerderijen in Twente dat ook veel foto’s bevat en geschreven<br />
is door Annette Evertzen.<br />
Het boek zal onder meer te koop zal zijn in de landgoedwinkel<br />
van Twickel en bij de museumboerderij de Wendezoele<br />
in Ambt Delden, bij de boekhandels in en rondom Delden en<br />
via stichting@historischarchiefhengelo.nl<br />
Levenshaast<br />
De zomer is ten einde, de <strong>herfst</strong> nadert met rasse<br />
schreden en als ik met mijn ogen knipper, is het<br />
straks alweer winter. Ieder jaar lijkt de tijd te<br />
versnellen. De hete dagen vliegen voorbij en zodra<br />
de temperatuur niet meer boven de twintig graden<br />
komt, maakt iedereen zich al op voor de feestdagen.<br />
Waar blijft de tijd? Het leek gisteren dat ik uitging<br />
in de Siepel in Hengelo. Maar gisteren blijkt toch<br />
echt 1985 te zijn. En de kinderen, hadden die niet<br />
luiers nodig? Nee, die gaan inmiddels zelf al lang en<br />
breed op stap, terwijl ik verwonderd toekijk hoe de<br />
jaren voorbijvliegen.w<br />
Goed, dit klinkt allemaal wellicht een tikkeltje deprimerend<br />
en zo bedoel ik het niet. Ik ben overwegend<br />
een blij mens en tel mijn zegeningen. Ik koester<br />
elk jaar, elke maand, elke dag dat ik nog op deze<br />
mooie wereld mag rondlopen. In 1991 overleed mijn<br />
broertje op zeventienjarige leeftijd, dat heeft me<br />
geleerd dat oud mogen worden een groot cadeau<br />
Er op uit in de rolstoel<br />
Deze maand verscheen het boekje ‘Er op uit in de rolstoel’, zestien wandelingen<br />
in Twente. De schrijfsters Rina Steenstra en Lieke van der Lee hebben Twente<br />
doorkruist en gezocht naar interessante wandelingen die niet al te lang en goed<br />
begaanbaar zijn. Als begin- en eindpunt is gekozen voor een gezellige horecagelegenheid<br />
met een ruime parkeergelegenheid en ruim rolstoeltoilet. Want<br />
iemand in een rolstoel kan lang niet overal terecht.<br />
De wandelingen zijn gesitueerd in heel Twente van Bad Boekelo tot Hellendoorn<br />
en van Ootmarsum tot Rijssen. De routes zijn duidelijk aangegeven en het boekje<br />
bevat naast fraaie foto’s leuke informatie over de omgeving.<br />
Het boekje kost 15 euro. Informatie en bestellen<br />
via rolstoelwandelboekje@gmail.com<br />
is. Zijn dood heeft<br />
me ook levenshaast<br />
gegeven. Haast om te<br />
doen wat ik wil doen,<br />
om waar mogelijk<br />
niets uit te stellen<br />
tot later, want later<br />
komt misschien niet<br />
meer. Als ik morgen<br />
onverwachts omval,<br />
is het leven zoals ik tot nu toe had, goed geweest. Ik<br />
heb mijn best gedaan.<br />
Levenshaast helpt me om ten volle te genieten, om<br />
alles eruit te halen wat mogelijk is, en dat vooral<br />
heel bewust te beleven. Dus kom maar op met dat<br />
najaar, inclusief de regen en de stormen, de kilte en<br />
de grauwe dagen. Ik ben er klaar voor en ga ervan<br />
genieten.<br />
Mariska Overman<br />
zilver magazine<br />
97
SPECIALE ACTIE VAN<br />
ZILVER MAGAZINE<br />
Boek 50 jaar FC Twente<br />
