Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Met een nostalgische blik kijk ik rond:<br />
hoge werktafels, witte jassen, kraantjes,<br />
een vacuümpomp; dit is een echt<br />
practicumlokaal. Alles ziet er netjes uit.<br />
‘Ja, discipline, doen wat je zegt en opdrachten<br />
uitvoeren… dat heb ik meegenomen<br />
uit de tijd dat ik bij de marine<br />
was’, vertelt Viktor van Harten (32).<br />
Klassenmanagement ziet hij dan ook<br />
niet als een probleem: ‘Regels en afspraken,<br />
daar houd je je aan, het geeft<br />
de leerlingen structuur en dat is wat ze<br />
willen.’<br />
DE PASSIE<br />
Terwijl Viktor verhaalt van zijn vele ervaringen<br />
op zijn leeftijd, komen leerlingen<br />
hun opdrachten inleveren. Ze kloppen<br />
netjes aan en vragen of ze binnen<br />
kunnen komen. Hier, op evangelische<br />
school De Passie, is respect niet alleen<br />
een woord. Die passie heeft ook niet<br />
alleen met geloof te maken; op de site<br />
van de school wordt met passie gesproken<br />
over de leerlingen, over het<br />
onderwijs en over tal van schoolactiviteiten.<br />
Hier voelt Viktor zich thuis.<br />
Hij volgt de lerarenopleiding om zijn<br />
bevoegdheid te halen voor de vakken<br />
natuurkunde en scheikunde. Volgend<br />
jaar verwacht hij de studies af te ronden.<br />
‘Afgelopen schooljaar deed ik die<br />
dubbele studie naast mijn fulltime<br />
werkweek. Dat bleek wat te veel, ik<br />
kreeg allerlei problemen. Maar je gaat<br />
door, net als in dienst. Als je aan boord<br />
ziek was, pakte je een vuilniszak, kotste<br />
daarin, kneep hem dicht en liep weer<br />
verder.’<br />
MILITAIR GEZIN<br />
Natuur- en scheikunde boeiden Viktor<br />
al op jonge leeftijd. Hij volgde de mbolaboratoriumopleiding<br />
en werkte anderhalf<br />
jaar bij verschillende laboratoria.<br />
‘Ik was 22 en dacht: is dit het nu? Ik<br />
wilde meer van de wereld zien. Als kind<br />
uit een militair gezin, meldde ik mij dus<br />
bij de marine om al varend de wereld<br />
te verkennen.’ Hier volgt hij de mboopleiding<br />
elektrotechniek en hij vaart<br />
vijf jaar op een onderzeeër. ‘Ik heb veel<br />
gezien en meegemaakt. Ik was bijvoorbeeld<br />
ook op missie naar Somalië.’<br />
Wanneer Viktor een relatie krijgt, wil<br />
hij aan de wal. Met veel plezier is hij als<br />
vrijwilliger jeugdleider bij de kerk en<br />
wordt daar op het spoor van onderwijs<br />
gezet. Dat Viktor onbevoegd is, is geen<br />
belemmering; er is een tekort aan natuur-<br />
en scheikundedocenten. ‘Ik solliciteerde<br />
en ook al had ik geen enkele<br />
ervaring in het onderwijs: ik was net uit<br />
de marine en ik stond al voor de klas.’<br />
Het eerste jaar als docent is pittig, maar<br />
met de discipline vanuit de marine en<br />
met militair doorzettingsvermogen<br />
slaat hij zich er doorheen. Na drie onderwijservaringsjaren<br />
en uitzicht op<br />
zijn onderwijsbevoegdheid, weet Viktor:<br />
‘Ik wil dit, ik wil er zijn voor mijn<br />
leerlingen, zeker ook in één-op-één-gesprekjes.<br />
Die zijn zo waardevol. Je moet<br />
een band met ze opbouwen, alleen<br />
dan krijg je een leerling aan het leren.<br />
Je merkt het ook meteen wanneer dat<br />
erbij inschiet.’<br />
IN DEBAT<br />
Als docent natuur- en scheikunde,<br />
vakken die veel leerlingen als moeilijk<br />
beschouwen, probeert Viktor zijn onderwijs<br />
zo concreet mogelijk te maken.<br />
‘Door theorie, demonstraties en proefjes<br />
af te wisselen, gaan de leerlingen<br />
ontdekken. Ze zien met eigen ogen wat<br />
er gebeurt als je het ene bij het andere<br />
stofje doet: het gaat borrelen, bruisen<br />
en soms zegt het boem. Daardoor<br />
wordt het concreet en leuk.’<br />
Ook de grote vragen over geloof en wetenschap<br />
gaat Viktor niet uit de weg. ‘Ik<br />
studeer natuurkunde juist om te kijken<br />
hoe God via wetmatigheden de wereld<br />
en de natuur heeft geschapen. Vanuit<br />
die visie geef ik mijn vak. Ik geloof dat<br />
de natuur en het universum te complex<br />
zijn en volgens te veel wetmatigheden<br />
tot stand zijn gekomen, om “toeval” te<br />
worden genoemd,’ geeft de bevlogen<br />
docent aan. ‘Er moet dus wel een intelligente<br />
ontwerper zijn. Als je die God<br />
noemt, heeft dat consequenties voor je<br />
persoonlijk leven. Door te spreken over<br />
een intelligente ontwerper, blijft het<br />
wetenschap.’ Dat is wat Viktor de leerlingen<br />
van vwo en atheneum wil bijbrengen.<br />
‘Volgend jaar wil ik een soort<br />
lagerhuis gaan organiseren, waarin<br />
onze leerlingen over dit soort zaken<br />
met elkaar in debat gaan. Zij stromen<br />
door naar de universiteit, daar vinden<br />
dit soort discussies plaats. Onze leerlingen<br />
moeten dan met goede argumenten<br />
daaraan kunnen deelnemen.’<br />
LEGERMENTALITEIT<br />
IN DE KLAS<br />
Als kind van een militair woont<br />
Viktor de eerste jaren van zijn leven<br />
onder de dreiging van de Sovjets:<br />
‘Ik weet dat wij als gezin soms<br />
picknickten bij die grens.’ Dan valt<br />
de muur en het IJzeren Gordijn, het<br />
Sovjet-regime brokkelt af, de Koude<br />
Oorlog is voorbij. Viktor trekt<br />
met zijn familie naar Nederland,<br />
maar zijn vader blijft in het leger.<br />
Het militaire leven en het plichtsbesef<br />
heeft Viktor van huis uit meegekregen.<br />
Ook in het onderwijs maakt hij<br />
gebruik van dat wat hij in het leger<br />
heeft geleerd. ‘Wij zijn hier op<br />
school met vier oud-militairen en<br />
wij maken alle vier gebruik van<br />
groepsdruk bij ons klassenmanagement,<br />
we houden van orde, van discipline.<br />
Ik zeg bijvoorbeeld: “Als er<br />
het eerste half jaar niks vervelends<br />
gebeurt, trakteer ik.” Dan spreken<br />
ze elkaar aan op hun gedrag en dat<br />
werkt. Maar er zijn ook collega’s die<br />
vinden dat je dat niet mag doen. In<br />
het leger is er een andere mentaliteit.’<br />
VIKTOR VAN HARTEN<br />
DE PASSIE ROTTERDAM<br />
088 337 27 30<br />
<strong>ROM</strong> 4 / 11
Change language