2019 11 21 Nieuw Amsterdams Peil

Do 21 nov 2019
Grote Zaal
20.15 uur
Donderdag
avondserie
Nieuw Amsterdams Peil
Het arsenaal der
ongeleefde dingen
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale
programmaboekje is een extra service
ter voorbereiding op het concert. Het is
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie
tijdens het concert te raadplegen via uw mobiele
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de
andere concertbezoekers.
Bij voorbaat dank.

Programma
Nieuw Amsterdams Peil
Het arsenaal der
ongeleefde dingen
Mayke Nas muziek, concept
Teun Hocks decor, concept
Ria Marks regie
Floriaan Ganzevoort lichtontwerp
Nieuw Amsterdams Peil:
Heleen Hulst viool
Merel Junge viool
Rianne Wilbers stem
Koen Kaptijn trombone
Gerard Bouwhuis piano
Pepe Garcia Rodriguez slagwerk
Jan Roel Hamersma slagwerk
Donderdag
avondserie
Serie
Muziektheater
Do 21 nov 2019
Grote Zaal
20.15 - 21.15 uur
ca. 60 minuten zonder pauze
Inleiding
Foyerdeck 1
19.15 - 19.45 uur
Frederike Berntsen in
gesprek met componiste
Mayke Nas en kunstenaar
Teun Hocks
Mayke Nas (1972)
Het arsenaal der ongeleefde dingen (2019)*
* coproductie met November Music en DAAD Berlijn
Mede mogelijk gemaakt door:
Bent u niet vergeten uw mobiele
telefoon uit te zetten?
Dank u wel.
2

Toelichting
‘Het is echt een raar ding geworden!’ Zal een componist zijn eigen werk snel zo
omschrijven? Zullen er veel zijn die enigszins verbaasd kijken ‘wat het nu weer geworden
is’? Er stond je toch een duidelijk doel voor ogen, je wilde toch iets bepaalds? En dan
werd het ‘een raar ding’. Maar laten we deze woorden op conto schrijven van hoe een
gesprek met de componiste Mayke Nas al snel verloopt, op haar energieke spontaniteit
en impulsiviteit.
Ze had ook andere woorden kunnen kiezen –
sterker, dat had ze graag gedaan. Want Nas
wikt en weegt, zoekt naar de zorgvuldigste
formulering als het om haar composities
gaat. Blijft, als het even kan, eraan schaven.
En dat zet zich het liefst voort in het verbale.
Lees dus voor ‘raar’ maar gerust ‘speels’,
creatief’, ‘onnozel overmoedig’, of gewoon
‘grappig.’ En voor ‘ding’: ‘muziektheater’,
‘parade van situaties’, ‘sprankelende
voorstelling’, al zou ze dat laatste zelf
natuurlijk nooit zeggen. Bij voorkeur
trouwens praat ze niet over haar muziek
maar over beeldend kunstenaar Teun Hocks,
wiens foto-schilderijen het uitgangspunt zijn
van Het arsenaal der ongeleefde dingen.
Schatkamer vol onbenutte kansen
Haar lichte verbazing over het ‘rare ding’
kwam voort uit het feit het zo heel anders
is geworden dan het oorspronkelijke plan,
dan aangekondigd in de pers – plannen
moeten nu eenmaal vele maanden eerder
de wereld in dan het eindresultaat. ‘Nee,
en niet alleen anders omdat hardnekkige
spellingcontrollers van ‘ongeleefd’ steeds
weer ‘onbeleefd’ maken,’ grinnikt Nas. De
titel Het arsenaal der ongeleefde dingen is
ontleend aan een gedicht van Rainer Maria
Rilke uit diens Stundenbuch (1910). Geen
dichter waar enige spellingchecker iets aan
hoeft te verbeteren. Het behandelt het wat
tragische fenomeen van de keuze die de
andere keuze uitsluit. Iedere afslag die je in
je leven neemt, brengt je ergens dichterbij,
maar sluit tegelijkertijd een veelvoud aan
andere wegen die je had kunnen bewandelen
af. Zo stapelen keuze na keuze de verloren
mogelijkheden en onvervulde verlangens
zich op en laat je steeds meer levens die je
niet geleefd hebt achter je: een schatkamer
vol onbenutte kansen en niet-gespeelde
rollen. Of zoals Rilke schreef:
Und wenn ich abends immer weiterginge
aus meinem Garten, drin ich müde bin, –
ich weiss: dann führen alle Wege hin
zum Arsenal der ungelebten Dinge.
Het liep dus anders met de voorstelling.
De gemaakte keuze werd ‘ingehaald’
door een andere. Misschien was het wel
met vooruitziende blik dat Mayke Nas,
Teun Hocks en de musici van Nieuw
Amsterdams Peil hem ook een ander motto
meegaven. ‘Life is what happens to you,
while you’re busy making other plans,’
van Beatle-voorman John Lennon. Juist.
Goed gezien. Het arsenaal ging een eigen
leven leiden. Iets wat misschien slechts
in potentie bestond, werd werkelijkheid;
ongeleefd werd plotseling geleefd. Nas kent
3