VAN 79,-<br />
VOOR 20,-<br />
√ 650 pagina’s<br />
√ 5 kilo papier<br />
√ 2000+<br />
wedstrijden<br />
√ honderden<br />
foto’s<br />
Stuur een mail naar:<br />
verkoop@zilvermedia.nl en u kunt in het bezit komen<br />
van het prachtige jubileumboek van FC Twente<br />
dat in 2015 is verschenen.<br />
Het boek kostte destijds in de boekwinkel € 79.- <strong>Zilver</strong><br />
Media biedt u het boek aan voor € 20,-. Bent u<br />
geïnteresseerd, stuur dan een mail naar:<br />
verkoop@zilvermedia.nl<br />
Het unieke boek, met een omvang van ruim 650 blz.<br />
en een gewicht van 5 kilo, bevat honderden vaak<br />
exclusieve foto’s. Alle wedstrijden, spelers en opstellingen<br />
van de ruim 2.000 wedstrijden die FC Twente<br />
heeft gespeeld en uiteraard ook alle doelpunten zijn<br />
in een bijlage van week tot week te volgen. Hetzelfde<br />
geldt voor de rijke geschiedenis van Sportclub<br />
Enschede en Enschedese Boys.<br />
Het boek is geschreven door een aantal journalisten<br />
onder wie Willem Pfeiffer, Fardau Wagenaar, Leon<br />
ten Voorde, Gijs Eijsink en Gerben Kuitert.<br />
IN HET WINTERNUMMER<br />
VAN ZILVER MAGAZINE<br />
Zin in<br />
Aanstaand 65-plusser<br />
Herman Finkers<br />
98 zilver magazine<br />
De beentjes van St. Hildegard<br />
Twentse speelfilm met oa. Herman Finkers, Johanna ter<br />
Steege, Leonie ter Braak, Thea Kroeze (foto) en regisseur<br />
Johan Nijenhuis<br />
Kunstenaar<br />
Berend Seiger<br />
uit Agelo<br />
Wilton Jongmans<br />
en enkele andere oudgedienden<br />
van het Orkest van het Oosten<br />
Het winternummer van <strong>Zilver</strong> <strong>Magazine</strong> verschijnt medio december <strong>2019</strong>
DE NIEUWE FORD<br />
FIESTA<br />
VANAF<br />
VANAF<br />
15.495,-<br />
INCL. . 750,- 750,- FORD FORD UPGRADE BONUS<br />
EN 1.000,- NOORDEGRAAF/AUTO FISCHER<br />
ZOMERVOORDEEL!<br />
De De Ford Ford Fiesta<br />
Fiesta<br />
v.a. 249,- p.m. met Ford Private Lease *<br />
v.a. 249,- p.m. met Ford Private Lease *<br />
Noordegraaf<br />
Alle A prijzen in euro’s.<br />
Afgebeelde auto kan afwijken van standaardspecificaties.<br />
specificaties. Gemiddeld brandstofverbruik en CO<br />
-uitstoot: km/liter: 19,2-29,4; liter/100 km: 3,4-5,2; CO g/km: 87-118.<br />
2 2<br />
Auto Fischer<br />
www.ford-noordegraaf.nl<br />
www.ford-noordegraaf.nl<br />
www.fordtwente.nl / www.ford-noordegraaf.nl<br />
Hengelo: Tel. Tel.<br />
074-2563535<br />
Hengelo: Tel. 074-2563535<br />
074-2563526<br />
Oldenzaal:<br />
Oldenzaal:<br />
Tel. Tel.<br />
0541-571620<br />
0541-571620<br />
Rijssen: Oldenzaal: Rijssen:<br />
Tel. Tel.<br />
0548-538602<br />
Tel. 0541-571621<br />
0548-538602<br />
Rijssen: Tel. 0548-538602<br />
Enschede: Tel. 053-4844435<br />
FCE19013<br />
FCE19013<br />
Feel. Every. Fiesta. Moment.<br />
Feel. Every. Fiesta. Moment.<br />
Ga je voor sportief, stijlvol of luxe?<br />
De Ga Ford je voor Fiesta sportief, kan stijlvol het je allemaal of luxe?<br />
