You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Publicaties</strong><br />
‘<strong>Perennial</strong> <strong>Power</strong>’<br />
e<br />
2 <strong>helft</strong> <strong>2020</strong>
Astrantia major<br />
Ontwerp een spannende tuin<br />
met vaste planten<br />
In traditionele tuinontwerpen is de bloeikleur vaak de belangrijkste eigenschap op basis waarvan<br />
planten worden gekozen. Onder invloed van onder andere de ontwerpers van de Dutch Wave<br />
spelen nu ook de bloemvorm (aar, scherm, pluim enzovoort), de structuur van de plant en de<br />
bladvormen en -kleuren een rol van betekenis. Dat maakt het ontwerpen met vaste planten een<br />
stuk spannender!<br />
Auteur: Marianne Greiner van Versicolor Tuinen en Tuinontwerp op basis van input van <strong>Perennial</strong> <strong>Power</strong><br />
subtielere of koelere tinten. Met vaste planten<br />
heb je gelukkig oneindig veel mogelijkheden<br />
om elke tuin sfeervol in te kleuren. Kleuren die<br />
aan de warme kant van het spectrum zitten,<br />
zijn expressief, vallen op en trekken de aandacht.<br />
Een hot border met tinten geel, oranje en<br />
rood kan heel mooi zijn, mits het kleurgeweld<br />
hier en daar wat ‘geblust’ wordt. Groen doet<br />
dat sowieso, maar ook met purperbladige of<br />
grijsbladige planten voorkom je dat het geheel<br />
onrustig wordt. Koele kleuren, zoals blauw,<br />
brengen diepte in een border. Dat geldt ook<br />
voor purpertinten, die in vele kleurenschema’s<br />
tot hun recht komen en iets gedistingeerds<br />
toevoegen. De klassieke combinatie van blauw,<br />
paars en roze werkt sfeervol uit.<br />
Kleurenschema, warm of koud?<br />
In overleg met de klant wordt een kleurenschema<br />
gekozen; dat is vooral afhankelijk van<br />
persoonlijke smaak. De ene persoon is dol<br />
op warme kleuren, de ander kiest liever voor<br />
Bladkleur en -structuur als basis<br />
Bloei is tijdelijk, dus een goede keuze uit fraaie<br />
bladplanten is minstens zo belangrijk. Er zijn<br />
planten met geelgroen blad (bijvoorbeeld<br />
Heuchera ‘Lime Green’, Hosta ‘Piermont Gold’,<br />
Milium effussum ‘Aureum’), blauwgroen blad<br />
Festuca glauca ‘Intense Blue’<br />
Hosta<br />
Stachys byzantine ‘Big Ears’<br />
98<br />
7/<strong>2020</strong>
4 min. leestijd<br />
SORTIMENT<br />
Pulmonaria saccharata ‘Mrs. Moon’<br />
Primula<br />
Epimedium<br />
(Hosta ‘Halcyon’, Festuca glauca), grijzig blad<br />
(Stachys byzantina, Salvia off. ‘Berggarten’,<br />
Artemisia ludoviciana), caramel- en bronstinten<br />
(Heuchera ‘Caramel’, Epimedium grandiflorum)<br />
en dan zijn er ook nog de purperbladigen<br />
(Heuchera ‘Palace Purple’ of ‘Prince’, Lysimachia<br />
‘Firecracker’, Rodgersia-soorten.) Daarnaast is<br />
er gevlekt, gestreept en gespikkeld blad; denk<br />
aan de vele Pulmonaria-, Tiarella- en Brunneracultivars.<br />
Ook de bladstructuur – groot en grof<br />
of smal en fijntjes – is van het vroege voorjaar<br />
tot aan de winter mooi en vormt de basis van<br />
een aantrekkelijke beplanting.<br />