Toelichting
het; het gebeurt haar steeds weer bij het
componeren en zo hoort het ook. Zegt zelfs:
‘Ook wanneer vroeger een componist een
‘nette’ sonate ging schrijven, werd die vaak
heel anders dan hij had gepland.’ De kunst
haalt het leven in, corrigeert voornemens,
plannen, teksten voor concertzalen en
subsidieaanvragen.
Muziektheater met beelden
Ook de noemer ‘tragikomische
muziektheatervoorstelling’ staat, tenminste
op het eerste gezicht, onder druk. Want dit is
muziektheater zonder acteurs, zonder tekst
‘en zonder verhaal. Zonder drama!’ vult Nas
zelf gewillig aan. Waarbij ze lacht. Zónder dit
is er namelijk nog heel veel wél. Er is vooral
ook beeld. De functie van de beelden van
Teun Hocks zijn zeer dwingend. Bovendien,
de musici van het NAP zijn niet ‘alleen
maar’ musici. Ze ‘vervangen’ als het ware
de acteurs. Niet één eindverantwoordelijke
tekent voor dit arsenaal, maar drie. De
creatieve samenwerking tussen Nas, Hocks
en NAP was heel intensief. Ieder heeft een
gelijkwaardige rol en eigen inbreng. ‘Je zou
kunnen zeggen dat dit het werk is van een
collectief,’ concludeert Nas.
Mayke Nas, componist
Hoe haar, Mayke Nas, te omschrijven,
deze ondernemende componiste die na
vele muzikale wapenfeiten in 2016-18
‘Componiste des Vaderlands’ was? In
Heldere verwarring, een prachtig door
November Music uitgegeven boekje over
haar, beschrijft Bas van Putten haar oeuvre:
‘Zo’n kunst dus, de zinsbegoochelende
dwaalweg die geen mens zag liggen. Die
met de kans op tragikomische mislukking
de proef op de som neemt. Kijkt wat de
knuppel aanricht in het hoenderhok. Ontdekt
wat in het web verstrikt wil raken.’ Violiste
Heleen Hulst van NAP, laconiek: ‘Ik ben altijd
benieuwd waar Mayke nu weer mee komt
aanzetten. Ze staat echt op zichzelf.’ Tijdens
een Nas-compositie wordt bijvoorbeeld
langzaam een vleugel uit de catacomben
van Het Concertgebouw omhoog getakeld.
Anyone can do it is voor ‘6 onvoorbereide
spelers’. Bij de Cellobiënnale plaatste ze
vier cellisten voor het doek en het complete
Nederlands Philharmonisch Orkest erachter
– wat bij publiek en pers de nodige en door
Nas gewenste (audio)verwarring opriep.
Mayke Nas: ‘Het begint
voor mij bij alle geluiden
van de wereld.’
Ze studeerde aan de conservatoria van
Amsterdam, Den Haag, Tilburg. Haar leraren
waren Daan Manneke, Martijn Padding en
Gilius van Bergeijk. Maar haar opleiding, haar
vorming bleef niet beperkt tot binnen de
veilige muren van welk conservatorium ook.
Die lag, en ligt op straat. ‘Waar het voor mij
begint? Het is niet het lege muziekpapier.
Het is niet de stilte. Het zijn alle geluiden van
de wereld.’ Van vogels en regen tot scooters
en de buren ‘die vrijwillig en onvrijwillig onze
gedachten binnendringen. Dat is ons (niet
zo) lege doek.’ Dat leidde haar (op). Volgens
ingewijden kan ze nog niet ergens een
4