bieden. De Ford Met Fiesta z’n kan strakke het je design allemaal<br />
en<br />
comfortabele<br />
bieden. Met z’n interieur<br />
strakke voelt<br />
design hij<br />
en<br />
net<br />
comfortabele interieur voelt hij net<br />
zo goed als hij eruit ziet. Vol slimme<br />
zo goed als hij eruit ziet. Vol slimme<br />
technologie en opvallende extra’s die<br />
technologie en opvallende extra’s die<br />
het leven een beetje spannender maken.<br />
het leven een beetje spannender maken.<br />
Ontdek jouw ideale Fiesta op ford.nl<br />
Ontdek jouw ideale Fiesta op ford.nl<br />
v.a. 249,- p.m. v.a.<br />
v.a. 249,- p.m.<br />
v.a. 139,-<br />
139,- p.m.<br />
p.m.<br />
met Ford Private Lease * met Ford Options<br />
met Ford Private Lease **<br />
met Ford Options<br />
*Ford Private Lease-prijs is inclusief BTW en o.b.v. 10.000 km/60 maanden. De getoonde afbeelding kan afwijken van het aangeboden model. Aanbieding is geldig t/m 30 juni <strong>2019</strong> of zolang de voorraad strekt. Gemiddeld brandstofverbruik en CO<br />
*Ford<br />
*Ford<br />
Private<br />
Private<br />
Lease-prijs<br />
Lease-prijs is<br />
is<br />
inclusief<br />
inclusief<br />
BTW<br />
BTW<br />
en<br />
en<br />
o.b.v.<br />
o.b.v.<br />
10.000<br />
10.000<br />
km/60<br />
km/60<br />
maanden.<br />
maanden.<br />
De<br />
De<br />
getoonde<br />
getoonde<br />
afbeelding<br />
afbeelding<br />
kan<br />
kan<br />
afwijken<br />
afwijken<br />
van<br />
van<br />
het<br />
het<br />
aangeboden<br />
aangeboden<br />
model.<br />
model.<br />
Aanbieding<br />
Aanbieding<br />
is<br />
is<br />
geldig<br />
geldig<br />
t/m<br />
t/m<br />
30<br />
30<br />
juni<br />
juni<br />
<strong>2019</strong><br />
<strong>2019</strong><br />
of<br />
of<br />
zolang<br />
zolang<br />
de<br />
de<br />
voorraad<br />
voorraad<br />
strekt.<br />
strekt.<br />
Gemiddeld<br />
Gemiddeld<br />
brandstofverbruik<br />
brandstofverbruik<br />
en<br />
en<br />
CO 2 -uitstoot: km/liter: 20,4-28,5; liter/100 km: 3,5-4,9; CO<br />
CO 2 -uitstoot:<br />
2 -uitstoot:<br />
km/liter:<br />
km/liter:<br />
20,4-28,5;<br />
20,4-28,5;<br />
liter/100<br />
liter/100<br />
km:<br />
km:<br />
3,5-4,9;<br />
3,5-4,9;<br />
CO<br />
CO 2 g/km: 2 g/km: 91-134.<br />
2 g/km:<br />
91-134.<br />
91-134.<br />
04919001<br />
DE NIEUWE FORD FORD<br />
De Ford EcoSport<br />
ECOSPORT<br />
VANAF<br />
INCL. . 1.000,- FORD UPGRADE BONUS<br />
329,-<br />
OF VANAF<br />
255,-<br />
OF VANAF<br />
255,-<br />
P.M. MET FORD<br />
P.M. MET FORD PRIVATE OPTIONS<br />
LEASE PRIVATE LEASE O.B.V.<br />
O.B.V. 60 MND EN 10.000 KM/JR 60 MND EN 10.000 KM/JR<br />
495,-<br />
INCL. 750,- FORD UPGRADE BONUS<br />
OF VANAF<br />
309,-<br />
P.M. MET FORD PRIVATE LEASE<br />
VANAF<br />
20.995,-<br />
O.B.V. 60 60 MND, MND, 10.000 10.000 KM INCL KM . INCL. BT W BTW<br />
INCL. 1.500,- FORD UPGRADE BONUS<br />
Kenmerken<br />
Contante<br />
Totaal<br />
Vaste debet<br />
Jaarlijks<br />
Duur<br />
Termijnbedrag<br />
Slottermijn<br />
Totaal te<br />