De overvloed van de zomer<br />
Als de lente overgaat in de zomer, voegen<br />
steeds meer planten zich bij het kleurenpalet,<br />
terwijl ze snel uitgroeien en de laatste kale<br />
grond bedekken. Hieronder staan de tien toppers:<br />
1. Echinacea (rode zonnehoed): een nazomerbloeier<br />
en vlindermagneet. Vooral de roze<br />
(bijvoorbeeld ‘Magnus’) en witte soorten (bijvoorbeeld<br />
‘White Swan’) zijn sterk en komen<br />
in groepen of samen met siergrassen goed tot<br />
hun recht.<br />
alles is vergeten bij de majestueuze bloei van<br />
deze hoge tuinkoningin.<br />
3. Nepeta (kattenkruid): biedt veel keuze, waaronder<br />
N. subsessilis, N. racemosa en de hogere<br />
N. sibirica. Blauw is de meest voorkomende tint,<br />
maar de roze N. ‘Dusk to Dawn’ is ook zeer fraai.<br />
4. Phlox (vlambloem): zowel Phlox paniculata<br />
met ‘oogje’ (afwijkende kleur hart) als de hoger<br />
groeiende cultivars (bijvoorbeeld ‘Blue Paradise’<br />
of de witte ‘David’) geuren heerlijk en bloeien<br />
vaak nogmaals na het snoeien.<br />
Jaarrond bloei, lente brengt kleur<br />
Door in elk beplantingsplan te kiezen voor<br />
een ruim assortiment vaste planten met hun<br />
eigen bloeiperiode, zorg je ervoor dat de tuin<br />
jaarrond aantrekkelijk is. Het is fijn als er elke<br />
maand iets leuks te ontdekken is in de tuin<br />
en je de seizoenen zo intens kunt beleven. De<br />
lente begint al vroeg met de bloei van longkruid<br />
(Pulmonaria-soorten). De sleutelbloem<br />
(Primula, zoals P. veris, P. vulgaris en P. denticulata)<br />
houdt van een niet te droge bodem. Een<br />
bodembedekker die ook schaduw verdraagt, is<br />
de elfenbloem (Epimedium). Als je het wintergroene<br />
blad eind februari wegknipt, geniet je<br />
vanaf april van de sierlijke kleine bloemetjes.<br />
Onmisbaar is het gebroken hartje (Dicentra<br />
spectabilis), dat behalve in het roze ook in het<br />
wit (‘Alba’) en donkerrood (‘Valentine’) zorgt<br />
voor lentesfeer. Wildemanskruid (Pulsatilla) wil<br />
een drogere bodem en bloeit laag bij de grond<br />
in blauw of wit. Daarna zijn de zaadpluizen een<br />
leuke bonus. Wil je iets bijzonders toevoegen,<br />
kijk dan ook eens naar Lamium orvala. Deze<br />
grote roze dovenetel heeft prachtig blad en<br />
biedt veel nectar voor de eerste hommels.<br />
2. Delphinium (ridderspoor): vraagt het nodige<br />
werk van de tuineigenaar (losse bodem, veel<br />
organisch materiaal en aanbinden), maar dat<br />
Nepeta<br />
5. Aquilegia (akelei): de vrolijke danseressen van<br />
de voorzomer, van de gewone blauwe A. vulgaris<br />
tot meerkleurige A. ‘Biedermeier en gevuld-<br />
Aquilegia vulgaris<br />
www.stad-en-groen.nl<br />
99
SORTIMENT<br />
bloemigen zoals A. ‘Nora Barlow’. Onmisbaar in<br />
minder formele beplantingen.<br />
6. Campanula (klokjesbloem): van laag bij de<br />
grond (C. portenschlagiana en C. poscharskyana)<br />
tot natuurlijk (C. persicifolia) of hoog (C. ‘Loddon<br />
Anna’), Campanula biedt planten voor elke<br />
zomertuin.<br />
7. Aconitum (monnikskap): A. napellussoorten<br />