Toelichting
onverwachte knal horen of ze zal er in haar
werk iets mee doen. Alles inspireert, levert
ideeën. In elke kraak of zucht zit muziek.
Natuurlijk zijn er ook – gewoon –
componisten die haar op het spoor zetten.
Twee voorop, en niet bepaald elkaars
naaste buren. Nabij in de tijd is Karlheinz
Stockhausen. ‘De vroege vooral, van
Gruppen. De confrontatie met vormen van
geluid die nog niemand ooit gehoord had.
Voor mij is hij een van de twee grootste
muziekgenieën.’ De andere, drie eeuwen
oud, is Johann Sebastian Bach. Elke dag
speelt ze wel even een fuga of inventio van
hem (Nas studeerde ook piano). Is ze soms
religieus? ‘Nee. Maar met zijn muziek stap ik
wel even uit de vluchtigheid en jachtigheid
van het leven. Ik kan me erin terugtrekken.
Hij bezweert de chaos in mijn hoofd, zelfs
zijn snelle delen ademen rust. Ik woon in
Tilburg. Midden in het drukke centrum staat
daar een oud kapelletje. Daar ga ik wel eens
even binnen. Rust. Precies zo is de muziek
van Bach voor mij. Bovendien focust hij je
als luisteraar met zijn tegelijk complexe
én heldere polyfonie. Naast de prachtige
details moet je ook al die lijntjes volgen.
Contemplatief bijna. Misschien komt er nog
wel een klein Bach-achtig stukje van me in
de voorstelling.’
Haar muziek is vaak theatraal. Theater,
muziek: horen bij elkaar. Een werk als
I Delayed People’s Flights by Walking
Slowly in Narrow Hallways uit 2005,
naar een toneeltekst van de recente
Nobelprijswinnaar Peter Handke,
is exemplarisch. Het is eerder een
performance: vier spelers op vier stoelen
met uitzicht op vier elektronisch versterkte
schoolborden met live-elektronica. Maar
voor haar ‘gewoon een compositie om live
op een podium uit te voeren’. Het visuele en
theatrale ervaart ze niet als ‘omweg naar de
muziek. Het uitwerken van vorm en inhoud,
het plaatsen van gebeurtenissen en acties in
de tijd is niet anders dan wanneer je alleen
met geluid gewerkt zou hebben. Of als er
nooit geluid aan te pas zou komen. Het is
voor mij een en hetzelfde.’ Een procedé dat
ook wel op Het arsenaal der ongeleefde
dingen van toepassing is, dat zoveel meer en
anders is dan puur gecomponeerde muziek.
Teun Hocks, beeldend kunstenaar
De tweede ‘auteur’ van dit Arsenaal is
beeldend kunstenaar Teun Hocks. Zijn
techniek: foto’s maken, liefst in zwart-wit,
en die dan met olieverf overschilderen.
Bewerken, invullen. Uitlichten. Of juist
onderbelichten. Het resultaat zet zich
onmiddellijk vast in je geheugen. Zijn
werk is inmiddels wereldwijd te zien. Het
is realistisch maar vreemd, grappig maar
soms ook een beetje onthutsend. Clownesk.
Foto’s, beelden – nu gemaakt maar vaak
refererend aan de voorbije wereld van
het variété en het reizende circustheater,
of, ondanks hun kleur, aan de zwart-wit
slapstick van Keaton en Chaplin. Dat waren
filmmakers maar ook Hocks’ beelden
zijn ‘films’, ultrakorte weliswaar, scènes
of fragmenten van verhalen waarvan het
verloop en de afloop onzeker zijn. Altijd
gebeurt er iets. ‘Alleen draaien de films van
5