Options Kenmerken<br />
Aanbetaling<br />
prijs Contante<br />
kredietbedrag<br />
Totaal rentevoet<br />
Totaal Vaste Vaste debet kosten percentage<br />
debet<br />
Jaarlijks overeenkomst<br />
Jaarlijks<br />
Duur Duur<br />
Termijnbedrabedratermijtermijn<br />
betalen betalen bedrag<br />
Termijn-<br />
Slot-<br />
betalen<br />
Slot-<br />
Totaal bedrag<br />
Totaal te<br />
aanbieding Options<br />
Aanbetaling<br />
te<br />
prijs<br />
prijs<br />
kredietbedrag<br />
kredietbedrag rentevoet<br />
rentevoet kosten kosten percentage<br />
percentage overeenkomst<br />
overeenkomst<br />
aanbieding 17.245,- 5.196,- 12.049,- 2,7% 2,7% 37 mnd 139,- 7.865,- 12.869,- bedrag<br />
17.245,- 17.245,- 5.196,- 5.196,- 12.049,- 12.049,- 2,7% 2,7% 2,7% 2,7% 37 37 mnd mnd 139,- 139,- 7.865,- 7.865,- 12.869,-<br />
Dealer treedt op als (verbonden) bemiddelaar en bemiddelt daarmee uitsluitend voor Ford Credit. De Europese Standaardinformatie is verkrijgbaar 12.869,- via<br />
Kenmerken Options-aanbieding: Contante Dealer<br />
Dealer<br />
treedt<br />
treedt prijs prijs op<br />
op<br />
als<br />
als<br />
(verbonden)<br />
(verbonden)<br />
Ford Credit Aanbetaling en bemiddelaar<br />
bemiddelaar<br />
wordt voorafgaand en<br />
en<br />
bemiddelt<br />
bemiddelt Totaal aan kredietbedrag de daarmee<br />
daarmee<br />
totstandkoming uitsluitend<br />
uitsluitend Vaste van voor<br />
voor debet Ford overeenkomst<br />
Ford rentevoet Credit.<br />
Credit. rentevoet De<br />
De<br />
verstrekt Europese<br />
Europese Jaarlijks (FCE19013).<br />
Standaardinformatie<br />
Standaardinformatie kosten percentage percentage is Duur is<br />
verkrijgbaar<br />
verkrijgbaar overeenkomstTermijnbedrag via<br />
via<br />
per maand per maand Slottermijn<br />
Totaal te te betalen bedrag bedrag<br />
Ford<br />
Ford<br />
Credit<br />
Credit<br />
en<br />
en<br />
wordt<br />
wordt<br />
voorafgaand<br />
voorafgaand<br />
aan<br />
aan<br />
de<br />
de<br />
totstandkoming<br />
totstandkoming<br />
van<br />
van<br />
de<br />
de<br />
overeenkomst<br />
overeenkomst<br />
verstrekt<br />
verstrekt<br />
(FCE19013).<br />
(FCE19013).<br />
Fiesta 16.765,- 5.260,- 11.615,- 3.9% 3.9% 37 mnd 149 7.377,- 12.741,-<br />
Noordegraaf treedt treedt op als (verbonden) op als (verbonden) bemiddelaar bemiddelaar en bemiddelt daarmee en bemiddelt uitsluitend voor daarmee FCE Bank. uitsluitend De Europese Standaardinformatie voor FCE Bank. De is verkrijgbaar Europese via Standaardinformatie FCE Bank en wordt voorafgaand is verkrijgbaar aan de totstandkoming via FCE van Bank de overeenkomst en wordt voorafgaand verstrekt. aan de totstandkoming van de overeenk<br />
149,-<br />
16.875,-<br />
INCL. 750,- FORD UPGRADE BONUS<br />
VANAF<br />
20.995,-<br />
Life is out there. Are you?<br />
v.a. 299,- p.m. met Ford Private Lease * Je ontdekt de leukste hangouts met<br />
Je krijgt veel meer Kenmerken te te zien zien als je als eropuit je eropuit gaat met gaat de met nieuwe de nieuwe EcoSport. Want met z’n z’n dynamische<br />