bloeien diepblauw, wit (‘Album’,<br />
‘Schneewitchen’) en soms zachtblauw (A.<br />
‘Stainless steel’) of zelf tweekleurig (‘Bicolor’).<br />
8. Astrantia (Zeeuws knoopje): voor tuineigenaren<br />
op vochtvasthoudende bodem een<br />
feest! Er zijn vele geweldige cultivars naast de<br />
gewone A. major, zoals A. ‘Roma’ (stevig roze),<br />
‘Ruby Wedding’ (rozerood), ‘Claret’ (dieprood) of<br />
‘Shaggy’ (grote wit-groene bloem).<br />
9. Coreopsis (meisjesogen): in de volle zon<br />
gooi je hoge ogen met de lagere C. verticillata<br />
‘Moonbeam’ (bleekgeel) en ‘Zagreb’ (boterbloemgeel).<br />
Bijna manshoog wordt C. tripteris<br />
(heldergeel met donker hartje).<br />
10. Geranium (ooievaarsbek): behalve<br />
G. ‘Rozanne’ zijn er talloze sterke en langbloeiende<br />
variëteiten, zoals G. ‘Ann Folkard’ (limegroen<br />
blad, rozerode bloei), G. ‘Brookside’ (rankend<br />
blauw) en de G. Nodosum-cultivars die zelfs in<br />
droge schaduw maandenlang bloeien.<br />
‘Mönch’, A. ‘Little Carlow’) naar schoonheden als<br />
A. pyrenaeus ‘Lutetia’ (zachtblauw) en nieuwelingen<br />
als A. eroicoides ‘Pixie Red Eye’ (rozerood).<br />
Tot slot zijn natuurlijk hemelsleutel (Sedum) en<br />
zilverkaars (Actaea, vroeger Cimicifuga) meer<br />
dan het vermelden waard voor de late bloei.<br />
Winterse schoonheid<br />
In de winter gaat een groot deel van de aandacht<br />
naar de structuur van planten. Planten<br />
met een sterk silhouet stelen nu de show,<br />
zoals de etage-stengels met zaaddozen van<br />
Phlomis russeliana (brandkruid) of de berijpte<br />
bolletjes van Eyngium-soorten (kruisdistel). De<br />
showstopper van de winter qua bloei is natuurlijk<br />
Helleborus (kerstroos, nieskruid). Vooral H.<br />
Orientalis-hybriden zijn sterk en verkrijgbaar in<br />
een fantastisch kleurenpalet. Ook wintergroene<br />
varens, siergrassen en bodembedekkers geven<br />
nu structuur en subtiele schoonheid.<br />
Geranium ‘Brookside<br />
Herfstbloeiers verlengen het seizoen<br />
Vanaf de nazomer tot november valt er veel te<br />
beleven in een goed doordachte tuin. Dit begint<br />
in september met Rudbeckia (zonnehoed).<br />
R. fulgida ‘Goldsturm’ in okergeel is een oersterke<br />
en betrouwbare doorbloeier. Voor kleinere<br />
tuinen is R. ‘Little Goldstar’ geschikt en achter in<br />
een hoge border steelt R. nitida met enige steun<br />
de show. R. triloba past goed in prairiebeplanting<br />
op droge grond.<br />
De overgang van de nazomer naar de herfst<br />
wordt begeleid door de latere Anemone,<br />
zoals de bekende A. ‘Honorine Jobert’ (wit) en<br />
‘Hadspen Abundance’ (rozerood) en lagere<br />
soorten zoals A. ‘Whirlwind’ (gevuld wit) en<br />
A. ‘Pamina’ (dubbel rozerood). Ondertussen<br />
bloeien dan ook de herfstasters, van laag (Aster<br />
dumosus-hybriden) tot flink invasief, maar<br />
beeldschoon (A. ageroides ‘Ezo Murazaki), via<br />
adembenemend blauw (A. thomsonii, A. frikartii<br />
Marianne Schreiner<br />
BE SOCIAL<br />
Scan, lees & deel!<br />
Aconitum napellus<br />