Toelichting
Hocks niet in een bioscoopzaal. Ze bestaan
in de vorm van ‘ongetitelde’ film stills – en in
de verbeelding van de kijker’, zei directeur
Dingeman Kuilman naar aanleiding van een
overzichtstentoonstelling in het Stedelijk
Museum Breda. Daarbij hebben Hocks’
beelden altijd iets sterk herkenbaars. Bij alle
verschil in techniek geven ze je, zoals een
van de musici van NAP het zei, hetzelfde
gevoel als wanneer je door een bundel
van Peter van Straaten bladert. De mens
blundert, maar dat is niet erg.
Hocks’ werk is daarnaast een pleidooi voor
speelsheid en verwondering. De man die op
zijn foto-schilderijen vaak in beeld verschijnt
– altijd Hocks zelf, hoewel volgens Mayke
Nas ‘niet uit opdringerigheid maar omdat hij
gewoon te aardig is om een ander zijn wil op
te leggen’ – heeft vaak iets klungeligs. Geen
held maar slachtoffer. Dat zich bovendien
niet verzet maar zich erbij neerlegt, zoals
letterlijk op het beeld van de iconische
trommelaar die slap over zijn kapotte
trommel hangt. Het werd de blikvanger van
Het arsenaal der ongeleefde dingen. Door
hun techniek hebben zijn foto-schilderijen
ook iets ongerijmds of zelfs onmogelijks.
Iemand heeft een pijp in zijn mond met de
kop naar beneden: de ‘logica’ van Hocks wil
dan dat ook de rook niet omhoog gaat maar
omlaag.
Nieuw Amsterdams Peil, zeven musici
En dan de derde ‘auteur’ van Het arsenaal
der ongeleefde dingen: de zeven musici op
het podium. Nieuw Amsterdams Peil, dat
zich graag een ‘onverschrokken band’ noemt
(let even op dat woord ‘band’). Zonder
dirigent, wat grote alertheid van de spelers
vereist, hen meer vrijheid verleent. Zoals
violiste Heleen Hulst, die NAP veertien jaar
geleden samen met pianist Gerard Bouwhuis
initieerde, zegt: ‘Ja, er zijn vele kapiteins op
dit schip. Iedereen mag van alles roepen.’
Hun inbreng bepaalt zich zelden tot spelen
alleen. Ook vanavond weer. De musici
droegen zelf ideeën aan, speelden met die
van Nas, bogen ze om naar hun instrument.
Sterker: de voorstelling bestaat deels uit
improvisatie. Zo waren de ‘instructies’ die
Nas trombonist Koen Kaptijn gaf in de
scène Paard even doeltreffend als summier.
‘Bries wat in je trombone.’ Ze laat hem graag
de vrije teugel. ‘Want Koen is de man die
op dát moment op het podium staat. Hij
heeft mij niet nodig. Hij weet beter dan ik
lang van te voren en op papier kan weten,
hoe de situatie op dat specifieke moment
binnen de voorstelling is. Die is namelijk óók
afhankelijk van hoe bijvoorbeeld de vorige
scène ging; hij voelt de spanning en de sfeer
op het moment aan.’ Wat niet wegneemt
dat het voor de perfectioniste Nas, met
altijd minutieus uitgewerkte partituren, wel
doodeng is, zulke improvisaties.
Unieke voorstelling
Elke avond is het weer een unieke, eenmalige
voorstelling. Hij is onherhaalbaar. En zou
nooit door een ander ensemble dan NAP
kunnen worden gespeeld. Het zou al raar
zijn wanneer bijvoorbeeld door ziekte een
van de leden vervangen moest worden: dit
verstoort de balans, het unieke samenspel.
6