Options<br />
Contante<br />
prijs<br />
Aanbetaling<br />
Totaal<br />
kredietbedrag<br />
Vaste debet<br />
rentevoet<br />
Jaarlijks<br />
kosten percentage<br />
Duur<br />
overeenkomst<br />
rijstijl, verfijnde interieur<br />
aanbieding<br />
en prijswinnende EcoBoost-benzinemotor kom je overal. kom Zo je kun overal. je ook Zo nog kun je ook nog<br />
eens échte sterren gaan gaan zien. zien. Ga naar Ga naar Ford Credit ford.nl en wordt voorafgaand en aan sstel de totstandkoming je eigen van EcoSport de overeenkomst samen.<br />
verstrekt samen.<br />
(FCE19013).<br />
Noordegraaf<br />
Noordegraaf<br />
Auto Fischer<br />
de nieuwe EcoSport. Want met z’n<br />
dynamische rijstijl, verfijnde interieur en<br />
prijswinnende EcoBoost-benzinemotor<br />
kom je overal. Dus stel je eigen EcoSport<br />
samen op ford.nl en ga eropuit. Je rijdt<br />
hem al vanaf 199,- per maand.<br />
v.a. 299,- p.m.<br />
met Ford Private Lease *<br />
v.a. 199,- p.m.<br />
met Ford Options<br />
Afgebeelde auto kan afwijken van standaardspecificaties. Gemiddeld brandstofverbruik en Hengelo: CO 2 CO<br />
-uitstoot: km/liter: Tel. 17,2 - 074-2563535<br />
24,4; liter/100 km: 4,1 -- 5,8; CO 2 g/km: 107 - 134.<br />
Private lease prijs is inclusief BTW en o.b.v. 60 maanden/10.000 km p.j. De De getoonde afbeelding kan kan afwijken van van het het aangeboden model. model. Actie Actie is geldig is geldig t/m 31 t/m maart 31 maart <strong>2019</strong>. <strong>2019</strong>.<br />
Oldenzaal: Tel. Tel. 0541-571620<br />
0541-571621<br />
ford-noordegraaf.nl<br />
Rijssen: Tel. 0548-538602<br />
www.ford-noordegraaf.nl<br />
Rijssen: Tel. 0548-538602<br />
ford-noordegraaf.nl Noordegraaf Enschede: Hengelo Tel. 053-4844435<br />
Wegtersweg 8 8 074-2563535<br />
*Private Lease-prijs is inclusief BTW o.b.v. 60 maanden/10.000 km p.j. De getoonde Auto afbeelding Fischer kan afwijken van het aangeboden Enschede model. Aanbieding is geldig t/m 30 juni <strong>2019</strong> of zolang de voorraad Haaksbergerstraat strekt. Gemiddeld brandstofverbruik en CO 153 8 2 -uitstoot: 153 km/liter: CO 2 -uitstoot: km/liter: 17,2 - 24,4; 053-4844435<br />
liter/100 km: 4,1 - 5,8; CO 2 g/km: 107 - 134.<br />
Noordegraaf Hengelo Wegtersweg 8 074-2563535<br />
Noordegraaf Zuna Zuna (Rijssen) (Rijssen) Provincialeweg Zuna Zuna 2 2 0548-538602<br />
Auto Fischer Enschede Haaksbergerstraat 153 153 053-4844435<br />
Noordegraaf Oldenzaal Textielstraat 48 48 0541-571620<br />
Noordegraaf Zuna Zuna (Rijssen) (Rijssen) Provincialeweg Zuna Zuna 2 2 0548-538602<br />
www.fordtwente.nl / www.ford-noordegraaf.nl<br />
Termijnbedrag<br />
Slottermijn<br />
Totaal te<br />
betalen bedrag<br />
22.495,- 6.650,- 15.845,- 4,8% 4,8% 37 mnd 199,- 10.601,- 17.765,-<br />
Dealer treedt op als (verbonden) bemiddelaar en bemiddelt daarmee uitsluitend voor Ford Credit. De Europese Standaardinformatie is verkrijgbaar via<br />
Hengelo: Tel. 074-2563526<br />
FCE19013
Nu<br />
geopend<br />
100 zilver magazine
Change language