Tip: de beste tijd om te planten is het najaar<br />
Het najaar is voor bijna alle vaste planten bij<br />
uitstek geschikt voor aanplant. De bodem<br />
is nog warm genoeg, zodat de planten tijd<br />
hebben om alvast nieuwe wortels te vormen.<br />
Vanwege de komende rustperiode in<br />
de winter gaat er nu geen energie verloren<br />
aan bloei of bladgroei. In de lente kunnen<br />
de planten dan direct goed water en voedingsstoffen<br />
opnemen.<br />
Actaea simplex White Pearl IV218982 <strong>Perennial</strong> power<br />
www.stad-en-groen.nl<br />
101
Ogrodowe elegantki<br />
Trawy ozdobne stają się coraz bardziej<br />
popularne z uwagi na ich<br />
piękny, naturalny wygląd. Sylwetki,<br />
które tworzą łodygi i pióropusze,<br />
nadają ogrodowi wyjątkowego charakteru<br />
przez cały rok. Także na<br />
przednówku. Widoczna jeszcze<br />
wtedy delikatna warstewka szronu<br />
sprawia, że ogród przypomina krainę<br />
czarów.<br />
trzeba nawet przycinać - wystarczy<br />
usunąć mniej atrakcyjne liście.<br />
Trwałe i łatwe w utrzymaniu<br />
Zimą trawy są nie tylko piękne,<br />
ale też stanowią schronienie dla<br />
owadów i małych ssaków. Ptaki<br />
wydziobują ziarna z pióropuszy,<br />
Późną jesienią trawy,<br />
które nie są wiecznie<br />
zielone, przybierają<br />
słomiany kolor. Ich<br />
martwe łodygi tworzą<br />
niezwykle eleganckie<br />
sylwetki, które delikatnie<br />
kołyszą się na<br />
wietrze i hipnotyzują<br />
nadającą im uroku<br />
warstewką szronu. Z<br />
przycięciem traw do<br />
wysokości od 5 do 10<br />
cm nad ziemią można<br />
poczekać do marca<br />
lub kwietnia. Wtedy<br />
natychmiast zaczną<br />
wypuszczać nowe,<br />
świeże liście. Dzięki<br />
temu można cieszyć<br />
nimi wzrok rok po roku.<br />
Sylwetki traw<br />
wiecznie zielonych<br />
wyglądają równie zachwycająco.<br />
Tych nie<br />
a z łodyg i liści budują swoje<br />
gniazda. Bez względu na to,<br />
czy ogród jest pełen słońca, czy<br />
częściowo bądź całkowicie zacieniony,<br />
dostępnych jest tak<br />
wiele gatunków traw ozdobnych,<br />
że na pewno każdy znajdzie<br />
odpowiednie dla siebie.<br />
Co więcej, trawy to rośliny<br />
trwałe i łatwe w utrzymaniu.<br />
Wiele odmian, wiele zastosowań<br />
Trzcina pospolita (Calamagrostis),<br />
rozplenica oścista (Pennisetum),<br />
miskant (Miscanthus), japońska<br />
trawa kaskadowa (Hakonechloa),<br />
proso rózgowe (Panicum),<br />
turzyca (Carex) czy owsica<br />
(Helictotrichon)… To tylko kilka<br />
traw, które prezentują niezwykłe<br />
sylwetki o tej porze roku. Można<br />
posadzić je w dużych kępach lub jako<br />
pojedyncze okazy. W obu przypadkach<br />
warto połączyć je z kwitnącymi<br />
roślinami wieloletnimi, na<br />
przykład ciemiernikiem korsykańskim<br />
(Helleborus argutifolius). Trawy<br />
zasadzone w doniczkach doskonale<br />
sprawdzą się także jako ozdoba<br />
patio lub balkonu.<br />
14<br />
Florysta
Interesujące fakty<br />
Podobnie jak zboża, trawy ozdobne należą do jednej z<br />
największych rodzin roślin: wiechlinowatych, czyli<br />