Toelichting
Wie een blik in Nas’ partituur werpt, ziet
tot zijn verbazing dat daar nergens ‘piano’,
‘euphonium’ of zelfs maar ‘stem’ te lezen
staat, maar ‘Gerard’, ‘Merel’, ‘Rianne’. Zó op
de individuen geschreven is deze partituur!
De partituur is helemaal op
de individuen geschreven.
Het arsenaal der ongeleefde dingen, op hun
initiatief ontstaan, is echt een voorstelling
naar de hand van NAP. Liefst speelt men
muziektheater. Violiste Hulst: ‘Mayke cast
musici op hoe ze op het podium ‘werken’.
Op hoe hij of zij eruit ziet tijdens het spelen,
op de totale verschijning. Je bent hier als
musicus zoveel méér dan iemand die zijn
instrument bespeelt. Je bent onderdeel
van een scène. We worden allemaal
aangesproken op een zekere veelzijdigheid.
Zozeer zelfs dat ik op een bepaald moment
dacht: mag ik ook nog vioolspelen? Ik
krijg een zingende zaag in handen, een
buisklok, het is retespannend om ineens
even slagwerker te moeten zijn. Het heeft
allemaal iets onvoorspelbaars, maar dat
past juist weer goed bij het speelse van de
voorstelling. Ik weet van te voren nooit hoe
mijn zaag zal klinken; de eerste noot is altijd
weer een verrassing. Of dat zilverpapier
tussen de vioolsnaren om het gezoem van
een vlieg te imiteren: valt niet zorgvuldig te
prepareren. De poging maakt echter deel uit
van de charme. Het heeft iets ontroerends
als een mens met al zijn concentratie iets
probeert. In mislukking zit schoonheid. Iets
wat ook Teun met zijn werk wil laten zien. Ik
verheug me eigenlijk nu al op de eerste fout
die we gaan maken en hoe we daar uit gaan
komen!’
Weergave van het imperfecte
Waarbij het met dat ‘fouten’ maken wel
zal meevallen. Er is lang en zorgvuldig
nagedacht, voorbereid, overlegd,
gediscussieerd. Soms hele dagen lang, zoals
die dag dat de repetitie ’s morgens vroeg in
Amsterdam begon en om 11 uur ’s avonds
eindigde in Leuven, waar het de volgende
dag ‘concert’ zou zijn. Tijdens de autorit
gingen de besprekingen gewoon door –
Het arsenaal der ongeleefde dingen, dit
allemaal, ontstaan na die gedenkwaardige
dag in 2015, toen Mayke Nas tijdens een
overzichtstentoonstelling in CODA in
Apeldoorn het werk van Hocks ‘opnieuw’
zag. Ze kende zijn schilderijen al – haar
tante, de kunstenares Moniek Toebosch, en
Hocks waren goed bevriend – maar toen was
er opeens die schok der herkenning. ‘Jemig,
dit is eigenlijk wat ik óók doe. Maar dan in
beeld.’ Het op het verkeerde been zetten.
De tragiek achter de humor. Kunst die je
aan het lachen maakt maar toch serieus is.
En vooral de weergave van het imperfecte.
Het niet-gelikte. Het gevoel van: uh, wat is
hier gaande, maar we gaan dapper verder
en doen alsof normaal is wat duidelijk niet
normaal is. En ontstond de wens ooit samen
te werken.
Zoals Mayke Nas steeds heeft benadrukt,
was Hocks’ werk het vertrekpunt van
Het arsenaal. Soms was het werk zelfs
7

Toelichting
intimiderend voor haar. Ze stootte
regelmatig op een compositorisch dilemma.
‘Een beeld van Teun is tsják!, in één keer
raak. Een ervaring binnen één seconde. Ga
je dat dan uitwerken met muziek, dan kan
het zijn dat je dat beeld vager maakt. Dat
was zoeken.’ Andere keren bleek juist een
al eerder door haar gecomponeerd werk,
waarin een pianist vier andere spelers
bespeelt als marionetten, naadloos bij beeld
van Hocks aan te sluiten.
Alles bij elkaar ontstond een prachtige
parade van taferelen. Anders dan gepland,
anders dan verwacht. Iets dat als ongeleefd
terzijde was geschoven bleek juist
levensvatbaar. En niet alleen omdat een van
de musici blij uitriep: ‘Mijn ongeleefde leven
is, dat ik acteur had willen zijn. Droom ik wel
eens van. En nu ben ik het dan toch even
een beetje!’
Tekst toelichting: Stephen Westra
8

