2020 02 27 Insomnio

Toelichting
kleurrijk virtuoos. Muziek vol glissandi,
dwars glijdende dubbeltonen in de blazers,
microtonen, flageoletten en nog zo wat. Het
heeft een vrolijk anarchistische ondertoon.
Of u wat hier staat serieus moet nemen
is overigens zeer de vraag. Tiensuu heeft
er in een essay op gewezen dat mensen
die de programmatoelichting niet gelezen
hebben een heel ander werk horen dan zij
die dat wel doen en dat het heel moeilijk is
vast te stellen wie er dan wel ‘gelijk’ heeft.
In datzelfde essay schrijft hij dat de kracht
van muziek niet in de klank schuilt, maar
in de abstracte structuur die door de klank
wordt gedragen. Het gaat dus helemaal niet
om de referenties aan vogels of aan jachtige
achtervolgingen, maar om wat op papier
staat voordat dit via de instrumenten heeft
geklonken. Maar als de klank alleen maar
drager van een structuur is en er op zichzelf
niet veel toe doet, waarom staan er dan
zo veel gedetailleerde kleureffecten tot en
met dat hondengeblaf uitgeschreven in de
partituur?
Seung-Won Oh
Vanapriya
In Vanapriya (te vertalen als ‘Geliefd Bos’),
de première van Seung-Won Oh, zitten
referenties aan de zang van paradijsvogels;
korte gestes met snelle toonherhalingen,
meer een versiering dan van een duidelijk
afgebakende melodie. Ze verruimde dat
concept vervolgens door de paradijsvogels
in hun natuurlijke omgeving te plaatsen,
wat het mogelijk maakte behalve de
paradijsvogels ook andere vogels en
natuurgeluiden te incorporeren.
‘Ik moest de vogels in een context plaatsen,
omdat hun habitat ze laat floreren en ze
tot de ongelooflijke schepsels maakt die ze
zijn’, mailde Oh. Dat het stuk niet als een
volière klinkt, komt omdat Ohs muzikale
persoonlijkheid zeker zo sterk doorklinkt als
de vogels die haar inspireerden. Haar muziek
heeft door de klare lijn, de eenvoud en de
herhaling een ritueel karakter dat verwant is
aan de traditionele Aziatische muziek. Lang
liggende noten, veelvuldige toonherhalingen
en vluchtig verschietende motieven zetten
de tijd soms bijna stil. Ook als het sneller
wordt, is er een onderliggende ernstige rust
– eveneens een invloed uit het verre Oosten.
De strak gecontroleerde structuur van haar
werk is daarentegen eerder gekleurd door
de twintigste-eeuwse, westerse abstractie.
Uiteindelijk wint die abstractie het in
Vanapriya van de inhoud – de vogelmotieven.
‘Het is niet noodzakelijk de vogelzang te
herkennen, om de compositie te kunnen
waarderen, hoewel het zeker opwindend
kan zijn een vogel in het stuk te herkennen’,
schrijft Oh: ‘Uiteindelijk gaat het mij erom
goed georganiseerde, goed klinkende en
efficiënt functionerende muzikale structuren
te maken, die los staan van het muzikale
materiaal waaruit de cellen van het stuk
zijn opgebouwd. In Vanapriya zijn vogel- en
natuurgeluiden het materiaal van de cellen,
maar ik was meer geïnteresseerd in hoe van
5