traw. Liczy ona około jedenaście tysięcy gatunków.<br />
Więcej inspiracji i praktycznych wskazówek można<br />
znaleźć na <strong>Perennial</strong> <strong>Power</strong>, www.perennialpower.pl<br />
Źródło: iVerde<br />
Florysta<br />
15
Projekt: ogród<br />
Wertykalne ogrody to bardzo popularny „zielony” trend. Wystarczy niewielka przestrzeń, żeby osiągnąć spektakularny<br />
efekt. Jest to idealne rozwiązanie w przypadku mniejszych ogrodów miejskich oraz ogrodów usytuowanych<br />
na dachu lub balkonie. Ale wertykalny ogród świetnie sprawdzi się również w większych ogrodach. Jak<br />
zamienić surowy mur w żywą ścianę? Przepis poniżej.<br />
Kupić lub...<br />
...zrobić samodzielnie<br />
Jeśli mamy smykałkę<br />
do majsterkowania,<br />
można zbudować<br />
wertykalny ogród z<br />
takich materiałów jak<br />
palety, pudełka, rynny<br />
lub foliowe woreczki.<br />
Obecnie dostępnych<br />
jest jednak coraz więcej<br />
gotowych systemów.<br />
Można je wykorzystać,<br />
żeby stworzyć<br />
przepierzenia w<br />
ogrodzie. Im gęściej<br />
posadzimy rośliny,<br />
tym mniej widoczna<br />
będzie sama konstrukcja.<br />
Co posadzić?<br />
W wertykalnym ogrodzie można wykorzystać wiele różnych<br />
roślin. Ważne jest jednak, aby wybrać te o płytkich<br />
korzeniach. Jeśli ściana jest dobrze nasłoneczniona,<br />
sprawdzą się na niej zawciągi (Armeria), dzwonki<br />
(Campanula), dąbrówki rozłogowe (Ajuga reptans), pelargonie<br />
pachnące (Geranium), liliowce (Hemerocallis)<br />
oraz seslerie (Sesleria). Żurawka (Heuchera), koleus i<br />
funkia preferują półcień. Zacieniona ściana to idealne<br />
miejsce dla runianki (Pachysandra) i barwinka (Vinca).<br />
Warto łączyć ze sobą rośliny, które się szczególnie lubi.<br />
40 Florysta
Podlewanie i nawożenie<br />
O wertykalny ogród dba się tak samo, jak o ten tradycyjny,<br />
z tą różnicą, że podczas prac przy tym pierwszym<br />
nie trzeba się schylać. Aby rośliny zbytnio się<br />
nie rozrastały, należy je przycinać, a te, które słabo<br />
rosną, zastąpić innymi. Częściej się to zdarza, gdy sadzi<br />
się rośliny w ziemi ogrodowej. Ziemia w wertykalnych<br />
ogrodach jest bardziej podatna na wysychanie,<br />
w związku z czym należy ją często podlewać i<br />
nie zapominać o nawożeniu. Należy upewnić się, czy<br />
nadmiar wody ma gdzie spływać. Praktycznym rozwiązaniem<br />
jest system nawadniania kropelkowego,<br />
który w niektórych systemach jest już wbudowany.<br />
Porady<br />
Ponieważ w ogrodzie wertykalnym woda ścieka w<br />
dół, rośliny najlepiej znoszące suszę należy sadzić na<br />
górze, a te, które lubią wilgoć - na dole.<br />
W ogrodzie wertykalnym warto uwzględnić także rośliny<br />
jadalne, na przykład tymianek (Thymus), miętę<br />
(Mentha) czy dzikie truskawki (Fragaria vesca).<br />
Ogród na ścianie sprawi, że latem dom będzie chłodniejszy,<br />
a zimą zapewni mu dodatkową izolację.<br />
Więcej inspiracji znajduje się na stronie:<br />
www.perennialpower.pl.<br />
Fot. <strong>Perennial</strong> <strong>Power</strong><br />
Florysta<br />
41