Biografieën
Componisten
Mayke Nas
Theater, video, tekst en
choreografie zijn vaak een
geïntegreerd onderdeel
van de composities van
Mayke Nas (Den Haag,
1972). Ze werkt graag
met ongebruikelijke
speeltechnieken en
objecten, en geeft haar
stukken speelse titels.
foto: Jenny Audring / Maurice Haak
Zo schreef ze I Delayed
People’s Flights By
Walking Slowly In Narrow
Hallways voor vier
spelers, vier stoelen, vier
versterkte schoolborden
en live elektronica in
samenwerking met
Wouter Snoei. Ze ontving
de Matthijs Vermeulen
Aanmoedigingsprijs 2003
voor haar stuk (w)here en
de Anjer Muziekprijs 2005
voor La chocolatière brûlée.
In het seizoen 2011-2012 was
ze artist in residence van het
Berliner Künstlerprogramm
des DAAD. Ze werkte
samen met het Nieuw
Ensemble, Asko|Schönberg,
Slagwerk Den Haag, het
Koninklijk Concertgebouw
Orkest, Bl!ndman, de Neue
Vocalsolisten, Eighth
Blackbird, het Ragazze
Quartet en anderen. Van
oktober 2016 tot november
2018 was ze Componist des
Vaderlands.
9

Biografieën
Uitvoerenden
Teun Hocks
Decor
Teun Hocks studeerde
van 1966 tot 1970 aan de
Academie voor Beeldende
Kunsten St-Joost Breda.
Samen met Moniek
Toebosch, Pieter Laurens
Mol, Marius Boender, Harrie
de Kroon en Sef Peeters
maakte Hocks deel uit van
een groep kunstenaars
die zich in de stad
manifesteerde.
In tegenstelling tot de
meeste kunstenaars in de
10
jaren 70, die conceptueel
werkten, zocht Hocks naar
een manier om zijn werk
toegankelijker te maken.
Hij stelde foto-schilderijen
samen met eigenhandig
gemaakte decors en
rekwisieten. Van deze
‘voorstellingen’ – waarin hij
zelf figureert – maakte Hocks
analoge zwart-witfoto’s die
hij inkleurde met olieverf.
Naast geënsceneerde
foto-schilderijen bestaat
Hocks’ vroege werk uit
video en performance. Zijn
werk was onder andere
te zien in CODA Museum
(Apeldoorn), Heden (Den
Haag) en P.P.O.W. Gallery
(New York). Hocks was
als docent verbonden aan
de Design Academy in
Eindhoven (1980 - 2012) en
de Gerrit Rietveld Academie
in Amsterdam (1991 - 2000).
Ria Marks
Regie
Ria Marks (Amsterdam,
1953), theatermaker/
actrice/regisseur, volgde
de Akademie voor
Expressie door Woord en
Gebaar in Utrecht en een
mime-opleiding aan de
Theaterschool.
Sinds 1983 is Marks een
van de vaste makers bij
Orkater. Samen met Titus
Tiel Groenestege, die ze
in Utrecht leerde kennen,
maakte ze onder andere
het theaterdrieluik Valse
Wals (1998) - Bankstel
(2000) - Zucht (2002).

Biografieën
Met filmregisseur Mark de
Cloe maakten Marks en
Tiel Groenestege de op
dit drieluik geïnspireerde
film Valse Wals (2005)
waarvoor zij de prestigieuze
Prix Italia wonnen, een
Canadese Rocky kregen en
genomineerd werden voor
een Emmy Award. Door de
jaren heen maakte Marks
bij Orkater onder meer de
internationale productie
Paniek in Berlijn (1985),
Onder het Melkwoud (1987)
en de monoloog La Voix
Humaine (2003). Ook was
Marks regelmatig in tv-series
en films te zien. Zo speelde
ze de rol van hoofdzuster
in De co-assistent en had
ze onder meer gastrollen
in Keyzer & De Boer
Advocaten, Van God Los en
Gooische Vrouwen.
Floriaan Ganzevoort
Lichtontwerp
foto: Bowie Verschuuren
Floriaan Ganzevoort
is lichtontwerper voor
theater, muziek, dans en
ruimtes. Hij studeerde af
als Theaterwetenschapper
aan de Universiteit
van Amsterdam op het
onderwerp ‘Licht als
dramaturgisch middel’.
Vanaf 2000 maakt Floriaan
voor diverse gezelschappen
lichtontwerpen. Door zijn
dramaturgische achtergrond
is het licht dat hij ontwerpt
altijd sterk verbonden
met de inhoud van de
voorstelling. Floriaan is
gespecialiseerd in de
opeenvolging van beelden
en de timing daarvan. Als
lichtontwerper werkte
Floriaan onder meer voor
De Nederlandse Opera en
de Nationale Reisopera,
Springdance Festival, De
Toneelmakerij, Anouk
van Dijk, Nederlands
Blazers Ensemble, Merlijn
Twaalfhoven en het
Asko|Schönberg. Hij won
in 2011 samen met Rieks
Swarte, Jacq. van Eeden
en Carly Everaert de TIN
Wijnberg Scenografieprijs
voor de voorstelling De
Storm van De Toneelmakerij.
11

Biografieën
Nieuw Amsterdams
Peil
Nieuw Amsterdams Peil
(NAP) werd in 2005
opgericht door violiste
Heleen Hulst en pianist
Gerard Bouwhuis. Als
collectief richten zij zich
op het spelen van een
breed kamermuziek- en
muziektheaterrepertoire
in een flexibele bezetting.
Hun focus ligt hierbij op de
muziek van nu.
De musici voelen zich
eerder een ‘band’ dan
12
een ensemble: weinig
hiërarchie en veel eigen
inbreng door iedere speler
afzonderlijk. Onderscheidend
zijn de vele nieuwe
muziektheaterproducties
die voor NAP worden
geschreven waarin de
ideeën van de componist
altijd centraal staan.
Voorbeelden van succesvolle
interdisciplinaire projecten
met Nederlandse
componisten zijn: Urwald van
Arnold Noordegraaf (met
film), Giacometti van Elmer
Schönberger (met dans),
Conversations with my
mother van Benedict Weisser
(met toneel), Narcissus
foto: Martina Simkovicova
van Calliope Tsoupaki (met
geur), Aan Barrels met
muziek van Reza Namavar
en Janco Verduin (voor
draaiorgel), Anaïs Nin van
Louis Andriessen en Uwe
Leipe Mastdramnis van Rob
Zuidam in regie van Jeroen
De Man. Afgelopen jaar was
er de succesvolle tournee
Spotlight met Michel van der
Aa en special guest Wende.
Met de Man en Oostpool
gaat NAP in 2020 voor het
Holland Festival een nieuwe
voorstelling maken rond de
Wittgensteins.

Verwacht
Nieuw Ensemble
Spot op John Adams
(i.s.m. Stichting Erasmusprijs)
Donderdag
avondserie
Do 28 nov 2019
Grote Zaal
20.15 uur
De Amerikaanse componist John Adams (1947) ontvangt
dit jaar de prestigieuze Erasmusprijs, een oeuvreprijs die
jaarlijks door Z.M. de Koning wordt uitgereikt binnen de
Geesteswetenschappen en de Kunsten. Adams komt naar
Nederland om de prijs in het Koninklijk Paleis Amsterdam
in ontvangst te nemen en aansluitend dit concert bij te
wonen. Op het programma staat nieuw en ouder werk van
gelijkgestemde componisten en natuurlijk van John Adams
zelf. Zoals zijn zelden uitgevoerde Gnarly Buttons voor
soloklarinet, samples en een ensemble van dertien musici.
Gnarly Buttons had bij uitstek voor het Nieuw Ensemble
geschreven kunnen zijn, met onder andere mandoline en
gitaar in de bezetting. De virtuoze solopartij is voor klarinet:
het instrument van de componist én dat van zijn vader. De
muzikale ideeën variëren van grote eenvoud tot swingende
vervorming. Beknopt en jazzy, met een respectvolle knipoog
naar zijn grote Amerikaanse voorgangers, is American
Berserk. John’s Book of Alleged Dances bestaat uit pakkende
dansen van uiteenlopend karakter. Met Circle with four trios,
conductor and audience speelt Nieuw Ensemble een van zijn
topstukken, door de Chinese componist Tan Dun speciaal
voor hen geschreven. De jonge Nederlander Rick van
Veldhuizen componeerde voor deze gelegenheid een korte
hommage aan John Adams.
John Adams
foto: Allen J Schaben
Programma: John Adams Delen uit John’s Book of Alleged
Dances - voor strijkkwartet en prerecorded cd / American
Berserk / Gnarly Buttons / Rick van Veldhuizen Pavane,
corrodanse / Tan Dun Circle with four trios, conductor and
audience
13

Verwacht
November
za 30 nov / 14.15 uur
De IJ-Salon
Sranan poku – een
Surinaams feest
zo 1 dec / 15.00 uur
Sweelinck Barokorkest +
MUSA
Mozarts Grote Mis
vr 22 nov / 20.15 uur
La chute de la maison
Usher (1928)
BL!NDMAN
za 30 nov / 20.15 uur
Amsterdam Sinfonietta +
Ning Feng
Goldbergvariaties
zo 1 dec / 20.15 uur + GT
Holland Baroque + London
Community Gospel Choir
Gospel Baroque: Hallelujah!
za 23 nov / 20.15 uur
a nocte temporis +
Reinoud Van Mechelen
De charme van de haute-contre
Kijk Muziek!
zo 24 nov
13.30 + 15.30 uur /
Kleine Zaal
KLANK (2-4)
Dadodans
zo 24 nov / 13.30 uur
Tuinieren met slagwerk (6+)
Slagwerk Den Haag
wo 27 nov / 20.15 uur
Nederlands Kamerkoor
Brahms, Strauss en Wagner
do 28 nov / 20.15 uur
Nieuw Ensemble
Spot op John Adams
(i.s.m. Erasmus Stichting)
vr 29 nov / 20.30 uur
Under the skin
s t a r g a z e
December
MicroFest
zo 1 dec
Eendaags festival voor
microtonale muziek.
Zie www.muziekgebouw.nl/
microfest
11.00 uur / Kleine Zaal
Vokalprojekt 31 + Ere
Lievonen
Contrasten
15.00 uur / Kleine Zaal
Scordatura Ensemble
A lecture-performance
about Harry Partch
20.15 uur / Kleine Zaal
Ensemble SCALA
The Evening of the
Microtone
zo 1 dec / 13.00 uur /
Atriumzaal
Workshop SoundLAB
Voor kinderen (7+) met
volwassenen
WannaSwing
Op de kade voor het
Muziekgebouw staat de
interactieve muziekinstallatie
WannaSwing van theatermaakster
Caecilia Thunissen
en scenograaf Jan Boiten. Acht
schommels sturen composities
aan van hedendaagse
componisten als Joey Roukens,
Mayke Nas en Rob Zuidam.
Zie voor meer informatie
muziekgebouw.nl/wannaswing
Huil van de Wolff
Elke 22e van de maand
klinkt om 20.00 uur het
geluidsmonument Huil van de
Wolff van Martijn Padding ter
herinnering aan oprichter van
het Muziekgebouw Jan Wolff
(1941 - 2012). Zie voor meer
informatie muziekgebouw. nl/
huilvandewolfff
Geheimtips
Bijzondere concerten
die je niet mag missen
14

Foto: Erik van Gurp
4’33 grand café
Kom voor het concert eten in
Grand café 4’33. Reserveren:
020 788 2090 of 433grandcafe.nl.
Bij de prijs inbegrepen
Reververingskosten en garderobe
zijn bij de kaartprijs inbegrepen.
Ook een pauzedrankje, tenzij anders
vermeld op uw concertkaartje.
Bij concerten zonder pauze staan
drankjes klaar na afloop van het
concert.
Rondom het concert
- Na aanvang van het concert heeft
u geen toegang meer tot de zaal.
- Zet uw mobiele telefoon uit voor
aanvang van het concert.
- Het maken van beeld- of geluidsopnamen
in de zaal alleen met
schriftelijke toestemming.
- Algemene Bezoekersvoorwaarden
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Steun het Muziekgebouw
Inkomsten uit kaartverkoop dekken
ten dele onze kosten. Word vriend
of doneer: met uw extra steun
kunnen we concerten op het
hoogste niveau blijven organiseren.
Meer informatie:
muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven?
Blijf op de hoogte van nieuw geboekte
concerten of ander nieuws.
Volg ons via onze e-nieuwsbrief
(aanmelden op muziekgebouw.nl),
Facebook, Twitter of Instagram.
Dank!
Wij kunnen niet zonder de steun van
onze vaste subsidiënten en Vrienden
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen
daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
15